ҚОНУНИ КОНСТИТУТСИОНИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Дар бораи тартиби ҳалли масъалаҳои сохти марзиву маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон
I. ҚОИДАҲОИ УМУМӢ
Моддаи 1.
Таъсису барҳам додани воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва тағйири онҳо аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикстон сурат мегирад.
Моддаи 2.
Воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва маҳалҳои аҳолишини Ҷумҳурии Тоҷикистон Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳр, ноҳия, шаҳрак, деҳот ва деҳа мебошанд.
Ноҳияҳо деҳавӣ ва шаҳрӣ буда, дар итоати ҷумҳурӣ, вилоят ё шаҳр шуда метавонанд.
Моддаи 3.
Маҳалҳои аҳолинишини Ҷумҳурии Тоҷикистон ба маҳалҳои шаҳрӣ ва деҳавӣ тақсим мешаванд.
Ба маҳалҳои шаҳрӣ шаҳрҳо ва шаҳракҳо, ба маҳалҳои деҳавӣ бошад, деҳаҳо, сарфи назар аз тобеияти маъмуриашон, мансубанд.
Шаҳрҳо дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ ва ноҳиявӣ буда метавонанд.
II. ТАШКИЛ ВА БАРҲАМ ДОДАНИ ВИЛОЯТҲО, НОҲИЯҲО, ДЕҲОТҲО ВА ТАUЙИР ДОДАНИ САРҲАДИ ОНҲО.
Моддаи 4.
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон вилоятҳоро ташкил ва барҳам медиҳад. Ҳангоми ташкил намудани вилоят сарҳади он, тақсимоти ноҳиявӣ ва маркази маъмурии он муқаррар карда мешавад.
Моддаи 5.
Тағйири сарҳади Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо ва табдили марказҳои маъмурии онҳо аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва илтимосномаи Маҷлиси вакилони халқи дахлдор сурат мегирад.
Моддаи 6.
Ноҳияҳоро Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асосии илтимосномаи Маҷлиси вакилони халқи дахлдор ташкил ва барҳам медиҳад. Ҳангоми ташкил додани ноҳияи деҳавӣ сарҳад ва маркази маъмурии он ва дар вақти ташкил додани ноҳияи шаҳр бошад, сарҳади он муқаррар карда мешавад.
Моддаи 7.
Тағйири сарҳади ноҳияҳо, табдили марказҳои маъмурии онҳо аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва илтимосномаи Маҷлисҳои вакилони халқи дахлдор сурат мегирад.
Моддаи 8.
Ташкил ва барҳам додани деҳотҳо, тағйири сарҳад ва табдили марказҳои маъмурии онҳо аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва илтимосномаи Маҷлиси вакилони халқи дахлдори ноҳия, шаҳр, вилоят сурат мегирад.
Ҳангоми ташкил додани деҳот сарҳад ва маркази маъмурии он муқаррар мегардад.
Моддаи 9.
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавридҳои зарурӣ ҳудуди воҳидҳои марзиву маъмуриро бо ташаббуси худ ва бевосита тағйир дода метавонад.
Ҳудуди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон бе ризоияти Маҷлиси вакилони халқи он тағйир дода намешавад.
III БА КАТЕГОРИЯИ ШАҲР ВА ШАҲРАК МАНСУБ ДОНИСТАНИ МАҲАЛҲОИ АҲОЛИНИШИН
Моддаи 10.
Ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ, ноҳиявӣ мансуб донистани маҳалҳои аҳолинишин, инчунин тағйир додани тобеияти шаҳрҳо аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси илтимосномаи Маҷлисҳои вакилони халқи дахлдор сурат мегирад.
Моддаи 11.
Ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ дошта шаҳрҳоеро мансуб донистан мумкин аст, ки марказҳои нисбатан калони иқтисодӣ, фарҳангӣ ва маъмурӣ буда, камаш 200 ҳазор аҳолӣ доранд.
Ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ дошта, инчунин шаҳрҳоеро дохил кардан мумкин аст, ки шумораи аҳолиашон аз 200 ҳазор камтар буда, вале аҳамияти калони маъмурӣ, саноатӣ, иҷтимоию фарҳангӣ доранд ва ба мақсад мувофиқ аст, ки ба онҳо бевосита мақомоти ҷумҳурӣ роҳбарӣ намояд.
Моддаи 12.
Ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти вилоятӣ дошта шаҳрҳоеро мансуб донистан мумкин аст, ки камаш 30 ҳазор аҳолӣ дошта, марказҳои калони иқтисодӣ, фарҳангӣ ва маъмурӣ мебошанд.
Дар мавридҳои алоҳида ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти вилоятӣ дошта шаҳрҳои шумораи аҳолиашон аз 30 ҳазор камтар шаҳрҳоеро дохил намудан мумкин аст, агар ин шаҳрҳо ва шаҳракҳои аҳамияти калони маъмурӣ, саноатӣ ва иҷтимоию фарҳангӣ дошта, инчунин дар ояндаи наздик барои инкишофи иқтисодиёт ва афзоиши аҳолӣ имконият дошта бошанд.
Моддаи 13.
Ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ноҳиявӣ дошта маҳалҳои аҳолинишинеро дохил кардан мумкин аст, ки корхонаҳои саноатӣ, ташкилотҳои сохтмону нақлиёт, хоҷагии коммуналӣ, фонди давлатии манзил, шабакаи муассисаҳои иҷтимоию фарҳангӣ ва корхонаҳои савдою хизмати маишӣ дошта, аҳолиашон аз 10 ҳазор нафар кам нест.
Дар мавридҳои алоҳида, агар чунин шароитҳо бошанд, ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ноҳиявӣ дошта маҳалҳои аҳолинишинеро низ дохил кардан мумкин аст, ки шумораи аҳолиаш аз 10 ҳазор камтар буда, вале дар ояндаи наздик барои тараққиёти иқтисодиёт ва афзоиши аҳолӣ имконият доранд.
Моддаи 14.
Ба категорияи шаҳрак мансуб донистани маҳалҳои аҳолинишин аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва илтимосномаи Маҷлисҳои вакилони халқи дахлдори ноҳия, шаҳр, вилоят сурат мегирад.
Ҳангоми ба категорияи шаҳрҳо, шаҳракҳо мансуб донистани маҳалҳои аҳолинишин мутобиқан тарҳи шаҳр ва шаҳрак муқаррар карда мешавад.
Моддаи 15.
Ба категорияи шаҳрак маҳалҳои аҳолинишинеро мансуб донистан мумкин аст, ки дар назди корхонаҳои саноатӣ, сохтмон, санаторияҳо ва дигар муассисаҳои табобатию солимгардонӣ воқеъ гардида, камаш 2 ҳазор аҳолӣ доранд.
Ҳангоми ба категорияи шаҳрак мансуб донистани маҳалҳои аҳолинишин бояд аҳамияти маъмурӣ, дараҷаи ободонӣ, мавҷудияти фонди давлатии манзил, шабакаи муассисаҳои коммуналию маишӣ, савдо, ҳифзи сиҳатии омма, маорифу маданият ба назар гирифта мешавад.
Моддаи 16.
Тарҳи шаҳрҳои аҳамияти ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ, ноҳиявӣ дошта ва шаҳракро Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешиниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси илтимосномаи Маҷлиси вакилони халқи дахлдор тағйир медиҳад.
Моддаи 17.
Масъалаҳои тағйир додани сарҳади вилоятҳо, ноҳияҳо, деҳотҳо ва табдили марказҳои маъмурии онҳо, инчунин тағйир додани тарҳи шаҳр, шаҳракҳо пешакӣ дар ҷаласаи Маҷлисҳои вакилони халқ ва ҷамоатҳои дахлдор ҳал карда мешаванд.
Баҳсу ихтилофоте, ки ҳангоми муайян кардани сарҳадҳо аз рӯи масъалаҳои мазкур дар байни деҳотҳо, ноҳияҳо, шаҳрҳои дорои аҳамияти вилоятӣ ба миён меоянд, дар Маҷлиси вакилони халқи болоӣ, ноҳияҳо ва шаҳрҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ ва инчунин дар байни вилоятҳо бошад, аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ карда мешавад.
IV. НОМГУЗОРӢ ВА ТАUЙИРИ НОМИ ВОҲИДҲОИ МАРЗИВУ МАЪМУРӢ, МАҲАЛҲОИ АҲОЛИНИШИН ВА ҚИСМҲОИ ТАРКИБИИ ОНҲО, ИНЧУНИН КОРХОНАЮ ТАШКИЛОТ ВА МУАССИСАҲО
Моддаи 18.
Ҳангоми номгузорӣ ва тағйир додани номи воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва маҳалҳои аҳолинишин манфиатҳои умумидавлатӣ ҳамчунин шароитҳои ҷуғрофӣ, таърихӣ, миллӣ, табиӣ ва дигар шароитҳои маҳаллӣ, инчунин афкори мардум ба инобат гирифта мешавад.
Моддаи 19.
Ҳангоми номгузорӣ ва тағйири номи вилоятҳо, ноҳияҳо, шаҳрҳо, шаҳракҳо, деҳот ва деҳаҳо такроран додани номҳое, ки дар ҷумҳурӣ мавҷуданд, мумкин нест.
Номи воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва маҳалҳои аҳолинишин танҳо дар мавридҳои истисно тағйир дода мешаванд.
Тамоми хароҷоти молиявию моддии вобаста ба табдили ном аз ҳисоби буҷаи маҳаллие мебошад, ки ин воҳиди марзиву маъмурӣ ва маҳалли аҳолинишин ҷойгиранд.
Моддаи 20.
Ҳангоми тағйир додани номи маҳалҳои аҳолинишин, ки дар он ҷойҳо муассисаҳои почтаю телеграф ва стансияҳои роҳи оҳан, фурудгоҳ, воқеъ гардидаанд, мувофиқан вазоратҳои алоқа ва нақлиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон огоҳ карда мешаванд.
Моддаи 21.
Дар мавридҳои зарурӣ ба воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва маҳалҳои аҳолинишин бо пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон номи ходимони барҷастаи ҷамъиятию сиёсӣ ва илму фарҳанг, ки дар қайди ҳаёт нестаанд, мумкин аст.
Моддаи 22.
Номгузорӣ ба вилоятҳо, ноҳияҳо, деҳотҳо дар вақти ташкили онҳо бо назардошти фикри аҳолӣ; ба шаҳрҳо ва шаҳракҳо дар вақти ба категорияи шаҳрҳо ва шаҳракҳо мансуб донистани маҳалҳои аҳолинишин; ба деҳаҳо дар вақти ба қайд гирифта шуданашон гузошта мешавад.
Моддаи 23.
Номи вилоятҳо, ноҳияҳо, шаҳрҳо, шаҳракҳо, деҳотҳо ва деҳаҳоро Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Маҷлиси вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, Маҷлиси вакилони халқи вилоятҳо, ноҳияҳо ва шаҳрҳо бо назардошти фикри аҳолии ҳамин воҳиди марзиву маъмурӣ табдил медиҳад.
Моддаи 24.
Номгузорӣ ва табдили номи маҳаллаҳо, хиёбонҳо, кӯчаҳо, тангкӯчаҳо, гулгаштҳо, боғҳо, купрукҳо ва дигар ҷузъҳои таркибии маҳалҳои аҳолинишин мувофиқан аз тарафи Маҷлиси вакилони халқи шаҳрҳо, ноҳияҳо сурат мегирад.
Ба ҷузъҳои таркибии маҳалҳои аҳолинишин номи шахси дар қайди ҳаёт буда гузошта намешавад.
Моддаи 25.
Номгузорӣ ва табдили номи корхонаҳои давлатӣ, истгоҳҳои роҳи оҳан, фурудгоҳҳо, муассисаю ташкилотҳо, муассисаҳои таълимӣ, инчунин объектҳои физикию ҷуғрофӣ мувофиқи тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат мегирад.
V. БА ҲИСОБ ВА БА ҚАЙД ГИРИФТАНИ МАҲАЛҲОИ АҲОЛИНИШИН
Моддаи 26.
Маҳалҳои аҳолинишине, ки марзи муайян ва аҳолии муқимӣ доранд, бояд ба ҳисоб ва ба қайд гирифта шаванд.
Қароргоҳҳое, ки аҳамияти муваққатӣ доранду аҳолиашон муқимӣ нест (хонаи ҷангалбонон, бошишгоҳи саҳроӣ, стансияҳои обуҳавосанҷӣ, хонаҳои участкаҳои роҳсозию истифодабарӣ, чӯпонҳо, яйлоқҳо ва ғайра), инчунин маҳалҳои на чандон калони аҳолиашон камтар аз 10 ҳавлӣ (хоҷагӣ) ба қайд ва ҳисоб гирифта намешаванд. Чунин қароргоҳҳо маҳалҳои мустақил шуда наметавонанд ва дар ҳисоби маҳалҳои калони аҳолинишине мебошанд, ки бо онҳо ҷиҳати хоҷагӣ, маъмурӣ ва ё марзӣ алоқаманданд.
Моддаи 27.
Баҳисобгирии маҳалҳои аҳолинишини мавҷуда ва ба бақайдгарии маҳалҳои навбунёд аз тарафи Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси дархости Раиси Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, ноҳия, шаҳр сурат мегирад.
Дар дархости бақайдгирии маҳалҳои аҳолинишин ҷиҳатҳои зайл сабт мешаванд; ҷои воқеъшавии маҳалли аҳолинишин, масофаи он то маркази деҳот, ноҳия, то шаҳрак, шаҳр, стансияи наздиктарини роҳи оҳан; сабаби бунёди он; аз тарафи кӣ ва кай барои маҳалли аҳолинишин ҷой ҷудо карда ва нақшаи иморатҳо тасдиқ шудааст; шумораи аҳолӣ; номи пешниҳодшудаи маҳалли аҳолинишин ва далелҳои асосноки ин номгузорӣ.
Маҳалҳои аҳолинишини марзи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, ноҳияҳоро, ҳамчунин Ҳукуматҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, ноҳияҳо ва шаҳрҳо, (ки дар тобеияти маъмуриашон ноҳияи деҳавӣ доранд) ба ҳисоб мегиранд.
Моддаи 28.
Маҳалҳои аҳолинишине, ки сокинонашон ба ҷои дигар кӯчидаанд, бояд аз маълумоти баҳисобгирӣ бароварда шаванд.
Аз маълумоти баҳисобгирӣ инчунин маҳалҳои аҳолинишине, ки ба марзи шаҳр, шаҳрак дохил гардидаанд ё бо дигар маҳалҳои аҳолинишин якҷоя шудаанд, хориҷ карда мешаванд.
Маҳалҳои аҳолинишин мувофиқи тартиби барои бақайдгирии муқарраргардида аз маълумотномаи баҳисобгирӣ хориҷ карда мешаванд.
Моддаи 29.
Барои ҳалли масъалаҳои сохти марзиву маъмурӣ мувофиқи рӯйхати замимагардида ба Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳанда пешниҳод карда мешаванд.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. РАҲМОНОВ
ш. Душанбе, 4 ноябри соли 1995 № 100
Илова ба Қонуни
конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 4 ноябри соли 1995
Феҳристи ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳандае, ки ба Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон доир ба масъалаҳои сохти марзиву маъмурӣ пешниҳод мешаванд
I. - Ҳангоми ташкили вилояти нав
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
асоснокии иҷтимоию иқтисодии ташкили вилояти нав, сарҳадҳои пешбинишудаи он, тақсимоти ноҳиявӣ, маркази маъмурӣ ва номи он, масоҳати марз, шумораи аҳолӣ, аз ҷумла шумораи аҳолии шаҳрҳо ва деҳот.
3. Қарорҳои Маҷлиси вилоятии вакилони халқ, ки марзи онҳо тақсим карда мешавад.
II. - Ҳангоми тағйир додани сарҳади вилоят, ба ҷои
дигар кӯчондани маркази маъмурии он
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарор дар бораи ризоияти Маҷлиси вакилони халқи вилоятҳо, ки як қисми ҳудуди онҳо гирифта ва вилояте, ки ин ҳудуд ба он ҳамроҳ карда мешавад.
3. Қарорҳои Маҷлисҳои ноҳиявии вакилони халқи ноҳияе, ки ҳудуди он гирифта мешавад ва ноҳияе, ки ин ҳудуд ба ҳайати он дохил карда мешавад.
Дар сурате, ки агар дар марзи додашаванда маҳалҳои аҳолинишин мавҷуд бошанд, дар бораи ризоият ва хусуси аз як вилоят ба вилояти дигар додани марз қарори маҷлисҳои (ҷамъомадҳои) шаҳрвандони онҳо ва ҷамоатҳое, ки он маҳалҳои аҳолинишин ба онҳо тобеъ мебошанд, зарур аст.
4. Мактуби эзоҳотии дорои маълумоти зайл:
масоҳати марзи додашаванда, феҳристи воҳидҳои марзиву маъмурӣ ё маҳалҳои аҳолинишин ва шумораи аҳолӣ, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии марзи додашаванда.
5. Тарҳи нақшаи марзи додашаванда ва маҳллҳои аҳолинишин, роҳҳои ҳаракат, сарҳадҳои мавҷуда ва нави вилоят дар ин маҳал нишон дода мешаванд.
6. Ҳангоми ба ҷои дигар кӯчонидани маркази маъмурии вилоят қарори дахлдори Маҷлиси вакилони халқи вилоят ва мактуби ташреҳӣ пешниҳод мегардад, ки дар он далелҳои зарурати ба ҷои дигар кӯчондани маркази маъмурӣ, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии маркази нави маъмурӣ ва масофаи байни он то марказҳои ноҳияву шаҳракҳои вилоят ва пойтахти ҷумҳурӣ зикр карда мешаванд.
III. - Ҳангоми ташкил намудани ноҳияи нав
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилояте, ки дар марзи он ноҳияи нав ташкил карда мешавад.
3. Қарори Маҷлиси вакилони халқи тақсимшаванда дар бораи ризояти он дар хусуси ба ҳайати ноҳияи нави ташкилёбанда додани як қисми марзаш.
4. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
далелҳои зарурати ташкил намудани ноҳияи нав, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии ноҳияе, ки марзаш тақсим карда мешавад ва ноҳияи нав ташкилёбанда: масоҳати марз, шумораи аҳолии воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва маҳалҳои аҳолинишини ноҳияе, ки марзаш тақсим карда мешавад ва ноҳияи нав ташкилёбанда, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии маҳалле, ки маркази маъмурии ноҳияи нав ташкилёбанда интихоб мешавад, масофаи байни он то шаҳракҳо, марказҳои деҳотҳо, маркази вилоят, пойтахти ҷумҳурӣ, стансияи наздиктарини роҳи оҳан, мавҷудияти биноҳо барои ҷойгир намудани муассисаҳои ноҳия, буҷети тахминии ноҳияи нав, номе, ки барои номгузорӣ ба ноҳияи нав ташкилшаванда пешниҳод мешавад ва тафсири ин ном.
5. Тарҳи нақшаи ноҳияе, ки марзи он тақсим карда мешавад ва ноҳияи нав ташкилшаванда, ки дар он сарҳади он ноҳияҳо, шаҳракҳо ва деҳотҳо нишон дода мешавад.
IV. - Ҳангоми ташкили ноҳияи шаҳр
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси шаҳрии вакилони халқи шаҳре, ки дар ҳайати он ноҳия ташкил меёбад. Агар шаҳр дар марзи вилоят воқеъ гардида бошад, он гоҳ қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоят лозим аст.
3. Қарори Маҷлиси ноҳиявии вакилони халқи ноҳияи шаҳре, ки марзи он тақсим карда мешавад.
4. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
далелҳои зарурати ташкили ноҳияи шаҳр;
масоҳати марз ва шумораи аҳолии ноҳияи ташкилшаванда: номгӯи корхонаҳо, муассисаҳо, ташкилотҳо, характеристикаи мӯхтасари фонди манзил ва хоҷагии коммуналӣ, маълумот дар бораи муассисаҳои иҷтимоию фарҳангӣ: буҷаи тахминии ноҳияи шаҳрии ташкилшаванда, биноҳои мавҷуда барои ҷойгир намудани муассисаҳои ноҳия, номе, ки барои номгузории ноҳия пешниҳод мегардад ва тафсири он.
5. Нақшаи шаҳр, тарҳи сарҳади ноҳияи нав ташкилшаванда ва тасвири ин сарҳадҳо.
V. - Ҳангоми тағйир додани сарҳади ноҳия, ба ҷоидигар кӯчондани маркази маъмурии он, тағйир додани сарҳади ноҳияи шаҳр
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоят.
3. Қарорҳои Маҷлисҳои вакилони халқи ноҳияе, ки як қисми марзаш аз таркиби он гирифта ва ноҳияе, ки он қисми марз ба таркиби он дохил карда мешавад.
4. Қарорҳои ҷамоатҳои деҳот ва ҷамоатҳои шаҳрак дар бораи ризоияти онҳо дар хусуси тағйиротҳои пешниҳодшавандаи дахлдор.
Дар сурате, ки агар дар марзи додашаванда маҳалҳои аҳолинишин мавҷуд бошанд, қарорҳои маҷлисҳои умумии (ҷамъомадҳои) шаҳрвандони сокини он маҳалҳо дар хусуси ризоияташон барои ба ноҳияи дигар додани онҳо зарур аст.
5. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
масоҳати марзи додашаванда, феҳристи воҳидҳои марзиву маъмурӣ ё маҳалҳои аҳолинишин ва шумораи аҳолӣ, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии марзи додашаванда.
6. Тарҳи нақшаи марзи додашаванда ва маҳалҳо аҳолинишин роҳҳои ҳаракат, сарҳадҳои мавҷуда ва навъи он маҳал аниқ нишон дода мешаванд.
7. Ҳангоми ба ҷои дигар кӯчондани маркази маъмурии ноҳия қарори дахлдори Маҷлиси вакилони халқи ноҳия бо мактуби ташреҳии далелҳои зарурати кӯчонидани маркази маъмурӣ ва характеристикаи иҷтимоию иқтисодии маркази нави маъмурӣ бо нишон додани масофаи байни маркази нави маъмурӣ ва марказҳои деҳотҳо, шаҳракҳо, маркази вилоят ва пойтахти ҷумҳурӣ пешниҳод мегардад.
8. Ҳангоми тағйир додани сарҳади ноҳияи шаҳр ба Маҷлиси дахлдори вакилони халқи шаҳр қарорҳои Маҷлиси вакилони халқи ноҳияе, ки як қисми марзи он гирифта мешавад ва ноҳияе, ки он қисми марз ба таркиби он дохил карда мешавад, бо мактуби ташреҳии дорои тағйиротҳо пешбинишуда, тарҳи нақшаи марзи додашаванда, ки дар он сарҳади мавҷуда ва аз нав пешбинигардидаи маҳалли мазкур нишон дода мешавад, пешниҳод мегардад.
VI. - Ҳангоми ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ ва ноҳиявӣ мансуб намудани маҳалли аҳолинишин
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси дахлдори вилоятӣ, ноҳиявӣ, шаҳрӣ ва ҷамоати шаҳрак бо пешниҳод дар бобати ба ин ё он категорияи шаҳрҳо мансуб донистани маҳалли аҳолинишин.
3. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
далелҳои зарурати ба категорияи шаҳрҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ ва ноҳиявӣ мансуб донистани маҳалли аҳолинишин: характеристикаи иҷтимоию иқтисодии маҳалли аҳолинишине, ки тағйир меёбад; шумораи аҳолӣ, маълумот дар бораи фонди манзл, масоҳати замин ва зикри заминистифодабарандагони асосӣ; масофа то маркази ноҳия, вилоят, пойтахти ҷумҳурӣ ва станcияи наздиктарини роҳи оҳан; буҷаи тахминии шаҳр, биноҳои мавҷуда барои ҷойгир намудани ташкилотҳои шаҳр; таклиф дар бораи номи шаҳр ва тафсири он.
4. Нақшаи плани маҳалли аҳолинишин, ки ба шаҳр мансуб дониста мешавад, бо нишон додани тасвири тарҳ ва кашидани он.
VII. - Ҳангоми ба категорияи шаҳрак мансуб намудани маҳалли аҳолинишин
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоят.
3. Қарори Маҷлисҳои вакилони халқи дахлдори ноҳиявӣ, шаҳрӣ, ҷамоати деҳот бо пешниҳод дар хусуси ба категорияи шаҳрак дохил намудани маҳалли аҳолинишин.
4. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
далелҳои зарурати ба категорияи шаҳрак дохил намудани маҳалли аҳолинишин, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии маҳалли аҳолинишине, ки мақоми он тағйир меёбад, шумораи аҳолӣ, маълумот дар бораи фонди манзил, масоҳати замин ва зикри заминистифодабарандагони асосӣ; масофа то маркази ноҳия, вилоят, пойтахти ҷумҳурӣ ва станcияи наздиктарини роҳи оҳан, буҷаи тахминии шаҳрак, биноҳои мавҷуда ва ҷойгир намудани ҷамоати шаҳрак; таклиф дар бораи номи шаҳрак ва тафсири он.
5. Нақшаи плани маҳалли аҳолинишин, ки ба шаҳрак нисбат дода мешавад, бо нишон додани тасвири тарҳ ва кашидани он.
6. Ҳангоми ба категорияи шаҳрак мансуб намудани маҳалли аҳолинишини дар вилоят воқеъгардида Маҷлиси ноҳиявӣ, шаҳрии вакилони халқ ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳандаи дар боло зикргардидаро ба Ҳукумати вилоят пешниҳод менамояд.
VIII. - Ҳангоми тағйир додани тарҳи шаҳр ва шаҳрак
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоятӣ (оид ба шаҳру ноҳияҳои тобеи вилоят).
3. Қарори Маҷлиси вакилони халқи шаҳрӣ, ҷамоати шаҳрак, инчунин қарори Маҷлиси ноҳиявии вакилони халқе, ки дар тобеияти худ шаҳри тобеи ноҳия ва шаҳрак доранд, бо пешниҳод дар хусуси тағйир додани тарҳи шаҳр, шаҳрак.
4. Қарори Маҷлиси вакилони халқе, ки як қисми марзи он ба тарҳи шаҳр, шаҳрак дохил карда мешавад.
5. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
далелҳои зарурати тағйир додани тарҳи шаҳр, шаҳрак масоҳати марзе, ки ба тарҳи шаҳр, шаҳрак дохил карда мешавад, бо нишон додани заминистифодабарандагони асосӣ; феҳристи маҳалҳои аҳолинишин, шумораи аҳолии ба тарҳи шаҳр, шаҳрак дохилшаванда, маълумот дар бораи корхонаю ташкилотҳо ва муассисаҳои иҷтимоию мадании дар марзи додашаванда воқеъгардида.
6. Плани нақшаи шаҳр, шаҳрак бо нишон додани сарҳади мавҷуда ва лоиҳаи сарҳади оянда ва кашидани сарҳади нав.
7. Ҳангоми тағйир додани тарҳи шаҳраки дар вилоят воқеъгардида Маҷлиси ноҳиявӣ вакилони халқ, ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳандаи дар боло зикршударо ба Ҳукумати вилоят пешниҳод менамояд.
IХ. - Ҳангоми ташкили деҳоти нав
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон
2. Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоят.
3. Қарори Маҷлиси ноҳиявӣ, шаҳрии вакилони халқ, ки дар тобеиати худ ноҳияи деҳавӣ доранд, бо пешниҳод дар хусуси ташкил намудани деҳоти нав.
4. Қарорҳои ҷамоатҳои деҳотҳо дар хусуси ризоият доир ба тағйир додани марзашон, ки аз ҳисоби хурд намудани онҳо деҳоти нав ташкил меёбад.
5. Қарорҳои маҷлисҳои умумии (ҷамъомадҳои) сокинони деҳаҳои ба ҳайати деҳоти нав дохилкардашаванда дар хусуси ризоияти онҳо барои ба деҳоти нав додани ин маҳалҳо.
6. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
далелҳои зарурати ташкил намудани деҳоти нав, масоҳати марз шумораи аҳолӣ ва феҳристи маҳалҳои аҳолинишини деҳоте, ки ҳудудаш тақсим мешавад ва деҳоте, ки нав ташкил карда мешавад; масофа аз маҳалҳои аҳолинишин то марказҳои деҳотҳое, ки марзи онҳо тақсим карда мешавад ва масофа аз маҳалҳои аҳолинишине, ки ба ҳайати деҳоти нав дохил мегарданд, то маркази маъмурии пешбинигардида он характеристикаи иҷтимоию иқтисодии деҳоте, ки марзи он тақсим карда мешавад ва деҳоте, ки нав ташкил меёбад, буҷети тахминии деҳоти нав; мавҷуд будани бино барои ҷойгир намудани ҷамоатҳои он; таклиф дар бораи номи деҳоти нав ва тафсири он; дар бораи маркази маъмурӣ ва шарҳи ин ном.
7. Тарҳи нақшаи деҳоти марзаш тақсимшаванда ва деҳоти нав ташкилёбанда бо нишон додани марказу маҳалҳои аҳолинишини онҳо, роҳҳои ҳаракат ва кашидани сарҳадҳои онҳо.
8. Ҳангоми дар вилоят ташкил намудани деҳоти нав Маҷлиси вакилони халқи ноҳия, шаҳр ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳандаи дар боло зикршударо ба Ҳукумати вилоят пешниҳод менамояд.
Х.- Ҳангоми тағйир додани сарҳади деҳот ва ба ҷои дигар кӯчондани маркази маъмурии он
1. Пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоят.
3. Қарори Маҷлиси ноҳиявӣ, шаҳрии вакилони халқ, ки дар тобеияти худ ноҳияи деҳавӣ доранд, бо пешниҳод дар хусуси тағйир додани сарҳади деҳот ва ба ҷои дигар кӯчонидани маркази маъмурии он
4. Қарорҳои ҷамоати деҳотҳое, ки як қисми марзи онҳо гирифта мешавад ва деҳоте, ки он қисми марз ба ҳайаташ дохил карда мешавад.
Агар дар марзи додашаванда маҳалҳои аҳолинишин мавҷуд бошанд, қарорҳои маҷлисҳои умумии (ҷамъомадҳои) сокини он маҳалҳо дар хусуси ризоияташон барои ба деҳоти дигар додани онҳо зарур аст.
5. Мактуби ташреҳии дорои маълумоти зайл:
масоҳати марзи додашаванда, феҳристи маҳалҳои аҳолинишин ва шумораи аҳолии ҳар яки онҳо, характеристикаи иҷтимоию иқтисодии марзи додашаванда.
6. Тарҳи нақшаи марзи додашаванда бо нишон додани маҳалҳои аҳолинишин, роҳҳои ҳаракат, сарҳади мавҷуда ва нав дар маҳалли мазкур, инчунин тасвири сарҳади нав.
7. Ҳангоми ба ҷои дигар кӯчондани маркази деҳот қарори Маҷлиси вакилони халқи ноҳия, шаҳрӣ дар тобеияти худ ноҳияи деҳавӣ дошта, инчунин қарори ҷамоати деҳот якҷоя бо мактуби ташреҳии зарурати ба ҷои дигар кӯчондани маркази маъмурӣ ва харатеристикаи иҷтимоию иқтисодии маркази нави маъмурӣ пешниҳод карда, дар он масофаи байни маркази маъмурии нав то маҳалҳои аҳолинишин ва маркази ноҳия нишон дода мешавад.
8. Ҳангоми тағйир додани сарҳади деҳот ва ба ҷои дигар кӯчондани маркази маъмурии деҳоти дар вилоят воқеъгардида Ҳукумати ноҳия, шаҳр ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳандаи дар боло зикршударо ба Ҳукумати вилоят пешниҳод менамояд.
ХI. - Ҳангоми дигар кардани номи воҳидҳои маъмурию ҳудудӣ ва маҳалҳои аҳолинишин
1. Ҳангоми дигар кардани номи вилоят:
- Қарори Маҷлиси вакилони халқи вилоят.
2. Ҳангоми дигар кардани номи ноҳия, шаҳр:
- Қарорҳои Маҷлиси вакилони халқи вилоят (ҳангоми дигар кардани номи шаҳри тобеи ноҳия);
- қарори Маҷлиси вакилони халқи дахлдори шаҳр, ноҳия;
- қарори Маҷлиси вакилони халқи ноҳия (ҳангоми дигар кардани номи шаҳри тобеи ноҳия).
3. Ҳангоми дигар кардани номи деҳот:
- қарори маҷлиси вакилони халқи вилоятӣ, шаҳрӣ, ноҳиявие, ки дар тобеияти худ деҳот доранд;
- қарори ҷамоати шаҳрак.
5. Ҳангоми дигар кардани номи деҳа:
- Қарори Маҷлисҳои вакилони халқи вилоят, шаҳр, ноҳия;
- қарори ҷамоатҳои шаҳрак, деҳоте, ки дар тобеияти худ деҳа доранд.
6. Ҳангоми дигар кардани номи шаҳрак ва деҳа дар ҷои истиқомати шаҳрвандон маҷлисҳои умумӣ (ҷамъомадҳо) гузаронида, қарор қабул карда мешавад.
7. Мактуби ташреҳӣ, ки дар он далелҳои зарурати дигар кардани номи вилоят, ноҳия, шаҳр, ноҳияи шаҳрӣ, шаҳрак, деҳот, деҳа ва тафсири номи нави онҳо зикр мешавад.
Мактуби ташреҳие, ки ба Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод мегардад, мувофиқан аз ҷониби раиси Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳр, ноҳия имзо мешавад.
Дар характеристикаи иҷтимоию иқтисодии марз ё маҳалли аҳолинишин дар бораи корхонаҳои саноатӣ, ташкилотҳои бинокорӣ ва нақлиёти мавҷуда, ба кӣ тобеъ будан ва шумораи коркунони ҳар кадоми онҳо, совхозҳо, хоҷагиҳои ҷангал, иттиҳодияҳои аграрӣ, колхозҳо, дигар ташкилотҳои кооперативӣ ва масоҳати ба онҳо вобасташудаи кишоварзӣ, аз ҷумла заминҳои кишт; шабакаи корхонаҳои коммуналию маишӣ, савдо, муассисаҳои маориф, нигаҳдории тандурустӣ ва маданӣ маълумот дода мешавад.
Тарҳи нақшаю планҳоро мутахассиси танзими замин имзо ва Раиси вилоят, ноҳия, шаҳри дахлдор тасдиқ менамояд ва ба он мӯҳри ҳамон Ҳукумат гузошта мешавад.
Ҳуҷҷатҳо ва материалҳои маълумотдиҳанда доир ба масъалаҳои дигар кардани сохти марзиву маъмурӣ, ки дар Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ мегарданд, ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва доир ба дигар кардани номи воҳидҳои марзиву маъмурӣ ва маҳалҳои аҳолинишин бевосита ба Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон фиристода мешавад.
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷатҳои мансуб ба масъалаҳои марзиву маъмуриро дар муддати шаш моҳ, баъд аз ворид нагаштанашон баррасӣ менамояд.
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи тартиби ҳалли масъалаҳои сохти марзиву маъмурии Тоҷикистон
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон соли 1995, №21, мод. 240)
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:
1. Қонуни конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи тартиби ҳалли масъалаҳои сохти марзиву маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон" аз рӯзи нашр шуданаш мавриди амал қарор дода шавад.
2. Маҷлисҳои маҳаллии вакилони халқи Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба баррасии пешакии масъалаҳои вобаста ба номгузорӣ ва тағйир додани номи маҳалҳои аҳолинишин комиссияҳо ташкил намоянд.
3. Санадҳои зайл беэътибор дониста шаванд:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 23 феврали соли 1991 "Дар бораи тартиби ҳалли масъалаҳои сохти маъмурию ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистон" (Ведомостҳои Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 1991, №5, м.59).
Қарори Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 23 феврали соли 1991 "Дар хусуси амалӣ гардонидани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи тартиби ҳалли масъалаҳои сохти маъмурию ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистон" (Ведомостҳои Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 1991, № 5, м. 60).
Раиси
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистои С. РАҶАБОВ
ш. Душанбе
4 ноябри соли 1995 № 101
КОНСТИТУЦИОННЫЙ ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
О ПОРЯДКЕ РЕШЕНИЯ ВОПРОСОВ АДМИНИСТРАТИВНО-ТЕРРИТОРИАЛЬНОГО УСТРОЙСТВА РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
(в редакции Законов РТ от 29.11.2000 г.N26, от 22.04.2003 г.N 23, от 20.03.2008г.№383, от 5.08.2009г.№546, от 3.12.2009г.№572)
Настоящий конституционный Закон устанавливает правовые основы создания и ликвидации административно-территориальных единиц, изменения их границ и административных центров, присвоения и изменения названия административно-территориальных единиц, учета и регистрации населенных пунктов, как структурных частей территории Республики Таджикистан
1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 1.
Маджлиси милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан определяет структуру, образование, изменение административно-территориальных единиц
Статья 1(1).
Законодательство Республики Таджикистан о порядке решения вопросов административно-территориального устройства основывается на Конституции Республики Таджикистан и состоит из настоящего конституционного Закона, других нормативных правовых актов Республики Таджикистан и международных правовых актов, признанных Таджикистаном
Статья 2.
Административно-территориальными единицами и населенными пунктами Республики Таджикистан являются: Горно-Бадахшанская автономная область, область, город, район, поселок, дехот и село. Районы подразделяются на сельские и городские, которые могут находиться в республиканском, областном либо городском подчинении.
Статья 3.
Населенные пункты Республики Таджикистан подразделяются на городские и сельские поселения. К городским поселениям относятся города и поселки, а к сельским - села, независимо от их административной подчиненности. Города могут быть республиканского, областного и районного значения.
2. ОБРАЗОВАНИЕ И УПРАЗДНЕНИЕ ОБЛАСТЕЙ, РАЙОНОВ, РАЙОНОВ В ГОРОДЕ, КИШЛАЧНЫХ МАДЖЛИСОВ, ИЗМЕНЕНИЕ ИХ ГРАНИЦ
Статья 4.
Образование и упразднение областей производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по представлению Правительства Республики Таджикистан. При образовании области устанавливаются ее границы, районное деление и административный центр
Статья 5.
Изменение границ Горно-Бадахшанской автономной области и областей, перенесение их административных центров производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли по представлению правительства республики Таджикистан на основе ходатайства соответствующих Маджлисов народных депутатов
Статья 6.
Образование и упразднение районов, производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по представлению Правительства Республики Таджикистан на основе ходатайства соответствующих Маджлисов народных депутатов. При образовании сельского района устанавливаются его границы и административный центр, при образовании городского района - его границы
Статья 7.
Изменение границ районов, перенесение их административных центров производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по представлению Правительства Республики Таджикистан на основе ходатайства соответствующих Маджлисов народных депутатов
Статья 8.
Образование, упразднение, изменение границ дехотов, перенесение их административных центров производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли на основе ходатайства соответствующего районного, городского, областного Маджлиса народных депутатов, по представлению Правительства Республики Таджикистан
При образовании дехота устанавливаются его границы и административный центр.
Статья 9.
В необходимых случаях Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по своей инициативе и самостоятельно может изменить границы административно-территориальных единиц. Изменить границы территории Горно-Бадахшанской автономной области без согласия ее Маджлиса народных депутатов запрещается
III. ОТНЕСЕНИЕ НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ К КАТЕГОРИИ ГОРОДОВ И ПОСЕЛКОВ
Статья 10.
Отнесение населенных пунктов к категории городов республиканского, областного, районного значения, а также изменение подчиненности городов производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по представлению Правительства Республики Таджикистан на основе ходатайства соответствующих Маджлисов народных депутатов
Статья 11.
К категории городов республиканского значения могут быть отнесены города, являющиеся крупными экономическими, культурными и административными центрами, с численностью населения не менее 200 тысяч человек. К городам республиканского значения могут быть также отнесены города: насчитывающие менее 200 тысяч жителей, но имеющие важное административное, промышленное и социально-культурное значение, руководство которыми целесообразно осуществлять непосредственно со стороны республиканских органов.
Статья 12.
К категории городов областного значения могут быть отнесены города с населением менее 30 тысяч человек и являющиеся крупными экономическими, культурными и административными центрами.
В отдельных случаях к категории городов областного значения могут быть отнесены города с числом жителей менее 30 тысяч человек и поселки, если эти города и поселки имеют важное административное, промышленное и социально-культурное значение, а также близкую перспективу экономического развития и роста численности населения.
Статья 13.
К категории городов районного значения могут быть отнесены населенные пункты, в которых имеются промышленные предприятия, строительные и транспортные организации, коммунальное хозяйство, государственный жилищный фонд, сеть социально-культурных учреждений и предприятий торговли и быта, с численностью населения не менее 10 тысяч человек. В отдельных случаях при наличии указанных условий к городам районного значения могут быть отнесены населенные пункты с числом жителей менее 10 тысяч человек, но имеющие близкую перспективу экономического развития и роста численности населения.
Статья 14.
Отнесение населенных пунктов к категории поселков производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан на основе на основе ходатайства соответствующего районного, городского, областного Маджлиса народных депутатов по представлению Правительства Республики Таджикистан
При отнесении населенных пунктов к категории городов, поселков устанавливается соответственно их городская, поселковая черта.
Статья 15.
К категории поселков могут быть отнесены населенные пункты, расположенные при промышленных предприятиях, стройках, санаториях и других стационарных лечебных и оздоровительных учреждениях, с численностью населения не менее 2 тысяч человек. При отнесении населенного пункта к категории поселков должны учитываться: его административное значение, степень благоустройства, наличие государственного жилищного фонда, сети коммунально-бытовых, торговых предприятий, учреждений здравоохранения, просвещения и культуры.
Статья 16.
Изменение черты города республиканского, областного, районного значения и поселка производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по представлению правительства Республики Таджикистан на основе ходатайства соответствующих Маджлисов народных депутатов
Статья 17.
Вопросы об изменении границ областей, районов, дехотов и перенесение их административных центров, а также об изменении черты города, поселка предварительно решаются на сессиях соответствующих Маджлисов народных депутатов и джамоатов.
Споры и разногласия по указанным вопросам между дехотами, районами, городами областного значения рассматриваются вышестоящими Маджлисами народных депутатов, а районами и городами республиканского значения, а также между областями - Президиумом Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан
IV. НАИМЕНОВАНИЕ И ПЕРЕИМЕНОВАНИЕ АДМИНИСТРАТИВНО-ТЕРРИТОРИАЛЬНЫХ ЕДИНИЦ, НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ И ИХ СОСТАВНЫХ ЧАСТЕЙ, А ТАКЖЕ ПРЕДПРИЯТИЙ, ОРГАНИЗАЦИЙ И УЧРЕЖДЕНИЙ
Статья 18.
Наименование и переименование административно-территориальных единиц и населенных пунктов производится с учетом общегосударственных интересов, географических, исторических, национальных, природных и других местных условий, а также мнения населения.
Статья 19.
При наименовании и переименовании областей, районов, городов, поселков, дехотов и сел не допускается присвоение уже имеющихся на территории областей, городов, районов,поселков и сел республики наименований. Переименование административно-территориальных единиц и населенных пунктов производиться лишь в исключительных случаях. Все финансовые и материальные расходы, связанные с переименованием, осуществляются за счет местного бюджета, на территории которого находится данная административно-территориальная единица и населенный пункт
Статья 20.
Переименование населенных пунктов, в которых расположены почтово-телеграфные учреждения, железнодорожные станции, аэропорты производится с уведомлением соответственно Министерства транспорта и коммуникаций Республики Таджикистан
Статья 21.
Разрешается посмертное присвоение имен выдающихся общественно-политических деятелей, деятелей науки и культуры административно-территориальным единицам и населенным пунктам по ходатайству Правительства Республики Таджикистан
Статья 22.
Наименование областей, районов, дехотов производится при их образовании с учетом мнения населения; городов и поселков - при отнесении населенных пунктов к категории городов и поселков; сел - при их регистрации.
Статья 23.
Переименование областей, районов, городов, поселков, дехотов и сел производится Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан, по ходатайству Правительства Республики Таджикистан
Маджлиса народных депутатов Горно-Бадахшанской автономной области, областного Маджлиса народных депутатов, с учетом мнения населения данной административно-территориальной единицы
Статья 24.
Наименование и переименование кварталов, проспектов, улиц, переулков, скверов, парков, мостов и других составных частей населенных пунктов производится соответственно городскими, районными, Маджлисами народных депутатов. Присвоение имен людей составным частям населенных пунктов при их жизни не производится.
Статья 25.
Присвоение и изменение названий осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан.
Присвоение и изменение названий физико-географических объектов осуществляется в порядке, установленном Законом Республики Таджикистан "О наименованиях географических объектов(в редакции Закона РТ от 3.12.2009г.№574).
V. УЧЕТ И РЕГИСТРАЦИЯ НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ
Статья 26.
Населенные пункты, имеющие закрепленную за ними территорию и постоянно проживающее население, подлежат учету и регистрации. Поселение, имеющее временное значение и непостоянный состав населения (дома лесников, полевые станы, метеостанции, дома дорожно-эксплуатационных участков, чабанов, на отгонных пастбищах и т.д.), а также небольшие населенные пункты, насчитывающие 10 дворов (хозяйств), регистрации и учету не подлежат. Такие поселения не составляют самостоятельных населенных пунктов и числятся за близлежащими крупными поселениями, с которыми они связаны в хозяйственном, административном или территориальном отношении.
Статья 27.
Учет существующих и регистрация вновь возникших населенных пунктов, производится Президиумом Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан по представлению Правительства Республики Таджикистан и по ходатайству председателя Горно-Бадахшанской автономной области, области, района, города
В ходатайствах о регистрации населенных пунктов указывается: местоположение населенного пункта, расстояние до центра дехота, района, до поселка, города, близлежащей железнодорожной станции; причины его возникновения; кем и когда отведено место для населенного пункта и утвержден план застройки; численность населения; предлагаемое наименование населенного пункта и обоснование этого наименования.
Учет населенных пунктов, в пределах Горно-Бадахшанской автономной области, областей, районов производится также хукуматами Горно-Бадахшанской автономной области, областей, районов, городов (имеющих в административной подчинении сельский район).
Статья 28.
Населенные пункты, из которых выехали или переселились жители, подлежат исключению из учетных данных. Из учетных данных исключаются также населенные пункты, которые включены в черту города, поселка или объединены с другими населенными пунктами.
Исключение населенных пунктов из учетных данных производится в порядке, установленном для их регистрации.
Статья 29.
Для решения вопросов административно-территориального устройства в Президиум Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан представляются документы и справочные материалы согласно прилагаемому перечню
Статья 30.
Физические и юридические лица за нарушение положений настоящего конституционного Закона привлекаются к ответственности в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан(в редакции Закона РТ от 3.12.2009г.№574).
Президент
Республики Таджикистан Э.Рахмон
г.Душанбе,
4 ноября 1995 года, №100
Перечень документов и справочных материалов, предоставляемых в Президиум Маджлиси Оли Республики Таджикистан по вопросам Административно-территориального устройства
I. - ПРИ ОБРАЗОВАНИИ НОВОЙ ОБЛАСТИ
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Пояснительная записка, в которой указываются: социально-экономическое обоснование образования новой области, намечаемые ее границы, районное деление, административный центр, наименование, размер территории, количество населения, в т.ч. городского и сельского.
3. Решение областных Маджлисов народных депутатов, территория которых разукрупняется.
II. - ПРИ ИЗМЕНЕНИИ ГРАНИЦ ОБЛАСТИ ПЕРЕНЕСЕНИИ ЕЕ АДМИНИСТРАТИВНОГО ЦЕНТРА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение о согласии областных Маджлисов народных депутатов области, из которой исключается часть территории и области, куда передается данная территория.
3. Решение районных Маджлисов народных депутатов района, из которых передается территория, и района, в состав которого включается данная территория.
В случае, если на передаваемой территории имеются населенные пункты, необходимы решения общих собраний (сходов) граждан, проживающих в них, и соответствующих Джамоатов, которым подчинены эти населенные пункты, о согласии на передачу их в другую область.
4. Пояснительная записка, в которой указываются: размер передаваемой территории, перечень административно-территориальных единиц или населенных пунктов и численность населения, социально-экономическая характеристика передаваемой территории.
5. Схематическая карта с обозначением на ней передаваемой территории и населенных пунктов, путей сообщения, существующих и новых границ области на данном участке.
6. При перенесении административного центра области представляется соответствующее решение областного Маджлиса народных депутатов с пояснительной запиской, обоснованием необходимости перенесения административного центра и социально-экономическая характеристика нового административного центра с указанием расстояний от него до райцентров, городов области и столицы республики.
III. - ПРИ ОБРАЗОВАНИИ НОВОГО РАЙОНА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение областного Маджлиса народных депутатов, на территории которого образуется новый район.
3. Решение районного Маджлиса народных депутатов разукрупняемого района о согласии с передачей части территории в состав вновь образуемого района.
4. Пояснительная записка, в которой указываются: обоснование необходимости образования нового района, социально-экономическая характеристика разукрупняемого и вновь образуемого районов: размер территории, численность населения административно территориальных единиц и населенных пунктов разукрупняемого и вновь образуемого районов: социально-экономическая характеристика намечаемого административного центра нового района, расстояние от него до поселков, центров дехот, областного центра, столицы республики, ближайшей железнодорожной станции, наличие зданий для размещения районных учреждений: предполагаемый бюджет нового района, предполагаемое наименование нового района и объяснение этого наименования.
5. Схематическая карта разукрупняемого и вновь образуемого района с обозначением их границ, поселков и дехот.
IV. - ПРИ ОБРАЗОВАНИИ ГОРОДСКОГО РАЙОНА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение городского Маджлиса народных депутатов города, в котором образуется район. Если город находится на территории области, то и решение областного Маджлиса народных депутатов.
3. Решение районного Маджлиса народных депутатов разукрупняемого района в городе.
4. Пояснительная записка, в которой указываются:
Обоснование необходимости образования района в городе: размер территории и численность населения образуемого района, перечень предприятий, учреждений, организаций, краткая характеристика жилищного фонда и коммунального хозяйства, сведения о социально-культурных учреждениях, предполагаемый бюджет вновь образуемого района, наличие помещений для размещения районных учреждений, предлагаемое наименование района и объяснение этого наименования.
5. План города с проектируемыми границами вновь образуемого района и описание этих границ.
V. - ПРИ ИЗМЕНЕНИИ ГРАНИЦ РАЙОНА ПЕРЕНЕСЕНИИ ЕГО АДМИНИСТРАТИВНОГО ЦЕНТРА, ИЗМЕНЕНИИ ГРАНИЦ ГОРОДСКОГО РАЙОНА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение областного Маджлиса народных депутатов.
3. Решение районных Маджлисов народных депутатов района, из состава которого исключается, и района, в состав которого передается часть территории.
4. Решение поселковых джамоатов и джамратов дехот об их согласии на намечаемые изменения.
В случае если на передаваемой территории имеются населенные пункты, необходимы решения общих собраний (сходов) граждан, приживающих в них, о согласии на передачу их в другой район.
5. Пояснительная записка, в которой указываются: размер передаваемой территории, перечень административно-территориальных единиц или населенных пунктов и численность населения, социально-экономическая характеристика передаваемой территории.
6. Схематическая карта с обозначением на ней передаваемой территории и населенных пунктов, путей сообщения, существующих и новых границ на данном участке и описание новых границ.
7. При перенесении административного центра района представляется соответствующее решение районного Маджлиса народных депутатов с пояснительной запиской, обоснованием необходимости перенесения административного центра и социально-экономическая характеристика нового административного центра, указанием расстояний от него до центров, дехот, поселков, областного центра и столицы республики.
8. При изменении границ городского района в соответствующий городской Маджлис народных депутатов представляются решения Маджлиса народных депутатов района, из состава которого исключается, и района, в состав которого передается часть территории с пояснительной запиской, характеризующей предлагаемое изменение, и схематический план передаваемой территории с указанием существующих и вновь намечаемых границ района на данном участке.
VI. - ПРИ ОТНЕСЕНИИ НАСЕЛЕННОГО ПУНКТА К КАТЕГОРИИ ГОРОДОВ РЕСПУБЛИКАНСКОГО ОБЛАСТНОГО И РАЙОННОГО ЗНАЧЕНИЯ.
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение соответствующих областного, районного, городского Маджлисов народных депутатов и джамоатов поселков с ходатайством об отнесении населенного пункта к той или иной категории городов.
3. Пояснительная записка, в которой указывается: обоснование необходимости отнесения населенного пункта к категории городов республиканского, областного, районного подчинения; социально-экономическая характеристика преобразуемого населенного пункта; численность населения, сведения о жилищном фонде, размер земельной площади с указанием основных землепользователей, расстояние до райцентра, столицы республики и ближайшей железнодорожной станции; предполагаемый бюджет города, наличие помещений для размещения городских организаций; предложение о наименовании города и его объяснение.
4. Схематический план преобразуемого в город населенного пункта с указанием его черты и описание этой черты.
VII. - ПРИ ОТНЕСЕНИИ НАСЕЛЕННОГО ПУНКТА К КАТЕГОРИИ ПОСЕЛКОВ.
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение областного Маджлиса народных депутатов.
3. Решение соответствующих районного, городского Маджлиса народных депутатов и джамоатов дехот с ходатайством об отнесении населенного пункта к категории поселков.
4. Пояснительная записка, в которой указываются: обоснование необходимости отнесения населенного пункта к категории поселков; социально-экономическая характеристика преобразуемого населенного пункта; численность населения, сведения о жилищном фонде, размер земельной площади с указанием основных землепользователей; расстояние до райцентра, областного центра, столицы республики и ближайшей железнодорожной станции; предлагаемый бюджет поселка, наличие зданий для размещения джамоата; предложение о наименовании поселка и его объяснение.
5. Схематический план преобразуемого в поселок населенного пункта с указанием его черты и описание этой черты.
6. При отнесении к категории поселков населенного пункта, находящегося в области, указанные выше документы и справочные материалы представляются районным, городским Маджлисом народных депутатов в Хукумат области.
VIII. - ПРИ ИЗМЕНЕНИИ ЧЕРТЫ ГОРОДА, ПОСЕЛКА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение областного Маджлиса народных депутатов (по городам областного и районного подчинения).
3. Решение горского Маджлиса народных депутатов, имеющего в подчинении город районного значения, поселок, решение джамоата поселка с ходатайством об изменении черты города, поселка.
4. Решение Маджлиса народных депутатов, часть территории которого включается в черту города, поселка.
5. Пояснительная записка, в которой указываются: обоснование необходимости изменения черты города, поселка, с указанием основных землепользователей; перечень населенных пунктов, количество населения, включаемых в черта города, поселка, сведения о расположенных на передаваемой территории предприятий, организаций, социально-культурных учреждений.
6. Схематический план города, поселка, с указанием существующей и проектируемой черты и описание новой черты.
7. При изменении черты поселка, находящегося в области, указанные выше документы и справочные материалы представляются районным Маджлисом народных депутатов в Хукумат области.
IX. - ПРИ ОБРАЗОВАНИИ НОВОГО ДЕХОТА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение областного Маджлиса народных депутатов.
3. Решение районного, городского Маджлиса народных депутатов, имеющего в своем подчинении сельский район с ходатайством об образовании нового дехота.
4. Решения джамоатов дехот, за счет разукрупнения которых образуется новый дехот, об их согласии на изменение их территории.
5. Решение общих собраний (сходов) граждан сел, включаемых в состав нового дехота, об их согласии на передачу во вновь образуемый дехот.
6. Пояснительная записка, в которой указываются: обоснование необходимости образования нового дехота, размер территории, численность населения и перечень населенных пунктов разукрупняемых и вновь и вновь образуемого дехота; расстояние от населенных пунктов до центров разукрупняемых дехотов и от населенных пунктов, включаемых в состав нового дехота, до намеченного его административного центра; социально-экономическая характеристика разукрупняемого и вновь образуемого дехотов, предполагаемый бюджет нового дехота, наличие зданий для размещения его джамоатов; предложения о наименовании нового дехота и его объяснение об административном центре и объяснение его наименования.
7. Схематическая карта с указанием границ разукрупняемых и вновь образуемых дехотов, их центров и населенных пунктов, путей сообщения и описание этих границ.
8. При образовании нового дехота в области указанные выше документы и справочные материалы представляются районным, городским Маджлисом народных депутатов в Хукумат области.
X. - ПРИ ИЗМЕНЕНИИ ГРАНИЦ ДЕХОТА, ПЕРЕНЕСЕНИИ ЕГО АДМИНИСТРАТИВНОГО ЦЕНТРА
1. Представление Правительства Республики Таджикистан.
2. Решение областного Маджлиса народных депутатов.
3. Решение районного, городского Маджлиса народных депутатов, имеющего в своем подчинении сельский район, с ходатайством об изменении границ дехота.
4. Решения джамоатов дехот, из состава которого исключается и джамоат дехота, в состав которого передается часть территории. В случае, если на передаваемой территории имеются населенные пункты, необходимы решения общих собраний (сходов) граждан, проживающих в них, о согласии на передачу их в другой дехот.
5. Пояснительная записка, в которой указываются: размер передаваемой площади, перечень населенных пунктов и численность населения в каждом из них, социально-экономическая характеристика передаваемой территории.
6. Схематическая карта с обозначением на непередаваемой территории и населенных пунктов, путей сообщения, существующих и новых границ на данном участке и описание новых границ на данном участке и описание новых границ.
7. При перенесении административного центра дехота представляется решение районного, городского Маджлиса народных депутатов, имеющего в своем подчинении сельский район, а также решение джамоата дехот с пояснительной запиской, обоснованием необходимости перенесения административного центра и социально-экономическая характеристика нового административного центра с указанием расстояния от него до населенных пунктов и районного центра. 1. При изменении границ дехота и перенесении административного центра дехота, находящегося в области, указанные выше документы и справочные материалы представляются Хукуматом района, города в Хукумат области.
XI. - ПРИ ПЕРЕИМЕНОВАНИИ АДМИНИСТРАТИВНОТЕРРИТОРИАЛЬНЫХ ЕДИНИЦ И НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ
1. При переименовании области:
- решение областного Маджлиса народных депутатов.
2. При переименовании района, города:
- решение областного Маджлиса народных депутатов (при переименовании города, района областного подчинения);
- решение соответствующего городского, районного Маджлисов народных депутатов;
- решение районного Маджлиса народных депутатов (при переименовании города районного подчинения).
3. При переименовании дехота:
- решение областного, городского, районного Маджлисов народных депутатов, в подчинении которых находится дехот;
- решение джамоата дехот (с учетом мнения населения данной административно-территориальной единицы).
4. При переименовании поселка:
- решение областного, городского, районного Маджлиса народных депутатов, в подчинении которых находится поселок;
- решение джамоата поселка.
5. При переименовании села:
- решение областного, городского, районного Маджлисов народных депутатов;
- решение джамоата поселка, дехота, в подчинении которых находится село.
6. При переименовании поселков и сел по месту жительства граждан проводятся собрания (сходы), на которых принимаются решения.
7. Пояснительная записка, содержащая обоснование необходимости переименование области, района, города, городского района, поселка, дехота, села и объяснение их нового названия.
Пояснительная записка, представляемая в Президиум Маджлиси Оли Республики Таджикистан, подписывается соответственно председателем Горно-Бадахшанской автономной области, области, города, района.
В социально-экономической характеристике территории или населенного пункта даются сведения о наличии промышленных предприятий, строительных и транспортных организаций, их подчиненности и количестве работающих в каждом из них; совхозов, лесхозов, аграрных объединений, колхозов и других кооперативных организаций и количестве закрепленных за ними сельхозугодий, в т.ч. пашни; о сети коммунально-бытовых и торговых предприятий, учреждений просвещения, здравоохранения и культуры.
Схематические карты и планы подписываются землеустроителем и заверяются председателем соответствующей области, района, города и скрепляются печатью.
Документы и справочные материалы по вопросам изменения в административно-территориальном устройстве, рассматриваемые в Маджлиси Оли Республики Таджикистан, направляются в Правительство Республики Таджикистан, по вопросам переименования административно-территориальных единиц и населенных пунктов непосредственно в Президиум Маджлиси Оли Республики Таджикистан.
Маджлиси Оли Республики Таджикистан рассматривает поступившие предложения по вопросам административно-территориального устройства в течение шести месяцев после их поступления.
П О С Т А Н О В Л Е Н И Е
МАДЖЛИСИ ОЛИ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
О порядке введения в действие конституционного закона Республики Таджикистан: "О порядке решения вопросов административно-территориального устройства Республики Таджикистан"
Маджлиси Оли Республики Таджикистан постановляет:
1. Ввести в действие конституционный Закон Республики Таджикистан "О порядке решения вопросов административно-территориального устройства Республики Таджикистан" с момента опубликования.
2. Местным Маджлисам народных депутатов Республики Таджикистан образовать комиссии по предварительному рассмотрению вопросов, связанных с наименованием и переименованием населенных пунктов.
3. Признать утратившим силу: Закон Республики Таджикистан от 23 февраля 1991 года "О порядке решения вопросов административно-территориального устройства Республики Таджикистан" (Ведомости Верховного Совета Республики Таджикистан, 1991г., № 5, ст. 59); Постановление Верховного Совета Республики Таджикистан от 23 февраля 1991 года "О введении в действие Закона Республики Таджикистан "О порядке решения административно-территориального устройства Республики Таджикистан" (Ведомости Верховного Совета Республики Таджикистан, 1991 г., № 5, ст.60).
Председатель
Маджлиси Оли Республики Таджикистан С.РАДЖАБОВ
г.Душанбе,
4 ноября 1995 года, № 101
