ҚАРОРИ РАЁСАТИ БОНКИ МИЛЛИИ ТОҶИКИСТОН

Дар бораи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба қарори Раёсати Бонки миллии Тоҷикистон аз 31 августи соли 2020, №105

070.170.010

Мутобиқи моддаи 56 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ" Раёсати Бонки миллии Тоҷикистон

қ а р о р             м е к у н а д:

1. Ба қарори Раёсати Бонки миллии Тоҷикистон аз 31 августи соли 2020, №105 "Дар бораи тасдиқ намудани Қоидаҳои фаъолияти Низоми автоматишудаи байнибонкии интиқоли маблағҳо", ки дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон 23 октябри соли 2020, №574 "г" ба қайди давлатӣ гирифта шудааст, тағйиру иловаҳо ворид карда шавад (замима мегардад).

2. Қарори мазкур бо тартиби муқарраршуда ба Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷиҳати бақайдгирии давлатӣ пешниҳод карда шуда, пас аз бақайдгирии давлатӣ ва интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

3. Идораи низоми пардохт ваколатдор карда шавад, ки ҳангоми бақайдгирии давлатии ҳамин қарор дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳолатҳои зарурӣ ба матни замимаи он тағйиру иловаҳои дорои хусусияти таҳририро, ки мазмуни онро тағйир намедиҳанд, ворид намояд.

4. Иҷрои банди 2 қарори мазкур ба зиммаи котиби Раёсат, идораи низоми пардохт, идораи ҳуқуқ ва шуъбаи матбуот вогузор карда шавад.

5. Назорати иҷрои қарори мазкур ба зиммаи муовини раиси Бонки миллии Тоҷикистон Накҳатзода Моҳбону Киромиддин гузошта шавад.

ТАҒЙИРУ ИЛОВАҲО БА ҚОИДАҲОИ ФАЪОЛИЯТИ НИЗОМИ АВТОМАТИШУДАИ БАЙНИБОНКИИ ИНТИҚОЛИ МАБЛАҒҲО

Ба Қоидаҳои фаъолияти Низоми автоматишудаи байнибонкии интиқоли маблағҳо тағйиру иловаҳои зерин ворид карда шаванд:

1. Ба банди 1 сархатҳои нуҳум, даҳум, ёздаҳум ва дувоздаҳум бо мазмуни зерин илова карда шаванд:

"- QR-пардохтҳо - пардохтҳо бо роҳи хондани маълумот аз рӯйи тасвири QR-рамз бо истифода аз таҷҳизоти мобилӣ, сканери штрих-рамз ва дигар таҷҳизот;

- QR-рамз (рамзи аксуламали фаврӣ) - рамзи матритсагӣ (штрих-рамзи дусатҳа), ки маълумотро оид ба интиқолдиҳанда ва гирандаи маблағ дар бар гирифта, барои аксбардорӣ бо истифодаи таҷҳизоти мобилӣ, сканери штрих-рамз ва дигар таҷҳизот бо мақсади ирсоли мушаххасоти амалиёти интиқоли маблағ пешбинӣ шудааст;

- талаботи ягонаи QR-рамз - стандарти ягонаи EMV QR-рамз, ки аз ҷониби Ассотсиатсияи байналмилалии EMV Со. таҳия шудааст;

- EMV QR Merchant Ғyғtem (EQMҒ) - феҳристи ягонаи Бонки миллии Тоҷикистон барои бақайдгирии мутамарказ ва ҳисобгирии ҳамаи муассисаҳои савдою хизматрасонӣ, ки қабули пардохтҳоро тавассути QR-рамз ба роҳ мондаанд;".

2. Аз сархати якуми банди 63 калимаи "пулии" хориҷ карда шавад.

3. Бандҳои 63(1), 63(2) ва 63(3) бо мазмуни зерин илова карда шаванд:

"63(1). Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ, ки хизматрасонии QR-пардохтҳоро пешниҳод менамоянд, ҳангоми таҳияи QR-рамз бояд талаботи ягонаи QR-рамзро мутобиқи замимаи 3 Қоидаҳои мазкур риоя намоянд.

63(2). Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ, ки хизматрасонии QR-пардохтҳоро дар муассисаҳои савдо ва хизматрасонӣ ба роҳ мондаанд, бояд муассисаҳои савдо ва хизматрасониро дар феҳристи ягонаи Бонки миллии Тоҷикистон - EMV QR Merchant System, тибқи дархости мутобиқи замимаи 4 Қоидаҳои мазкур пешбинигардида ба қайд гиранд.

63(3). Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ бояд барои таъмини амнияти бехатарӣ ва/ё пешгирии амалҳои қаллобӣ ё беиҷозат ҳангоми анҷом додани QR-пардохтҳо чораҳои зарурӣ андешанд.".

4. Замимаҳои №3 ва №4 илова карда шаванд (замима мегарданд).

ТАЛАБОТИ ЯГОНАИ QR-РАМЗ БАРОИ ИШТИРОКЧИЁН-ТАШКИЛОТҲОИ ҚАРЗИИ МОЛИЯВӢ

Бо мақсади татбиқи талаботи ягонаи QR-рамз барои Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ (минбаъд - Талабот) ҳангоми анҷом додани пардохти мол ва хизматрасонӣ дар муассисаҳои савдо ва хизматрасонӣ, дар қоидаҳои мазкур талабот ба мундариҷа ва формати маълумоти дар намоди дусатҳаи штрих-рамз рамзгузоришуда, инчунин рӯйхати намодҳои дусатҳаи штрих-рамз муқаррар карда шудааст.

1. ТАРТИБИ ИСТИФОДАБАРИИ СТАНДАРТИ ЯГОНАИ QR-РАМЗ АЗ ҶОНИБИ ИШТИРОКЧИЁН-ТАШКИЛОТҲОИ ҚАРЗИИ МОЛИЯВӢ

1. Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ бояд қоидаҳо ё расмиёти дохилиро барои таъмини фаъолияти муттасил ва бехатари низоми иттилоотӣ барои анҷом додани QR-пардохтҳо таҳия намоянд. Воситаҳои барномавӣ ва техникӣ, ки барои анҷом додани QR-пардохтҳо тавассути қисми пардохтҳои босуръати Низоми автоматишудаи байнибонкии интиқоли маблағҳо истифода бурда мешаванд, бояд ба талаботҳои Бонки миллии Тоҷикистон мутобиқат намоянд.

2. Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ бояд барои қабул ва анҷом додани QRпардохтҳо имконияти таҳияи QR-рамз, аксбардории QR-рамз ва интиқоли QR-пардохтҳоро таъмин намоянд.

3. Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявӣ бояд низоми хабардоркунии муштариёнро ба роҳ монда, ба телефони мобилии пардохткунанда огоҳинома оид ба анҷом додани QR-пардохтҳоро ирсол намоянд.

4. Тартиби ҷуброни арзиши мол ва хизматрасонӣ, ки бо истифодаи QR-рамз пардохт карда шудааст, тибқи шартҳои дар шартномаи байни Иштирокчӣ-ташкилоти қарзии молиявӣ ва муассисаи савдою хизматрасонӣ пешбинишуда таъмин карда мешавад.

2. НАМОДҲОИ ШТРИХ-РАМЗИ ИСТИФОДАШАВАНДА

5. Намодҳои матритсагии QR-рамз барои рамзгузории маълумоти пардохтӣ дар доираи Талаботи мазкур истифода бурда мешаванд. Барои таъмини имконияти истифодабарии маҷмуи гуногуни аломатҳои рамзгузоришуда реҷаи рамзгузории байтҳои 8-бита татбиқ мегардад.

3. МАЪЛУМОТИ УМУМӢ ДАР БОРАИ НАМОДИ QR-РАМЗ

§1. Талаботҳо ба намоди QR-рамз

6. QR-рамз - ин намоди матритсагӣ буда, дорои параметрҳои зерин мебошад:

1) маҷмуи аломатҳои рамзгузоришаванда:

- маълумоти рақамӣ (рақамҳо аз 0 то 9);

- маълумоти ҳарфӣ-рақамӣ (рақамҳо аз 0 то 9; ҳарфҳои калон аз А то Z; нуҳ аломати махсуси графикӣ: "фосила", "$", "%", "*", "+", "-", ".", "/", ":");

- маълумот бо байт (пешфарз ё маҷмуи дигари аломатҳо, агар ин махсус қайд шуда бошад);

- аломатҳои кандзи. Як аломати кандзи дар QR-рамз метавонад ба 13 бит фишурда шавад;

2) пешниҳоди маълумот: модули тира ба воҳиди дугона ва модули равшан ба сифри дугона мувофиқ мебошад;

3) андозаи намод (бе назардошти қитъаи озод). Намодҳои QR-рамз: андозаҳо (дар модулҳо) аз 21х21 то 177х177 (версияҳо аз 1 то 40, бо қадамҳои чор модул барои ҳар як тараф);

4) миқдори аломатҳои маълумот дар намод:

- намоди QR-рамз бо андозаи ҳадди аксар: версияи 40-L;

- маълумоти рақамӣ: 7089 аломат;

- маълумоти ҳарфӣ-рақамӣ: 4296 аломат;

- маълумот бо байт: 2953 аломат;

- аломатҳои кандзи: 1817 аломат;

5) сатҳи интихобшавандаи ислоҳи хатоҳо. Чор сатҳи ислоҳи хатоиҳои Рид-Соломон (бо L, М, Q ва Н бо тартиби афзояндаи ҳаҷми ишғолнамуда ифода мегардад): L - 7%; М - 15%; Q - 25%; Н- 30% аз миқдори калимаҳои рамзии намод истифода бурда мешавад;

6) навъи рамз: матритсагӣ;

7) новобаста аз ҷойгиршавӣ: таъмин карда мешавад (гардиш ба кунҷи дилхоҳ ва инъикоси баръакс иҷозат дода мешавад).

Расми 1. Намунаи намоди QR-рамз

§2. Тавсифи мундариҷаи QR-рамз

7. Майдонҳо метавонанд ҳатмӣ ё ихтиёрӣ бошанд. Намоди (M) - Mandatory маънои ҳатмӣ ё (O) - Optional маънои ихтиёриро дорад. Рамзгузории тавсияшавандаи намодҳои UTF-8. (anғ)маънои истифода шудани ҳарф-рақам, (n) - рақамро дорад.

8. Майдонҳои маълумот барои сохтани QR-рамзи статикӣ (QR_Static) инҳоро дар бар мегиранд:

Ниг. ба Ҷадвал

§3. Таҳия ва чопи намоди дусатҳаи штрих-рамз

10. Намодҳои дусатҳаи штрих-рамз дар асоси хати пайвастаи дорои унсурҳои маълумот, ки аз ҳам ҷудо набуда ё фосила ҳам надоранд, тибқи форматҳои дар банди 5 Талаботи мазкур тавсифшуда таҳия карда мешаванд.

11. Параметрҳои тавсияшаванда:

1) бо мақсади он ки шароити созгор барои хондани намодҳои дусатҳаи штрих-рамз аз ҷониби ҳамаи иштирокдорони бозори QR-пардохтҳо дар доираи Талаботи мазкур таъмин гардад, тавсия дода мешавад:

- намодҳои дусатҳаи штрих-рамзи андозаи X на камтар аз 0,4064 мм (16 мил) (мил -1/1000 дюйм) таҳия шаванд;

- намодҳои дусатҳаи штрих-рамзи андозаи (дар яке аз самтҳо) зиёда аз 80 мм таҳия нашавад;

- ҳангоми чопи намодҳои дусатҳаи штрих-рамз ғунҷоиши на кам аз 600 dpi (dotғ per inch - нуқта дар дюйм) истифода бурда шавад;

- шарҳу тавзеҳ дар канали васеи ECI ҳангоми рамзгузории байтҳои 8-бита (дар робита ба коркарди нодурусти реҷаи мазкур дар баъзе модулҳои сканер) истифода нагардад. Ба сифати шинохтани намоди дусатҳаи штрих-рамз сифати чопи принтер, сифати коғаз ва ранги он таъсир расонида метавонанд;

2) бо назардошти шартҳои инфиродии:

- Иштирокчиён-ташкилотҳои қарзии молиявие, ки намодҳои дусатҳаи штрих-рамзро таҳия менамоянд;

- муассисаҳои савдою хизматрасонӣ/соҳибкорони инфиродие, ки пардохтҳоро бо истифодаи намодҳои дусатҳаи штрих-рамз қабул менамоянд.

12. Барои осонии кори пардохткунандагон ва кормандони муассисаҳои савдо ва хизматрасонии қабулкунандаи QR-пардохтҳо имконият фароҳам оварда шавад, ки намодҳои дусатҳаи штрих-рамзи тибқи Талаботи мазкур таҳияшуда аз дигар намодҳои штрих-рамз ба таври аёнӣ фарқ карда шаванд. Ҳангоми истифода шудани чанд намоди штрих-рамз, тавсия дода мешавад, ки тасвири намоди дусатҳаи штрих-рамзи тибқи Талаботи мазкур таҳияшуда бо маркери графикӣ - логотипи низоми пардохтӣ ё оператори ҳамоҳангсоз илова карда шавад.

ДАРХОСТ

Хоҳишмандам ба _________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

              (номи пурраи ташкилоти қарзии молиявӣ ва нишонии ҳуқуқӣ)

барои дастрасӣ ба феҳристи ягонаи Бонки миллии Тоҷикистон (EQMҒ)

ба _____________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

(ном, насаб ва номи падари корманди масъул, вазифаи ишғолнамуда ва маълумот барои тамос)

иҷозат диҳед.

_____________________                      ҷ.м.                    ______________

(ному насаби роҳбар)                                                  (имзо)

______________________                _______________              ______________

(ному насаби корманди масъул)             (сана)                        (имзо)