Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз "27" апрели соли 2018 № 195
тасдиқ шудааст
Тартиби баҳисобгирӣ ва бақайдгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон
(қарори Ҳукумати ҶТ аз 8.02.2020 № 83)
1. Тартиби мазкур баҳисобгирӣ ва бақайдгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии дар Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ" пешбинишударо ба танзим медарорад.
2. Санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ба Феҳристи баҳисобгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда мешаванд, ки он қисми таркибии низоми иттилоотии Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳсуб ёфта, дар ҳудуди давлат расонидани ахбори ҳуқуқиро ба амал мебарорад ва махзани маълумоти ҳуқуқӣ мебошад. Пешбурди Феҳристи баҳисобгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд.
3. Ба Феҳристи баҳисобгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон санадҳои меъёрии ҳуқуқии зерин, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон баъд аз 9 сентябри соли 1991 қабул шудаанд, дохил карда мешаванд:
- Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- қонунҳои бо роҳи раъйпурсии умумихалқӣ қабулгардида;
- санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст;
- қонунҳои конститутсионӣ;
- кодексҳо, қонунҳо;
- қарорҳои якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- қарорҳои Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- фармонҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- қарорҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- фармоишҳои вазоратҳо, мақомоти назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин қарорҳои кумитаҳои давлатӣ, Бонки миллии Тоҷикистон, Агентии амнияти ядроӣ ва радиатсионии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- қарорҳои Маҷлисҳои вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо ва шаҳри Душанбе;
- қарорҳои раисони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо ва шаҳри Душанбе;
- қарорҳои Маҷлисҳои вакилони халқи шаҳрҳо ва ноҳияҳо;
- қарорҳои раисони шаҳрҳо ва ноҳияҳо;
- қарорҳои мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот.
4. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмии вазоратҳо, кумитаҳои давлатӣ, мақомоти назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Бонки миллии Тоҷикистон, Агентии амнияти ядроӣ ва радиатсионии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон баъди аз бақайдгирии давлатӣ гузаштан ба ҳисоб гирифта мешаванд .
5. Бақайдгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ инҳоро дар бар мегирад:
- ташхиси ҳуқуқии мутобиқати ин санад ба қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- қабули қарор дар бораи зарурати бақайдгирии давлатии ин санад (баровардани хулоса);
- додани рақами бақайдгирӣ;
- ба Феҳристи баҳисобгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дохил намудани санад.
6. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ, новобаста аз муҳлати амал ва хусусияти маълумоти дар онҳо маҳфузбуда (аз он ҷумла санадҳои дорои муҳрҳои "барои истифодаи хизматӣ", "на барои интишор" ва "махфӣ") барои бақайдгирии давлатӣ равона карда мешаванд, яъне онҳо ба Феҳристи баҳисобгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар он сурат дохил карда мешаванд, ки меъёрҳои (меъёри) дар он мавҷудбуда ба ҳуқуқҳои шаҳрвандӣ, сиёсӣ, иҷтимоию иқтисодӣ, фарҳангӣ ва дигар ҳуқуқҳо, озодиҳо ва манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, кафолати баамалбарории онҳо, ки дар Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳким ёфтаанд, дахл дошта бошанд, инчунин механизми татбиқи ин ҳуқуқу озодиҳо ва манфиатҳои қонунии дар лаҳзаи пешниҳоди санад барои бақайдгирӣ амалкунандаро муқаррар менамоянд, тағйир медиҳанд, илова, дохил ё бекор менамоянд.
7. Санадҳои ҳуқуқии зерин дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайди давлатӣ гирифта намешаванд:
- санадҳои ҳукуқии инфиродӣ (хусусияти фардидошта, хусусияти ташкилию амрдиҳидошта);
- санадҳои техникӣ (стандартҳои давлатӣ, меъёру қоидаҳои шаҳрсозӣ, меъёру қоидаҳои санитарӣ, шакли ҳисоботҳои оморӣ, нархномаҳо ва ғайра) дар сурате, ки меъёрҳои танзимкунандаи ҳуқуқӣ надошта бошанд;
- санадҳои хусусияти тавсиявидошта; - санадҳои Бонки миллии Тоҷикистон, ки қурби асъори миллиро нисбат ба асъори хориҷӣ муайян менамояд.
8. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмие, ки мувофиқи банди 6 ҳамин Тартиб бояд аз қайди давлатӣ гузаранд, дар муҳлати на дертар аз 10 рӯз баъди имзои роҳбари мақоми давлатии дахлдор, дар ду нусха (матни аслӣ ва нусхаи тасдиқшуда) бо забони давлатӣ ва забони русӣ ба Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешаванд. Дар баробари ин, матни электронӣ ва маълумотномаи асосноккунандаи зарурати қабули онҳо низ пешниҳод карда мешавад.
Матни санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ бояд бо истифода аз ҳуруфи Times New Roman Tj, андозаи 14 омода карда шавад.
9. Маълумотномаи асосноккунандаи қабули санади меъёрии ҳуқуқӣ бояд дорои иттилооти зерин бошад:
- асос ва зарурати қабули санади меъёрии ҳуқуқӣ;
- маълумот оид ба санадҳои меъёрии ҳуқуқии амалкунандае, ки масъалаи мазкурро ба танзим медароранд;
- маълумот оид ба мувофиқа намудани санади меъёрии ҳуқуқӣ бо мақомоти манфиатдор;
- маълумот оид ба гузаронидани арзёбии идоравии зиддикоррупсионӣ;
- имзои роҳбари мақоми қабулкунандаи санади меъёрии ҳуқуқӣ.
10. Пешниҳод намудани санади меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмии якҷоя аз тарафи якчанд мақомоти давлатӣ қабулгашта, барои бақайдгирии давлатӣ ба зиммаи мақоме гузошта мешавад, ки дар қатори ашхоси имзокардаи (тасдиқкардаи) санад ташаббускори он мебошад.
11. Бақайдгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ, ки дар банди 4 Тартиби мазкур пешбинӣ шудааст, аз ҷониби Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар муҳлати як моҳ аз лаҳзаи гирифтани санади меъёрии ҳуқуқӣ амалӣ карда мешавад.
12. Бақайдгирии санади меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ рад карда мешавад, агар санади меъёрии ҳуқуқии пешниҳодшуда:
- ба қонунгузории амалкунанда мухолифат кунад;
- ҳуқуқ ва озодиҳои инсон ва шаҳрвандро, ки қонунгузорӣ муқаррар кардааст, маҳдуд созад ё ба зиммаи онҳо уҳдадориҳои пешбининакардаи қонунгузориро гузорад;
- аз доираи ваколати мақоме, ки онро тасдиқ кардааст, барояд;
- дорои омилҳои бавуҷудоварандаи коррупсия бошанд.
13. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмие, ки бақайдгирии давлатии онҳо рад карда шудааст, ба мақоме, ки онро тасдиқ кардааст, бо нишон додани мухолифати роҳдодашудаи он ба қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон баргардонида мешаванд. Дар баробари ин, як нусхаи он дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон боқӣ мемонад.
14. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ ба мақоме, ки онро тасдиқ кардааст, бе баррасӣ баргардонида мешаванд, агар ҳангоми пешниҳоди санад талаботи бандҳои 8-9 ҳамин Тартиб риоя нагардида бошад.
15. Дар ин ҳолат санади меъёрии ҳуқуқӣ бо дар назар доштани эроду пешниҳодҳо такмил дода шуда, дар муҳлати як моҳ такроран барои бақайдгирии давлатӣ, ё ин ки нусхаи санади дахлдор дар бораи аз эътибор соқит намудани он ба Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешавад.
16. Дар ҳолати аз тарафи Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон рад намудани бақайдгирии санади меъёрии ҳуқуқӣ, мақоми давлатие, ки ин санадро қабул кардааст, метавонад ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон шикоят пешниҳод намояд.
17. Баъд аз бақайдгирии давлатии санади меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ як нусхаи он (матни аслӣ) бо рақами додашудаи бақайдгирии давлатӣ ба мақоми дахлдори идоракунии давлатӣ фиристонида мешавад. Нусхаи дуюми санад дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон нигоҳ дошта мешавад.
18. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ тибқи тартиби муқарраргардида (ғайр аз санадҳое, ки сирри давлатӣ ё дигар сирреро, ки қонун ҳифз менамояд, дар бар мегиранд) дар нашрияҳои расмӣ интишор карда мешаванд ва ба шарте эътибор пайдо мекунанд, ки дар ин нашрияҳо чоп шаванд.
19. Баъд аз бақайдгирии давлатии санади меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ, ки дар банди 4 Тартиби мазкур пешбинӣ шудааст, на дертар аз 15 рӯз, мақоме, ки ин санадро қабул кардааст ба Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумотро дар бораи сарчашмаи интишори ин санади меъёрии ҳуқуқӣ (дар шакли нусхаи чопшудаи санади меъёрии ҳуқуқии идоравӣ) пешниҳод менамояд. Ҳангоми интишори санади меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ нишон додани рақами бақайдгирӣ ва таърихи бақайдгирии давлатӣ ҳатмист.
20. Дар ҳолати пешниҳод накардани маълумот дар бораи сарчашмаи интишори расмӣ Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи аз Феҳристи баҳисобгирии давлатии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон хориҷ кардани он қарор қабул намуда, барои маълумот ва аз эътибор соқит донистани санади меъёрии ҳуқуқӣ ба мақоми онро қабулнамуда мефиристад.
21. Тағйиру иловаҳои ба санадҳои меъёрии ҳуқуқии умумиҳатмӣ воридгашта, ки аз қайди давлатӣ гузаштаанд, бо тартиби умумӣ ба қайд гирифта шуда, рақами пешинаи санади меъёрии ҳуқуқӣ гузошта, дар тарафи рости қисми болои ин рақамҳо бо рақамҳои арабӣ аз рақами як сар карда рақамгузорӣ карда мешавад, ки ин намуд рақамгузорӣ (ишора) номида мешавад.
22. Шахсони мансабдор ва шахсони ҳуқуқие, ки талаботи Тартиби мазкурро вайрон мекунанд, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Утвержден
постановлением Правительства
Республики Таджикистан
от 27 апреля 2018 года, №195
Порядок государственного учета и регистрации нормативных правовых актов Республики Таджикистан
(в редакции постановления Правительства РТ от 08.02.2020 № 83)
1. Настоящий Порядок регулирует государственный учет и регистрацию нормативных правовых актов, предусмотренных в Законе Республики Таджикистан "О нормативных правовых актах".
2. Нормативные правовые акты вносятся в Реестр государственного учёта нормативных правовых актов Республики Таджикистан и который является составной частью информационной системы Республики Таджикистан, осуществляет предоставление правовой информации на территории государства и представляет собой базу данных правовой информации. Ведение Реестра государственного учёта нормативных правовых актов осуществляется Министерством юстиции Республики Таджикистан.
3. В Реестр государственного учёта нормативных правовых актов Республики Таджикистан вносятся следующие нормативные правовые акты, принятые Республикой Таджикистан после 9 сентября 1991 года:
- Конституция Республики Таджикистан;
- законы, принятые путем всенародного референдума;
- международные правовые акты, признанные Таджикистаном;
- конституционные законы;
- кодексы, законы;
- совместные постановления Маджлиси милли и Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан;
- постановления Маджлиси милли и Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан;
- указы Президента Республики Таджикистан;
- постановления Правительства Республики Таджикистан;
- распоряжения министерств, органов при Президенте Республики Таджикистан, органов при Правительстве Республики Таджикистан, а также решения государственных комитетов и Национального банка Таджикистана. Агентства по ядерной и радиационной безопасности Академии наук Республики Таджикистан;
- постановления Маджлисов народных депутатов Горно-Бадахшанской автономной области, областей и города Душанбе;
- постановления председателей Горно-Бадахшанской автономной области, областей и города Душанбе;
- постановления Маджлисов народных депутатов городов и районов;
- постановления председателей городов и районов;
- постановления органов самоуправления поселков и сел.
4. Общеобязательные нормативные правовые акты министерств, государственных комитетов, органов при Президенте Республики Таджикистан, органов при Правительстве Республики Таджикистан, Национального банка Таджикистана, Агентства по ядерной и радиационной безопасности Академии наук Республики Таджикистан, местных органов государственной власти, органов самоуправления поселков и сел берутся на учет в Министерстве юстиции Республики Таджикистан после прохождения государственной регистрации .
5. Государственная регистрация общеобязательных нормативных правовых актов включает в себя:
- правовую экспертизу соответствия этого акта законодательству Республики Таджикистан;
- принятие решения о необходимости государственной регистрации данного акта (вынесение заключения);
- присвоение регистрационного номера;
- занесение акта в Единый государственный Реестр нормативных правовых актов Республики Таджикистан.
6. Общеобязательные нормативные правовые акты, независимо от срока их действия и характера, содержащихся в них сведений (в том числе с грифами "для служебного пользования", "не для печати" и "секретно") направляются на государственную регистрацию, то есть подлежат включению в Единый государственный реестр нормативных правовых актов Республики Таджикистан в случаях, если содержащиеся в них нормы (норма), затрагивают гражданские, политические, социально-экономические, культурные и иные права, свободы и законные интересы граждан, гарантии их осуществления, закрепленные в Конституции Республики Таджикистан и в законодательных актах Республики Таджикистан, а также устанавливают, изменяют, дополняют, или отменяют механизм реализации этих прав, свобод и законных интересов, действующих на момент представления акта на регистрацию.
7. Следующие правовые акты не подлежат государственной регистрации в Министерстве юстиции:
- индивидуальные правовые акты (персонального характера, оперативно-распорядительного характера;
- технические акты (государственные стандарты, градостроительные нормы и правила, санитарные нормы и правила, формы статотчётов, прейскуранты другие.), в случае, если они не содержат нормы правового регулирования;
- акты рекомендательного характера;
- акты Национального банка Таджикистана, определяющие курс национальной валюты в отношении иностранной валюты,
8. Общеобязательные нормативные правовые акты, подлежащие в соответствии с пунктом 6 настоящего Порядка государственной регистрации не позднее 10 - дневного срока, после подписания их руководителем соответствующего государственного органа представляются в Министерство юстиции Республики Таджикистан в двух экземплярах (подлинник и заверенная копия) на государственном и русском языках. Одновременно представляются их тексты в электронном виде и справка-обоснование о необходимости их принятия.
Тексты нормативных правовых актов должны быть подготовлены с использованием шрифта Times New Roman Tj, размер 14.
9. Справка - обоснование принятии нормативного правового акта должна содержать в следующие сведения:
- основания и необходимость принятия нормативного правового акта;
- сведения обо всех действующих нормативных правовых актах, регулирующих данный вопрос;
- сведения о согласовании акта с заинтересованными органами;
- сведения о проведении ведомственной антикоррупционной оценки;
- подпись руководителя органа, принявшего нормативный правовой акт;
10. Представление на государственную регистрацию общеобязательного нормативного правового акта, принятого совместно несколькими государственными органами, возлагается на орган, который в числе подписавших (утвердивших) акт является его инициатором.
11. Государственная регистрация общеобязательных нормативных правовых актов, предусмотренных в пункте 4 данного Порядка, осуществляется Министерством юстиции Республики Таджикистан в месячный срок с момента получения общеобязательного нормативного правового акта.
12. В регистрации общеобязательного нормативного правового акта может быть отказано, если представленный нормативный правовой акт:
- противоречит действующему законодательству;
- ущемляет установленные законодательством права и свободы человека и гражданина или возлагает на них, не предусмотренные законодательством обязанности;
- выходит за пределы компетенции органа, его утвердившего;
- имеет факторы, приводящие коррупции.
13. Общеобязательные нормативные правовые акты в государственной регистрации, которых отказано, возвращаются органу, принявшему их с указанием на допущенное несоответствие законодательству Республики Таджикистан. При этом одна копия остается в Министерстве юстиции Республики Таджикистан.
14. Общеобязательные нормативные правовые акты могут быть возвращены органу, принявшему акт без рассмотрения, если при предоставлении на государственную регистрацию нарушено требования пунктов 8-9 настоящего Порядка.
15. В этом случае нормативный правовой акт дорабатывается с учетом замечаний и предложений и в течение месяца повторно представляется на государственную регистрацию или копия соответствующего акта о признании его утратившим силу в Министерство юстиции Республики Таджикистан.
16. Отказ Министерства юстиции Республики Таджикистан в государственной регистрации общеобязательного нормативного правового акта может быть обжалован принявшим его государственным органом в Правительство Республики Таджикистан.
17. После государственной регистрации общеобязательного нормативного правового акта один его экземпляр (подлинник) с присвоенным ему номером государственной регистрации направляется соответствующему органу государственного управления. Второй экземпляр (копия) остается в Министерстве юстиции Республики Таджикистан,
18. Общеобязательные нормативные правовые акты, публикуются в установленном порядке (кроме актов, содержащих государственную или иную охраняемую законом тайну), в официальных изданиях и вступают в силу при условии их опубликования в этих изданиях.
19. После государственной регистрации общеобязательного нормативного правового акта, предусмотренных в 4 пункте данного Порядка, не позднее 15 дней орган, принявший этот акт представляет в Министерство юстиции Республики Таджикистан информацию об источнике опубликования данного нормативного правового акта (в виде экземпляра опубликованного ведомственного нормативного правового акта). При опубликовании общеобязательного нормативного правового акта указание на регистрационный номер и дату государственной регистрации является обязательным.
20. В случае непредставления информации об официальном источнике опубликования Министерство юстиции Республики Таджикистан принимает решение об исключении его из Единого государственного реестра нормативных правовых актов Республики Таджикистан и отправляет в орган, принявший его для сведения и аннулирования нормативного правового акта.
21. Изменения и дополнения, вносимые в общеобязательные нормативные правовые акты, прошедшие государственную регистрацию, регистрируются в общем порядке и им присваиваются порядковые номера предшествующих им, а правая верхняя часть этих номеров обозначается арабскими цифрами, начиная с единицы, что называется нумерацией.
22. Должностные и юридические лица, нарушившие требования настоящего Порядка привлекаются к ответственности в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
