×

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 28 феврали соли 2004, № 6 "Дар бораи мудофиаи гражданӣ"

Санаи амалкуни: 02.01.2019

Ҳолати ҳуҷҷат: Амалкунанда

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Дар бораи мудофиаи гражданӣ

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2004, № 2, мод. 38; с. 2007, № 3, мод. 161; с. 2014, № 11, мод. 656)

(Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229, аз 27.11.2014 № 1147, аз 2.01.2019 № 1565)

Қонуни мазкур вазифаҳо, асосҳои ҳуқуқии ташкил ва ба роҳ мондани мудофиаи гражданиро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон, салоҳияти мақомоти ҳокимияти давлатӣ, ташкилотҳо, сарфи назар аз шакли ташкилӣ ва ҳуқуқиашон, шахсони мансабдор ва шаҳрвандон, инчунин қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданиро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ муайян менамояд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1. Мафҳуми мудофиаи гражданӣ

Мудофиаи гражданӣ - маҷмӯи чорабиниҳои умумидавлатии мудофиавӣ ва муҳофизатие мебошад, ки баҳри ҳимояи аҳолӣ, иқтисодиёт ва ҳудуди Тоҷикистон то оғоз ва ҳангоми сар задани амалиётҳои ҷангӣ равона шудаанд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрию ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқи байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Моддаи 3. Вазифаҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон

Вазифаҳои асосии мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон аз инҳо иборатанд:

- пешакӣ, дар замони осоишта, ба нақша гирифтан ва гузаронидани чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ оид ба омода сохтани аҳолӣ ва ҳудуди Тоҷикистон баҳри ҳимоя ҳангоми сар задани амалиётҳои ҷангӣ ва баланд бардоштани устувории фаъолияти соҳаҳои иқтисодиёт дар замони ҷанг (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- таъсис додан ва дар ҳолати омодагии доимӣ нигоҳ доштани мақомоти идора, қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданӣ, системаи идора, алоқа ва огоҳонӣ, барои иҷрои вазифаҳо дар замони ҷанг;

- ташкил, омода сохтан ва дар ҳолати омодагии доимӣ нигоҳ доштани қисмҳои ҳарбӣ ва ҷузъу томҳои зудамали қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ, сохторҳои наҷотдиҳӣ ва нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ баҳри иҷрои вазифаҳо оид ба ҳифзи аҳолӣ, иқтисодиёт ва ҳудуди Тоҷикистон дар замони ҷанг;

- ташкили захираҳои эҳтиётии сафарбарсозии молу мулки махсуси мудофиаи гражданӣ (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147);

- ташкили фонди зарурии иншоотҳои муҳофизатии (паноҳгоҳҳо) мудофиаи гражданӣ;

- ташкили захираҳои эҳтиётии озуқа ва доруворӣ;

- ташкили тайёрии ҳайати роҳбарикунанда ва фармондеҳӣ - сардорони мақомоти идора ва қувваҳои мудофиаи гражданӣ ҷиҳати иҷрои вазифаҳояшон дар замони ҷанг;

- ташкили омӯзиши аҳолӣ оид ба мудофиаи гражданӣ;

- анҷом додани назорати давлатӣ ба риоя намудани талаботҳои муҳандисӣ - техникии мудофиаи гражданӣ ҳангоми таҳияи лоиҳаҳои сохтмони иншоотҳо, биноҳои маъмурӣ, истиқоматӣ ва ба истифода додани онҳо;

- ташкили шабакаҳои дидбонӣ ва назорати лаборатории мудофиаи гражданӣ;

- сари вақт огоҳонидани аҳолӣ аз таҳдиди сар задани амалиётҳои ҷангӣ, хатари ҳавоӣ, радиатсионӣ, кимиёвӣ, биологӣ (бактериологӣ) ва хатари дигар;

- ҷойгиронӣ ва эвакуатсияи аҳолӣ аз шаҳрҳои ба гурӯҳи мудофиаи гражданӣ мансубдонисташуда ва дигар маҳалҳои аҳолинишини дорои иншоотҳои махсусан муҳим, инчунин аз минтақаҳои таҳти таҳдиди зериобмонӣ қарордошта ва ноҳияҳои наздисарҳадӣ ба маҳалҳои бехатар;

- ташкили паноҳ намудани аҳолӣ дар иншоотҳои муҳофизатӣ ва таъмини онҳо бо воситаҳои ҳифзи инфиродӣ ва доруворӣ;

- гузаронидани чорабиниҳои рӯшноипинҳонкунӣ дар маҳалҳои аҳолинишин ва иншоотҳои иқтисодиёт;

- анҷом додани корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазир;

- таъминоти аввалиндараҷаи аҳолии дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ зарардида, аз он ҷумла бо хизматрасонии тиббӣ, ҳамчунин расонидани ёрии аввалиндараҷаи тиббӣ, таъминот бо ҷои зист ва дидани чораҳои дигари зарурӣ;

- мубориза бар зидди сӯхторҳое, ки дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ ба вуқӯъ меоянд;

- муайян намудан ва нишон додани маҳалҳое, ки дучори заҳролудшавии радиоактивӣ, кимиёвӣ, биологӣ ва дигарҳо гаштаанд;

- безараргардонии аҳолӣ, техника, биноҳо, ҳудуд ва гузаронидани чорабиниҳои дигари зарурӣ;

- барқарор кардан ва нигоҳ доштани тартибот дар маҳалҳое, ки дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ зарар дидаанд;

- таъмини фаъолияти хадамоти мудофиаи гражданӣ ҳангоми ҷанг;

- дафн намудани ҷасадҳо ҳангоми ҷанг;

- таҳия ва амалӣ намудани чораҳо баҳри нигоҳ доштани иншоотҳое, ки барои фаъолияти устувори иқтисодиёт ва зисту зиндагонии аҳолӣ, ки дар ҳолати ҷангӣ заруранд;

- таъмини омодагии доимии қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданӣ.

Моддаи 4. Асосҳои ташкил ва ҷорӣ намудани мудофиаи гражданӣ

Ташкил ва ба роҳ мондани мудофиаи гражданӣ яке аз вазифаҳои муҳимтарини давлат, қисми таркибии сохтмони мудофиавӣ, таъмини бехатарии давлат ба шумор меравад.

Мудофиаи гражданӣ дар тамоми ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи принсипи ҳудудию истеҳсолӣ ва бо назардошти хусусиятҳои вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва дигар маҳалҳои аҳолинишин, инчунин ташкилотҳо новобаста аз шакли ташкилӣ ва ҳуқуқиашон ташкил карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Тайёрии давлат ба мудофиаи гражданӣ пешакӣ дар замони осоишта бо дарназардошти тараққиёти силоҳу аслиҳа, техникаи ҳарбӣ ва воситаҳои ҳифзи аҳолӣ аз воситаҳои ҳозиразамони ҳуҷум ва хатарҳое, ки дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ ба вуқуъ меоянд, амалӣ карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Ба роҳ   мондани   мудофиаи   гражданӣ   дар  ҳудиди  Ҷумҳурии Тоҷикистон ё дар маҳалҳои алоҳидаи он аз лаҳзаи  эълон  шудани  ҳолати ҷангӣ,  амалан  оғоз  ёфтани  амалиётҳои  ҳарбӣ ё аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии  Тоҷикистон  эълон  намудани  вазъияти  ҳарбӣ  дар  қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ё дар маҳалҳои алоҳидаи он оғоз меёбад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Моддаи 5. Дараҷабандии ҳудудҳо ва иншоотҳои мудофиаи гражданӣ

Дараҷабандии шаҳрҳо, маҳалҳои аҳолинишин ва объектҳои иқтисодиёт бо мақсади ба таври комплексӣ ва тафриқавӣ гузаронидани чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ амалӣ карда мешавад.

Дараҷабандии шаҳрҳо, маҳалҳои аҳолинишин ва объектҳои иқтисодиёт вобаста ба аҳамияти сиёсӣ, иқтисодӣ ва мудофиавӣ доштани онҳо, мувофиқи тартиби муайяннамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

БОБИ 2. ВАКОЛАТҲОИ МАҚОМОТИ ҲОКИМИЯТИ ДАВЛАТӢ ДАР СОҲАИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ

Моддаи 6. Ваколатҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- сиёсати давлатиро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ муайян месозад;

- Нақшаи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро тасдиқ менамояд;

- Нақшаи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар ҳудуди ҷумҳурӣ ё дар маҳалҳои алоҳидаи он ба таври пурра ё қисман ҷорӣ менамояд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- сохтор, ҳайати қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ, воҳидҳои штатӣ ва маҳалҳои ҷойгиршавии онҳо, Низомномаи қӯшунҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро тасдиқ менамояд;

- ба ҳайати олии афсарӣ рутбаҳои ҳарбӣ медиҳад ё рутбаҳои онҳоро паст менамояд, маҳрум месозад ё барқарор менамояд;

- дигар ваколатҳоро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст, амалӣ мегардонад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Моддаи 7. Ваколатҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- татбиқи сиёсати ягонаи давлатиро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ таъмин менамояд;

- дар доираи ваколатҳои худ санадҳои меъёрии ҳуқуқиро оид ба масъалаҳои мудофиаи гражданӣ қабул менамояд;

- ба ташкил ва ба роҳ мондани мудофиаи гражданӣ роҳбарӣ менамояд;

- тартиби банақшагирӣ, маблағгузорӣ ва таъминоти моддию техникии мудофиаи гражданиро муайян намуда, иҷрои онро назорат менамояд;

- ба Нақшаи рушди иқтисодию иҷтимоии Ҷумҳурии Тоҷикистон чорабиниҳои мудофиаи гражданиро дохил намуда, ҷудо намудани маблағҳои заруриро барои татбиқи онҳо таъмин месозад;

- тартиб ва меъёрҳои ба гурӯҳҳои мудофиаи гражданӣ мансуб донистани шаҳрҳо ва маҳалҳои аҳолинишин, инчунин иншоотҳои махсусан муҳимро, ки дар иқтисодиёти мамлакат нақши муҳим мебозанд ё ба бехатарии аҳолӣ таъсир мерасонанд, муайян месозад;

- Нақшаи муайян намудани маҳалҳои ҷойгиркунӣ ва эвакуатсияи аҳолӣ, инчунин арзишҳои моддии мамлакатро дар ҳолатҳои ба миён омадани хавф ва оғоз ёфтани амалиётҳои ҷангӣ тасдиқ менамояд;

- чорабиниҳоро оид ба баланд бардоштани устувории фаъолияти иқтисодиёти мамлакат дар замони ҷанг амалӣ мегардонад;

- номгӯи техникаи махсус ва молу мулкеро, ки мақомоти идора, қисмҳо ва ҷузъу томҳои мудофиаи гражданӣ бо онҳо муҷаҳҳаз гардонида мешаванд, тасдиқ менамояд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147);

- номгӯй, сохтор, ҳайат, пуррагардонӣ ва муҷаҳҳазгардонии мақомоти идора ва нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ ва заминаи таъсисёбии онҳоро муайян ва тасдиқ менамояд;

- ба вазоратҳо, идораҳо, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва ташкилотҳо вазифаҳоро оид ба тайёр намудан ва ба мақомот ва қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ додани техника, воситаҳои алоқа ва дигар воситаҳои моддию техникӣ ҳангоми эълони сафарбарсозӣ ва иҷро намудани дигар вазифаҳои сафарбарсозӣ муқаррар менамояд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229);

- тартиби ташкили фонди иншоотҳои муҳофизатӣ ва дигар иншоотҳои мудофиаи гражданӣ, инчунин тартиби захиранамоӣ, нигоҳдорӣ ва истифодабарии захираҳои моддию техникӣ, хӯрокворӣ, тиббӣ ва дигар воситаҳоро бо мақсадҳои мудофиаи гражданӣ муайян месозад;

- тартиб ва мӯҳлатҳои гузаронидани ҷамъомадҳои таълимӣ ва махсуси ҳайати роҳбарикунандаи мудофиаи гражданиро муайян месозад;

- шартномаҳои байниҳукуматиро ҷиҳати ҳамкориҳо дар риштаи мудофиаи гражданӣ ба имзо расонда, барои таъмини иҷрои ӯҳдадориҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба мудофиаи гражданӣ чораҳо меандешад;

- дигар ваколатҳоро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом медиҳад.

Моддаи 8. Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти давлатии идораи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, сиёсати ягонаи давлатиро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ амалӣ месозад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи ваколатҳои худ (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229):

- роҳбарии ҳамарӯзаи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро амалӣ сохта, барои ба роҳ мондан, тараққию ташаккул, тайёрӣ ва омодагии доимии он ҷавобгӯ мебошад;

- лоиҳаҳои санадҳои меъёрии ҳуқуқиро оид ба таъсис, сохтор ва ҳайати мақомоти идора, қувваҳо ва воситаҳои мудофиаи гражданӣ, системаи идора, огоҳонидан ва алоқа, ҳифзи аҳолӣ ва иқтисодиёт ҳангоми рӯй додани амалиётҳои ҷангӣ ва оид ба дигар масъалаҳои мудофиаи гражданӣ таҳия ва ба баррасию тасдиқи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод менамояд;

- дар доираи салоҳиятҳои худ қарорҳоро оид ба ташкил ва ҳамоҳангсозии чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ, ки иҷрои онҳо ба роҳбарони вазорату идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, раисони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, инчунин ташкилотҳо новобаста аз шакли ташкилӣ ва ҳуқуқиашон, тамоми шахсони мансабдор ва аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳатмист, қабул менамояд;

- Нақшаи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро таҳия менамояд;

- самтҳои асосии фаъолияти мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро муайян месозад;

- сари вақт огоҳонидани ҳайати роҳбарикунандаи мудофиаи гражданӣ ва аҳолии мамлакатро аз хавфи рӯй додани амалиётҳои ҷангӣ ва хатарҳое, ки дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ ба амал меоянд, таъмин менамояд;

- тайёрӣ ва омодагии сафарбарсозии мақомоти идора ва қувваҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро амалӣ ва таъмин месозад;

- идораи қувваҳои мудофиаи гражданиро дар ҷараёни анҷом додани корҳои наҷотдиҳӣ ва бартараф намудани оқибатҳои амалиётҳои ҷангӣ амалӣ месозад;

- роҳбарии қӯшунҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро анҷом медиҳад;

- бонгҳои огоҳкунии мудофиаи гражданиро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия ва ҷорӣ намуда, амалҳои аҳолиро дар асоси онҳо ташкил ва идора менамояд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- созмон, муҷаҳҳаз гардондан ва дар ҳолати омодагии доимӣ нигоҳ доштани нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданиро таъмин менамояд;

- тайёрии ҳайати роҳбарикунанда ва фармондеҳӣ-сардорони мудофиаи гражданӣ, инчунин омӯзиши аҳолии мамлакатро оид ба мудофиаи гражданӣ ташкил менамояд;

- гурӯҳҳои қувваҳо ва воситаҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро созмон дода, идоракунии онҳоро дар рафти бурдани корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазир ташкил менамояд;

- таҳияи воситаҳои таълимию методӣ, барномаҳои тайёрии ҳайати роҳбарикунанда, фармондеҳӣ-сардорон ва ҳайати шахсии мақомоти идора, қӯшунҳо ва нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ ва омӯзиши аҳолиро оид ба мудофиаи гражданӣ ҳамоҳанг месозад ва тасдиқ менамояд;

- бо тартиби муқарраргардида дархостҳоро ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба ихтироъ, истеҳсол ва таъмини аслиҳа, техникаи ҳарбӣ, молу мулки махсус, инчунин таъмири техника ва дигар амволи мудофиаи гражданӣ пешниҳод менамояд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147);

- ташкил ва назорати таъмини ҳаёт ва фаъолияти аҳолии дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ зарардидаро амалӣ месозад;

- пешниҳодотро оид ба ташкили фондҳои эҳтиётии сафарбарсозии молу мулки махсуси мудофиаи гражданӣ таҳия ва ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон манзур менамояд, назорати доимиро ҷиҳати пуррагардонӣ, ҷойгиркунӣ, шароити нигоҳдорӣ ва сари вақт ивазкунии онҳо вобаста ба мӯҳлатҳои нигоҳдориашон ба роҳ мемонад (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147);

- гузаронидани корҳои илмӣ-тадқиқотӣ, илмӣ-техникӣ ва таҷрибавию ихтироотиро оид ба масъалаҳои ҳифзи аҳолӣ, иқтисодиёт ва ҳудуди мамлакат аз воситаҳои ҳозиразамони зарбазананда ва хатарҳое, ки ҳангоми амалиётҳои ҷангӣ ба вуқӯъ меоянд, ташкил менамояд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- назорати иҷрои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро оид ба масъалаҳои мудофиаи гражданӣ таъмин менамояд;

- ҳамкориҳои байналмилалиро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ анҷом медиҳад;

- дигар ваколатҳоеро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ муайян намудааст, анҷом медиҳад.

Моддаи 9. Ваколатҳои Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- мақомоти идораи мудофиаи гражданиро аз хавфи сар задани амалиётҳои ҷангӣ ва хатарҳое, ки дар натиҷаи амалиётҳои ҷангӣ ба вуқӯъ меоянд, инчунин аз эълони сафарбарсозӣ огоҳ месозад;

- ба мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ маълумотро оид ба иншоотҳои зарбаҳои эҳтимолии мушакӣ ва ҳавоии душман, инчунин иншоотҳо ва маҳалҳои эҳтимолии амалиётҳои диверсионӣ-ҷосусии душман пешниҳод менамояд;

- оид ба ҳайат, шумора ва таҷҳизоти қисмҳои ҳарбӣ ва сохторҳои Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои иҷрои корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазир дар замони ҷанг ҷудо карда шудаанд, мақомоти идораи мудофиаи гражданиро огоҳ месозад;

- мақомоти идораи мудофиаи гражданиро аз ноҳияҳо ва маҳалҳои аҳолинишини ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои ҷойгир намудани аҳолии эвакуатсияшуда ва қувваҳои мудофиаи гражданӣ истифодаашон имконнопазир аст, огоҳ месозад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- ба мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ маълумотро оид ба нуқтаҳои ҷамъшавии даъватшавандагон ва эҳтиёҷоти нуқтаҳои мазкур ба иншоотҳои муҳофизатӣ ва воситаҳои ҳифзи инфиродӣ пешниҳод менамояд;

- ба мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ маълумотро оид ба ҳайати даъватшавандагони эҳтиётӣ ва манбаъҳои техникии иншоотҳои иқтисодӣ, ки дар замони ҷанг барои эҳтиёҷоти мудофиаи гражданӣ истифода бурда мешаванд, пешниҳод менамояд;

- нақшаҳои ҳамкориҳоро оид ба масъалаҳои мудофиаи гражданӣ таҳия менамояд.

Дигар ваколатҳои Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар соҳаи мудофиаи гражданӣ қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

Моддаи 10. Ваколатҳои вазорату идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Вазорату идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- роҳбарии мудофиаи граждании соҳаро анҷом медиҳанд;

- санадҳои меъёриро оид ба масъалаҳои мудофиаи гражданӣ қабул намуда, талаботи онҳоро ба маълумоти сохторҳои таркибии худ расонида, иҷрои онҳоро назорат мекунанд;

- чорабиниҳои мудофиаи гражданиро ба нақша гирифта, онҳоро дар сохторҳои таркибии худ доир менамоянд;

- мақомоти идора, қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданиро таъсис дода, дар ҳолати омодагии доимӣ нигоҳ медоранд, инчунин пуррагардонӣ ва бо молу мулки зарурӣ таъмин намудани онҳоро амалӣ месозанд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147);

- тайёрии ҳайати роҳбарикунанда ва омӯзиши коргарону хизматчиёни соҳа ва ташкилотҳои тобеъро оид ба мудофиаи гражданӣ ташкил менамоянд;

- чорабиниҳои ташкилӣ ва муҳандисию техникии мудофиаи гражданиро, ки баҳри нигоҳ доштани ташкилотҳо ва устувории фаъолияти онҳо дар давраи ҷанг равона карда шудаанд, таҳия ва амалӣ месозанд;

- чорабиниҳоро оид ба ҷойгиркунонӣ ва эвакуатсияи ташкилотҳои тобеъ ва коргарону хизматчиёни онҳо ба маҳалҳои бехатар, ки мувофиқи нақшаи мудофиаи гражданӣ муқаррар карда шудааст, ба нақша гирифта, дар таъмини омодагии саривақтии ин маҳалҳо барои қабули эвакуатсияшавандагон иштирок менамоянд;

- оид ба ҷалби қувваҳои мудофиаи граждании тобеъ барои гузаронидани корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазир дар дигар ташкилотҳо қарор қабул менамоянд;

- бо тартиби муқарраршуда таъминоти молиявӣ ва моддӣ-техникии чорабиниҳои мудофиаи гражданиро, ки дар ташкилотҳои тобеъ ва умуман дар соҳа гузаронида мешаванд, таъмин менамоянд;

- ҳангоми ба лоиҳагирии сохтмон ва баистифодадиҳии ташкилотҳои тобеъ риоя гардидани меъёрҳои муқарраршудаи муҳандисию техникии мудофиаи гражданиро таъмин менамоянд;

- вобаста ба эҳтиёҷоти мудофиаи гражданӣ захираҳои моддию техникӣ, хӯрокворӣ, тиббӣ ва дигар воситаҳоро ташкил ва нигоҳ медоранд;

- дигар ваколатҳоеро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ муайян намудааст, анҷом медиҳанд.

Моддаи 11. Ваколатҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ:

- роҳбарии мудофиаи гражданиро дар ҳудуди худ анҷом медиҳанд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- таъсис додани мақомоти идора, қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданиро дар ҳудуди худ анҷом медиҳанд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- дар доираи салоҳияти худ вобаста ба масъалаҳои ташкил ва ба роҳ мондани мудофиаи гражданӣ дар ҳудуди худ қарорҳо қабул менамоянд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- гузаронидани чорабиниҳои мудофиаи гражданиро ташкил намуда, нақшаҳои мудофиаи гражданиро таҳия ва амалӣ месозанд;

- баҳри дар ҳолати омодагии доимӣ нигоҳ доштани мақомоти идора, системаи огоҳкунӣ ва алоқа, қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданӣ чораҳо меандешанд;

- тайёрии ҳайати роҳбарикунанда ва фармондеҳӣ-сардорон, ҳайати шахсии нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданиро амалӣ месозанд;

- омӯзиши аҳолиро оид ба мудофиаи гражданӣ ташкил менамоянд;

- сари вақт огоҳонидани аҳолиро оид ба сар задани амалиётҳои ҷангӣ ва хатарҳое, ки дар натиҷаи бурдани амалиётҳои ҷангӣ ба вуқӯъ меоянд, таъмин менамоянд;

- маҳалҳои бехатар ва муассисаҳои табобатиро барои ҷойгир намудани аҳолии эвакуатсияшаванда тайёр менамоянд;

- чорабиниҳоро ҷиҳати эвакуатсия намудани аҳолӣ ва арзишҳои моддӣ ва фарҳангӣ ба маҳалҳои бехатар ҷойгир намудани онҳо, кушодани муассисаҳои табобатӣ ва дигар муассисаҳое, ки барои таъминоти аввалиндараҷаи аҳолии зарардида заруранд, анҷом медиҳанд;

- ҷалб ва истифода бурдани қувва ва воситаҳои дар ихтиёрашон бударо барои амалӣ намудани чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ таъмин менамоянд;

- фонди зарурии иншоотҳои муҳофизатии (паноҳгоҳҳои) мудофиаи гражданиро дар ҳудуди худ ташкил медиҳанд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- барои нигоҳдорӣ ва ҳифзи захираҳои сафарбарсозии молу мулки махсуси мудофиаи гражданӣ шароит муҳайё намуда, инчунин захираи амволи ҳамарӯза истифодашавандаи мудофиаи гражданиро ташкил ва нигоҳдории онҳоро таъмин менамоянд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147);

- чорабиниҳои баланд бардоштани устувории фаъолияти соҳаҳо ва ташкилотҳоро дар замони ҷанг амалӣ месозанд;

- вобаста ба эҳтиёҷоти мудофиаи гражданӣ захираҳои моддию техникӣ, хӯрокворӣ, тиббӣ ва дигар воситаҳоро ташкил ва нигоҳ медоранд;

- назорати ҳолати мудофиаи гражданиро дар ҳудуди худ анҷом медиҳад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- дигар ваколатҳоро оид ба масъалаҳои мудофиаи гражданӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардонанд.

БОБИ 3. ҲУҚУҚ ВА ӯҲДАДОРИҲОИ ТАШКИЛОТҲО ВА ШАҲРВАНДОН ДАР СОҲАИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ

Моддаи 12. Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои ташкилотҳо дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Ташкилотҳо дар доираи салоҳияти худ ва бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- чорабиниҳои мудофиаи гражданиро ба нақша мегиранд ва доир менамоянд;

- мақомоти идора, қувва ва воситаҳои мудофиаи гражданиро таъсис дода, тайёрӣ, омодагии доимӣ ва таъминоти моддию техникии онҳоро баҳри иҷрои вазифаҳои мудофиаи гражданӣ таъмин менамоянд;

- дар доираи салоҳияти худ оид ба масъалаҳои ташкил ва ба роҳ мондани мудофиаи гражданӣ дар ташкилотҳо қарорҳо қабул менамоянд;

- тайёрии ҳайати роҳбарикунанда ва фармондеҳӣ-сардорон, ҳайати шахсии нерӯҳои ғайриҳарбӣ, инчунин омӯзиши коргарону хизматчиёни муассисаҳоро оид ба мудофиаи гражданӣ ташкил менамоянд;

- чорабиниҳоро оид ба ҳифзи коргарону хизматчиён ва аъзои оилаи онҳо, фондҳои асосии истеҳсолӣ, ашёи хом ва маҳсулоти тайёр дар замони ҷанг ба нақша гирифта, амалӣ месозанд;

- чорабиниҳоро ҷиҳати баланд бардоштани устувории фаъолияти ташкилотҳо дар замони ҷанг таҳия ва татбиқ менамоянд;

- системаи огоҳкунӣ ва алоқаро ташкил намуда, онро дар ҳолати омодагии доимӣ барои истифодабарӣ нигоҳ медоранд;

- вобаста ба эҳтиёҷоти мудофиаи гражданӣ захираҳои моддию техникӣ, хӯрокворӣ, тиббӣ ва дигар воситаҳоро ташкил ва нигоҳ медоранд;

- амалиёти дурусти коргарону хизматчиёни муассисаҳоро дар асоси бонгҳои огоҳкунандаи мудофиаи гражданӣ ташкил менамоянд;

- корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазирро дар ҳудуди худ ташкил менамоянд ва анҷом медиҳанд;

- бо мақомоти маҳаллии мудофиаи гражданӣ дар иҷрои вазифаҳои гузошташуда ҳаматарафа мусоидат ва ҳамкорӣ менамоянд, оид ба ҳифзи иҷтимоии хизматчиёни ҳарбӣ ва ҳайати шахсии нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ, коргарону хизматчиён ва дигар шахсоне, ки барои иҷрои чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ ҷалб карда мешаванд, чораҳои иловагӣ меандешанд.

Ташкилотҳое, ки дорои истеҳсолоти нисбатан хатарнок мебошанд, ё ин ки дар рафти истеҳсолот моддаҳои хатарнокро истифода мебаранд, инчунин дорои аҳамияти мудофиавӣ ва иқтисодӣ ё ин ки ифодакунандаи дараҷаи баланди хавфи ба вуқӯъ омадани ҳолатҳои фавқулодда дар замони осоишта ва ҷанг мебошанд, нерӯҳои махсуси ғайриҳарбии мудофиаи гражданиро таъсис дода, онҳоро дар ҳолати омодагии доимӣ нигоҳ медоранд.

Моддаи 13. Ҳуқуқҳо ва вазифаҳои шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мудофиаи гражданӣ

Шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрию ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- дар иҷрои чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ иштирок намуда, талаботи қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқиро дар ин соҳа иҷро менамоянд;

- воситаҳои ҳифз аз хатарҳоеро, ки ҳангоми сар задан ва рафти амалиётҳои ҷангӣ ба вуқӯъ меоянд, меомӯзанд;

- ба мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва ташкилотҳо дар ҳалли масъалаҳои соҳаи мудофиаи гражданӣ ёрӣ мерасонанд.

БОБИ 4. РОҲБАРӢ ВА ИДОРАИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ

Моддаи 14. Роҳбарии мудофиаи гражданӣ

Роҳбарии мудофиаи гражданиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ месозад.

Раиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Сардори мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад. ӯ роҳбарӣ ва идораи умумӣ ва бевоситаи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро амалӣ менамояд.

Муовини аввали Сардори мудофиаи граждании Ҷумҳурии ТоҷикистонРаиси Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад. ӯ роҳбарии ҳамарӯзаи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар асоси нишондодҳои Сардори мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ сохта, фармондеҳи қӯшунҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Роҳбарӣ ва идораи мудофиаи гражданӣ дар вазорату идораҳо ва ташкилотҳо аз ҷониби вазирон, роҳбарони идораҳо ва ташкилотҳо, ки мутобиқан сардорони мудофиаи граждании вазорату идораҳо ва ташкилотҳо мебошанд, амалӣ карда мешавад.

Роҳбарӣ ва идораи мудофиаи гражданӣ дар қаламрави Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо аз ҷониби раисони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо, ки мутобиқан сардорони мудофиаи граждании вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо мебошанд, амалӣ карда мешавад.

Сардорони раёсат, шуъба ва бахшҳои Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо бошанд, муовинони аввали сардорони мудофиаи граждании вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо мебошанд ва роҳбарии ҳамарӯза ва ба роҳ мондани мудофиаи гражданиро дар қаламрави вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо амалӣ месозанд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Моддаи 15. Мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ

Мақомоти идораи мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҷумҳурӣ, Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо инҳо мебошанд:

а) дар ҷумҳурӣ, вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229):

- Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, раёсат, шуъба ва бахшҳои Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229,  аз 2.01.2019 № 1565);

- комиссияҳои эвакуатсионии ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ, шаҳрӣ ва ноҳиявӣ;

- комиссияҳои ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ, шаҳрӣ ва ноҳиявӣ оид ба баланд бардоштани устувории фаъолияти соҳаҳо ва ташкилотҳо дар замони ҷанг;

- хадамоти мудофиаи граждании ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ, шаҳрӣ ва ноҳиявӣ.

б) дар вазоратҳо, идораҳо ва ташкилотҳо, новобаста аз шакли ташкилӣ ва ҳуқуқиашон (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229):

- дастгоҳи идораи дахлдор ва ситодҳои оид ба ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ;

- комиссияҳои эвакуатсионӣ;

- комиссияҳои оид ба баланд бардоштани устувории фаъолияти соҳаҳо ва ташкилотҳо дар замони ҷангӣ;

- хадамотҳои мудофиаи гражданӣ.

Ба раёсат, шуъба ва бахшҳои Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо, хизматчиёни ҳарбие, ки аз ҷониби Раиси Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифа таъин ва аз вазифа озод карда мешаванд, роҳбарӣ менамоянд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229, аз 2.01.2019 № 1565).

Раёсат, шуъба ва бахшҳои Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо аз ҳисоби хизматчиёни ҳарбӣ ва хизматчиён, дар асоси ҷадвали штатии аз ҷониби Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳияшуда, вобаста ба шумораи штатии ҳайати шахсии барои он муқарраршуда, пурра карда мешаванд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229, аз 2.01.2019 № 1565).

Ситодҳо оид ба ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании вазоратҳо, идораҳо, ташкилотҳо ва хадамотҳои мудофиаи гражданиро муовинони аввали роҳбарони (сармуҳандисони) вазоратҳо, идораҳо ва ташкилотҳо сардорӣ менамоянд.

Вазорату идораҳо ва ташкилотҳое, ки ба гурӯҳҳои мудофиаи гражданӣ мансуб дониста шудаанд, ё ин ки дар базаи онҳо хадамоти мудофиаи гражданӣ таъсис дода шудааст, инчунин дар таъмини фаъолияти ҳаётии мамлакат аҳамияти бағоят муҳим доранд, ӯҳдадоранд дар ҷадвали штатиашон кормандони масъулро (сармутахассисро) оид ба мудофиаи гражданӣ дар доираи ҳуқуқҳои шӯъбаҳои асосӣ бо иҷрои вазифаи муовини сардори ситоди ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ ё дигар вазифаи роҳбарикунанда дар ситоди зикршуда дошта бошанд.

Комиссияҳои эвакуатсионӣ ва комиссияҳои оид ба баланд бардоштани устувории фаъолияти соҳаҳо ва ташкилотҳо дар замони ҷанг бо мақсади пешакӣ ба нақша гирифтан, тайёрӣ ва амалӣ сохтани вазифаҳои махсуси мудофиаи гражданӣ дар замони ҷанг таъсис дода мешаванд.

Хадамоти мудофиаи гражданӣ баҳри иҷрои чорабиниҳои муҳандисӣ-техникӣ, тиббӣ ва дигар чорабиниҳои махсуси мудофиаи гражданӣ ва вобаста ба ин вазифаҳо тайёр намудани қувва ва воситаҳо, шароитҳо ва инчунин таъмини амалиёти қувваҳои мудофиаи гражданӣ дар рафти гузаронидани корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазир таъсис дода мешаванд.

Мақомоти идораи мудофиаи граждании ҳама гуна дараҷаҳо бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, қарорҳои раисони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва дар вазорату идораҳо ва ташкилотҳо бошад, бо фармонҳои алоҳидаи сардорони мудофиаи граждании онҳо таъсис дода мешаванд.

Ҳуқуқ ва вазифаҳои мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ, сохтор, тартиби таъсисдиҳӣ ва пуррагардонии онҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян месозад.

БОБИ 5. ҚУВВАҲО, ШАБАКАҲОИ ДИДБОНӢ ВА НАЗОРАТИ ЛАБОРАТОРИИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ

Моддаи 16. Қувваҳои мудофиаи гражданӣ

Қувваҳои мудофиаи гражданӣ аз қисмҳои ҳарбӣ ва ҷузъу томҳои мудофиаи гражданӣ, дигар воҳидҳои ҳарбикунонидашудаи Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ, ки дар вазорату идораҳо, ташкилотҳо, хадамоти мудофиаи гражданӣ, инчунин қисмҳои ҳарбӣ, ҷузъу томҳои сохторҳои қудратии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки мувофиқи нақшаҳои мудофиаи гражданӣ барои бартараф сохтани оқибатҳои амалиётҳои ҷангӣ ва ҳолатҳои фавқулоддаи замони осоишта ҷудо карда мешаванд, иборатанд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Моддаи 17. Қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ ва вазифаҳои асосии онҳо

Қӯшунҳои мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон сохтори давлатии ҳарбӣ буда, барои ҳалли масъалаҳои мудофиаи гражданӣ таъин шудаанд.

Қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ асоси қувваҳои мудофиаи гражданиро ташкил медиҳанд.

Қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ бо техникаи махсус, инчунин бо силоҳи оташфишон ва сард таҷҳизонида мешаванд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Фаъолияти қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ аз лаҳзаи эълон шудани ҳолати ҷангӣ, ҳақиқатан оғоз ёфтани амалиётиҳои ҳарбӣ ё аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё дар маҳалҳои алоҳидаи он ҷорӣ карда шудани вазъияти ҳарбӣ, инчунин дар замони осоишта дар ҳолатҳои ба вуқӯъ омадани офатҳои табиӣ, эпидемияҳо, эпизоотияҳо, эпифитотияҳо, садамаҳои калон ва фоҷиаҳое, ки саломатии аҳолиро зери хатар монда, гузаронидани корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазирро талаб менамоянд, оғоз меёбад.

Вазифаҳои асосии қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ аз инҳо иборатанд:

- кофтуков ва наҷотдиҳии одамоне, ки ҳангоми амалиётҳои ҷангӣ ва ҳолатҳои фавқулодда дар зери вайронаҳо, дар биноҳо ва иншоотҳои харобгардида, осебдида ва оташгирифта дармондаанд;

- расонидани ёрии аввалаи тиббӣ ба ҷабрдидагон ва тайёр намудани онҳо барои эвакуатсия ба муассисаҳои муолиҷавӣ;

- бурдани тадқиқоти муҳандисӣ, кушодани таҳхонаҳои зери вайронаҳо монда ва харобгардида, тоза намудани вайронаҳо, дар онҳо сохтани роҳравҳо ва гузаргоҳҳо, рафъи садамаҳо ва оқибатҳои онҳо дар шабакаҳои коммуналию энергетикӣ ва технологӣ омодасозии хати ҳаракат, таҷҳизонидани нуқтаҳои идоракунӣ;

- таъмини гузаронидани корҳои наҷотдиҳӣ ва таъхирнопазир бо пешбурди тадқиқоти радиатсионӣ, кимиёвӣ, бактериологӣ (биологӣ), анҷом додани назорати дозиметрӣ ва кимиёвии воҳидҳо;

- гузаронидани коркарди махсуси ҳайати шахсии воҳидҳо ва нерӯҳои ба ихтиёри онҳо додашуда;

- гузаронидани дегазатсия, дезактиватсия ва дезинфексияи сару либос ва дигар воситаҳои моддӣ, маҳалҳо, роҳҳо, иншоотҳо ва ҳангоми зарурат гузаронидани коркарди санитарии аҳолӣ;

- гузаронидани муоинаи зиддисӯхторӣ, маҳдуд ва хомӯш сохтани сӯхторҳо дар хатҳои ҳаракат ва мавзеъҳои осебдида;

- рафъи садамаҳо дар хатҳои алоқа баҳри таъмини алоқаи боэътимод, ки идоракунии воҳидҳо ва нерӯҳои ба ихтиёри онҳо додашуда, инчунин алоқаро бо мақомоти идораи болоӣ ва қувваҳои ҳамкор таъмин менамоянд;

- муоинаи сарчашмаҳои об, ба даст овардан, тоза кардан ва бо об таъмин намудани ҳайати шахсии ҷузъу томҳо ва нерӯҳои ба ихтиёри онҳо додашуда;

- ошкор сохтан, безарар ва нобуд сохтани лавозимоти ҷангии натаркида (аз ҷумла бомбаҳои авиатсионӣ) ва дигар маводи хатарноки тарканда, инчунин тоза кардани вайронаҳо ва қисмҳои осебдидаи конструксияҳои иншоотҳо бо усули тарконидан;

- гузаронидани санҷишҳои кимиёвию радиометрӣ ҷиҳати муайян намудани моддаҳои радиоактивӣ, заҳролудкунанда ва дигар маводи заҳрнок, танзими дараҷа ва таъмири таҷҳизотҳои дозиметрӣ ва воситаҳои ҳифзи инфиродӣ, назорати ҳолати воситаҳои ҳаводиҳии иншоотҳои муҳофизатӣ;

- таъминоти техникӣ ва ақибгоҳии ҷузъу томҳо.

Роҳбарии бевоситаи қӯшунҳои мудофиаи гражданиро Раиси Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом медиҳад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Тартиби пурра кардан ва таҷҳизонидани қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ, ҳайат ва вазифаҳои онҳо мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

Моддаи 18. Нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ

Нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ - ин отрядҳо, командаҳо, бригадаҳо, дружинаҳо ва дигар нерӯҳое мебошанд, ки дар заминаи ташкилотҳо бо принсипи ҳудудию истеҳсолӣ дар асоси штатҳои муқарраркардашуда таъсис дода шуда, бо техника ва молу мулки махсус муҷаҳҳаз ва барои иҷрои вазифаҳои мудофиаи гражданӣ омода карда шудаанд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Ба нерӯҳои ғайриҳарбӣ шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонанд дохил шаванд: мардҳои синни аз 18 то 63-сола, занҳои синни аз 18 то 58 - сола, ғайр аз шахсони ӯҳдадории ҳарбӣ дошта, ки амрномаҳои сафарбарсозӣ доранд, маъюбони гурӯҳҳои I, II, III, занҳои ҳомиладор, занҳое, ки дорои фарзандони то синни 8 - сола мебошанд, инчунин занҳое, ки маълумоти миёна ва олии тиббӣ гирифта, фарзандони то синни 3-сола доранд.

Тартиби таъсис додан ва фаъолияти нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

Моддаи 19. Шабакаҳои дидбонӣ ва назорати лабораторӣ

Назорати заҳролудшавии муҳити зист бо моддаҳои радиоактивӣ, кимиёвӣ, биологӣ (бактериологӣ) ва дигар воситаҳо, инчунин ҳангоми сар задани эпидемияҳо, эпизоотияҳо, эпифитотияҳо ва дигар касалиҳои сирояткунанда аз ҷониби шабакаҳои дидбонӣ ва назорати лабораторӣ бурда мешавад.

Ба ҳайати шабакаҳои дидбонӣ ва назорати лаборатории мудофиаи гражданӣ дохил мешаванд:

- стансияҳои санитарӣ-эпидемиологӣ;

- лабораторияҳо ва стансияҳои ветеринарӣ;

- лабораторияҳои агрокимиёвӣ;

- стансияҳои муҳофизати растаниҳо;

- стансияҳои обу ҳавосанҷӣ;

- лабораторияҳои назорати аналитикии муҳити зист.

Шабакаи дидбонӣ ва назорати лабораторӣ дар замонҳои осоишта ва ҷанг вазифадор аст, ки мунтазам ва сари вақт оид ба ҳолати муҳити зист ва сар задани эпидемияҳо, эпизоотияҳо, эпифитотияҳо ва дигар касалиҳои сирояткунанда ба мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ маълумот диҳад, чораҳои зарурӣ андешад ва вазифаҳое, ки оид ба мудофиаи гражданӣ дар назди онҳо гузошта мешаванд, иҷро намояд.

Тартиби ташкил ва пешбурди шабакаҳои дидбонӣ ва назорати лабораторӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

БОБИ 6. ТАЙЁРӢ ВА ОМӯЗИШ ОИД БА МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ

Моддаи 20. Тайёрии ҳайати роҳбарикунанда, фармондеҳӣ ва сардорон, ҳайати шахсии қӯшунҳо ва нерӯҳои ғайринизомии мудофиаи гражданӣ

Тайёрии ҳайати роҳбарикунанда ва фармондеҳӣ ва сардорони мудофиаи гражданӣ чунин амалӣ сохта мешавад:

- дар Маркази ҷумҳуриявии таълимӣ-методӣ, марказҳои таълимӣ-методии Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо бо озод намудан аз истеҳсолот, нигоҳ доштани музди миёнаи меҳнат ва пардохти хароҷоти сафари хизматӣ аз ҷои кори асосӣ, тибқи тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрию ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565);

- дар ташкилотҳо, ҳар сол бе озод намудан аз истеҳсолот, тибқи барномаҳои тайёрии онҳо, ки аз ҷониби Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия ва тасдиқ карда мешаванд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Тайёрии ҳайати фармондеҳӣ ва шахсии қӯшунҳои мудофиаи гражданӣ ва сохторҳои наҷотдиҳӣ дар марказҳои таълимӣ , дар маҳалҳои ҷойгиршавии доимӣ, инчунин дар ҷамъомадҳо ва машғулиятҳои гуногун, ки берун аз қисмҳои ҳарбӣ ва ҷузъу томҳо гузаронида мешаванд, бо тартиби муайяннамудаи Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мувофиқи барномаҳои тайёрии онҳо баргузор мегарданд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Тайёрии ҳайати шахсии нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ дар ҷои кор бе озод намудан аз истеҳсолот, мувофиқи барномаҳои тайёрии онҳо, ки аз ҷониби Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия ва тасдиқ карда мешавад, амалӣ мегардад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Моддаи 21. Омӯзиши аҳолӣ оид ба мудофиаи гражданӣ

Омӯзиши аҳолӣ оид ба мудофиаи гражданӣ дар ҷои кор ва истиқомат мувофиқи барномаҳои омӯзиши аҳолӣ оид ба мудофиаи гражданӣ, ки аз ҷониби Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия ва тасдиқ шудаанд ва дар асоси тартиби муқаррарнамудаи Сардори мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон бо роҳҳои гузаронидани машғулиятҳо ва машқҳо, инчунин аз тариқи воситаҳои ахбори умум анҷом дода мешавад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба синни 16-солагӣ расидаанд, ба омӯзиши мудофиаи гражданӣ ҷалб карда мешаванд.

Омӯзиши кормандоне, ки ба ҳайати нерӯҳои ғайриҳарбӣ ва хадамоти мудофиаи гражданӣ шомил нагаштаанд, дар ҷои кор бе озод намудан аз истеҳсолот амалӣ карда мешавад.

Омӯзиши хонандагони мактабҳои таҳсилоти ҳамагонӣ ва омӯзишгоҳҳои касбию техникӣ, донишҷӯёни мактабҳои олӣ, миёнаи махсус ва дигар муассисаҳои таълимӣ дар вақти таълим, мувофиқи барномаҳои аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқшуда ва бо тартиби муқаррарнамудаи Сардори мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешавад.

Омӯзиши аҳолии бекор дар ҷои зист бо тартиби муқаррарнамудаи Сардори мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешавад.

БОБИ 7. ТАЪМИНОТИ МОЛИЯВӢ ВА МОДДИЮ ТЕХНИКИИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ. МОЛУ МУЛКИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӢ

(Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147)

Моддаи 22. Таъминоти молиявии чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ

Таъминоти молиявии чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ ба таври зайл сурат мегирад:

- дар вазорату идораҳо ва ташкилотҳои буҷетии тобеи онҳо-аз ҳисоби маблағҳои буҷети давлатӣ;

- дар вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва ташкилотҳои буҷетии тобеи онҳо-аз ҳисоби маблағҳои буҷетҳои дахлдор;

- дар дигар ташкилотҳо-аз ҳисоби маблағҳои худи онҳо.

Таъминоти молиявии чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ метавонад аз ҳисоби маблағҳои фондҳои ҷамъиятӣ амалӣ гардад.

Гурӯҳбандии чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ аз ҷониби Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мувофиқа бо вазорату идораҳои дахлдори Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Моддаи 23. Таъминоти қӯшунҳо ва дигар сохторҳои ҳарбикунонидашуда, мақомоти идора ва муассисаҳои мудофиаи гражданӣ

Қисмҳои ҳарбӣ, ҷузъу томҳо ва дигар сохторҳои ҳарбикунонидашудаи мудофиаи гражданӣ, инчунин хизматчиёни мақомоти идора, нуқтаҳои фармондеҳӣ, Маркази ҷумҳуриявии таълимӣ - методӣ, марказҳои таълимӣ-методии Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳо, Озмоишгоҳи ҷумҳуриявии кимиёвӣ-радиометрӣ ва дигар муассисаҳои оид ба ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ аз ҳисоби буҷетҳои маҳаллӣ ва ҷумҳуриявӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нигоҳ дошта мешаванд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Мақомоти идора, курсҳо, озмоишгоҳҳо, нуқтаҳои идоракунӣ, дигар муассисаҳои мудофиаи гражданӣ дар вазоратҳо, идораҳо ва ташкилотҳои вилоятҳо, шаҳрҳо инчунин кормандони ин мақомоту идора ва муассисаҳо ба истиснои хизматчиёни ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро дар Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сохторҳои таркибии он адо менамоянд, мутобиқан аз ҳисоби сметаи хароҷоти нигоҳдории вазорату идораҳо, ки аз буҷети ҷумҳуриявӣ ва маблағҳои худии ташкилотҳо ҷудо карда мешавад, нигоҳ дошта мешаванд (Қонуни ҶТ аз 5.03.2007 № 229).

Моддаи 24. Таъминоти моддию техникии эҳтиёҷоти мудофиаи гражданӣ

Таъминоти моддию техникии ҳалли вазифаҳои мудофиаи гражданӣ аз ҳисоби воситаҳое, ки барои маблағгузории чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ, нигоҳдории қисмҳои ҳарбӣ, ҷузъу томҳо, мақомоти идоракунанда ва дигар муассисаҳои мудофиаи гражданӣ ҷудо карда мешаванд, сурат мегирад.

Барои таъмини мақомоти идора, нерӯҳои ғайриҳарбии мудофиаи гражданӣ, кормандон, хизматчиёни ташкилотҳо ва аҳолӣ бо молу мулки мудофиаи гражданӣ дар вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо, манбаъҳои эҳтиётӣ ва дар ташкилотҳо бошад, захираҳои эҳтиётии ин воситаҳо ташкил карда мешаванд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Номгӯй, ҳаҷм, тартиб ва мӯҳлати ҷамъоварии манбаъҳо ва захираҳои эҳтиётии ин воситаҳо, инчунин тартиби истифодаи онҳо аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

Моддаи 25. Амволи мудофиаи гражданӣ

Ба амволи мудофиаи гражданӣ иншоотҳои муҳофизатӣ, воситаҳои огоҳкунии мутамарказонидашуда, озмоишгоҳҳо, анборҳои воситаҳои ҳифзи инфиродӣ, таҷҳизоти тадқиқотӣ, радиатсионию кимиёвӣ, назорати дозиметрӣ ва дигар воситаҳои моддию техникие, ки моликияти ҷумҳуриявӣ ё коммуналии мудофиаи гражданӣ мебошанд, инчунин аз ҳисоби буҷетҳои дахлдор, маблағҳои вазорату идораҳо ва муассисаҳо ташкил ё харидорӣ гардидаанд ва ба манфиати мудофиаи гражданӣ истифода мешаванд, дохил мешаванд.

Истифода намудани молу мулки мудофиаи гражданӣ бо мақсадҳои дигар манъ буда, тартиби истифодаи онҳо барои эҳтиёҷоти иқтисодиёт дар давраи осоишта аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва қоидаҳои сохтмонӣ оид ба чорабиниҳои муҳандисию техникии мудофиаи гражданӣ муайян карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2019 № 1565).

Дар иншоотҳои радиатсионӣ, кимиёвии хатарнок ва тарканда, додани молу мулки мудофиаи гражданӣ ҳамчун моликияти воҳидҳои маъмурию ҳудудӣ, моликияти коммуналӣ, инчунин ба иҷора додани онҳо манъ аст (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Ба дигар ташкилотҳо додани молу мулки мудофиаи гражданӣ дар асоси тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Дар сурати тағйир ёфтани сохтори идора, шакл ва усулҳои фаъолияти хоҷагидорӣ, ташкилотҳои ба дигар сохтор додашаванда ё ба дигар шакли ташкилӣ ва ҳуқуқӣ гузаранда, таъиноти мақсадноки молу мулки мудофиаи гражданӣ инчунин супоришҳо оид ба ташкил ва захираи онҳоро нигоҳ медоранд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147, аз 2.01.2019 № 1565). 

БОБИ 8. КАФОЛАТҲОИ ДАВЛАТИИ ҲИМОЯИ ҲУҚУҚӢ ВА ИҶТИМОИИ ХИЗМАТЧИЁНИ ҲАРБИИ МУДОФИАИ ГРАЖДАНӣ

Моддаи 26. Кафолатҳои давлатии ҳимояи ҳуқуқӣ ва иҷтимоии хизматчиёни ҳарбии мудофиаи гражданӣ

Хизматчиёни ҳарбии қисмҳои ҳарбӣ, ҷузъу томҳо, мақомоти идора ва муассисаҳои мудофиаи гражданӣ хизмати ҳақиқии ҳарбиро адо мекунанд. Хизматчиёни ҳарбӣ дар масъалаҳои адои хизмати ҳарбӣ, таъминоти пулӣ ва дигар навъҳои таъминот, ҳимояи ҳуқуқию иҷтимоӣ ва дигар намудҳои ҳимоя аз тамоми ҳуқуқҳо, кафолатҳои давлатӣ ва ҷубронпулиҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барои хизматчиёни ҳарбии Қувваҳои мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян кардааст, истифода мебаранд.

Ҷалб кардани хизматчиёни ҳарбии қӯшунҳо, ҷузъу томҳо ва дигар воҳидҳои ҳарбикунонидашуда, мақомоти идора ва муассисаҳои мудофиаи гражданӣ ба иҷрои вазифаҳои ба онҳо мансубнабуда манъ аст.

Ҳуқуқ, кафолатҳои давлатӣ ва ҷубронпулиҳо, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барои аъзои оилаи хизматчиёни ҳарбии Қувваҳои мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ менамояд, ба аъзои оилаи хизматчиёни ҳарбӣ, қӯшунҳо, ҷузъу томҳо, воҳидҳои ҳарбикунонидашуда ва мақомоти идораи мудофиаи гражданӣ низ татбиқ карда мешаванд.

Моддаи 27. Суғуртаи шахсоне, ки барои иҷрои чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ ҷалб карда мешаванд.

Шахсоне, ки бо қарори мақомоти давлатӣ барои кор, ҷиҳати чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ ҷалб карда мешаванд (ба сафари хизматӣ фиристода мешаванд) дар ҳолати ба ҳалокат расидан (фавтидан) ё расидани осеб ба саломатиашон, бояд пешакӣ бо суғуртаи ҳатмии давлатӣ фаро гирифта шаванд.

Тартиби суғуртаи ҳатмии давлатии шахсоне, ки барои иҷрои чорабиниҳои мудофиаи гражданӣ ҷалб карда мешаванд, аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

БОБИ 9. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 28. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд (Қонуни ҶТ аз 27.11.2014 № 1147).

Моддаи 29. Дар бораи беэътибор донистани Қонуни амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи мудофиаи гражданӣ"

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 4 ноябри соли 1995 "Дар бораи мудофиаи гражданӣ" (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 1995, №22, моддаи 274, соли 1998, № 22, моддаи 316) аз эътибор соқит карда шавад.

Моддаи 30. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов

ш. Душанбе 

28 феврали соли 2004 № 6

ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН

"О ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЕ"

(в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229, от 27.11.2014г. № 1147, от 02.01.2019г.№1565)

Настоящий Закон определяет задачи, правовые основы организации и ведения гражданской обороны на территории Республики Таджикистан, компетенцию органов государственной власти, организаций, независимо от организационно-правовой формы, должностных лиц и граждан, а также сил и средств гражданской обороны в области гражданской обороны.

ГЛАВА 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Понятие гражданской обороны

Гражданская оборона - система общегосударственных оборонных и защитных мероприятий, направленных на защиту населения, экономики и территории страны до начала и при возникновении боевых действий.

Статья 2. Законодательство Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Законодательство Республики Таджикистан в области гражданской обороны основывается на Конституции Республики Таджикистан и состоит из настоящего Закона, других нормативно-правовых актов Республики Таджикистан, а также международных правовых актов, признанных Республикой Таджикистан.

Статья 3. Задачи гражданской обороны Республики Таджикистан

Основными задачами гражданской обороны Республики Таджикистан являются:

- заблаговременно, в мирное время, планирование и проведение мероприятий гражданской обороны по подготовке населения и территории Таджикистана к защите при возникновении боевых действий и повышение устойчивости функционирования отраслей экономики в военное время;

- создание и поддержание в постоянной готовности к выполнению задач в военное время органов управления, сил и средств гражданской обороны, системы управления, связи и оповещения;

- формирование, подготовка и поддержание в постоянной готовности войсковых частей и мобильных подразделений войск гражданской обороны, спасательных подразделений и невоенизированных формирований гражданской обороны для выполнения задач по защите населения, экономики и территории Таджикистана в военное время;

- создание мобилизационных резервов специального имущества гражданской обороны;

- создание необходимого фонда защитных сооружений (убежищ) гражданской обороны;

- создание запаса продовольствия и медикаментов;

- организация подготовки руководящего и командно-начальствующего состава, органов управления и сил гражданской обороны по выполнению возложенных задач на военное время;

- организация обучения населения по гражданской обороне;

- осуществление государственного надзора за соблюдением инженерно-технических требований гражданской обороны при проектировании строительства объектов, жилых, административных и других зданий и сдачи их в эксплуатацию;

- организация сети наблюдения и лабораторного контроля гражданской обороны;

- своевременное оповещение населения об угрозе возникновения боевых действий, воздушной, радиационной, химической, биологической (бактериологической) и других опасностях;

- проведение рассредоточения и эвакуации населения в безопасные районы из городов, отнесенных к группам по гражданской обороне, других населенных пунктов с объектами особой важности, а также из зон катастрофического затопления и приграничных районов;

- организация укрытия населения в защитных сооружениях и обеспечение их средствами индивидуальной защиты и медицинскими средствами;

- проведение мероприятий по светомаскировке населенных пунктов и объектов экономики;

- проведение спасательных и других неотложных работ;

- первоочередное обеспечение населения, пострадавшего вследствие боевых действий, в том числе медицинское обслуживание, включая оказание первой медицинской помощи, обеспечение жильем и принятие других необходимых мер;

- борьба с пожарами, возникающими при ведении и вследствие боевых действий;

- обнаружение и обозначение районов, подвергающихся радиоактивному, химическому, биологическому и иному заражению;

- обеззараживание населения, техники, зданий, территорий и проведение других необходимых мероприятий;

- восстановление и поддержание порядка в районах, пострадавших вследствие боевых действий;

- обеспечение функционирования служб гражданской обороны в военное время;

- захоронение трупов в военное время;

- разработка и осуществление мер, направленных на сохранение объектов, необходимых для устойчивого функционирования экономики и выживания населения в военное время;

- обеспечение постоянной готовности сил и средств гражданской обороны.

Статья 4. Основы организации и ведения гражданской обороны

Организация и ведение гражданской обороны является одной из важнейших функций государства, составной частью оборонного строительства, обеспечения безопасности государства.

Гражданская оборона организуется на всей территории Республики Таджикистан по территориально-производственному принципу с учётом особенностей областей, городов, районов и других населенных пунктов, а также организаций, независимо от организационно-правовой формы.

Подготовка государства к ведению гражданской обороны осуществляется заблаговременно в мирное время с учётом развития вооружения, военной техники и средств защиты населения от современных средств нападения и опасностей, возникающих вследствие боевых действий.

Ведение гражданской обороны на территории Республики Таджикистан или в отдельных её местностях начинается с момента объявления состояния войны, фактического начала военных действий или введения Президентом Республики Таджикистан военного положения на территории Республики Таджикистан или в отдельных её местностях.

Статья 5. Категорирование территорий и организаций по гражданской обороне

Категорирование городов, населенных пунктов и объектов экономики осуществляется в целях комплексного и дифференцированного проведения мероприятий гражданской обороны.

Категорирование городов, населенных пунктов и объектов экономики осуществляется с учётом их политического, экономического и оборонного значения в соответствии с порядком, определяемым Правительством Республики Таджикистан.

ГЛАВА 2. ПОЛНОМОЧИЯ ОРГАНОВ ГОСУДАРСТВЕННОЙ ВЛАСТИ В ОБЛАСТИ ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЫ

Статья 6. Полномочия Президента Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Президент Республики Таджикистан:

- определяет государственную политику в области гражданской обороны;

- утверждает План гражданской обороны Республики Таджикистан;

- вводит в действие План гражданской обороны Республики Таджикистан на территории Республики Таджикистан или в отдельных её местностях в полном объёме или частично;

- утверждает структуру, состав войск гражданской обороны, штатную численность и места их дислокации, утверждает Положение о войсках гражданской обороны Республики Таджикистан;

- присваивает воинские звания высшего офицерского состава, понижает, лишает или восстанавливает в этих званиях;

- осуществляет иные полномочия в области гражданской обороны в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.(в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Статья 7. Полномочия Правительства Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Правительство Республики Таджикистан:

- обеспечивает проведение единой государственной политики в области гражданской обороны;

- в пределах своих полномочий принимает нормативно-правовые акты по вопросам гражданской обороны;

- руководит организацией и ведением гражданской обороны;

- определяет порядок планирования, финансирования, материально-технического обеспечения гражданской обороны и контролирует его выполнение;

- включает в План социального и экономического развития Республики Таджикистан мероприятия гражданской обороны и обеспечивает выделение соответствующих средств на их осуществление;

- определяет порядок и критерии отнесения городов, населенных пунктов, а также объектов особой важности, играющих существенную роль в экономике государства или влияющих на безопасность населения, к группам по гражданской обороне;

- утверждает План определения мест рассредоточения и эвакуации населения, а также материальных ценностей страны в случае возникновения угрозы и начала боевых действий;

- осуществляет мероприятия по повышению устойчивости функционирования экономики страны в военное время;

- утверждает перечень специальной техники и имущества, состоящих на оснащении органов управления, частей и подразделений гражданской обороны;

- определяет и утверждает перечень, структуру, состав, комплектование и оснащение органов управления и невоенизированных формирований гражданской обороны, а также базу их создания;

- устанавливает министерствам, ведомствам, местным исполнительным органом государственной власти и организациям задания по подготовке и передаче органам и войскам гражданской обороны техники, средств связи и иных материально-технических средств при объявлении мобилизации и выполнении других мобилизационных заданий (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229) ;

- определяет порядок создания фонда защитных сооружений и иных объектов гражданской обороны, а также порядок накопления, хранения и использования в целях гражданской обороны запасов материально-технических, продовольственных, медицинских и иных средств;

- определяет порядок и сроки проведения учебных и специальных сборов руководящего состава гражданской обороны;

- заключает межправительственные договоры о сотрудничестве в области гражданской обороны, принимает меры к обеспечению выполнения международных обязательств Республики Таджикистан по гражданской обороне;

- осуществляет иные полномочия в области гражданской обороны в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.

Статья 8. Полномочия Комитет по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Комитет по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан является органом государственного управления гражданской обороны Республики Таджикистан, осуществляющим единую государственную политику в области гражданской обороны (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Комитет по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в пределах своих полномочий:

- осуществляет повседневное руководство гражданской обороной Республики Таджикистан, ответственно за ее ведение, развитие, совершенствование, подготовку и постоянную готовность;

- осуществляет разработку и предоставляет на рассмотрение и утверждение Правительства Республики Таджикистан проекты нормативно-правовых актов по созданию, структуре и составу органов управления, сил и средств гражданской обороны, системы управления, оповещения и связи, защиты населения и экономики при возникновении боевых действий и по другим вопросам гражданской обороны;

- принимает в пределах своей компетенции решения, направленные на организацию и координацию работ по гражданской обороне, обязательные для исполнения руководителями министерств и ведомств Республики Таджикистан, председателями областей, городов и районов, а также руководителями организаций, независимо от организационно-правовой формы, всеми должностными лицами и населением Республики Таджикистан;

- осуществляет разработку Плана гражданской обороны Республики Таджикистан;

- определяет основные направления гражданской обороны Республики Таджикистан;

- осуществляет своевременное оповещение руководящего состава гражданской обороны и населения страны об угрозе возникновения военных действий и опасностей, возникающих вследствие военных действий;

- осуществляет подготовку и обеспечивает мобилизационную готовность органов управления и сил гражданской обороны Республики Таджикистан;

- осуществляет управление силами гражданской обороны в ходе проведения спасательных работ и ликвидации последствий боевых действий;

- осуществляет руководство войсками гражданской обороны Республики Таджикистан;

- разрабатывает и вводит на территории Республики Таджикистан сигналы оповещения гражданской обороны и в соответствии с ними организует и управляет действиями населения;

- обеспечивает создание, оснащение и поддержание в постоянной готовности невоенизированных формирований гражданской обороны;

- организует подготовку руководящего и командно-начальствующего состава гражданской обороны, а также обучение населения страны по гражданской обороне;

- осуществляет создание группировки сил и средств гражданской обороны Республики Таджикистан, организует управление ею в ходе проведения спасательных и других неотложных работ;

- координирует разработку и утверждает учебно-методические пособия и программы подготовки руководящего, командно-начальствующего и личного состава войск и невоенизированных формирований гражданской обороны и обучения населения по гражданской обороне;

- в установленном порядке представляет Правительству Республики Таджикистан заявки на разработку, производство, поставку вооружения, военной техники, специального имущества, а также ремонт техники и иного имущества гражданской обороны;

- осуществляет организацию и контроль за обеспечением жизнедеятельности населения, пострадавшего в результате боевых действий;

- готовит и представляет в Правительство Республики Таджикистан предложения по организации резервных мобилизационных фондов специального имущества, гражданской обороны, осуществляет постоянный контроль за укомплектованием, размещением, условием хранения и своевременной их заменой по срокам хранения;

- организует проведение научно-исследовательских, научно-технических и опытно-конструкторских работ по проблемам защиты населения, организаций и территории страны от современных средств поражения и опасностей, возникающих при ведении боевых действий;

- обеспечивает контроль за исполнением законодательства Республики Таджикистан по вопросам гражданской обороны;

- осуществляет международное сотрудничество в области гражданской обороны;

- осуществляет иные полномочия в области гражданской обороны, определяемые законодательством Республики Таджикистан.

Статья 9. Полномочия Министерства обороны Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Министерство обороны Республики Таджикистан:

- осуществляет оповещение органов управления гражданской обороны об угрозе возникновения боевых действий и опасностей, возникающих вследствие боевых действий, а также об объявлении мобилизации;

- представляет органам управления гражданской обороны данные об объектах возможных ракетных и авиационных ударов противника, а также районах наиболее вероятных действий диверсионно-разведывательных групп противника;

- оповещает органы управления гражданской обороны о составе, численности и оснащенности воинских частей и подразделений Министерства обороны Республики Таджикистан, выделяемых для выполнения спасательных и других неотложных работ в военное время;

- оповещает органы управления гражданской обороны о районах и населенных пунктах на территории Республики Таджикистан, которые не могут быть использованы для размещения эвакуируемого населения и сил гражданской обороны;

- представляет органам управления гражданской обороны данные о дислокации пунктов сбора военнообязанных и потребностей этих пунктов в защитных сооружениях и средствах индивидуальной защиты;

- представляет органам управления гражданской обороны данные о контингенте военнообязанных запаса и ресурсах техники объектов экономики, которые могут быть использованы в военное время для нужд гражданской обороны;

- разрабатывает планы взаимодействия по вопросам гражданской обороны.

Другие полномочия Министерства обороны Республики Таджикистан в области гражданской обороны определяются законодательством Республики Таджикистан.

Статья 10. Полномочия министерств и ведомств Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Министерства и ведомства Республики Таджикистан:

- осуществляют руководство гражданской обороной отрасли;

- принимают нормативные акты в области гражданской обороны, доводят их требования до сведения структурных подведомственных подразделений и контролируют их выполнение;

- планируют и проводят мероприятия гражданской обороны в подведомственных структурных подразделениях;

- создают и поддерживают в состоянии постоянной готовности органы управления, силы и средства гражданской обороны, осуществляют их комплектование, а также обеспечение необходимым имуществом;

- организуют подготовку руководящего состава и обучение рабочих, служащих отрасли и подведомственных организаций по гражданской обороне;

- разрабатывают и осуществляют организационные и инженерно-технические мероприятия гражданской обороны, направленные на сохранение организаций и устойчивого их функционирования в военное время;

- планируют и осуществляют мероприятия по рассредоточению и эвакуации подведомственных организаций, их рабочих и служащих в безопасные районы, установленные планом гражданской обороны, принимают участие в заблаговременной подготовке этих районов к приёму эвакуируемых;

- принимают решение на привлечение ведомственных сил гражданской обороны к проведению спасательных и других неотложных работ в других организациях;

- обеспечивают в установленном порядке финансовое и материально-техническое обеспечение мероприятий гражданской обороны, проводимых в подведомственных организациях и в отрасли в целом;

- обеспечивают соблюдение установленных инженерно-технических норм и требований гражданской обороны при проектировании, строительстве и эксплуатации подведомственных организаций;

- создают и содержат для нужд гражданской обороны запасы материально-технических, продовольственных, медицинских и иных средств;

- выполняют другие полномочия в области гражданской обороны, определяемые законодательством Республики Таджикистан.

Статья 11. Полномочия местных исполнительных органов государственной власти в области гражданской обороны

(в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Местные исполнительные органы государственной власти на местах:

- осуществляют руководство гражданской обороной на своей территории;

- осуществляют создание органов управления, сил и средств гражданской обороны на своей территории;

- принимают в пределах своей компетенции решения по вопросам организации и ведения гражданской обороны на своей территории;

- организуют проведение мероприятий гражданской обороны, разрабатывают и реализуют планы гражданской обороны;

- осуществляют меры по поддержанию органов управления, систем оповещения и связи, сил и средств гражданской обороны в состоянии постоянной готовности;

- осуществляют подготовку руководящего и командно-начальствующего состава, личного состава невоенизированных формирований гражданской обороны;

- осуществляют обучение населения по гражданской обороне;

- обеспечивают своевременное оповещение населения о возникновении боевых действий и опасностей, возникающих вследствие ведения боевых действий;

- осуществляют подготовку безопасных районов и лечебных учреждений для размещения эвакуируемого населения;

- осуществляют мероприятия по эвакуации населения, материальных и культурных ценностей в безопасные районы, их размещению, развертыванию лечебных и других учреждений, необходимых для первоочередного обеспечения пострадавшего населения;

- обеспечивают привлечение и использование имеющихся в их распоряжении сил и средств для осуществления мероприятий гражданской обороны;

- организуют необходимый фонд защитных сооружений (убежищ и укрытий) гражданской обороны на своей территории;

- создают условия для хранения и сбережения специального имущества мобилизационного резерва гражданской обороны, а также создают запасы имущества гражданской обороны повседневного использования и обеспечивают его хранение;

- планируют и осуществляют мероприятия по повышению устойчивости функционирования отраслей и организаций в военное время;

- создают и содержат для нужд гражданской обороны запасы материально-технических, продовольственных, медицинских и иных средств;

- осуществляют контроль за состоянием гражданской обороны на своей территории;

- выполняют другие полномочия по вопросам гражданской обороны, определяемые законодательством Республики Таджикистан.

ГЛАВА 3. ПРАВА И ОБЯЗАННОСТИ ОРГАНИЗАЦИЙ И ГРАЖДАН В ОБЛАСТИ ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЫ

Статья 12. Права и обязанности организаций в области гражданской обороны

Организации в пределах своих полномочий и в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан:

- планируют и организуют проведение мероприятий гражданской обороны;

- осуществляют создание органов управления, сил и средств гражданской обороны организации, обеспечивают их подготовку, постоянную готовность и материально-техническое обеспечение для выполнения задач гражданской обороны;

- принимают в пределах своей компетенции решения по вопросам организации и ведения гражданской обороны в организации;

- организуют подготовку руководящего, командно-начальствующего и личного состава невоенизированных формирований, а также обучение рабочих и служащих организации по гражданской обороне;

- планируют и осуществляют мероприятия по защите рабочих, служащих и членов их семей, основных производственных фондов, сырья, готовой продукции в военное время;

- проводят мероприятия по повышению устойчивости функционирования организации в военное время;

- создают и поддерживают в состоянии постоянной готовности к использованию системы оповещения и связи;

- создают и содержат для нужд гражданской обороны запасы материально-технических, продовольственных, медицинских и иных средств;

- организуют правильные действия рабочих и служащих организации по сигналам оповещения гражданской обороны;

- организуют и проводят спасательные и другие неотложные работы на своей территории;

- оказывают всестороннюю помощь и содействие местным органам гражданской обороны в выполнении поставленных им задач, принимают дополнительные меры по социальной защите военнослужащих, личного состава невоенизированных формирований, рабочих, служащих и других лиц, привлекаемых для выполнения задач гражданской обороны.

Организации, имеющие потенциально опасные производства и использующие в производстве опасные вещества, а также имеющие важное оборонное и экономическое значение или представляющие высокую степень опасности возникновения чрезвычайных ситуаций в военное и мирное время, создают специальные невоенизированные формирования гражданской обороны и поддерживают их в состоянии постоянной готовности.

Статья 13. Права и обязанности граждан Республики Таджикистан в области гражданской обороны

Граждане Республики Таджикистан в соответствии с законами и иными нормативными правовыми актами Республики Таджикистан:

- участвуют в выполнении мероприятий гражданской обороны, выполняют требования законов и других нормативно-правовых актов в этой области;

- проходят обучение способам защиты от опасностей, возникающих при возникновении и ведении боевых действий;

- оказывают содействие органам государственной власти и организациям в решении задач в области гражданской обороны.

ГЛАВА 4. РУКОВОДСТВО И УПРАВЛЕНИЕ ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНОЙ

Статья 14. Руководство гражданской обороной

Руководство гражданской обороной в Республике Таджикистан осуществляет Правительство Республики Таджикистан.

Председатель Правительства Республики Таджикистан является Начальником Гражданской обороны Республики Таджикистан. Он осуществляет общее и непосредственное руководство и управление гражданской обороной Республики Таджикистан.

Первым заместителем Начальника Гражданской обороны Республики Таджикистан является Председатель комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан. Он в соответствии с указаниями Начальника Гражданской обороны Республики Таджикистан осуществляет повседневное руководство гражданской обороной Республики Таджикистан и является командующим войсками гражданской обороны (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229).

Руководство и управление гражданской обороной в министерствах и ведомствах, в организациях осуществляют министры, руководители ведомств и организаций, которые являются начальниками гражданской обороны соответственно министерств, ведомств, организаций.

Руководство и управление гражданской обороной на территории Горно-Бадахшанской автономной области, областей, города Душанбе, городов, районов и населенных пунктов осуществляют председатели Горно-Бадахшанской автономной области, областей, городов и районов, являющиеся начальниками гражданской обороны областей, городов и районов.

Начальники управлений, отделов и отделений Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городе Душанбе, городах и районах, являются первыми заместителями начальников, гражданской обороны областей, городов и районов, и осуществляют повседневное руководство и ведение гражданской обороной на территории областей, городов и районов (в редакции Закона РТ от 02.01.2019г.от 02.01.2019г.№1565).

Статья 15. Органы управления гражданской обороной

Органами управления гражданской обороной Республики Таджикистан в республике, Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городах и районах являются:

а)в республике, областях, городах и районах:

- Комитет по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан, управления, отделы и отделения Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городе Душанбе, городах и районах (в редакции Закона РТ от 02.01.2019г.от 02.01.2019г.№1565);

- республиканская, областные, городские и районные эвакуационные комиссии;

- республиканская, областные, городские и районные комиссии по повышению устойчивости функционирования отраслей и организаций в военное время;

- республиканские, областные, городские и районные службы гражданской обороны.

б) в министерствах, ведомствах и в организациях, независимо от их организационно-правовой формы:

- соответствующий аппарат управления и штабы по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне;

- эвакуационные комиссии;

- комиссии по повышению устойчивости функционирования отраслей и организаций в военное время;

- службы гражданской обороны.

Управления, отделы и отделения Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городе Душанбе, городах и районах возглавляют военнослужащие, назначаемые на должность и освобождаемые от занимаемой должности Председатель Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229, от 02.01.2019г.№1565)

Управления, отделы и отделения Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городе Душанбе, городах и районах  комплектуются военнослужащими и служащими на основании штатных расписаний, разработанных Комитетом по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан, исходя из установленной ему штатной численности личного состава. (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229, от 02.01.2019г.№1565).

Штабы по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне министерств, ведомств, организаций и службы гражданской обороны возглавляют первые заместители руководителей (главные инженеры) министерств, ведомств и организаций.

Министерства, ведомства и организации, отнесенные к категориям по гражданской обороне, или на базе которых созданы службы гражданской обороны, а также имеющие наиболее важное значение в обеспечении жизнедеятельности страны, в своем штатном расписании обязаны иметь освобожденных работников (главного специалиста) по гражданской обороне на правах ведущих отделов с выполнением функций заместителя начальника штаба по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне или другой руководящей должности в указанном штабе.

Эвакуационные комиссии и комиссии по повышению устойчивости функционирования отраслей и организаций в военное время создаются с целью заблаговременного планирования, подготовки и осуществления специальных задач гражданской обороны.

Службы гражданской обороны создаются для выполнения инженерно-технических, медицинских и других специальных мероприятий гражданской обороны, подготовки для этого сил и средств, а также для обеспечения действий сил гражданской обороны в ходе проведения спасательных и других неотложных работ.

Органы управления всех степеней создаются решением Правительства Республики Таджикистан и решениями председателей областей, городов и районов, а в министерствах, ведомствах и организациях - отдельными приказами их начальников гражданской обороны.

Полномочия органов управления гражданской обороны, структура и порядок их создания, комплектования определяются Правительством Республики Таджикистан.

ГЛАВА 5. СИЛЫ, СЕТИ НАБЛЮДЕНИЯ И ЛАБОРАТОРНОГО КОНТРОЛЯ ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЫ

Статья 16. Силы гражданской обороны

Силы гражданской обороны состоят из воинских частей и подразделений гражданской обороны, других военизированных формирований Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан, невоенизированных формирований гражданской обороны, созданных в министерствах, ведомствах, организациях, в службах гражданской обороны, а также из воинских частей и подразделений силовых структур Республики Таджикистан, выделяемых по планам гражданской обороны на ликвидацию последствий боевых действий и чрезвычайных ситуаций мирного времени (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Статья 17. Войска гражданской обороны и их основные задачи

Войска гражданской обороны Республики Таджикистан являются государственной военной структурой, находящейся в ведении Министерства по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне Республики Таджикистан, и предназначены для решения задач гражданской обороны.

Войска гражданской обороны составляют основу сил гражданской обороны.

На вооружении войск гражданской обороны находятся специальная техника, а также боевое стрелковое и холодное оружие.

Деятельность войск гражданской обороны осуществляется с момента объявления состояния войны, фактического начала военных действий или введения Президентом Республики Таджикистан военного положения на территории Республики Таджикистан или в отдельных ее местностях, а также в мирное время при стихийных бедствиях, эпидемиях, эпизоотиях, эпифитотиях, крупных авариях, катастрофах, ставящих под угрозу здоровье населения и требующих проведение спасательных и других неотложных работ.

Основными задачами войск гражданской обороны являются:

- розыск и спасение людей, оказавшихся под завалами, в разрушенных, поврежденных и горящих зданиях и сооружениях в результате боевых действий и чрезвычайных ситуаций;

- оказание первой медицинской помощи пострадавшим, подготовка их к эвакуации в лечебные учреждения;

- ведение инженерной разведки, вскрытие заваленных и поврежденных подвалов, расчистка завалов, устройство проездов и проходов в них, ликвидация аварий и их последствий на коммунально-энергетических и технологических сетях, подготовка путей движения, оборудование пунктов управления;

- обеспечение проведения спасательных и других неотложных работ с ведением радиационной, химической и бактериологической (биологической) разведки, осуществление дозиметрического и химического контроля подразделений;

- проведение специальной обработки личного состава подразделений и переданных в их ведение формирований;

- проведение дегазации, дезактивации и дезинфекции обмундирования и других материальных средств, участков местности, дорог и сооружений, а при необходимости и санитарной обработки населения;

- ведение пожарной разведки, локализация и тушение пожаров на маршрутах движения и в очагах поражения;

- устранение аварий на линиях связи для поддержания надежной связи, обеспечивающей управление подразделениями и переданными в их ведение формированиями, а также связи с вышестоящими органами управления и взаимодействующими силами;

- разведка водоисточников, добыча, очистка и обеспечение водой личного состава подразделений и переданных в их ведение формирований;

- обнаружение, обезвреживание и уничтожение не взорвавшихся боеприпасов (в том числе авиабомб) и других взрывоопасных предметов, а также расчистка завалов и поврежденных элементов конструкций сооружений подрывным (взрывным) способом;

- проведение химических и радиометрических анализов по определению радиоактивных, отравляющих, других ядовитых веществ, градуировка и ремонт дозиметрических приборов и средств индивидуальной защиты, контроль за состоянием средств фильтровентиляции и регенерации воздухо-защитных сооружений;

- техническое и тыловое обеспечение подразделений. Непосредственное руководство войсками гражданской обороны осуществляет Министр по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне Республики Таджикистан.

Порядок комплектования и оснащения войск гражданской обороны, их состав и задачи определяются законодательством Республики Таджикистан.

Статья 18. Невоенизированные формирования гражданской обороны

Невоенизированные формирования гражданской обороны - это отряды, команды, бригады, дружины и другие формирования, создаваемые на базе организаций по территориально производственному принципу согласно установленным штатам, оснащенные специальной техникой и имуществом и подготовленные для выполнения задач гражданской обороны.

В невоенизированные формирования могут быть зачислены граждане Республики Таджикистан: мужчины в возрасте от 18 до 63 лет, женщины в возрасте от 18 до 58 лет, за исключением военнообязанных, имеющих мобилизационные предписания, инвалидов I, II или III групп, беременных женщин, женщин, имеющих детей в возрасте до 8 лет, а также женщин, получивших среднее или высшее медицинское образование, имеющих детей в возрасте до 3 лет.

Порядок создания и деятельности невоенизированных формирований гражданской обороны определяется Правительством Республики Таджикистан.

Статья 19. Сеть наблюдения и лабораторного контроля

Наблюдение за загрязнением окружающей среды радиоактивными, химическими, биологическими (бактериальными) и другими средствами, а также возникновением эпидемий, эпизоотии, эпифитотий и других инфекционных заболеваний осуществляется сетью наблюдения и лабораторного контроля гражданской обороны.

В состав сети наблюдения и лабораторного контроля гражданской обороны входят:

- санитарно-эпидемиологические станции;

- ветеринарные лаборатории и станции;

- агрохимические лаборатории;

- станции защиты растений;

- гидрометеорологические станции;

- лаборатории по аналитическому контролю окружающей среды.

Сеть наблюдения и лабораторного контроля в мирное и военное время обязана регулярно и своевременно информировать органы управления гражданской обороны о состоянии окружающей среды и возникновении эпидемий, эпизоотии, эпифитотий и других инфекционных заболеваний, принимать необходимые меры и выполнять поставленные им задачи в области гражданской обороны.

Порядок организации и ведения наблюдения и лабораторного контроля определяется Правительством Республики Таджикистан.

ГЛАВА 6. ПОДГОТОВКА И ОБУЧЕНИЕ ПО ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЕ

Статья 20. Подготовка руководящего, командно-начальствующего состава, личного состава войск и невоенизированных формирований гражданской обороны

Подготовка руководящего и командно-начальствующего состава гражданской обороны осуществляется:

- Республиканском учебно-методическом центре, учебно-методическом центре Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городе Душанбе, городах и районах  - с отрывом от производства и сохранением среднемесячного размера оплаты труда и оплатой командировочных расходов по месту основной работы в порядке, определяемом нормативно-правовыми актами Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 02.01.2019г.№1565);

- в организациях - ежегодно без отрыва от производства согласно программам подготовки, разработанным и утвержденным Комитетом по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан.

Подготовка командного и личного состава войск гражданской обороны и спасательных подразделений проводится в учебных центрах, в местах постоянной дислокации, а также на различных сборах и занятиях, проводимых за пределами воинских частей и подразделений, в порядке, устанавливаемом Комитетом по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в соответствии с программами подготовки.

Подготовка личного состава невоенизированных формирований осуществляется по месту работы, без отрыва от производства согласно программам подготовки, разработанным и утвержденным Комитетом по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Статья 21. Обучение населения по гражданской обороне

Обучение населения по гражданской обороне организуется и проводится по месту работы и жительства в соответствии с программой обучения населения по гражданской обороне, разработанной и утвержденной Комитетом по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в порядке, устанавливаемом Начальником Гражданской обороны Республики Таджикистан и осуществляется путем проведения занятий и учений, а также через средства массовой информации (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Граждане Республики Таджикистан, достигшие 16-тилетнего возраста, привлекаются к обучению по гражданской обороне.

Обучение по гражданской обороне работников, не входящих в состав невоенизированных формирований и служб гражданской обороны, осуществляется по месту работы без отрыва от производства.

Обучение по гражданской обороне учащихся общеобразовательных школ и профессионально-технических училищ, студентов высших, средних специальных, и иных учебных заведений проводится в учебное время по программам, утверждаемым Правительством Республики Таджикистан в порядке, устанавливаемом Начальником Гражданской обороны Республики Таджикистан.

Обучение неработающих граждан проводится по месту жительства в порядке, устанавливаемом Начальником Гражданской обороны Республики Таджикистан.

ГЛАВА 7. ФИНАНСОВОЕ, МАТЕРИАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЫ. ИМУЩЕСТВО ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЫ

Статья 22. Финансовое обеспечение мероприятий гражданской обороны

Финансовое обеспечение мероприятий гражданской обороны производится:

- в министерствах, ведомствах и подчиненных им бюджетных организациях - за счет средств государственного бюджета;

- в областях, городах, районах, на подведомственных им бюджетных организациях - за счет средств соответствующих бюджетов;

- в других организациях - за счет их собственных средств.

Финансовое обеспечение мероприятий гражданской обороны может осуществляться за счет средств общественных фондов.

Классификация мероприятий гражданской обороны определяется Комитетом по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан по согласованию с соответствующими министерствами и ведомствами Республики Таджикистан. (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Статья 23. Содержание войск и других военизированных формирований, органов управления и учреждений гражданской обороны

Воинские части, подразделения, другие военизированные формирования гражданской обороны, а также военнослужащие органов управления, командных пунктов, Республиканского учебно-методического центра, учебно-методического центра Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан в Горно-Бадахшанской автономной области, областях, городе Душанбе, городах и районах, Республиканской химико-радиометрической лаборатории и других учреждений по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне содержатся за счет местного и республиканского бюджетов в порядке, устанавливаемом законодательском Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 02.01.2019г.№1565).

Органы управления, курсы, лаборатории, пункты управления, другие учреждения гражданской обороны в министерствах, ведомствах и организациях в областях, городах, районах, а также работники этих органов управления и учреждений, за исключением военнослужащих, проходящих военную службу в Комитете по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне при Правительстве Республики Таджикистан и его структурных подразделениях, содержатся соответственно за счет смет расходов на содержание министерств, ведомств, средств, выделяемых из республиканского бюджета и собственных средств организаций. (в редакции Закона РТ от 5.03.2007г.№229)

Статья 24. Материально-техническое обеспечение потребностей гражданской обороны

Материально-техническое обеспечение решения задач гражданской обороны осуществляется за счет средств, выделяемых на финансирование мероприятий гражданской обороны, содержание воинских частей и подразделений, органов управления и других учреждений гражданской обороны.

Для обеспечения органов управления, невоенизированных формирований гражданской обороны, рабочих и служащих организаций и населения имуществом гражданской обороны в областях, городах и районах создаются резервы, а в организациях - запасы этих средств.

Номенклатура, объемы, порядок и сроки накопления резервов и запасов этих средств, а также порядок их использования определяется Правительством Республики Таджикистан.

Статья 25. Имущество гражданской обороны

К имуществу гражданской обороны относятся защитные сооружения, аппаратура централизованного оповещения, лаборатории, склады средств индивидуальной защиты, приборы радиационной и химической разведки и дозиметрического контроля и другие материально-технические средства, являющиеся республиканской или коммунальной собственностью гражданской обороны, а также созданные или закупленные за счет средств соответствующих бюджетов, средств министерств, ведомств и организаций и используемые в интересах гражданской обороны.

Использование имущества гражданской обороны в других целях запрещается, а порядок их использования для нужд экономики в мирное время определяется Правительством Республики Таджикистан и строительными правилами по инженерно-техническим мероприятиям гражданской обороны (в редакции Закона РТ от 02.01.2019г.№1565).

На радиационно-опасных, химически опасных и взрывоопасных объектах запрещается передача имущества гражданской обороны в собственность административно-территориальных образований, в коммунальную собственность, а также в аренду.

Передача имущества гражданской обороны другим организациям осуществляется в установленном Правительством Республики Таджикистан порядке.

В случае изменения структуры управления, форм и методов хозяйственной деятельности за передаваемыми в другие структуры или переходящими на другие организационно-правовые формы организациями сохраняется целевое назначение имущества гражданской обороны, а также задания по его созданию и накоплению.

ГЛАВА 8. ГОСУДАРСТВЕННЫЕ ГАРАНТИИ ПРАВОВОЙ И СОЦИАЛЬНОЙ ЗАЩИТЫ ВОЕННОСЛУЖАЩИХ ГРАЖДАНСКОЙ ОБОРОНЫ

Статья 26. Государственные гарантии правовой и социальной защиты военнослужащих гражданской обороны

Военнослужащие воинских частей, подразделений, органов управления и учреждений гражданской обороны состоят на действительной военной службе. Военнослужащие в вопросах прохождения воинской службы, денежного и других видов обеспечения, правовой, социальной и других видов защиты пользуются всеми правами, государственными гарантиями и компенсациями, определяемыми законодательством Республики Таджикистан для военнослужащих Вооруженных Сил Республики Таджикистан.

Запрещается привлечение военнослужащих войск, подразделений, других военизированных формирований, органов управления и учреждений гражданской обороны к выполнению задач, не связанных с их предназначением.

Права, государственные гарантии и компенсации, предусмотренные законодательством Республики Таджикистан для членов семей военнослужащих Вооруженных Сил Республики Таджикистан, распространяются и на членов семей военнослужащих войск, подразделений и органов управления гражданской обороны.

Статья 27. Страхование лиц, привлекаемых к выполнению мероприятий гражданской обороны

Лица, привлекаемые (командируемые) по решению государственных органов для выполнения работ, связанных с выполнением мероприятий гражданской обороны, подлежат обязательному страхованию на случай гибели (смерти) или причинения вреда здоровью.

Обязательное государственное страхование лиц, привлекаемых для выполнения мероприятий гражданской обороны, определяется Правительством Республики Таджикистан.

ГЛАВА 9. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 28. Ответственность за нарушение настоящего Закона

(в редакции Закона РТ от 27.11.2014г. № 1147)

 Физические и юридические  лица  за  нарушение  настоящего  Закона привлекаются  к  ответственности  в  соответствии  с законодательством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 27.11.2014г.№ 1147).

Статья 29. О признании утратившим силу Закона Республики Таджикистан "О гражданской обороне"

Признать утратившим силу Закон Республики Таджикистан от 4 ноября 1995 года "О гражданской обороне" (Ахбори Маджлиси Оли Республики Таджикистан, 1995г., №22, статья 274; 1998г., статья 316).

Статья 30. Порядок введения в действие настоящего Закона

Настоящий Закон ввести в действие после его официального опубликования.

Президент

Республики Таджикистан Э.Рахмонов

г.Душанбе

28 февраля 2004 года № 6