Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 28 апрели соли 2023, № 168
тасдиқ шудааст
Тартиби таҳияи дурнамоҳои давлатӣ
1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
1. Тартиби таҳияи дурнамоҳои давлатӣ (минбаъд - Тартиб) мутобиқи муқаррароти моддаҳои 4 ва 20 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ" таҳия гардида, раванди таҳияи дурнамоҳои давлатиро барои давраи кӯтоҳмуҳлат, миёнамуҳлат ва дарозмуҳлат (минбаъд - дурнамоҳои давлатӣ) муайян менамояд.
2. Ҳангоми таҳияи дурнамоҳои давлатӣ иштирокчиёни таҳияи дурнамоҳои давлатӣ (минбаъд - иштирокчиёни таҳияи дурнамо) бояд раванди иҷрои консепсияҳо, стратегияҳо, барномаҳо ва нақшаҳои амал, инчунин вазъи ояндаи имконпазири иҷтимоию иқтисодиро арзёбӣ намоянд.
3. Иштирокчиёни таҳияи дурнамо вазорату идораҳо, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо, корхонаю муассисаҳо ва ташкилотҳои дигар, новобаста аз шакли моликият, ба ҳисоб мераванд.
4. Дурнамоҳои давлатӣ фарогири соҳаҳои демографӣ, иҷтимоию иқтисодӣ, экологӣ, илмию техникӣ, фаъолияти иқтисоди хориҷӣ, ҳифзи ҳуқуқ ва мудофиа буда, аз рӯйи сенарияҳои буҳронӣ, заминавӣ ва некбинона таҳия карда мешаванд.
5. Дурнамоҳои давлатӣ барои давраи кӯтоҳмуҳлат шарҳи ҳолати воқеии соҳаҳо дар солҳои гузашта, инчунин самтҳои асосии рушд барои соли навбатӣ ва нишондиҳандаҳои онро барои ду соли минбаъда дар бар мегиранд.
6. Дурнамоҳои давлатӣ барои давраи миёнамуҳлат ба муҳлати то 5 сол бо тақсимот аз рӯйи солҳо таҳия гардида, ҳар сол тасҳеҳ меёбанд.
7. Дурнамоҳои давлатӣ барои давраи дарозмуҳлат ба муҳлати на камтар аз 10 сол таҳия гардида, ҳар 5 сол тасҳеҳ меёбанд.
8. Дурнамоҳои давлатии рушди иҷтимоию иқтисодӣ дар маҷмуъ аз рӯйи нишондиҳандаҳои макроиқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соҳаҳои иқтисодию иҷтимоӣ дар алоҳидагӣ ва аз рӯйи шаҳру ноҳияҳо таҳия карда мешавад.
9. Раванди таҳияи дурнамоҳои давлатии рушди иҷтимоию иқтисодӣ барои давраи кӯтоҳмуҳлат, миёнамуҳлат ва дарозмуҳлат аз ҷониби Вазорати рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамоҳанг карда мешавад.
10. Раванди таҳия ва татбиқи дурнамоҳои соҳаҳои ҳифзи ҳуқуқ ва мудофиаи кишвар аз ҷониби мақоми ваколатдори соҳавӣ тибқи қонунгузории соҳа дар ҳамоҳангӣ бо мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ ба танзим дароварда мешавад.
11. Дурнамоҳои давлатӣ ҳангоми таҳияи лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли молиявии навбатӣ ва нишондиҳандаҳои он барои ду соли минбаъда ба инобат гирифта мешавад.
2. ПРИНСИПҲОИ АСОСӢ ВА УСУЛҲОИ ТАҲИЯИ ДУРНАМОҲОИ ДАВЛАТӢ
12. Дар марҳилаи гузариши Ҷумҳурии Тоҷикистон ба низоми банақшагирии стратегӣ дурнамоҳои давлатӣ бояд дар асоси принсипҳо ва усулҳои зерин таҳия карда шаванд:
- асоснокунии илмӣ, яъне гузарондани корҳои илмию таҳқиқотӣ оид ба имконпазир будани иқтидорҳо барои расидан ба нишондиҳандаҳои дурнамо;
- маҷмуӣ ва бо низом будан, яъне ҳангоми таҳияи нишондиҳандаҳои дурнамо бояд тамоми соҳаҳо, фаъолияти иқтисоди кишвар ва шаҳру ноҳияҳо фаро гирифта шаванд;
- иштироки васеъ, яъне ҳангоми таҳияи дурнамоҳои давлатӣ бояд намояндагони масъули вазорату идораҳо, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва шахсони ҳуқуқӣ, новобаста аз шакли моликият, фаъолона иштирок намоянд;
- мунтазам дақиқ ва бозбинӣ намудани нишондиҳандаҳои дурнамо бо муайян намудани омилҳои таъсиррасон дар самти расидан ба нишондиҳандаҳои мақсаднок;
- таъминоти иттилоотӣ ё оморӣ, яъне ҳангоми таҳияи дурнамо маълумоти омории расмӣ, тадқиқоту назарсанҷиҳо ба асос гирифта мешаванд;
- таҳияи нишондиҳандаҳои дурнамо аз рӯйи сенарияҳо, яъне иштирокчиёни таҳияи дурнамо бояд нишондиҳандаҳои дурнаморо аз рӯйи сенарияҳои гуногун бо дардарназардошти вазъи иҷтимоию иқтисодии кишвар ва ҷаҳон, тағйирёбии нарх дар бозорҳои ҷаҳонӣ ва амалишавии барномаву нақшаҳои амал таҳия намоянд.
3. УҲДАДОРИҲОИ ИШТИРОКЧИЁНИ ТАҲИЯИ ДУРНАМО
13. Иштирокчиёни таҳияи дурнамо дар асоси маълумот ё нишондиҳандаҳои субъектҳои хоҷагидор ва маълумоти оморӣ уҳдадориҳои зеринро ба анҷом мерасонанд:
- Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо дурнамои нишондиҳандаҳои соҳаҳоро дар муҳлатҳои муқарраргардида бо дардарназардошти омилҳо ва хавфҳои дохилию берунии ба иқтисодиёт таъсиркунанда, истифодаи самараноки захираву имкониятҳои дохила, муқаррароти консепсияҳо, стратегияҳо, барномаҳо ва нақшаҳои амал дар мувофиқа бо мақомоти иҷроияи марказии ҳокимияти давлатӣ таҳия менамоянд;
- дурнамои нишондиҳандаҳои соҳавиро дар ҷаласаҳои ҳайати мушовараи вазорату идораҳо ва дурнамои рушди иҷтимоию иқтисодии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳоро дар ҷаласаҳои маҷлисҳои вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо баррасӣ ва тасдиқ менамоянд;
- дар муҳлатҳои муқарраргардидаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дурнамои нишондиҳандаҳои худро ба мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ пешниҳод намуда, муаррифӣ ва асосноккунии нишондиҳандаҳои дурнаморо таъмин менамоянд;
- риояи принсипҳои асосӣ ва усулҳои таҳияи дурнамоҳои давлатиро аз ташкилоти зертобеи вазорату идораҳои соҳавӣ, субъектҳои хоҷагидории маҳаллӣ ҷойгирбуда талаб менамоянд;
- ба мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ доир ба ҳар як нишондиҳандаҳои дурнамоҳои рушди соҳаҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо тавзеҳот пешниҳод менамоянд;
- дар ҳолати пайдо шудани зарурат дар ҷараёни мувофиқасозии нишондиҳандаҳои дурнамоҳо, бо тавсияи мутахассисони мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ ба нишондиҳандаҳои худ тағйиру иловаҳо ворид менамоянд;
- мониторинги рафти иҷрои нишондиҳандаҳои дурнамоҳои қабулшударо анҷом дода, дар семоҳаи якуми ҳар сол ба мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ маълумоти дахлдорро бо дарҷи омилҳои таъсиррасон барои таҳлили минбаъда ва натиҷагирӣ пешниҳод менамоянд;
- ҷиҳати босифат таҳия намудани дурнамои нишондиҳандаҳои соҳавии худ метавонанд маълумоти заруриро аз вазорату идораҳои дахлдор (аз таҳиякунандагони дигар ё мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ) дархост намоянд ва гиранд;
- бо мақсади иҷрои саривақтии санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба ташкили корҳо дар самти таҳияи нишондиҳандаҳои дурнамои давлатӣ барои солҳои дахлдор, санадҳои меъёрии ҳуқуқии дохилиидоравии худро оид ба танзими ҷараёни омодасозии дурнамо таҳия менамоянд.
4. ВАКОЛАТҲОИ МАҚОМИ ВАКОЛАТДОРИ ДАВЛАТӢ
14. Мақоми ваколатдори давлатӣ корҳои зеринро ба анҷом мерасонад:
- баҳодиҳии пешакии дурнамои нишондиҳандаҳои асосии макроиқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистонро барои солҳои дахлдор бо дарназардошти тамоюли вазъи рушди иҷтимоию иқтисодӣ дар солҳои гузашта ва самтҳои асосии сиёсати иқтисодии кишвар ба воситаи моделҳои иқтисодӣ омода менамояд;
- номгӯйи нишондиҳандаҳои дурнамоҳои давлатӣ ва шакли ҷадвалҳоро бо дарназардошти равандҳои муосир муайян карда, якҷо бо тавсияҳои методӣ ҷиҳати таҳияи дурнамои давлатии рушди иҷтимоию иқтисодии ҷумҳурӣ барои солҳои дахлдор ба иштирокчиёни таҳияи дурнамо дар шакли электронӣ ирсол менамояд;
- аз ҳисоби мутахассисони соҳибтаҷриба гурӯҳи корӣ таъсис дода, ба иштирокчиёни таҳияи дурнамо оид ба тартиби таҳияи нишондиҳандаҳои дурнамо барои давраҳои дахлдор корҳои фаҳмондадиҳӣ мегузаронад;
- бо мақоми ваколатдори соҳаҳои ҳифзи ҳуқуқ ва мудофиаи кишвар барои таҳияи дурнамои нишондиҳандаҳои соҳа ҳамкорӣ менамояд;
- лоиҳаи дурнамоҳои давлатии нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистонро барои давраҳои кӯтоҳмуҳлат, миёнамуҳлат ва дарозмуҳлат дар асоси муқаррароти паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилию хориҷии ҷумҳурӣ, нишондиҳандаҳои консепсияҳо, стратегияҳо, барномаҳо ва нақшаҳои амал бо дардарназардошти таҳлили маҷмуии натиҷаҳо, афзалиятҳо, имкониятҳо ва масъалаҳои дигари рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон тавассути моделҳои дурнамосозии рушди иҷтимоию иқтисодӣ таҳия менамояд;
- дар муҳлатҳои муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон лоиҳаи дурнамоҳои давлатии нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистонро барои давраи дахлдор ба баррасии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод менамояд;
- мониторинги иҷрои дурнамоҳои давлатии нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии бо қарори дахлдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқшударо анҷом дода, онро дар ҷаласаҳои ҳайати мушовараи худ мавриди баррасӣ қарор медиҳад ва маълумоти мувофиқашударо бо таклифҳо ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод менамояд;
- дар ҳолати ғайриқаноатбахш арзёбӣ гардидани иҷрои нишондиҳандаҳои дурнамоҳои қабулшудаи соҳаҳои иҷтимоию иқтисодӣ ва шаҳру ноҳияҳо, ба масъулин ҷиҳати ислоҳи камбудиҳо, беҳтар намудани раванди таҳияи дурнамо, асоснок ва сифатнок таҳия намудани нишондиҳандаҳои дурнамо тавсияҳои иловагӣ пешниҳод менамояд;
- баъди қабул шудани лоиҳаи қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба дурнамоҳои давлатии нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодӣ барои давраи дахлдор Маҷмуаи дурнамоҳои давлатии нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодиро барои давраи дахлдор бо дарназардошти тавзеҳот аз рӯйи нишондиҳандаҳои соҳаҳои алоҳида ва шаҳру ноҳияҳо таҳия намуда, ба иштирокчиёни таҳияи дурнамо ирсол менамояд.
15. Бо мақсади сари вақт ва босифат таҳия намудани лоиҳаи дурнамоҳои давлатӣ, иштирокчиёни таҳияи дурнамо ва мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ аз мақоми омор ва сохторҳои минтақавии он маълумоти омории лозимаро дастрас менамоянд.
16. Вазифаҳои дигарро дар самти таҳияи дурнамоҳои давлатии рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки мутобиқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба зиммаи он вогузор шудаанд, иҷро менамояд.
5. МУҚАРАРОТ ОИД БА ТАҲИЯИ ДУРНАМОҲОИ ДАВЛАТӢ
17. Нишондиҳандаҳои асосии дурнамо суръат ва таносуби афзоиши иқтисодӣ, ҳаҷми истеҳсолот ва сохтори соҳавии он, ҳаҷми истеҳсоли намудҳои алоҳидаи мол, кор ва хизматрасонӣ дар шакли молӣ, фаъолияти иқтисодии хориҷӣ, сармоягузорӣ ва соҳибкорӣ, дараҷаи шуғл ва сифати зиндагии аҳолӣ, рушди соҳаҳои иҷтимоӣ ва истеҳсолӣ, сайёҳӣ, иқтидори илмию техникӣ, инчунин индекси афзоиши нарх ва тарифҳоро дар бар мегирад.
18. Ба дурнамоҳои давлатии нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодӣ аз ҷониби иштирокчиёни таҳияи дурнамо тавзеҳот бо таҳлили вазъи соҳаҳои иҷтимоию иқтисодии давраҳои гузашта замима мешавад.
19. Дурнамоҳои давлатии рушди иҷтимоию иқтисодии ҷумҳурӣ аз ҷониби иштирокчиёни таҳияи дурнамо дар асоси афзалияту самтҳои муҳими рушди иҷтимоию иқтисодие, ки ҳамасола дар паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд, маълумоти натиҷаҳои рушди иҷтимоию иқтисодӣ дар охири давраи ҳисоботӣ, мониторинг ва баҳодиҳии иҷрои дурнамои давраи гузашта, тамоюли рушди соҳаҳои афзалиятнок ва захираву иқтидорҳои маҳаллӣ, арзёбии вазъи иқтисоди ҷаҳон, бахусус кишварҳои шарикони асосии тиҷоратӣ, тағйирёбии нархи маҳсулоти асосии содиротии кишвар дар бозорҳои ҷаҳонӣ пеш аз таҳияи лоиҳаи буҷети давлатӣ таҳия карда мешаванд.
20. Нишондиҳандаҳои дурнамои давлатии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо ҳангоми таҳияи лоиҳаи буҷети давлатӣ барои муайян намудани ҳаҷми даромад ва хароҷоти буҷетҳои маҳаллӣ ба инобат гирифта мешавад.
21. Ҳангоми таҳияи дурнамои давлатӣ маълумоти омори расмии давлатӣ ва идоравӣ, маълумоти тибқи тартиби мазкур пешниҳоднамудаи шахсони ҳуқуқии дар минтақаи дахлдор қарордошта, захира ва имкониятҳои воқеан мавҷудбуда, инчунин омилҳои дигари таъсиррасон ба инобат гирифта мешаванд.
22. Бо мақсади дуруст муайян намудани рушди воқеии иқтисодиёти кишвар, дурнамои нишондиҳандаҳо дар шакли ҷадвал бо нархҳои дурнамо ва муқоисавӣ барои давраҳои кӯтоҳмуҳлат, миёнамуҳлат ва дарозмуҳлат пешниҳод карда мешавад.
23. Мақомоти иҷроияи марказии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти дигар, инчунин шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои сари вақт пешниҳод намудани маводи таҳлилию омории дақиқ ҷиҳати таҳияи дурнамоҳои давлатии рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон масъул мебошанд.
6. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
24. Дурнамоҳои давлатӣ барои давраҳои кӯтоҳмуҳлат, миёнамуҳлат ва дарозмуҳлат аз ҷониби иштирокчиёни таҳияи дурнамо бо дарназардошти таъмини иҷрои консепсияҳо, стратегияҳо, барномаҳо ва нақшаҳои амал таҳия карда мешаванд.
25. Иштирокчиёни таҳияи дурнамо уҳдадоранд, ки пас аз қабул ва тасдиқ шудани дурнамоҳои давлатӣ нишондиҳандаҳоро пайгирӣ карда, ҷиҳати ноилшавӣ ба онҳо чораҷӯйӣ намоянд.
Утвержден
постановлением Правительства
Республики Таджикистан
от "28" апреля 2023 года, №168
Порядок разработки государственных прогнозов
1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
1. Порядок разработки государственных прогнозов (далее - Порядок) разработан в соответствии с положениями статьей 4 и 20 Закона Республики Таджикистан "О стратегическом планировании и государственном прогнозировании" и определяет процесс разработки государственных прогнозов на краткосрочный, среднесрочный и долгосрочный периоды (далее - государственные прогнозы).
2. При разработке государственных прогнозов участники разработки государственных прогнозов (далее участники разработки прогнозов) должны оценить процесс выполнения концепций, стратегий, программ и планов действий, а также возможное будущее социально-экономическое состояние.
3. Участниками разработки прогноза считаются министерства и ведомства, исполнительные органы государственной власти ГорноБадахшанской автономной области, областей, города Душанбе, городов и районов, предприятия, учреждения и другие организация, независимо от формы собственности.
4. Государственные прогнозы охватывают демографическую, социальную экономическую, экологическую, научно-техническую, внешнеэкономическую, правоохранительную и оборонную сферы и разрабатываются по кризисным, базовым и оптимистическим сценариям.
5. Государственные прогнозы на краткосрочный период включают обзор фактического состояния отраслей за прошедшие годы, а также основные направления развития на следующий год и его показатели на последующие два года.
6. Государственные прогнозы на среднесрочный период разрабатываются на срок до 5 лет с разбивкой по годам и корректируются каждый год.
7. Государственные прогнозы на долгосрочный период разрабатываются на срок не менее 10 лет и корректируются каждые 5 лет.
8. Государственные прогнозы социально-экономического развития разрабатываются в целом по макроэкономическим показателям Республики Таджикистан, социально-экономическим секторам индивидуально и по городам и районам.
9. Процесс разработки государственных прогнозов социальноэкономического развития на краткосрочный, среднесрочный и долгосрочный период координируется Министерством экономического развития и торговли Республики Таджикистан (далее- уполномоченный государственный орган).
10. Процесс разработки и реализации прогнозов правоохранительной и обороной отраслей страны регулируется уполномоченным отраслевым органом в соответствии с отраслевым законодательством в координации с уполномоченным государственным органом.
11. Государственные прогнозы учитываются при разработке проекта Закона Республики Таджикистан о государственном бюджете Республики Таджикистан на очередной финансовый год и его показателях на последующие два года.
2. ОСНОВНЫЕ ПРИНЦИПЫ И МЕТОДЫ РАЗРАБОТКИ ГОСУДАРСТВЕННЫХ ПРОГНОЗОВ
12. На этапе перехода Республики Таджикистан к системе стратегического планирования государственные прогнозы должны разрабатываться на основе следующих принципов и методов:
- научное обоснование, то есть проведение научно-исследовательских работ по возможности потенциала для достижения перспективных показателей;
- комплексность и систематичность, то есть при разработке перспективных показателей должны охватываться все сферы, деятельность экономики страны, городов и районов;
- широкое участие, то есть при разработке государственных прогнозов, должны активно участвовать ответственные представители министерств и ведомств, исполнительных органов государственной власти областей, городов, районов и юридические лица независимо от форм собственности.
- регулярно уточнять и пересматривать прогнозные показатели с определением влияющих факторов в направлении достижения целевых показателей;
- информационное или статистическое обеспечение, то есть прогноз разрабатывается на основе официальных статистических данных, обследований и опросов;
- разработка прогнозных показателей по сценариям, то есть участники разработки прогноза должны разрабатывать прогнозные показатели по различным сценариям с учетом социально - экономической ситуации в стране и в мире, изменения цен на мировых рынках и реализации программ и планов действий.
3. ОБЯЗАННОСТИ УЧАСТНИКОВ РАЗРАБОТКИ ПРОГНОЗА
13. Участники разработки прогноза на основе данных или показателей субъектов хозяйствования и статистических данных выполняют следующие обязательства:
- Горно-Бадахшанская автономная область, области, город Душанбе, города и районы разрабатывают прогноз показателей отраслей в установленных сроках с учетом внутренних и внешних факторов и рисков, влияющих на экономику, эффективного использования внутренних ресурсов и возможностей, положений концепций, стратегий, программ и планов действий по согласованию с центральными исполнительными органами государственной власти;
- рассматривают и утверждают прогноз отраслевых показателей на заседаниях коллегии министерств, ведомств и прогноз социальноэкономического развития Горно-Бадахшанской автономной области, областей, города Душанбе, городов и районов на заседаниях маджлисов депутатов народов Горно-Бадахшанской автономной области, областей, города Душанбе, городов и районов;
- в установленные законодательством Республики Таджикистан сроки предоставляют прогноз своих показателей уполномоченному государственному органу по стратегическому планированию и государственному прогнозированию и обеспечивают презентацию и обоснование прогнозных показателей;
- требуют соблюдения основных принципов и методов разработки государственных прогнозов от организаций, подчиняющихся отраслевым министерствам и ведомствам, местных хозяйствующих субъектов;
- предоставляют разъяснения уполномоченному государственному органу по стратегическому планированию и государственному прогнозированию по каждому показателю прогнозов развития отраслей Горно-Бадахшанской автономной области, областей, города Душанбе, городов и районов;
- в случае возникновения необходимости в процессе согласования показателей прогнозов, по рекомендации специалистов уполномоченного государственного органа по стратегическому планированию и государственному прогнозированию вносят изменения и дополнения в свои показатели;
- осуществляют мониторинг хода выполнения показателей принятых прогнозов и в первом квартале каждого года предоставляют уполномоченному государственному органу по стратегическому планированию и государственному прогнозированию соответствующую информацию с учетом влияющих факторов для дальнейшего анализа и подведения итогов;
- могут запрашивать и получать необходимую информацию от соответствующих министерств и ведомств (от других разработчиков или уполномоченного государственного органа по стратегическому планированию и государственному прогнозированию) для качественной разработки прогноза своих отраслевых показателей;
- разрабатывают свои собственные внутренние нормативные правовые акты по регулированию процесса подготовки прогноза в целях своевременного выполнения нормативных правовых актов по организации работ в направлении разработки показателей государственного прогноза на соответствующие годы.
4. ПОЛНОМОЧИЯ УПОЛНОМОЧЕННОГО ГОСУДАРСТВЕННОГО ОРГАНА
14. Уполномоченный государственный орган выполняет следующие работы:
- готовит предварительную оценку прогноза основных макроэкономических показателей Республики Таджикистан на соответствующие годы с учетом тенденций состояния социальноэкономического развития за предыдущие годы и основных направлений экономической политики страны посредством экономических моделей;
- определяет перечень показателей государственных прогнозов и формы графиков с учетом современных процессов и направляет вместе с методическими рекомендациями для разработки государственного прогноза социально-экономического развития республики на соответствующие годы участникам разработки прогноза в электронной форме;
- создает рабочую группу за счет квалифицированных специалистов и осуществляет разъяснительную работу участникам разработки прогноза по порядку разработки показателей прогноза на соответствующие периоды;
- сотрудничает с уполномоченным органом правоохранительной и обороной отрасли страны для разработки прогноза показателей отрасли;
- разрабатывает проект государственных прогнозов показателей социально-экономического развития Республики Таджикистан на краткосрочный, среднесрочный и долгосрочный периоды на основе положений послания Президента Республики Таджикистан об основных направлениях внутренней и внешней политики республики, показателей концепций, стратегий, программ и планов действий с учетом общего анализа результатов, приоритетов, возможностей и других вопросов социальноэкономического развития Республики Таджикистан посредством моделей прогнозирования социально-экономического развития;
- в установленные Правительством Республики Таджикистан сроки предоставляет проект государственных прогнозов показателей социальноэкономического развития Республики Таджикистан на соответствующий период для рассмотрения Правительства Республики Таджикистан;
- осуществляет мониторинг выполнения государственных прогнозов показателей социально-экономического развития, утвержденных соответствующим постановлением Правительства Республики Таджикистан, и рассматривает их на своих заседаниях коллегии и предоставляет согласованные данные с предложениями Правительству Республики Таджикистан;
- в случае неудовлетворительной оценки выполнения принятых показателей прогноза социально-экономических отраслей, городов и районов, представляет ответственным лицам дополнительные рекомендации для исправления недостатков, улучшения процесса разработки прогноза, обоснованной и качественной разработки показателей прогноза;
- после принятия постановления Правительства Республики Таджикистан о государственных прогнозах показателей социальноэкономического развития на соответствующий период разрабатывает Сборник государственных прогнозов показателей социально-экономического развития на соответствующий период с учетом разъяснений по показателям отдельных отраслей, городов и районов и направляет участникам разработки прогноза.
15. С целью своевременной и качественной разработки проекта государственных прогнозов, участники разработки прогнозов и уполномоченный государственный орган по стратегическому планированию и государственному прогнозированию получают необходимую статистическую информацию от статистического органа и его региональных структур.
16. Выполняет и другие задачи по разработке государственных прогнозов социально-экономического развития Республики Таджикистан, возложенные на него в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Таджикистан.
5. ПОЛОЖЕНИЯ О ГОСУДАРСТВЕННЫХ ПРОГНОЗОВ
17. Основные показатели прогноза включают темп и соотношение экономического роста, объем производства и его отраслевую структуру, объем производства отдельных видов товаров, работ и услуг в виде товаров, внешнеэкономическую, инвестиционную и предпринимательскую деятельность, уровень занятости и качество жизни населения, развитие социальных и производственных отраслей, туризма, научно-технический потенциал, а также индекс роста цен и тарифов.
18. К государственным прогнозам показателей социальноэкономического развития со стороны участников разработки прогноза прилагаются разъяснения с анализом состояния социально-экономических отраслей прошлых периодов.
19. Государственные прогнозы социально-экономического развития республики разрабатываются участниками разработки прогноза на основе важных приоритетов и направлений социально-экономического развития, которые определяются ежегодно в послании Президента Республики Таджикистан, данных результатов социально-экономического развития на конец отчетного периода, мониторинга и оценки выполнения прогноза предыдущего периода, тенденции развития приоритетных отраслей и местных ресурсов и потенциалов, оценки состояния экономики мира, особенно стран основных торговых партнеров, изменения цен на основную экспортную продукцию страны на мировых рынках до разработки проекта государственного бюджета.
20. Показатели государственного прогноза Горно-Бадахшанской автономной области, областей, города Душанбе, городов и районов учитываются при разработке проекта государственного бюджета для определения объема доходов и расходов местных бюджетов.
21. При разработке государственного прогноза учитываются официальные государственные и ведомственные данные статистики, информация, предоставленная в соответствии с настоящим Порядком юридическими лицами, находящимися в соответствующем регионе, реальные резервы и возможности, а также другие влияющие факторы.
22. С целью правильного определения реального развития экономики страны, прогноз показателей предоставляется в виде таблицы с прогнозными и сопоставимыми ценами на краткосрочный, среднесрочный и долгосрочный периоды.
23. Центральные исполнительные органы государственной власти и местные исполнительные органы государственной власти, другие органы, а также физические и юридические лица ответственны за своевременное предоставление точных аналитических и статистических материалов для разработки государственных прогнозов социально-экономического развития Республики Таджикистан.
6. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
24. Государственные прогнозы на краткосрочный, среднесрочный и долгосрочный периоды разрабатываются участниками разработки прогнозов с учетом обеспечения выполнения концепций, стратегий, программ и планов действий.
25. Участники разработки прогнозов обязаны после принятия и утверждения государственных прогнозов отслеживать показатели и принимать меры по их достижению.
