бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 4 июни соли 1996,
№ 233 тасдиқ шудааст
НИЗОМНОМА ДАР БОРАИ ФОНДИ ПРЕЗИДЕНТИИ ТАҲҚИҚОТИ ФУНДАМЕНТАЛӢ
(қарори Ҳукумати ҶТ аз 23.05.2003
№ 230, аз 04.10.2005 № 384)
I. ҚОИДАИ УМУМӢ
1. Ин низомнома мувофиқи Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 24 феврали соли 1996 таҳти рақами 422 мураттаб шуда, шартҳои ташкилӣ, ҳуқуқӣ ва иқтисодии таъсис ва татбиқи Фонди Президентии таҳқиқоти бунедиро муқаррар мекунад.
2. Фонди Президентии таҳқиқоти фундаменталӣ дар назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд Фонд) барои баланд бардоштани тараққиёти самарабахши хоҷагии халқ бо роҳи интихоб ва ҷорӣ намудани роҳҳои беҳтарини фаъолияти иноватсионӣ дар асоси маблағгузории мақсаднок баҳри таҳқиқоти бунёдӣ, ки барои тараққиёти Тоҷикистон аҳамияти оянда дорад, таъсис шуда аст.
Фонд дар назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон созмони ҷамъиятию давлатӣ мебошад.
3. Фонд дар ҷараёни фаъолияташ Конституцияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, санадҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон қонун, оиди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамин Низомнонаро ба рохбарӣ мегирад.
4. Маблағи Фонд ба тариқи зер ташкил меёбад:
- аз ҳисоби буҷети Ҷумҳурӣ ҷудо кардани маблағ, ки барои илм, ба миқдори 3 фоиз пешбинӣ шудааст;
- ёрии мақсадноки пулӣ, идораҳо ва дигар органҳои идороти давлатӣ;
- ихтиёран ҷудо кардани маблағ аз ҳисоби даромади корхонаҳо, ташкилотҳо, иттиҳодияҳо;
- пардохти мақсадноки супоришгарон, ки барои гузаронидани таҳқиқоти оиди роҳҳои конкретии илмӣ ва проблемаҳо;
- маблағҳои хайрияи ташкилотҳои ҷумҳурию хориҷӣ ва шаҳрвандони алоҳида.
II. МАҚСАД ВА ВАЗИФАҲОИ ФОНД
5. Дар асоси таҳлили сатҳи илмии Ҷумҳурӣ ва ҷаҳонӣ Шӯрои Фонд, мавзӯи таҳқиқоти илмии бунёдӣ, ки аз ҳисоби Фонд бо маблағ таъмин карда мешавад, муайян мекунад. Дар айни ҳол Фонд афзалияти роҳҳои Қҷм ва пешрафти илмию техникиро дар Ҷумҳурӣ, ки Ҳукумати Тоҷикистон муайян мекунад, ба эътибор мегирад.
6. Самтҳои асосии фаъолияти Фонд иборат аст:
- ташкили гранти таҳқиқотҳои бунедӣ, самтҳои ташаббускорӣ, ҷустуҷӯӣ ва аз ҷумлаи пешниҳодоти ташкилоту муассисаю коллективҳои илмӣ, муассисаҳои таълимӣ, олимон ва мутахассисони алоҳида ва инчунин барномаҳои илмию техникии мақсадноки ҷумҳуриявӣ аз рӯи натиҷаҳои экспертизаи мустақил интихоб карда мешаванд;
- ба таҳияи барномаҳо барои тайёр кардани кадрҳо оид ба пешомадҳои илму техника, ҳамчунин тайёр кардан ва такмил додани ихтисоси мутахассисон дар мамлакатҳои хориҷӣ мусоидат намудан;
- барои ташкил намудани потенсиали илмию техникӣ ба марказҳои илмии минтақавӣ мусоидат кардан;
- барои ташкил намудани таҳқиқоти якҷоя дар асоси барномаҳои илмии байналхалқӣ бо самтҳои нави илмӣ таракқи додани робитаҳои байналхалқӣ бо мамлакатҳои хориҷӣ.
III. ТАРТИБИ МАБЛАҒГУЗОРӢ ВА ТАҚСИМИ МАБЛАҒИ ФОНД
7. Маблағгузарӣ ба корҳои бунедӣ аз ҳисоби Фонд дар асоси ба тариқи конкурс интихоб намудан ва гузаронидани экспертизаи мустақил сурат мегирад.
8. Маблағи Фонд дар асоси пешниҳоди Шӯрои Фонд ва аз рӯи шартномае, ки байни супоришгарон ва шахсони юридикӣ-иҷрокунандагони кор баста шудааст, тақсим карда мешавад. Ашхоси юридикӣ баъди анҷом додани кор, дар бораи масрафи маблағи ҷудокарда шуда ҳисобот медиҳад.
9. Маблағгузории корҳо аз ҳисоби Фонд бо таъиноти мақсаднок дар мӯҳлати ду сол сурат мегирад.
10. Маблағгузорӣ бо корҳои илмӣ-таҳқиқотӣ дар асоси шартномаҳое, ки бо Вазорати иқтисодиёт ва робитаҳои иқтисодии хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон доир ба мавзӯъҳое, ки аз ҷониби Шӯроҳои экспертӣ тавсия шуда, шӯрои Фонд онро тасдиқ кардааст, ба иҷро мерасад.
IV. ИДОРОТИ ФОНД
11. Органи олии идороти Фонд Шӯро мебошад. Ҳайати Шӯро бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мӯҳлати панҷ сол тасдиқ мешавад. Баъди ба охир расидани мӯҳлати мазкур ҳайати Шӯро на камтар аз се як ҳиссаи он иваз карда мешавад.
12. Вазифаҳои Фонд аз инҳо иборат:
- мавзӯи таҳқиқоти бунёдии илмиро барои маблағгузорӣ аз Фонд муайян мекунад;
- шартҳои озмунро муайян намуда, дар бораи маблағгузории лоиҳаҳое, ки аз озмун гузаштааст, қарор қабул мекунад;
- маблағҳои Фондро тақсим намуда, истифодабарии онҳоро назорат намуда, Фондро дар муносибатҳои мутақобила бо ташкилотҳои давлатию ҷамъиятӣ, аз ҷумла созмонҳои байналхалқӣ, пешниҳод мекунад;
- ҳисоботи яксолаи илмиро қабул мекунад (то 10 декабри соли ҷорӣ). Шӯрои Фонд ҳар сол дар бораи давомот ё қатъи кор тавсияномае қабул мекунад.
13. Ба кори Шӯрои Фонд раиси Шӯрои Фонд роҳбарӣ мекунад, дар ҳини набуданаш ҷонишини раиси Шӯрои Фонд вазифаи ӯро иҷро менамояд. Агар дар маҷлиси Шӯро аз се ду ҳиссаи аъзоёни он иштирок намоянд, вай ҳуқуқи комил пайдо мекунад. Қарори Шӯро бо аксарияти овоз қабул карда мешавад. Агар миқдори овозҳо баробар бошад, овози Раис ҳалкунанда ҳисоб меёбад. Маҷлиси Шӯро ба тариқи кушод мегузарад ва бо протокол ба расмият гирифта мешавад.
14. Кори ҷории Фондро дастгоҳи Президиуми Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷро мекунад ва он:
- талабномаҳо, дархостҳое, ки аз муассисаҳои илмӣ, мактабҳои олӣ, аз коллективҳо ва олимони алоҳида, аз ҷумла хориҷа, ки барои маблағгузории таҳқиқоти бунёдӣ қабул мекунад, онҳоро барои дар маҷлисҳои Шӯрои Фонди Президентӣ дида баромадан тайёр мекунад;
- озмун мегузаронад, талабномаҳои дохилшударо мустақилона месанҷад ва ба Шӯрои Фонд ҳаҷми маблағро, ки барои маблағгузорӣ зарур аст, таклифнома тайёр мекунад;
- аз болои иҷрокунандагони мӯҳлати корҳо, инчунин мувофиқи мақсад истифода кардани маблағҳои ҷудокардашаванда назорат мебарад;
- ҳисоботро оид ба истифода бурдани сметаи хароҷоти даромадҳои фонд ба Совети Фонд пешниҳод мекунад, коргузории Шӯрои Фонди Президентро иҷро мекунад;
15. Ҳисобу китоби маблағи Фонд аз ҷониби Идораи сиёсати илмию техникӣ ва барномаҳои тараққиёти иҷтимоии Вазорати иқтисодиёт ва робитаҳои иқтисодии хориҷӣ иҷро карда мешавад.
V. ЭКСПЕРТИЗА ВА НАЗОРАТ БАРОИ ДАР АМАЛ ТАТБИҚ НАМУДАНИ БАРНОМАҲОИ ТАҲҚИҚОТИ БУНЁДӢ
16. Натиҷаҳои фосилавии кор аз рӯи мавзӯъҳои дар барномаи таҳқиқотҳои бунёдӣ барои нимсола ва солона дохил карда шуда, инчунин масъалаи харҷи маблағҳои молиявӣ, ки барои амалӣ намудани барнома ҷудо карда шудааст, аз ҷониби Шӯроҳои илмии ташкилотҳо, иҷрокорони барнома муҳокима карда мешавад. Дар айни замон ба дараҷаи илмӣ, навгонӣ ва дурустии донишҳои нави ба даст оварда шуда, оид ба моҳияти ҳодисоту қонуният дар табиат баҳо дода мешавад. Аз рӯи натиҷаи кор дар бораи идомот ва маблағгузорӣ дар доираи барномаи таҳқиқоти бунёдӣ таклифот пешниҳод карда мешавад.
Ҳангоми дида баромадани натиҷаҳои кор аз рӯи барномаҳои ташкилотҳо иҷрокорон дар баъзе мавридҳои сабабнок (паст будани сатҳи таҳқиқот, халалдор шудани мӯҳлати иҷрои кор ва ғайра) доир ба қатъ намудани маблағгузорӣ, кор оиди баъзе мавзӯҳои барнома ба Шӯрои Фонд таклиф пешниҳод мекунад. Шӯроҳои экспертӣ, ки аз ҷониби Шӯрои Фонд ташкил карда мешавад, таклифҳоро дида мебароянд. Тавсияҳое, ки онон омода мекунанд, барои қабули ҳалли охирин ба Шӯрои Фонд гузошта мешавад;
Шӯроҳои экпертӣ дар ҳамаи марҳилаҳои ташкилшавии онҳо ва дар амал ҷорӣ гардидани барномаҳои таҳқиқоти бунёдӣ экспертизаи давлатӣ мегузаронанд.
Ба қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 4 июни соли 1996
№ 233тасдиқ шудааст
ҲАЙАТИ Шӯрои Фонди Президентии таҳқиқоти фундаменталӣ
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - Раиси Шӯрои фонд (№ 384)
Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон - муовини Раиси Шӯрои фонд
Вазири иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон
Вазири маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон
Вазири тандурустии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Мушовири давлатии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба рушди иҷтимоӣ ва робита бо ҷомеа
Мудири Шӯъбаи илм ва маорифи Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон
Муовини Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон
Президенти Академияи илмҳои кишоварзии Тоҷикистон
Ноиби Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон
Саркотиби илмии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон
Ректори Донишгоҳи давлатии миллии Тоҷикистон
Ректори Донишгоҳи аграрии Тоҷикистон
Ректори Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи М. Осимӣ
Ректори Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи А. Сино
Котиби илмии Шӯрои фонд (№ 384)
Утверждено
Постановлением Правительства
Республики Таджикистан
от 4 июня 1996 года
№ 233Положение о Президентском фонде фундаментальных исследований
(в редакции Постановления Правительства РТ от 23.05.2003г. №230)
1. Настоящее положение составлено в соответствии с Указом Президента Республики Таджикистан от 24 февраля 1996 года № 422 и устанавливает организационные, правовые, экономические условия формирования и реализации Президентского фонда фундаментальных исследований.
2. Президентский фонд фундаментальных исследований при Правительстве Республики Таджикистан (далее - Фонд) создан для содействия повышению эффективности народного хозяйства путем выбора и внедрения оптимальных направлений инновационной деятельности на основе целевого финансирования фундаментальных исследований, имеющих перспективное значение для развития экономики Таджикистан. Фонд является общественно-государственной организацией при Правительстве Республики Таджикистан.
3. В своей деятельности Фонд руководствуется Конституцией Республики Таджикистан, законодательными актами Республики Таджикистан, Законом " О Правительстве Республики Таджикистан" настоящим положением.
4. Средства Фонда формируются за счет:
- отчислений из республиканского бюджета, предусмотренных на науку, в размере 3 процентов;
- целевых субсидий министерств, ведомств и других органов государственного управления;
- добровольных отчислений от прибыли предприятий, организаций, объединений;
- целевых взносов заказчиков, заинтересованных в проведении исследований по конкретным научным направлениям и проблемам;
- благотворительных вкладов республиканских и иностранных организаций, отдельных граждан.
II. Цели и задачи фонда
5. На основе анализа уровня республиканской и мировой науки Совет Фонда определяет тематику фундаментальных научных исследований, финансируемых из Фонда. При этом Фонд исходит на приоритетных направлений науки и научно-технического прогресса в республике, определенных Правительство Республики Таджикистан.
6. Основными направлениями деятельности Фонда являются:
- организация грантов фундаментальных исследований, инициативных и поисковых направлений, отбираемых по результатам независимой экспертизы из числа предложенных научными организациями и коллективами, учебными заведениями и отдельными ученными специалистами, а также республиканских целевых научно-технических программ;
- содействие в разработке программ подготовки кадров по перспективным направлениям науки и техники, включая подготовку и повышении квалификации специалистов в зарубежных странах;
- оказание помощи региональным научным центрам республики в формировании научно-технического потенциала;
- развитие международных связей с зарубежными странами по организации совместных исследований на основе международных научных программ по новым направлениям науки.
III. Порядок финансирования и распределения средств фонда
7. Финансирование фундаментальных работ из фонда производится на основе конкурсного отбора и заключения независимой экспертизы.
8. Средства фонда распределяются на основании рекомендации Совета Фонда и финансируются по договорам, заключаемым между заказчиками и юридическими лицами - исполнителями работ. Юридические лица по окончании работ представляют финансовый отчет об использовании выделенных средств.
9. Финансирование работ за счет Фонда осуществляются целевым назначением на два года.
10. Финансирование научно-исследовательских работ осуществляется на основании договоров, заключенных с Министерством экономики и внешних экономических связей Республики Таджикистан по темам, рекомендованным экспертными Советами и утвержденным Советом Фонда.
IV. Управление Фондом
11. Высшим органом управления Фондом является Совет. Состав Совета утверждается решением Правительства Республики Таджикистан на пятилетний период. По истечении указанного периода состав Совета обновляется не менее, чем на одну треть.
12. Совет Фонда:
- определяет тематику фундаментальных исследований для финансирования из Фонда;
- утверждает условия конкурсов, принимает решение о финансировании прошедших конкурсный отбор проектов;
- распределяет средства фонда и контролирует их использование, представляет Фонд во взаимоотношениях с государственными и общественными организациями, в том числе международными;
- принимает научные отчеты за год (к 10 декабря текущего года). Совет Фонда ежегодно принимает рекомендации о целесообразности продолжения или прекращения работ.
13. Работой Совета Фонда руководит Председатель Совета Фонда, а в его отсутствии- заместитель Председатель Совета Фонда. Заседание Совета считается правомочным, если на нем присутствует не менее двух третей членов. Решение Совета принимается простым большинством голосов. При равенстве голосов решающим является голос Председателя. Заседания Совета проводятся открытыми, оформляется протоколами.
14. Текущая работа Фонда осуществляется аппаратом Президиума Академии наук Республики Таджикистан, который:
- принимает поступающие от научных учреждений, высших учебных заведений, коллективов и отдельных ученых, включая зарубежных, проекты (заявки) на финансирование фундаментальных исследований и готовит их для рассмотрения на заседаниях Совета Фонда;
- проводит конкурс и организует независимую экспертизу поступающих проектов и готовит предложения Совету Фонда о размерах средств, необходимых для их финансирования;
- обеспечивает контроль за соблюдением исполнителями сроков выполнения работ, а также за целевым использованием выделяемых средств;
- вносит на утверждение Совета Фонда отчеты об использовании сметы расходов и доходов Фонда, ведет делопроизводство Совета Фонда.
15. Учет средств Фонда осуществляется Управлением научнотехнической политики и программ социального развития Министерства экономики и внешних экономических связей.
V. Экспертиза и контроль за реализацией программ фундаментальных исследований
16. Промежуточные результаты работы по темам, включенным в программы фундаментальных исследований, за полугодие и год, а также вопросы расходования финансовых средств, выделенных на реализацию программы, рассматриваются Учеными Советами организаций- исполнителей программ. При этом дается оценка научного уровня, новизны и достоверности полученных новых знаний о сущности явлений и закономерностей в природе и обществе. По результатам работ подготавливаются предложения об их продолжении и финансировании в рамках программ фундаментальных исследований.
При рассмотрении промежуточных результатов работы по программеисполнители в обоснованных случаях (низкий научный уровень исследований, срыв сроков и т. п) вносят в Совет Фонда предложения о прекращении финансирования работ по отдельным темам программ. Предложения рассматриваются экспертными Советами, создаваемыми Советом Фонда. Подготовленные ими рекомендации вносятся в Совет Фонда для принятия окончательного решения.
Экспертные Советы осуществляют государственную экспертизу программ фундаментальных исследований на всех этапах их формирования и реализации.
Утвержден
Постановлением Правительства
Республики Таджикистан
от 4 июня 1996 года № 232
Состав Совета Президентского фонда фундаментальных исследований
Назаров Т. - Министр иностранных дел Республики Таджикистан
Раджабов С. - Министр образования Республики Таджикистан
Файзуллоев Н. - Министр здравоохранения Республики Таджикистан
Усманов И.К. - Государственный советник Президента Республики Таджикистан по социальному развитию и связям с общественностью
Абибуллоев Н. - заместитель Министра финансов Республики Таджикистан
Сайфиев М.Н. - заместитель Министра экономики и торговли Республики Таджикистан
Сангинов Б. - президент Таджикской Академии сельскохозяйственных наук
Сафиев X. - ректор Таджикского государственного национального университета
Каримов Х.Х. - вице-президент Академии наук Республики Таджикистан
Комилов С.К. - директор Центра стратегических исследований при Президенте Республики Таджикистан
Мироджов Г.К. - академик-секретарь Отделения биологических и медицинских наук Академии наук Республики Таджикистан
Раджабов Н.Р. - академик - секретарь Отделения физико-математических, химических и геологических наук Академии наук Республики Таджикистан
Курбанов А.Ш. - заместитель заведующего Отделом науки и образования Исполнительного Аппарата Президента Республики Таджикистан(в редакции Пост. Правительства РТ от 23.05.2003г.№230).
