Бо Қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 12 январи соли 1996,
№ 43 тасдиқ шудааст.
Низомномаи Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино дар соҳаи илм ва техника
I. Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино дар соҳаи илм ва техника барои корҳои илмӣ ва техникии зерин дода мешавад:
- тадқиқоти илмӣ дар соҳаи имлҳои табиатшиносӣ, техникӣ, ҷамъиятшиносӣ ва гуманитарие, ки натиҷаҳои онҳо барои тезонидани инкишофи иқтисодӣ ва иҷтимоии Ҷумҳурият, ҳалли вазифаҳои умуминсонӣ имкониятҳои нав фароҳам меоваранд ва барои арсаи ҷаҳонӣ баромадани илму техникаи ҷумҳурият мусоидат мекунанд;
- натиҷаҳои махсусан барҷастае, ки ҳангоми таҳияи барномаҳои илмию техникии Ҷумҳурият ба даст оварда шудаанд;
- таҳия ва татбиқи навъҳои нави техника, технологияи пешқадам, масолеҳе, ки оқилона сарф намудани манбаъҳои сухт ва энергия, ашьёи хом за захираҳои меҳнатӣ ва тозагии экологии муҳити зистро таъмин менамоянд;
- барои беҳтарин китобҳои дарсии мактабҳои олӣ ва миёнаи махсус, мактабҳои миёнаи маълумоти умумӣ, омӯзишгоҳҳои касбҳои техникӣ.
2. Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино дар ду сол як маротиба дода мешаванд: се мукофот муқаррар карда мешавад, ки андозаи ҳар кадомашон ба 2500 (ду ҳазору панҷсад) доллари Амрико мувофиқи курсии ҷории асъори миллӣ дар замони додани Ҷоиза эквивалент мебошад.
3. Асарҳои илмӣ ва китобҳои дарсӣ, ки ба гирифтани ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино пешниҳод мешаванд, бояд камаш як сол пеш аз ба мукофот пешниҳодшуданаш дар матбуот ба ҷо расида бошанд, навъҳои нави техника, технология ва масолеҳ бошад дар хоҷагии халқ татбиқ шуда бошанд.
4. Мақомоти зайл ҳуқуқи пешбарии корҳоро барои гирифтани Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино доранд: Раёсати Академияи илмҳом Ҷумҳурии Тоҷикистон, созмонҳои илмӣ ва илмӣ-техникӣ, ҳайати мушовираи вазорату идораҳо, шӯрои илмӣ ва илмиву техникии муассисаҳои илмӣ, иттиҳодияҳо, муассисаҳо, ширкатҳо, компанияҳо, ассоциацияҳо, мактабҳои олӣ, маҷлисҳои коллективҳои меҳнатии корхонаҳо ва идораву ташкилотҳо. Баҳодиҳӣ ба корҳои пешниҳодшуда бояд бо назардошти саҳми эҷодии ҳар як довталаб бо иштироки ҷомеъа, дар вазъияти талаботи баланд сурат мегирад.
5. Ҳайати довталабоне, ки барои гирифтани ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино пешбарӣ карда мешаванд, набояд аз 6 нафар зиёд бошад ва бояд танҳо муаллифони асосиро дарбар гирад, ки саҳми эҷодии онҳо ҳалкунанда бошад.
Ба ҳайати довталабон, шахсоне, ки аз рӯи нишонаи маъмурӣ, машваратӣ ва ташкилӣ ба кор дахл доранд ва шахсоне, ки аз рӯи ҳамин кор сазовори мукофоти давлатӣ ва ё ҷоизаҳои дигари Тоҷикистон гардидаанд, набояд дохил карда шаванд.
Ба ҳайати довталабон шахсоне дохил карда шуданашон мумкин аст, ки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, аммо корҳои якҷоя бо ташкилотҳои ҷумҳурӣ аз рӯи нақшаву барномаҳо иҷро кардаанд ва аз тарафи ин ташкилотҳо пешбарӣ карда шудаанд.
Дар сурати ба даст овардани комьёбиҳои нави барҷаста дорандаи Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино метавонад такроран ба ин ҷоиза мушарраф шавад, аммо пешбарӣ ба гирифтани ҷоизаи оянда на пештар аз 5 сол бояд сурат гирад.
6. Корҳое, ки барои гирифтани Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино пешбарӣ карда мешаванд, аз тарафи Комитети оид ба Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино дар соҳаи илм ва техникаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд "Комитет" номида мешавад) то 1 апрели соли мукофотдиҳӣ қабул карда мешавад.
Тартиби пешбари корҳо ва танзими ҳуҷҷатҳо аз рӯи дастуруламал омода сохта мешаванд, ки онро Президиум (Райсати) Комитет тасдиқ намудааст.
7. Рӯйхати корҳое, ки Комитет барои баррасӣ қабул кардааст, бо ишораи муаллифон ва ташкилотҳои онҳоро пешбарӣ намуда дар моҳи маи соли супоридани Ҷоиза дар матбуот чоп карда мешавад.
8. Корҳое, ки ба озмуни Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино пешниҳод карда мешаванд, бояд дар матбуот намоишҳои телевизион, барномаҳои радио, ҷаласаҳову конфронси олимон ва созмонҳои илмию техникӣ, дар маҷлисҳои коллективҳои меҳнатӣ ҳамаҷониба ва ба таври принципиалӣ муҳокима гарданд. Муҳокимаҳо бояд хислати демократӣ ва мубоҳисавӣ дошта бошанд, ба ошкоро баён шудани ақидаву афкор ва баҳои ҳамаҷонибаи аҳли ҷамъият мусоидат кунанд.
Муҳокимаи корҳоро ҳайати таҳририяи рӯзномаҳо, Вазорати фарҳанг ва иттилооти Ҷумҳурии Тоҷикистон, сарони Иттиҳодияҳо, Муассисаҳо, концернҳо, ассоциацияҳо, муассисаҳои илмӣ, мактабҳои олӣ, созмонҳои илмӣ, илмию техникӣ ва ташкилотҳои ҷамъиятӣ ташкил мекунанд.
Ҳуҷҷатҳои муҳокима, мулоҳизаҳою тақриз, эрод ва таклифҳо то 1 июли соли мукофотдиҳӣ ба Комитет фиристода мешаванд ва ҳангоми қабули қарор роҷеъ ба додани Ҷоиза ба инобат гирифта мешаванд.
9. Қарор дар бораи додани Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино аз ҷониби Комитет дар шакли овоздиҳии пинҳонӣ қабул шуда, ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон то 1 августи соли мукофотдиҳӣ карда мешавад. Қарори (Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон роҷеъ ба додани Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯали ибни Сино дар матбуот то Рӯзи истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон чоп мегардад.
10. Ба ҳамаи ҳайати муаллифон, ки сазовори Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино гардидаанд, унвони "Дорандаи мукофоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино, диплом ва нишони ифтихорӣ дода мешавад.
11. Комитет, ҳангоми ба ҳайати муаллифон додани Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино тартиби зайлро риоя мекунад: агар ҳайати муаллифон аз ду тараф иборат бошад маблағи Ҷоиза байни онҳо тақсим мешавад; агар ҳайати муаллифон се нафар бошанд, нисфи маблағ бо роҳбари тадқиқот ва бақияи он миёни ду нафар дигар баробар тақсим мегардад; агар ҳайати муаллифон чаҳор нафар ва ё аз ин зиёд бошад, ба роҳбари тадқиқот сеяки маблағро дода ва ба муаллифон боқимонда аз се ду ҳиссаи он баробар тақсим мегардад. Дар сурате, ки ҳайати муаллифон касеро роҳбари тадқиқот намедонанд, маблағи ҷоиза байни онҳо баробар тақсим карда мешвад.
12. Агар соҳиби Ҷоиза дар қайди ҳаёт набошад гувоҳнома ва нишони ифтихории дорандаи Ҷоизаҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино, дар Комитет нигоҳдорӣ ва ё ба аҳли хонаводаи ӯ супорида мешавад. Маблағи Ҷоиза тибқи қонуни шаҳрвандӣ ба меросхӯрон мегузарад.
Положение о государственных премиях Республики Таджикистан имени Абуали ибн-Сино в области науки и техники
1.Государственные премии Республики Таджикистан имени Абуали ибн-Сино в области науки, техники присуждаются:
- за научные исследования в области естественных, технических и общественных наук, результаты которых открывают новые возможности для ускорения экономического и социального развития республики, решения общечеловеческих задач, способствуют выходу республиканской науки и техники на мировой уровень;
- за особо выдающиеся результаты, полученные при разработке республиканских научно-технических программ;
- за разработку и внедрение новых видов техники, прогрессивной технологии, материалов, обеспечивающих рациональное расходование топливно-энергетических, сырьевых и трудовых ресурсов и экологическую чистоту окружающей среда;
- эа лучшие учебники для высших и средних специальных учебных заведений, средних общеобразовательных школ, профессионально-технических училищ.
2. Государственные премии Реопублики Таджикистан имени Абуали ибн-Сино присуждаются один раз в два года; устанавливаются три премии, размер каждой эквивалентен 2500 долларов по текущему курсу национальной валюты на дату присуждение премии.
3. Научные труды и учебники, выдвигаемые на соискание Государственной премии Республики Таджикистан имени Абуали ибн Сино, должны быть опубликованы в печати не менее чем за год представления их на премию, а новые виды техники, технологии и материалы должны быть внедрены в народное хозяйство.
4. Выдвигать работы на соискание Государственной премии Республики Таджикистан имени Абуали ибн-Сино имеют право:Президиум Академии наук Республики Таджикистан, научные и научно-технические общества, коллегии министерств и ведомств, научно-технические и ученые советы научных учреждений, объединений, предприятий, концернов, компаний, ассоциаций, высших учебных заведений, собрания трудовых коллективов предприятий, учреждений и организаций в обстановке высокой требовательности к оценке работ, с учетом творческого вклада каждого соискателя при участии общественности.
5. Коллектив соискателей, выдвигаемый на Государственную премию Республики Таджикистан Абуали ибн-Сино не может превышать 6 человек и должен включать лишь основных авторов, чей творческий вклад был решающим.
В состав коллектива соискателей не могут быть включены лица по признаку административной, консультативной и организционной причастности к работе, а также удостоенные за эту работу государственной награды или других премий Республики Таджикистан.
В состав коллектива соискателей могут быть включены лица, не являющиеся гражданами Республики Таджикистан, выполнявшие работу по совместным с организациями Республики Таджикистан планам и программам и выдвинутые этими организациями.
При наличии новых крупных достижений лауреата Государственной премии Республики Таджикистан им.Абуали ибн-Сино эта премия может быть присуждена повторно, по представление к следующему присуждению премии может быть не ранее чем через 5 лет.
6. Работы, представляемые на соискание Государственной премии Республики Таджикистан имени Абуали ибн-Сино,принимаются Комитетом по Государственным премиям Республики Таджикистан им.Абуали ибн-Сино в области науки и техники при Правительстве Республики Таджикистан (в дальнейшем именуется "Комитет") до I апреля года присуждения премий.
Порядок выдвижения работ и оформления документов определяется инструкцией, утвержденной президиумом Комитета.
7. Список принятых Комитетом к рассмотрению работ с указанием авторов и выдвигавших их организаций публикуется в печати в мае месяце года присуждения премий.
8. Работы, участвующие в конкурсе на соискание Государственной премии Республики Таджикистан имени Абуали ибн Сино должны всесторонне и принципиально обсуждать в печати, по телевидению и радио, на совещаниях и конференциях ученых и научно-технических обществ, на собраниях трудовых коллективов. Обсуждения должны носить демократический, дискуссионный характер, позволяющий выявлять мнения и оценку широкой общественности.
Проведение обсуждения организуется редколлегиями газет, Министерством печати и информации Республики Таджикистан, руководителями объединений, предприятий, концернов, компаний, ассоциаций, научных учреждений, высших учебных заведений, научных, научно-технических обществ и общественных объединений.
Материалы этих обсуждений, отзывы, рецензии,замечения и предложения направляются в Комитет до I июля года присуждения премий и учитываются при принятии решения о ее присуждении
9. Решение о присуждении премий Республики Таджикистан имени Абуали ибн Сино принимаются тайным голосованием и представляется в Правительство Республики Таджикистан до I августа года её присуждения. Постановление Правительства Республики Таджикистан о присуждении Государственных премий имени Абуали ибн Сино публикуется в печати ко Дню независимости Республики Таджикистан.
10. Всем членам авторского коллектива, удостоенным Государственной премии Республики Таджикистан им. Абуали ибн Сино в области науки и техники, присваивается звание "Лауреат Государственной премии Республики Таджикистан имени Абуали ибн Сино", вручается диплом и почетный знак.
11. При присуждении Государственных премий Республики Тадкикистан имени Абуали ибн Сино коллективу авторов Комитет руководствуется следующим:
- при наличии двух членов авторского коллектива премия делится между ними поровну;
- при авторском коллективе в три человека руководителю выдаётся половина премии, а вторая половина делится между остальными двумя членами авторского коллектива поровну;
- при авторском коллективе в четыре и более человек руководителю выдается одна треть премии, а две трети делятся между остальными членами авторского коллектива поровну;
- в случае, если авторский коллектив не выдвигает руководителя, премия делится поровну между всеми членами авторского коллектива.
12. Диплом и почетный знак умершего лауреата Государственной премии Республики Тадажикистан имени Абуали ибн Сино оставляются в Комитете или передаются его семье. Денежная часть премии передается по наследству в порядке, предусмотренном гражданским законодательством.
