Бо қарори Ҳукумати ҶТ аз 05.09.2002 с. № 358 беэътибор дониста шуд.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон

ҚАРОР

Дар бораи тасдиқи Низомнома дар бораи Системаи ягонаи истифодабарии фазон ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Мутобиқи моддаи 15 Кодекси фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:

1. Низомномаи замимагардида дар бораи Системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда шавад.

2. Вазорату муассисаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ширкати давлатии ҳавопаймоии Ҷумҳурии Тоҷикистон "Тоҷикистон", ки фаъолияти онҳо ба истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дахл дорад, санадҳои меъёриро оид ба масъалаҳои истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ бо Низомномаи дар бораи Системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавои ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқ намоянд.

Низомнома дар бораи Системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

БОБИ 1. Муқаррароти умумӣ

1.1. Дастури асосӣ

1.1.1. Низомномаи мазкури системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоию Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии Ҳаракати Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро. ки мухтасаран Низомнома меноманд, мувофиқи Кодекси фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб дода шуда, таъинот, масъалаҳои асосӣ ва вазифаҳои марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин ҳуқуқ ва вазифаҳои ба зиммаи шахсони вазифадори онҳо гузошташударо муайян менамояд. Он тартиби таъмини фаъолияти марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар масъалаҳои алоқа ва таъмини радиотехникӣ метеорологию моддӣ-техникӣ, инчунин тартиби таъмини марказҳои ахборотдиҳии аэронавигасиониро танзим менамояд.

1.1.2. Шахсони вазифадори вазоратҳо, идораҳо ва ташкилотҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Точикистон.

ҳайати парвозӣ ва дигар шахсони ташкилкунанда, иҷрокунанда ва таъминкунандаи фаъолиятҳое, ки бо истифодабарии фазои ҳавоию идоракунии ҳаракати ҳавоӣ алоқаманданд, ӯҳдадоранд талаботҳои Низомномаи мазкурро донанд ва қатъӣ риоя намоянд.

1.1.3. Ба ҳайати системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил мешаванд:

Сармаркази система ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

-марказҳои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

1.1.4. Вазифаи функсионалӣ (дастурҳои вазифавӣ) ва технологияи корҳои ҳайати шахсии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд бо талаботи Низомномаи мазкур мувофиқат кунанд.

1.2. Таъинот, сохт ва вазифаҳои марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

1.2.1.Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои банақшадарорӣ, мутобиқ гардонии истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва давлатҳои ҳамсарҳад, ки созишномаи дутарафаи интиқоли дуҷонибаи қисми фазои ҳавоии худро бе зарари истиқлолияти миллӣ имзо намудаанд бевосита идора намудани парвозҳои ҳавопаймоҳо; назорати риояи тартиби истифодибарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва риояи реҷаи парвозҳо; таъмини бехатари ва мунтазамии ҳаракати ҳавоии дар ҳудуди минтақа ва ноҳияҳои барои онҳо муқарраршуда; тартиб додан, расонидан ва бекор кардани реҷаҳои муваққатӣ ва маҳаллии парвозҳо, ки Фармондеҳи Қувваҳои Ҳарбӣ - Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст; ҷорӣ (бекор) кардани маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддати парвозҳо муқаррар шудаанд.

1.2.2. Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавои ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолияти худро иҷро мекунанд:

а) Сармарказ - дар фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар дигар фазои ҳавоие, ки масъулияти истифодабарии онро Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи хулосаҳои қарордодҳо ва созишномаҳои байналхалқӣ дар ихтиёр дорад;

б) марказҳои ноҳиявӣ - дар қитьаҳои сарҳадии муқарраршудаи идоракунии ҳаракати ҳавоӣ.

1.2.3. Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавои ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки нуқтаҳои якҷояи идоракунӣ мебошанд, чун қоида аз ду сектор иборатанд:

сектори ҳарбӣ - қисми махсуси мақомоти ваколатдор дар доираи мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки пурра танзими давлатии истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро иҷро мекунад;

сектори ғайринизомӣ - қисми таркибии хизмати идоракунии ҳаракати ҳавоии бо корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқ, ки иҷрокунандаи танзими фаъолияти давлатии истифодабарии ҳамон қисми фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон аст, ки мувофиқи тартиб барои роҳҳои ҳавои (дохилӣ ва байналхалқӣ), хати парвози маҳаллӣ корҳои авиационии ноҳиявӣ аэродром ва аэропорт ва ғайринизомии Ҷумҳурии ТОҷикистон муайян шудааст.

1.2.4. Марказхо пурра карда мешаванд;

сектори ҳарбӣ - бо мутахассисони идоракунандаи ҳаракати ҳавоии авиацияи давлатӣ;

сектори ғайринизомӣ - бо мутахассисони идоракунандаи ҳаракати ҳавоии авиацияи гражданӣ.

Ҳайати шахсии сектори ҳарбӣ ва шахсони сектори ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бевосита ба сардорони секторони ҳарбӣ ва ғайринизомӣ тобеъ мебошанд.

1.2.5. Сардорони секторони ҳарбии марказҳо нисбат ба сардорони секторони ғайринизомии марказҳои дахлдор дар масъалаҳои реҷаи парвозҳо баландтар мебошанд.

1.2.6. Супоришҳои сардорони басти навбатчиёни секторони ҳарбии марказҳо дар масъалаҳои реҷаи парвозҳо барои иҷро намудани сардорони басти навбатчиёни секторони ғайринизомии марказҳои дахлдор ҳатмӣ мебошанд.

1.2.7.Супоришҳо ва фармонҳои сардорони секторони (басти навбатчиёни) дар боло зикршудаи марказҳо дар масъалаҳои реҷаи парвозҳо ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ барои сардорони секторони дахлдори (басти навбатчиёни) марказҳои дар поён зикршуда. инчунин барои нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки дар минтақаҳои (ноҳияҳои) сарҳадии идоракунии ҳаракати ҳавоии онҳо ҷойгиранд, ҳатмӣ мебошанд.

1.2.8. Ба зиммаи марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракатӣ ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон вазифаҳои муҳими зерин гузошта мешавад:

а) тақсимкунии оқилонаи фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои манфиатҳои субъектони иқтисодиёт ва мудофиаи давлат назорати тартиби истифодабарии он, банақшадарорӣ, мутобиқгардонӣ, ҳамчунин идоракунии бевоситаи ҳаракати ҳавоӣ дар доираи минтақа ва ноҳияҳои барои онҳо муқарраргардида;

б) тартиб додан, расонидан (бекор кардани) реҷаи парвозҳои муваққатию маҳаллии парвозҳо, дохил (бекор) кардани маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддати парвозҳо;

в) назорати риояи реҷаҳои муқарраргардидаи парвозҳо дар фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

г) назорати омодагии аэродромҳои асосӣ ва эҳтиётӣ ба қабули ҳавопаймоҳо, ҳамчунин мувофиқати амалию пешгӯии шароитҳои метеорологӣ ба онҳо:

д) назорати корҳои воситаҳои радиотехникии роҳҳо дар ҳолати аз қаттор баромадани онҳо, қабули чораҳо барои истифодабарӣ аз воситаҳои радиотехникии дигар идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

е) иштироки якҷоя бо мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бо қувваҳои дахлдору воситаҳои ҷустуҷӯӣ ва наҷотдиҳии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистои дар расонидани ёрӣ ба экипажу мусофиронн ҳавопаймоҳои ба фалокат дучоршудаистода ё ба фалокат гирифторшуда, инчунин дар таъмини парвозҳое, ки дар натиҷаи офатҳои табии ба вуҷуд меоянд.

1.2.9. Секторони ҳарбии марказҳо ба иҷрои масъалаҳои дар моддаи

1.2.8-и Низомномаи мазкур зикршуда ҳангоми идоракунии ҳаракати ҳавоӣ бо маршрутҳо дар ғайрироҳии ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз он ҷумла ҳангоми бурида гузаштани роҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳавопаймоҳои ҳамаи идораҳо масъул мебошанд.

1.2.10 Сектороии ғайринизомии марказҳо ба иҷрои масъалаҳои дар моддаи 1.2.8,- и Низомномаи мазкур зикршуда ҳангоми идоракунии ҳаракати ҳавоии ҳавопаймоҳои ҳамаи идораҳо дар роҳҳои ҳавоию хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бо маршрутҳои рост, инчунин дар ноҳияҳои истифода бурдани авиация барои манфиатҳои субьектҳои иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон масъуланд.

1.2.11. Масъалаҳои ба зиммаи сектрони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошташударо навбатчиёни басти онҳо, ки ба зиммаи сардорони басти навбатчиён гузошта шудааст, ҳал менамояд. Роҳбарии умумии корҳои секторонро сардорони дахлдори секторони маркаҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ӯҳда доранд.

ҳайати шахсии навбатчиёни басти секторони ҳарбии марказҳо бо фармони сардори сектори ҳарбӣ муайян мегардад.

Ҳайати навбатчиёни басти секторони граждании марказҳо дар ҷадвали штатҳо, ки роҳбарони корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудаанд, муайян мегардад.

Ҳайати амалкунандаи навбатчиёни бастҳои секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар толори умумии идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ҷой мегиранд.

1.2.12. Ҳангоми зарурияти истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои манфиатҳои қувваҳо ва воситаҳои навбатчигӣ, ҳалли масъалаҳои ҷангӣ ва амалкунӣ Нуқтаи фармондеҳии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ дорад тартиби истифодабарии фазои ҳавоии дар минтақаҳои марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон масъулбударо муайян намояд.

1.2.1З.Секторони ҳарбӣ ва ғайринзомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон вазифаи худро ҳангоми ҳамкории мунтазами байни худ бо Нуқтаи фармондеҳии Қувваҳои ҳарбии ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Нуқтаи фармондеҳии Қӯшунҳои Мудофиаи зидди ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистои ва нуқтаҳои идории идоракунии Ҳаракати ҳавоӣ иҷро менамояд.

Тартиби ҳамкории онҳоро Дастуруламали ҳамкорӣ, ки идораҳои дахлдори Ҷумҳурии Тоҷикистон кор ва мувофиқ мекунаду аз тарафи фармондеҳии Қувваҳои ҳарбии ҳавоӣ ва сардорони корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мегардад, муайян менамояд.

1.2.14. Дар марказҳо чунин тартибҳои муқарарнамудаи Низомномаи мазкур кор ва тасдиқ карда мешаванд:

а)барои ҳайати шахсии секторони ҳарбӣ - вазифаҳои функсионалӣ;

б) барои ҳайати шахсии секторони ғайринизомӣ - дастурҳои вазифавӣ:

в) барои ҳайати шахсӣ ва шахсони навбатдори бастҳои секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳо - корҳои технологӣ;

1.2.15. Шахсони вазифадори навбатчиёии бастҳои марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистои бояд тайёрии махсус ва рухсатро барои идоракунии ҳаракати ҳавоӣ (хизматрасонии ҳаракати ҳавоӣ) дошта бошанд;

Бо мақсади наздиктар шудани ҳамкорӣ ва якдигарфаҳмии шахсӣ мутахассисони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳо бояд тайёрии баландтарини умуми-касбӣ дар асоси стандарти ягона дошта бишанд, тартиби сафарбарии хизмати ҳарбӣ ва ғайринизомӣ бошад, бо қоидаҳои якхела ба асос гирифта шавад ва комилан мутобиқ бошад.

1.2.16. Дар секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд дастурдиҳии навбатчиёни бастҳо, таҳлили кори онҳо гузаронида шуда, ба кори ҳар як шахси вазифадор баҳо дода шавад.

1.2.17. Дар ҳар як сектори маркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон Дафтари тафтиши кории (сектори ҳарбӣ ва ғайринизомии) маркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон кушода мешавад, ки дар он кай ва аз тарафи ки тафтиш гузаронида шудааст, ошкор намудани камбудиҳо ва дидани чораҳо барои бартараф намудани онҳо қайд карда мешавад. Банақшадарорӣ ва мутобиқгардонии истифодабарии фазои ҳавоӣ.

1.3.1. Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро пешакӣ, шабонарӯзӣ ва ҷорӣ ба нақша медароранд.

1.3.2. Банақшабардории пешакӣ на камтар аз 7 шабонарӯз то рӯзи парвозҳо дар асоси дархостҳои ситодҳои намудҳои Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон барои гузаронидани машқҳо, парвози қисмҳои авиациопӣ, ҳамлу нақли махсус, дархостҳои корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳури Тоҷикистон ба иҷрои супоришҳои махсус барои манфи-атҳои субъекти иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дархостҳои дигар дораҳо тартиб дода мешавад.

1.3.3.Банақшадарории пешакӣ бо роҳи мувофиқаи дархостҳои воридшуа барои гузаронидани чорабниҳои дар боло нишондодашуда бо ҷадвали амилкуинандаи ҳаракати ҳавопаймоҳои авиацияи граждаинӣ, рӯйхати парвозҳо ва истифодабарии аэродромҳои давлатию авиацияи гражданӣ бо қайди корҳои майдонҳои машқӣ, парвозҳои дар минтақаҳо ва долонҳои махсус, ки бирои реҷаи парвозҳои муваққатию маҳаллӣ муқаррар шудаанд ва танзими миқдори ҳавопаймоҳои авиацияи ҳамаи идораҳо сурат мегирад.

1.3.4. Банақшадарории шабонарӯзӣ дар арафаи рӯзи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавопаймоҳо бо мақсади таьмини фаъолияти арзӣ бо роҳи тақсимкунии фазои ҳавоӣ ба маҳал, вақт ва баландӣ сурат мегирад.

Нақшаҳои шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ тартиб дода мешаванд:

- ба секторони ҳарбӣ - дар асоси ҷадвал (рӯйхат) ва дархостҳо ба ҳамаи намудҳои фаъолиятҳое, ки бо истифодабарии, фазои ҳавоӣ дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллӣ, инчунин дархостҳо ба роҳҳои парвозҳои ҳавопаймоҳои авиацияи давлатӣ вобастаанд;

- ба секторони ғайринизомӣ - дар ассси ҷавали (рӯхати) ҳарат ҳвопаймоҳои ширкати авиационӣ ва дархостҳо ба парвози ҳавопаймоҳои ҳамаи идораҳо бо роҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар ноҳияҳои истифодабарии авиация ба манфиатҳои субъектони иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо маҳал, эшелон (баландӣ) ва вақти саршавию хотимаи онҳо бо мувофиқаи секторони ҳарбии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

1.3.З.Тағйиротҳои нақшаҳои шабонарӯзии ҳаракати ҳавоӣ пас аз тасдиқи онҳо ба секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии Сармарказ то секторони дахлдори марказҳои ноҳиявӣ на дертар аз 18 соати вақти маҳаллии арафаи парвозҳо расонида мешаванд.

Дар асоси тағйиротҳои нақшаҳои шабонарӯзии ҳаракати ҳавоӣ марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, нуқтаҳои идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳангоми зарурият нақшаҳои шабонарӯзии парвозҳои худро ислоҳ менамоянд.

1.З.6.Дархостҳо ба парвозҳое, ки пешакӣ мувофиқа нашудаанд, нодуруст тартиб дода шудаанд ё аз вақти муқарраршуда дертар пешниҳод шудаанд, ба нақшаи шабонарӯзии ҳаракати ҳавоии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавои ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда намешаванд ва аз он дархостдиҳанда огоҳ карда мешавад.

1.3.7.Ҳангоми тартиб додани нақшаи шабонарӯзии ҳаракати ҳавоӣ вобаста аз вазъиятҳои бавуҷудомада, пурҳаракат будани фазои ҳавоӣ дар ҷой, эшелон (баландӣ) ва вақт марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мувофиқаи дархостдиҳанда ба парвозҳо ё нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷкистон ҳуқуқ доранд, тағйирот дар шароити вақти иҷрои ин парвозҳо дар ҷой, эшелон (баландӣ), маршрутҳои ҳаракаткунанда (бе тағйир додани аэродромҳои мобайнӣ ва охирини фурудоӣ) бо таъмини чораҳои зарурии бехатарии иҷрои парвозҳо дохил намоянд.

Дар ҳолате, агар дар дархост ба парвоз тағйирот дохил карда шавад, дархостдиҳанда, инчунин Нуқтаи Фармондеҳии қушӯнҳои Мудофиаи зидди ҳавоӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамаи нуқгаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ин дархостро фиристодаанд, бояд аз ин марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро на камтар аз 4 соати саршавии иҷрои парвозҳо огоҳ намоянд.

1.3.8. Нақшаи шабонарӯзии тасдиқшудаи ҳаракати ҳавои барои ҳамаи марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои рухсати парвозҳо дар вақти ба нақша гирифташуда асос мебошад.

Нуқтаҳои идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои дар айни вақт ба марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар расонидани қарори сардори калони аэродроми авиационӣ оид ба қабули ҳавопаймоҳо масъул мебошанд.

1.3.9. Таъмин намудани парвозҳо бо воситаҳои алоқа ва таъминоти радиотехникӣ дар асоси нақшаи шабонарӯзии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии тасдиқшуда, инчунин дархостҳои алоҳида ба корҳои иловагии воситаҳои радиотехникӣ ташкил карда мешавад.

1.3.10. Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ӯҳдадоранд ҳама чораҳои заруриро барои таъмини иҷрои нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ андешанд. Ҳангоми дур шудан аз нақшаи шабонарӯзӣ дар натиҷаи тағйироти вазъиятҳои ҳавоӣ ва метеорологи, инчунин ҳангоми ворид шудани дархостҳои иловагие, ки дар Низомномаи реҷаи парвозҳо пешбинӣ шудаанд, марказҳо онро ислоҳ мекунанд, дар ин ноҳияҳо ҳамлу нақли фазои ҳавоӣ ва нуқтаҳои идоракунии ҳаракати ҳавоӣ рухсат дода намешавад. Дар ин ҳолат, тағйиротҳои нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ бояд ба марказҳои дар боло зикршудаи системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон то марказҳои дар поён зикршуда ва нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон на камтар аз 2 соат то саршавии иҷрои он расонида шавад.

1.3.11. Банақшадароии ҷории истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар ҷараёни нақшаи шабонарӯзӣ бо роҳи азнавҷудокунии фазои ҳавоӣ бо вақт, эшелон (бадандӣ) ва ҷои парвозҳо, бо мақсади таъмини фаъолияти банақшагирӣ, инчунин фаъолияте, ки дархостҳо дар шабонарӯзии ҷорӣ дохил мешаванд, иҷро карда мешавад.

1.3.12. Мутобиқгардонии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар ҷараёни банақшагирӣ ва ҳангоми ҳангоми идоракунии бевоситаи ҳаракати ҳавоӣ бо мақсади сифатнок ва иҷрои саривақтии фаъолиятҳои банақшагирифта, инчунин фаъолиятҳое, ки бе дархости пешаки иҷро мешаванд, бо роҳи мунтазам муқаррарнамудаи истифодабарии фазои ҳавоӣ бо қайди пешгӯӣ, вазъиятҳои воқеияти ҳавоӣ, метерологию орнитологи ва зарурияти ҳалли масъалаҳо сурат мегирад. Ҳангоми мутобиқгардонии истифода барии фазои ҳавоӣ ва идоракунии Ҳаракати ҳавоӣ афзалияти иҷрои фаъолиятҳои истифодабарии он ба ҳисоб гирифта мешавад.

1.3.13. Дар ҷараёни банақшадарорӣ ва мутобиқгардонии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи дастурҳои махсуси реҷаҳои муваққатӣ ва маҳаллӣ, маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддат ба истифодабарии фазои ҳавоӣ ва манъи фаъолиятҳое, ки бо истифодабарии фазои ҳавоӣ дар асоси реҷаҳои нишондодашуда алоқаманданд, тартиб дода, расонида, ворид (бекор) карда мешаванд.

1.4. Иҷозат барои истифодабарии фазои ҳавоӣ

1.4.1. Парвози ҳавопаймоҳо, ҳамаи намудҳои тирандозӣ, сар додани ракетаҳо, корҳои таркишӣ ва дигар намудҳои фаъолиятҳое, ки ба бардоштан, бурдан ва фуровардани иншоотҳои моддӣ дар фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобастаанд, танҳо ҳангоми иҷозат будаи барои истифодабарии он, ки аз марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон гирифта мешавад, иҷозат дода мешавад. Чунин иҷозат ҳуқуқи истифодабарии мақомоти дахлдор (экипажи ҳавопаймо)-ро мувофиқи шароитҳои додашуда, ки маркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои иҷрои фаъолиятҳои фазои ҳавоии истифодабарии он ҷудо намудааст, ифода мекунад.

1.4.2. Ҳуқуқи додани иҷозат ба истифодабарии фазои ҳавоӣ дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллииҶумҳурии Тоҷикистонро секторони ҳарбии марказҳои зерини системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон тақсим мекунанд:

-Сармарказ-ҳангоми истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин фазои ҷавоне, ки масъулияти истифодабарии идоракунии ҳаракати ҳавоӣ мувофиқи шартнома ва созишомаҳои байналхалқӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон дода шудааст;

-марказҳои ноҳиявӣ - ҳангоми истифодабарии фазои ҳавоии як ё ду ноҳияҳои ҳамсояи идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

1.4.3. Секторони ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷиуистон истифодабарии фазои ҳавоиро бо роҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози махаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар ноҳияҳое, ки ба қисмҳои харбии марказҳо мувофиқи шароитҳои барои онҳо муайяншуда ҷудо шудаанд, танзим менамоянд.

1.4.4. Секторони ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мувофиқаи сектори ҳарбӣ ба мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи гражданӣ иҷозати истифода бурдани фазои ҳавоиро барои иҷрои парвозҳои ҳавопаймоҳои гражданӣ дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо фурудоӣ ба аэродроми ҳарбӣ медиҳанд.

Дигар идораҳо чунин иҷозатро ба воситаи секторони ҳарбии марказҳо мегиранд.

1.4.5. Иҷозати истифодабарии фазои ҳавоӣ ба секторони марказҳо дар вақти муайяншуда ё дар ҳамаи давраи фаъолияти арзӣ дода мешавад.

1.4.6. Қарори қатьи фаъолият ва беэътибор донистани дархостҳои ба нақшаи шабонарӯзии сектори ҳарбии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон воридшударо сектори ҳарбии марказе қабул мекунад, ки ҳуқуқӣ додани иҷозатро мувофиқи моддаи 1.4.2. Низомнома ба истифодабарии фазои ҳавӣ дорад, агар ин гуна қарор аз тарафи сектори ҳарбии дар боло зикршуда қабул нашуда бошад. Чунин иҷозат ба фаъолият дар ҳолатҳои махсусе интишор мешавад, ки бо Дастуруламали истифодаи Низомнома дар бораи истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста бошад.

1.5. Идоракунии бевоситаи ҳаракати ҳавоӣ (парвози ҳавопаймоҳо).

1.5.1. Идоракунии бевоситаи ҳаракати ҳавоиро дар сарҳади ноҳияҳои (минтақаҳои) идоракунии ҳаракати ҳавоӣ иҷро мекунанд :

-ҳангоми парвози ҳавопаймоҳо бо маршрутҳо дар ғайрироҳҳон ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон - секторони ҳарбии Сармарказ (марказҳои ноҳиявӣ) бевосита ё бавоситаи нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоӣ, ки барои онҳо ба сифати нуқтаҳои ёрирасони идора ҷудо шудаанд;

-ҳангоми парвози ҳавопаймоҳои ҳамаи идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин давлатҳои хориҷӣ бо роҳҳои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, хати парвози маҳаллии дараҷаи якум ва маршрутҳои рост - секторони ғайринизомии Сармарказ (маркази ноҳиявӣ) бевосита ё бавоситаи нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- ҳангоми парвози ҳавопаймоҳои ҳамаи идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баландии муқарраргардида бо хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистони дараҷаи дуюм - бо нуқтаҳои диспетчерии маҳаллии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки амалан тобеъ секторони ғайринизомии марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳастанд;

- дар маршрутҳои парвозҳои паст аз эшелони паст дар ғайри хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистони дараҷаи дуюм, аз он ҷумла дар ноҳияҳои истифодабарии авиация ба манфиатҳои субьеюктони иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баландии муққарраршуда - нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мувофиқаи секторони ҳарбии марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- дар ноҳияҳои шабакаҳои ҳавопаймоӣ, аэродромҳо, майдонҳои фурудоӣ, машқгоҳҳо, дар минтақа ва долонҳои махсус нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мувофиқаи секторони ҳарбии марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

Ҳангоми парвози авиацияи ҷангӣ бо маршрутҳо дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки бо масъалаи тайёрии ҷангии коркардашуда алоқаманданд, идоракунии бевоситаи ҳавопаймоҳо бо мувофиқаи секторони ҳарбии Сармаказ (марказҳои ноҳиявӣ) дар асоси нуқтаҳои фармондеҳӣ, нуқтаҳои бурдарасонии қисмҳо ҳангоми мустаҳкам кардани алоқаи радиоии дутарафа ва чун қоида, ҳангоми назорати радиолакасионии парвози ҳамаи ҳавопаймоҳо дар ноҳияҳои номбурда сурат мегирад. Дар чунин ҳолатҳо секторони ҳарбии Сармарказ (марказҳои ноҳиявӣ) бехатарии ҳаракати ҳавоиро бо роҳи барои чунин парвозҳои зарурии фазои ҳавоӣ ҷудошуда, ки аз парвози дигар ҳавопаймоҳо озоданд, таъмин менамоянд ва риояи ҳамаи реҷаи муқаррарнамудаи парвозҳои ҳавопаймоҳоро дар ноҳияҳои номбурда назорат мекунанд.

1.5.2. Идоракунии бевоситаи ҳаракати ҳавоӣ дар қитъаҳои роҳҳои ҳавоӣ ё хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистони дараҷаи якум, ки байни худро бо парвози маршрутҳо дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистони дараҷаи якум бурида мегузаранд, бояд ҳангоми назорати бевоситаи радиолакасионӣ ва мустаҳкам кардани алоқаи радиоии дутарафа бо экипажи ҳавопаймоҳо иҷро карда шавад. 1.5.3.Ҳангоми ташкили ёрӣ ба экипаж ва мусофирони ҳавопаймоӣ ба фалокат дучор шудаистода ё ба фалокат гирифторшуда, инчунин ҳангоми таъмини парвозҳо барои гузаронидани корҳои ҷустуҷӯӣ - наҷотдиҳии дар ҳолатҳои офатҳои табиӣ, фалокатҳо, садамаҳо, вазъиятҳои садамавӣ ва дар дигар ҳолатҳое, ки ба ҳаёт ва саломатии одамон таҳдид мекунанд, марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи Низомномаи истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва талаботҳои дигар ҳуҷҷатҳои ташкилии таъмини ҷустуҷуӣ - наҷотдиҳӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон амал мекунанд. 1.5.4. Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ӯҳдадоранд ба нуқтаҳои идоракунии ҳаракати ҳавоии дахлдори ҳамаи идораҳо дар ҷустуҷуи ҳавопаймоҳое, ки дар вақти муайян ба ҷои таьиншудаи худ наомадаанд, инчунин ҳангоми фиристодани ҳавопаймоҳо ба аэродромҳои эҳтиётӣ ёрӣ мерасонанд.

1.6. Назорати риояи тартиби истифодабарии фазон ҳавоӣ ва реҷаи парвозҳо

1.6.1. Назорати риояи тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва реҷаи парвозҳоро марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҷараёни банақшадарорӣ, мутобиқгардонӣ ва ҳангоми идоракунии бевоситаи ҳаракати ҳавоӣ амалӣ мегардонанд.

1.6.2. Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии физоии ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ӯҳдадоранд дар айни вақт қатъӣ реҷаи парвозҳои муқарраршудаи маҳаллӣ ва муваққатӣ, инчунин маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддати онҳоро ба марказҳои поёнӣ ва нуқтаҳои дахлдори идорӣ расонанд.

Қатъи реҷаҳои муваққатӣ ва маҳаллии парвозҳо, инчунин маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддат то хотимаи вақти муқарраршудаи фаъолияти онҳоро танҳо секторони ҳарбии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки реҷаи (маҳдудияти) номбаршударо ворид намудаанд, иҷро мекунанд.

1.б.З.Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии ҷумҳурии Тоҷикистон дар қаламрави минтақаҳо ва ноҳияҳои идоракунии ҳаракати ҳавоии худ назорати доимии риояи реҷаи парвозҳои муқарраршудаи экипажи ҳавопаймоҳо ва нуқтаҳои идории идоракуинии ҳаракати ҳавоиро ташкил ва ҷорӣ мекунанд.

1.6.4. Тартиби гирифтан ва расонидани ишораҳои "Реҷа", "Қолин" ва "Тир", инчунин амали навбатчиёни басти марказҳои системаи ягонаи истифодабарии физои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи онҳоро Низомнома дар бораи реҷаи парвозҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Дастурамали иҷрои парвозҳо ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар минтақаҳои Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон масъулбуда муайян менамоянд.

1.6.5. Дар ҳолати вайрон намудани тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва реҷаи парвозҳо, инчунин ҳангоми гирифтани ишораҳои дахлдор, марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи Низомномаи системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Дастуруламали истифодаи он амал мекунанд.

1.7. Алоқа ва таъминоти радиотехникӣ.

1.7.1. Алоқа ва таъминоти радиотехникиро марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои давом ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси истифодабарии якҷояи воситаҳои алоқа ва таъминоти радиотехникии Вазорати Мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва муассисаҳои ҳавопаймоии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи вазифаҳои марказҳое, ки Низомномаи мазкур муайян намудааст, ташкил менамоянд.

Тартиби истифодабарии воситаҳои нишондодашуда дар Созишномаҳои тартиби истифодабарии якҷояи онҳо, ки сардорони секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои дахлдори системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб додаанд ва Сардори Сарситоди Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистону сардорони корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистои тасдиқ намудаанд, муайян карда мешаванд.

1.7.2. Алоқаи ноқилии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи Нақшаи асосии ташкили алоқаи ноқилии марказҳои системаи ягонан истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон. ки Сардори Сарситоди Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва муовини якуми сардори корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудаанд, ташкил карда мешаванд.

Додани маълумотҳои махфӣ бо роҳҳои алоқаи махфӣ ё бо роҳҳои озод бо истифодаи асбобҳои рамзӣ сурат мегирад.

Роҳҳои заминии алоқаи диспетчерии авиационӣ новобаста аз мансубияти идории онҳо ба ихтиёри шахсони вазифадори басти навбатчиёни секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар дараҷаҳои баробар гузошта мешаванд.

1.7.3. Шабакаи алоқаи ноқилии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои роҳҳои истифодабарии роҳҳои шабакавии алоқаи умумидавлатӣ, ки Вазорати алоқаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шароитҳои доимӣ ё иҷораи муваққатӣ ҷудо кардааст, таъсис дода мешавад.

Ба сифати роҳҳои эҳтиётии алоқаи байни марказҳо, барои секторони ғайринизомии марказҳо бошад, ҳангоми мумкин набудани иҷораи роҳҳои ноқилии алоқа истифода бурдани роҳҳои алоқаи радиоӣ, радиорелеӣ, тропосферӣ ва спутникӣ иҷозат дода мешавад.

1.7.4. Масъулияти ташкили алоқаи заминӣ ва қабули роҳҳои алоқа дошта мешавад:

-дар Сармарказ - ба зиммаи сардори алоқаю таъминоти радиотехникии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сардори базаи истифодабарии таҷҳизоти радиотехникӣ ва алоқаи корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон;

-дар марказҳои ноҳиявӣ - ба зиммаи сардори шӯъбаи алоқаю таъминоти радиотехиикии сектори ҳарбии марказ ва сардори базаи истифодабарии таҷҳизоти радиотехникӣ ва алоқаи авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон.

1.7.5. Алоқаи радиоии ҳавой ва таъминти радиотехникӣ бо қувваю воситаҳои секторони ҳарбии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистону базаи истифодабарии таҷҳизоти радиотехникӣ ва алоқаи корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мешаванд.

Мавҷуд будани воситаҳои алоқа ва таъминоти радиотехникӣ, инчунин вақтти кории онҳо дар Низомномаи амалкунандаи алоқаи радиоӣ, Низомномаи маълумотҳои аэронавигасионии роҳҳои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, маҷмӯъаҳои аоронавигасионии аэродромҳои номбурда ва машқгоҳҳои авиациони, воситаҳои алоқаи радиоӣ ва таъминоти радиотехникии парвозҳои ҳангоми зарурият ҷалбшудаи нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

1.7.6. Маркази алоқаи идоракунии ҳаракати ҳавоии Сармарказ ва шӯьбаҳои алоқаю таъминоти радиотехниникии секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ қисми таркибии хизмати алоқа ва таъминоти радиотехникии парвозҳои Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд.

Се кторони ҳарбии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо алоқа ва таъминоти радиотехникӣ таъмин мекунанд:

-Сармарказро - хизмати алоқа ва таьминоти радиотехникии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

-марказҳои ноҳиявиро - шӯъбаҳои алоқа ва станцияи радиотехникии марказҳои ноҳиявию базаи истифодабарии таҷҳизоти радиотехникӣ ва алоқаи авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон бо созишномаҳои якҷоя.

Сектори ғайринизомии Сармаркази (марказҳои ноҳиявии) системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоиро бо алоқа ва станцияи радиотехникӣ базаи истифодабарии таҷҳизоти радиотехникӣ ва алоқаи корхонаҳои авиацонии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон таъмин менамояд.

1.7.7. Фаъолияти таъминоти радиолакационии Сармаркази (марказҳо, ноҳиявии) системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо воситаҳои радиолакационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сифати қаламравӣ сурат мегирад.

Тартиби фаъолияти таьминоти радиолакационии секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар созишномаи тартиби истифодабарии якҷояи воситаҳои техникии таьминоти радиотехникии алоқаи марказҳо муайян карда мешавад.

Бо мақсади назорати радиолакасионӣ ба парвози ҳавопаймоҳо, новобаста аз мансубияти идораи онҳо, бо созишномаи дуҷониба метавонад станциияи радиолакатсоини и мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ҷалб карда шавад.

1.7.8. Дар парвоз санҷидани станцияи радиолакасионии истифода мешудагии сектори ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳо мувофиқи ҳуҷҷатҳои дар авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон амалкунанда ташкил ва сурат мегирад.

Дар парвози ҳавопаймоҳои камтаъсирии қисми боло инъикоскунанда санҷидани ин воситаҳо барои манфиатҳои секторони ҳарбии марказҳо мувофиқи талаботҳои ҳуҷҷатҳои дар Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон амалкунанда сурат мегиранд.

Масъулияти ташкили дар парвози ҳавопаймоҳои камтаъсири болоиньикоскунанда санҷидани станцияи радиолакасионӣ ба зиммаи сардори сектори ҳарбии Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошта мешавад.

1.7.9. Масъулияти нигоҳдории воситаҳои алоқа ва таъминоти радиотехиикии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар тайёрии доимӣ, қоидаҳои истифодабарии онҳо,ташкили омӯзиши ҳайати шахсӣ ва иҷозати онҳо ба коркарди воситаҳо инчунин барои ташкили бо санад асоснок кардани маьлумотҳо ва назорати кори воситаҳо, пешниҳод намудани ҳисоботҳою маьлумотҳо оид ба кори кисмҳои алоқа ва таъминоти радиотехникии парвозҳо ба зиммаи сардорони шӯъбаҳои алоқаи секторони ҳарбии марказҳо ва сардорони базаҳои истифодабарии таҷҳизоти радиотехникӣ ва алоқаи корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошта мешавад.

1.7.10. Ҷиҳозонидани ҷойҳои кории басти навбатчиёни секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии маркаҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо воситаҳои алоқа ва таъминоти радиотехникии парвозҳо бо қувваю воситаҳои якҷояи Вазорати Мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи накшаи навъи ҷойгиршавӣ бо созишномаи алоҳида ба тариқи маслиҳат сурат мегирад. Вай бояд бо эьтимод ва муттасил идора намудани ҳаракати ҳавоӣ, ҳамкории байнихудии ҳайати басти навбатчиёни секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳо, нуқтаҳои идории идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ва нуқтаҳои фармондеҳии қӯшунҳои Мудофиаи зидди ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, истифодабарии якҷояи роҳҳои алоқаи телефонӣ ва баландгӯӣ, роҳҳои телефонию телеграфии алоқаи махфӣ, мустаҳкамии аёнияти инъикоскунанда, воситаҳои механикию автоматикӣ инчунин идораи станцияи радиотехникии истифода мешудагии Сармарказ (марказҳои ноҳиявӣ)-ро таъмин намояд.

1.7.11. Дар марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд назорати объективии воситаҳо муқаррар шуда бошад. Назорати объектавӣ дар марказҳо бояд мувофиқи талаботҳои ҳуҷҷатҳои дар Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон амалкунанда ташкил карда шавад.

1.7.12. Хизматрасонии воситаҳои таъминоти радиотехникии идоракунии ҳаракати ҳавоиро мутахассисони ҳарбӣ ва ғайрнизомӣ, ки доимо ҳамкорӣ мекунанд ва амалан ба сардорони басти навбатчиёни секторони дахлдори марказҳои систумаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон тобеь мебошанд, иҷро мекунанд.

1.7.13. Дар ҳолатҳои алоҳида, созишномаи байни Сарситоди Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва корхонаҳои авиационии авиацияи гражданӣ, хизматрасонии воситаҳои таъминоти радиотехникии идоракунии ҳаракати ҳавоиро метавонанд мутахассисони ҳарбӣ ё ғайринизомӣ иҷро намоянд.

1.7.14.Шахсони вазифадори басти навбатчиёни секторони ғайрнизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқи истифода аз алоқаи телефонӣ ва телеграфии махфии секторони ҳарбии марказҳоро бо риояи қоидаҳои муқарраршуда ва чораҳои бехатарии алоқа доранд.

1.8. Таъминоти метеорологӣ ва орнитологӣ.

1.8.1. Таьминоти метерологии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро мақомоти амалкунандаи таъмини метеорологии корхонаҳои авиационии авиация граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҷузъҳои хизмати метеорологии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи талаботҳои ҳуҷҷатҳои роҳбарикунандаи таъминоти метеорологии авиацияи ҳарбӣ ва ғайринизомии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ месозанд.

1.8.2. Андоза, миқдор ва тартиби таъминоти метеорологию орнитологии ин Сармаркази (марказҳои ноҳиявӣ)-и системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дастурҳои таьминотии метеорологию орнитологии марказҳо муайян мекунанд,ки сардорони хизмати метеорологии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон. хизмати таьминоти метеорологии парвозҳои корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти амалкунандаи Саргидромети Вазорати ҳифзи табиати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мувофиқаи сардорони секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳо якҷоя кор карда, Фармондеҳи Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, муовини сардори хизмати парвозии корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сардори Саргидрометӣ Вазорати ҳифзи табиати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудаанд.

1.8.3. Таъминоти метеорологии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро амалӣ месозанд:

а) дар секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон - хизмати метеорологии Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва хизмати таъминоти метеорологии парвозҳои корхонаҳои авиацонии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон;

б) дар секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон - хизмати метеорологии парвозҳои аэропорти авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки маркази ноҳиявиро аз нав ташкил ва амалӣ мекунанд, бо иштироки хизмати метеорологии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

1.8.4. Таъминоти метеорологии амалкунандаи басти навбатчиёни секторони ҳарбию ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро мутахассисони метеорологии хизмати таьминоти метеорологии парвозҳои корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва хизмати метеорологии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки доимо байни худ ва бо сардорони басти навбатчиёни секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамкорӣ мекунанд, амалӣ месозанд.

1.8.5. Номгӯи аэродром ва аэропортҳо, ки аз онҳо маълумотҳои метеорологии амалкунанда ба марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон доимӣ ва бо бозхост дохил мешаванд, якҷоя бо сардорони секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳо, мақомоти хизмати метеорологии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистои муайян карда мешаванд ва ба Дастуруламали таъминоти метеорологии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон илова карда мешаванд. Номгӯи зикршударо Сардори Ситоди Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикстон тасдиқ менамояд.

1.8.6. Мутахассисони метеорологии басти навбатчиёни марказҳои системаи ягонаи нстифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҷойҳои корӣ, баландгуякҳои дохилӣ ва роҳҳои алоқаи берунӣ мувофиқи Нақшаи асосии ташкили алоқаи ноҳияи марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳангоми ҳатман бо ҳуҷҷатҳо асоснок кардани гуфтугӯҳҳо таъмин карда мешаванд.

1.8.7. Таъминоти орнитологии секторони ҳарбии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро хизмати метеорологии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи талаботҳои ҳуҷҷатҳои роҳбарикунандаи хизмати метеорологии авиационии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мекунад.

Ҳолати орнитологии секторони ҳарбӣ то секторони ғайринизомии худи марказҳо расонида мешавад.

1.9.Таъминоти маълумотҳои аэронавигасионӣ

1.9.1.Марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ӯҳдадоранд ҳуҷҷатҳои маълумотдиҳии аэронавигасионии барои онҳо заруриро нависанд. Номгӯи ин ҳуҷҷатҳоро барои секторони ҳарбии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии -ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷкистон Дастуруламали ташкили маълумотҳои аэронавигасионӣ дар Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, барои секторони ғайринизомии марказҳо - қарори роҳбари махсуси мақоми ваколатдори Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи авиацияи гражданӣ муайян менамоянд.

1.9.2. Таъминоти марказҳои системаи ягонаи истифодабарии ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо ҳуҷҷатҳои малумотдиҳии аэронавигасионӣ, инчунин ислоҳ ва тағийрот ба онҳоро амалӣ месозанд:

- дар сектори ҳарбии Сармарказ (марказҳои ноҳиявӣ) - Сарситоди Қувваҳои ҳарбии ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- дар сектори ғайринизомии Сармарказ (марказҳои ноҳиявӣ)- хизмати маълумотдиҳии аэронавигасионии корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон.

1.10. Таъминотн моддӣ- техникӣ

1.10.1. Таъминоти моддӣ - техникии марказхҳи системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳаво ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси созишномаҳои байни хизматҳои дахлдори Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкил ва амалӣ мегардад.

Нақша ва созишномаҳо барои Сармаркази (марказҳои ноҳиявии) системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро сардорони секторони ҳарбӣ ва ғайринизомӣ тартиб дода, аз тарафи Сардори Сарситоди қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва роҳбари корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешаванд.

1.10.2. Секторони харбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷойгир мешаванд:

- Сармарказ - бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- марказҳои ноҳиявӣ - бо қарори якҷояи Сардори Сарситоди Қувваҳои Муссалаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва роҳбари корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон.

Сохтмон, таъмир ва таҷҳизонидани биноҳои кории системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракуинии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро мақомоти дахлдори Вазорати Мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистн ва корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тариқи маслиҳат, бо созишномаи алоҳида мувофиқи меъёрҳои техникии банақшагирифташуда ва талаботҳои махсус иҷро мекунанд.

1.10.3. Дар марказҳои системаи ягонаи исиифодабарии фазои ҳавоӣ на идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд чунин биноҳо барои ҷойгиршавӣ пешбинӣ шаванд:

а) ба ҳайати диспечерииа амалкунандаи басти навбатчиёни сектории ҳарбӣ ва ғайринизомии марказ, ки идоракунии бевоситан фазои ҳавоиро иҷро мекунанд;

б) ба ҳайати диспстчерии басти навбатчиёни секторони ҳарбӣ на ғайринизомии марказе, ки банақшадарории истифодабарии фазои ҳавоии ва идоракунии ҳаракати ҳавоиро иҷро мекунанд;

в) ба ҳайати шахсии навбатчиёни марказ ҳангоми гузаронидани дастурдиҳӣ ва таҳлили корҳои истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ;

г) ба шӯъбаи алоқаи сектори ҳарбии марказ бо ҷудо намудани бинои алоҳида барои асбобҳои телефографии асбобҳои алоқаи махфӣ:

л) ба станцияи интихоби телеграфии авиацияи гражданӣ;

с) ба қисми махфии сектори ҳарбии марказ;

ж) барои ҷойгиркунии воситаҳои назорати объективӣ;

з) ба ҳайати роҳбарикунанда - фармондеҳии секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказ.

Ба ғайр аз ин, бояд ҷой барои истироҳати ҳайати шахсии басти навбатчиён пешбинӣ карда шавад.

1.10.4. Секторони ҳарбӣ ва ғайринизомии марказҳои системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳуҷҷатҳои меъёрии зарурӣ дар тартиби муқарраршуда дар Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дар авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон таъмин карда мешаванд.

БОБИ 2. Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

2.1. Таъинот ва вазифаҳо

2.1.1. Сармарказ мақоми оперативии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоию идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад ва барои банақшадарорию мутобиқгардонии истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ташкилу бевосита амалӣ гардонидани идоракунии ҳаракати ҳавоии ҳавопаймоҳо ва дигар дастгоҳҳои парвозкунанда, назорати риояи тартиби истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, таъмини бехатарӣ, басарфагӣ ва танзими ҳаракати ҳавоӣ дар соҳаи фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дигар фазои ҳавоие, ки масъулияти истифодабарӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар онро Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ӯҳдадорад, таъин карда шудааст.

2.1.2. Вазнфаҳои асосии Сармарказ инҳо мобошанд:

- банақшадарорӣ ва мутобиқгардонии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ;

-тартиб додани реҷаҳои муваққатии парвозҳо ва назорат ба иҷрои онҳо;

-расонидани реҷаи муваққатии парвозҳои муқарраршуда ба марказҳои ноҳиявӣ ва нуқтаҳои идории дахлдори идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- мувофиқаи реҷаҳои маҳаллии парвозҳо;

-тартиб додан ва таъмини нақшаи шабонарӯзии ҳаракати ҳавоӣ, инчунин назорати иҷроиши он;

- назорати таъмини нақшаи шабонарӯзии ҳаракати ҳавоии аэродромҳои эҳтиётӣ ва воситаҳои алоқаю таъминоти радиотехникии ҳамаи идораҳо:

- назорати омодагии аэродромҳои асосӣ ва эҳтиётӣ ба қабули ҳавопаймоҳо, инчунин мувофиқати шароитҳои амалӣ ва метеорологии обуҳавоӣ ба онҳо;

- назорати корҳои воситаҳои радиотехникии роҳҳо, дар ҳолати аз қатор баромадани онҳо бошад, қабули чораҳо бо истифодабарии таъминоти радиотехникии дигар идораҳо;

- назорат ва мутобиқгардонии фаьолияти марказҳои ноҳиявӣ, инчунин нуқтаҳои идори идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо банақшадарорӣ, мутобиқгардонӣ ва таъминоти бехатарии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии онҳо;

Муайян намудани тартиби идоракунии парвози ҳавопаймоҳо ҷараёни тайёрӣ ба онҳо дар асоси маълумотҳое, ки аз нуқтаҳои идории истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин ташкили бевоситаи идоракунии парвози ҳавопаймоҳо дар мувофиқа бо нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии Сармарказ;

- додани иҷозатҳо (фармонҳо) ба тағйир додани маршрутҳо, баландии парвозҳои ҳавопаймоҳо дар ҳолати давр задани минтақаи хатарноки шароитҳои метеорологӣ, тағйири супоришҳо ё фиристодани ҳавопаймоҳо ( аэропортҳои эҳтиётӣ;

-додани иҷозат ба сектори ғайринизомии Сармарказ барои истифодабарии парвозҳои маршрутҳои рост, эшелони (баландии) иловагии парвозҳо дар фазои ҳавоии ҷудошуда, инчунин баромадан аз доираи роҳҳои ҳавоӣ ё хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- мувофиқа бо сектори ғайринизомии Сармарказ дар масъалаҳои таъминоти парвозҳои авиацияи давлатӣ бо роҳҳои ҳавоӣ ё хати парвози маҳаллии, Ҷумҳурии Тоҷикистон ва кабули онҳо дар аэродромҳои авиацияи гражданӣ;

- додани дархостҳо ба мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоӣ на Кӯшунҳои Мудофиаи зидди ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои парвози ҳавопаймоҳо, дигар транзитҳо ба воситаи фазои ҳавоие, ки масъулияташ ба ӯҳдаи Сармарказ аст, инчунин аз аэродромҳои (ба аэродромҳои) Ҷумҳурии Тоҷикистон парвоз карда мерафтагӣ (парвоз карда меомадагӣ) мувофиқи нақшаи шабонарӯзии сектори Сармарказ;

- додани дархостҳо ба мақомоти марказии идоракунии ҳаракати ҳавоии дигар давлатҳо барои парвози ҳавопаймоҳои аз аэродромҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба фазои ҳавоӣ ё ба аэродромҳои ин давлатҳо парвоз мекардагӣ мувофиқи нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии Сармаказ;

- назорати ба секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ сари виқт додани нақша - флайтҳои парвозҳои ҳавопаймоҳои байналхалқӣ;

- иттилооти сектори ғайринизомии Сармарказ ва нуқтаҳои идории дахлдори идоракунии ҳаракати ҳавоӣ қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта оид ба саршавии (хотимаи) фаъолияти бо нақшаи шабонарӯзии сектори ҳарбии Сармарказ мувофиқ буда;

- назорат ва мутобиқгардонии фаъолияти секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ бо масъалаҳои исгифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ;

- назорати тайёрии аэродромҳои асосӣ ва эҳтиётӣ ба қабули ҳавопаймоҳо ва воситаҳои иловагии алоқаю таъминоти радиотехникии парвозҳо мувофиқи нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ идоракунии ҳаракати ҳавоии Сармарказ, инчунин андешидани чораҳои саривақтӣ

ю азнавтақсимкунии гурӯҳи ҳавопаймоҳои ба доираи ду минтақаи идоракунии ҳаракати ҳавоӣ мерафтагӣ, инчунин ҳангоми тағйир додани супоришҳои парвозӣ, вазъиятҳои ҳавоӣ ва метеорологӣ;

ю назорати таъминоти ҳаракати ҳавопаймоҳои ҳамаи идораҳое, ки сафарҳои литери ва зериназоратиро иҷро мекунад;

ю мувофиқаи имкониятҳои парвозҳо бо маршрутҳои рост ва назорати истифодабарии онҳо;

ю таъминоти парвозҳои байналхалқӣ дар фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

2.1.3.Сармаркази истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар коркарди ҳуҷҷатҳои танзимкунандаи ташкилу банақшадарории истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонн мақомоти дахлдори Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақоми ваколатдори махсуси Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи авиацияи гражданӣ иштирок мекунад.

2.2.Вазифаҳои сектори ҳарбии Сармаркази истифодабариифазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

2.2.1.Ба зиммаи сектори ҳарбии Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон чунин вазифаҳо гузошта мешавад:

ю кор кардан, расонидан, ҷорӣ (бекор) кардани реҷаҳои муваққати, маҳаллӣ ва маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддат ба парвозҳо, инчунин назрати риояи онҳо;

ю ба секторони ғайринизомии Сармарказ додани иҷозат барои ба хизмати идоракунии ҳаракати ҳавоӣ додани маълумотҳои манъшуда ва маҳдудиятҳои парвозҳои давлатҳои хориҷӣ, ки барои таъмини парвозҳои ҳавопаймоҳои хориҷӣ заруранд;

ю тартиб ва таъмини нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ расонидани тағйиротҳои онҳо ба секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ, сектори ғайринизомии Сармарказ ва мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта, инчунин таҳлили иҷрои он;

ю таъминоти фаъолиятҳои махсус талабкардаи ташкилотҳои истифодабарии фазои ҳавоӣ (парвозҳои ҳавопаймоҳои иҷрокунандаи литерӣ, сафарҳои зериназоратӣ ва дигарон) мувофиқи нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Сармаркази сектори ҳарбӣ ва расонидани маълумотҳо оиди онҳо ба Нуқтаи фармондеҳии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Нуқтаи фармондеҳии Қӯшунҳои Мудофиаи зидди ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сектори ғайринизомии Сармарказ, калимаҳое, ки ба онҳо тааллуқ доранд:

ю таъминоти парвозҳои ҳавопаймоҳои байналхалқӣ;

ю барои иваз кардани аэродромҳои зикршуда ва воситаҳои алоқаю таъминоти радиотехникии парвозҳо дар ҳолатҳое ки онҳо аз қатор мебароянд.

- таҳлили вазъиятҳои амалӣ, обуҳавоӣ, метеорологӣ ва орнитологӣ;

ю ёрии фаврӣ расонидан ба экипаж ва мусофирони ҳавопаймоҳои ба фалокат дучор шудаистода ё ба фалокат гирифторшуда.

2.2.2. Нақшаи шабонарӯизии истифодабарии фазои ҳавоӣ на идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии Сармарказ якҷоя бо Нуқтаи фармондеҳии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мувофиқа бо секторони ғаиринизомии Сармарказ секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ, мақомоти марказии идоракунии ҳаракати ҳавоии дигар давлатҳо тартиб дода шуда, сардори сектори ҳарбии Сармарказ тасдиқ менамояд.

2.2.3. Сектори ҳарбии Сармарказ ҳангоми гирифтани маълумот оид ба вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ барои тезтар бартараф кардани онҳо чораҳо меандешад, инчунин ин вайронкуниҳоро қайд ва таҳлил менамояд.

Оид ба вайронкунии тартиби истифодабарии физои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ сардори басти навбатчиён ба сардори сектори ҳарбии Сармарказ, сардори Нуқтаи фармондеҳии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоӣ гузориш медиҳад, инчунин ба сектори ғайринизомии Сармарказ, мақомоти марказии идоракунии ҳаракати ҳавоии дигар давлатҳо ва мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоии қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта хабар медиҳад. Ба ғайр аз ин оиди дар парвоз наздик шудани хатар ба ҳавопаймоҳо, оид ба_бе иҷозати махсус парвоз кардани ҳавопаймоҳо дар минтақаи манъшуда, оид ба ҳавопаймоҳое, ки сарҳади давлаӣ ё тартиби парвози онро вайрон намудаанд, оид ба гирифтан ё дуздидани ҳавопаймоҳо бевосита ба Фармондеҳи Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоӣ гузориш медиҳад.

2.2.4. Вазифаи функсиоиалӣ ва корҳои технологии ҳайати шахсии сектори ҳарбии Сармарказро сардори сектори ҳарбии Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб медиҳад ва Фармондеҳи Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоӣ тасдиқ менамояд. мспамояд.

2.2.5. Сардори сектори ҳарбии Сармаркази системаи ягонаи нстифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон сардори бевоситаи ҳайати шахсии секторони ҳарбии Сармарказ, марказҳои ноҳиявӣ мебошад.

Сардори сектори ҳарбии Сармарказ ба иҷро намудани масьалаҳои ба зиммаи сектори ҳарбии Сармарказ гузошташуда масъул буда, ӯҳдадор аст:

- кори ҳайати шахсиро ба иҷро намудани масъалаҳои ба зиммаи сектори ҳарбии Сармарказ гузошташуда ташкил ва назорат намояд;

- лоиҳаи реҷаи муваққатиро тартиб диҳад ва ба тасдик пешниҳод намояд;

- вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоиро таҳлил намуда, барои бартараф кардани онҳо таклифҳо пешниҳод намояд, бо фармони Фармондеҳи Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар тафтиши вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ иштирок намояд;

ю тартибдиҳии саривақтӣ ва таъмини нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии Сармарказро назорат намуда, иҷрои онро таҳлил намояд ва барои истифодабарии босамари фазои ҳавоӣ таклифҳо пешниҳод намояд;

ю ҳамкориро бо сектори ғайринизомии Сармарказ, мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунии бо мақомоти марказии идоракунии Ҳаракати ҳавоии дигар давлатҳо дар истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ такмил диҳад;

ю таҷҳизонидани ҷои кории басти навбатчиёни сектори ҳарбии Сармарказро такмил диҳад;

- шакли таҷрибаи пешқадам ва усулҳои корҳои басти навбатчиёни секторони ҳарбии марказҳои систсмаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоиро ҷамъбаст ва татбиқ намояд:

- якҷоя бо сардорони Нуқтаи фармондеҳии Қувваҳои Ҳарбии Ҳавоии Ҷумҳурии ’Тоҷикистон ва сектори ғайринизомии Сармарказ намояндагони идораҳои дахлдор нақшаи пешакии истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ташкил намояд;

- дар коркарди ҳуҷҷатҳои танзимкунандаи тартиби истифодабарии фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон иштирок намояд;

- ба фаъолияти секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ ва тафтиши корҳои онҳо роҳбарӣ намояд;

ю сари вақт гузаронидани санҷишҳо, воситаҳои радиотехникаро ташкил намояд;

- бо ҳайати секторони ҳарбии Сармарказ (марказҳои ноҳиявӣ), ҳайати қисмҳои парвозӣ ва ҷузъҳои авиацияи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти идораи идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон оиди сохти фазои ҳангоми Ҷумҳурии Тоҷикистон ва риояи тартиби истифодабарии он машғулият гузаронад.

2.3. Вазифаҳон сектори ғайринизомии Сармркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

2.3.1. Ба зиммаи сектори ғайринизомии Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракатии ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон чунин вазифаҳо гузошта мешаванд:

ю мувофиқа намудани реҷаҳои муваққатӣ ва маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддат ба парвозҳо дар масъалаҳои таьмини бехатарӣ танзим ва босарфагии ҳаракати ҳавоӣ. Расонидани реҷаҳои муваққатӣ, маҳудиятҳои кӯтоҳмуддати парвозҳо ба секторони ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ, мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва давлатҳои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, қисмҳои ба онҳо таллуқдошта. Назорати саривақт гирифтани мақомоти дар боло ифодаёфтаи идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ва риояи онҳо;

ю бо иҷозати сектори ҳарбии Сармарказ ба хизмати идоракунни ҳаракати ҳавоии давлатҳои хориҷӣ додани маълумотҳои манъ ва маҳдудиятҳо ба парвозҳое, ки барои парвозҳои ҳавопаймоҳои хориҷӣ дар фазои ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон заруранд;

ю тартиб додан ва таъмини нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ба сафарҳои литерӣ, зериназоратӣ байналхалқӣ, дохилии ғайриҷадвалӣ бе таҳқиқи давлатии асбобҳо, парвозҳои тағйиртҳо ва расонидани тағйиротҳои онҳо ба сектори ҳарбии Сармарказ, секторони ғайринизомии ноҳиявӣ, мақомоти Қӯшунҳои Мудофиаи зидди ҳавои Ҷумҳуурии Тоҷикистон ва мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоӣ, қисмҳои ба онҳо таалуқдошта, инчунин таҳлили иҷрои нақшаи шабонарӯзӣ;

- иштирок кардан дар банақшадарорӣ ва ташкили гурӯҳҳои ҳаракати ҳавопаймоҳои бо роҳҳои ҳавоии давлатҳои Иттиҳодияи Давлатҳои Мустақил ҳаракат мекардад, инчунин дар азнавҷудокунии ин гурӯҳҳо ҳангоми тайёрии супоришҳои парвозӣ, вазъиятҳои ҳавоӣ, метеорологӣ ва орнитологӣ;

- таъмини фаъолиятҳое, ки махсус ташкили истифодабарии фазои ҳавоӣ (парвозҳои литерӣ, зериназоратии ҳавопаймоҳо ва дигар)-ро мувофиқи нақшаи шабонарӯзии исифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ғайринизомии Сармарказ, маълумотҳои оид ба он додаи мақомоти марказии идоракунии ҳаракати ҳавоии давлатҳо, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта талаб мекунанд;

- таъмни парвозҳои ҳавопаймоҳои байналхалқӣ, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта;

- мувофиқаи тағйиротҳои маршрутҳо ва баландии парвози ҳавопаймоҳо бо секторони ҳарбии Сармарказ дар ҳолати дар задани минтақаи хатарноки метеорологии пайдошуда, тағйир додани супоришҳои парвозӣ ё фиристодан ба аэродромҳои эҳтиётӣ ҳангоми зарурияти баромадан аз доираи роҳҳои ҳавоӣ ё хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- мувофиқи истифодабарии маршрутҳои роҳҳои ҳавоӣ ё хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, эшелонҳои (баландии) иловагии парвоз бо сектори ҳарбии Сармарказ ва расонидани маълумотҳои зикршуда бо мақомати дахлдори идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- мувофиқаи масьалаҳои таъмини парвозҳои ҳавопаймоҳои авиацияи гражданӣ дар ғайрироҳҳои ҳазоӣ ё хати парвози маҳаллии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва қабули онҳо дар аэодромҳои ҳарбӣ бо сектори ҳарбии Сармарказ;

- назорат ва мутобиқгардонии ҳамкории секторони ғайринизомии марказҳои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳараки ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо секторони ғайринизомии Сармакази давлатҳои ҳамсарҳад дар масъалаҳои истифодабарии фазои ҳавоӣ;

- мувофиқи масъалаҳои таъмини парвозҳои ҳавопаймоҳои авиацияи гражданӣ дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ ё хати парвози маҳаллӣ бо секторони ғайринизомии Сармарказ давлатҳои ҳамсарҳад ва қабули онҳо дар аэдромҳои ҳарбии ин давлатҳо;

- назорати тайёрии аэродромҳои асосӣ ва эҳтиётии авиацияи гражданӣ ба қабули ҳавопаймоҳо ва корҳои воситаҳои радиотехникии роҳҳо мувофиқи нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ғайринизомии Сармарказ;

-таҳлили вазъиятҳои амалӣ ва пешгӯии метеорологӣ;

- расонидани ёрии фаврӣ ба ҳавопаймоҳои ба фалокат дучор шудаистода ё ба фалокат гирифташуда.

2.3.2. Ба нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ғайринизомии Сармарказ чунин дархостҳо ба парвоз дохил мешаванд:

- ба сафари литерӣ ва зериназоратии ҳаврпаймоҳои ҳамаи идораҳо бо роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ), инчунин ба ҳавопаймоҳои авиацияи граждание, ки парвозҳоро дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ ) иҷро мекунад;

- ба ҳавопаймоҳҳои граждании байналхалқӣ;

- ба ҳавопаймоҳои ҳамаи бо роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳалли) ва дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ) дар фазои ҳавоии мамлакатҳои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, ҳангоми идора намудани секторони ғайринизомии марказҳо ё мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи граждании ин мамлакатҳо.

Нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ғайриномии системаи ягонаи ягонаи истифодабари фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақомоти марказии идоракунии ҳаракати ҳавоии давлатҳое, ки парвозҳои ҳавопаймоҳо, қисмҳои ба онҳо тааллуқдоштаро иҷро мекунанд, мувофиқа карда мешавад.

2.3.3. Сектори ғайринизомии Сармарказ ҳангоми гирифтани маълумот оиди вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои бартараф намудани онҳо чораҳои фаврӣ меандешад ва аз он сектори ҳарбии Сармарказ, инчунин идораҳои дахлдорро хабар медиҳад.

Оди ҳамаи вайронкуниҳои :тартиби иитифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон сардори басти навбатчиёни сектори граждании Сармарказ ба сардори сектори граждании Сармарказ гузориш медиҳад.

2.3.4.Дастурҳои вазифавӣ ва корҳои технологии ҳайати шахсии сектори ғайринизомии Сармарказро сардори сектори ғайринизомии Сармарказ тартиб медиҳад ва сардорони корхонаи авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд.

Роҳбарии бевоситаи сектори ғайринизомии Сармарказро сардори сектори ғайринизомии Сармарказро сардори бевоситаи ҳайати шахсии секторони ғайринизомии Сармарказ ва марказҳои ноҳиявӣ аст, иҷро мекунад.

- Дастури вазифавии сардори сектори ғайринизомии Сармарказро корхонаҳои авиационии авиацияи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб дода , сардори он тасдиқ менамояд.

Б О Б И III 3. Маркази ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон

3.1.1. Марказу Ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои банақшадарорию мутобиқгардонии истифодабарии фазои ҳавоӣ ташкил ва бевосита идора намудани парвозҳои ҳавопаймоҳҳо, назорати риояи тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ, таъмини бехатарӣ, басарфагӣ ва мунтазамии ҳаракати ҳавоии дар ноҳияҳои истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ масъулбуда муқаррар карда мешавад.

3.2.1. Вазифаҳои сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

3.2.1. Ба зиммаи сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон чунин амалҳо гузошта мешаванД:

- расонидани (бекор- кардани) мань кардан ва маҳдудиятҳои кӯтоҳмудати парвозҳои аз сектори ҳарбии Сармарказ гирифташуда;

- кор кардан, расонидани, ҷорӣ (бекор) кардани ва маҳдудияти кӯтоҳмудати парвозҳо;

- тартиб додан ва таъмини нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ, расонидани тағйиротҳои он ба Сармарказ, марказҳои Ноҳиявии ҳамсоя, секторҳои ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ ва мақомоти идории идоракунии ҳаракати ҳавоӣ, қисмҳон ба онҳо тааллуқдошта, инчунин таҳлили иҷрои нақшаи шабонарӯзӣ;

ю ташкил ва бевосита идора намудани парвозҳои ҳавопаймоҳо мувофиқи нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии марказҳои ноҳияви;

ю ба роҳ мондани супоришҳои нуқтаи ёрирасони идоракунӣ барои бевосита идора кардани парвоҳои ҳавопаймоҳо, ташкили иваз намудани маълумотҳои дуҷонибаи байни онҳо ва назорати интиқоли бевоситаи идоракунии байни нуқтаҳои ёрирасони идоракунӣ;

Таъмини фаъолиятҳое, ки махсус барои ташкили истифодабарии фазои ҳавоӣ (сафарҳои литерӣ, зериназораии ҳавопаймоҳо, новобаста аз мансубияти идории онҳо ва ғайра) дар мувофиқа бо нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ, гузориши сектори ҳарбии Сармарказ оиди он ва маълумотдиҳии сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта талаб карда мешаванд:

- додани нақшаҳои флайтӣ ба парвозҳои байналхалқии ҳавопаймоҳои авиақияи давлатӣ дар нуқтаҳои диспечерии авиационии аэропортҳо;

-мувофиқаи шароитҳои дохилшавии (баромади) ҳавопаймоҳо бо роҳҳои ҳавоӣ ва хати парвози маҳаллӣ бо секторҳои ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ;

- додани иҷозати истифодабарии фазои ҳавоӣ ба секторони ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ ва мақомоти дахлдор;

-тағйири маршрутҳо ва эшелони (баландии) парвозҳои ҳавопаймоҳо дар ҳолати давр задании минтақаи хатарноки шароитҳои метеорологӣ, тағйири супоришҳои парвозӣ ё фиристодани ҳавопаймоҳо ба аэродромҳои эҳтиётӣ ва маълумотҳои мақомоти дахлдори идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар бораи онҳо;

- додани иҷозати истифодабарии маршрутҳои рости роҳҳои ҳавоии (хати парвози маҳаллӣ) ва эшелонҳои (баландии) иловагии парвоз дар минтақаи масъулбудаи идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ба баромади ҳавопаймоҳо аз доираи роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ) ва маълумотҳои мақомоти дахлдори идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар бораи онҳо ба сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ;

- мувофиқаи масъалаҳои таъмини парвозҳои ҳаврпаймоҳои авиацияи гражданӣ бо роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ) ва қабули онҳо дар аэродромҳои авиацияи гражданӣ бо сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ;

-гузориши сектори ҳарбии Сармарказу маълумотҳои секторҳои ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ ва мақомоти дахлдори идоракунии ҳаракати ҳавоӣ, қисми ба онҳо таалуқдошта оид ба саршавии (хотимаи) фаъолиятҳо дар мувофиқа бо нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии марказҳои ноҳиявӣ;

- гузориши сектори ҳарбии Сармарказ оид ба ҳаракати ҳавопаймоҳои авиацияи гражданӣ бо роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ0;

- назорати тайёрии аэродромҳои асосӣ ва эҳтиётӣ ба қабули ҳавопаймоҳо ва корҳои иловагии воситаҳои алоқа, таъминоти радиотехники парвозҳо дар мувофиқа бо нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракти ҳавоии сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ андешидани чораҳои фаврӣ оиди иваз намудани аэродромҳои зикршуда ва воситаҳо дар ҳолати баромадани онҳо аз қатор;

- таҳлили вазъияти Амалию пешгӯии метереологӣ ва оринтологӣ, маълумотҳои экипажи ҳавопаймоҳо оиди шароитҳои хатарноки метеорологӣ:

- расонидани ёрии фаврӣ ба экипаж ва мусофирони ҳавопаймоҳои фалокат дучор шудаастод ба фалокат гирифторшуда.

3.2.2. Нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ бо сектори ҳарбии Сармараз, сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ, секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявии ҳамсарҳад, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта мувофиқа карда мешавад ва сардори сектори ҳарбии маркази ноҳиявӣ тасдиқ менамояд.

3.2.3. Сектори ҳарбии маркази ноҳиявӣ ҳангоми гирифтани маълумот оиди вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ барои бартараф намудани онҳо чораҳои фаврӣ мебинад ва ин вайронкуниро таҳлил ва қайд мекунад.

3.2.4. Оиди ба вайрокунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ сардори басти навбатчиёни сектори ҳарбии маркзи ноҳиявӣ дар сектори ҳарбии Сармарказ гузориш медиҳад, аз он мақомоти Қӯшунҳои Мудофиаи зидди Ҷумҳурии Тоҷикистон ва секторони ғайринизомӣ, қисмҳои ба онҳо тааллуқдоштаро хабардор мекунад.

3.2.5. Сардори сектори ҳарбии маркази ноҳиявии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон бевосита сардори сектори ҳарбии Сармаркази системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон итоат мекунад ва сардори бевоситаи ҳайати шахсии сектори ҳарбии маркази ҳарбии маркази ноҳиявӣ мебошад. Сардори сектори ҳарбии маркази ноҳиявӣ ба иҷрои масъалаҳое, ки ба зиммаи сектори ҳарбии маркази ноҳиявӣ гузошта шудаанд, масъул буда, ӯҳдадор аст.

- ташкил ва назорат кардани корҳои ҳайати шахсӣ барои иҷрои масъалаҳои ба зиммаи сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ гузошташуда:

- назорати сари вақти тартиб додан ва таъмини нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҷавоии сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ, таҳлили иҷрои он ва кор кардани пешниҳодот барои истифодабарии босамари ҳавоӣ:

- ташкил ва такмил додани ҳамкорӣ бо секторони ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ ва мақомоти идории идорукунии ҳаракати ҳавоӣ;

- таҳлили вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва кор кардани пешниҳодот барои бартараф кардани онҳо, иштирок намудан дар тафтиши вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ дар минтақаи масъулбудаи идоракунии ҳаракати ҳавоӣ;

- такмили таҷҳизонидани ҷойҳои кории сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ; Ҷамъбаст ва дар амал ҷорӣ намудани шакли таҷрибаи пешқадам ва усулҳои кории басти секторҳои ҳарбии марказҳо;

- иштирок дар коркарди ҳуҷҷатҳое. Ки тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоиро танзим мекунанд:

- ҳуқуқи мустақилона идора намудани ҳаракати ҳавоиро ба сифати дастурдиҳанда доштан;

- шахсан, ба сифати сардори басти навбатчиён иҷро кардани навбатчигӣ на камтар аз ду маротиба дар як моҳ;

- ташкили тайёрӣ ва дар парвоз санҷидани воситаҳои радиотехникии марказҳо ;

- гузаронидани машғулият бо ҳайати қисмҳои парвозкунанда ва ҷузъҳои авиацияи гражданӣ бо риояи тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ дар минтақаҳои ноҳияи масъулбуда.

3.3 Вазифаҳои секторони ғайринизомии марказҳои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

3.1.1. Ба зиммаи сектори ғайринизомии марказшои ноҳиявии системаи ягонаи истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон чунин амалҳо гузошта мешаванд:

- мувофиқаи маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддат ба парвозҳо дар масъалаҳои таъмини бехатарӣ, мунтазамӣ ва басарфагии ҳаракати ҳавоӣ:

- расонидани манъ ва маҳдудиятҳои кӯтоҳмуддат ба мақомоти дахлдории идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи гражданӣ, назорати гирифтаи ва риояи онҳо:

-тартиб додан ва таъмини нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоӣ ба парвозҳои байналхалқӣ, парвозҳои ғайриҷадвалӣ ва ғайрироҳии ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ), расонидани тағйиротҳои гақшаи шабонарӯзии сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ ба сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ, марказҳои ноҳиявии ҳамсоя, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта;

-ташкили идоракунии бевоситаи парвозҳои ҳавопайпоҳо, ба роҳ мондани масъалаҳои нуқтаҳои ёрирасони идоракунӣ;

- таъмини фаъолиятҳое, ки махсус барои ташкили истифодабарии фазои ҳавоӣ (парвозҳои литерию сафарҳои зериназоратии ҳавопаймоҳо, новобаста аз мансубияти идории онҳо ва маълумотҳои сектори ғайринизомии Сармарказ, сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ ва хизмати диспечерӣ-истеҳсолии марказии ширкати ҳавопаймоӣ, қисмҳои ба онҳо тааллуқдошта талаб карда мешаванд;

-мувофиқи шароитҳои дохилшавӣ (баромад) ба (аз) доираи роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ) бо сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ;

- ба мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи гражданӣ додани иҷозат ба истифодабарии фазои ҳавоии аз сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ гирифташуда;

- мувофиқаи масъалаҳои истифодабарии фазои ҳавоӣ дар ҳолатҳои фиристодани бори вазнин, пайдо шудани хатари метеорологӣ ва фиристодани ҳавопайпоҳо ба аэродромҳои эҳтиётӣбо маршрути нахустарин бо Сектори ғайринизомии Сармарказ;

-мувофиқаи истифодабарии маршрутҳои рости роҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ) бо сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ ва аз он ба сектори ғайринизомии Сармарказ маълумот додан;

-мувофиқаи шароитҳои иҷрои парвозҳои ҳавопаймоҳо дар ғайрироҳҳои ҳавоӣ (хати парвози маҳаллӣ) бо секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ ва расонидани ин шароитҳо ба маркзҳои ноҳиявии дахлдор, мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи гражданию Қӯшунҳои Мудофиаи зидди ҳавоии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- мувофиқаи масъалаҳои қабули ҳавопаймоҳои авиацияи гражданӣ дар аэродромҳои ҳарбӣ бо сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ:

-расонидани маълумотҳои ҳаракати бе хонвода ва идоранашавандаи асбобҳои парвозии аз сектори ҳарбии маркази ноҳиявӣ гирифташуда ба секторони ғайринизомии марказҳои дахлдор ва мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи граждань;

- назорати тайёрии аэродромҳои асосӣ ва эҳтиётӣ ба қабули ҳавопаймоҳо ва корҳои воситаҳои радиотехникии роҳҳо мувофиқи нақшаи шабонарӯзии истифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ:

-таҳлили вазъияти амалиро пешгӯии метеорологӣ ва орнитологӣ, маълумотҳои экипажи ҳавопаймоҳо оид ба шароитҳои хатарноки метеорологии парвозҳо;

-ёрии фаврӣ расонидан ба экипаж ва мусофирони ҳавопаймоҳои ба фалокат гирифторшуда.

3.3.2. Нақшаи шабонарӯзииистифодабарии фазои ҳавоӣ ва идоракунии ҳаракати ҳавоии сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ бо секторони ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ, секторони ғайринизомии Сармарказ, марказҳои ноҳиявии ҳамсарҳад ва мақомоти идоракунии ҳаракати ҳавоии авиацияи гражданӣ, қисмҳои ба онҳо тааллуқдоштамувофиқа карда мешавад.

3.3.3. Сектори ғайринизомии маркзҳои ноҳиявӣ, ҳангоми гирифтани маълумот оид ба вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ барои бартараф намудани онҳо чораҳои фаврӣ меандешад. Оид ба вайронкунии тартиби истифодабарии фазои ҳавоӣ, сардори басти навбатчиёни сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ ба сардори сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ гузориш дода, ба сектори ғайринизомии Сармарказ ва сектори ҳарбии марказҳои ноҳиявӣ хабар медиҳад.

3.3.4. Дастурҳои вазифавӣ ва корҳои технологии ҳайати шахсии сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявиро сардори сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ тартиб медиҳад ва сардори сектори ғайринизомии Сармарказ тасдиқ менамояд.

3.3.5. Сардори сектори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ сардори бевоситаи ҳайёти шахсии сохтори ғайринизомии марказҳои ноҳиявӣ мебошад.