ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ ИШОРАҲОИ ҶУҒРОФӢ
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с.2007, №3, мод. 169; с. 2012, №7, мод. 705)
Қонуни мазкур муконибатҳоеро, ки вобаста ба ҳифзи ҳуқуқӣ ва истифодабарии ишораҳои ҷуғрофии истеҳсоли мол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вуҷуд меоянд, танзим менамояд.
БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Мафҳумҳои асосие, ки дар Қонуни мазкур истифода мешаванд:
- объекти ҷуғрофӣ - ҳама гуна ҳудуде, ки сарҳади он ба таври расмӣ муайян карда шудааст, аз ҷумла кишвар, минтақа ҳамчун қисми кишвар, маҳалли аҳолинишин ва мавзеъ ;
- ишораҳои ҷуғрофӣ - аломатест, ки молро ҳамчун аз ҳудуди кишвар ё минтақа ва ё маҳал дар ин ҳудуд баромада ҳаммонанд мекунад, ки дар он сифат, шӯҳрат ва тавсифҳои дигари мол то андозае бо пайдоиши ҷуғрофӣ алоқаманд аст. Мафҳуми ишораи ҷуғрофӣ мафҳумҳои номи ҷои пайдоиши мол ва ишораи пайдоиши молро дар бар мегирад (
- ариза - маҷмӯи ҳуҷҷатҳое, ки барои бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоишии мол ё барои гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоишии мол, ки қаблан ба қайд гирифта шудааст, заруранд ;
- аризадиҳанда - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки барои бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи ҷоимол ба мақомоти ваколатдор дархост медиҳад ;
- мақомоти салоҳиятдор - мақомоти давлатӣ, ки салоҳияти муайян намудани ҳудудҳои объекти ҷуғрофиеро дорад, ки дар он моли дорои хосиятҳои махсуси марбут ба шароити табиӣ ва омилҳои дигари ин объекти ҷуғрофӣ (ё мутобиқати шароити табиӣ ва омилҳо), ки баъзе хосиятҳои мол ба онҳо вобастагӣ дорад, истеҳсол мешавад;
- номи ҷои пайдоиши мол - номи кишвар, маҳалли аҳолинишин, маҳал ва ё дигар объекти ҷуғрофӣ буда, барои ишоракунии пайдоиши мол аз он ҷо истифода бурда мешавад, ки хусусиятҳои хоси он танҳо ва ё асосан бо шароитҳои табиии барои ин объекти ҷуғрофӣ хос ва ё дигар омилҳои ба шароитҳои табиӣ ва ин омилҳо мувофиқ, муайян карда мешавад. Номи ҷои пайдоиши мол мумкин аст номи таърихии объекти ҷуғрофӣ бошад ();
- ишораи пайдоиши мол - аломатест, ки бевосита ва ё бавосита ба ҷои пайдоиши ҳақиқӣ ва ё истеҳсоли мол ишора мекунад. Ишораи пайдоиши мол мумкин аст дар шакли номи объекти ҷуғрофӣ ва ё тасвир пешниҳод карда шавад ().
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байкалмилалие, ки Тоҷикистон эътироф намудааст, иборат мебошад .
Моддаи 3. Мақомоти ваколатдори давлатӣ ва салоҳияти он
Амалӣ сохтани сиёсати давлатӣ ва анҷом додани вазифаҳои дар Қонуни мазкур пешбинишуда оид ба ҳифзи ҳуқуқии ишораҳои ҷуғрофӣ ба ӯҳдаи мақомоти ваколатдори давлатӣ гузошта мешавад. Мақомоти ваколатдори давлатиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Мақомоти ваколатдори давлатӣ дар ҳолатҳои дар Қонуни мазкур пешбинишуда, мутобиқи салоҳияти худ ҳуҷҷатҳои меъёриро оид ба татбиқи Қонуни мазкур қабул менамояд.
Мақомоти ваколатдори давлатӣ Шӯрои шикоятиро таъсис медиҳад, ки он масъалаҳои бо Қонуни мазкур ба салоҳияташ вогузоршударо мутобиқи Низомномаи худ баррасӣ менамояд.
БОБИ 2. ИШОРАҲОИ ҶУҒРОФӢ ВА ҲИФЗИ ҲУҚУҚИИ ОНҲО
Моддаи 4. Аломатҳое, ки ба сифтаи номи ҷои пайдоиши мол эътироф намешаванд
Аломате, ки аз номи объекти ҷуғрофӣ иборат аст ё чунин номро дар бар мегирад, вале дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун ифодае маъмул гаштааст, ки он барои ишораи моли намуди муайян истифода мешавад ва бо ҷои истеҳсоли ин мол алоқамандие надорад, ба сифати номи ҷои пайдоиши мол эътироф намешавад.
Моддаи 5. Нишондоди истеҳсоли мол
Нишондоди истеҳсоли мол метавонад дар шакли аломати вожавие, ки номи объекти ҷуғрофиро дар бар мегирад, ё дар шакли тасвир истифода бурда шавад.
Моддаи 6. Ҳифзи ҳуқуқии номи ҷои пайдоиши мол
Номи ҷои пайдоиши мол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси бақайдгирии давлатии он тибқи тартиби муайяннамудаи Қонуни мазкур ё дар асоси санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон мавриди ҳифзи ҳуқуқӣ қарор мегирад.
Номи ҷои пайдоиши мол метавонад ба номи як ё якчанд шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ ба қайд гирифта шавад. Шахсе, ки номи ҷои пайдоиши молро қайд кардааст, ҳуқуқи истифода бурдани онро соҳиб мешавад, ба шарте ки, моли истеҳсолшаванда ба талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур ҷавобгӯ бошад.
Ҳуҳуқи истифода бурдани худи ҳамон номи ҷои пайдоиши молро ба ҳама гуна шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки дар ҳудуди худи ҳамон объекти ҷуғрофӣ моли дорои айнан ҳамон хосиятҳои асосиро истеҳсол менамояд, додан мумкин аст.
Бақайдгирии номи ҷои пайдоиши мол бемӯҳлат эътибор дорад.
Моддаи 7. Ҳифзи ҳуқуқии нишондоди истеҳсоли мол
Ҳифзи ҳуқуқии нишондоди истеҳсоли мол дар асоси истифодабарии он амалӣ карда мешавад.
Ҳифзи ҳуқуқии нишондоди истеҳсоли мол аз роҳ надодан ба истифодабарии ишораҳои қалбакии истеҳсоли мол, инчунин ишораҳое, ки истеъмолкунандаро оид ба ҷои воқеии баромади мол ба иштибоҳ меандозанд, иборат аст.
Нишондоди истеҳсоли мол ба қайди давлатӣ гирифта намешавад.
БОБИ 3. БАҚАЙДГИРӢ ВА ДОДАНИ ҲУҚУҚИ ИСТИФОДАИ НОМИ ҶОИ ПАЙДОИШИ МОЛ
Моддаи 8. Ариза ва тартиби пешниҳоди он
Ариза ба мақомоти ваколатдор аз ҷониби шахси воқеӣ ва (ё) шахси (шахсони) ҳуқуқӣ бевосита ё тавассути намояндаи патентӣ пешниҳод карда мешавад .
Шахсони воқеие, ки ба таври доимӣ берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат доранд ва шахсони ҳуқуқии хориҷӣ ё намояндагони онҳо бо мақомоти ваколатдор ба воситаи намояндагони патентӣ, ки ҳуқуқи ба амал баровардани фаъолияти намояндаи патентиро тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикисюн соҳиб шудаанд ва ваколаташон бо ваколатнома тасдиқ гардидааст, пеш мебаранд .
Ариза бояд ба як номи маҳалли истеҳсоли мол дахл дошта бошад .
Ариза бояд инҳоро дар бар гирад :
- дарост дар бораи бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши мол ё дар бораи гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи қаблан бақайдгирифташудаи ҷои пайдоиши мол бо нишон додани номи аризадиҳанда (аризадиҳандагон) ва инчунин макони ҷойгиршавӣ ё макоки зисти ӯ (онҳо) ;
- аломати арзшаванда;
- ишораи моле, ки нисбат ба он бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши мол ё гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи қаблан бақайдгирифташудаи ҷои пайдоиши мол дархост карда мешавад;
- ишораи ҷой истеҳсоли мол (ҳудудҳои объекти ҷуғрофӣ);
-тавсифи хосиятҳои махсуси мол.
Ариза ба забони давлатӣ пешниҳод карда мешавад .
Аризаро аризадиҳанда ва дар ҳолати пешниҳоди он ба воситаи намояндаи патентӣ, аризадиҳанда ё намояндаи патентӣ имзо мекунад.
Агар объекти ҷуғрофие, ки номи он ба сифати номи ҷои пайдоиши мол арз шудааст, дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ бошад, ба ариза хулосаи мақомоти салоҳиятдор дар бораи он, ки дар ҳудуди объекти ҷуғрофии ишорашуда аризадиҳанда молеро истеҳсол менамояд, ки хосиятҳои махсуси онро шароити табиӣ ва (ё) омилҳои инсонии хоси маҳз ҳамин объекти ҷуғрофӣ муайян менамоянд, замима карда мешавад .
Агар объекти ҷугрофие, ки номи он ба сифати номи ҷои пайдоиши мол зикр шудааст, берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ бошад, ба ариза ҳуҷҷате замима мешавад, ки ҳуқуқи аризадиҳандаро ба номи зикршудаи ҷои пайдоиши мол дар мамлакати баромади мол тасдиқ менамояд .
Ба ариза инчунин ҳуҷҷате замима мешавад, ки ба андозаи муқарраршуда ворид гардидани пардохти ҳатмиро барои пешниҳоди ариза тасдиқ менамояд .
Ҳуҷҷатҳои ба ариза замимашаванда ба забони давлатӣ ё дигар забон пешниҳод карда мешаванд. Агар ин ҳуҷҷатҳо ба забони дигар пешниҳод шуда бошанд, тарҷумаи онҳо ба забони давлатӣ ба ариза замима карда мешавад. Тарҷумаро ба забони давлатӣ на дертар аз ду моҳи пас аз санаи ба аризадиҳанда фиристодани огоҳиномаи мақомоти ваколатдор оид ба зарурати иҷрои ин шарт пешниҳод намудан мумкин аст .
Санаи ба мақомоти ваколатдор ворид гардидани ҳуҷҷатҳои дар қисми чоруми моддаи мазкур пешбинишуда ё, агар ин ҳуҷҷатҳо дар як вақт ворид нагардида бошанд, санаи пешниҳоди ҳуҷҷати охирини воридгардида санаи пешниҳоди ариза маҳсуб мешавад .
Қоидаҳои пешниҳод ва баррасии ариза дар бораи бақайдгирии номи ҷои пайдоиши молро мақоми ваколатдор муқаррар менамояд .
Моддаи 9. Экспертизаи ариза
Экспертизаи ариза, ки аз экспертизаи расмӣ ва экспертизаи аломати арзшуда иборат аст, аз ҷониби мақомоти ваколатдор гузаронида мешавад .
Дар давраи гузаронидани экспертизаи ариза то аз рӯи он қабул гардидани қарор аризадиҳанда ҳуқуқ дорад ба маводи ариза иловаҳо ва ислоҳот ворид намояд .
Агар маводи иловашуда моҳияти аризаро тағйир диҳад, чунин мавод барои баррасӣ қабул карда намешавад ва ин мавод метавонад аз ҷониби аризадиҳанда ҳамчун аризаи мустақил танзим шавад .
Дар рафти гузаронидани экспертиза мақомоти ваколатдор ҳуқуқ дорад тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ аз аризадиҳанда маводи иловагиеро, ки бе он гузаронидани экспертиза имкокнопазир аст, талаб намояд.
Маводи иловагии марбут ба талабномаи экспертиза бояд дар давоми ду моҳи пас аз талабномаро гирифтаии аризадиҳанда пешниҳод шавад. Аз рӯи аризаи аризадиҳанда мақомоти ваколатдор метавонад ин мӯҳлатро дароз кунад, агар ариза то анҷоми ин мӯҳлат ворид гардида бошад. Агар аризадиҳанда мӯҳлати зикргардидаро риоя накарда ва ё талабномаи экспертизаро беҷавоб монда бошад, аризаи аризадиҳанда бозхондашуда дониста мешавад .
Экспертизаи расмии ариза дар давоми ду моҳи пас аз санаи пешниҳоди он ба мақомоти ваколатдор гузаронида мешавад .
Дар рафти гузаронидани экспертизаи расмӣ мавҷуд будани ҳуҷҷатҳои зарурӣ инчунин мувофиқати онҳо ба талаботи муқарраргардида тафтиш карда мешавад. Аз рӯи натиҷаҳои экспертизаи расмӣ қарор дар бораи ба баррасӣ қабул шудан ё ба баррасӣ қабул нашудани ариза бароварда мешавад .
Ҳамзамон бо огоҳинома оид ба натиҷаи мусбати экспертизаи расмӣ ба аризадиҳанда, инчунин дар бораи санаи пешниҳоди ариза, ки тибқи Қонуни мазкур муқаррар гардидааст, маълумот дода мешавад .
Дар ҳолати рад намудани қабул ва баррасии ариза аз тарафи мақомоти ваколатдор ба аризадиҳанда огоҳиномаи асоснок фиристода мешавад .
Аз рӯи аризаи ба баррасӣ қабулшуда экспертизаи аломати арзшуда, аз назари мувофиқати он ба талаботи дар Қонуни мазкур муқарраргардида гузаронида мешавад .
Дар ҷараёни экспертизаи аломати арзшуда, инчунин асоснок будани ишораи ҷои истеҳсоли мол дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон тафтиш карда мешавад.
То қабул намудани қарор аз рӯи натиҷаи экспертизаи аломати арзшуда ба аризадиҳанда огоҳинома дар бораи натиҷаҳои санҷиши мувофиқ будани аломати арзшуда ба талаботи дар Қонуни мазкур муқарраргардида, ҷиҳати пешниҳоди далелҳои худ оид ба асосҳои дар огоҳинома зикршуда фиристодан мумкин аст. Далелҳои аризадиҳанда, агар онҳо дар давоми шаш моҳи пас аз санаи фиристодани огоҳинома пешниҳод шуда бошанд, ҳангоми қабули қарор аз рӯи натиҷаҳои экспертизаи аломати арзшуда ба назар гирифта мешаванд .
Аз рӯи натиҷаҳои экспертиза мақомоти ваколатдор дар бораи бақайдгирӣ ё рад шудани бақайдгирии номи ҷои пайдоиши мол ва додани ҳуқуқи истифодаи он ё дар бораи додан ё надодани ҳуқуқи истифодаи номи қаблан бақайдгирифташудаи ҷои пайдоиши мол қарор қабул менамояд.
Аризадиҳанда метавонад дар марҳилаи дилхоҳи баррасии ариза, то ба Феҳристи давлатии номҳои ҷои пайдоиши мол (минбаъд -Феҳрист) ворид намудани маълумот оид ба бақайдгирии номи ҷои пайдоиши мол ва (ё) додани ҳуқуқи истифодаи ин ном, аризаашро бозхонд намояд .
Қоидаҳои пешбурди Феҳрист ва таркиби маълумоти ба он воридшавандаро мақомоти ваколатдор муқаррар менамояд.
Моддаи 10. Эътирознома нисбат ба қарор ва барқарор намудани мӯҳлатҳои гузашта
Дар сурати норозӣ будан бо қарорҳои аз рӯи натиҷаи экспертизаи расмии аризаи қабулшуда, бо қарор дар бораи рад кардани қабули ариза ҷиҳати баррасӣ, бо қарор аз рӯи натиҷаи зкспертизаи аломати арзшуда ё бо қарор дар бораи бозхондашуда эътироф гардидани аризаи аризадиҳанда метавонад ба Шӯрои шикоятӣ дар давоми се моҳ аз санаи гирафтани қарори дахлдор эътирознома пешниҳод намояд .
Мӯҳлатҳои бо қисми 5 моддаи 9 ва қисми якуми моддаи мазкур пешбинишуда, ки аризадиҳанда онҳоро гузаронидааст, метавонад аз ҷониби мақомоти ваколатдор тибқи аризаи аризадиҳанда, ки на дертар аз ду моҳи пас аз анҷоми ин мӯҳлатҳо пешниҳод гардидааст, дар сурати тасдиқ гардидани сабабҳои узрнок ва ворид кардани пардохти ҳатмии дахлдор барқарор карда мешаванд .
Чунин ариза ба мақомоти ваколатдор ҳамзамон бо маводи иловагии аз ҷониби санҷиш талабшуда ё бо ариза оид ба дароз кардани мӯҳлати пешниҳоди ин мавод ва ё ҳамзамон бо пешниҳоди эътирознома ба Шӯрои шикоятӣ пешниҳод карда мешавад.
Моддаи 11. Бақайдгарии номи ҷои пайдоиши мол ва додани шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи он
Дар асоси қароре, ки аз рӯи натиҷаҳои экспертиза қабул шудааст, мақомоти ваколатдор номи ҷои пайдоиши молро дар Феҳрист ба қайд мегирад. Ба Феҳрист номи ҷои пайдоиши мол, ишора ва тавсифи хосиятҳои махсуси моле, ки номи ҷои пайдоиши мол барои он мол ба қайд гирифта шудааст, дигар маълумоти марбут ба бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши мол ва дароз кардани мӯҳлати эьтибори шаҳодатнома, инчунин тағйироти минбаъдаи ин маълумот ворид карда мешавад.
Мақомоти ваколатдор шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши молро (минбаъд - шаҳодатнома) дар давоми як моҳи пас аз гирифтани ҳуҷҷат оид ба ворид гардидани пардохти ҳатмии дахлдор медиҳад ва ба Феҳрист маълумотро оид ба дорандаи шаҳодатнома ворид менамояд.
Дар сурати бо тартиби муқарраргардида пешниҳод накардани ҳуҷҷате, ки ворид гардидани пардохти ҳатмиро барои додани шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши мол тасдиқ менамояд, шаҳодатнома дода намешавад ва маълумот дар бораи дорандаи шаҳодатнома ба Феҳрист ворид карда намешавад.
Шакли шаҳодатнома ва таркиби маълумотеро, ки ба он ворид мегардад, мақомоти ваколатдор муқаррар менамояд.
Моддаи 12. Мӯҳлати эътибори шаҳодатнома
Шаҳодатнома дар тӯли даҳ соли пас аз санаи пешниҳоди ариза ба мақомоти ваколатдор эътибор дорад .
Мӯҳлати эътибори шаҳодатномаро тибқи аризаи дорандаи шаҳодатнома дар сурати аз ҷониби ӯ пешниҳод гардидани хулосаи мақомоти салоҳиятдор дароз кардан мумкин аст. Дар хулосаи мақомоти салоҳиятдор дар хусуси он, ки дорандаи шаҳодатнома дар ҳудудҳои объекти ҷуғрофии дахлдор молеро истеҳсол менамояд, ки дорои хосиятҳои дар Феҳрист зикргардида мебошад, маълумот дода мешавад.
Агар номи ҷои пайдоиши мол номи объекти ҷуғрофие бошад, ки берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ аст, бар ивази хулосаи зикргардидаи мақомоти салоҳиятдор дорандаи шаҳодатнома ҳуҷҷатеро пешниҳод менамояд, ки он дар санаи пешниҳоди ариза оид ба дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома дар мамлакати баромади мол ҳуқуқ доштани ӯро ба истифодаи номи ҷои пайдоиши мол тасдиқ мекунад .
Ариза дар бораи дароз кардани мӯҳлат дар давоми охирин соли эътибори шаҳодатнома пешниҳод карда мешавад.
Мӯҳлати эътибори шаҳодатнома ҳар дафъа ба муддати даҳ сол дароз карда мешавад.
Аз рӯи аризаи дорандаи шаҳодатнома дар сурати ворид намудани пардохти ҳатмии иловагӣ барои дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома ба ӯ шаш моҳи иловагии пас аз анҷоми мӯҳлати эътибори шаҳодатномаро додан мумкин аст.
Маълумот дар бораи дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома аз ҷониби мақомоти ваколатдор ба Феҳрист ва шаҳодатнома ворид карда мешавад.
Қоидаҳои тамдид намудани муҳлати эътибори шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши молро мақоми ваколатдор муқаррар менамояд .
Моддаи 13. Ворид намудани тағйирот ба Феҳрист ва шаҳодатнома
Дорандаи шаҳодатнома мақомоти ваколатдорро дар бораи тағйир ёфтани унвони худ, ному насаб, инчунин оид ба тағйироти дигари марбут ба бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши мол огоҳ менамояд.
Маълумот доир ба тағйироти марбут ба бақайдгирӣ ба Феҳрист ва шаҳодатнома дар сурати ворид намудани пардохти корбарии дахлдор ворид карда мешавад.
Мақомоти вакодатдор бо мақсади ислоҳ намудани хатоҳои возеҳи техникӣ метавонад ба Феҳрист ва шаҳодатнома ислоҳоти дахлдорро ворид намояд.
Моддаи 14. Интишори маълумот дар бораи бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи ҷои пайдоиши мол
Маълумотро доир ба бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳссли мол, ки ба Феҳрист мувофиқи Қонуни мазкур ворид карда шудааст, ба истиснои маълумоте, ки тавсифи хосиятҳои махсуси молро дар бар мегирад, мақомоти ваколатдср бе таъхир пас аз воридкунии ин маълумот ба Феҳрист дар хабарномаи расмӣ интишор менамояд.
Моддаи 15. Бақайдгирии номи ҷои пайдоиши мол дар мамлакатҳои хориҷӣ
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ доранд номи ҷои пайдоиши молро дар мамлакатҳои хориҷӣ ба қайд гиранд.
Аризаи бақайдгирии номи ҷои пайдоиши мол дар мамлакатҳои хориҷӣ пас аз бақайдгирии он ва соҳиб шудан ба ҳуқуқи истифодаи ин номи ҷои пайдоиши мол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешавад.
БОБИ 4. ИСТИФОДАИ ИШОРАҲОИ ҶУҒРОФӢ
Моддаи 16. Истифодаи ишораҳои ҷуғрофӣ
Ба кор бурдани ишораҳои ҷуғрофӣ дар рӯи мол, тамғакоғазҳо, борпечҳо, дар реклама, нашрияҳои чопии рекламавӣ, бланкҳо ва дигар ҳуҷҷатҳои расмие, ки бо воридкунии мол ба муомилоти гражданӣ алоқаманданд, истифодабарии номи ҷои пайдоиши мол ҳисобида мешавад.
Истифодабарии нишондодҳои бардурӯғи баромади мол ва номи бақайдгирифташудаи ҷои пайдоиши мол аз ҷониби шахсоне, ки шаҳодатнома надоранд, ҳатто агар дар ин ҳолатҳо номи воқеии ҷои пайдоиши мол нишон дода шавад ва ё ном дар тарҷума ё бо истифодаи вожаҳои "аз қабили", "намуди", "монанд" ва амсоли онҳо истифода шавад, инчунин истифодабарии аломати ба ишораи ҷуғрофӣ монанд нисбат ба ҳама гуна мол, ки метавонанд истеъмолкунандаро оид ба ҷои пайдоиш ва хосиятҳои махсуси мол ба иштибоҳ андозанд (истифодабарии ғайриқонунии ишораҳои ҷуғрофӣ), манъ карда мешавад.
Гузашт намудани ҳуқуқи истифодаи ишораи ҷуғрофӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи он дар асоси шартнома номумкин аст.
Моддаи 17. Аломати огоҳкунанда
Дорандаи шаҳодатнома дар паҳлӯи номи ҷои пайдоиши мол аломати огоҳкунандаро дар шакли ҳарфи лотинии "R" (ё R дар дохили давра (R)) ва ё аломати вожавиеро, ки ба номи дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бақайдгирифташудаи ҷои пайдоиши мол будани аломати истифодашаванда ишора мекунанд, истифода бурда метавонад.
БОБИ 5. МАВРИДИ БАҲС ҚАРОР ДОДАН ВА ҚАТЪ ГАРДИДАНИ ҲИФЗИ ҲУҚУҚИИ НОМИ ҶОИ ПАЙДОИШИ МОЛ
Моддаи 18. Мавриди баҳс қарор додани ҳифзи ҳуқуқии номи ҷои пайдоиши мол, додани шаҳодатнома ва беэътибор донистани онҳо
Таҳти ҳифзи ҳуқуқӣ қарор гирифтани номи ҷои пайдоиши мол, агар дар рафти он талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур риоя нашуда бошад, дар давоми тамоми мӯҳлати амали ҳифзи ҳуқуқӣ метавонад мавриди баҳс қарор гирад ва беэътибор дониста шавад.
Додани шаҳодатнома дар давоми тамоми мӯҳлати амали ҳифзи ҳуқуқӣ метавонад мавриди баҳс қарор гирад ва шаҳодатнома метавонад беэътибор дониста шавад, агар он бо риоя нагардидани талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур дода шуда бошад ё мавриди ҳифзи ҳуқуқӣ гаштани номи ҷои пайдоиши мол беэътибор дониста шуда бошад.
Ҳар шахс метавонад тибқи муқаррароти дар қисми якум ва дуюми моддаи мазкур пешбинишуда ба Шӯрои шикоятӣ бар зидди мавриди ҳифзи ҳуқуқӣ қарор додани номи ҷои пайдоиши мол ва додани шаҳодатнома эътирознома пешниҳод намояд.
Таҳти ҳифзи ҳуқуқӣ қарор гирифтани номи ҷои пайдоиши мол ва додани шаҳодатнома дар асоси қарори Шӯрои шикоятӣ ва инчунин ҳалномаи судие, ки ба қувваи қонун даромадааст, беэътибор дониста мешавад.
Моддаи 19. Қатъ гардидани ҳифзи ҳуқуқии номи ҷои пайдоиши мол ва амали шаҳодатнома
Ҳифзи ҳукуқии номи ҷои пайдоиши мол дар ҳолатҳои зерин қатъ мегардад:
- агар шароити хоси ҳамин объекти ҷуғрофӣ аз байн рафта, истеҳсоли моле, ки дорои хосиятҳои дар Феҳрист зикршуда аст, имконнопазир гардида бошад;
- агар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ ҳуқуқи ба ин номи маҳал истеҳсоли молро дар мамлакати баромади мол аз даст дода бошанд.
Амали шаҳодатнома қатъ мегардад:
- агар мол хосиятҳои махсусеро, ки дар Феҳрист нисбат ба ҳамин номи ҷои пайдоиши мол зикр гардидаанд, гум карда бошад;
- агар ҳифзи ҳуқуқии номи ҷои пайдоиши мол қатъ гардида бошад;
- агар шахси ҳуқуқӣ - дорандаи шаҳодатнома барҳам дода шуда бошад;
- агар дорандаи шаҳодатнома бо хоҳиши худ дар бораи қатъ кардани амали шаҳодатнома ба мақомоти ваколатдор ариза дода бошад.
Ҳар шахс аз рӯи асосҳое, ки бо қисми якум ва сархатҳои якум ва дуюми қисми дуюми моддаи мазкур пешбинӣ шудаанд, метавонад ба Шӯрои шикоятӣ оид ба қатъ намудани ҳифзи ҳуқуқии номи ҷои пайдоиши мол ва эътибори шаҳодатнома ариза диҳад.
Ҳар шахс метавонад аз рӯи асоси пешбининамудаи сархати сеюми қисми дуюми моддаи мазкур ба мақомоти ваколатдор оид ба қатъи амали шаҳодатнома ариза диҳад.
Ҳифзи ҳуқуқии номи ҷои пайдоиши мол ва амали шаҳодатнома дар асоси қарори Шӯрои шикоятӣ, мақомоти ваколатдор ва инчунин ҳалномаи ба қувваи қонун даромадаи суд қатъ карда мешавад.
БОБИ 6. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 20. Қарорҳои Шӯрои шикоятӣ
Қоидаҳои пешниҳоди эътирозномаҳо ва аризаҳо ба Шӯрои шикоятӣ ва тартиби баррасии онҳоро мақомоти ваколатдор муқаррар менамояд.
Қарорҳои аз рӯи эътирозномаву аризаҳои бо тартиби муайяннамудаи Қонуни мазкур қабулкардаи Шӯрои шикоятӣ аз тарафи мақомоти ваколатдор тасдиқ карда мешаванд, аз санаи тасдиқшавиашон мавриди амал қарор мегиранд ва нисбати онҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба суд шикоят кардан мумкин аст.
Моддаи 21. Пардохтҳои ҳатмӣ ва пардохтҳои корбарӣ
Барои пешниҳоди ариза, бақайдгирӣ ва гирифтани шаҳодатнома, дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома ва барқарор намудани мӯҳлатҳои гузаронидашуда, инчунин барои иҷрои дигар амалҳои дорои аҳамияти ҳуқуқӣ, ки бо бақайдгирӣ ва дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома алоқаманданд, пардохҳои ҳатмӣ ситонида мешаванд .
Барои гузаронидали экспертиза, ба маводи ариза дохил намудани тасҳеҳу ислоҳот, нашри фмаълумот оид ба бақайдгирии номи ҷои пайдоиши мол, дар Шӯрои шикоятӣ баррасӣ кардани эътирозномаҳо, инчунин барои иҷро намудани амалҳои дигари марбут ба экспертизаи ариза аз ҷониби мақомоти ваколатдор пардохтҳои корбарӣ ситонида мешаванд .
Андозаи пардохтҳои ҳатмӣ ва пардохтҳои корбариро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Пардохтҳои ҳатмӣ ва пардохтҳои корбариро аризадиҳанда, дорандаи шаҳодатнома ва ё бо розигии онҳо ҳар шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ супорида метавонад .
Моддаи 22. Ҳуқуқҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ тибқи санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон ё дар асоси принсипи муомилаи мутақобила аз ҳуқуқҳои дар Қонуни мазкур пешбинишуда баробари шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода мебаранд.
Ҳуқуқи дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайд гирифтани номи ҷои пайдоиши мол ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии давлатҳое дода мешавад, ки ҳамин гуна ҳуқуқро ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон медиҳанд.
Моддаи 23. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 24. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов
ш. Душанбе
5 марти соли 2007 № 236
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба қабул намудани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ"
Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ" қабул карда шавад.
Раиси
Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии
Ҷумҳурии Тоҷикистон С. Хайруллоев
ш. Душанбе
24 январи соли 2007 № 464
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ МИЛЛИИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ"
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ" баррасӣ намуда, қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ" ҷонибдорӣ карда шавад.
Раиси
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии
Ҷумҳурии Тоҷикистон М. Убайдуллоев
ш. Душанбе
22 феврали соли 2007 № 278
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ ИШОРАҲОИ ҶУҒРОФӢ
(Қонуни ҶТ аз 03.07.2012 № 855)
Қонуни мазкур муконибатҳоеро, ки вобаста ба ҳифзи ҳуқуқӣ ва истифодабарии ишораҳои ҷуғрофии истеҳсоли мол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вуҷуд меоянд, танзим менамояд.
БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Мафҳумҳои асосие, ки дар Қонуни мазкур истифода мешаванд:
- объекти ҷуғрофӣ - қаламраве, ки ҳудуди он ба таври расмӣ муайян карда шудааст, аз он ҷумла мамлакат, минтақа ҳамчун қисми мамлакат, маҳалли аҳолинишин, мавзеъ;
- ишораҳои ҷуғрофӣ - аломатест, ки молро ҳамчун аз каламрави кишвар ё минтақа ва ё маҳал дар ин қаламрав баромада ҳаммонанд мекунад, ки дар он сифат, шӯҳрат ва тавсифҳои дигари мол то андозае бо пайдоиши ҷуғрофӣ алоқаманд аст. Мафҳуми ишораи ҷуғрофӣ мафҳумҳои номи ҷои пайдоиши мол ва ишораи пайдоиши молро дар бар мегирад ();
- дархост - маҷмӯи ҳуҷҷатҳое, ки барои бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол ё барои гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол, ки қаблан ба қайд гирифта шудааст, заруранд;
- дархостдиҳанда - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки барои бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол ба мақомоти ваколатдор дархост медиҳад;
- мақомоти салоҳиятдор - мақомоти давлатӣ, ки салоҳияти муайян намудани ҳудудҳои объекти ҷуғрофиеро дорад, ки дар он моли дорои хосиятҳои махсуси марбут ба шароити табиӣ ва омилҳои дигари ин объекти ҷуғрофӣ (ё мутобиқати шароити табиӣ ва омилҳо), ки баъзе хосиятҳои мол ба онҳо вобастагӣ дорад, истеҳсол мешавад;
- номи ҷои пайдоиши мол - номи кишвар, маҳалли аҳолинишин, маҳал ва ё дигар объекти ҷуғрофӣ буда, барои ишоракунии пайдоиши мол аз он ҷо истифода бурда мешавад, ки хусусиятҳои хоси он танҳо ва ё асосан бо шароитҳои табиии барои ин объекти ҷуғрофӣ хос ва ё дигар омилҳои ба шароитҳои табиӣ ва ин омилҳо мувофиқ, муайян карда мешавад. Номи ҷои пайдоиши мол мумкин аст номи таърихии объекти ҷуғрофӣ бошад ();
- ишораи пайдоиши мол - аломатест, ки бевосита ва ё бавосита ба ҷои пайдоиши ҳақиқӣ ва ё истеҳсоли мол ишора мекунад. Ишораи пайдоиши мол мумкин аст дар шакли номи объекти ҷуғрофӣ ва ё тасвир пешниҳод карда шавад ().
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ ба Конститутсияи (Сарқокуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байкалмилалие, ки Тоҷикистон эътироф намудааст, иборат мебошад.
Моддаи 3. Мақомоти ваколатдори давлатӣ ва салоҳияти он
Амалӣ сохтани сиёсати давлатӣ ва анҷом додани вазифаҳои дар Қонуни мазкур пешбинишуда оид ба ҳифзи ҳуқуқии ишораҳои ҷуғрофӣ ба ӯҳдаи мақомоти ваколатдори давлатӣ гузошта мешавад. Мақомоти ваколатдори давлатиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Мақомоти ваколатдори давлатӣ дар ҳолатҳои дар Қонуни мазкур пешбинишуда, мутобиқи салоҳияти худ ҳуҷҷатҳои меъёриро оид ба татбиқи Қонуни мазкур қабул менамояд.
Мақомоти ваколатдори давлатӣ Шӯрои шикоятиро таъсис медиҳад, ки он масъалаҳои бо Қонуни мазкур ба салоҳияташ вогузоршударо мутобиқи Низомномаи худ баррасӣ менамояд.
БОБИ 2. ИШОРАҲОИ ҶУҒРОФӢ ВА ҲИФЗИ ҲУҚУҚИИ ОНҲО
Моддаи 4. Аломатҳое, ки ба сифтаи номи маҳалли истеҳсоли мол эътироф намешаванд
Аломате, ки аз номи объекти ҷуғрофӣ иборат аст ё чунин номро дар бар мегирад, вале дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун ифодае маъмул гаштааст, ки он барои ишораи моли намуди муайян истифода мешавад ва бо ҷои истеҳсоли ин мол алоқамандие надорад, ба сифати номи маҳалли истеҳсоли мол эътироф намешавад.
Моддаи 5. Нишондоди истеҳсоли мол
Нишондоди истеҳсоли мол метавонад дар шакли аломати вожавие, ки номи объекти ҷуғрофиро дар бар мегирад, ё дар шакли тасвир истифода бурда шавад.
Моддаи 6. Ҳифзи ҳуқуқии номи маҳалли истеҳсоли мол
Номи маҳалли истеҳсоли мол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси бақайдгирии давлатии он тибқи тартиби муайяннамудаи Қонуни мазкур ё дар асоси санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон мавриди ҳифзи ҳуқуқӣ қарор мегирад.
Номи маҳалли истеҳсоли мол метавонад ба номи як ё якчанд шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ ба қайд гирифта шавад. Шахсе, ки номи маҳалли истеҳсоли молро қайд кардааст, ҳуқуқи истифода бурдани онро соҳиб мешавад, ба шарте ки, моли истеҳсолшаванда ба талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур ҷавобгӯ бошад.
Ҳуҳуқи истифода бурдани худи ҳамон номи маҳалли истеҳсоли молро ба ҳама гуна шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки дар ҳудуди худи ҳамон объекти ҷуғрофӣ моли дорои айнан ҳамон хосиятҳои асосиро истеҳсол менамояд, додан мумкин аст.
Бақайдгирии номи маҳалли истеҳсоли мол бемӯҳлат эътибор дорад.
Моддаи 7. Ҳифзи ҳуқуқии нишондоди истеҳсоли мол
Ҳифзи ҳуқуқии нишондоди истеҳсоли мол дар асоси истифодабарии он амалӣ карда мешавад.
Ҳифзи ҳуқуқии нишондоди истеҳсоли мол аз роҳ надодан ба истифодабарии ишораҳои қалбакии истеҳсоли мол, инчунин ишораҳое, ки истеъмолкунандаро оид ба ҷои воқеии баромади мол ба иштибоҳ меандозанд, иборат аст.
Нишондоди истеҳсоли мол ба қайди давлатӣ гирифта намешавад.
БОБИ 3. БАҚАЙДГИРӢ ВА ДОДАНИ ҲУҚУҚИ ИСТИФОДАИ НОМИ МАҲАЛЛИ ИСТЕҲСОЛИ МОЛ
Моддаи 8. Дархост ва тартиби пешниҳоди он
Дархост ба мақомоти ваколатдор аз ҷониби шахси воқеӣ ва (ё) шахси (шахсони) ҳуқуқӣ бевосита ё тавассути намояндаи патентӣ пешниҳод карда мешавад.
Шахсони воқеие, ки ба таври доимӣ берун аз қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат доранд ва шахсони ҳуқуқии хориҷӣ ё намояндагони онҳо бо мақомоти ваколатдор ба воситаи намояндагони патентӣ, ки ҳуқуқи ба амал баровардани фаъолияти намояндаи патентиро тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикисюн соҳиб шудаанд ва ваколаташон бо ваколатнома тасдиқ гардидааст, пеш мебаранд.
Дархост бояд ба як номи маҳалли истеҳсоли мол дахл дошта бошад.
Дархост бояд инҳоро дар бар гирад:
- ариза дар бораи бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол ё дар бораи гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи қаблан бақайдгирифташудаи маҳалли истеҳсоли мол бо нишон додани номи дархостдиҳанда (дархостдиҳандагон) ва инчунин макони ҷойгиршавӣ ё макоки зисти ӯ (онҳо);
- аломати арзшаванда;
- ишораи моле, ки нисбат ба он бақайдгирӣ ва гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол ё гирифтани ҳуқуқи истифодаи номи қаблан бақайдгирифташудаи маҳалли истеҳсоли мол дархост карда мешавад;
- ишораи ҷой истеҳсоли мол (ҳудудҳои объекти ҷуғрофӣ);
-тавсифи хосиятҳои махсуси мол.
Дархост ба забони давлатӣ пешниҳод карда мешавад.
Дархостро дархостдиҳанда ва дар ҳолати пешниҳоди он ба воситаи намояндаи патентӣ, дархостдиҳанда ё намояндаи патентӣ имзо мекунад.
Агар объекти ҷуғрофие, ки номи он ба сифати номи маҳалли истеҳсоли мол арз шудааст, дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ бошад, ба дархост хулосаи мақомоти салоҳиятдор дар бораи он, ки дар ҳудуди объекти ҷуғрофии ишорашуда дархостдиҳанда молеро истеҳсол менамояд, ки хосиятҳои махсуси онро шароити табиӣ ва (ё) омилҳои инсонии хоси маҳз ҳамин объекти ҷуғрофӣ муайян менамоянд, замима карда мешавад.
Агар объекти ҷугрофие, ки номи он ба сифати номи маҳалли истеҳсоли мол зикр шудааст, берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ бошад, ба дархост ҳуҷҷате замима мешавад, ки ҳуқуқи дархостдиҳандаро ба номи зикршудаи маҳалли истеҳсоли мол дар мамлакати баромади мол тасдиқ менамояд.
Ба дархост инчунин ҳуҷҷате замима мешавад, ки ба андозаи муқарраршуда ворид гардидани пардохти ҳатмиро барои пешниҳоди дархост тасдиқ менамояд.
Ҳуҷҷатҳои ба дархост замимашаванда ба забони давлатӣ ё дигар забон пешниҳод карда мешаванд. Агар ин ҳуҷҷатҳо ба забони дигар пешниҳод шуда бошанд, тарҷумаи онҳо ба забони давлатӣ ба дархост замима карда мешавад. Тарҷумаро ба забони давлатӣ на дертар аз ду моҳи пас аз санаи ба дархостдиҳанда фиристодани огоҳиномаи мақомоти ваколатдор оид ба зарурати иҷрои ин шарт пешниҳод намудан мумкин аст.
Санаи ба мақомоти ваколатдор ворид гардидани ҳуҷҷатҳои дар қисми чоруми моддаи мазкур пешбинишуда ё, агар ин ҳуҷҷатҳо дар як вақт ворид нагардида бошанд, санаи пешниҳоди ҳуҷҷати охирини воридгардида санаи пешниҳоди дархост маҳсуб мешавад.
Моддаи 9. Экспертизаи дархост
Экспертизаи дархост, ки аз экспертизаи расмӣ ва экспертизаи аломати арзшуда иборат аст, аз ҷониби мақомоти ваколатдор гузаронида мешавад.
Дар давраи гузаронидани экспертизаи дархост то аз рӯи он қабул гардидани қарор дархостдиҳанда ҳуқуқ дорад ба маводи дархост иловаҳо ва ислоҳот ворид намояд.
Агар маводи иловашуда моҳияти дархостро тағйир диҳад, чунин мавод барои баррасӣ қабул карда намешавад ва ин мавод метавонад аз ҷониби дархостдиҳанда ҳамчун дархости мустақил танзим шавад.
Дар рафти гузаронидани экспертиза мақомоти ваколатдор ҳуқуқ дорад тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ аз дархостдиҳанда маводи иловагиеро, ки бе он гузаронидани экспертиза имкокнопазир аст, талаб намояд.
Маводи иловагии марбут ба талабномаи экспертиза бояд дар давоми ду моҳи пас аз талабномаро гирифтаии дархостдиҳанда пешниҳод шавад. Аз рӯи аризаи дархостдиҳанда мақомоти ваколатдор метавонад ин мӯҳлатро дароз кунад, агар ариза то анҷоми ин мӯҳлат ворид гардида бошад. Агар дархостдиҳанда мӯҳлати зикргардидаро риоя накарда ва ё талабномаи экспертизаро беҷавоб монда бошад, дархости аризадиҳанда бозхондашуда дониста мешавад.
Экспертизаи расмии дархост дар давоми ду моҳи пас аз санаи пешниҳоди он ба мақомоти ваколатдор гузаронида мешавад.
Дар рафти гузаронидани экспертизаи расмӣ мавҷуд будани ҳуҷҷатҳои зарурӣ инчунин мувофиқати онҳо ба талаботи муқарраргардида тафтиш карда мешавад. Аз рӯи натиҷаҳои экспертизаи расмӣ қарор дар бораи ба баррасӣ қабул шудан ё ба баррасӣ қабул нашудани дархост бароварда мешавад.
Ҳамзамон бо огоҳинома оид ба натиҷаи мусбати экспертизаи расмӣ ба дархостдиҳанда, инчунин дар бораи санаи пешниҳоди дархост, ки тибқи Қонуни мазкур муқаррар гардидааст, маълумот дода мешавад.
Дар ҳолати рад намудани қабул ва баррасии дархост аз тарафи мақомоти ваколатдор ба дархостдиҳанда огоҳиномаи асоснок фиристода мешавад.
Аз рӯи дархости ба баррасӣ қабулшуда экспертизаи аломати арзшуда, аз назари мувофиқати он ба талаботи дар Қонуни мазкур муқарраргардида гузаронида мешавад.
Дар ҷараёни экспертизаи аломати арзшуда, инчунин асоснок будани ишораи ҷои истеҳсоли мол дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон тафтиш карда мешавад.
То қабул намудани қарор аз рӯи натиҷаи экспертизаи аломати арзшуда, ба дархостдиҳанда дар бораи натиҷаҳои санҷиши мувофиқ будани аломати арзшуда ба талаботи дар Қонуни мазкур муқарраргардида огоҳинома фиристода, аз ӯ дархост намудан мумкин аст, ки мулоҳизаҳои худро оид ба далелҳои дар огоҳинома зикршуда пешниҳод намояд. Далелҳои дархостдиҳанда, агар онҳо дар давоми шаш моҳи пас аз санаи фиристодани огоҳинома пешниҳод шуда бошанд, ҳангоми қабули қарор аз рӯи натиҷаҳои зкспертизаи аломати арзшуда ба инобат гирифта мешаванд.
Аз рӯи натиҷаҳои экспертиза мақомоти ваколатдор дар бораи бақайдгирӣ ё рад шудани бақайдгирии номи маҳалли истеҳсоли мол ва додани ҳуқуқи истифодаи он ё дар бораи додан ё надодани ҳуқуқи истифодаи номи қаблан бақайдгирифташудаи маҳалли истеҳсоли мол қарор қабул менамояд.
Дарҳостдиҳанда метавонад дар марҳилаи дилхоҳи баррасии дархост, то ба Феҳристи давлатии номҳои маҳалли истеҳсоли мол (минбаъд -Феҳрист) ворид намудани маълумот оид ба бақайдгирии номи маҳалли истеҳсоли мол ва (ё) додани ҳуқуқи истифодаи ин ном, дархосташро бозхонд намояд.
Қоидаҳои пешбурди Феҳрист ва таркиби маълумоти ба он воридшавандаро мақомоти ваколатдор муқаррар менамояд.
Моддаи 10. Эътирознома нисбат ба қарор ва барқарор намудани мӯҳлатҳои гузашта
Дар сурати норозӣ будан бо қарорҳои аз рӯи натиҷаи экспертизаи расмии дархост қабулшуда, бо қарор дар бораи рад кардани қабули дархост ҷиҳати баррасӣ, бо қарор аз рӯи натиҷаи зкспертизаи аломати арзшуда ё бо қарор дар бораи бозхондашуда эътироф гардидани дархост дархостдиҳанда метавонад ба Шӯрои шикоятӣ дар давоми се моҳ аз санаи гирафтани қарори дахлдор эътирознома пешниҳод намояд.
Мӯҳлатҳои бо қисми 5 моддаи 9 ва қисми якуми моддаи мазкур пешбинишуда, ки дархостдиҳанда онҳоро гузаронидааст, метавонад аз ҷониби мақомоти ваколатдор тибқи аризаи дархостдиҳанда, ки на дертар аз ду моҳи пас аз анҷоми ин мӯҳлатҳо пешниҳод гардидааст, дар сурати тасдиқ гардидани сабабҳои узрнок ва ворид кардани пардохти ҳатмии дахлдор барқарор карда мешаванд.
Чунин ариза ба мақомоти ваколатдор ҳамзамон бо маводи иловагии аз ҷониби санҷиш талабшуда ё бо ариза оид ба дароз кардани мӯҳлати пешниҳоди ин мавод ва ё ҳамзамон бо пешниҳоди эътирознома ба Шӯрои шикоятӣ пешниҳод карда мешавад.
Моддаи 11. Бақайдгарии номи маҳалли истеҳсоли мол ва додани шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи он
Дар асоси қароре, ки аз рӯи натиҷаҳои экспертиза қабул шудааст, мақомоти ваколатдор номи маҳалли истеҳсоли молро дар Феҳрист ба қайд мегирад. Ба Феҳрист номи маҳалли истеҳсоли мол, ишора ва тавсифи хосиятҳои махсуси моле, ки номи маҳалли истеҳсоли мол барои он мол ба қайд гирифта шудааст, дигар маълумоти марбут ба бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол ва дароз кардани мӯҳлати эьтибори шаҳодатнома, инчунин тағйироти минбаъдаи ин маълумот ворид карда мешавад.
Мақомоти ваколатдор шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли молро (минбаъд - шаҳодатнома) дар давоми як моҳи пас аз гирифтани ҳуҷҷат оид ба ворид гардидани пардохти ҳатмии дахлдор медиҳад ва ба Феҳрист маълумотро оид ба дорандаи шаҳодатнома ворид менамояд.
Дар сурати бо тартиби муқарраргардида пешниҳод накардани ҳуҷҷате, ки ворид гардидани пардохти ҳатмиро барои додани шаҳодатномаи ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол тасдиқ менамояд, шаҳодатнома дода намешавад ва маълумот дар бораи дорандаи шаҳодатнома ба Феҳрист ворид карда намешавад.
Шакли шаҳодатнома ва таркиби маълумотеро, ки ба он ворид мегардад, мақомоти ваколатдор муқаррар менамояд.
Моддаи 12. Мӯҳлати эътибори шаҳодатнома
Шаҳодатнома дар тӯли даҳ соли пас аз санаи пешниҳоди дархост ба мақомоти ваколатдор эътибор дорад.
Мӯҳлати эътибори шаҳодатномаро тибқи аризаи дорандаи шаҳодатнома дар сурати аз ҷониби ӯ пешниҳод гардидани хулосаи мақомоти салоҳиятдор дароз кардан мумкин аст. Дар хулосаи мақомоти салоҳиятдор дар хусуси он, ки дорандаи шаҳодатнома дар ҳудудҳои объекти ҷуғрофии дахлдор молеро истеҳсол менамояд, ки дорои хосиятҳои дар Феҳрист зикргардида мебошад, маълумот дода мешавад.
Агар номи маҳалли истеҳсоли мол номи объекти ҷуғрофие бошад, ки берун аз қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ аст, бар ивази хулосаи зикргардидаи мақомоти салоҳиятдор дорандаи шаҳодатнома ҳуҷҷатеро пешниҳод менамояд, ки он дар санаи пешниҳоди ариза оид ба дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома дар мамлакати баромади мол ҳуқуқ доштани ӯро ба истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол тасдиқ мекунад.
Ариза дар бораи дароз кардани мӯҳлат дар давоми охирин соли эътибори шаҳодатнома пешниҳод карда мешавад.
Мӯҳлати эътибори шаҳодатнома ҳар дафъа ба муддати даҳ сол дароз карда мешавад.
Аз рӯи аризаи дорандаи шаҳодатнома дар сурати ворид намудани пардохти ҳатмии иловагӣ барои дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома ба ӯ шаш моҳи иловагии пас аз анҷоми мӯҳлати эътибори шаҳодатномаро додан мумкин аст.
Маълумот дар бораи дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома аз ҷониби мақомоти ваколатдор ба Феҳрист ва шаҳодатнома ворид карда мешавад.
Моддаи 13. Ворид намудани тағйирот ба Феҳрист ва шаҳодатнома
Дорандаи шаҳодатнома мақомоти ваколатдорро дар бораи тағйир ёфтани унвони худ, ному насаб, инчунин оид ба тағйироти дигари марбут ба бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол огоҳ менамояд.
Маълумот доир ба тағйироти марбут ба бақайдгирӣ ба Феҳрист ва шаҳодатнома дар сурати ворид намудани пардохти корбарии дахлдор ворид карда мешавад.
Мақомоти вакодатдор бо мақсади ислоҳ намудани хатоҳои возеҳи техникӣ метавонад ба Феҳрист ва шаҳодатнома ислоҳоти дахлдорро ворид намояд.
Моддаи 14. Интишори маълумот дар бораи бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳсоли мол
Маълумотро доир ба бақайдгирӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи номи маҳалли истеҳссли мол, ки ба Феҳрист мувофиқи Қонуни мазкур ворид карда шудааст, ба истиснои маълумоте, ки тавсифи хосиятҳои махсуси молро дар бар мегирад, мақомоти ваколатдср бе таъхир пас аз воридкунии ин маълумот ба Феҳрист дар хабарномаи расмӣ интишор менамояд.
Моддаи 15. Бақайдгирии номи маҳалли истеҳсоли мол дар мамлакатҳои хориҷӣ
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ доранд номи маҳалли истеҳсоли молро дар мамлакатҳои хориҷӣ ба қайд гиранд.
Аризаи бақайдгирии номи маҳалли истеҳсоли мол дар мамлакатҳои хориҷӣ пас аз бақайдгирии он ва соҳиб шудан ба ҳуқуқи истифодаи ин номи маҳалли истеҳсоли мол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешавад.
БОБИ 4. ИСТИФОДАИ ИШОРАҲОИ ҶУҒРОФӢ
Моддаи 16. Истифодаи ишораҳои ҷуғрофӣ
Ба кор бурдани ишораҳои ҷуғрофӣ дар рӯи мол, тамғакоғазҳо, борпечҳо, дар реклама, нашрияҳои чопии рекламавӣ, бланкҳо ва дигар ҳуҷҷатҳои расмие, ки бо воридкунии мол ба муомилоти гражданӣ алоқаманданд, истифодабарии номи маҳалли истеҳсоли мол ҳисобида мешавад.
Истифодабарии нишондодҳои бардурӯғи баромади мол ва номи бақайдгирифташудаи маҳалли истеҳсоли мол аз ҷониби шахсоне, ки шаҳодатнома надоранд, ҳатто агар дар ин ҳолатҳо номи воқеии маҳалли истеҳсоли мол нишон дода шавад ва ё ном дар тарҷума ё бо истифодаи вожаҳои "аз қабили", "намуди", "монанд" ва амсоли онҳо истифода шавад, инчунин истифодабарии аломати ба ишораи ҷуғрофӣ монанд нисбат ба ҳама гуна мол, ки метавонанд истеъмолкунандаро оид ба маҳалли истеҳсол ва хосиятҳои махсуси мол ба иштибоҳ андозанд (истифодабарии ғайриқонунии ишораҳои ҷуғрофӣ), манъ карда мешавад.
Гузашт намудани ҳуқуқи истифодаи ишораи ҷуғрофӣ ва додани ҳуқуқи истифодаи он дар асоси шартнома номумкин аст.
Моддаи 17. Аломати огоҳкунанда
Дорандаи шаҳодатнома дар паҳлӯи номи маҳалли истеҳсоли мол аломати огоҳкунандаро дар шакли ҳарфи лотинии "R" (ё R дар дохили давра (R)) ва ё аломати вожавиеро, ки ба номи дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бақайдгирифташудаи маҳалли истеҳсоли мол будани аломати истифодашаванда ишора мекунанд, истифода бурда метавонад.
БОБИ 5. МАВРИДИ БАҲС ҚАРОР ДОДАН ВА ҚАТЪ ГАРДИДАНИ ҲИФЗИ ҲУҚУҚИИ НОМИ МАҲАЛЛИ ИСТЕҲСОЛИ МОЛ
Моддаи 18. Мавриди баҳс қарор додани ҳифзи ҳуқуқии номи маҳалли истеҳсоли мол, додани шаҳодатнома ва беэътибор донистани онҳо
Таҳти ҳифзи ҳуқуқӣ қарор гирифтани номи маҳалли истеҳсоли мол, агар дар рафти он талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур риоя нашуда бошад, дар давоми тамоми мӯҳлати амали ҳифзи ҳуқуқӣ метавонад мавриди баҳс қарор гирад ва беэътибор дониста шавад.
Додани шаҳодатнома дар давоми тамоми мӯҳлати амали ҳифзи ҳуқуқӣ метавонад мавриди баҳс қарор гирад ва шаҳодатнома метавонад беэътибор дониста шавад, агар он бо риоя нагардидани талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур дода шуда бошад ё мавриди ҳифзи ҳуқуқӣ гаштани номи маҳалли истеҳсоли мол беэътибор дониста шуда бошад.
Ҳар шахс метавонад тибқи муқаррароти дар қисми якум ва дуюми моддаи мазкур пешбинишуда ба Шӯрои шикоятӣ бар зидди мавриди ҳифзи ҳуқуқӣ қарор додани номи маҳалли истеҳсоли мол ва додани шаҳодатнома эътирознома пешниҳод намояд.
Таҳти ҳифзи ҳуқуқӣ қарор гирифтани номи маҳалли истеҳсоли мол ва додани шаҳодатнома дар асоси қарори Шӯрои шикоятӣ ва инчунин ҳалномаи судие, ки ба қувваи қонун даромадааст, беэътибор дониста мешавад.
Моддаи 19. Қатъ гардидани ҳифзи ҳуқуқии номи маҳалли истеҳсоли мол ва амали шаҳодатнома
Ҳифзи ҳукуқии номи маҳалли истеҳсоли мол дар ҳолатҳои зерин қатъ мегардад:
- агар шароити хоси ҳамин объекти ҷуғрофӣ аз байн рафта, истеҳсоли моле, ки дорои хосиятҳои дар Феҳрист зикршуда аст, имконнопазир гардида бошад;
- агар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ ҳуқуқи ба ин номи маҳал истеҳсоли молро дар мамлакати баромади мол аз даст дода бошанд.
Амали шаҳодатнома қатъ мегардад:
- агар мол хосиятҳои махсусеро, ки дар Феҳрист нисбат ба ҳамин номи маҳалли истеҳсоли мол зикр гардидаанд, гум карда бошад;
- агар ҳифзи ҳуқуқии номи маҳалли истеҳсоли мол қатъ гардида бошад;
- агар шахси ҳуқуқӣ - дорандаи шаҳодатнома барҳам дода шуда бошад;
- агар дорандаи шаҳодатнома бо хоҳиши худ дар бораи қатъ кардани амали шаҳодатнома ба мақомоти ваколатдор ариза дода бошад.
Ҳар шахс аз рӯи асосҳое, ки бо қисми якум ва сархатҳои якум ва дуюми қисми дуюми моддаи мазкур пешбинӣ шудаанд, метавонад ба Шӯрои шикоятӣ оид ба қатъ намудани ҳифзи ҳуқуқии номи маҳалли истеҳсоли мол ва эътибори шаҳодатнома ариза диҳад.
Ҳар шахс метавонад аз рӯи асоси пешбининамудаи сархати сеюми қисми дуюми моддаи мазкур ба мақомоти ваколатдор оид ба қатъи амали шаҳодатнома ариза диҳад.
Ҳифзи ҳуқуқии номи маҳалли истеҳсоли мол ва амали шаҳодатнома дар асоси қарори Шӯрои шикоятӣ, мақомоти ваколатдор ва инчунин ҳалномаи ба қувваи қонун даромадаи суд қатъ карда мешавад.
БОБИ 6. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 20. Қарорҳои Шӯрои шикоятӣ
Қоидаҳои пешниҳоди эътирозномаҳо ва аризаҳо ба Шӯрои шикоятӣ ва тартиби баррасии онҳоро мақомоти ваколатдор муқаррар менамояд.
Қарорҳои аз рӯи эътирозномаву аризаҳои бо тартиби муайяннамудаи Қонуни мазкур қабулкардаи Шӯрои шикоятӣ аз тарафи мақомоти ваколатдор тасдиқ карда мешаванд, аз санаи тасдиқшавиашон мавриди амал қарор мегиранд ва нисбати онҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба суд шикоят кардан мумкин аст.
Моддаи 21. Пардохтҳои ҳатмӣ ва пардохтҳои корбарӣ
Барои пешниҳоди дархост, бақайдгирӣ ва гирифтани шаҳодатнома, дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома ва барқарор намудани мӯҳлатҳои гузаронидашуда, инчунин барои иҷрои дигар амалҳои дорои аҳамияти ҳуқуқӣ, ки бо бақайдгирӣ ва дароз кардани мӯҳлати эътибори шаҳодатнома алоқаманданд, пардохҳои ҳатмӣ ситонида мешаванд.
Барои гузаронидали экспертиза, ба маводи дархост дохил намудани тасҳеҳу ислоҳот, нашри маълумот оид ба бақайдгирии номи маҳалли истеҳсоли мол, дар Шӯрои шикоятӣ баррасӣ кардани эътирозномаҳо, инчунин барои иҷро намудани амалҳои дигари марбут ба экспертизаи дархост аз ҷониби мақомоти ваколатдор пардохтҳои корбарӣ ситонида мешаванд.
Андозаи пардохтҳои ҳатмӣ ва пардохтҳои корбариро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Пардохтҳои ҳатмӣ ва пардохтҳои корбариро дархостдиҳанда, дорандаи шаҳодатнома ва ё бо розигии онҳо ҳар шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ супорида метавонад.
Моддаи 22. Ҳуқуқҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ тибқи санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон ё дар асоси принсипи муомилаи мутақобила аз ҳуқуқҳои дар Қонуни мазкур пешбинишуда баробари шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода мебаранд.
Ҳуқуқи дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайд гирифтани номи маҳалли истеҳсоли мол ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии давлатҳое дода мешавад, ки ҳамин гуна ҳуқуқро ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон медиҳанд.
Моддаи 23. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 24. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов
ш. Душанбе
5 марти соли 2007 № 236
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба қабул намудани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ"
Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ" қабул карда шавад.
Раиси
Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии
Ҷумҳурии Тоҷикистон С. Хайруллоев
ш. Душанбе
24 январи соли 2007 № 464
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ МИЛЛИИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ"
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ" баррасӣ намуда, қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ" ҷонибдорӣ карда шавад.
Раиси
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии
Ҷумҳурии Тоҷикистон М. Убайдуллоев
ш. Душанбе
22 феврали соли 2007 № 278