ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Дар бораи танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2004, №7, мод. 463; соли 2007, №7, мод. 689; соли 2014, №7 қ.2, мод.416)
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқии танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзиро муқаррар менамояд.
БОБИ 1 МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода бурда мешаванд:
- заминистифодабарандагон-шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ (новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ), ки дар истифодаашон қитъаи замини таъиноти кишоварзӣ доранд ();
- ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ-қобилияти ба моддаҳои ғизоӣ, обу ҳаво, гармӣ, ба муҳити биологӣ ва физикию кимиёвӣ талабдоштаи зироатро қонеъ гардонидани хок ва таъмин намудани ҳосилнокии зироатҳо;
- бамеъёргирии давлатии ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ-муқаррар намудани стандарт, меъёру мизон, қоидаву муқаррарот дар соҳаи ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- баҳисобгирии ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ - ҷамъ овардани маълумот оид ба ҳолати агрокимиёвӣ, экологию биологӣ ва мелиоративии замин бо мақсади дохил намудани он ба Кадастри давлатии замин ;
- таҳқиқоти таҳшинҳои хок - таҳқиқоти намунаи хок бо мақсади арзёбии нишондиҳандаҳои агрокимиёвӣ, таъсири бодлесии обӣ ва дигар таъсироти манфӣ ;
- ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ - нигоҳ доштан ва баланд бардоштани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бо роҳи мунтазам гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ мелиоративӣ, фитосанитарӣ, зиддиэрозиявӣ ва дигар чораҳо;
- деградатсияи заминҳои таъиноти кишоварзӣ-бадшавии хусусиятҳои заминҳои таъиноти кишоварзӣ дар натиҷаи ҳодисаҳои табиӣ ва таъсири антропогенӣ;
- олуда шудани хок - дар таркиби хок мавҷуд будани пайвастагиҳои кимиёвӣ, моддаҳои радиоактивӣ, организмҳои касалиовар ба миқдоре, ки ба саломатии инсон, муҳити зист, ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ таъсири манфӣ мерасонанд;
- чорабиниҳои агротехникӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки коркарди хок, киштгардон ва дигар амалҳо бо мақсади барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- чорабиниҳои агрокимиёвӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки истифодаи моддаҳои агрокимиёвӣ ва пестисидҳо оид ба барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва андешидани тадбирҳо ҷиҳати муносибати эҳтиёткорона ба онҳо бо мақсади ҳифзи муҳити зист;
- чорабиниҳои экологию биологӣ - маҷмӯи чорабиниҳои илман асосноки истифодаи омилу воситаҳои биологии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ (киштгардон, нуриҳои органикӣ, компост, ангезандаҳо (патогенҳо), маъданҳо (минералҳо), сидератҳо) ;
- низоми агроэкологӣ - бо мақсади истеҳсоли устувори маҳсулоти кишоварзӣ ба таври сунъӣ ба вуҷуд овардан ва нигоҳ доштани мувозинати экологии киштзор, чарогоҳ, боғҳо ва қитъаҳои муҳофизатии ҷангал ;
- чорабиниҳои мелиоративӣ-тарҳрезӣ, сохтмон, истифода ва таҷдиди системаҳои мелиоративӣ ва иншоотҳои алоҳидаи гидротехникӣ, обшор кардани чарогоҳҳо, барпо намудани системаҳои дарахтзорҳои ҷангалӣ барои муҳофизати заминҳои таъиноти кишоварзӣ, гузаронидани корҳо оиди киштбоб намудани замин, беҳтар гардонидани хусусияти кимиёвӣ ва физикии хок, таъмини илмӣ ва истеҳсолию техникии корҳои мазкур;
- чорабиниҳои фитосанитарӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки ошкор кардан ва аз алафҳои бегона тоза намудани хок, заҳролудшавии хок аз касаливу ҳашароти зараррасони зироатҳо;
- чорабиниҳои зиддиэрозиявӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки ҳифз намудани замин аз эрозияҳои обшӯӣ, бодлесӣ ва механикӣ;
- хизматрасонии агрокимиёвӣ-фаъолият оид ба таъмин намудани истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ бо моддаҳои агрокимиёвӣ, пеститсидҳо, нуриҳои органикӣ ва биологӣ, технология, техника, ҳамчунин фаъолият оид ба амалӣ гардонидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ, зиддиэрозиявӣ бо мақсади гузаронидани таҳқиқоти илмӣ оид ба ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣмушоҳидаҳои мунтазами омилҳои ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бо мақсади муайян кардани тағйироти бавуқӯъомада, арзёбии онҳо ва омода намудани тавсияю дастурҳо барои пешгирӣ ва бартараф намудани оқибатҳои манфии пастшавии ҳосилхезии замин .
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз ҳамин Қонун, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад ().
БОБИ 2. ТАНЗИМИ ДАВЛАТӢ ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 3. Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мансубанд:
- амалӣ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- тасдиқи стратегия ва барномаҳои давлатӣ оид ба ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ();
- тасдиқ намудани стандартҳо, меъёрҳо, қоидаҳо ва дастурҳои гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ ;
- ҳамоҳангсозии фаъолияти мақомоти дахлдори ҷумҳуриявӣ ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- муайян намудани тартиби амалӣ гардонидани назорати давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- муайян намудани мақоми ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва тасдиқи низомномаи он;
- амалӣ намудани салоҳияти дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ .
Моддаи 4. Ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ба ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мансубанд:
- гузаронидани корҳои илмию таҳқиқотӣ, агрокимиёвӣ ва агроэкологӣ бо мақсади муайян намудани имкониятҳои истифодаи устувори замин барои истеҳсолоти кишоварзӣ ва нигоҳдории низоми доимии экологӣ ;
- назорати иҷрои стандартҳо, меъёрҳо, қоидаҳо ва дастурҳои гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ ;
- аз заминистифодабарандагон гирифтани маълумот оид ба истифодабарии моддаҳои агрокимиёвӣ, омилу воситаҳои биологӣ ва пеститсидҳо ;
- баҳисобгирии натиҷаҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва мониторинги ҳосилхезии онҳо;
- муайян намудани тартиби таъмини ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- таҳия ва таъмини иҷрои нақшаи чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ ;
- таҳияи нақшаи чорабиниҳо оид ба киштбоб намудани заминҳои таъиноти кишоварзӣ, ки бо радионуклидҳо, металлҳои вазнин ва бо моддаҳои дигар олуда гардидаанд;
- омода намудани тавсия ва дастурҳои илмӣ барои пешгирӣ ва бартарафсозии оқибатҳои манфии пастшавии ҳосилхезии замин ();
- назорати сифати моддаҳои агрокимиёвӣ, омилу воситаҳои биологӣ ва пеститсидҳое, ки барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ истифода мешаванд ва муносибати эҳтиёткорона бо онҳо назорати давлатии барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва истифодаи оқилонаи онҳо, бо мақсади таъмини риояи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба замин аз тарафи заминистифодабарандагон ;
- баҳисобгирии қитъаҳои намунавии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- ташкил кардани махзани маълумот дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- амалӣ намудани ваколатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ .
Моддаи 4(1). Ваколатҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ба ваколатҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мансубанд:
- мусоидат намудан дар ҷалби сармоягузории дохилию хориҷӣ барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- ҳамкорӣ дар гузаронидани мониторинги ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- пешниҳоди тавсияҳо ба заминистифодабарандагон ҷиҳати беҳтаргардонии ҳолат ва ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ();
- амалӣ намудани ваколатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар срҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ .
БОБИ 3 ҲУҚУҚУ ӯҲДАДОРИҲОИ ЗАМИНИСТИФОДАБАРАНДАГОН ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 5. Ҳуқуқи заминистифодабарандагон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Заминистифодабарандагон ҳуқуқ доранд:
- барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ чораҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ андешанд ;
- барои беҳтаргардонии ҳолат ва ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ҳамкориҳои илмию тадқиқотиро ба роҳ монанд;
- бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон хизматрасонии озмоишгоҳҳои ташхиси хок ва обро истифода баранд ();
- бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҳолати ҳосилхезии қитъаи замини дар истифодаашон буда ва тағйири ҳолати он маълумот гиранд.
Моддаи 6. ӯҳдадориҳои заминистифодабарандагон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Заминиистифодабарандагон ӯҳдадоранд:
- барои истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ усулҳоеро истифода баранд, ки ба барқароршавии ҳосилхезии замин ва ҳифзи муҳити зист мусоидат намоянд ;
- ба пастшавии ҳосилхезии қитъаи замин ва бадшавии ҳолати экологию мелиоративии он роҳ надиҳанд;
- фаъолиятро оид ба беҳтаргардонии ҳолати заминҳои таъиноти кишоварзӣ тавассути ҷорӣ намудани киштгардон ва истифодаи нуриҳои органикӣ, минералӣ ва биологӣ амалӣ намоянд ();
- стандарт, меъёр, қоидаву дастури амалӣ гардонидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявиро риоя намоянд ;
- ба мақомоти дахлдори ҳокимияти иҷроия дар бораи истифодаи моддаҳои агрокимиёвӣ ", омилу воситаҳои биологӣ ва пеститсидҳо бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот пешниҳод намоянд ;
- ба гузаронидани таҳқиқоти хокӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, фитосанитарӣ, экологию токсикологӣ дар заминҳои таъиноти кишоварзӣ мусоидат намоянд ;
- ба мақомоти дахлдори ҳокимияти иҷроия аз омилҳои бадшавии ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва олуда гаштани қитъаҳои замини дар истифодаашон буда хабар диҳанд;
- дигар ӯҳдадориҳоеро, ки санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст, иҷро намоянд.
БОБИ 4 ТАНЗИМИ ДАВЛАТИИ ФАЪОЛИЯТ ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 7. Самтҳои асосии танзими давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Самтҳои асосии танзими давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ инҳоянд:
- таҳия ва қабули санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва назорати риояи санадҳои мазкур;
- амалӣ намудани стратегия ва барномаҳои давлатӣ оид ба ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ();
- амалӣ намудани сиёсати сармоягузорӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ.
Моддаи 8. Идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ (минбаъд-мақоми ваколатдори давлатӣ) ба амал бароварда мешавад.
Идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ, новобаста ба вазъи воқеии истифодабарии замин, амалӣ карда мешавад .
Мақоми ваколатдори давлатӣ ва низомномаи онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар ва тасдиқ менамояд.
Хориҷ карда шуд
Моддаи 9. Самтҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ самтҳои зеринро дар бар мегирад :
- таҳия ва амалӣ намудани барномаҳои мақсадноки давлатии барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- ба ҳисоб гирифтани ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ;
- таҳия кардани стандартҳо, қоидаҳо, меъёр ва тартиби ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- тартиб додани нақшаи иҷрои чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ ;
- тарҳрезии нақшаи тадбирҳои киштбоб кардани заминҳое, ки бо радионуклидҳо, металлҳои вазнин ва бо моддаҳои дигар олуда гардидаанд;
- маблағгузорӣ оид ба амалӣ гардонидани чораҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- маблағгузорӣ оид ба иҷрои корҳои илмию-таҳқиқотӣ ;
- назорат ба сифати моддаҳои агрокимиёвӣ, пеститсидҳое, ки барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ истифода мешаванд ва муносибати эҳтиёткорона бо онҳо ;
хориҷ карда шуд ;
- назорати давлатӣ оид ба барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
- ба ҳисоб гирифтани қитъаҳои намунавии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
хориҷ карда шуд .
Нигоҳдорӣ ва ғанигардонии таркиби хок бо моддаҳои ғизоӣ бо мақсади баланд бардоштани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва таъмини рушди устувори истеҳсолоти кишоварзӣ ба амал бароварда мешавад .
Моддаи 10. Барномаҳои мақсаднок дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Мақоми ваколатдори давлатӣ бо мақсади ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ барномаҳои мақсадноки давлатиро таҳия ва барои тасдиқ ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод менамояд ().
Дар асоси барномаи мақсадноки давлатӣ мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барномаи мақсадноки минтақавии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзиро таҳия ва тасдиқ намуда, амалӣ мегардонад.
Моддаи 11. Бамеъёрдарории давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Бамеъёрдарории давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мутобиқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ сурат мегирад.
Моддаи 12. Баҳисобгирии давлатии маълумотҳо оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Баҳисобгирии давлатии маълумотҳо оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ба мақсади таъмин намудани мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, шахсони манфиатдори воқеӣ ва ҳуқуқӣ бо маълумоти ҳолати ҳосилхезии қитъаҳои замини муайяншуда гузаронида мешавад.
Баҳисобгирии давлатии маълумотҳо оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз ҷамъ овардан ва ҷамъбаст кардани натиҷаи таҳқиқоти таҳшинҳои хок, агрокимиёвӣ, фитосанитарӣ ва экологию токсикологӣ ва мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ иборат аст .
Тартиби баҳисобгирии давлатии маълумотҳоро оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд.
Моддаи 13. Мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ, ки қисми таркибии мониторинги давлатии замин мебошад, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар ҳамкорӣ бо дигар мақомоти дахлдори ҷумҳурӣ тибқи ваколаташон гузаронида мешавад ().
Моддаи 14. Хориҷ карда шуд
Моддаи 15. Хизматрасонии агрокимиёвӣ ва экологию биологӣ
Хизматрасонии агрокимиёвӣ ва экологию биологӣ аз ҷониби ташкилотҳое, ки дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ новобаста ба шаклҳои ташкилию ҳуқуқӣ фаъолият мекунанд ва ҳамчунин аз ҷониби шаҳрвандоне, ки дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мустақилона бо соҳибкорӣ машғуланд, ба амал бароварда мешавад .
Ташкилотҳое, ки дар қисми якуми ҳамин модда зикр ёфтаанд, бо мақсади ҳамоҳанг сохтани фаъолияти худ, ҳифзи манфиатҳои умумӣ метавонанд мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон кооперативҳои истеҳсолӣ, ассотсиатсияҳо ташкил намоянд.
Моддаи 16. Самтҳои асосии хизматрасонии агрокимиёвӣ ва экологию биологӣ
Самтҳои асосии хизматрасонии агрокимиёвӣ инҳоянд:
- гузаронидани таҳқиқоти таҳшинҳои хок, агрокимиёвӣ, фитосанитарӣ, экологию токсикологӣ ва мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ;
- андешидани чорабиниҳои агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ ва зиддиэрозиявӣ бо мақсади барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ, аз ҷумла муваққатан боздоштани истифодаи замини аз ҳад зиёд ба эрозия гирифторшуда ;
- таъмини истеҳсолкунандагони маҳсулотҳои кишоварзӣ бо моддаҳои агрокимиёвӣ, воситаҳои биологӣ пеститсидҳо ва нуриҳои органикӣ ;
- бо техника таъмин кардани заминиистифодабарандагон барои гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ
- ҷорӣ намудани технологияҳои экологию биологии парвариши растаниҳо .
Моддаи 17. Талаботи экологӣ нисбати ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бояд бо риоя намудани талаботи экологии муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда шавад.
БОБИ 5 ДАСТГИРИИ ДАВЛАТИИ ФАЪОЛИЯТ ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 18. Самтҳои асосии дастгирии давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Самтҳои асосии дастгирии давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ инҳо мебошанд:
- ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ;
- рушди инфраструктураи хизматрасонии агрокимиёвӣ ;
- ташкили шароити мусоид барои гузаронидани таҳқиқотҳои илмии агрокимиёвӣ ва агроэкологӣ бо мақсади муайян намудани самтҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва нигоҳ доштани мувозинати экологӣ ;
- тасдиқ намудани супоришдиҳандаҳои давлатии истеҳсоли моддаҳои агрокимиёвӣ, воситаҳои биологӣ ва пеститсидҳо, ҳамчунин истеҳсол ва таъмин намудан бо мошину таҷҳизот барои амалӣ гардонидани тадбирҳои агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, агротехникӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ ;
- тайёр кардан, такмили ихтисос ва бозомӯзии касбии кормандони соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ.
Моддаи 19. Маблағгузории фаъолияти соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Фаъолияти соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ дар ҳаҷми маблағҳои буҷети давлатӣ, ки ҳар сол тасдиқ карда мешаванд ва ҳамчунин аз ҳисоби ҷалб намудани маблағҳои ғайрибуҷетӣ, маблағҳои заминистифодабарандагон ва дигар манбаъҳое, ки қонун манъ накардааст, амалӣ гардонида мешавад.
Дар раванди маблағгузорӣ ӯҳдадориҳо ва дархостҳои заминистифодабарандагон ба ҳисоб гирифта мешаванд .
Бартарафсозии оқибатҳои манфии пастшавии ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ, ки дар натиҷаи фаъолияти хоҷагидории истифодабарандагони заминҳои таъиноти кишоварзӣ ба вуҷуд омадаанд, аз ҳисоби онҳо амалӣ карда мешавад .
Бартарафсозии оқибатҳои манфии пастшавии ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзии дар натиҷаи ҳодисаҳои табиӣ ва антропогенӣ бавуҷудомада аз ҳисоби маблағҳои махсуси бо ин мақсад пешбинишуда амалӣ карда мешавад .
Моддаи 20. Таъминоти моддию техникии хизматрасонии агрокимиёвӣ ва экологию биологӣ
Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ бо мақсади рушди соҳаи хизматрасонии агрокимиёвӣ ва экологию биологӣ бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ҷойгир намудани фармоишҳои давлатӣ таклиф пешниҳод менамоянд ва ба иҷрои корҳои зерин мусоидат мекунанд :
- истеҳсол ва тайёр карда фиристодани моддаҳои агрокимиёвӣ, воситаҳои биологӣ ва пеститсидҳо барои истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ ;
- истеҳсол ва таъмин намудани мошину таҷҳизот барои амалӣ гардонидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ .
Моддаи 21. Таҳқиқоти илмӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Таҳқиқоти илмӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ дар самтҳои зерин амалӣ карда мешаванд:
- ҷамъоварии маълумот оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ дар асоси ноҳиябандии табиӣ;
- интихоби тарзу усулҳои арзёбии ҳолати заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва баҳисобгирии нишондиҳандаҳои ҳосилхезии онҳо;
- муайян намудани меъёрҳои ҳадди имконпазири ҷамъшавии моддаю микроорганизмҳои зараровар ва дигар моддаҳои биологии олудакунандаи хок, аз ҷумла меъёрҳои ҳадди имконпазири истифодаи заминҳои таъиноти кишоварзӣ, истифодаи моддаҳои агрокимиёвӣ, омилу воситаҳои биологӣ ва пеститсидҳо;
- асосноккунии илмии амалигардонии чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, экологию биологӣ, фитосанитарӣ, мелиоративӣ ва зиддиэрозиявӣ барои ҳифзи хок аз бодлесӣ;
- таҳияи дастуру тавсияҳо оид ба интихоби низоми зироаткорӣ ва таркиби кишти растаниҳо вобаста ба хусусиятҳои ҳосилхезии хок, истифодаи киштзору чарогоҳҳо барои чаронидани чорво ва усулҳои кам кардани таъсири осебҳо аз фаъолияти хоҷагидорӣ ба муҳити зист;
- гузаронидани таҳқиқотҳои илмии агрокимиёвӣ ва агроэкологӣ бо тартиб додани харитаҳои тавсифи хусусиятҳои хок;
- ташхиси хусусиятҳои агрокимиёвии таҳшини хок, шӯршавии заминҳо ва муайян кардани сатҳи обҳои зеризаминӣ;
- таҳияи низоми таъминкунии истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ бо маълумот доир ба ҳолати заминҳои таъиноти кишоварзӣ барои хизматрасонии агрокимиёвӣ ва экологию биологӣ;
- омода намудани таснифоти заминҳое, ки ба онҳо хавфи бодлесшавию шусташавӣ таҳдид менамояд ва тартиби ташкили корҳо оид ба пешгирии он;
- арзёбии иқтисодии ҳосилхезии хок ва ворид намудани тағйирот ба нишондиҳандаҳои он дар давраи ҳисоботӣ бо мақсади ҳавасмандгардонии истифодабарандагони замин .
Моддаи 22. Тайёр кардан, такмили ихтисос ва бозомӯзии касбии кормандони соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Мақоми ваколатдори давлатӣ бо тартиби муқарраргардида дар муассисаҳои таълимӣ тайёр кардан, бозомӯзии касбӣ ва такмили ихтисоси кормандони соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзиро амалӣ менамояд .
БОБИ 6 МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 23. Ҳалли баҳсҳо дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Баҳсҳои вобаста ба соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз ҷониби суд бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳал карда мешаванд.
Моддаи 24. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки муқаррароти Қонуни мазкурро вайрон мекунанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 25. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов
ш. Душанбе
15 июли соли 2004 № 56
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Дар бораи танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқии танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзиро муқаррар менамояд.
БОБИ 1 МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода бурда мешаванд:
заминистифодабарандагон-шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ (новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ), ки дар истифодааашон қитъаи замини таъиноти кишоварзӣ доранд;
ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ-қобилияти ба моддаҳои ғизоӣ, обу ҳаво, гармӣ, ба муҳити биологӣ ва физикию кимиёвӣ талабдоштаи зироатро қонеъ гардонидани хок ва таъмин намудани ҳосилнокии зироатҳо;
бамеъёргирии давлатии ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ-муқаррар намудани стандарт, меъёру мизон, қоидаву муқаррарот дар соҳаи ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ - нигоҳ доштан ва баланд бардоштани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бо роҳи мунтазам гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ мелиоративӣ, фитосанитарӣ, зиддиэрозиявӣ ва дигар чораҳо;
деградатсияи заминҳои таъиноти кишоварзӣ-бадшавии хусусиятҳои заминҳои таъиноти кишоварзӣ дар натиҷаи ҳодисаҳои табиӣ ва таъсири антропогенӣ;
олуда шудани хок - дар таркиби хок мавҷуд будани пайвастагиҳои кимиёвӣ, моддаҳои радиоактивӣ, организмҳои касалиовар ба миқдоре, ки ба саломатии инсон, муҳити зист, ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ таъсири манфӣ мерасонанд;
чорабиниҳои агротехникӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки коркарди хок, киштгардон ва дигар амалҳо бо мақсади барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
чорабиниҳои агрокимиёвӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки истифодаи моддаҳои агрокимиёвӣ ва пестисидҳо оид ба барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва андешидани тадбирҳо ҷиҳати муносибати эҳтиёткорона ба онҳо бо мақсади ҳифзи муҳити зист;
чорабиниҳои мелиоративӣ-тарҳрезӣ, сохтмон, истифода ва таҷдиди системаҳои мелиоративӣ ва иншоотҳои алоҳидаи гидротехникӣ, обшор кардани чарогоҳҳо, барпо намудани системаҳои дарахтзорҳои ҷангалӣ барои муҳофизати заминҳои таъиноти кишоварзӣ, гузаронидани корҳо оиди киштбоб намудани замин, беҳтар гардонидани хусусияти кимиёвӣ ва физикии хок, таъмини илмӣ ва истеҳсолию техникии корҳои мазкур;
чорабиниҳои фитосанитарӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки ошкор кардан ва аз алафҳои бегона тоза намудани хок, заҳролудшавии хок аз касаливу ҳашароти зараррасони зироатҳо;
чорабиниҳои зиддиэрозиявӣ-маҷмӯи тарзу усулҳои илман асосноки ҳифз намудани замин аз эрозияҳои обшӯӣ, бодлесӣ ва механикӣ;
хизматрасонии агрокимиёвӣ-фаъолият оид ба таъмин намудани истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ бо моддаҳои агрокимиёвӣ, пеститсидҳо, нуриҳои органикӣ, технология, техника, ҳамчунин фаъолият оид ба амалӣ гардонидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ, зиддиэрозиявӣ бо мақсади гузаронидани таҳқиқоти илмӣ оид ба ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
мониторинги замин - мушоҳидаи мунтазами ҳолати замин, муайян кардани тағйироти воқеъшаванда ва арзёбии онҳо.
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи танзими давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ба Конуститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз ҳамин Қонун, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад.
БОБИ 2
САЛОҲИЯТИ МАҚОМОТИ ҲОКИМИЯТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҷИКИСТОН ВА МАҚОМОТИ МАҲАЛЛИИ ҲОКИМИЯТИ ДАВЛАТӢ ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҳОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 3. Салоҳияти мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ба салоҳияти мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мансубанд:
муайян ва амалӣ гардонидани самтҳои асосии сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
таҳия, тасдиқ ва амалӣ намудани барномаҳои мақсадноки давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва назорати иҷрои онҳо;
гузаронидани сиёсати ягонаи илмию техникӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
ҳамоҳангсозии фаъолияти мақомоти дахлдори ҷумҳуриявӣ ва мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
тартиби таҳти назорати давлатӣ гирифтани ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
салоҳияти дигаре, ки дар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда шудааст.
Моддаи 4. Салоҳияти мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Салоҳияти мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатиро дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар ҳолатҳои алоҳида бо пешниҳоди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барои амалӣ намудани салоҳияташ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бо воситаҳои моддӣ ва молиявӣ таъмин карда мешаванд.
БОБИ 3 ҲУҚУҚУ ӯҲДАДОРИҲОИ ЗАМИНИСТИФОДАБАРАНДАГОН ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 5. Ҳуқуқи заминистифодабарандагон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Заминистифодабарандагон ҳуқуқ доранд:
барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ чораҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ андешанд;
бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҳолати ҳосилхезии қитъаи замини дар истифодаашон буда ва тағйири ҳолати он маълумот гиранд.
Моддаи 6. ӯҳдадориҳои заминистифодабарандагон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Заминиистифодабарандагон ӯҳдадоранд:
истеҳсоли маҳсулоти кишоварзиро тавре ба роҳ монанд, ки ба барқароршавии ҳосилхезии замин мусоидат намояд, инчунин боиси дучори таъсири номусоид шудани муҳити зист нагардад;
стандарт, меъёр, қоидаву дастури амалӣ гардонидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявиро риоя намоянд;
ба мақомоти дахлдори ҳокимияти иҷроия дар бораи истифодаи моддаҳои агрокимиёвӣ ва пеститсидҳо бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот пешниҳод намоянд;
ба гузаронидани таҳқиқоти хокӣ, агрокимиёвӣ, фитосанитарӣ, экологию токсикологӣ дар заминҳои таъиноти кишоварзӣ мусоидат намоянд;
ба мақомоти дахлдори ҳокимияти иҷроия аз омилҳои бадшавии ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва олуда гаштани қитъаҳои замини дар истифодаашон буда хабар диҳанд;
дигар ӯҳдадориҳоеро, ки санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст, иҷро намоянд.
БОБИ 4 ТАНЗИМИ ДАВЛАТИИ ФАЪОЛИЯТ ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 7. Самтҳои асосии танзими давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Самтҳои асосии танзими давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ инҳоянд:
таҳия ва қабули санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва назорати риояи санадҳои мазкур;
амалӣ намудани сиёсати сармоягузорӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ.
Моддаи 8. Идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Идоракунии давлатӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ (минбаъд-мақоми ваколатдори давлатӣ) ба амал бароварда мешавад.
Мақоми ваколатдори давлатӣ ва низомномаи онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар ва тасдиқ менамояд.
Мақоми ваколатдори давлатӣ назорати давлатии барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва истифодаи оқилонаи онҳоро, ки мақсади он аз тарафи заминистифодабарандагон риоя кардани талаботҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба замин мебошад, амалӣ мегардонад.
Мақоми ваколатдори давлатӣ аввали ҳар сол ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикстон оид ба амалӣ намудани барномаҳои мақсадноки давлатии баланд бардоштан ва барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ҳисобот пешниҳод менамояд.
Моддаи 9. Самтҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз рӯи самтҳои зерин ҳосилхез гардонида мешаванд:
таҳия ва амалӣ намудани барномаҳои мақсадноки давлатии барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
ба ҳисоб гирифтани натиҷаҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва мониторинги ҳосилхезии онҳо;
таҳия кардани стандартҳо, қоидаҳо, меъёр ва тартиби ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
тартиб додани нақшаи иҷрои чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ;
тарҳрезии нақшаи тадбирҳои киштбоб кардани заминҳое, ки бо радионуклидҳо, металлҳои вазнин ва бо моддаҳои дигар олуда гардидаанд;
маблағгузорӣ оид ба амалӣ гардонидани чораҳои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
маблағгузорӣ оид ба иҷрои корҳои таҳқиқотӣ-илмӣ;
назорат ба сифати моддаҳои агрокимиёвӣ, пеститсидҳое, ки барои ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ истифода мешаванд ва назорат оид ба муносибати эҳтиёткорона бо онҳо;
иҷозатномадиҳӣ ба фаъолияти хизматрасонии агрокимиёвӣ;
назорати давлатӣ оид ба барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
ба ҳисоб гирифтани қитъаҳои намунавии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
барпо кардани бонки маълумотҳо дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ.
Моддаи 10. Барномаҳои мақсаднок дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Бо мақсади ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барномаи мақсадноки давлатиро таҳия ва тасдиқ менамояд.
Дар асоси барномаи мақсадноки давлатӣ мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барномаи мақсадноки минтақавии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзиро таҳия ва тасдиқ намуда, амалӣ мегардонад.
Моддаи 11. Бамеъёрдарории давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Бамеъёрдарории давлатии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мутобиқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ сурат мегирад.
Моддаи 12. Баҳисобгирии давлатии маълумотҳо оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Баҳисобгирии давлатии маълумотҳо оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ ба мақсади таъмин намудани мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, шахсони манфиатдори воқеӣ ва ҳуқуқӣ бо маълумоти ҳолати ҳосилхезии қитъаҳои замини муайяншуда гузаронида мешавад.
Баҳисобгирии давлатии маълумотҳо оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз ҷамъ овардан ва ҷамъбаст кардани натиҷаи таҳқиқоти хокӣ, агрокимиёвӣ, фитосанитарӣ ва экологию токсикологӣ ва мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ иборат аст.
Тартиби баҳисобгирии давлатии маълумотҳоро оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд.
Моддаи 13. Мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ, ки қисми таркибии мониторинги давлатии замин мебошад, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар ҳамкорӣ бо дигар мақомоти дахлдори ҷумҳурӣ тибқи салоҳияташон гузаронида мешавад.
Моддаи 14. Иҷозатномадиҳӣ барои фаъолияти хизматрасонии агрокимиёвӣ
Намудҳои фаъолияти хизматрасонии агрокимиёвиро, ки барояшон бояд иҷозатнома дода шавад, қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Моддаи 15. Хизматрасонии агрокимиёвӣ
Хизматрасонии агрокимиёвӣ аз ҷониби ташкилотҳое, ки дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ новобаста ба шаклҳои ташкилию ҳуқуқӣ фаъолият мекунанд ва ҳамчунин аз ҷониби шаҳрвандоне, ки дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ мустақилона бо соҳибкорӣ машғуланд, ба амал бароварда мешавад.
Ташкилотҳое, ки дар қисми якуми ҳамин модда зикр ёфтаанд, бо мақсади ҳамоҳанг сохтани фаъолияти худ, ҳифзи манфиатҳои умумӣ метавонанд мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон кооперативҳои истеҳсолӣ, ассотсиатсияҳо ташкил намоянд.
Моддаи 16. Самтҳои асосии хизматрасонии агрокимиёвӣ
Самтҳои асосии хизматрасонии агрокимиёвӣ инҳоянд:
гузаронидани таҳқиқоти хокӣ, агрокимиёвӣ, фитосанитарӣ, экологию токсикологӣ ва мониторинги ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
андешидани чорабиниҳои агрокимиёвӣ, мелиоративӣ ва зиддиэрозиявӣ бо мақсади барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ, аз ҷумла муваққатан боздоштани истифодаи замини аз ҳад зиёд ба эрозия гирифторшуда;
таъмини истеҳсолкунандагони маҳсулотҳои кишоварзӣ бо моддаҳои агрокимиёвӣ, пеститсидҳо ва нуриҳои органикӣ;
бо техника таъмин кардани заминиистифодабарандагон барои гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ.
Моддаи 17. Талаботи экологӣ нисбати ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бояд бо риоя намудани талаботи экологии муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда шавад.
БОБИ 5 ДАСТГИРИИ ДАВЛАТИИ ФАЪОЛИЯТ ДАР СОҲАИ ҲОСИЛХЕЗГАРДОНИИ ЗАМИНҲОИ ТАЪИНОТИ КИШОВАРЗӢ
Моддаи 18. Самтҳои асосии дастгирии давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Самтҳои асосии дастгирии давлатии фаъолият дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ инҳо мебошанд:
ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ барои барқарор кардани ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
равнақу ривоҷи инфраструктураи хизматрасонии агрокимиёвӣ;
ташкили таҳқиқоти илмӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
тасдиқ намудани супоришдиҳандаҳои давлатии истеҳсоли моддаҳои агрокимиёвӣ ва пеститсидҳо, ҳамчунин истеҳсол ва таъмин намудан бо мошину таҷҳизот барои амалӣ гардонидани тадбирҳои агрокимиёвӣ, агротехникӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ;
тайёр кардан, такмили ихтисос ва бозомӯзии касбии кормандони соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ.
Моддаи 19. Маблағгузории фаъолияти соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Фаъолияти соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ дар ҳаҷми маблағҳои буҷети давлатӣ, ки ҳар сол тасдиқ карда мешаванд ва ҳамчунин аз ҳисоби ҷалб намудани маблағҳои ғайрибуҷетӣ, маблағҳои заминистифодабарандагон ва дигар манбаъҳое, ки қонун манъ накардааст, амалӣ гардонида мешавад.
Моддаи 20. Таъмини моддию техникии хизматрасонии агрокимиёвӣ
Мақомоти ҳокимияти давлатӣ ба равнақу ривоҷи соҳаи хизматрасонии агрокимиёвӣ бо роҳи тасдиқ намудани супоришдиҳандаҳои давлатӣ бо тартиби муқарраркардаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мусоидат менамоянд, ки ба онҳо барои иҷрои корҳои зерин супоришҳо медиҳанд:
истеҳсол ва тайёр карда фиристодани моддаҳои агрокимиёвӣ ва пеститсидҳо барои истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ;
истеҳсол ва таъмин намудани мошину таҷҳизот барои амалӣ гардонидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ.
Моддаи 21. Таҳқиқоти илмӣ дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ таҳқиқоти илмии зерин гузаронида мешаванд, оид ба:
таҳияи барномаҳои таҳқиқоти илмии ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ;
ҷамъ намудани маълумот оид ба ҳолати ҳосилхезии заминҳои таъиноти кишоварзӣ бо ба ҳисоб гирифтани ноҳиябандии табиии онҳо;
тарзу усули баҳодиҳии ҳолати заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва ба ҳисоб гирифтани маълумотҳои ҳолати ҳосилхезии онҳо;
муайян намудани меъёрҳои имконпазири ҷамъ шудани моддаю микроорганизмҳои зараровар ва дигар моддаҳои биологӣ, ки хокро олуда месозанд;
муайян намудани меъёрҳои имконпазири истифодаи заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва ҳамчунин меъёрҳои имконпазири истифодаи моддаҳои агрокимиёвӣ ва пеститсидҳо;
технологияҳои гузаронидани чорабиниҳои агротехникӣ, агрокимиёвӣ, мелиоративӣ, фитосанитарӣ ва зиддиэрозиявӣ;
истеҳсоли моддаҳои агрокимиёвӣ ва пеститсидҳои самарабахши аз ҷиҳати экологӣ бехавфу хатар;
таҳияи системаҳои таъмин кардани истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ бо маълумот доир ба ҳолати заминҳои таъиноти кишоварзӣ ва хизматрасонии агрокимиёвӣ.
Моддаи 22. Тайёр кардан, такмили ихтисос ва бозомӯзии касбии кормандони соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Мақоми ваколатдори давлатӣ тибқи салоҳияташ бо роҳи инкишоф додани системаи муассисаҳои таълимӣ тайёр кардан, такмили ихтисос ва бозомӯзии касбии кормандони ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишварзиро ба роҳ мемонад.
БОБИ 6 МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 23. Ҳалли баҳсҳо дар соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ
Баҳсҳои вобаста ба соҳаи ҳосилхезгардонии заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз ҷониби суд бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳал карда мешаванд.
Моддаи 24. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки муқаррароти Қонуни мазкурро вайрон мекунанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 25. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов
аз 15 июли соли 2004 № 56
ш. Душанбе
