Оинномаи интизомии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон

Оинномаи мазкур моҳияти интизоми ҳарби, ӯҳдадориҳои хизматчиёни ҳарбиро оид ба риояи он, навъҳои ҳавасмандгардони ва ҷазои интизоми, ҳуқуқҳои командирон (сардорон) оид ба истифода бурдани онҳо, инчунин тартиби пешниҳод ва баррасии арзу шикоятро муайян менамояд.

Амали ин Оиннома

1. Ҳамаи хизматчиёни ҳарбии қисмҳои ҳарби, ситодҳо (штабҳо), идораҳо, муассисаҳо, ташкилотҳо ва муассисаҳои таълимии ҳарбии маълумоти касбии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд қисмҳои ҳарби) сарфи назар аз рутбаҳои ҳарби, вазъи мансаби ва хизматиашон бояд талаботи ин Оинномаро қатъиян дастури амал қарор диҳанд.

2. Амали ин Оиннома нисбати хизматчиёни ҳарбии Қӯшуни сарҳадии Кумитаи ҳифзи Сарҳади давлатии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қӯшуни мудофиаи граждании Вазорати ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон (аз он ҷумла мақомоти идоракунии онҳо), Қӯшуни дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи Президентии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вазорати амнияти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дигар қӯшуну сохторҳое, ки Қонун дар онҳо хизмати ҳарбиро пешбини намудааст низ татбиқ мегардад.

3. Муқаррароти ин Оиннома

Оинномаи интизоми нисбати шаҳрвандоне, ки аз хизмати ҳарби бо ҳуқуқи пӯшида гаштани либоси ҳарби рухсат шудаанд, ҳангоми дар бар доштани либоси ҳарби, татбиқ мегардад.

МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

4. Интизоми ҳарби - ин аз ҷониби ҳамаи хизматчиёни ҳарби қатъиян ва дақиқ риоя намудани тартиб ва қоидаҳое мебошанд, ки қонунҳо ва оинномаҳои ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин фармонҳои командирон (сардорон) муқаррар намудаанд.

5. Интизоми ҳарби аз тарафи ҳар як хизматчии ҳарби дарк намудани қарзи ҳарби, масъулияти шахси ҷиҳати ҳимояи Ватан, инчунин фидокорию вафодории беандоза ба халқи худ, асос меёбад.

Усули асосии дар хизматчиёни ҳарби тарбия намудани интизомнокии баланди ҳарби эътиқод ба шумор меравад. Аммо эътиқод истифодаи чораҳои маҷбуркуниро нисбати онҳое, ки қарзи ҳарбии худро софдилона ба ҷо намеоранд, истисно намекунад.

6. Интизоми ҳарби ҳар як хизматчии ҳарбиро ӯҳдадор менамояд, ки:

- ба Савганди ҳарби вафодор бошад, Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқи байналмиллалиеро, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф намудааст, қатъиян риоя намояд;

- қарзи ҳарбии худро моҳирона ва мардонавор иҷро намояд, поквиҷдонона касби ҳарбиро омӯзад, амволи ҳарби ва давлатиро эҳтиёт кунад;

- мушкилоти хизмати ҳарбиро суботкорона рафъ намояд, барои иҷрои вазифаи ҳарби ҳаёти худро дареғ надорад;

- қоидаҳои муносибати байниҳамдигарии хизматчиёни ҳарбиро, ки оинномаҳои ҳарби муқаррар намудаанд, риоя кунад, рафоқати низомиро мустаҳкам намояд;

- ҳушёру зирак бошад, сирри ҳарби ва давлатиро қатъиян пинҳон нигоҳ дорад;

- командирон (сардорон) ва якдигарро эҳтиром намояд, қоидаҳои саломи (муоширати) ҳарби ва одоби ҳарбиро риоя кунад;

- дар ҷойҳои ҷамъияти шоиста рафтор кунад, кирдори номуносибро ба худ раво набинад ва дигаронро аз ин хел кирдор боздорад, ба ҳимояи шаъну шарафи шаҳрвандон мусоидат намояд.

7. Интизоми баланди ҳарби бо усули зайл ба даст оварда мешавад:

- тавассути тарбияи хизматчиёни ҳарби бо сифатҳои баланди маънави-психологи ва ҷанги, итоати бошууронаи онҳо ба командирон (сардорон);

- тавассути масъулияти шахсии ҳар як хизматчии ҳарби барои иҷрои ӯҳдадориҳои худ ва талаботи оинномаҳои ҳарби;

- тавассути нигоҳ доштани интизоми дохили дар қисми ҳарби (ҷузъу томҳои ҳарби) ва риояи қатъии тартиботи рӯзнома аз ҷониби ҳамаи хизматчиёни ҳарби;

- тавассути ташкили дақиқи омодагии ҷанги ва ба он фаро гирифтани тамоми ҳайати шахси;

- тавассути серталабии ҳаррӯзаи командирон (сардорон) нисбат ба тобеон ва назорати вазифашиносии онҳо, нигоҳ доштани эҳтироми шахсии хизматчиёни ҳарби ва нисбат ба онҳо зоҳир намудани ғамхории доими, моҳирона ба ҳам пайвастан ва истифодаи дурусти тадбирҳои боварикунони, маҷбурсози ва таъсири ҷамъиятии коллективи;

- тавассути дар қисми ҳарби (ҷузъу томҳо) фароҳам овардани шароитҳои моддию маишии зарури.

8. Барои вазъи тартибу интизом дар қисми ҳарби (ҷузъу томҳо) командир ва муовини ӯ оид ба корҳои тарбияви масъулиятдор буда, онҳо бояд доимо интизоми баланди ҳарбиро нигоҳ доранд, аз тобеон риояи онро талаб кунанд, шахсони арзандаро қадрдони намоянд ва фориғболонро қатъиян ҷазо диҳанд.

9. Ба мақсади нигоҳ доштани интизоми баланди ҳарби дар қисми ҳарби (ҷузъу том) командир вазифадор аст:

- сифати шахсии тобеонро омӯзад, қоидаҳои муносибати байниҳамдигарии онҳоро, ки оинномаҳои ҳарби муқаррар намудаанд, нигоҳ дорад, коллективи ҳарбиро муттаҳид созад, дӯстии байни хизматчиёни ҳарбии миллатҳои гуногунро мустаҳкам намояд:

- вазъи интизоми ҳарби ва ҳолати рӯҳию психологии ҳайати шахсиро донад ва ба дарки умумии талабот, вазифаҳо ва роҳҳои тақвияти интизоми ҳарби аз ҷониби тобеон, ноил гардад;

- фаъолияти тобеонро оид ба тақвияти интизоми ҳарби ва баланд бардоштани ҳолатҳои рӯҳию психологии ҳайати шахси роҳбари намояд, амалияи татбиқи ҳавасмандгардони ва муҷозоти интизомиро омӯзонад;

- вайронкориҳои ошкоршударо фавран рафъ намуда, ҳама гуна кирдореро, ки метавонад ба қобилияти ҷангии қисми ҳарби (ҷузъу том) зарар оварад, қатъиян пешгири намояд, оид ба пешгирии ҷиноят, ҳодиса ва кирдори ношоиста корҳоро анҷом диҳад;

- тобеонро дар рӯҳияи иҷрои бечунучарои талаботи интизоми ҳарби тарбия намуда, дар онҳо ҳисси шаъну эътибори шахси, дарки ифтихори ҳарби ва қарзи ҳарби рушду такомул диҳад, дар қисми ҳарби (ҷузъу том) нисбат ба вайронкуниҳои интизоми ҳарби, махсусан нисбат ба муносибатҳои ғайриоинномави дар байни хизматчиёни ҳарби, ҳолатҳои беадолатии иҷтимои фазои оштинопазир фароҳам орад ва ба ин мақсад ба таври васеъ аз ошкорбаёни истифода барад;

- мунтазам ҳолати интизоми ҳарби ва ҳолати рӯҳию психологии тобеонро таҳлил намуда, дар ин бора сари вақт ва объективона, дар хусуси ҷинояту ҳодисаҳо бошад фавран ба командирони (сардорони) болои гузориш диҳад.

Яке аз ӯҳдадориҳои муҳимтарини командир - ин эҳтироми шахсият, ифтихори милли, ғамхори оид ба ҳимояи иҷтимои ва ҳуқуқии хизматчиёни ҳарби мебошад. Командире (сардоре), ки вайронкунии интизоми ҳарби, ҷиноят ва ҳодисаҳоро пинҳон медорад, ба ҷавобгари кашида мешавад.

10. Командир (сардор) бояд ба тобеони худ наздик бошад, эҳтиёҷ ва талаботи онҳоро донад, ба қонеъ гардонидани онҳо муваффақ шавад, ба дағали ва пастзании шаъну эътибори тобеон роҳ надиҳад, дар риояи қатъии қонунҳо, оинномаҳои ҳарби ва фармонҳо, инчунин дар покизагии ахлоқ, ростқавли, хоксори ва адолатпарасти ҳамеша намунаи ибрат бошад.

Ҳар як хизматчии ҳарби бояд итминон дошта бошад, ки ҳуқуқу манфиатҳои қонунии ӯ ҳимоя карда мешаванд ва ӯ бояд ғамхории командиронро (сардоронро) нисбат ба дахлнопазирии шахсиаш, нисбат ба эҳтироми шаъну шарафаш дарк намояд.

11. Фаъолияти командирон (сардорон) оид ба нигоҳдории интизоми ҳарби на бо шумораи қонуншиканиҳои дар қисми ҳарби ҷойдошта, балки бо риояи дақиқи қонунҳо ва оинномаҳои ҳарби, аз тарафи онҳо пурра истифода бурдани ҳуқуқи интизоми, иҷрои ӯҳдадориҳояшон бо мақсади ҷори намудани тартибот ва сари вақт пешгири намудани вайронкуниҳои интизоми ҳарби баҳо дода мешавад. Ҳеҷ як вайронкунандаи интизоми ҳарби набояд аз ҷавобгари дар канор монад ва ҳеҷ як бегуноҳе набояд ба ҷавобгари кашида шавад.

Командире (сардоре), ки барои риояи тартиботи оинномави ва талаботи интизоми ҳарби шароити заруриро таъмин наменамояд ва оиди барқарор кардани онҳо ягон чора намеандешад, барои ин ҷавобгар мебошад.

Ҳар як хизматчии ҳарби вазифадор аст, ки дар барқарорсозии тартибу интизом ба командирон (сардорон) мусоидат намояд. Хизматчии ҳарби барои саркаши кардан аз кӯмак ба командир (сардор) ҷавобгар мебошад.

12. Ҳуқуқи командир (сардор) дар бораи додани фармон ва ӯҳдадории тобеон оид ба итоати бечунучаро - принсипҳои асосии яккасардори мебошад.

Дар сурати аз тарафи тобеон ошкоро итоат накардан ё муқобилият намудан, командир (сардор) ӯҳдадор аст барои барқарор намудани тартибу интизом тамоми чораҳои маҷбуркунии дар қонунҳо ва оинномаҳои ҳарби пешбинишударо, аз ҷумла ҳабс ва ба ҷавобгарии ҷинояти кашидани гунаҳкорро, андешад. Зимнан яроқ танҳо дар вазъияти ҷанги, дар шароити осоишта бошад- танҳо дар ҳолатҳои истиснои,ки таъхирнопазир аст, мувофиқи талаботи Оинномаи хизмати дохилии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон мумкин аст, истифода бурда шавад.

13. Истифодаи ҳавасмандгардони ва андешидани ҷазои интизомиро метавонанд танҳо командирони бевосита ва командироне, ки дар фасли "Андешидани ҷазоҳои интизоми дар ҳолатҳои махсус" зикр гардидаанд, амали намоянд.

Ҳуқуқҳои интизомие, ки ба сардорони хурд дода шудаанд, ҳамеша ба сардорони калон низ тааллуқ доранд.

14. Командироне (сардороне), ки вазифаҳояшон дар ҳамин Оиннома (замимаи 1) номбар нашудааст, нисбат ба хизматчиёни ҳарбии дар тобеи онҳо буда, аз ҳуқуқи интизоми, мувофиқи рутбаи ҳарбии худ, ки тибқи вазифаи ишғолкардаашон дар назар дошта шудааст, истифода мебаранд:

а) сержанти хурд , сержант- аз ҳуқуқи командири отделения;

б) сержанти калон - аз ҳуқуқи муовини командири взвод;

в) старшина, прапорщик ва прапорщики калон - аз ҳуқуқи старшинаи рота;

г) лейтенанти хурд, лейтенант ва лейтенанти калон - аз ҳуқуқи командири взвод (гурӯҳ);

д) капитан- аз ҳуқуқи командири рота;

е) майор, подполковник - аз ҳуқуқи командири баталён;

ж) полковник - аз ҳуқуқи командири бригада ;

з) генерал - майор, генерал - лейтенант, генерал-полковник - аз ҳуқуқи фармондеҳи навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ.

15. Муовинони командирони ҷузъу томҳо, қисмҳои ҳарби ва қисмҳои муттаҳид нисбат ба тобеони худ аз ҳуқуқи интизомие истифода мебаранд, ки аз ҳуқуқҳои ба командирони бевоситаи онҳо додашуда як дараҷа пасттар мебошад.

16. Афсарон аз муовинони командирони баталёни алоҳида ва аз онҳо пасттар ҳангоми сафари хизмати бо ҷузъу томҳо, командаҳо (дастаҳо) ба сифати сардори онҳо, инчунин ҳангоми иҷрои вазифаи мустақилона берун аз қароргоҳи қисми ҳарбии худ, ки тибқи фармони командири қисми ҳарби муайян шудааст, аз ҳуқуқи интизомии як дараҷа болотар аз ҳуқуқҳои барои вазифаи ишғолнамудаашон муайянгардида истифода мебаранд.

Хизматчиёни ҳарбие, ки сардорони командаҳо таъин шудаанд, дар ҳолатҳои қаблан зикргардида аз ҳуқуқи интизомии зерин истифода мебаранд:

сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо - аз ҳуқуқи старшинаи рота (команда); дорандагони рутбаи ҳарбии старшина, прапоршик - аз ҳуқуқи командири взвод (гурӯҳ); прапоршикҳое, ки вазифаи командири взводро ишғол менамоянд - аз ҳуқуқи командири рота.

17. Афсарон - командирони ҷузъу томҳои шунавандагон, курсантҳо дар муассисаҳои таълимии ҳарби нисбат ба тобеони худ аз ҳуқуқи интизомии як дараҷа болотар, аз ҳуқуқҳои барои вазифаи ишғолкардаашон муайяншуда истифода мебаранд.

18. Вазири мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбат ба хизматчиёни ҳарбии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳуқуқи интизомии дар ҳамин Оиннома муқарраргардида ба таври пурра истифода мебарад.

19. Муовинони вазири мудофиа, фармондеҳони навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ аз ҳуқуқи интизоми, ки як дараҷа аз ҳуқуқҳои барои Вазири мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон додашуда пасттаранд, истифода мебаранд.

ҲАВАСМАНДГАРДОНӢ

20. Ҳавасмандгардони яке аз воситаҳои муҳими тарбияи хизматчиёни ҳарби ва таҳкими интизоми ҳарби мебошад.

Ҳар як командир (сардор) дар доираи ҳуқуқҳое,ки ҳамин Оиннома барояш пешбини намудааст ӯҳдадор аст, ки хизматчиёни ҳарбии тобеашро барои корнамои, ташаббуси оқилона, ҷидду ҷаҳд ва корномаи хизмати ҳавасманд намояд.

Дар сурате, ки агар командир (сардор) ҳуқуқҳои барояш додашударо нокифоя шуморад, ӯ метавонад барои бо ҳуқуқи командири калон (сардор) ҳавасманд намудани хизматчиёни ҳарбие, ки хизмати шоён намудаанд, дархост пешниҳод кунад.

21. Барои мардонаги ва шуҷоат, ки ҳангоми иҷрои қарзи ҳарби нишон дода шудааст, барои роҳбарии намунавии қӯшунҳо ва дигар хизматҳои барҷаста дар назди давлат ва Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, барои ноил шудан ба натиҷаҳои баланди омодагии ҷанги, барои ба дараҷаи аъло азхуд намудани намунаҳои нави аслиҳа ва техникаи ҳарби, сардорон, (аз командирони полк сар карда то командирони ба онҳо баробар ва болотар аз онҳо), командирони баталёнҳои алоҳида, инчунин командирони қисмҳои ҳарбии алоҳидае, ки мувофиқи банди 14 "Е" дорои ҳуқуқи интизомии командири баталён мебошанд, ҳуқуқ доранд, ки дар хусуси пешниҳоди хизматчиёни ҳарбии дар тобеашонбуда барои сарфароз гардонидан бо мукофотҳои давлати, дархост пешниҳод намоянд.

ҲАВАСМАНДГАРДОНИҲОЕ, КИ НИСБАТ БА САРБОЗОН, СЕРЖАНТҲО ВА СТАРШИНАҲО ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

22. Нисбат ба сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо ҳавасмандгардониҳои зерин татбиқ карда мешаванд:

а) бекор кардани ҷазои интизомии қаблан додашуда;

б) эълон кардани раҳматнома;

в) дар хусуси иҷрои намунавии қарзи ҳарби ва дар хусуси ҳавасманд гардиданаш хабар додан ба волидайн ё ҷои кори (таҳсили) қаблии хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд;

г) сарфароз намудан бо ифтихорнома, тӯҳфаҳои қиматбаҳо ё пули;

д) сарфароз намудан бо акси шахсии хизматчии ҳарби, ки он дар назди Байрақи Ҷангии парафшони қисми ҳарби гирифта шудааст;

е) ба сарбозон додани рутбаи ефрейтор;

ж) ба сержантҳо додани рутбаи навбатии ҳарбие, ки он аз рӯи рутбаи ҳарбии барои мансаби штатии ишғолкардаашон пешбини шудааст, як дараҷа болотар мебошад;

з) мукофотони бо нишони сарисинагии аълочи;

и) ба Китоби фахрии қисми ҳарби сабт намудани ному насаби сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо (замимаи 2);

к) ба мӯҳлати 5 шабонарӯз зиёд намудани давомнокии рухсати асосии хизматчиёни ҳарбие, ки хизматро тибқи даъват адо менамоянд (ба истиснои курсантҳои муассисаҳои таълимии ҳарбии маьлумоти касби).

Сархати дуюми хориҷ карда шуд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

ҲУҚУҚИ КОМАНДИРОН (САРДОРОН) ОИД БА ТАТБИҚИ ҲАВАСМАНДГАРДОНИҲО НИСБАТ БА САРБОЗОН, СЕРЖАНТҲО ВА СТАРШИНАҲОИ ТОБЕИ ОНҲО

23. Командири отделения, муовини командири взвод, старшинаи рота ва фармондеҳи взвод ҳуқуқ доранд:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашонро бекор кунанд;

б) раҳматнома эълон намоянд.

24. Командири рота ҳуқуқ дорад:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашро бекор кунад;

б) раҳматнома эълон намояд;

в) ба волидайн ё ҷои кори (таҳсили) қаблии хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд, дар хусуси ба иҷрои намунавии қарзи ҳарби, инчунин дар хусуси ҳавасманд гардиданаш хабар диҳад;

г) давомнокии рухсати асосии хизматчиёни ҳарбиеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват иҷро менамоянд, ба мӯҳлати то ду шабонарӯз зиёд намояд.

25. Командири баталён ҳуқуқ дорад:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашро бекор намояд;

б) раҳматнома эълон намояд;

в) ба волидайн ё ҷои кори (таҳсили) қаблии хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд, дар хусуси иҷрои намунавии қарзи ҳарби, инчунин дар хусуси ҳавасманд гардиданаш хабар диҳад;

г) бо ифтихорнома сарфароз гардонад;

е) давомнокии рухсати асосии хизматчиёни ҳарбиеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд, ба мӯҳлати то се шабонарӯз зиёд намояд.

Командири баталёни алоҳида, инчунин командири қисми ҳарбии алоҳида, ки мутобиқи зербанди "е" банди 14 дорои ҳуқуқи интизомии командири баталён мебошанд, ба ғайр аз ин ҳуқуқ доранд ҳавасмандгардонии дар зербандҳои "г"-,и" банди 26 зикргардидаро низ истифода баранд.

26. Командири полк ҳуқуқ дорад:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашро бекор кунад;

б) раҳматнома эълон намояд;

в) ба волидайн ё ҷои кори (таҳсили) қаблии хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд, дар хусуси иҷрои намунавии қарзи ҳарби, инчунин дар хусуси ҳавасманд гардиданаш хабар диҳад;

г) бо ифтихорнома, тӯҳфаҳои қиматбаҳо ё пули сарфароз гардонад;

д) сарфароз намудан бо акси шахсии хизматчии ҳарби, ки дар назди Байрақи Ҷангии парафшони қисми ҳарби гирифта шудааст;

е) рутбаи ҳарбии ефрейтор диҳад;

ж) ба сержантҳо рутбаи навбатии ҳарби то ҳадди сержанти калон диҳад, ки он аз рӯи рутбаи ҳарбии мансаби штатии ишғолкардааш пешбини шудааст, як дараҷа болотар мебошад;

з) бо нишони сарисинагии аълочи мукофотонад;

и) ба Китоби фахрии қисми ҳарби ному насаби сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоро сабт кунад;

к) давомнокии рухсати асосии хизматчиёни ҳарбиеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд, ба мӯҳлати то 5 шабонарӯз зиёд намояд.

27. Командироне (сардороне), ки аз командирони бригада ва аз онҳо болотар мебошанд, нисбат ба сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳои тобеи худ ҳуқуқ доранд тадбирҳои ҳавасмандгардонии тибқи Оинномаи мазкур пешбинишударо ба таври пурра истифода баранд.

ҲАВАСМАНДГАРДОНИҲОЕ, КИ НИСБАТ БА ПРАПОРЩИКҲО ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

28. Нисбат ба прапорщикҳо ҳавасмандгардониҳои зерин татбиқ карда мешаванд:

а) бекор кардани ҷазои интизомии қаблан додашуда;

б) эълон кардани раҳматнома;

в) бо ифтихорнома, тӯҳфаҳои қиматбаҳо ё пули сарфароз гардонидан;

г) ба Китоби фахрии қисми ҳарби сабт намудани ному насаби прапорщикҳо;

д) пеш аз мӯҳлат додани рутбаи ҳарбии прапорщики калон.

ҲУҚУҚИ КОМАНДИРОН (САРДОРОН) ОИД БА ТАТБИҚИ ҲАВАСМАНДГАРДОНИҲО НИСБАТ БА ПРАПОРЩИКҲОИ ТОБЕИ ОНҲО

29. Командири взвод (гурӯҳ), командири рота ва командири баталён ҳуқуқ доранд:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашонро бекор кунанд;

б) раҳматнома эълон кунанд;

30. Командири баталёни алоҳида, инчунин командири қисми ҳарбии алоҳида, ки мувофиқи банди 14 дорои ҳуқуқи интизомии командири баталён, командири полк, командири бригада мебошад, ба ғайр аз ин ҳуқуқ дорад ҳавасмандгардониҳои дар зербандҳои "в" ва "г" банди 28 зикргардидаро низ истифода баранд.

31. Фармондеҳи навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ, шахсони ба ӯ баробар ва аз ӯ болотар нисбат ба прапорщикҳои тобеи худ ҳуқуқ доранд чораҳои ҳавасмандгардониҳои дар ҳамин Оиннома пешбинишударо дар ҳаҷми пурра истифода баранд.

ҲАВАСМАНДГАРДОНИҲОЕ, КИ НИСБАТ БА АФСАРОН ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

32. Нисбат ба афсарон ҳавасмандгардониҳои зерин татбиқ карда мешаванд:

а) бекор кардани ҷазои интизомии қаблан додашуда;

б) эълон кардани раҳматнома;

в) сарфароз гардонидан бо ифтихорнома, тӯҳфаҳои қиматбаҳо (аз ҷумла ҳадяҳои номи) ё пули;

г) ба Китоби фахрии қисми ҳарби сабт намудани ному насаби афсарон;

д) пеш аз мӯҳлат додани рутбаи ҳарбии навбати;

е) додани рутбаи навбатии ҳарби то ҳадди майор, ки он аз рӯи рутбаи ҳарбии, барои мансаби штатии ишғолкардаашон пешбини шудааст, як дараҷа болотар мебошад;

ж) сарфароз гардонидан бо яроқи номи мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи яроқ".

33. Дар муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти касби ба ғайр аз ҳавасмандгардониҳои дар банди 32 номбаршуда, инчунин дар Лавҳаи фахри ному насаби шунаванда ва курсантҳое сабт карда мешаванд, ки муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти олии касбиро бо медали тилло ё муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти миёнаи касбиро бо дипломи аъло хатм намудаанд.

ҲУҚУҚИ КОМАНДИРОН (САРДОРОН) ОИД БА ТАТБИҚИ ҲАВАСМАНДГАРДОНИ НИСБАТ БА АФСАРОНИ ТОБЕИ ОНҲО

34. Командири рота ва командири баталён ҳуқуқ доранд:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашонро бекор кунанд;

б) раҳматнома эълон намоянд.

Командири баталёни алоҳида, инчунин командири қисми ҳарбии алоҳида, ки мутобиқи банди 14 дорои ҳуқуқи интизомии командири баталён мебошанд, ба ғайр аз ин ҳуқуқ доранд ҳавасмандгардониҳои дар зербанди "в" банди 35 зикргардидаро истифода баранд.

35. Командири полк, командири бригада, фармондеҳи навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ ҳуқуқ дорад:

а) ҷазои интизомии қаблан додаашро бекор намояд;

б) раҳматнома эълон намояд;

в) бо ифтихорнома, тӯҳфаҳои қиматбаҳо (аз ҷумла тӯҳфаҳои номи) ё пули сарфароз гардонад;

г) ба Китоби фахрии қисми ҳарби ному насаби афсаронро сабт намояд.

ТАРТИБИ ИСТИФОДАИ ҲАВАСМАНДГАРДОНӢ

36. Командирон (сардорон) метавонанд ҳавасмандгардониро нисбат ба хизматчиёни ҳарбии алоҳида ё тамоми ҳайати шахсии ҷузъу том ва қисми ҳарби истифода баранд.

Барои ҳамон як хизмати шоиста хизматчии ҳарби як маротиба ҳавасманд гардонида мешавад.

Ҳангоми муайян намудани навъи ҳавасмандгардони хусусияти хизмати шоиста, корнамоии хизматчии ҳарби, инчунин муносибати қаблии ӯ ба хизмати ҳарби ба инобат гирифта мешавад.

37. Хизматчии ҳарбие, ки ҷазои интизоми дорад, бо бекор кардани он ҳавасманд гардонида мешавад. Ба бекор кардани ҷазои интизоми танҳо командире (сардоре), ки ҷазоро додааст, инчунин командири бевоситае, ки аз ӯ на камтар ҳуқуқи интизоми дорад, ҳақ дорад.

Дар як вақт аз хизматчии ҳарби мумкин аст танҳо як ҷазои интизоми бардошта шавад.

Командир (сардор) танҳо баъди нақши тарбиявии худро ба ҷо овардани ҷазои интизоми ва пас аз он, ки хизматчии ҳарби бо иҷрои намунавии қарзи ҳарби рафторашро ислоҳ намудааст, метавонад ҷазои интизомиро бекор кунад.

38. Бекор кардани ҷазои интизомии паст кардан дар рутбаи (мансаби) ҳарби нисбат ба хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд, танҳо баъди на камтар аз се моҳи паст намудани рутбаи (мансаби) ҳарби мумкин аст татбиқ карда шавад. Бекор кардани ҷазои интизомии паст кардани мансаби хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро бо тартиби ихтиёри адо менамояд, чунин сурат мегирад: (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

- аз сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо - на барвақттар аз шаш моҳ;

- аз прапорщикҳо ва афсарон - на барвақттар аз як сол аз рӯзи паст кардан дар мансаб.

Сержанту старшинаҳо, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд ва дар рутбаи ҳарби паст карда шудаанд, сарфи назар аз вазифаи ишғолкардаашон дар як вақт бо бекор кардани ҷазои интизоми ба рутбаи пешинаи ҳарбиашон барқарор карда мешаванд.

Ҷазои интизомии паст кардан дар мансаб мумкин аст ҳамзамон бе барқарор намудани хизматчии ҳарби ба мансаб, бекор карда шавад.

39. Ҳавасмандгардони - эълон кардани раҳматнома, сарфароз гардонидан бо ифтихорнома, бо тӯҳфаи қиматбаҳо ё пули мумкин аст нисбат ба хизматчии ҳарбии алоҳида, инчунин нисбат ба ҳамаи ҳайати шахсии чузъу томҳо ва қисмҳои ҳарби, чун қоида дар охири давраи соли таълими (соли таҳсил), ҳангоми рухсат шудан ба эҳтиёт (истеъфо), инчунин ҷамъбасти натиҷаҳои мусобиқа (зӯрозмои) истифода бурда шавад.

40. Ҳавасмандгардони - хабар додан ба зодгоҳ ё ҷои кори (таҳсили) қаблии хизматчии ҳарби дар хусуси ба таври намунави иҷро намудани қарзи ҳарби ва дар хусуси ӯро ҳавасманд гардонидан нисбат ба хизматчии ҳарбие истифода мешавад, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд, зимнан ба зодгоҳ ё ба ҷои кори (таҳсил) қаблии хизматчии ҳарби оид ба софдилона иҷро намудани қарзи ҳарби ва дар бораи гирифтани ҳавасмандгардони таҳсиннома фиристода мешавад.

41. Ҳавасмандгардони - сарфароз гардонидан бо акси шахсии хизматчии ҳарби, ки он дар назди Байрақи Ҷангии парафшони қисми ҳарби гирифта шудааст, нисбат ба сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо истифода бурда мешавад.

Ба ҳар хизматчии ҳарбие, ки нисбат ба ӯ чунин ҳавасмандгардони истифода шудааст, ду акс (сурати хизматчии ҳарби бо либоси идона ва яроқ гирифта мешавад), бо матни ба ки ва барои чи дода шудани акс, ки дар паси он сабт шудааст, такдим мегардад.

42. Ҳавасмандгардони - додани рутбаи ҳарбии ефрейтор, пеш аз мӯҳлат додани рутбаи ҳарби ва додани рутбаи ҳарби то ҳадди майор, ки он аз рӯи рутбаи ҳарбии барои мансаби штатии ишғолкардаашон пешбини шудааст, як дараҷа болотар мебошад нисбат ба хизматчиёни ҳарбие истифода мешавад, ки ҳангоми ҳимояи давлат, иҷрои навбатдории ҷанги (хизмати ҷанги) ё иҷрои ӯҳдадориҳои дигари хизмати ҳарби сифатҳои баланди ахлоқию ҷанги зоҳир намудаанд, дар омодагии ҷанги ва таҳкими интизоми ҳарби ба нишондиҳандаҳои назаррас ноил шудаанд.

43. Бо нишони сарисинагии аълочи танҳо он сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳое, ки дар тӯли як давраи таълими, курсантҳои муассисаҳои таълимии ҳарбии маълумоти касби, ки дар давоми соли таҳсил аълочи буданд, мукофотонида мешаванд.

44. Ҳавасмандгардони - ба Китоби фахрии қисми ҳарби сабт намудани ному насаб нисбат ба шахсони зерин истифода бурда мешавад:

сарбозон, сержант ва старшинаҳои давраи ниҳоии таълим, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанду дар омодагии ҷанги ба натиҷаҳои назаррас ноил шудаанд ва ҳангоми иҷрои хизмат интизоми бенуқсон ва шуурнокии баланд зоҳир кардаанд, пеш аз рухсат шудан аз хизмат ба эҳтиёт (курсантҳо ва шунавандагони муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти касби - баъди хатми таълим);

хизматчиёни ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро бо тартиби ихтиёри адо менамоянд, барои хизмати бенуқсон дар Қувваҳои Мусаллаҳ, инчунин ҳамаи хизматчиёни ҳарбие, ки ҳангоми иҷрои қарзи ҳарби дар тамоми мӯҳлати адои хизмати ҳарби корномаҳои шоён кардаанд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

Ҳангоми эълони ҳавасмандгардони дар хусуси ба Китоби фахрии қисми ҳарби сабт намудан ба хизматчии ҳарби бо имзои командири қисми ҳарби таърифнома супорида мешавад ва дар хусуси ба Китоби фахрии қисми ҳарби сабт намудани ному насаби хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамояд, ба ғайр аз ин ба волидайн ё ҷои кори (таҳсили) қаблии ӯ хабар дода мешавад.

45. Зиёд намудани давомнокии рухсати асоси ҳамчун навъи ҳавасмандгардони нисбат ба хизматчиёни ҳарбие татбиқ мешавад, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, дар омодагии ҷанги натиҷаҳои хубу аъло доранд, ҳангоми хизмат ҷидду ҷаҳд ва корнамои зоҳир намудаанд. Доир ба зиёд намудани давомнокии рухсатии асоси дар фармони қисми ҳарби эълон карда мешавад.

46. Сарафароз гардонидани афсарон бо яроқ аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ё Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон инъоми фахри ба ҳисоб рафта, бо он бо тартиби муайяннамудаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи яроқ" афсарон барои корнамоии мумтоз ва хизмати шоиста дар назди давлат ва Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон мукофотонида мешаванд. Яроқи номи шамшер, ханҷар, таппонча ё милтиқи шикори буда метавонад. Ба ғайр аз навиштаҷоти дахлдор дар яроқи номи рутбаи ҳарби, ному насаби шахси мукофотонидашуда низ сабт мегардад. Навиштаҷот дар худи яроқ ё дар лавҳачаи оҳание, ки дар болои яроқ, корд ё ғилоф насб мегардад, анҷом дода мешавад.

47.Ҳавасмангардони дар назди саф, дар маҷлиси хизматчиёни ҳарби, бо фармон ё шахсан эълон карда мешавад.

Эълони фармонҳо дар бораи ҳавасмангардони, инчунин супоридани мукофотҳо ба хизматчиёни беҳтарин одатан дар вазъияти ботантана сурат мегирад.

Бо эълони фармон оид ба ҳавасмандгардонии хизматчиёни ҳарби ҳамчун қоида дар як вақт ба онҳо ифтихорнома, тӯҳфаҳои киматбаҳо ё пули, акси шахсии хизматчии ҳарби, ки он дар назди Байрақи Ҷангии парафшони қисми ҳарби гирифта шудааст, ё мактуб ба ҷои кори (таҳсили) қабли дар хусуси иҷрои намунавии қарзи ҳарби аз чониби онҳо, супорида мешавад.

48. Хизматчии ҳарби баъди бекор кардани ҷазои интизоми аз ҷониби командири дахлдор ё пас аз гузаштани як сол аз лаҳзаи додани ҷазои охирин, агар дар ин муддат аз ҷониби ӯ кирдори дигаре содир нашуда бошад, ҷазои интизоми надошта эътироф карда мешавад.

ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМӢ

49. Барои вайрон кардани интизоми ҳарби ё тартиботи ҷамъияти хизматчии ҳарби шахсан масъулияти интизомиро ба зимма дорад.

Ҳангоми аз тарафи хизматчии ҳарби вайрон кардани интизоми ҳарби ё тартиботи ҷамъияти командир (сардор) метавонад танҳо бо хотиррасон кардани ӯҳдадори ва қарзи ҳарбиаш маҳдуд шавад, дар ҳолатҳои зарури бошад, нисбати ӯ ҷазои интизоми татбиқ кунад. Зимнан ӯ бояд ба инобат гирад, ки ҷазои муқарраршуда ҳамчун тадбири таҳкими интизомноки ва тарбияи хизматчиёни ҳарби бояд ба вазнинии кирдори содиршуда ва дараҷаи гуноҳе, ки аз тарафи командир дар натиҷаи тафтиш муқаррар гардидааст, мувофиқ бошад.

50. Ба мақсади маҳкумсозии ҷамъиятии вайронкунии интизоми ҳарби ё тартиботи ҷамъияти, кирдори хизматчиёни ҳарби мувофиқи қарори командир (сардор) метавонад ба таври зайл барраси ва муҳокима гардад:

сарбозон - дар маҷлисҳои ҳайати шахси;

сержантҳо ва старшинаҳо - дар маҷлисҳои сержантҳо ва старшинаҳо;

прапорщикҳо - дар маҷлисҳои прапорщикҳо;

хизматчиёни ҳарбии ҷинси зан - дар маҷлисҳои заноне, ки рутбаи ҳарбиашон (вазифаашон) аз рутбаи ҳарбии (вазифаи) хизматчизане, ки кирдори ӯ муҳокима карда мешавад, паст набошад;

афсарон - дар маҷлисҳои афсарон.

Ба ғайр аз ин кирдори афсарон ва прапорщикҳо мумкин аст дар судҳои рафиқонаи шаъни афсари ва прапорщикҳо мавриди муҳокима қарор гирад.

Қарор дар бораи арзёбии кирдори афсарон ва прапоршикҳо дар судҳои рафиқонаи шаъни афсари аз тарафи командири қисми ҳарбие, ки дар он суд ташкил карда шудааст, инчунин аз тарафи сардорони аз онҳо болотар қабул карда мешавад. Бо қабули қарор оид ба муҳокимаи кирдори афсарон ва прапорщикҳо дар судҳои рафиқонаи шаъни афсари, ба онҳо дар як вақт барои ҳамин кирдор татбиқ намудани ҷазои интизоми манъ аст.

51. Дар ҳолатҳои ноилоҷ, ки таъхирнопазир аст, хизматчиёни ҳарби мумкин аст аз мансаб барканор карда шаванд.

Аз мансаб барканор кардани хизматчиёни ҳарбиро он командир (сардор) метавонад анҷом диҳад, ки ӯ ҳуқуқи ба ин вазифа таъин намудани онҳоро дорад. Командире (сардоре), ки тобеи худро аз мансаб барканор менамояд, вазифадор аст фавран дар ин хусус ба командирони болои хабар диҳад, сабабу шароите, ки боиси аз мансаб дур кардан гаштааст, муфассал баён намояд.

Командире (сардоре), ки тобеи худро бидуни асосҳои кофи аз мансаб барканор намудааст, барои ин ҷавобгар мебошад.

Фармони командир (сардор) оид ба татбиқи ҷазои интизоми мумкин аст дар шакли шифоҳи ё хатти дода шавад.

ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМИЕ, КИ НИСБАТ БА САРБОЗОН, СЕРЖАНТҲО ВА СТАРШИНАҲО ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

52. Нисбат ба сарбозон мумкин аст ҷазоҳои зерин татбиқ карда шаванд:

а) танбеҳ;

б) танбеҳи қатъи;

в) аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кардани сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд;

г) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд таъин кардани навбати (наряди) ғайринавбатии кори то 5 навбат;

д) ҳабс кардани сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд - то 10 шабонарӯз бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби (гауптвахта); (Қарори МНМО ҶТ № 87 аз 29.06.05с.)

е) маҳрум намудан аз нишонаи сарисинагии аълочи;

ж) хориҷ карда шуд. (Қарори МНМО ҶТ № 87 аз 29.06.05с.)

53. Барои сержантҳо ва старшинаҳое, ки хизматро тибқи даъват адо менамоянд, мумкин аст ҷазоҳои зерин татбиқ карда шавад:

а) танбеҳ;

б) танбеҳи қатъи;

в) маҳрум кардан аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби;

г) ҳабс намудан бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби то 10 шабонарӯз;

д) маҳрум намудан аз нишони сарисинагии аълочи;

е) паст кардан дар мансаб;

ж) як дараҷа паст кардани рутбаи ҳарби;

з) як дараҷа паст кардани рутбаи ҳарби бо гузаронидан ба мансаби пасттар.

54. Ба сержантони мақомоти амният, ки хизмати ҳарбиро бо тартиби ихтиёри адо менамоянд, инчунин ба хизматчиёни ҳарбии ҷинси зан, ки шахсан хоста гирифта шудаанду хоҳиши адои хизмати ҳарбиро бо тартиби ихтиёри дар вазифаҳои прапоршикҳо, сержантҳо ва аскарон доранд, ҷазоҳои зерин муқаррар карда шуданаш мумкин аст:

а) танбеҳ;

б) танбеҳи қатъи;

в) ҳабс намудан бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби ба мӯҳлати то 7 шабонарӯз;

г) маҳрум намудан аз нишони сарисинагии аълочи;

д) паст кардан дар мансаб (ба ғайр аз аскарон);

е) пеш аз мӯҳлат рухсат намудан ба эҳтиёт.

Эзоҳ: Нисбати хизматчиёни ҳарбии ҷинси зан, ки хизмати ҳарбиро ба сифати сарбоз, сержант ё прапоршик адо менамоянд, ҷазои дар зербанди "в"-и ҳамин банд зикргардида, татбиқ карда намешавад. (Қарори МНМО ҶТ № 87 аз 29.06.05с.)

ҲУҚУҚИ КОМАНДИРОН (САРДОРОН) ОИД БА ТАТБИҚИ ҶАЗОИ ИНТИЗОМИ НИСБАТ БА САРБОЗОН, СЕРЖАНТҲО ВА СТАРШИНАҲОИ ТОБЕИ ОНҲО

55. Командири отделения ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) сарбозонеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд,то 1 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд.

56. Муовини командири взвод ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) сарбозон ва сержантҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо менамоянд, аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунандто 2 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд.

57. Старшинаи рота (команда) ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи катъи эълон намояд;

б) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунандто 3 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд.

58. Командири взвод (гурӯҳ) ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунандто 4 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд.

59. Командири рота ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунандто 5 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд;

г) сарбозон, сержант ва старшинаҳоро бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби то 3 шабонарӯз, ҳабс намояд.

60. Командири баталён ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозоне, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунандто 5 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд;

г) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби то 7 шабонарӯз. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

Командири баталёни алоҳида, инчунин командири қисми ҳарбии алоҳида, ки мувофиқи банди 14 ҳуқуқи интизомии командири баталёнро дорад, ба ғайр аз ин ҳуқуқ дорад ҷазоҳои дар зербандҳои "д" -"з"-и банди 58 зикршударо низ татбиқ намояд.

61. Командири полк ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маҳрум кунад;

в) ба сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳое, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд то 5 навбати ғайринавбатии кори таъин намояд;

г) сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби - то 10 шабонарӯз, ҳабс намояд; (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

д) аз нишони сарисинагии аълочи маҳрум намояд;

е) сержанту старшинаҳоро ба мансаби пасттар таъин кунад;

ж) фаровардани як зина аз ҳадди сержанти калон сар карда пасттар рутбаи ҳарбии сержантҳо ва старшинаҳоеро, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, аз он поён, аз ҷумла бо ба мансаби пасттар гузарониданро анҷом диҳад;

з) хориҷ карда шавад; (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

62. Командири бригада, ба ӯ баробар ва болотар аз ӯ нисбат ба сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳои дар тобеи онҳо буда, ҳуқуқ доранд, ки ҷазои интизомии муқаррарнамудаи ҳамин Оинномаро дар ҳаҷми пурра татбиқ намоянд.

ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМИЕ, КИ НИСБАТ БА ПРАПОРЩИКҲО ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

63. Нисбат ба прапорщикҳо мумкин аст, ҷазоҳои зерин татбиқ карда шаванд:

а) танбеҳ;

б) танбеҳи қатъи;

в) ҳабс намудан бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби то 5 шабонарӯз;

г) огоҳ намудан дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати; (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

д) паст кардан дар мансаб;

е) пеш аз мӯҳлат рухсат намудан ба эҳтиёт.

Нисбат ба хизматчиёни ҳарбии ҷинси зан, ки хизмати ҳарбиро ба сифати прапоршикҳо адо менамоянд, ҷазои дар зербанди "в" ҳамин банд зикргардида татбиқ карда намешавад.

ҲУҚУҚИ КОМАНДИРОН (САРДОРОН) ОИД БА ТАТБИҚИ ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМИ НИСБАТ БА ПРАПОРЩИКҲОИ ТОБЕИ ОНҲО

64. Командири взвод (гурӯҳ) ва командири рота ҳуқуқ доранд, ки танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон намоянд.

65. Командири баталён ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) ба ҳабс гирад ва то 3 шабонарӯз дар маҳбаси ҳарби нигоҳ дорад.

Командири баталёни алоҳида, инчунин командири қисми ҳарбии алоҳидае, ки мувофиқи банди 14 ҳуқуқи интизомии командири баталёнро дорад, ба ғайр аз ин, ҳуқуқ дорад прапоршикҳоро дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намоянд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

66. Командири полк ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) ба ҳабс гирад ва то 4 шабонарӯз дар маҳбаси ҳарби нигоҳ дорад;

в) дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намояд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

67. Командирони дивизия (бригада) ҳуқуқ дорад:

а) танбеҳ ва танбеҳи қатъи эълон намояд;

б) ба ҳабс гирад ва то 5 шабонарӯз дар маҳбаси ҳарби нигоҳ дорад;

в) дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намояд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

68. Фармондеҳони навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ нисбат ба прапорщикҳои дар тобеашон буда ҳуқуқ доранд, ки ҷазои интизомии пешбининамудаи ҳамин Оинномаро дар ҳаҷми пурра татбиқ намоянд.

ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМИЕ, КИ НИСБАТ БА АФСАРОН ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

69. Нисбат ба афсарон (ба истиснои афсарони оли) мумкин аст ҷазоҳои зерин татбиқ карда шаванд:

а) танбеҳ;

б) танбеҳи қатъи;

в) огоҳ намудан дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати; (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

г) паст кардан дар мансаб;

д) пеш аз мӯҳлат рухсат намудан ба эҳтиёт.

70. Нисбат ба афсарони оли мумкин аст ҷазоҳои зерин татбиқ карда шаванд:

а) танбеҳ;

б) танбеҳи қатъи;

в) огоҳ намудан дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати; (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

г) паст кардан дар мансаб.

ҲУҚУҚИ КОМАНДИРОН (САРДОРОН) ОИД БА ТАТБИҚИ ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМИ НИСБАТ БА АФСАРОНИ ТОБЕИ ОНҲО

71. Командири рота ва баталён ҳуқуқ доранд танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон намоянд.

Командири баталёни алоҳида, инчунин командири қисми ҳарбии алоҳида, ки мувофиқи банди 14 ҳуқуқи интизомии командири баталёнро дорад, ба ғайр аз ин ҳуқуқ дорад афсаронро дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намоянд. (Қарори МНМО ҶТ № 87 аз 29.06.05с.)

72. Командири полк ва командири бригада ҳуқуқ доранд:

а) танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон намоянд;

б) дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намоянд. (Қарори МНМО ҶТ № 87 аз 29.06.05с.)

73. Фармондеҳони навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ ҳуқуқ доранд:

1. Нисбат ба афсарон (ба истиснои афсарони оли):

а) танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон кунанд;

б) дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намоянд; (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

в) афсаронеро, ки аз рӯи штат мансаби ,капитан, ва аз он пасттарро ишғол менамоянд, дар мансаб паст кунанд;

г) афсарони аз рутбаи "капитан" ва пасттар аз онро пеш аз мӯҳлат ба эҳтиёт рухсат намоянд.

2. Нисбат ба афсарони оли:

а) танбеҳ ё танбеҳи қатъи эълон кунанд;

б) дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати огоҳ намоянд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

ТАТБИҚИ ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМӢ ДАР ҲОЛАТҲОИ МАХСУС

74. Сардорони гарнизонҳо ва комендантҳои ҳарбии гарнизонҳо ҳуқуқ доранд, ки ба хизматчиёни ҳарбии дар гарнизон буда ва ё муваққатан дар гарнизон таваққуфкарда, дар ҳолатҳои зерин ҷазоҳои интизоми татбиқ намоянд:

а) дар ҳолате, ки кирдори содиршуда ба вайрон кардани қоидаҳои хизмати гарнизони ё қаровули вобаста бошад;

б) дар ҳолате, ки вайрон кардани интизоми ҳарби ё тартиботи ҷамъияти берун аз қисми ҳарби содир шуда бошад;

в) дар ҳолате, ки кирдор ҳангоми рухсати, сафари хизмати ё ҳангоми нигаҳдошт дар маҳбаси ҳарбии гарнизон содир шуда бошад.

Сардорони робитаҳои ҳарби дар навъҳои нақлиёт ва комендантҳои ҳарби дар роҳҳо ҳуқуқ доранд, ки нисбат ба хизматчиёни ҳарбии ҳангоми сафар кирдор содиркарда, ҷазои интизоми татбиқ намоянд.

75. Нисбат ба хизматчиёни ҳарбие, ки мутобиқи ҳолатҳои дар банди 74 ҳамин Оиннома зикршуда кирдор содир кардаанд, сардорон ҳуқуқҳои интизомии зеринро доранд:

- сардори гарнизон бо ҳуқуқе, ки дар асоси мансаби штатии асоси ба ӯ дода шудааст;

- сардори робитаҳои ҳарби дар навъҳои нақлиёт бо ҳуқуқе, ки мувофиқи рутбаи ҳарби аз рӯи мансаби штатии ишғолкардааш пешбини шудааст (банди 14);

- коменданти ҳарбии гарнизон ва ҳамаи комендантҳои ҳарби дар роҳҳо як дараҷа баландтар аз ҳуқуқе, ки ба онҳо мутобиқи рутбаи ҳарбии аз рӯи мансаби штатии ишғолкардаашон пешбингардида, дода шудааст;

- коменданти ғайриштатии гарнизон як дараҷа баландтар аз ҳуқуқе, ки ба ӯ мутобиқи рутбаи ҳарбии аз рӯи мансаби асосии штатии ишғолкардааш пешбингардида, дода шудааст.

76. Сардороне, ки мувофиқи банди 74 ҷазо додаанд, дар ин бора ба командирони он қисмҳои ҳарби ва сардорони он муассисаю корхонае, ки хизматчиёни ҳарбии кирдор содирнамудагон бошад ба ҳайати онҳо шомиланд, бо усули гузоштани сабт дар билетҳои рухсати ё гувоҳномаҳои сафари хизмати ё супоришномаи хизматчиёни ҳарби хабар медиҳанд.

Хизматчиёни ҳарби баъди расидан ба ҷои хизмати доими бояд ба сардорони бевоситаи худ оид ба гирифтани ҷазои интизоми гузориш диҳанд.

Хизматчиёни ҳарбие, ки аз ҷазои гирифтаашон хабар намедиҳанд, ба ҷавобгарии интизоми кашида мешаванд.

77. Хизматчиёни ҳарбии дар эҳтиёт ва дар истеъфобуда дар сурати содир кардани кирдоре, ки шарафи ҳарби ва шаъни рутбаи ҳарбиро бадном мекунад, мумкин аст бо ҳукми муовини Вазири мудофиа ё Вазири мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳуқуқи пӯшидани сару либоси ҳарби маҳрум карда шаванд.

78. Ҳангоми якҷоя адо намудани хизмат аз ҷониби хизматчиёни ҳарбие, ки дар тобеъияти якдигар намебошанд, вақте, ки муносибатҳои байниҳамдигарии хизматии онҳоро командирон (сардорон) муайян накардаанд, хизматчии ҳарбии аз рӯи мансаб баландтар, вале дар сурати баробар будани мансаби онҳо, дорои рутбаи ҳарбии баландтар сардор ба ҳисоб меравад ва ӯ аз ҳуқуқи интизомие, ки тибқи вазифаи ишғолкардааш ба ӯ дода шудааст, истифода мебарад.

79. Барои дар ҳузури калонтар аз ҷониби хурд риоя накардани интизоми ҳарби ё қоидаи саломи ҳарби, калонтар бояд ба хурд огоҳи диҳад ва агар ин кор таъсир нарасонад, ӯ метавонад дигар чораҳои дар оинномаҳои ҳарби пешбинишуда, аз ҷумла то ба ҳабс гирифтан ва дар маҳбаси ҳарби нигоҳ доштанро истифода барад.

Дар чунин ҳолатҳо ҳуқуқи ба ҳабс гирифтан ба инҳо тааллуқ дорад: нисбат ба прапорщикҳо- ба афсарони олирутба ва калон ва нисбат ба сарбозону сержантҳо ва старшинаҳо бошад - ба ҳамаи афсарон.

Тартиби дар ҳолатҳои таъхирнопазир татбиқ намудани баҳабсгири ва нигоҳдори дар маҳбасхонаи ҳарби дар замимаи 5, банди 11 муайян карда шудааст.

80. Шахсоне, ки талаби калонро ҷиҳати рафтан зери ҳабс ба ҷо намеоранд (банди 79) , ҳамчун барои иҷро накардани фармони сардор ба ҷавобгари кашида мешаванд.

ТАРТИБИ ТАТБИҚИ ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМӢ

81. Нисбат ба хизматчии ҳарбие, ки интизоми ҳарби ё тартиботи ҷамъиятиро вайрон кардааст, фақат ҳамон ҷазоҳои интизомие татбиқ карда мешаванд, ки дар ҳамин Оиннома муайян шудаанд ва ба рутбаи ҳарбии хизматчии ҳарбию ҳуқуқи интизомии командире (сардоре), ки барои ба ҷавобгарии интизоми кашидани гунаҳкор қарор қабул кардааст, мувофиқ мебошанд.

82. Қабл аз баровардани қарор дар бораи татбиқи ҷазои интизоми аз ҷониби командир (сардор) бояд тафтиш сурат гирад. Ин амал бо мақсади муқаррар кардани шахсони гунаҳкор ва ошкор намудани сабабу шароитҳое, ки ба содир кардани кирдор мусоидат намудаанд, гузаронида мешавад. Командир (сардор) дар ҷараёни тафтиш бояд муайян кунад ки;

оё дар ҳақиқат кирдор ҷой дорад, дар куҷо, кай, дар кадом ҳолат ва бо кадом мақсад он содир шудааст ва дар чи ифода ёфтааст; будани гуноҳ дар ҳаракати (беҳаракатии) шахсони мушаххас, дараҷаи гуноҳи ҳар яки онҳо дар мавриди содир намудани кирдор аз тарафи якчанд шахсон; оқибати кирдор чи гуна аст, ҳолатҳое, ки ҷавобгарии шахси гунаҳкорро сабук ё вазнин месозад, сабаб ва шароите, ки ба содир шудани кирдор мусоидат намудааст.

Агар дар ҷараёни тафтиш маълум гардад, ки кирдори хизматчии ҳарби аломатҳои таркиби ҷиноятро дорад, командири қисми ҳарби прокурори ҳарбиро хабардор менамояд ва ӯ ҳангоми зарурат парвандаи ҷиноятиро оғоз ва тафтиши пешакиро таъин мекунад.

83. Ҳангоми муайян кардани гуноҳ ва татбиқи чораҳои ҷазои интизоми хусусияти кирдор, ҳолате, ки зимни он кирдор содир шуда буд; оқибатҳои он, рафтори қаблии гунаҳкор, ҳамчунин давомнокии хизмати ҳарбии ӯ ва дараҷаи донистани тартиби адои хизмат, ба инобат гирифта мешаванд.

Вазнинии ҷазои интизоми меафзояд, агар кирдор ҳангоми иҷрои навбатдории ҷанги (хизмати ҷанги) ва иҷро намудани дигар ӯҳдадориҳои хизмати ё дар ҳолати масти содир шуда бошад, ё агар он боиси моҳиятан вайрон кардани тартибот гашта бошад.

84. Ҷазои интизоми нисбат ба хизматчии ҳарбие, ки кирдор содир кардааст, чун қоида баъди як шабонарӯз, вале на дертар аз 10 шабонарӯз аз рӯзе, ки ба командир (сардор) содир шудани кирдор маълум мегардад, андешида мешавад. Ҳангоми андешидани ҷазои интизоми командир (сардор) набояд, шаъну эътибори шахсии тобеъро паст занад ва ба дағали роҳ диҳад.

Огоҳи, эрод ё дастурҳои қатъие, ки командир (сардор) барои камбудиҳои хизмати ба тобеаш изҳор кардааст, ҷазои интизоми ба ҳисоб намеравад.

Хизматчии ҳарбие, ки худро гунаҳкор намеҳисобад, ҳуқуқ дорад дар муддати 10 шабонарӯз аз лаҳзаи андешидани ҷазои интизоми ба мақоми болои шикоят кунад.

85. Татбиқи ҷазои интизоми нисбати хизматчии ҳарбие, ки ба ҳайати навбати шабонарӯзи (навбатдории ҷанги) шомил аст, барои кирдори ҳангоми иҷрои хизмат содиркардааш баъди иваз кардани навбати (навбатдории ҷанги) ё баъди ивази ӯ бо дигар хизматчии ҳарби, вале дар мӯҳлати на дертар аз як шабонарӯз, анҷом дода мешавад.

86. Татбиқи ҷазои интизоми ба хизматчии ҳарбие, ки дар ҳолати масти мебошад, инчунин аз ӯ гирифтани баёнот то мавриди ҳушёр шудан, мавқуф гузошта мешавад. Дар чунин ҳолатҳо, ҳангоми зарурат, мумкин аст, ки ӯ дар маҳбаси ҳарби ё дар камераи муваққатии боздоштшудагон ба мӯҳлати як шабонарӯз нигоҳ дошта шуда, сипас доир ба ҷавобгарии ӯ қарор қабул гардад.

87. Барои ҳамон як гуноҳ татбиқи якчанд ҷазои интизоми ё як ҷазоро бо дигар пайвастан, бар ивази гунаҳкори бевосита татбиқ намудани ҷазо ба ҳамаи ҳайати шахсии ҷузъу том, ҳамчунин татбиқи истифода бурдани ҷазои интизомии баҳабсгири, бидуни муайян кардани мӯҳлат манъ аст.

88. Агар командир (сардор) бинобар вазнинии кирдори содиркардаи тобеон ҳуқуқи интизомии ба ӯ додашударо нокифоя ҳисобад, ӯ дар мавриди нисбат ба гунаҳкор бо ҳуқуқи командири (сардори) калонтар андешидани ҷазо дархост пешниҳод менамояд.

Командире (сардоре), ки аз ҳадди ҳуқуқи ҷазои интизомии ба ӯ додашуда мегузарад, барои чунин кирдор масъулият дорад.

89. Командири (сардори) калон ҳуқуқ надорад, ки бо сабаби вазнинии ҷазои таъиншуда, онро бекор ё кам кунад, агар охирин аз ҳуқуқи ба ӯ додашуда сӯйистифода накарда бошад.

Командири (сардори) калон агар муайян намояд, ки ҷазои интизомии татбиқкардаи командири (сардори) хурд ба вазнинии кирдори содиршуда мувофиқат намекунад, ҳуқуқ дорад онро бекор кунад ва ҷазои вазнинтаре татбиқ намояд.

90. Хизматчии ҳарбие, ки барои ҷинояти содиркарда ва ба давлат расондани зарари модди гирифтори ҷазои интизоми шудааст, аз ҷавобгарии ҷинояти ва модди озод карда намешавад.

ТАРТИБИ ИҶРОИ ҶАЗОҲОИ ИНТИЗОМӢ

91. Ҷазои интизоми, чун қоида, ҳамоно ва дар ҳолатҳои истиснои дар мӯҳлати на камтар аз як моҳ аз рӯзи татбиқи он, иҷро карда мешавад. Бо гузашти як моҳ ҷазо иҷро карда намешавад, вале сабти он дар варақаи хизмати нигоҳ дошта мешавад. Дар чунин ҳолат шахсе, ки бо гуноҳи ӯ ҷазо иҷро нагардидааст, масъулиятро ба ӯҳда дорад.

Ҳангоми шикоят иҷрои ҷазои интизоми, то лаҳзае, ки командири калон (сардор) доир ба бекор кардани он фармон набаровардааст, боздошта намешавад.

92. Дар бораи татбиқи ҷазоҳои интизоми, агар тартиби истифодаи онҳо дар ҳамин Оиннома нишон дода нашуда бошад, чунин эълон карда мешавад:

а) ба сарбозон - шахсан ё дар назди саф;

б) ба сержант ва старшинаҳо - шахсан, дар маҷлис ё дар назди сафи сержантҳо ва старшинаҳо;

в) ба прапорщикҳо - шахсан, дар маҷлиси прапорщикҳо, ҳамчунин дар маҷлисҳои прапорщикҳо ва афсарон;

г) ба афсарон - шахсан дар супоришнома ё дар маҷлисҳо (ба афсарони хурд - дар ҳузури афсарони хурд ва калон, ба афсарони калондар ҳузури афсарони калон ва оли);

д) ба афсарони оли - шахсан дар супоришнома ё дар маҷлисҳо - дар ҳузури афсарони оли. Ба ғайр аз ин ҷазои интизоми мумкин аст бо фармон эълон карда шавад.

Эълон кардани ҷазои интизоми ба командирон (сардорон) дар ҳузури тобеи онҳо манъ аст.

Ҳангоми ба хизматчии ҳарби эълон кардани ҷазои интизоми сабабе, ки боиси татбиқи ҷазо гардидааст ва дар чи зоҳир шудани вайрон кардани интизоми ҳарби ё тартиботи ҷамъияти нишон дода мешавад.

93. Танбеҳ ҷазои интизомии ибтидои буда, ба хизматчиёни ҳарби мутобиқи тартиби дар банди 92 ҳамин Оиннома зикршуда эълон мегардад.

Танбеҳи қатъи танҳо дар назди саф, дар маҷлисҳо ё бо фармон эълон карда мешавад.

94. Маҳрум кардан аз рухсатии навбатии берун аз қароргоҳи қисми ҳарби маънии онро дорад, ки дар муддати 7 шабонарӯз ба хизматчиёни ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, бидуни зарурати хизмати баромадан аз ҳудуди қисми ҳарби, инчунин иштироки онҳо дар ташрифи коллективона (дар ҳайати ҷузъу том) ба муассисаҳои маданию фароғати ва ҷойҳои истироҳатии берун аз шаҳраки ҳарби, манъ аст.

95. Ҷазои интизоми - таъин кардани навбати ғайринавбатии кори аз ҷониби старшинаи рота ё муовини командири взвод иҷро карда мешавад.

Сарбозоне, ки хизматро тибқи даъват адо мекунанд, инчунин курсантҳои курси 1 ва 2 муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти касби (ба истиснои хизматчиёне, ки хизматро тибқи даъват адо кардаанд), ки ба навбати ғайринавбатии кори таъин шудаанд, барои иҷрои корҳо дар дохили ҷузъу томи худ ё қисми ҳарбии худ дар ҳар рӯзи муносиби ҳафта, ҳангоми фориғ будан аз таҳсил, ҷалб карда мешаванд. Давомнокии иҷрои як навбати кори дар як шабонарӯз набояд аз 4 соат бештар бошад. Корҳо то вақти хоб иҷро карда мешаванд.

96. Ҳабс намудан бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби яке аз чораҳои ниҳоии таъсиррасони буда, дар ҳолатҳои кирдори дағалонаи интизоми содир кардани хизматчии ҳарби ё вақте ки дигар чораҳои амалинамудаи командир (сардор) бемувафаққият бошад, татбиқ карда мешавад. Нисбат ба хизматчии ҳарбие, ки ҳанӯз Савганди ҳарбиро қабул накардааст, ҳабс намудан бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби набояд татбиқ карда шавад. Агар дар муддати як соли баъди додани чунин ҷазо аз хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо карда истодааст, ҷазо бардошта нашавад, пас рухсатии асоси ба мӯҳлати рӯзҳое, ки хизматчии ҳарбии маҳбусшуда дар маҳбаси ҳарби гузаронидааст, кӯтоҳ карда мешавад, вале дар ҳар ҳолат, ба ӯ на камтар аз нисфи мӯҳлати муқарраршуда рухсати дода мешавад.

Номгӯи кирдори дағалонаи интизоми ва тартиби иҷрои ҳабс намудан бо нигоҳ доштани сарбозон, сержантҳо, старшинаҳо ва прапорщикҳо дар маҳбаси ҳарби дар замимаи 5 дарҷ гардидаанд.

97. Маҳрум намудан аз нишони сарисинагии аълочи бо фармони хаттии командир (сардор), ки ҳуқуқи дахлдори интизоми дорад, чунин иҷро карда мешавад: нисбат ба сарбозон - дар назди сафи қисми ҳарби ва нисбат ба сержант ва старшинаҳо - дар назди сафи сержантҳо ва старшинаҳо .

98. Ҷазои интизоми - огоҳ намудан дар хусуси мувофиқати нопурраи хизмати будани прапорщик ё афсар дар мансаби штатии ишғолнамудаи ӯ як маротиба татбиқ карда мешавад. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

Агар дар муддати як соли додани ин ҷазо, прапорщик ё афсар рафтори худро бо иҷрои намунавии қарзи ҳарби ислоҳ нанамояд ва ҷазо нақши тарбиявии худро ба ҷо наорад, ӯ тибқи тартиби муқарраргардида барои паст кардан дар мансаб ё пеш аз мӯҳлат аз хизмати ҳарби рухсат намудан ба эҳтиёт пешниҳод карда мешавад.

99. Ҷазои интизоми - паст кардани рутбаи ҳарбии сержант ва старшинаҳо, аз ҷумла бо гузаронидани онҳо ба мансаби пасттар, нисбат ба хизматчиёни ҳарбие, ки хизматро тибқи даъват адо мекунанд, татбиқ гардида, бо фармони командире (сардоре), ки дорои ҳуқуқи дахлдори интизоми мебошад, эълон карда мешавад. Ба хизматчии ҳарбие, ки нисбат ба ӯ ҷазои интизомии як дараҷа паст кардани рутбаи ҳарби истифода шудааст, ҳангоми эълони ҷазо барои дигар кардани аломатҳои фарқкунандаи дахлдор мӯҳлат муайян карда мешавад. Кандани погон, буридани нишонаҳо ва дигар амалҳое, ки шахсияти хизматчии ҳарбиро паст мезанад, манъ аст.

100. Ҷазои интизомии пеш аз мӯҳлат аз хизмати ҳарби рухсат намудан ба эҳтиёт нисбати хизматчии ҳарбие татбиқ карда мешавад, ки хизмати ҳарбиро бо тартиби ихтиёри адо менамояду кирдоре содир намудааст, ки шаъни хизматчии ҳарбиро доғдор менамояд ва дар холатҳое, ки хизматчии ҳарби талаботи муқаррарнамудаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро "Дар бораи ӯҳдадории умумии ҳарби ва хизмати ҳарби" иҷро намекунад. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

БАҚАЙДГИРИИ ҲАВАСМАНДГАРДОНИҲО ВА ҶАЗОИ ИНТИЗОМӢ

101. Сардорони бевосита роҷеъ ба ҳавасмандгардони ва ҷазои интизоми бояд ба командирони калон хабар диҳанд:

а) дар бораи сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо - ҳамарӯза ба командирони ротаҳо ва командирони ба онҳо баробаркардашуда;

б) дар бораи прапорщикҳо ва афсарон (ба истиснои афсарони оли)ҳар ҳафта ба командирони қисми ҳарби;

в) дар бораи командирони қисми ҳарби, ҳамчунин афсарони оли - ҳар моҳ ба ситоди болои.

102. Бақайдгирии ҳавасмандгардони ва ҷазои интизоми, ки дар ҳамин Оиннома пешбини шудааст, инчунин он ҳавасмандагрдоние, ки командир (сардор) ба ҳамаи ҳайати шахсии ҷузъу том (команда) ва қисми ҳарби эълон кардааст, дар муддати на камтар аз 7 рӯз ба варақаи хизмати (замимаи 3) гузаронида мешавад.

Ҳангоми аз хизматчии ҳарби бардоштани ҷазои интизоми дар боби "Ҷазо"-и варақаи хизмати маълумот дар бораи кай ва тавассути ки ҷазо бардошта шудааст, сабт карда мешавад.

Агар ҷазои интизомии ба хизматчии ҳарби додашуда бо гузашти як сол бардошта нашавад ва дар ин давра ӯ кирдори дигаре содир накунад, ба истиснои ҳолатҳое, ки дар бандҳои 38 ва 98 ҳамин Оиннома зикр шудааст, дар он сурат дар боби дахлдори "Ҷазо" маълумот сабт карда мешавад, ки ҷазо бинобар гузаштани мӯҳлат бардошта шуд.

Варақаи хизмати чунин пеш бурда мешавад:

а) дар рота - нисбати сарбозон ва сержантҳо;

б) дар ситоди қисми ҳарби - нисбати прапорщикҳо ва афсарон;

в) дар хадамот ва идораҳо - барои ҳамаи хизматчиёни ҳарбии хадамот ва идораҳо.

Варақаи хизмати нисбати командирони қисмҳои ҳарби ва қисмҳои муттаҳид, ҳамчунин ба афсарони олирутба дар ситоди болои пеш бурда мешавад.

103. Ҳар як сабт дар варақаи хизматии хизматчии ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунад, бояд тавассути командири рота (ҷузъу томи дахлдор) тасдиқ карда шавад.

Дар варақаи хизматии хизматчии ҳарбие, ки ба хизмати ҳарби бо тартиби ихтиёри дохил шудааст, ҳар як сабтро сардори ситоди қисми ҳарби ва сабти командирони қисмҳои ҳарби, қисми муттаҳид ва афсарони олирутбаро бошад, сардори ситоди болои тасдиқ менамояд. (Қарори МНМО ҶТ №87 аз 29.06.05с.)

104. Командирони баталёнҳо, полкҳо ва командирони ба онҳо баробаркардашуда бояд бо мақсади назорати дурустии истифодаи ҳавасмандгардони ва ҷазои интизоми мунтазам варақаҳои хизматиро аз назар гузаронанд.Ҳар як хизматчии ҳарби метавонад дар як сол як маротиба бо варақаи шахсии хизмати шинос шавад. Варақаи хизматии хизматчии ҳарби ҳангоми аз ҷое ба ҷое гузарондани ӯ ба ҷои хизмати нави ӯ фиристода мешавад.

ТАРТИБИ БАРРАСИИ ПЕШНИҲОД, АРИЗА ВА ШИКОЯТ

105. Хизматчии ҳарбие, ки аз тасарруф ва хароб кардани амволи ҳарби, ғайриқонуни харҷ кардани маблағи пули, сӯиистифода дар таъмини қӯшунҳо, норасои дар нигоҳ доштани аслиҳа ва техникаи ҳарби ва аз дигар ҳолатҳои ба Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон расонидани зарар хабардор мешавад, вазифадор аст дар ин бора ба сардори бевоситаи худ хабар диҳад ва дар сурати ҷиҳати рафъи он наандешидани чораҳо, хизматчии ҳарби метавонад барои моҳиятан ҳал намудани масъала ба таври хатти (ариза, пешниҳод, шикоят) ба сардори калонтар, то худи Вазири мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, ба мақомоти адлияи ҳарби ва дигар мақомоти ҳокимияти давлати (хатти ё шифоҳи) муроҷиат кунад. Хизматчии ҳарби ҳамчунин ҳуқуқ дорад оид ба амали ғайриқонунии мақомоти давлати, иттиҳодияҳои ҷамъияти ва шахсони мансабдор, инчунин шаҳрвандон ба суд бо шикоят муроҷиат намояд.

106. Ҳар як хизматчии ҳарби ҳуқуқ дорад, ки шахсан ё аз тариқи шахси дигари ваколатдодааш доир ба амали ғайриқонунии командирон (сардорон) ё дигар хизматчиёни ҳарби, ки нисбати ӯ раво дидаанд, оид ба вайрон кардани ҳуқуқ ва имтиёзи тибқи қонун муқарраршуда, ҳамчунин доир ба ғайриқаноатбахш будани меъёри таъминотиаш шикоят кунад.

Шикоят ба сардори бевоситаи ҳамон шахсе, ки амали ӯ шикоят карда мешавад, ирсол мегардад, вале агар аризадиҳанда надонад, ки бо гуноҳи ки ҳуқуқи ӯ поймол шудааст, пас ӯ метавонад ба командирони болои шикоят намояд.

Хизматчии ҳарбие, ки шикоят намудааст, аз иҷрои фармон ва ӯҳдадориҳои хизматии худ озод карда намешавад.

107. Хизматчии ҳарбие, ки шикоят арз кардааст, ҳуқуқ дорад:

- шахсан далелҳоро ба шахси тафтишкунандаи шикоят баён кунад;

- бо маводи тафтиши шикоят шинос шавад;

- маводи иловаги пешниҳод кунад ё дар мавриди аз ҷониби командир (сардор) ё мақоми тафтишкунандаи шикоят талаб карда гирифтани ин мавод илтимоснома диҳад;

- тибқи тартиби муайяннамудаи қонун ҷуброни зарарро талаб намояд.

108. Ҳангоми навбатдории ҷанги, дар саф (ба истиснои шикояте, ки ҳангоми пурсиши хизматчиёни ҳарби арз мешавад), ҳангоми посбони, ҳамчунин дар дигар навбатии шабонарӯзи ва ҳангоми машғулият арзи шикоят, манъ аст.

109. Ба хизматчиёни ҳарби барои додани аризаи шикояти монеъ шудан ва вобаста ба он нисбат ба онҳо татбиқи ҷазо, таъқиб ё маҳдуд кардан дар хизмат, манъ аст.

Командире (сардоре), ки дар ин кор гунаҳкор аст, ҳамчунин хизматчии ҳарбие, ки дидаю дониста аризаи (шикояти) бардурӯғ додааст, мувофиқи қонун ба ҷавобгари кашида мешавад.

110. Ҳангоми пурсиши хизматчиёни ҳарби ба шахсе, ки пурсишро анҷом медиҳад, шикоят шифоҳи ё ба таври хатти пешниҳод шуданаш мумкин аст.

Хизматчиёни ҳарбие, ки бо ягон сабабе ҳангоми пурсиш ҳозир набуданд, метавонанд бевосита ба номи командире (сардоре), ки пурсишро анҷом додааст, аризаи хатти пешниҳод кунанд.

111. Пешниҳод (ариза, шикоят) мумкин аст шифоҳи ё хатти арз карда шавад. Дар ҳолати дуюм дар ариза бояд имзои хизматчии ҳарби, бо нишон додани насаб, ном ва номи падар, ҳамчунин маълумот дар бораи ҷои истиқомат ё хизмати (таълим) ӯ зикр гардад. Пешниҳоде (аризае, шикояте), ки ин маълумотҳоро надорад, беимзо ҳисобида шуда, барраси намегардад.

112. Командир (сардор) бояд ба пешниҳод ва арзу шикояти воридшуда ғамхорона ва бодиққат муносибат кунад. ӯ барои сари вақт барраси намудан ва андешидани тадбирҳо масъулияти шахси дорад.

Командир (сардор) ӯҳдадор аст, ки пешниҳоди (аризаи, шикояти) гирифтаро дар муддати се рӯз барраси намояд ва агар дурустии пешниҳод (ариза, шикоят ) тасдиқ шавад, фавран барои иҷрои пешниҳод ё қонеъ гардонидани талаби аризадиҳанда (шикояткунанда) чораҳо андешад; барои ошкор ва рафъи сабабҳое, ки боиси шикояти хизматчиёни ҳарби ва дигар шаҳрвандон гардидааст, тадбирҳо андешад ва иттилооти дар онҳо мавҷударо барои омӯзиши вазъи кор дар ҷузъу томҳо пурра истифода барад.

Агар командире (сардоре), ки пешниҳодро (аризаро, шикоятро) қабул кардааст, барои иҷрои пешниҳод ё қонеъ гардонидани талаби аризадиҳанда (шикоятдиҳанда) ҳуқуқи кофи надошта бошад, пас ӯ дар муддати 5 рӯз пешниҳодро (аризаро, шикоятро) мувофиқи тартиби муайяншуда ба идораҳои болои ирсол менамояд.

113. Ҳангоми дар пешниҳоди (аризаи, шикояти) хизматчии ҳарби мавҷуд набудани маълумоти кофи дар хусуси қабули қарор ҷиҳати барраси ба куҷо фиристода шудани пешниҳод (ариза, шикоят), ё вақте ки зарурияти маълумотҳои иловаги ё ба расмиятдарории дигар барои ирсол намудани он ба идораҳои болои ё муассисаҳои дахлдор (муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти касби) лозиманд, пешниҳод (ариза, шикоят) бо тавзеҳоти лозима ба хизматчии ҳарбие, ки онро пешниҳод кардааст, баргардонида мешавад.

Фиристодани ариза ва шикоят барои баррасии шахсе, ки амали ӯ шикоят карда мешавад, манъ аст.

Дар бораи ба дигар муассиса (ситод, идора) ирсол гардидани пешниҳод (ариза, шикоят) хизматчии ҳарбие, ки пешниҳод (ариза, шикоят) додааст, ҳатман огоҳ карда мешавад.

114. Пешниҳод, ариза ва шикоят ҳангоме ҳалгардида ҳисоб меёбад, ки агар ҳамаи масъалаҳои дар онҳо ҷойдошта барраси гардида, доир ба он тадбирҳои зарури андешида шудааст ва ҷавобҳои муфассал, ки ба қонунгузории дахлдор мувофиқ аст, дода шудааст.

Рад кардани қонеъгардонии дархостҳое, ки дар пешниҳод (ариза, шикоят) ифода ёфтааст, бо ишора ба қонун ё оинномаҳои ҳарби ва сабаби рад намудан, ҳамчунин бо шарҳ додани тартиби пешниҳоди шикоят аз болои қарори қабулшуда, ба маълумоти хизматчии ҳарбие, ки онро додааст, расонида мешавад.

115. Қарор дар бораи пешниҳодҳо, аризаҳо ва шикоятҳои хизматчиёни ҳарби қабул карда мешавад:

- дар қисмҳои ҳарби - бетаъхир, вале на дертар аз 7 рӯзи ворид шудани онҳо;

- дар идораҳои навъҳои Қувваҳои Мусаллаҳ ва Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон - дар мӯҳлати то 15 рӯз аз рӯзи ворид шудани онҳо.

Дар ҳолатҳое, ки барои ҳаллу фасли пешниҳод (ариза, шикоят) гузаронидани тафтиши махсус, талаб намудани маводи иловаги ва қабули чораҳои дигар зарур бошад, командири қисми ҳарби мӯҳлати ҳалли пешниҳодро (аризаро, шикоятро) ба тариқи истисно метавонад то 15 рӯз дароз кунад ва дар ин бора хизматчии ҳарбиеро, ки пешниҳод (ариза, шикоят) додааст, огоҳ намояд.

116. Ҳангоми баррасии пешниҳод (ариза, шикоят) ба командир (сардор) ё шахси дигар, ки иштирокчии баррасии он аст, иҷозат дода намешавад, ки бидуни розигии хизматчии ҳарби маълумотро роҷеъ ба ҳаёти шахсии ӯ, ошкор намояд.

117. Командирони қисмҳои ҳарби ва қисмҳои муттаҳид ӯҳдадоранд, ки на камтар аз як маротиба дар як семоҳа тафтиши дохилии вазъи корро доир ба баррасии пешниҳод, ариза ва шикоят ва қабули қарор оид ба пешниҳод, ариза ва шикоятро анҷом диҳанд ва бо ин мақсад комиссия таъсис диҳанд. Доир ба натиҷаҳои тафтиш санад тартиб дода мешавад.

118. Ҳамаи пешниҳод, ариза ва шикоят дар рӯзи ворид шудан дар китоби пешниҳод, ариза ва шикоят (замимаи 4), ки дар ҳар як қисми ҳарби нигоҳ дошта мешавад, ба қайд гирифта мешавад.

Шикояти ҳангоми пурсиш, ки дар рафти санҷиши инспексиони (тафтиш) хизматчиёни ҳарби арз намудаанд дар китоби пешниҳод, ариза ва шикоят ба қайд гирифта намешавад.

119. Дар китоби пешниҳод, ариза ва шикоят қароре, ки оид ба ҳар як пешниҳод (ариза, шикоят) қабул шудааст, сабт мегардад.

Китоби пешниҳод, ариза ва шикоят барои тафтиши саривақти ва дуруст будани иҷрои қарорҳои қабулшуда ҳар моҳ ба командири қисми ҳарби ва ба назораткунандагон (тафтишкунандагон) бошад бо талаби онҳо, пешниҳод карда мешавад.

Китоби пешниҳод, ариза ва шикоят бояд рақамгузори шуда, дӯхта шавад ва мӯҳри сирешими гузошта шуда, онро командири қисми ҳарби тасдиқ намояд.

ЗАМИМАҲО

ҶАДВАЛИ МУҚОИСАВИИ ҲУҚУҚҲОИ ИНТИЗОМИ АЗ РӯИ МАНСАБҲОИ ЯКХЕЛАИ ХИЗМАТЧИЁНИ ҲАРБИИ ҚУВВАҲОИ МУСАЛЛАҲИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Командири отделения, экипаж, даста

Муовини командири взвод

Старшинаи рота, батарея, авиаэскадрилия

Командири взвод

Командири рота, батарея, авиазвено, взводи алоҳида

Командири баталён, дивизион, авиаэскадрилия, ротаи алоҳида (батарея)

Командири баталёни алоҳида (дивизион, авиаэскадрилия)

Командири полки алоҳида ва полки ғайриалоҳида

Командири дивизия, бригадаи алоҳида, сардори маркази таълимии Вазорати мудофиа (вазорату идораҳое, ки дар онҳо тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон хизмати ҳарби пешбини шудааст)

Фармондеҳи навъи Қувваҳои Мусаллаҳ

КИТОБИ ФАХРИИ ҚИСМИ ҲАРБИ

1. Китоби фахри дар он ҷузъу томҳои ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон пеш бурда мешавад, ки дар онҳо ба ин зарурат вуҷуд дорад.

2. Ба тариқи ҳавасмандгарди дар Китоби фахри рутбаҳои ҳарби, насаб, ном ва номи падари хизматчиёни ҳарби мувофиқи талаботи ҳамин Оиннома, сабт карда мешавад.

Сабт дар Китоби фахри бо фармони қисми ҳарби анҷом дода мешавад. Акси хизматчии ҳарби дар Китоби фахри насб шуда, шарҳи мухтасари комёби ва корнамоиҳои ӯ дарҷ меёбад.

3. Ҷои нигаҳдошти Китоби фахриро командири қисми ҳарби тарзе муайян мекунад, ки он ба аҳамияти Китоб муносиб бошад ва имкон фароҳам оварад, ки тамоми ҳайати шахси бо он шинос шавад.

Тарафи пеш ВАРАҚАИ ХИЗМАТИ

Ротаи (команда) ___________________ қисми ҳарбии_________________

1. Вазифа _______________________________________________________

2. Рутбаи ҳарби _________________________________________________

3. Насаб, ном, номи падар _______________________________________

4. Аз кадом сол дар хизмати ҳарби _______________________________

ҲАВАСМАНДГАРДОНИ

Барои чи

Навъи ҳавасмандгардони

Кай татбиқ шудааст (таърих ва № фармон)

Аз ҷониби ки ҳавасманд гардонида шудааст

Тарафи қафо ҶАЗО

Барои чи

Кай кирдор содир шудааст

Навъи ҷазо

Кай татбиқ шудааст (таърих ва № фармон)

Ки ҷазо додааст

кай бекор карда шудааст, (тавас-сути ки ё бо гузаштани мӯҳлат)

ИМЗО ДАР МАВРИДИ ШИНОС ШУДАН

Эзоҳ:

1. Ҳангоми ба хизматчии ҳарби додани унвони прапорщик, унвони аввали афсари, ҳамчунин унвони аввали афсари калон ё афсари оли ба онҳо варақаи нави хизмати кушода мешавад. Дар варақаи нави хизмати ҷазоҳои интизомии қаблан гирифтаи хизматчии ҳарби сабт намегардад ва ба истиснои ҳавасмандгардони дар бораи бардоштани ҷазо дигар ҳавасмангардониҳо сабт карда мешаванд. Варақаи қаблии хизмати бошад нобуд карда мешавад.

2. Ҳамаи ҷазоҳои интизомии ба хизматчиёни ҳарби додашудае, ки то рӯзи ба эҳтиёт ё истеъфо рафтанашон бекор карда нашудаанд, бо гузашти як сол аз рӯзи рухсатшави, агар дар ин давра шахси ҷавобшуда ҷазои дигар нагирифта бошад, эътибори худро гум мекунанд.

КИТОБИ ПЕШНИҲОД, АРИЗА ВА ШИКОЯТИ ҚИСМИ ҲАРБӢ

№

Таърихи

Воридот

(сол, моҳ, рӯз)

насаб,ном номи падари шахси ирсол-намудаи пеш-ни ҳод, (ариза, шикоят) ва муносибати ӯ ба хизмати ҳарби

Мазмуни мухтасари пешниҳод (ариза, шикоят)

Барои иҷро ба ки, кай дода шуда-аст ва имзои иҷро-кунанда

Мӯҳлати

иҷро

Кай ва кадом

қарор қабул

шудааст

Парвандае, ки дар он аснод дӯхта мешаванд

Рӯйхати кирдорҳои дағалонаи хизматчиёни ҳарбӣ ва тартиби иҷрои ҳабс, ки нисбат ба онҳо бо тартиб интизомӣ татбиқ карда мешавад

1. Ба кирдорҳои дағалонаи интизомии хизматчиёни ҳарби инҳо дохиланд:

- худсарона баромада рафтан;

- дер баргаштан аз рухсати, сафари хизмати ва аз муассисаҳои табобати;

- дер омадан ё худсарона рафтан аз хизмат;

- вайрон кардани қоидаи иҷрои хизмати посбони (вахтави), хизмати дохили ва навбатдории ҷанги;

- дар ҳолати мастии алкоголи, нашъа ва токсики иҷро кардани вазифаи хизмати;

- вайрон намудани қоидаҳои оинномавии муносибати байниҳамдигарии хизматчиёни ҳарби;

- гум кардани амволи ҳарби;

- берун аз вақти хизмати содир кардани кирдор дар ҷойҳои ҷамъияти.

2. Иҷрои ҳабс бо нигоҳ доштан дар маҳбаси ҳарби ба зиммаи инҳо гузошта мешавад:

- нисбат ба сарбозон, сержантҳо ва старшинаҳо - ба старшинаи рота;

- нисбат ба прапорщикҳо - ба навбатдори қисми ҳарби.

Дар идораҳо (муассисаҳо ва муассисаҳои таълими ҳарбии маълумоти касби) иҷрои ҳабсро, ки нисбат ба хизматчии ҳарби андешида шудааст, шахсе, ки ба ӯ сардори ҷазоро андешида дастур додааст ё аз ҷониби сардори идора (муассиса, муассисаи таълими ҳарбии малумоти касби), иҷро карда мешавад. Дар ин ҳолат иҷрои ҳабси прапорщикҳо ба зиммаи прапорщикҳо ё ба ӯҳдаи афсарон гузошта мешавад.

3. Дастхат дар бораи ба ҳабс гирифтани сарбозу сержантҳо ва старшинаҳо аз ҷониби командири рота (ҷузъу томи дахлдор) ба имзо расида, он бо мӯҳри нишони доштаи қисми ҳарби тасдиқ карда мешавад.

Сардоре, ки ҷазои ҳабсро татбиқ кардааст, бояд дастур диҳад ва командири рота дар дастхат дар бораи ба ҳабс гирирфтан, дар кадом камера (якканишин, умуми) нигоҳ доштани хизматчии ҳарбии маҳкумшуда, сабт намояд.

Дастхат дар бораи ба ҳабс гирифтани прапорщик аз ҷониби командир ё сардори ситоди қисми ҳарби ба имзо расида, он бо мӯҳри нишони доштаи қисми ҳарби тасдиқ карда мешавад.

4. Шахсоне, ки иҷрои ҳабсро ба ӯҳда доранд, бояд қаблан масъалаи будани ҷои холиро дар маҳбаси ҳарби ҳаллу фасл намоянд ва дар ҳолати зарури мушоият (канвой) дархост кунанд.

5. Шахсоне, ки иҷрои ҳабсро ба ӯҳда доранд, пеш аз бурдани ҳабсшудагон ба маҳбаси ҳарби бояд аз ҳамаи онҳо яроқ ва лавозимоти ҷангии доштаашонро, инчунин аз сарбозон сержантҳо ва старшинаҳое, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанд, ба ғайр аз он, мувофиқи рӯйхат бояд пул ва дигар амволе, ки дар маҳбаси ҳарби набояд ҳамроҳи худ дошта бошанд, гиранд.

Хизматчиёни ҳарбии ҳабсшуда ордену медал ва зеҳҳоро (планка) бо лентаҳои ордени, ҳамчунин нишонаҳои сарисинагиро барои нигаҳдошт ба ситоди қисми ҳарби ё комендатураи ҳарбии гарнизон месупоранд.

Хизматчиёни ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро тибқи даъват адо мекунанду мувофиқи тартиби интизоми ҳабс шудаанд, ҳангоми фиристонидан ба маҳбаси ҳарби, бояд дар тан либоси расмии кори ва шинел дошта бошанд. (Қарори МНМО ҶТ № 87 аз 29.06.2005с.)

Ба сарбозон, сержант ва старшинаҳои ҳабсшуда бо худ доштани амволи дигар, инчунин муҳимоти тамокукаши ва оташгиранда, манъ аст.

Ҳамаи ба ҳабс гирифташудагон пеш аз фиристодан ба маҳбаси ҳарби бояд аз муоинаи духтур ва дар ҳолати зарурат аз коркарди санитари (шустушӯй дар ҳаммом) ва тамъизи (дезинфекцияи) либосҳои расми гузаронида шуда, дар ин бора духтур дар дастхат дар бораи ба ҳабс гирифтан сабт менамояд.

6. Сарбозони тибқи тартиби интизоми ҳабсшуда ба маҳбаси қисми ҳарби ё гарнизон таҳти назорати қаравулон ё сержантҳо, старшинаҳо бошанд, таҳти мушоияти сержантҳо ва старшинаҳо фиристода мешаванд.

Прапорщикҳои ҳабсшуда ба маҳбаси ҳарбии гарнизон мустақилона мераванд.

7. Тартиби фиристодани ҳабсшудагон ба маҳбаси ҳарби, муҳофизат (мушоият), супоридан ва қабул кардан, таъмин ва аз ҳабс озод намудани онҳо тавассути Низомномаи хизмати гарнизони ва қаровулии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат мегирад.

8. Ҳангоми тибқи талаботи пешбининамудаи банди 82 ҳабс кардани хизматчии ҳарби, сардор ӯҳдадор аст, ки ҳабсшударо назди коменданти ҳарбии гарнизон фиристад ё ба ӯ фармон диҳад, ки худаш ба назди коменданти ҳарбии гарнизон ҳозир шавад.

Ҳабсшуда вазифадор аст, ки ба коменданти ҳарбии гарнизон дар бораи аз ҷониби ки ва барои чи ба ҳабс гирифта шуданаш хабар диҳад. Шахсе, ки ҳабсро татбиқ кардааст, ӯҳдадор аст, ки худи ҳамон рӯз коменданти ҳарбии гарнизонро (шахсан, ба воситаи телефон ё ба таври хатти) дар бораи сабаби баҳасбгири, огоҳ созад. Дар навбати худ коменданти ҳарбии гарнизон ӯҳдадор аст, ки командири (сардори) шахси ба ҳабс гирифташударо дар ин бора огоҳ намояд.

Мӯҳлати ҳабсро коменданти ҳарбии гарнизон ё командири (сардори) тарафи пешшахси ба ҳабс гирифташуда муайян мекунад.

                  Дастхат дар бораи ба ҳабс гирифтан

                                                "__"_____________с.

№ рота (фалон команда)___________________________________________

Мансаб __________________________________________________________

Рутбаи ҳарби ____________________________________________________

Насаб, ном номи падар ___________________________________________

Тавассути ки ва кай ҳабс шудааст_________________________________

Сабаби ҳабс _____________________________________________________

Мӯҳлати баҳабсгири ______________________________________________

Дар кадом камера нигоҳ дошта мешавад ____________________________

Кай дар ҳаммом шустушӯ кардааст__________________________________

Хулосаи духтур __________________________________________________

Командири рота (команда) ________________________________________

                              (рутбаи ҳарби, имзо, насаб)

Ҷ.М.

қисми ҳарбӣ

Қайди сардори маҳбаси ҳарбӣ (навбатдори қисми ҳарбӣ)

Қабул карда шуд _________________________________________________

Бояд ___________________________________________ озод карда шавад

Сардори маҳбаси ҳарбӣ (навбатдори қисми ҳарби) __________________

______________________________________________________________________

                  (рутбаи ҳарби, имзо, насаб)

Тағйир додани низоми нигоҳ доштан дар ҳабс ______________________

Озод шудааст ____________________________________________________

Сардори маҳбаси ҳарби (навбатдори қисми ҳарби)    __________________

______________________________________________________________________

                   (рутбаи ҳарби, имзо, насаб)

Тарафи қафо

Ҳабсшуда бо худ ашёи зерин дорад      ________________________________

Командири рота (команда)      ________________________________________

                               (рутбаи ҳарби, имзо, насаб)

Ашёи зикршуда мавҷуданд (ё ба истиснои фалон чиз)      _______________

______________________________________________________________________

Сардори маҳбаси ҳарби (сардори қаровул)      _________________________

______________________________________________________________________

                (рутбаи ҳарби, имзо, насаб)