ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ ТАЪМИНИ ЧЕНАКИ ЯГОНА
(Қонуни ҶТ аз 3.05.2002 № 23, аз 30.07.2007 № 321, аз 31.12.2008 № 467)
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқии таъмини ченаки ягонаро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намуда, муносибати мақомоти идораи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ дар мавриди тайёр, истеҳсол, таҳвил намудан, истифода, таъмир ва ворид кардани воситаҳои ченак танзим менамояд ва барои ҳимояи ҳуқуқу манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, тартиботи ҳуқуқии муқарраргардида ва ҳамчунин барои ҳимояи иқтисодиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз оқибатҳои номатлуби натиҷаҳои нодурусти ченак равона гардидааст .
БОБИ 1. ҚОИДАҲОИ УМУМИ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асоси
Барои ифодаи мақсадҳои Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
ченаки ягона-ҳолати ченаке, ки натиҷаи он дар воҳидҳои эътирофгардидаи бузурги ифода ёфта, иштибоҳи ченак аз ҳудуди меъёрҳои муайянгардида берун намеояд ;
воситаи ченак-таҷҳизоти техникие, ки барои ченак пешбини шудааст;
маҳаки воҳиди бузурги-воситаи ченак, ки барои таҷдид ва ҳифзи воҳиди бузурги бо мақсади интиқоли андозаи он ба дигар воситаҳои ченаки ҳамин бузурги пешбини шудааст ;
маҳаки давлатии воҳиди бузурги-маҳаки воҳиди бузурги, ки бо қарори мақоми ваколатдори давлати ба сифати воҳиди ибтидои дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф гардидааст ;
санадҳои меъёрии таъмини ченаки ягона-стандартҳои давлати, стандартҳои байналмилалӣ (минтақави), қоида ба низомнома, дастуруламал ва тавсияҳое, ки бо тартиби муқарраргардида ба кор бурда мешаванд ;
хадамоти метрологи-маҷмӯи субъектҳои фаъолият ва навъи корҳое, ки барои таъмини ченаки ягона пешбини шудааст;
назорати метрологи-фаъолияте, ки мақоми давлатии хадамоти метрологи (назорати давлатии метрологи) ё хадамоти метрологии шахси ҳуқуқи бо мақсади санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои метрологии муқарраргардида анҷом медиҳад;
мутобиқи воситаҳои ченаки-маҷмӯи амалиёте, ки мақомоти давлатии хадамоти метрологи (дигар мақомоту ташкилотҳои ваколатдор) бо мақсади муайян ва тасдиқ намудани санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак ба талаботи техникии муқарраршуда анҷом медиҳанд , .
андозагирии (калибровкаи) воситаҳои ченак - маҷмӯи амалиётест, ки бо мақсади муайян ва тасдиқ кардани қимати ҳақиқии тавсифи метрологӣ ва қобили истифода будани воситаҳои ченаки таҳти назорати давлатии метрологӣ қарорнадошта анҷом дода мешавад .
тасдиқномаи навъҳои воситаҳои ченак-ҳуҷҷате, ки онро мақоми ваколатдори давлати медиҳад ва он тибқи муқаррароти қонунгузории ҷори ба қайд гирифта шудани ҳамин навъи воситаҳои ченак ва ба талаботи муқарраргардида ҷавобгӯ будани онро тасдиқ менамояд;
Хорич карда шуд .
Хорич карда шуд .
тасдиқномаи санҷиш-ҳуҷҷате, ки ба ташкилотҳои санҷишкунанда дода шуда, воқеият ва натиҷаи санҷиши воситаҳои ченакро тасдиқ менамояд.
мақоми ваколатдор - мақоми давлатӣ, ки муносибатҳоро дар соҳаи таъмини ченаки ягона танзим мегардонад .
системаи байналмилалии ченакҳо - системаи воҳидҳои ченкунии бузургиҳои физикие, ки Конференсияи генералии XI оид ба ченак ва вазнҳо соли 1960 қабул кардааст .
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таъмини ченаки ягона
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таъмини ченаки ягона ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, ибора мебошад .
Моддаи 3. Хорич карда шуд
Моддаи 4. Идораи давлатии таъмини ченаки ягона
Танзими давлатии муносибатҳо дар соҳаи таъмини ченаки ягона дар зиммаи мақоми ваколатдори давлатие мебошад, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад .
Мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дорои салоҳиятҳои зерин мебошад , .
ҳамоҳангсозии фаъолияти байниминтақави ва байнисоҳавии таъмини ченаки ягона;
муқаррар намудани қоидаҳои офаридан, тасдиқу саришта ва истифода кардани маҳакҳои воҳиди бузурги;
муайян намудани талаботи умумии метрологи нисбати воситаҳо усул ва натиҷаҳои ченак;
таъмини назорати давлатии метрологи;
роҳбари ба фаъолияти хадамоти давлатии метрологи ва дигар хадамоти метрологии таъмини ченаки ягона;
иштирок дар фаъолияти ташкилотҳои баймалхалқи оиди масъала таъмини ченаки ягона.
БОБИ 2. ВОҲИДҲОИ БУЗУРГИ, ВОСИТА ВА УСУЛҲОИ ЧЕН КАРДАН
Моддаи 5. Воҳидҳои бузургӣ
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тибқи тартиби муқарраргардида воҳидҳои бузургии Системаи байналмилалии ченакҳо истифода бурда мешаванд.
Номгӯй, аломат ва қоидаҳои навишти воҳидҳои бузургӣ, инчунин қоидаҳои истифодаи онҳоро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ба истиснои ҳолатҳои дар санадҳои қонунгузорӣ пешбинигардида муқаррар мекунад.
Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад дар баробари истифодаи воҳидҳои бузургии Системаи байналмилалии ченакҳо ба истифодаи воҳидҳои ғайрисистемавӣ низ иҷозат диҳад.
Тавсиф ва хусусиятҳои маҳсулоти содиротӣ, аз ҷумла воситаҳои ченак бо воҳидҳои бузургии муқаррарнамудаи фармоишгар ифода ёфта метавонанд.
Истифодаи воҳидҳое, ки аз воҳидҳои расман иҷозатдодашуда фарқ доранд, ба истиснои ҳолатҳои муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ аст .
Моддаи 6. Маҳакҳои давлатии воҳидҳои бузургӣ.
Асоси техникии таъмини ченаки ягонаро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳакҳои давлатии воҳидҳои бузургӣ ташкил медиҳанд, ки нигаҳдории онҳоро давлат таъмин менамояд.
Маҳакҳои давлатии воҳидҳои бузургӣ ҳамчун воситаи ченаки воҳидҳои ибтидоӣ ба ҷиҳати таҷдид ва нигаҳдории воҳидҳои бузургӣ бо мақсади интиқоли андозаи он ба дигар воситаҳои ченаки ҳамин бузургӣ истифода бурда мешаванд .
Моддаи 7. Воситаҳои ченак
Воситаҳои ченак барои муайян намудани бузургие истифода мешаванд, ки ба татбиқи воҳидҳояшон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи тартиби муқарраргардида иҷозат дода шудааст ва бояд ба шароити истифода ва талаботи муқарраргардида мувофиқ бошанд.
Қарорҳои ба гурӯҳи воситаҳои ченак нисбат додани таҷҳизоти техники ва муқаррар намудани фосилаи байни мутобиқатро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул мекунад , .
Воситаҳои ченаке, ки фарогири талаботи қонунгузории метрологиянд, таҳти назорати хадамоти метрологӣ қарор мегиранд. Ҳеҷ кас ҳуқуқ надорад, ки воситаҳои ченаки таҳти назорати қонунгузории метрологӣ қарордоштаро то дар он гузоштани мӯҳри назорати мутобиқат истифода барад ва ё барои истифода бурдан нигоҳ дорад .
Моддаи 8. Усулҳои чен кардан
Ченкунӣ бояд тибқи усулҳое, ки бо тартиби муқарраргардида тавсия шудаанд, анҷом дода шавад .
Тартиби таҳияву тавсияи усулҳои ченкуниро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад , .
БОБИ 3. ХАДАМОТИ МЕТРОЛОГИ
Моддаи 9. Сохтори хадамоти метрологии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Хадамоти метрологии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз хадамоти давлатии метрологи ва хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқи иборат мебошад .
Моддаи 10. Хадамоти давлатии метрологи
Ба хадамоти давлатии метрологи, ки мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳбари мекунад, мақомоти давлатии метрологии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ дохил мешаванд , .
Моддаи 11. Хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқӣ
Шахсони ҳуқуқӣ метавонанд бо мақсади таъмини ченаки ягона дар сохтори худ хадамоти метрологӣ таъсис диҳанд.
Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқӣ аз рӯи Низомномаи хадамоти давлатии метрологӣ, ки онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд, муайян карда мешаванд .
БОБИ 4. НАЗОРАТИ ДАВЛАТИИ МЕТРОЛОГИ
Моддаи 12. Намудҳои назорати давлатии метрологӣ
Назорати давлатии метрологӣ бар зиммаи хадамоти давлатии метрологии мақоми ваколатдор мебошад.
Назорати давлатии метрологӣ дар намудҳои зерин амалӣ гардонида мешавад:
- тасдиқи навъи воситаҳои ченак;
- санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак;
- санҷиши истифодаи усулҳои тавсияшудаи ченкунӣ;
- санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои метрологӣ;
- дигар намудҳои назорати метрологӣ, ки мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ карда шудаанд .
Моддаи 13. Соҳаҳое, ки таҳти назорати метрологии давлати қарор доранд
Санадҳои меъёрии таъмини ченаки ягона дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон эътибори ҳатми доранд.
Амалҳои зайл бо мақсади тафтиши риояи қоидаву меъёрҳои метрологи таҳти назорати давлатии метрологи қарор доранд:
тандурусти, ветеринари, ҳифзи муҳити зист, бехатарии меҳнат;
додугирифти тиҷорати ва ҳисобу китоби байни харидору фурӯшанда, аз ҷумла амалиёте, ки дар он автоматҳои бози ва таҷҳизот истифода мешаванд;
амалиёти баҳисобгирии давлати:
таъмини мудофиаи давлат;
корҳои геодези ва гидрометеорологи;
амалиёти бонки, андоз ва почта;
истеҳсоли маҳсулоте, ки мувофиқи қарордод барои эҳтиёҷоти давлат мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон расонда мешавад;
озмоиш ва назорати сифати маҳсулот бо мақсади муайян намудани мувофиқати он ба талаботи ҳатмии стандартҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
сертификатсияи ҳатмии маҳсулот ва хизматрасони;
андозагири бо супориши мақомоти суди, прокуратура, суди иқтисоди, мақомоти идораи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
ба қайд гирифтани рекордҳои варзиши милли ва байналмилалӣ.
Мутобиқи санадҳои меъёрии Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар соҳаҳои фаъолият низ таҳти назорати давлатии метрологи қарор гирифта метавонанд.
Моддаи 14. Тасдиқи навъи воситаҳои ченак
Дар соҳаҳое, ки таҳти назорати давлатии метрологи қарор доранд воситаҳои ченак ҳатман санҷида, сипас навъи онхо тасдиқ карда мешавад.
Қарори тасдиқ кардани навъи воситаҳои ченакро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул менамояд ва он бо тасдиқномаи навъи воситаҳои ченак тасдиқ карда мешавад. Мӯҳлати амали тасдиқномаи мазкурро ҳангоми додани он мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар мекунад , .
Навъи тасдиқгардидаи воситаҳои ченак ба Реестри давлатии воситаҳои ченак дохил карда мешавад, ки ин корро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷо меоварад , .
Воситаҳои ченакро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади тасдиқи навъи онҳо месанҷад , .
Бо қарори мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар ташкилотҳои махсус низ метавонанд ба сифати марказҳои давлатии санҷиши воситаҳои ченак аккредитатсия (мансуб) гардонида шаванд , .
Барои санҷиш намунаҳои воситаҳои ченак бояд ҳамроҳи санадҳои дахлдори меъёрию истифодабари, бо тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда шаванд , .
Мутобиқати воситаҳои ченакро ба навъи тасдиқгардида дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти давлатии хадамоти метрологии маҳалли ҷойгиршавии истеҳсолкунандагон ё истифодабарандагон таҳти назорат мегиранд.
Ба рӯи воситаҳои ченаки навъи тасдиқгардида ва ба рӯи ҳар нусхаи дахлдори ҳуҷҷатҳои истифодаи он аломати тасдиқкунандаи навъи воситаҳои ченак гузошта мешавад.
Моддаи 15. Санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак
Воситаҳои ченак, ки таҳти назорати давлатӣ қарор гирифтаанд, дар мавриди истеҳсол, таъмир ва истифода бояд аз ҷониби хадамоти метрологии мақоми ваколатдор ҷиҳати тасдиқи мутобиқати онҳо ба меъёрҳои муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон санҷида шаванд.
Намудҳои воситахои ченак, ки бояд аз санҷиш гузаранд ва тартиби гузаронидани санҷиши мутобиқатиро мақоми ваколатдор муайян мекунад.
Бо иҷозати мақоми ваколатдор хадамоти метрологии дигар шахсони ҳуқуқӣ низ метавонанд барои фаъолият дар соҳаи санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак аккредитатсия карда шаванд.
Тартиби аккредитатсия кардани хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад.
Воситаҳои ченак, ки аз санҷиши мутобиқатӣ гузаштаанд, бо тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдор, мӯҳргузорӣ карда мешаванд ва ё мутобиқати онҳо бо шаҳодатномаи санҷиш тасдиқ карда мешавад .
Моддаи 16. Хорич карда шуд
Моддаи 17. Ҳуқуқи вазифаҳои нозирони давлати оиди таъмини ченаки ягона
Назорати давлатии метрологӣ ба зиммаи шахсони мансабдори мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон вогузор карда мешавад .
Нозирони давлати, ки воситаҳои ченакро месанҷанд, бояд чун санҷишгарон аз санҷиш гузаранд .
Нозирони давлати ҳангоми дар минтақаҳои дахлдор анҷом додани назорати давлатии метрологи ҳуқуқ доранд бо нишон додани шаҳодатномаи хидмати тибқи тартиби муқарраргардидаи қонунгузорӣ , .
ба объектҳое дароянд, ки дар он ҷо воситаҳои ченакро, сарфи назар аз тобеият ва шаклҳои моликияти ин объектҳо истифода мекунанд, месозанд, таъмир менамоянд, мефурӯшанд, нигоҳ медоранд ё саришта мекунанд;
мутобиқати воҳидҳои бузургиро, ки ба истифодаашон иҷозат дода шудааст, санҷанд;
воситаҳои ченак, мутобиқат, шароити истифода, инчунин мутобиқати онҳоро ба навъи тасдиқшудаи воситаҳои ченак тафтиш намоянд;
истифодаи усулҳои тавсияшудаи ченкуни, ҳолати маҳакҳоеро тафтиш намоянд, ки барои санҷиши воситаҳои ченак истифода мешаванд;
миқдори молро, ки дар рафти амалиёти тиҷорати мусодира гардидааст, тафтиш кунанд;
барои назорат намунаи молу маҳсулот, инчунин молҳои баркашшудаи банду басташон гуногунро интихоб намоянд;
воситаҳои техникиро истифода кунанд ва кормандони объекти таҳти назорати метрологи қарордоштаро ҷалб намоянд.
ҳангоми риоя нашудани қоида ва меъёрҳои метрологи нозири давлати ҳуқуқ дорад :
истифода ва истеҳсоли воситаҳои ченаки навъҳои тасдиқнашуда ё ба навъи тасдиқгардида номутобиқ будани онҳо, инчунин аз санҷиш нагузаштаро манъ намояд;
тамғаҳои тафтишнашударо ботил кунад ё худ шаҳодатномаи санҷишро ҳангоме, ки воситаи ченак натиҷаи нодуруст медиҳад ё фосилаи байни санҷиш риоя карда нашудааст, беэътибор гардонад;
ҳангоми зарурат воситаи ченакро аз истифода гирад;
ҳангоми риоя накардани талаботи фаъолияти мазкур оиди маҳрум намудан аз иҷозатномаи сохтан, таъмир кардан, фурӯхтан ва ба киро додани воситаҳои ченак таклифҳо пешниҳод намояд;
дастурҳои ҳатми диҳад ва мӯҳлати рафъи риоя нашудани қоидаю меъёрҳои метрологиро муқаррар кунад.
Моддаи 18. Масъулияти нозирони давлати
Нозирони давлати, ки назорати давлатиро анҷом медиҳанд, бояд қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчунин муқаррароти санадҳои меъёрии таъмини ченаки ягона ва назорати давлатии метрологиро қатьиян риоя намоянд .
Нозирони давлати барои ба ҷо наовардан ё иҷрои номатлуби масъулияти вазифави, суиистифодаи салоҳият ва дигар қонуншикани, аз ҷумла фош кардани сирри давлати ё тиҷорати мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгари кашида шаванд , .
Шикоят аз амали нозирони давлати дар давоми 20 рӯзи қарор қабул намудани онҳо ба мақоми хадамоти давлатии метрологи, ки нозирон бевосита тобеъанд ё ба мақомоти болои дода мешавад. Шикоят дар давоми як моҳи расиданаш барраси мегардад ва оиди он қарор қабул карда мешавад .
Аз амали нозирони давлати мутобиқи тартиби муқарраргардида метавон ба суд шикоят кард .
Шикоят кардан аз амали нозирон иҷрои дастури онҳоро боздошта наметавонад .
Моддаи 19. Мусоидат ба нозири давлати
Шахсони ҳуқуқи ва воқеи вазифадоранд, ки ба нозири давлати дар иҷрои вазифаҳояш мусоидат намоянд. Шахсоне, ки ба назорати давлатии метрологи монеъ мешаванд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгари кашида мешаванд .
Моддаи 19(1). Санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои метрологӣ
Назорати давлатии метрологии фаъолияти субъектҳои хоҷагидор новобаста аз шакли моликият, бо роҳи гузаронидани санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои муқарраргардидаи метрологӣ мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи санҷиши фаъолияти субъектҳои хоҷагидор дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" ба амал бароварда метавад .
БОБИ 5. АНДОЗАГИРИИ ВОСИТАҲОИ ЧЕНАК
Моддаи 20. Андозагирии воситаҳои ченак
Воситахои ченак, ки нисбати онҳо тибқи муқаррароти Қонуни мазкур санҷиши мутобиқатӣ пешбинӣ шудааст, дар мавриди истеҳсол, таъмир, воридот, фурӯш ё истифода мутобиқи дархости шахсони ҳуқуқии манфиатдор метавонанд мавриди андозагирӣ қарор гиранд.
Андозагирӣ аз ҷониби хадамоти метрологии мақоми ваколатдор ё хадамоти метрологии шахси ҳуқуқӣ, ки аз тарафи мақоми ваколатдор барои иҷрои чунин намуди фаъолият аккредитатсия шудааст, амалӣ гардонида мешавад.
Натиҷаи андозагирии воситаҳои ченак бо мӯҳр, шаҳодатномаи андозагирии воситаҳои ченак ва ё тавассути сабти он дар санадҳои истифодаи воситаҳои ченак тасдиқ карда мешавад.
Моддаи 21. Тартиби андозагирии воситаҳои ченак.
Воситаҳои ченак мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таври ихтиёрӣ мавриди андозагирӣ қарор мегиранд .
БОБИ 6.МАБЛАҒГУЗОРӢ БАРОИ ТАЪМИНИ ЧЕНАКИ ЯГОНА.
Моддаи 22. Маблағгузории ҳатмии давлатӣ
Маблағгузории ҳатмии давлатӣ барои иҷрои корҳои зайл зарур аст:
- таҳия, такмил, харидорӣ, нигаҳдорӣ, истифодаи маҳакҳои давлатии воҳидҳои ченак ва воситаҳои ченаки намунавии ниҳоят дақиқ;
- нигаҳдорӣ, харидорӣ ва таҳияи таҷҳизоте, ки барои ҷиҳозонидани мақомоти хадамоти давлатии метрологӣ зарур мебошанд;
- таҳияи санадҳои меъёрӣ барои таъмини ченаки ягона;
- амалигардонии назорати давлатии метрологӣ.
Ҳангоми таҳияи барномаҳои давлатӣ, ки пурра ё кисман аз Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон маблағгузорӣ мешаванд, аз ҷумла барномаи таъсис ва рушди истеҳсоли маҳсулоти мудофиавӣ бояд фаслҳои таъмини соҳаи метрологӣ пешбинӣ шаванд.
БОБИ 7. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 23. Ҷавобгарӣ барои вайрон намудани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд .
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. РАҲМОНОВ
ш. Душанбе
15 майи соли 1997 № 435
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ ТАЪМИНИ ЧЕНАКИ ЯГОНА
(Қонуни ҶТ аз 3.05.2002 № 23, аз 30.07.2007 № 321, аз 31.12.2008 № 467)
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқии таъмини ченаки ягонаро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намуда, муносибати мақомоти идораи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ дар мавриди тайёр, истеҳсол, таҳвил намудан, истифода, таъмир ва ворид кардани воситаҳои ченак танзим менамояд ва барои ҳимояи ҳуқуқу манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, тартиботи ҳуқуқии муқарраргардида ва ҳамчунин барои ҳимояи иқтисодиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз оқибатҳои номатлуби натиҷаҳои нодурусти ченак равона гардидааст .
БОБИ 1. ҚОИДАҲОИ УМУМИ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асоси
Барои ифодаи мақсадҳои Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
ченаки ягона-ҳолати ченаке, ки натиҷаи он дар воҳидҳои эътирофгардидаи бузурги ифода ёфта, иштибоҳи ченак аз ҳудуди меъёрҳои муайянгардида берун намеояд ;
воситаи ченак-таҷҳизоти техникие, ки барои ченак пешбини шудааст;
маҳаки воҳиди бузурги-воситаи ченак, ки барои таҷдид ва ҳифзи воҳиди бузурги бо мақсади интиқоли андозаи он ба дигар воситаҳои ченаки ҳамин бузурги пешбини шудааст ;
маҳаки давлатии воҳиди бузурги-маҳаки воҳиди бузурги, ки бо қарори мақоми ваколатдори давлати ба сифати воҳиди ибтидои дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф гардидааст ;
санадҳои меъёрии таъмини ченаки ягона-стандартҳои давлати, стандартҳои байналмилалӣ (минтақави), қоида ба низомнома, дастуруламал ва тавсияҳое, ки бо тартиби муқарраргардида ба кор бурда мешаванд ;
хадамоти метрологи-маҷмӯи субъектҳои фаъолият ва навъи корҳое, ки барои таъмини ченаки ягона пешбини шудааст;
назорати метрологи-фаъолияте, ки мақоми давлатии хадамоти метрологи (назорати давлатии метрологи) ё хадамоти метрологии шахси ҳуқуқи бо мақсади санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои метрологии муқарраргардида анҷом медиҳад;
мутобиқи воситаҳои ченаки-маҷмӯи амалиёте, ки мақомоти давлатии хадамоти метрологи (дигар мақомоту ташкилотҳои ваколатдор) бо мақсади муайян ва тасдиқ намудани санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак ба талаботи техникии муқарраршуда анҷом медиҳанд , .
андозагирии (калибровкаи) воситаҳои ченак - маҷмӯи амалиётест, ки бо мақсади муайян ва тасдиқ кардани қимати ҳақиқии тавсифи метрологӣ ва қобили истифода будани воситаҳои ченаки таҳти назорати давлатии метрологӣ қарорнадошта анҷом дода мешавад .
тасдиқномаи навъҳои воситаҳои ченак-ҳуҷҷате, ки онро мақоми ваколатдори давлати медиҳад ва он тибқи муқаррароти қонунгузории ҷори ба қайд гирифта шудани ҳамин навъи воситаҳои ченак ва ба талаботи муқарраргардида ҷавобгӯ будани онро тасдиқ менамояд;
Хорич карда шуд .
Хорич карда шуд .
тасдиқномаи санҷиш-ҳуҷҷате, ки ба ташкилотҳои санҷишкунанда дода шуда, воқеият ва натиҷаи санҷиши воситаҳои ченакро тасдиқ менамояд.
мақоми ваколатдор - мақоми давлатӣ, ки муносибатҳоро дар соҳаи таъмини ченаки ягона танзим мегардонад .
системаи байналмилалии ченакҳо - системаи воҳидҳои ченкунии бузургиҳои физикие, ки Конференсияи генералии XI оид ба ченак ва вазнҳо соли 1960 қабул кардааст .
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таъмини ченаки ягона
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таъмини ченаки ягона ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, ибора мебошад .
Моддаи 3. Хорич карда шуд
Моддаи 4. Идораи давлатии таъмини ченаки ягона
Танзими давлатии муносибатҳо дар соҳаи таъмини ченаки ягона дар зиммаи мақоми ваколатдори давлатие мебошад, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад .
Мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дорои салоҳиятҳои зерин мебошад , .
ҳамоҳангсозии фаъолияти байниминтақави ва байнисоҳавии таъмини ченаки ягона;
муқаррар намудани қоидаҳои офаридан, тасдиқу саришта ва истифода кардани маҳакҳои воҳиди бузурги;
муайян намудани талаботи умумии метрологи нисбати воситаҳо усул ва натиҷаҳои ченак;
таъмини назорати давлатии метрологи;
роҳбари ба фаъолияти хадамоти давлатии метрологи ва дигар хадамоти метрологии таъмини ченаки ягона;
иштирок дар фаъолияти ташкилотҳои баймалхалқи оиди масъала таъмини ченаки ягона.
БОБИ 2. ВОҲИДҲОИ БУЗУРГИ, ВОСИТА ВА УСУЛҲОИ ЧЕН КАРДАН
Моддаи 5. Воҳидҳои бузургӣ
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тибқи тартиби муқарраргардида воҳидҳои бузургии Системаи байналмилалии ченакҳо истифода бурда мешаванд.
Номгӯй, аломат ва қоидаҳои навишти воҳидҳои бузургӣ, инчунин қоидаҳои истифодаи онҳоро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ба истиснои ҳолатҳои дар санадҳои қонунгузорӣ пешбинигардида муқаррар мекунад.
Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад дар баробари истифодаи воҳидҳои бузургии Системаи байналмилалии ченакҳо ба истифодаи воҳидҳои ғайрисистемавӣ низ иҷозат диҳад.
Тавсиф ва хусусиятҳои маҳсулоти содиротӣ, аз ҷумла воситаҳои ченак бо воҳидҳои бузургии муқаррарнамудаи фармоишгар ифода ёфта метавонанд.
Истифодаи воҳидҳое, ки аз воҳидҳои расман иҷозатдодашуда фарқ доранд, ба истиснои ҳолатҳои муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ аст .
Моддаи 6. Маҳакҳои давлатии воҳидҳои бузургӣ.
Асоси техникии таъмини ченаки ягонаро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳакҳои давлатии воҳидҳои бузургӣ ташкил медиҳанд, ки нигаҳдории онҳоро давлат таъмин менамояд.
Маҳакҳои давлатии воҳидҳои бузургӣ ҳамчун воситаи ченаки воҳидҳои ибтидоӣ ба ҷиҳати таҷдид ва нигаҳдории воҳидҳои бузургӣ бо мақсади интиқоли андозаи он ба дигар воситаҳои ченаки ҳамин бузургӣ истифода бурда мешаванд .
Моддаи 7. Воситаҳои ченак
Воситаҳои ченак барои муайян намудани бузургие истифода мешаванд, ки ба татбиқи воҳидҳояшон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи тартиби муқарраргардида иҷозат дода шудааст ва бояд ба шароити истифода ва талаботи муқарраргардида мувофиқ бошанд.
Қарорҳои ба гурӯҳи воситаҳои ченак нисбат додани таҷҳизоти техники ва муқаррар намудани фосилаи байни мутобиқатро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул мекунад , .
Воситаҳои ченаке, ки фарогири талаботи қонунгузории метрологиянд, таҳти назорати хадамоти метрологӣ қарор мегиранд. Ҳеҷ кас ҳуқуқ надорад, ки воситаҳои ченаки таҳти назорати қонунгузории метрологӣ қарордоштаро то дар он гузоштани мӯҳри назорати мутобиқат истифода барад ва ё барои истифода бурдан нигоҳ дорад .
Моддаи 8. Усулҳои чен кардан
Ченкунӣ бояд тибқи усулҳое, ки бо тартиби муқарраргардида тавсия шудаанд, анҷом дода шавад .
Тартиби таҳияву тавсияи усулҳои ченкуниро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад , .
БОБИ 3. ХАДАМОТИ МЕТРОЛОГИ
Моддаи 9. Сохтори хадамоти метрологии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Хадамоти метрологии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз хадамоти давлатии метрологи ва хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқи иборат мебошад .
Моддаи 10. Хадамоти давлатии метрологи
Ба хадамоти давлатии метрологи, ки мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳбари мекунад, мақомоти давлатии метрологии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ дохил мешаванд , .
Моддаи 11. Хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқӣ
Шахсони ҳуқуқӣ метавонанд бо мақсади таъмини ченаки ягона дар сохтори худ хадамоти метрологӣ таъсис диҳанд.
Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқӣ аз рӯи Низомномаи хадамоти давлатии метрологӣ, ки онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд, муайян карда мешаванд .
БОБИ 4. НАЗОРАТИ ДАВЛАТИИ МЕТРОЛОГИ
Моддаи 12. Намудҳои назорати давлатии метрологӣ
Назорати давлатии метрологӣ бар зиммаи хадамоти давлатии метрологии мақоми ваколатдор мебошад.
Назорати давлатии метрологӣ дар намудҳои зерин амалӣ гардонида мешавад:
- тасдиқи навъи воситаҳои ченак;
- санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак;
- санҷиши истифодаи усулҳои тавсияшудаи ченкунӣ;
- санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои метрологӣ;
- дигар намудҳои назорати метрологӣ, ки мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ карда шудаанд .
Моддаи 13. Соҳаҳое, ки таҳти назорати метрологии давлати қарор доранд
Санадҳои меъёрии таъмини ченаки ягона дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон эътибори ҳатми доранд.
Амалҳои зайл бо мақсади тафтиши риояи қоидаву меъёрҳои метрологи таҳти назорати давлатии метрологи қарор доранд:
тандурусти, ветеринари, ҳифзи муҳити зист, бехатарии меҳнат;
додугирифти тиҷорати ва ҳисобу китоби байни харидору фурӯшанда, аз ҷумла амалиёте, ки дар он автоматҳои бози ва таҷҳизот истифода мешаванд;
амалиёти баҳисобгирии давлати:
таъмини мудофиаи давлат;
корҳои геодези ва гидрометеорологи;
амалиёти бонки, андоз ва почта;
истеҳсоли маҳсулоте, ки мувофиқи қарордод барои эҳтиёҷоти давлат мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон расонда мешавад;
озмоиш ва назорати сифати маҳсулот бо мақсади муайян намудани мувофиқати он ба талаботи ҳатмии стандартҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
сертификатсияи ҳатмии маҳсулот ва хизматрасони;
андозагири бо супориши мақомоти суди, прокуратура, суди иқтисоди, мақомоти идораи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
ба қайд гирифтани рекордҳои варзиши милли ва байналмилалӣ.
Мутобиқи санадҳои меъёрии Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар соҳаҳои фаъолият низ таҳти назорати давлатии метрологи қарор гирифта метавонанд.
Моддаи 14. Тасдиқи навъи воситаҳои ченак
Дар соҳаҳое, ки таҳти назорати давлатии метрологи қарор доранд воситаҳои ченак ҳатман санҷида, сипас навъи онхо тасдиқ карда мешавад.
Қарори тасдиқ кардани навъи воситаҳои ченакро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул менамояд ва он бо тасдиқномаи навъи воситаҳои ченак тасдиқ карда мешавад. Мӯҳлати амали тасдиқномаи мазкурро ҳангоми додани он мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар мекунад , .
Навъи тасдиқгардидаи воситаҳои ченак ба Реестри давлатии воситаҳои ченак дохил карда мешавад, ки ин корро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷо меоварад , .
Воситаҳои ченакро мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади тасдиқи навъи онҳо месанҷад , .
Бо қарори мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар ташкилотҳои махсус низ метавонанд ба сифати марказҳои давлатии санҷиши воситаҳои ченак аккредитатсия (мансуб) гардонида шаванд , .
Барои санҷиш намунаҳои воситаҳои ченак бояд ҳамроҳи санадҳои дахлдори меъёрию истифодабари, бо тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда шаванд , .
Мутобиқати воситаҳои ченакро ба навъи тасдиқгардида дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти давлатии хадамоти метрологии маҳалли ҷойгиршавии истеҳсолкунандагон ё истифодабарандагон таҳти назорат мегиранд.
Ба рӯи воситаҳои ченаки навъи тасдиқгардида ва ба рӯи ҳар нусхаи дахлдори ҳуҷҷатҳои истифодаи он аломати тасдиқкунандаи навъи воситаҳои ченак гузошта мешавад.
Моддаи 15. Санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак
Воситаҳои ченак, ки таҳти назорати давлатӣ қарор гирифтаанд, дар мавриди истеҳсол, таъмир ва истифода бояд аз ҷониби хадамоти метрологии мақоми ваколатдор ҷиҳати тасдиқи мутобиқати онҳо ба меъёрҳои муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон санҷида шаванд.
Намудҳои воситахои ченак, ки бояд аз санҷиш гузаранд ва тартиби гузаронидани санҷиши мутобиқатиро мақоми ваколатдор муайян мекунад.
Бо иҷозати мақоми ваколатдор хадамоти метрологии дигар шахсони ҳуқуқӣ низ метавонанд барои фаъолият дар соҳаи санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак аккредитатсия карда шаванд.
Тартиби аккредитатсия кардани хадамоти метрологии шахсони ҳуқуқиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад.
Воситаҳои ченак, ки аз санҷиши мутобиқатӣ гузаштаанд, бо тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдор, мӯҳргузорӣ карда мешаванд ва ё мутобиқати онҳо бо шаҳодатномаи санҷиш тасдиқ карда мешавад .
Моддаи 16. Хорич карда шуд
Моддаи 17. Ҳуқуқи вазифаҳои нозирони давлати оиди таъмини ченаки ягона
Назорати давлатии метрологӣ ба зиммаи шахсони мансабдори мақоми ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон вогузор карда мешавад .
Нозирони давлати, ки воситаҳои ченакро месанҷанд, бояд чун санҷишгарон аз санҷиш гузаранд .
Нозирони давлати ҳангоми дар минтақаҳои дахлдор анҷом додани назорати давлатии метрологи ҳуқуқ доранд бо нишон додани шаҳодатномаи хидмати тибқи тартиби муқарраргардидаи қонунгузорӣ , .
ба объектҳое дароянд, ки дар он ҷо воситаҳои ченакро, сарфи назар аз тобеият ва шаклҳои моликияти ин объектҳо истифода мекунанд, месозанд, таъмир менамоянд, мефурӯшанд, нигоҳ медоранд ё саришта мекунанд;
мутобиқати воҳидҳои бузургиро, ки ба истифодаашон иҷозат дода шудааст, санҷанд;
воситаҳои ченак, мутобиқат, шароити истифода, инчунин мутобиқати онҳоро ба навъи тасдиқшудаи воситаҳои ченак тафтиш намоянд;
истифодаи усулҳои тавсияшудаи ченкуни, ҳолати маҳакҳоеро тафтиш намоянд, ки барои санҷиши воситаҳои ченак истифода мешаванд;
миқдори молро, ки дар рафти амалиёти тиҷорати мусодира гардидааст, тафтиш кунанд;
барои назорат намунаи молу маҳсулот, инчунин молҳои баркашшудаи банду басташон гуногунро интихоб намоянд;
воситаҳои техникиро истифода кунанд ва кормандони объекти таҳти назорати метрологи қарордоштаро ҷалб намоянд.
ҳангоми риоя нашудани қоида ва меъёрҳои метрологи нозири давлати ҳуқуқ дорад :
истифода ва истеҳсоли воситаҳои ченаки навъҳои тасдиқнашуда ё ба навъи тасдиқгардида номутобиқ будани онҳо, инчунин аз санҷиш нагузаштаро манъ намояд;
тамғаҳои тафтишнашударо ботил кунад ё худ шаҳодатномаи санҷишро ҳангоме, ки воситаи ченак натиҷаи нодуруст медиҳад ё фосилаи байни санҷиш риоя карда нашудааст, беэътибор гардонад;
ҳангоми зарурат воситаи ченакро аз истифода гирад;
ҳангоми риоя накардани талаботи фаъолияти мазкур оиди маҳрум намудан аз иҷозатномаи сохтан, таъмир кардан, фурӯхтан ва ба киро додани воситаҳои ченак таклифҳо пешниҳод намояд;
дастурҳои ҳатми диҳад ва мӯҳлати рафъи риоя нашудани қоидаю меъёрҳои метрологиро муқаррар кунад.
Моддаи 18. Масъулияти нозирони давлати
Нозирони давлати, ки назорати давлатиро анҷом медиҳанд, бояд қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчунин муқаррароти санадҳои меъёрии таъмини ченаки ягона ва назорати давлатии метрологиро қатьиян риоя намоянд .
Нозирони давлати барои ба ҷо наовардан ё иҷрои номатлуби масъулияти вазифави, суиистифодаи салоҳият ва дигар қонуншикани, аз ҷумла фош кардани сирри давлати ё тиҷорати мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгари кашида шаванд , .
Шикоят аз амали нозирони давлати дар давоми 20 рӯзи қарор қабул намудани онҳо ба мақоми хадамоти давлатии метрологи, ки нозирон бевосита тобеъанд ё ба мақомоти болои дода мешавад. Шикоят дар давоми як моҳи расиданаш барраси мегардад ва оиди он қарор қабул карда мешавад .
Аз амали нозирони давлати мутобиқи тартиби муқарраргардида метавон ба суд шикоят кард .
Шикоят кардан аз амали нозирон иҷрои дастури онҳоро боздошта наметавонад .
Моддаи 19. Мусоидат ба нозири давлати
Шахсони ҳуқуқи ва воқеи вазифадоранд, ки ба нозири давлати дар иҷрои вазифаҳояш мусоидат намоянд. Шахсоне, ки ба назорати давлатии метрологи монеъ мешаванд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгари кашида мешаванд .
Моддаи 19(1). Санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои метрологӣ
Назорати давлатии метрологии фаъолияти субъектҳои хоҷагидор новобаста аз шакли моликият, бо роҳи гузаронидани санҷиши риояи қоида ва меъёрҳои муқарраргардидаи метрологӣ мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи санҷиши фаъолияти субъектҳои хоҷагидор дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" ба амал бароварда метавад .
БОБИ 5. АНДОЗАГИРИИ ВОСИТАҲОИ ЧЕНАК
Моддаи 20. Андозагирии воситаҳои ченак
Воситахои ченак, ки нисбати онҳо тибқи муқаррароти Қонуни мазкур санҷиши мутобиқатӣ пешбинӣ шудааст, дар мавриди истеҳсол, таъмир, воридот, фурӯш ё истифода мутобиқи дархости шахсони ҳуқуқии манфиатдор метавонанд мавриди андозагирӣ қарор гиранд.
Андозагирӣ аз ҷониби хадамоти метрологии мақоми ваколатдор ё хадамоти метрологии шахси ҳуқуқӣ, ки аз тарафи мақоми ваколатдор барои иҷрои чунин намуди фаъолият аккредитатсия шудааст, амалӣ гардонида мешавад.
Натиҷаи андозагирии воситаҳои ченак бо мӯҳр, шаҳодатномаи андозагирии воситаҳои ченак ва ё тавассути сабти он дар санадҳои истифодаи воситаҳои ченак тасдиқ карда мешавад.
Моддаи 21. Тартиби андозагирии воситаҳои ченак.
Воситаҳои ченак мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таври ихтиёрӣ мавриди андозагирӣ қарор мегиранд .
БОБИ 6.МАБЛАҒГУЗОРӢ БАРОИ ТАЪМИНИ ЧЕНАКИ ЯГОНА.
Моддаи 22. Маблағгузории ҳатмии давлатӣ
Маблағгузории ҳатмии давлатӣ барои иҷрои корҳои зайл зарур аст:
- таҳия, такмил, харидорӣ, нигаҳдорӣ, истифодаи маҳакҳои давлатии воҳидҳои ченак ва воситаҳои ченаки намунавии ниҳоят дақиқ;
- нигаҳдорӣ, харидорӣ ва таҳияи таҷҳизоте, ки барои ҷиҳозонидани мақомоти хадамоти давлатии метрологӣ зарур мебошанд;
- таҳияи санадҳои меъёрӣ барои таъмини ченаки ягона;
- амалигардонии назорати давлатии метрологӣ.
Ҳангоми таҳияи барномаҳои давлатӣ, ки пурра ё кисман аз Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон маблағгузорӣ мешаванд, аз ҷумла барномаи таъсис ва рушди истеҳсоли маҳсулоти мудофиавӣ бояд фаслҳои таъмини соҳаи метрологӣ пешбинӣ шаванд.
БОБИ 7. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 23. Ҷавобгарӣ барои вайрон намудани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд .
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. РАҲМОНОВ
ш. Душанбе
15 майи соли 1997 № 435