Бо Қонуни конститутсионии ҶТ аз 8.08.2015 № 1208 аз эътибор соқит дониста шуд.

ҚОНУНИ КОНСТИТУТСИОНИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР БОРАИ ШАҲРВАНДИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Қонуни конститутсионии мазкур меъёру принсипҳои Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳуқуқи байналмилалиро, ки ба шаҳрвандӣ ва ҳуқуқҳои инсон дахл доранд, амалӣ намуда, барои ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шароити нисбатан мусоиди ҳуқуқӣ фароҳам оварда, аз ҷониби Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳимоя ва пуштибонӣ намудани шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистонро, ки дар хориҷи кишвар қарор доранд, таъмин менамояд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

БОБИ 1. ҚОИДАҲОИ УМУМИ

Моддаи 1. Ҳуқуқи шаҳрванди

Ҳуқуқи шаҳрванди ҳуқуқи дахлнопазири инсон мебошад.

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳар кас ҳуқуқи шаҳрванди дорад. Касеро аз шаҳрванди ё ҳуқуқи тағйир додани шаҳрванди маҳрум кардан мумкин нест.

Шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон новобаста аз асосҳои сазовор гаштан ба он, баробар ва ягона мебошад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 2. Шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар шудааст.

Шахсе шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад, ки аз рӯзи қабули Конститутсия шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад ё худ мутобиқи ҳамин Қонуни конститутсиони ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон мушарраф шудааст.

Моддаи 3. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи шаҳрвандӣ ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни конститутсионии мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, иборат мебошад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 4. Шаҳрвандии дугона

Мансубияти шаҳрвандони Тоҷикистон ба шаҳрвандии давлати дигар норавост, ба истиснои мавридхое, ки дар қонун ва шартномаҳои байнидавлатии Тоҷикистон нишон дода шудааст.

Моддаи 5. Шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани худро нигоҳ доштани шахсоне, ки берун аз ҳудуди он зиндаги мекунанд

Берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон зиндаги кардани шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ба истиснои мавридҳое, ки дар ҳамин Қонуни конститутсиони муқаррар шудааст, шаҳрвандии онҳоро қатъ намегардонад.

Моддаи 6. Муҳофизат ва ҳимояи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд

Шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд, таҳти муҳофизат ва ҳимояти Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор доранд.

Мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломати ва муассисаҳои консулии Ҷумҳурии Тоҷикистон, шахсони мансабдори онҳо бояд мусоидат кунанд, ки ба шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон имконият фароҳам оварда шавад, то аз тамоми ҳуқуқҳое, ки қонунгузории давлати муқимгардидаи онҳо, шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон, русуми байналмилали муқаррар намудаанд, пурра истифода баранд, ҳуқуқ ва манфиатҳои аз тарафи қонун ҳимояшавандаи онҳоро ҳимоя намоянд ва дар мавриди зарурат барои барқарор кардани ҳуқуқи поймолшудаи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон тадбирҳо андешанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 7. Норавоии ба давлати дигар супурдани шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ҳеҷ як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистонро ба давлати хориҷӣ супоридан мумкин нест. Супоридани шахси ҷинояткор ба давлати хориҷӣ дар асоси шартномаи тарафайн ҳал карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 8. Шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ва никоҳ

Ақди никоҳ кардан ва талоқ додани шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон бо шахсе, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, боиси тағйир додани шаҳрванди намегардад.

Дигар кардани шаҳрвандии яке аз ҳамсарон боиси тағйир додани шаҳрвандии яке аз онҳо намешавад.

Талоқ боиси тағйир додани шаҳрвандии фарзандони никоҳи ё тифлони фарзандҳондаи ҳамсарон намегардад.

Моддаи 9. Кам кардани бешаҳрванди

Ҷумҳурии Тоҷикистон шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон шудани шахсони бешаҳрвандро дастгири намуда, ба шаҳрванди давлати дигар шудани онхо ҳалал намерасонад.

Моддаи 10. Шаҳрвандии ифтихории Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ба шахсе, ки шахрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон набуда, барои Ҷумҳурии Тоҷикистон ё ҷомеаи ҷаҳонӣ хизматҳои шоён кардааст, бо ризояти ӯ шаҳрвандии ифтихории Ҷумҳурии Тоҷикистон додан мумкин аст (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Низомномаи шаҳрванди ифтихории Ҷумҳурии Тоҷикистонро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Шаҳрвандони ифтихории Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи Низомномаи шаҳрвандии ифтихории Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҳуқуқҳои шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода мебаранд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 11. Вазъи ҳуқуқии шаҳрвандони давлатҳои дигар ва шаҳсони бешаҳрванди

Шахсоне, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, аз тамоми ҳуқуқу озодиҳо истифода мебаранд ба истиснои маҳдудиятҳои муқаррарнамудаи Конститутсия, қонунҳо ва шартномаҳои байнидавлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дорои тамоми уҳдадориҳое мебошанд, ки дар Конститутсия, қонунҳо ва шартномаҳои байнидавлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар шудаанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 12. Татбиқи шартномаҳои байналмилали

Ҳангоми ҳалли масъалаҳои шаҳрвандӣ дар баробари Қонуни конститутсионии мазкур шартномаҳои байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон, ки масъалаҳои шаҳрвандиро танзим менамоянд, татбиқ мегарданд. Агар ҳамин Қонуни конститутсионӣ ва дигар қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофшуда мутобиқат накунанд, меъёрҳои санадҳои байналмилалӣ амал мекунанд(Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 13. Ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаи шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ҳуҷҷати тасдиқкунандаи шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон, шиносномаи (паспорти) шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ва то гирифтани паспорт шаҳодатномаи таваллуд ё ҳуҷҷати дигаре мебошад, ки дар он шаҳрвандии шахе зикр шуда бошад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 14. Мафҳумҳои асосӣ

Мафҳумҳои асосии зерин дар Қонуни конститутсионии мазкур бо мазмуни зайл истифода мешаванд:

а) шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон - алоқаи мустаҳками ҳуқуқии шахс бо Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки тавассути маҷмӯи ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои дутарафаи онҳо ифода меёбад;

б) шаҳрвандии дигар - шаҳрвандии давлати дигар;

в) шаҳрваиди хориҷӣ - шахсе, ки шаҳрванди давлати хориҷӣ аст ва шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро надорад;

г) шахси бешаҳрванд - шахсе, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон нест ва далелҳои мавҷудияти шаҳрвандии давлати дигарро надорад:

д) кӯдак - шахсе, ки ба синни ҳаждаҳсолагӣ нарасидааст, агар ӯ тибқи тартиби пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пештар ба синни балоғат нарасида бошад;

е) зиндагӣ кардан - сукунати шахс дар асосҳои қонунӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон ё берун аз ҳудуди он;

ж) ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон - ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи сарҳади маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар рӯзи пайдоиши ҳолатҳои вобаста ба соҳиб шудан ё қатъ гардидани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи Қонуни конститутсионии мазкур (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

БОБИ 2. ШАҲРВАНДИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ШУДАН

Моддаи 15. Асосу тартиби шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан

Шахс ба таври зайл шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414):

1. Аз рӯи таваллуд:

2. Аз рӯи тартиби бақайдгирии он:

3. Дар натиҷаи қабул шудан ба шаҳрванди:

4. Дар натиҷаи барқарор шудан ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон :

5. Бо роҳи интихоби шаҳрванди (оптатсия) дар сурати тағйир ёфтани мансубияти давлатии қаламрав ва аз рӯи асосҳои дигаре, ки шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбини кардаанд:

6. Аз рӯи асосҳои дигаре, ки ҳамин Қонун пешбини намудааст.

Моддаи 16. Шаҳрвандии кӯдаконе, ки падару модарашон шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд

Кӯдаке, ки падару модараш ҳангоми таваллуд шудани ӯ шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд, новобаста аз ҷои таваллудаш шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 17. Шаҳрвандии кӯдаконе, ки яке аз падару модари онҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад

Дар мавриди гуногун будани шаҳрвандии падару модар, ки яке аз онҳо ҳангоми таваллуди кудак шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буд, кудак ба шарте шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад, ки (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414):

дар каламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон таваллуд шуда бошад;

хорич аз худуди Чумхурии Точикистон таваллуд шуда, падару модари у ё яке аз онҳо дар ин замон дар каламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон сукунати дойми дошта бошанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Дар сурути гуногун будани шаҳрвандии падару модар, яьне агар яке аз онҳо дар лаҳзаи таваллуди кудак шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, дар ин замон ҳам падару ҳам модар берун аз каламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон доиман зиндаги мекарда бошад, шаҳрвандии кудаки берун аз каламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон таваллудёфта аз рӯи мувофиқи хаттии падару модар муайян карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Кудаке, ки яке аз падару модараш дар лаҳзаи таваллуд шудании у шаҳрвандй Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигаре шахси бешаҳрванд ё шахси маьлум бошад, сарфи назар аз маҳалли таваллуддаш шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Дар ҳолати муқаррар намудани падарии кӯдаке, ки модараш шахси бешаҳрванд мебошад ва падараш шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шумор меравад, кӯдак новобаста аз ҷои таваллудаш шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон дониста мешавад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 18. Шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон қaбул карда фарзанди ашхоси бешаҳрванд

Кудаке, ки дар каламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ашхоси шаҳрванд таваллуд шудааст, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.

Моддаи 19. Шаҳрвандии кудаки падару модараш номаълум

Кудаки мукими қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки падару модараш номаьлуманд, шаpҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.

Моддаи 20. Шаҳрвандии кӯдаке, ки падару модари ӯ шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошанд

Кӯдаке, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистоы аз падару модари шаҳрванди давлатҳои дигар таваллуд шудааст, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳисобида мешавад, агар ин давлатҳо ба ӯ шаҳрвандии худро надода бошанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 21. Қабул кардани шаҳрванди аз рӯи тартиби бақайдгири

Аз рӯи тартиби бақайдгири шахсони зерин шаҳрвавндии Ҷумҳурии Тоҷикистонро қабул карда метавонанд:

а) Шахсоне, ки зан ё шавҳарашон шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414);

б) шахсоне, ки хангоми тавалуд шуданашон акалан падар ё модараш шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, аммо аз рӯи таваллуд дар зарфи панҷ соли баьди расидан ба синни хажда шаҳрванди давлати дигарро қабул кардаанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414);

в) фарзандони собиқ шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки баьд аз панҷ соли баьли расидан ба синни ҳаждаҳ:

г) хорич карда шуд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414);

д) хорич карда шуд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414);

е) хорич карда шуд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414);

Моддаи 22. Қабул кардани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Шаҳрвандони давлатҳои дигар ва шахсони бешаҳрванд аз рӯи дархосташон мутобиқи ҳамин Қонуни конститутсиони ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул шуда метавонанд. Қарорро аз рӯи дархости қабули шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон Перезиденти Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул мекунад.

Моддаи 23. Шартҳои қабул кардани шаҳрвандоии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Шахси қобили амали ба синни ҳаждаҳсолагӣ расида, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, қатъи назар аз миллат, нажод, ҷинс, забон, эътиқоди динӣ, мавқеи сиёсӣ, вазъи иҷтимоӣ, таҳсил ва молу мулк метавонад дар бораи қабули шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон дархост намояд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Шарти маьмули қабул кардани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон зиндагии дойми дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон аст: барои шаҳрвандони хориҷи ва ашхоси бешаҳрванд бефосила панҷ сол пеш аз дархост карданашон: барои гурезаҳо, ки бо Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва шартномаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сифати гуреза шинохта шудаанд, муҳлати зикршуда нисфи кутоҳ карда мешавад. Муҳлати зиндаги дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон бефосила дониста мешавад, агар шахе берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон то се моҳ барои таҳсил ё муолиҷа рафта бошад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Шартҳое, ки ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул шуданро осон мекунанд, яьне ҳуқуқ медиҳанд, ки талабҳои дар қисми дуюми ҳамин модда зикуршуда ихтисор ва ҳатто аз байн бурда шаванд, инҳо мешаванд:

а) шаҳрванди собиқ ИҶШС буданд:

б) варзандхонд кардани кудаке. ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон аст:

в) доштани комёбиҳои калон дар соҳаи илму техника ва маданият, ҳамчунин соҳиби касбу ҳунаре будан, ки барои Ҷумҳурии Тоҷикистон мафиат меоварад:

г) хизматҳои шоиста доштан дар назди Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар эҳёи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва амали намудани ормону арзишҳои умумибашари:

д) паноҳгоҳ ёфтан дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон:

е) дар собиқ аз руи таваллуд шаҳрванди (табааи) Ҷумҳурии Тоҷикистон будани шахе (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414):

ё) дар ақди никоҳи шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон на камтар аз се сол будан (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 24. Асосҳои рад кардани қабул ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Дархости қабул ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон рад карда мешавад, агар дахоскунанда:

а) тарафдори зуран тағйир додани сохти конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон бошад:

б) узви ҳизбҳо ва дигар ташкилотҳое бошад, ки фаьолияти ба принспҳои конистутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқ нест:

в) маҳкум шуда, дар шакли маҳрумият аз озоди барои амалиёте ки мувофиқи Ҷумҳурии Тоҷикистон таъқиб карда мешаванд адои ҷазо мекарда бошад;

г) шаҳрванди давлатҳои дигар бошад, дар сурате, ки бо ӯ дар бораи шаҳрвандии дугона шартномаи байнидавлати баста нашудааст (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Меъёрҳои қисми якуми ҳамин модда ба ашхосе низ дахл дорад, ки дар моддаи 23 ва қисми сеюми моддаи 25- уми ҳамин Қонун зикр гардидаанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 25. Барқарор кардани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи тартиби бақайдгири шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ашхоси зерин барқарор карда мешавад:

а) онҳое, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буданашон ба сабаби фарзандхонд шудан, муқаррар кардани сарпарастй ё васоят қать гардидааст:

б) онҳое, ки ба сабаби тағйир ёфтани шаҳрвандии волидайнашон шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буданашон қать гардидааст, дар зарфи 5 соли баъди расидан ба синни ҳаждаҳсолаги (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Собиқ шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки аз шаҳрванди маъҳрум шудаанд ё бе ихтиёри онҳо аз шаҳрванди маҳрум намудаанд, ба сифати шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон барқарор карда мешаванд. Собиқ шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки амали қисми якум ва дуюми ҳамин модда ба вай татбиқ намешавад, шаҳрвандиаш аз рӯи дархост метавонад барқарор шавад.

Моддаи 26. Интихоби шаҳрванди дар сурати тағйир ёфтани сарҳади Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ҳангоми муқаррар намудан ва тағйир додани хати Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, муқаррар ва ба роҳ мондани муносибатҳои ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо давлатҳои ҳамсарҳад тибқи тартиби муайяннамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, шахсоне, ки дар ҳудуди мансубияти давлатиашро тағйирдода зиндагӣ мекунанд, ҳуқуқ доранд тибқи тартиби пешбининамудаи шартномаҳои байналмилалӣ шаҳрвандии ин ё он давлатро интихоб намоянд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

БОБИ 3. ҚАТЬ ГАШТАНИ ШАҲРВАНДИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 27. Асосҳои қатъ гаштани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавридҳои зерин қать мегардад:

а) дар натиҷаи тарки шаҳрванди кардан;

б) дар натиҷаи аз даст додани шаҳрванди;

в) дар натиҷаи бекор шудани қарори ба шаҳрванди қабул кардан;

г) дар натиҷаи маҳрум кардан аз шаҳрванди;

д) бо роҳи интихоби шаҳрванди (оптатсия) ҳангоми тағйир ёфтани мансубияти давлатии ҳудуд ва мутобиқи асосҳои дигаре, ки да шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбини шудаанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414);

е) мутобиқи асосҳои дигаре, ки дар ҳамин Қонуни конститутсиони пешбини гардидааст.

Моддаи 28. Аз шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон баромадан

Кас аз шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавридҳои зерин баромада метавонад:

а) мувофиқи дархости шаҳрванд дар асоси тартибе, ки дар ҳамин Қонун муқаррар гардидааст;

б) аз рӯи тартиби бақайдгири, ба шарте, ки ақаллан яке аз волидайн, ҳамсар ё фарзанди шахсе, ки ба нияти баромадан аз шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон арза додааст, шаҳрвандии дигар дошта бошад, агар ӯ барои зиндагии доими қонунан ба давлати дигар кӯчида бошад, ба шарте, ки монеаҳои дар қисмҳои дуюм ва сеюми ҳамин модда, пешбинигардида вуҷуд надошта бошанд.

Агар шаҳрванд дар мамлакате, ки бо Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ёрии ҳуқуқи ӯҳдадориҳои шартномави надорад, зиндаги кунад мақсади зиндаги кардан дошта аммо дар назди шахсони воқеи ё ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ӯҳдадории молу мулки ё ин ки дар назди давлат ӯҳдадориҳои иҷронашудае дорад, ки аз асосҳои муайянкардаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон бармеоянд, дархости тарк кардани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон рад шуда метавонад.

Дар мавридҳои зерин ба тарк кардани шахрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳ дода намешавад:

а) баъди гирифтани даъватномаи ба хизмати мӯҳлатноки ҳарби даъват шудан ва то ба анҷом расидани он;

б) агар шаҳрванде, ки дар бораи тарк кардани шаҳрванди дархост додааст, аз рӯи кори ҷинои ба сифати айбдоршаванда ҷалб шуда бошад, ё ин ки нисбати ӯ ҳукми айбдоркунандаи суд мавҷуд аст, ки эътибори қонуни пайдо кардаасту бояд ба иҷро расад, ё ки шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро тарк кардани шахс ба манфиати амнияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолиф бошад.

Рад кардани дархости тарки шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё ба қайд нагирифтани тарки шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд аз тарафи моқомоти ваколатдор асоснок гардад.

Моддаи 29. Маҳрум гаштан аз шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Кас аз шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавридҳои зерин маҳрум мешавад:

а) агар дар мамлакати хориҷа ба хизмати ҳарби, хадамоти амният, полис, макомоти адлия ва мақомоти дигари ҳокимият ва идораи давлати гузарад;

б) агар дар хорича доими зиндаги кунаду дар давоми панҷ сол бе сабабҳои узрнок ба қайди консули наистода бошад.

Кас аз рӯзи бешаҳрвандии ӯро ба қайд гирифтани мақомоти ваколатдори давлати шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳрум мешавад.

Моддаи 30. Бекор кардани қарори қабул шудан ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Қарори қабул намудан ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати шахсе бекор карда мешавад, ки ӯ дар асоси маълумоти дуруғи маҳз ва ҳуҷҷатҳои қалбаки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудааст. Далели додани маълумоти дуруғи маҳз ва ҳуҷҷатҳои қалбаки аз тариқи суд муқаррар карда мешавад. Бекор шудани қарори ба шаҳрванди қабул кардан шахси мазкурро аз ҷавобгарии муқаррарнамудаи Қонун озод намекунад.

Бекор кардани Қарори қабул шудан ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати ҳамсар ва фарзандони шахсони дар қисми якуми ҳамин модда зикршуда, ки ҳамроҳи онҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон гардидаанд, татбиқ намешавад, ба шарте, ки хабар доштанашон он ки ғайриқонуни шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон гардидаанд, исбот нашавад.

Қарори ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул шуданро дар давоми панҷ соли баъди қабул бекор кардан мумкин аст.

БОБИ 4. ШАҲРВАНДИИ ФАРЗАНДОН ВА ВОЛИДАЙН, ВАСИЮ ПАРАСТОРОН. ШАҲРВАНДИИ ШАХСОНИ КОРНОШОЯМ

Моддаи 31. Қоидаҳои умумии шаҳрвандии фарзандон ва волидайн

Шаҳрвандии фарзандони то чордаҳсола ба шаҳрвандии волидайн вобаста аст.

Шаҳрвандии фарзандони аз чордаҳ то ҳаждаҳсола аз рӯи ризоияташон тағйир меёбад.

Шаҳрвандии фарзандон аз дигар гаштани шаҳрвандии волидайн ки аз ҳуқуқи волидайни маҳрум шудаанд, тағйир намеёбад. Ба тағйир додани шаҳрванди фарзандон розигии волидайне, ки аз ҳуқуқи волидайни маҳрум шудаанд, талаб карда намешавад.

Моддаи 32. Шаҳрвандии фарзандон дар мавриди тағйир додани шаҳрвандии волидайн ё волиди ягона

Агар волидайн ё валиди ягона шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат карда, нисбаташ васоят ё парастории шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар шудааст, тарки шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон намуда, дар тарбияи ҳамин кудак иштирок накунанд мутобиқи дархости волидайн, васи ё парастор шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани кудак тағйир намеёбад.

Моддаи 33. Шаҳрвандии фарзандон ҳангоми шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудани яке аз волидайн

Агар яке аз волидайне, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон соҳиб гаштааст ва дар сурати мавҷудияти розигии хатии волиди дигар ба фарзандашон шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон дода мешавад.

Моддаи 34. Шаҳрвандии фарзандон дар сурати қатъ ёфтани шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани яке аз волидайн

Агар шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани яке аз волидайн қатъ ёбаду дигаре боқи монад, шаҳрвандии фарзанди онхо тағйир меёбад. Бо дархости волиде, ки шаҳрвандиаш қатъ меёбад ва мувофиқи розигии ҳаттии волиде, ки ба сифати шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон боқи мемонад, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани фарзанд онҳо ба шарте қатъ меёбад, ки ба вай шаҳрвани дигар дода шавад.

Моддаи 35. Шаҳрвандии кудакон ҳангоми қабул шудан ба фарзанди

Шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани кӯдак дар сурати ӯро ба фарзанди қабул кардани шахсоне, ки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, тағйир намеёбад. Агар шахсони кудакро ба фарзанди қабулкарда ё яке аз онҳо шаҳрвандии дигар дошта бошанд, дар он сурат бо дархости онҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон будани кӯдак ба шарти минбаъд ба ӯ додани шаҳрвандии дигар қатъ меёбад.

Кӯдаке, ки шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, дар сурати ӯро ба фарзанди қабул кардани шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ё зану шавҳаре, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад.

Кӯдаке, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, дар сурати ӯро ба фарзанди қабул кардани зану шавҳар, ки яке аз онҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон асту дигаре шахси бешаҳрванд мебошад, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад.

Кӯдаке, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, дар сурати ӯро ба фарзанди қабул кардани зану шавҳар, ки яке аз онҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигаре шаҳрванди кишвари дигар аст, бо мувофиқати ба фарзанди қабулкунандаҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад. Дар сурати набудани чунин мувофиқат кӯдак шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад, ба шарте ки ӯ дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон зиндагони кунад, дар акси ҳол вай ҳамчун шахси бешаҳрванд боқи мемонад ё мешавад.

Моддаи 36. Шаҳрванди шахсони ғайри қобили фаолият ва шаҳрвандии парасторон

Шаҳрвандии шахси ғайри қобили фаолият ба шаҳрвандии парастон маҳсуб аст

Баҳсҳои байни волидайн, васи ё парастор дар бораи шаҳрвандии фарзандон ва шахсони ғайри қобили амал бо назардошти манфиати кӯдак ё шахси ғайри қобили амал аз тариқи суд бараси мешавад (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

БОБИ 5. МАҚОМОТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН, КИ КОРҲОИ ОИДИ ШАҲРВАНДИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОНРО ДАР ИХТИЁР ДОРАНД ВА ВАКОЛАТҲОИ ОНҲО

Моддаи 38. Мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки корҳои оиди шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар ихтиёр доранд ба мақомоти давлатие, ки корҳои оиди шиҳрвандиро дар ихтиёр меранд, инҳо дохил мешаванд:

Презденти Ҷумҳурии Тоҷикистон;

Комисияи оид ба масьалаҳои шаҳрвандии назди Перезденти Ҷумҳурии Тоҷикистон:

Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломати ва консулгариҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон.

Моддаи 39. Ваколатҳои Перезиденти Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати корҳои шаҳрванди

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи масъалаҳои зерин қарор қабул мекунад:

а) ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул кардани шаҳрвадони хориҷи, шаҳрвандони собиқ ИҶШС ва шахсони бешаҳрванд, ки нисбаташон амали моддаи 19-уми ҳамин Қонуни конститутсиони татбиқ намешавад:

б) ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон барқарор кардани шахсони нисбаташон амали қисмҳои якум ва дуюми моддаи 25-уми ҳамин Қонуни конститутсиони татбиқ намешавад:

Хорич карда шуд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Кӯдаке, ки шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, дар дар сурати ӯро ба фарзанди қабул кардани зану шавҳаре, ки яке аз онҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон асту дигаре шахси бешаҳрванд мебошад, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад.

Кӯдаке, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошад, дар сурати ӯро ба фарзанди қабул кардани зану шавҳар, ки яке аз онҳо шаҳрвадии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигаре шаҳрванди кишвари дигар аст, мувофиқати ба фарзандии қабулкунандаҳо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад дар сурати набудани чунин мувофиқат кӯдак шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад, ба шарте ки ӯ дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон зиндагони кунад, дар акси ҳол вай ҳамчун шахси бешахрванд боқи мемонад ё мешавад.

Моддаи 40. Ваколатҳои Комисияи оид ба масьалаҳои шаҳрвандии назди Презденти Ҷумҳурии Тоҷикистон

Комиссия ба барасии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи ҳар як дархост ва пешниҳоди оид ба масьалаи шаҳрвандй таклифҳо ба миён мегузорад. Таклифҳои Комисияи прокотол карда шуда, онро ҳамаи аьзои дар маҷлис иштирокдоштаи Комиссияи имзо мекунад. Комиссияи ҳангоми баррасии дархостҳо ва пешниҳодоти оид ба масьалаҳои шаҳрванди далелҳои дархосткунанда, мазмун пешниҳод хулосаи мақомоти давлати ва ташкилотҳои ҷамьиятии оиди дархостҳо, ҳуҷҷатҳои дигар ва гувоҳномаҳои ба расмият даровардаи шоҳидонро ҳаматарафа меомузад. Комиссия ҳақ дорад оиди масьалаҳои мавриди муҳокима ҳуҷату материалҳои мақомоти давлатиро талаб кунад, ки онҳо дар муҳлати муқаркардаи Комиссия маьлумоти зарури пешниход мекунанд.

Моддаи 41. Ваколатҳои Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва моқомоти салоҳиятдори тобеи он:

а) аз шахсоне, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон аризаю дархостҳо қабул мекунанд;

б) далелу ҳуҷҷатҳоеро тафтиш мекунад, ки барои асоснок кардани аризаву дархостҳои оиди шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда шудаанд;

в) дархостҳоро аз рӯи масьалаҳои шаҳрванди ҳамроҳи ҳуҷҷатҳои дахлдор ба Комиссияи оид ба масъалаҳои шаҳрвандии назди Президента Ҷумҳурии Тоҷикистон мефиристад;

г) мансубияти шахсонеро ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунанд, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат доранд;

д) аз рӯи аризаи шахсони манфиатдоре, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат мекунад, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан ё қать ёфтани онро дар ҳолатҳое ба қайд мегиранд, ки дар ҳамин Қонуни конститутсиони муқаррар шудаанд.

Тақсими салоҳият аз рӯи масьалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар дохили сохтори мақомоти корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.

Моддаи 42. Ваколатҳои Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломати ва консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломати ва консулагарии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

а) аз рӯи масълаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон аризаву дархостҳо қабул мекунад;

б) факту ҳуҷҷатҳоеро тафтиш мекунанд, ки барои асоснок кардани аризаву дархостҳо оиди шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда шудаанд;

в) дархостҳоро оиди масъалаҳои шаҳрванди ҳамроҳи ҳуҷҷатҳои дахлдор ба Комиссияи оид ба масъалаҳои шаҳрвандии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мефиристан;

г) мансубияти шахсонеро ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад, ки берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат дорад;

д) шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомати доими доранд, ба қайд мегиранд;

е) аз рӯи аризаи шахсони манфиатдоре, ки берун аз қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат мекунанд, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан ё қать ёфтани онро дар ҳолатҳое ба қайд мегиранд, ки ҳамин Қонуни конститутсиони муқаррар кардааст.

Дар асоси шартномаи байни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва давлати дигар ваколатҳои дар қисми якуми ҳамин модда номбаршударо намояндагиҳои дипломати ва консулгарии ҳамон давлат метавонанд ба амал бароранд.

БОБИ 6. ИҶОРАИ КОРҲОИ ОИД БА ШАҲРВАНДИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 43.Тартиби пешниҳод кардани аризаву дархостҳо аз рӯи масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Аризаи ба қайд гирифтани тағйири шаҳрванди ба мақомоти корҳои дохилии ҷои истиқомати аризадиҳанда, вале аризаи шахсоне, ки берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат доранд, ба намояндагии дипломатию консулгарии дахлдори Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешавад.

Дархостҳо аз рӯи масъалаҳои шаҳрванди ба номи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон тавассути мақомоти корҳои дохилии ҷои зисти аризадиҳанда, вале дархости шахсоне, ки берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат доранд, тавассути намояндагиҳои дипломатию консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон дода мешаванд.

Моддаи 44. Шакли аризаву дархостҳо оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Аризаву дархостҳоро оид ба масъалаҳои шаҳрванди хатти медиҳанд. Шахсони манфиатдор розигии худро барои соҳиб шудан, қать кардан, нигоҳ доштан ё тағйир додани шаҳрванди бояд хатти навишта диҳанд. Имзои зери ин ҳуҷҷатро бояд нотариус тасдиқ кунад. Имзои шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки берун аз хоки он умр ба сар мебаранд, намояндагиҳои дипломати ё консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мекунанд.

Агар аризадиҳанда бинобар бесаводи ё иллати бадан ариза ё дархосташро имзо карда натавонад, бо хоҳиши ӯ ба зери он шахси дигар имзо мегузорад, ки дар ин бора нотариуси кайди дахлдор мекунад. Берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ариза ё дархост ҳамин гуна қайдро намояндагиҳои дипломати ё консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон мекунанд.

Моддаи 45. Тартиби ба расмият даровардани аризаи дархостиҳои оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ариза ё дархостро оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти корҳои дохилии ҷои зист мутобиқи муроиҷати шахси аризадиҳанда, вале агар аризадиҳанда берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат кунад, намояндагии дипломати ё колсулгарии дахлдори Ҷумҳурии Тоҷикистон ба расмият медароранд.

Агар ҳуҷҷатҳое, ки ба муроҷиати шахси имконият надоштани аризадиҳанда шаҳодат медиҳанд, дуруст ба расмият дароварда шуда бошанд, мақомоти корҳои дохили, намояндагии дипломати ё консулагарии Ҷумҳурии Тоҷикистон вазифадоранд, ки ҳуҷҷатҳои оиди шаҳрвандиро аз рӯи ариза ё дархосте, ки тавасути шахси дигар ё почта ирсол шудааст, мураттаб созанд. Дар ин маврид имзои таҳти аризаву дархостро бояд нотариус тасдиқ карда бошад.

Ҳангоми пешниҳод кардани аризаву дархост аз рӯи масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон боҷи давлати пардохта мешавад, ҳаҷми онро Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар мекунад. Шахсони камбизоат мутобиқи тартиби муқарраркардаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз пардохти боҷи давлати пурра ё қисман озод карда мешаванд.

Моддаи 46. Хулосаву пешниҳодот аз рӯи дархостҳои шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан ё қатъ ёфтани он

Мақоми корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё намояндагии дипломати, ё ин ки консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи дархости шаҳрванди Чумхурии ’Точикистон шудан ё қать ёфтани он хулосаи асоснок мебарорад, дар мавридҳои зарури бошад, пешниҳод тартиб медиҳад.

Хулосаву пешниҳодот оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар ҳуҷҷатҳои зарури ба Комиссияи оид ба масъалаҳои шаҳрвандии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон фиристода мешаванд.

Моддаи 47. Мӯҳлати додан ва барраси шудани аризаву дархостҳо оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Мӯҳлати баррасии ариза оид ба масъалаҳои шаҳрванди аз шаш моҳ, дархостҳо бошанд, аз нӯҳ моҳ набояд зиёд бошанд.

Мӯҳлати додани аризаро оид ба масъалаҳои щаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки бо сабабҳои узрнок гузаштааст, мувофиқи хоҳиши аризадиҳанда Комиссияи оид ба масъалаҳои оид ба масъалаҳои шаҳрвандии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барқарор карда метавонад.

Моддаи 48. Таърихи шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан ё қать ёфтани он

Кас аз рӯзи қарор қабул кардани мақоми ваколатдор ё баромадани Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мешавад ё шаҳрвандиаш қатъ меёбад.

БОБИ 7. ТАТБИҚ КАРДАНИ ҚАРОРҲОИ ОИД БА КОРҲОИ ШАҲРВАНДИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 49. Мақомоте, ки қарорҳоро оид ба корҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон татбиқ мекунанд

Татбиқи қарорҳои оид ба корҳои шаҳрванди нисбати шахсоне, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат мекунанд, ба зиммаи Вазорати корҳои дохили Ҷумҳурии Тоҷикистон, аммо нисбати шахсони берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломати ва консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошта мешавад.

Моддаи 50. Додани ҳуҷҷатҳое, ки ба шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан ё қать ёфтани он шаҳодат медиҳанд

Ба шахсоне, ки аз рӯи тартиби муқараргардида шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шуданд, мақомоти корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон намояндагиҳои дипломати ё консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон шиносномаи (паспорти) шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон медиҳанд. Дар ҳуҷҷати бачагоне, ки ба синфи шонздаҳ нарасиданд, дар бораи мансубияти онҳо ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон қайд карда мешавад.

Ба шахсоне, ки дар хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат дошта, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буданашон қать ёфтааст ва зимнан шаҳрванди дигар давлат нестанд, мақомоти корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои зисту зиндагии онҳо гувоҳномаи иқомат барои шахсони бешаҳрванд медиҳанд (Қонуни ҶТ аз 6.10.2008 № 414).

Моддаи 51. Назорати иҷрои қарорҳои оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Иҷрои қарорҳоро аз рӯи масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон Комиссияи оид ба масъалаҳои шаҳрвандии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчунин мақомоти дигари ваколатдор мутобиқи салоҳияташон назорат мекунад.

БОБИ 8. ШИКОЯТ АЗ ҚАРОРИ ОИД БА МАСЬАЛАҲОИ ШАҲРВАНДИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 52. Шикоят аз қайд накардани тағйири шаҳрванди ва аз қарорҳои мансубият ба шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Аз қарори мақоми ваколатдор дар бораи ба қайд нагирифтани шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шудан ё қать ёфтани он ё ин ки мансубият ба шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давоми як моҳ ба суд шикоят кардани мумкин аст.

Моддаи 53. Шикоят аз амали шахсони мансабдор оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Аз қабул накардани аризаву дархостҳо оиди масъалаҳои шаҳрванди, риоя накардани мӯҳлати баррасии дархостҳо, ҳамчунин амалҳои дигари шахсони мансабдори мақомоти ваколатдор, ки тартиби барасии парвандаҳои шаҳрванди ва тартиби иҷрои қарорҳои оид ба масъалаҳои шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро вайрон мекунанд, бо тартиби муқарраршуда ба мансабдори мақоми балантар ё ба суд шикоят кардан мумкин аст. Шахсоне, ки берун аз хоки Ҷумҳурии Тоҷикистон сукунати доими ихтиёр кардаанд, аз амалҳои ғайриқонунии шахсони мансабдори намояндагиҳои дипломти ё консулгарии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон шикоят мекунанд.

БОБИ 9. ШАРТНОМАҲОИ БАЙНИДАВЛАТИ

Моддаи 54. Татбиқи шартномаҳои байнидавлати

Агар дар шартномаи байнидавлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон қоидаҳои дигаре муқарраршуда бошанд, ки аз қоидаҳои ҳамин Қонуни конститутсиони фарқ доранд, дар он сурат қоидаҳои шартномаҳои байнидавлати татбиқ мегарданд.