Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 27 декабри соли 1997 № 565
тасдиқ шудааст
Муқаррароти умумии иҷозатдиҳӣ ба истифодабарии воситаҳои нақлиёт ва вазифаҳои ашхоси мансабдор дар бобати таъмини бехатарии ҳаракат дар роҳ
(Қарори Ҳукумати ҶТ аз 1.04.2008 №179, аз 14.01.2010 № 6)
1. Воситаҳои нақлиёти механикӣ ва ядакҳо бояд дар мӯҳлати амали аломати бақайдгирии "Транзит" ё 5 шабонарӯзи баъди харида шудани онҳо ё ба расмият дароварда шудани онҳо дар Бозрасии давлатии автомобилӣ ба қайд гирифта шаванд.
2. Дар ҷойҳои махсус пешбинишудаи воситаҳои нақлиёти механикӣ (ба ғайр аа трамвайҳо ва тролейбусҳо) ва ядакҳо бояд аломатҳои бақайдгирии намунаи муқарраршуда насб шуда бошанд, дар автомобилҳо, ба ғайр аз ин, дар қисми поёнии кунҷи рости шишаи пешрӯй талони муоинаи давлатии техникӣ ва дар холатҳои муқарраршуда варақаи литсензионӣ насб карда мешавад.
Рақамҳо ва ҳарфҳои аломатҳои бақайдгирӣ бояд дар девори қисми ақиби кузови автомобилҳои боркаш, ядакҳо (ба ғайр аз ядакҳои автомобилҳои сабукрав ва мототсиклҳо) ва автобусҳо (ба ғайр аз автобусҳои хурд) такрор шаванд. Баландии рақамҳо бояд на камтар аз 300 мм, бари онҳо на камтар аз 120 мм, ғафсии хат - 30 мм, андозаи ҳарфҳо - 2/3 андозаи рақамҳо бошад.
Дар трамвайҳо ва троллейбусҳо рақамҳои бақайдгирие, ки аз ҷониби идораҳои дахлдор дода мешаванд, сабт мегарданд.
3. Ҳолати техникӣ ва таҷҳизоти воситаҳои нақлиёте, ки дар ҳаракат иштирок мекунанд, дар мавриди бехатарии харакат дар роҳ ва муҳити зист бояд ба талаботи меъёрҳо, қоидаҳо ва дастуруламали истифодабарии техникии онҳо мувофиқ бошанд.
4. Автомобили боркаши платформаи бортдоре, ки барои интиқоли одамон истифода мегардад, бояд бо нишастгоҳҳои баландиаш на камтар аз 0,5 м аз сатҳи фарш ва на камтар аз 0,3 м аз канори болои борт муҷаҳҳаз бошад. Бортҳои платформаи боркашонии автомобил бояд аз сатҳи фарш на камтар аз 0,8 м баланд бошанд.
Масофаи байни нишастгоҳҳо бояд на камтар аз 0, 6 м бошад. Нишастгоҳҳое, ки ба дарозии борти ақиб ё пахлӯй ҷойгаранд, бояд такягоҳи мустаҳкам дошта бошанд.
5. Воситаи нақлиёти механикӣ, ки барои таълими мошинронӣ истифода мешавад ва ба муассисаи таълимӣ тааллуқ дорад, бояд бо педалҳои иловагии ссепление ва тормоз муҷаҳҳаз бошад.
6. Велосипед бояд тормоз, суккон ва сигнали овозии дуруст (фаъол) дошта бошад, бояд аз пеш бо нургардон ва фонус ё чароғи сафедранг (барои ҳаракат дар вақти торикӣ ва дар шароити дидашавандагии маҳдуд), аз ақиб бо нургардон ё фонуси сурхранг ва аз ҳарду тарафи паҳлӯӣ бо нургардони ранга норинҷӣ ё сурх муҷаҳҳаз бошад.
7. Ароба бояд олоти таваққуфии тормозӣ ва танбаҳои пешгирикунандаи ғелишро, ки дар сохтмони он пешбинӣ шудаанд, дошта бошад, аз пеш бо ду нургардон ё фонуси сафедранг (барои ҳаракат дар вақти торикӣ ва дар шароити дидашавандагии маҳдуд) ва аз ақиб бо ду нургардон ё фонуси сурхранг муҷаҳҳаз бошад.
8. Дар воситаҳои нақлиёт бояд аломатҳои фарқкунандаи зерин насб шаванд:
"Автопоезд" - ба шакли се фонуси норинҷие, ки дар болои кабина ба таври уфуқӣ бо фосилаҳои байни онҳо аз 150 то 300 мм дар автомобилҳои боркаш ва тракторҳои чархдори ядакдор (гурӯҳи 1.4 т ва аз он зиёд), ҳамчунин автобусҳо ва тролейбусҳои қӯша ҷой гарифтаанд.
"Дандона" (Шипы) - ба шакли секунҷаи гуногунтарафи сафедранги қуллааш сарболо бо ҳошияи сурхранг, ки дар он бо ранги сиёҳ ҳарфи "Д" ("Ш") (тарафи секунҷа на камтар аз 200 мм, паҳнои ҳошия 1/10 ҳиссаи тарафи он) сабт шудааст, - дар қисми ақиби воситаҳои нақлиёти механикӣ, ки шинаҳояшон дандонаҳои махсус доранд;
"Интиқоли кӯдакон" - ба шакли мураббаъи зардранг бо ҳошияи рангаш сафед (тарафи мураббаъ на камтар аз 250 мм, паҳнои ҳошияи 1/10 ҳиссаи тарафи он) ва бо тасвири сиёҳранги аломати 1.21 - аз пеш ва ақиби автобусҳо ё автомобилҳои боркаш ҳангоми интиқоли гурӯҳҳои кӯдакон:
"Ронандагони ношунаво" - ба шакли доираи зардранги қутраш 160 мм, ки дар дохили он доирачаҳои қутрашон 40 мм, ки дар кунҷҳои секунҷаи тасаввуршавандаи баробартарафи қуллааш сарнишеб кашида шудаанд, - аз пеш ва ақиби воситаҳои нақлиёти механикие, ки аз ҷониби ронандагони кару гунг ё кар идора карда мешаванд;
"Воситаи нақлиёти таълимӣ" - ба шакли секунҷаи баробартарафи сафедранги қуллааш сарболо бо ҳошияи сурхранге, ки дар он ҳарфи "Т" ("У") бо ранги сиёҳ сабт шудааст (тарафи секунҷа на камтар аз 200 мм, паҳнои ҳошия 1/10 ҳисссаи тарафи он), - аз пеш ва ақиби воситаҳои нақлиёти механикие, ки барои таълими мошинронӣ истифода мешаванд (насби дутарафаи аломат дар болои автомобили сабукрав иҷозат дода мешавад);
"Маҳдудияти суръат" - ба шакли тасвири хурдкардашудаи рангаи аломати 3.24 бо зикри суръати иҷозатдодашуда (қутри аломат на камтар аз 160 мм, паҳнои ҳошия 1/10 ҳиссаи қутр) - дар қисми ақиби тарафи чапи кузови воситаҳои нақлиёти механикие, ки аз тарафи ронандагони дорои собиқаи кории камтар аз 2 сол ҳангоми интиқоли борҳои вазнин ва калонҳаҷм идора карда мешаванд, ҳамчунин дар ҳолатҳое, ки суръати ниҳоии воситаҳои нақлиёт мувофиқи тавсифномаи техникӣ аз суръати дар банди 10.3 Қоидаҳои ҳаракат дар роҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон муайяншуда камтар аст;
"Бори хатарнок" - ба шакли росткунҷаи дорои андозаи 690х300 мм, ки қисми рости он ба андозаи 400 х 300 мм ранги норинҷӣ ва қисми чапи он ранги сафед бо ҳошияи сиёҳ (паҳнои он 15 мм) ва ишораҳое, ки бори хатарнокро ифода мекунанд, - аз пеш ва ақиби воситаҳои нақлиёте, ки чунин борҳоро мекашонанд;
"Бори калонҳаҷм" - ба шакли лавҳачаи дорои андозаи 400х400 мм, ки дар диагонали он хатҳои сурху сафеди паи ҳам ивазшаванда бо паҳнои 50 мм ва бо сатҳи нургардон кашида шудаанд;
"Воситаҳои нақлиёти дароз" - ба шакли росткунҷаи дорои андозаи на камтар аз 1200x200 мм зардранг бо ҳошияи сурхранг (паҳнои он 40 мм), ки сатҳи нургардон дорад, , аз ақиби воситаҳои нақлиёте, ки дарозии онҳо бо бор ё бе бор аз 20 м зиёд аст ва автопоезд бо ду ё зиёдтар аз ду ядак. Дар сурати ғайриимкон будани насби аломати мазкур иҷозат дода мешавад, ки ду аломати якхелаи дорои андозаи 600х200 мм мутаносиб бо меҳвари воситаи нақлиёт насб карда шавад.
Бо хоҳиши ронанда аломатҳои фарқкунандаи зеринро насб кардан мумкин аст:
"Духтур" - ба шакли мураббаъи кабудранг (тарафаш 140 мм) бо доираи сафеди ҷойкардашуда (қутраш 125 мм), ки дар он салиби сурх кашида шудааст (баландиаш 90 мм, паҳнои хат 25 мм) - аз пеш ва ақиби автомобилҳое, ки онҳоро ронандагони духтур идора мекунанд;
"Маъюб" - ба шакли мураббаъи зардранг, ки тарафи он 150 мм буда, ангораи аломати 7.17 сиёҳранг тасвир шудааст, - аз пеш ва ақиби воситаҳои нақлиёти механикӣ, ки онҳоро ронандагони маъюби гурӯҳҳои I ва II идора мекунанд ё чунин маъюбонро мебаранд.
9. Воситаҳои огоҳкунанда барои маълум намудани звеноҳои чандири пайвасткунанда ҳангоми кашида бурдани воситаҳои нақлиёти механикӣ бояд ба шакли байрақчаҳо ё лавҳачаҳои дорои андозаи 200х200 мм, ки дар диагонали онҳо хатҳои сурху сафеди паи ҳам ивазшаванда бо паҳнои 50 мм кашида шудаанд ва сатҳи нургардон тайёр карда шавад.
Звенои чандири пайвасткунанда бояд на камтар аз ду воситаи огоҳкунанда (байрақча ё лавҳача) дошта бошанд.
10. Сохтмони воситаи сахти кашидабаранда бояд ба талаботи ГОСТ-и 25907-89 мутобиқ бошад.
11. Манъ карда мешавад:
истифодабарии автомобилҳо, автобусҳо, автопоездҳо, ядакҳо, мототсиклҳо, мопедҳо, тракторҳо ва дигар мошинҳои хурдгард, агар ҳолати техникӣ ва таҷҳизоти онҳо ба талаботи Номгӯи вайрониҳо ва шароите, ки ҳангоми ба вуҷуд омадани онҳо истифодабарии воситаҳои нақлиёт манъ аст (мувофиқи замима), ҷавобгӯй набошад;
воситаҳои нақлиёт бо шишаҳои сиёҳу хираи паҳлӯӣ ва қафо бидуни доштани иҷозат, ки бо Тартиби додани иҷозати истифодаи воситаҳои нақлиёт бо шишаҳои сиёҳу хира барои ҳаракат дар роҳ (замима мегардад), пешбинӣ гардидааст
истифодабарии тролейбусҳо ва трамвайҳо ҳангоми мавҷуд бадуни ҳатто як вайроние, ки дар Қоидаҳои истифодабарии техникӣ пешбинӣ шудааст;
истифодабарии воситаҳои нақлиёте, ки аз муоинаи давлатии техникӣ нагузаштаанд, хамчунин воситаҳои нақлиёте, ки бе иҷозати дахлдор тағири таҷҳизот карда шудааст;
истифодабарии воситаҳои нақлиёте, ки бе иҷозати Бозрасии давлатии автомобилӣ бо чароғакҳои раҳнамои шӯълапош ва сигналҳои махсуси овозӣ муҷаҳҳаз шудаанд, бе мувофиқаи Бозрасии давлатии автомобилӣ дар сатҳи паҳлӯии кузови онҳо хатти уреби сафед кашида шудааст, аломатҳои бақайдгирии онҳо дар ҷойҳои муқарраршуда насб нашудаанд, ҳамчунин воситаҳои нақлиёте, ки рақамҳои қисмҳо ва таҷҳизоти онҳо ё рақамҳои бақайдгирии онҳо пинҳонӣ, сохта ва тағир дода шудаанд.
12. Ба ашхоси мансабдор ва дигар шахсоне, ки барои ҳолати техникӣ ва истифодабарии воситаҳои нақлиёт масъуланд, манъ карда мешавад:
ба хатти сайр рухсат додани воситаҳои нақлиёт бо вайрониҳое, ки истифодабарии онҳо бо чунин вайрониҳо манъ аст ё воситаҳои нақлиёте, ки бе иҷозати дахлдор тағири таҷҳиз шудаанд ё бо тартиби муқарраршуда ба қайд гирифта нашудаанд ё аз муоинаи давлатии техникӣ нагузаштаанд;
ба идоракунии воситаҳои нақлиёт роҳ додани ронандагоне, ки дар ҳолати мастӣ (аз шароб, нашъа ё маводи дигар), таҳти таъсири доруҳое, ки таассур ва диққатро заиф мекунанд, беморӣ ё хастагие, ки ба бехатарии ҳаракат таҳдид мекунад, қарор доранд ё ашхосе, ки ҳаққи рондани воситаи нақлиёти категорияи додашударо надоранд;
барои ҳаракат дар роҳҳои асфальт ё бетонпӯш равон кардани тракторҳо ва дигар мошинҳои худгарди тасмачарх.
13. Ашхоси мансабдоре, ки масъули сохтмон, таҷдиди сохтмон, таъмир, истифодабарӣ ва таҷҳизонидани роҳҳои автомобилгард, кӯчаҳо, гузаргоҳҳои роҳи оҳан, кӯпрукҳо ва иншооти дигар мебошанд, вазифадоранд, ки:
нигоҳдории онҳоро дар ҳолате, ки бо талаботи муқарраршуда оид ба таъмини бехатарии ҳаракат дар роҳ мувофиқ бошад, таъмин намоянд;
ҳангоми ба вуҷуд омадани шароите, ки ба бехатарии ҳаракат дар роҳ таҳдид мекунад, барои сари вақт манъ ё маҳдуд сохтани ҳаракат, хамчунин барқарор сохтани шароити бехатари ҳаракат тадбирҳо анде-шанд;
ҳангоми иҷрои корҳои сохтмон, таҷдиди сохтмон ва таъмири роҳҳо, кӯчаҳо ва гузаргоҳҳои роҳи оҳан тадбирҳоро дар бораи бехатарии ҳаракат дар роҳ ба андозаи пурра тадбиқ намоянд;
ҷойҳои иҷрои корҳо, ҷойҳоеро, ки дар роҳ, кӯча, гузаргоҳи роҳи оҳан мошинҳо, механизмҳо, масолеҳи сохтмон ва ғайра гузошта шудаанд, бо аломатҳои дахлдор, воситаҳои иҳотакунанда ва савқдиҳанда, дар вақти торикӣ ва туман - бо чароғҳои (оташи) огоҳкунандае, ки дар меъёрҳои амалкунанда пешбинӣ шудаанд, маълум намоянд;
баъди хатми корҳо дар роҳ, кӯча ва гузаргоҳи роҳи оҳан он ҷойҳоро фавран ба ҳолате оранд, ки ҳаракати бемамониат ва бехатарии воситахои нақлиёт ва пиёдагардҳоро таъмин гардонад.
ҳангоми ифлос шудани қисми мошингарди роҳҳо, кӯчаҳо ва гузаргоҳҳои роҳи оҳан барои тоза кардани онҳо ва аз хатари бавуҷудомада сари вақт огоҳ намудани иштирокдорони ҳаракат фавран тадбирҳо андешанд;
ҷойҳои корро бо воситаҳои техникии танзими ҳаракат муҷаҳҳаз созанд;
қитъаҳои хатарнок ва ҷойҳоеро, ки фалокатҳои роҳу нақлиёт зиёд рӯй медиҳанд, ошкор намуда, дар чунин ҷойҳо оид ба беҳсозии шароит ва ташкили ҳаракати бехатар чорабиниҳои дахлдорро анҷом диҳанд;
монеаҳои ҳаракатро дар роҳ сари вақт ошкор намуда, бартараф сохтани онҳоро таъмин гардонанд ва дар сурати ғайриимкон будани ин кор - он ҷойҳоро бетаъхир бо аломатҳои роҳ, воситаҳои иҳотакунанда ва савкдиҳанда маълум намоянд;
ба соҳибони воситаҳои нақлиёт агар фалокате бо иллати нигоҳдории ғайриқаноатбахши роҳҳои мошингард, кӯчаҳо ва гузаргоҳҳои роҳи оҳан рӯй дода бошад, хароҷоти онро бо қарори мақомоти суд ҷуброн намоянд.
14. Соҳибони роҳҳо, кӯчаҳо ва гузаргоҳҳои роҳи оҳан, ашхоси мансабдори ташкилотҳои истифодабарии роҳ, агар фалокати роҳу нақлиёт бо гуноҳи онҳо рӯй дода бошад, бо тартиби муқаррарнамудаи қонун ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
15. Ашхоси мансабдор ва дигар шахсони дахлдор дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузорӣ, бо тартиби муқарраршуда корҳои зеринро бо мақомоти марбута мувофиқа менамоянд:
лоиҳаҳои ташкили ҳаракат дар шаҳрҳо ва роҳҳои автомобилгард, таҷҳизонидани роҳҳо бо воситаҳои техникии ташкили ҳаракат;
лоиҳаҳои сохтмон, таҷдиди сохтмон ва таъмири роҳҳо, таҷҳизоти роҳ;
бевосита дар наздикии роҳ гузоштани дӯконҳо, транспрантҳо, плакатҳо, тахтаҳои реклама ва монанди инҳо, ки дидашавандагӣ ва ҳаракати пиёдагардонро мушкил мегардонанд;
хатҳои сайр ва ҷойгиркунии нуқтаҳои истгоҳи воситаҳои нақлиёти маршрутӣ;
дар роҳҳо гузаронидани чорабиниҳои оммавии варзишӣ ва дигар чорабиниҳо;
таҷдиди таҷҳизи воситаҳои нақлиёт, насби сигналҳои махсуси нурӣ ва овозӣ дар онҳо, кашидани хатҳои сафеди уреб дар сатҳи паҳлӯии кузовҳои воситаҳои нақлиёт; кашонидани борҳои вазнин, хатарнок ва калонҳаҷм;
ҳаракати автопоездҳо бо дарозии умумии зиёда аз 20 м ё автопоездҳо бо ду ядак;
барномаҳои тарбияи мутахассисон оид ба бехатарии ҳаракат дар роҳ, инструкторони таълими мошинронӣ ва ронандагон;
номгӯи роҳҳое, ки машқи мошинронӣ дар онҳо манъ карда мешавад;
дар роҳ анҷом додани ҳама гуна корҳое, ки ба ҳаракати воситаҳои нақлиёт ва пиёдагардон халал мерасонанд.
Эзоҳ: Дар матни санади мазкур истилоҳоти махсусе, ки Қоидаҳои харакат дар роҳҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудаанд, истифода карда шудаанд.
Замима ба Муқаррароти умумии иҷозатдиҳӣ ба истифодабарии воситаҳои нақлиёт ва вазифаҳои ашхоси мансабдор дар бобати таъмини бехатарии ҳаракат
Номгӯи вайрониҳо ва шароите, ки ҳангоми ба вуҷуд омадани онҳо истифодабарни воситаҳои нақлиёт манъ аст
(Қарори Ҳукумати ҶТ аз 1.04.2008 № 179, аз 14.01.2010 № 6)
Ҳамин Номгӯй вайрониҳои автомобилҳо, автобусҳо, автопоездҳо, ядакҳо, мототсиклҳо, мопедҳо, тракторҳо ва дигар мошинҳои худгард ва шароитеро, ки ҳангоми ба вуҷуд омадани онҳо нстифодабарии воситаҳои мазкур манъ карда мешавад, муқаррар менамояд. Усулҳои санҷиши параметрҳои дарҷгардида мувофиқи ГОСТ-и 25478-91 "Воситаҳои нақлиёти автомобилӣ. Талабот дар бобати ҳолати техникӣ мувофиқи шароити бехатари ҳаракат. Усулҳои санҷиш" муайян карда шудаанд.
1. Системаи тормозӣ
1.1. Ҳангоми санҷиш дар роҳ меъёрхои зерини натиҷаи кори системаи тормозӣ риоя намешаванд:
+-------------------------------------+-----------+------------------ҷ
| |Изи | Сустшавии |
| |тормоз | баамаломада |
| |(м), на | (м/с2), на |
| |зиёда аз | камтар аз |
+-------------------------------------+-----------+------------------+
|воситаҳои нақлиёти якка: | | |
|автомобилҳои сабукрав ва намудҳои | | |
|онҳо барои боркашонӣ |12,2 (14,5)| 6,8(6,1) |
| | | |
+-------------------------------------+-----------+------------------+
| | | |
|автобусҳо бо вазни ниҳоии | | |
|ҷоизи то 5 т |13,6(18,7) | 6,8 (5,5) |
|аз 5 т зиёд | | |
| |16,8(19,9) | 5,7 (5) |
+-------------------------------------+-----------+------------------+
| | | |
|автомобилҳои боркаш бо вазни ниҳоии | | |
|иҷозатдода | | |
|аз 3,5 т |15,1 (19) | 5,7 (5,4) |
|аз 3,5 т то 12 т |17,3 (18,4)| 5,7 (5,7) |
|аз 12 т зиёд |16(17,7) | 6,2(6,1) |
+-------------------------------------+-----------+------------------+
| | | |
|мототсиклҳои дучарха ва мопедҳо |7,5 (7,5) | 5,5 (5,5) |
| | | |
|мототсиклҳои дорои ядаки паҳлӯӣ |8,2 (8,2) | 5 (5) |
| | | |
|автопоездҳое, ки тягаҷҳояшон инҳо | | |
|мебошанд: | | |
|автомобилҳои сабукрав ва намудҳои | | |
|онҳо барои боркашонӣ |13,6(14,5) | 5,9(6,1) |
|автобусҳои бо вазни ниҳоии ҷоизи | | |
|то 5 т |15,2(18,7) | 5,7 (5,5) |
|аз 5 т зиёд |18,4(19,9) | 5,5 (5) |
+-------------------------------------+-----------+------------------+
| | | |
| | | |
|автомобилҳои боркаш бо вазни ниҳоии | | |
|ҷоизи то 3,5 т |17,7 (22,7)| 4,6(4,7) |
|аз 3,5 т то 12 т |18,8 (22,1)| 5,5 (4,9) |
|аз 12 т зиёд |18,4 (21,9)| 5,5 (5) |
+-------------------------------------+-----------+------------------+
Эзоҳ: Моҳияти изи тормоз ва сустшавии баамаломадае, ки дар қисми қавсайн зикр шудаанд, ба воситаҳои нақлиёте дахл доранд, ки истеҳсоли онҳо то январи соли 1981 оғоз шудааст.
2. Санҷишҳо дар қитъаи уфуқии роҳи ҳамвор, хушк, тоза ва бетонпӯш ё асфалтпӯш ҳангоми дар аввали тормоздиҳӣ 40 км/соат будани суръатбарои автомобилҳо, автобусҳо, автопоездҳо ва 30 км/соат - барои мототсиклҳо ва мопедҳо гузаронида мешаванд. Воситаҳои нақлиёт дар ҳолати муҷаҳҳаз бо ронанда ба тариқи як бор пахш кардани педали тормози онҳо санҷида мешаванд.
3. Натиҷаи ҳолати кори системаи тормозии воситаҳои нақлиётро аз рӯи дигар нишондиҳандахо мувофиқи ГОСТ-и 25478-91 низ арзёбӣ кардан мумкин аст.
1.2. Ҳавоногузар будани ҳаракатовари (привод) тормози гидравликӣ вайрон шудааст.
1.3. Вайрон шудани ҳавогузарии ҳаракатоварҳои тормози пневматикӣ ва пневмогидравликӣ боиси паст шудани фишори ҳаво ҳангоми хомӯш будани муҳаррик зиёда аз 0,05 МПа (0,5 кгс/см) дар муддати 15 дақиқаи баъди ба кор андохтани онҳо мегардад.
1.4. Манометри ҳаракатоварҳои тормози пневматикӣ ё пневмогидравликӣ кор намекунад.
1.5. Системаи тормози дастӣ ҳолати беҳаракатӣ:
воситаҳои нақлиётро бо бори пурра - дар нишебии то 16%; автомобилҳои сабукрав ва автобусҳоро дар ҳолати муҷаҳҳаз - дар нишебии то 23%;
автомобилҳои боркаш ва автопоездҳоро дар ҳолати муҷаҳҳаз - дар нишебии то 31% таъмин намекунад.
2. Идораи суккон
Ҷамъи фосилаи меҳварӣ (люфт) дар идораи суккон аз андозаҳои зерин зиёд аст:
+------------------------------------------------+-------------------ҷ
| Навъи воситаи нақлиёт |Ҷамъи фосилаи |
| |меҳварӣ (бо дараҷа)|
| |на зиёд аз |
+------------------------------------------------+-------------------+
|автомобилҳои сабукрав ва автомобилҳои боркашу | |
|автобусҳои дар асоси онҳо сохташуда | 10 |
+------------------------------------------------+-------------------+
|автомобилҳои боркаш ва автобусҳо | 20 |
+------------------------------------------------+-------------------+
2.2.Ҷойивазкунии дар сохтмони идораи суккон пешбининашудаи қисмҳо ва ҷузъҳо ҷой дорад; пайвастҳои печӣ ба андозаи зарурӣ тоб дода нашудаанд ё ба тарзи муқарраршуда маҳкам карда нашудаанд.
2.3. Тақвияткунандаи идораи суккон ё демпфери суккон (барои мототсиклҳо), ки дар сохтмони онҳо пешбинӣ шудааст, вайрон аст ё мавҷуд нест.
2.4. Маҷмӯи идоракунӣ (Идораи суккон), агар аз тарафи чапи хатти сатҳи дарозии воситаи нақлиётро мутаносибан ҷудокунанда ҷойгир набошад.
Маркази чархи суккон агар муқобили маркази ҷойи нишаст ронанда чойгир набошад
3. Олоти нурии берунӣ
3.1. Шумора, навъ, ранг, ҷойгиршавӣ ва низоми кори олоти нурии берунӣ ба талаботи сохтмони воситаи нақлиёт мутобиқ нест.
Эзоҳ: Дар воситахои нақлиёте, ки дигар истеҳсол намешавад, гузоштани олоти нурӣ аз воситаҳои нақлиёти дигар тамға ва сохт мумкин аст.
3.2. Танзими чароғҳо ба талаботи ГОСТ-и 25478-91 мутобиқ нест.
3.3. Олоти нурии берунӣ ва нурбаргардонҳо бо низоми муқарраршуда кор намекунанд ё чиркин шудаанд.
3.4. Олоти нурии нурпошҳо (равонкунандаи нур) мавҷуд нестанд ё нурпошҳо ва лампаҳое истифода мешаванд, ки бо навъи додашудаи олоти нурӣ мувофиқ нестанд.
3.5. Насби чароғакҳои раҳнамои шӯълапош бо талаботи стандарт мутобиқ нест.
3.6. Дар пеши воситаи нақлиёт олоти нурӣ бо оташакҳои сурхранг ё нурбаргардонҳо бо сурх ва дар ақиби он , бо ранги сафед, ба ғайр аз чароғаки ҳаракати ақиб ва рӯшноии аломати бақайдгирӣ, нурбаргардонҳои аломатҳои бақайдгирӣ, махсус ва фарқкунанда, насб шудаанд.
4. Шишатозакунакҳо ва олоти шӯяндаи шишаи пеширӯй.
4.1. Шишатозакунакҳо бо низоми муқарраршуда кор намекунанд.
4.2. Олоти шӯяндаи шишаи пеширӯй, ки дар сохтмони воситаи нақлиёт пешбинӣ шудаанд, кор намекунад.
5. Чархҳо ва шинаҳо
5.1. Дандонаҳои рӯкаши шинаҳои автомобилҳои сабукрав камтар аз 1,6 мм, автомобилҳои боркаш - 1 мм, автобусҳо 2 мм, мототсиклҳо ва мопедҳо - 0,8 мм боқӣ мондаанд.
Эзоҳ: Барои ядакҳо меъёрҳои боқӣ мондани дандонаҳои шинаҳо баробар ва меъёрҳои воситаҳои нақлиёт , тягачҳо муқаррар карда мешаванд.
5.2. Баъзе ҷойҳои шинаҳо сӯрох шудаанд, бурида шудаанд ва кафидаанд, ки дар натиҷа ҳошия луч мондааст, ҳамчунин чавкот ва рӯкаш ба қабатҳо ҷудо шудааст.
5.3. Болт (гайка)-и васлкунӣ мавҷуд нест ё қасқон ва чанбаракҳои чарх тарқиш доранд.
5.4. Шинаҳо аз рӯи андоза ва борбардории иҷозатдодашуда бо навъи воситаи нақлиёт мутобиқ нестанд.
5.5. Ба як меҳвари автобус, автомобили сабукрав ё ядаки он шинаҳои диагоналӣ якҷоя бо шинаҳои радиалӣ ё шинаҳои дандонаҳояш гуногун насб шудаанд.
6. Муҳаррик
6.1. Дар газҳои коркардашуда миқдори моддаҳои зараровар ва дуди онҳо аз меъёрҳои бо ГОСТ-и 17203-87 ва ГОСТ-и 21393-75 муқарраршуда зиёд аст.
6.2. Ҳавоногузар будани системаи тағзия вайрон шудааст.
6.3. Системаи ихроҷи газҳои коркардашуда вайрон аст.
7. Қисмҳои дигари сохтмон (конструкция)-и воситаҳои нақлиёт
7.1. Оинаи ақибнамо ва шишаҳое, ки дар сохтмони воситаҳои нақлиёт пешбинӣ шудаанд, мавҷуд нестанд.
7.2. Сигнали овозӣ кор намекунад.
7.3. Ашёи иловагие насб шудаанд ва рӯйпӯшҳое кашида шудаанд, ки аз ҷои нишасти ронанда доираи назораро маҳдуд месозанд, шаффофияти оинаҳоро бад мегардонанд, ки дар натиҷа хатари зарар дидани иштирокдорони ҳаракати роҳ ба вуҷуд меоянд.
Эзоҳ: Дар қисми болоии шишаи пуштрӯи автомобилҳо ва автобусҳо (на зиёда аз 200 мм аз қисми болоии шиша) часпонидани маводҳои ранга ва дар шишаи ақиби автомобилҳо часпондани маводҳои шаффоф мумкин аст. Истифодаи воситаҳои нақлиёт бо шишаҳои сиёҳу хира, ойинагӣ, пардаҳои паҳлӯӣ ва яклухти ақиб, ки дар сохтори воситаи нақлиёт аз тарафи заводи истеҳсолкунанда пешбинӣ нашудаанд ва ба талаботи стандартҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқат намекунанд, манъ аст. Истифодаи пардачаҳо дар шишаҳои паҳлӯии автобусҳо (ба ғайр аз шишаҳои паҳлӯии ҷои нишасти ронанда), чиғпарда (жалюзи), пардачаҳо ва пардаҳои шаффоф дар шишаҳои ақиби автомобилҳои сабукрав дар сурати аз ҳарду тараф мавҷуд будани оинаи ақибнамои берунӣ мумкин аст
7.4. Қуфлҳои дарҳои кузов ё кабина, танбаҳои (ғалақаҳо) бортҳои платформаи боркашонӣ, танбаҳои гарданаҳои систернаҳо ва даҳанаи бакҳои сӯзишворӣ, дастгоҳи танзимкунандаи нишастгоҳи ронанда, баромадгоҳҳои садамавӣ ва таҷҳизоти ба кор андохтани онҳо, ҳаракатоварҳои дарҳо, суръатсанҷ (спидометр), таҳограф, таҷҳизоти зидди дуздӣ, таҷҳизоти гармӣ ва шамолдиҳӣ, ки дар сохтмони воситаи нақлиёт пешбинӣ шудаанд, кор намекунанд.
7.5. Воситаи муҳофизатии ақиб, ки дар сохтмони воситаи нақлиёт пешбинӣ шудааст, фартукҳо ва пардаҳои зидди лой ва ғайра мавҷуд нестанд.
7.6. Таҷҳизоти васлшавии тягачҳо ва ҳалқаи ядак вайрон аст, ҳамчунин бандҳои (занҷирҳо) эҳтиётие, ки дар сохтмони воситаҳои нақлиёти кашанда пешбинӣ шудааст, мавҷуд нестанд. Дар қисмҳои пайвастшавии рамаи мототсикл бо рамаи ядаки паҳлӯӣ фосилаи меҳварӣ (люфт) мавҷуд аст.
7.7. Вуҷуд надоранд:
дар автобус, автомобилҳои сабукрав ва боркаш, тракторҳои чархдор сандуқчаи тиббӣ; оташкушак, аломати авария (фонуси сурхи чашмакзананда);
дар автомобилҳои боркаш бо вазни ниҳоии ҷоизи зиёда аз 3,5 т ва автобусҳои бо вазни ниҳоии ҷоизи зиёда аз 5 т дандонаҳои зидди ғелиш (на камтар аз ду адад);
дар мототсикл бо ядаки паҳлӯӣ сандуқчаи тиббӣ, аломати авария (фонуси сурхи чашмакзананда).
7.8. Дар воситаҳои нақлиёте, ки ба хадамоти оперативӣ ва махсус тааллуқ надоранд, чароғакҳои раҳнамои шӯълапош, сигналҳои овозии гуногунсадо ва нақшаи шӯълапошии бо ГОСТ-и Р50574-93 пешбинишуда истифода мешавад.
7.9. Тасмаҳои бехатарӣ мавҷуд нестанд, дар сурате, ки насби онҳо дар сохтмони воситаи нақлиёт пешбинӣ шуда бошад.
7.10. Тасмаҳои бехатарӣ қобили истифода нестанд ё даридагиҳои ба назар намоён доранд.
7.11. Аломати бақайдгирии воситаи нақлиёт бо талаботи стандарт мувофиқ нест.
7.12. Дар мототсикл камонаки бехатарии дар сохтмони он пешбинишуда мавҷуд нест.
7.13. Дар мототсикл ва мопедҳо поймонакҳо ва дастакҳои кӯндаланг барои мусофирон мавҷуд нестанд.
7.14. Қисмҳои дар сохтмон пешбинишуда мавҷуд нестанд ё дигар ташкилоти ваколатдори он қисмҳои системаи тормозӣ, ё бе мувофиқаи ин корхонаи истеҳсолкунандаи воситаи нақлиёт идораи суккон ва дигар қисмҳо ва олоте насб карда шудаанд, ки талабот дар мавриди онҳо бо ҳамин Номгӯй муайян карда мешавад.
Замима ба Муқаррароти умумии
иҷозатдиҳӣ ба истифодабарии
воситаҳои нақлиёт ва вазифаҳои
ашхоси мансабдор дар бобати таъмини
бехатарии ҳаракат дар роҳ
Тартиби додани иҷозати истифодаи воситаҳои нақлиёт бо шишаҳои сиёҳу хира барои ҳаракат дар роҳ
(карор аз 14.01.2010 № 6)
1.1. Додани иҷозати истифодаи воситаҳои нақлиёт бо шишаҳои сиёҳу хира барои ҳаракат дар роҳ (минбаъд - иҷозат) пас аз пардохти маблағи муқарраргардида амалӣ карда мешавад.
1.2. Пардохти маблағ ба суратҳисоби махсус, ки барои сохтмони НБО "Роғун" дар Хазинадории марказии Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон кушода мешавад, аз тарафи молики (соҳиби) воситаи нақлиёт дар шӯъбаҳои Бонки давлатии амонатгузории "Амонатбонк" ба тарзи нақдӣ ва ғайринақдӣ амалӣ карда мешавад.
1.3. Бонки давлатии амонатгузории "Амонатбонк" дар бораи маблағҳои ба суратҳисоби махсус пардохтгардида ва гузаронидашуда ҳар рӯз ба Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот пешниҳод менамояд.
1.4. Намунаи иҷозат аз тарафи Вазири корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешавад.
1.5. Варақаҳои иҷозат дар асоси дархости Раёсати Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон тайёр карда шуда, ҳуҷҷати қатъии ҳисоботӣ мебошанд. Ҷузъу томҳои Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо варақаҳои мазкур дар асоси тақсимбандии аз ҷониби сардори Раёсати Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқгардида, таъмин карда мешаванд.
1.6. Иҷозат дар асоси аризаи хаттии намунаи муқарраргардидаи молики (соҳиби) воситаи нақлиёт ва пешниҳоди нусхаи ҳуҷҷати тасдиқкунандаи пардохти маблағи муқарраргардида аз тарафи сардорони ҷузъу томҳои Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё ашхоси онҳоро ивазкунанда ройгон дода мешавад.
1.7. Аризаи воридгардида дар бораи додани иҷозат аз ҷониби ҷузъу томҳои Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мӯҳлати як рӯз бояд мавриди баррасӣ қарор дода шавад.
1.8. Иҷозат дар дафтари алоҳида, ки аз тарафи мақомоти болоии Бозрасии давлатии автомобилӣ рақамгузорӣ ва мӯҳрбандӣ шудааст, бо маълумоти дар иҷозат омада, инчунин нишонии бонк, сана ва рақами варақаи пардохти маблағи муқарраргардида қайд карда мешавад.
1.9. Баъд аз гирифтани иҷозат молики (соҳиби) воситаи нақлиёт ҳуқуқ дорад шишаҳои воситаи нақлиётро бе маҳдудияти шуъогузаронӣ сиёҳ намояд, ба ғайр аз шишаи пеш, ки дар қисми болоии он (на зиёда аз 200 мм аз қисми болоии шиша) часпондани маводи ранга ҷоиз мебошад.
1.10. Варақаи иҷозат аз дарун дар кунҷи поёнии шишаи пеши автомашина дар паҳлӯи чапи талони муоинаи техникӣ часпонида мешавад.
1.11. Иҷозат аз рӯзи додани он дар давоми як соли тақвимӣ эътибор дорад.
1.12. Барои истифодаи нақлиёти сиёҳшиша бе иҷозат, бо иҷозати мӯҳлати эътибораш гузашта ё дар сана ва мӯҳлати эътибори он ҷой доштани ислоҳот воситаи нақлиёт боздошт ва ронанда тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешавад.
1.13. Барқароркунии нусхаи иҷозати гум ё корношоямшуда аз тарафи мақомоти онро дода сурат мегирад.
1.14. Ҳангоми иваз намудани маълумоти бақайдгирӣ (рақами бақайдгирӣ, рақами муҳаррик, рақами бордон, рақами шассӣ, ранг, соҳиб, суроға ва ғайра) молики (соҳиби) воситаи нақлиёт ҳуқуқ дорад иҷозатро дар мақомоти онро дода ба мӯҳлати боқимонда иваз намояд ё ба молики нав ба расмият дарорад.
1.15. Истифодаи воситаҳои нақлиёт бо шишаҳои сиёҳу хира барои ҳаракат дар роҳ, ки аз тарафи заводи истеҳсолкунанда пешбинӣ шуда, нургузарониашон ба меъёрҳои муқаррарнамудаи стандартҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгӯ нестанд, аз ҷониби соҳиби (молики) ин воситаҳои нақлиёт, пас аз гирифтани иҷозат мувофиқи Тартиби мазкур амалӣ мегарданд.
ОСНОВНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ ПО ДОПУСКУ ТРАНСПОРТНЫХ СРЕДСТВ К ЭКСПЛУАТАЦИИ И ОБЯЗАННОСТИ ДОЛЖНОСТНЫХ ЛИЦ ПО ОБЕСПЕЧЕНИЮ БЕЗОПАСНОСТИ ДОРОЖНОГО ДВИЖЕНИЯ
1. Механические транспортные средства и прицепы должны быть зарегистрированы в Государственной автомобильной инспекции в течение срока действия регистрационного знака "Транзит" или 5 суток после их приобретения или таможенного оформления.
На механических транспортных средствах (корме трамваев и троллейбусов) и прицепах должны быть установлены на предусмотренных для этого местах регистрационные знаки соответствующего образца, а на автомобилях, кроме того, размещаются в правом нижнем углу ветрового стекла талон о прохождении государственного технического осмотра и в установленных случаях лицензионная карточка.
Цифры и буквы регистрационных знаков должны быть повторены на задней стенке кузовов грузовых автомобилей, прицепов (кроме прицепов к легковым автомобилям и мотоциклам) и автобусов (кроме особо малых). Высота цифр - не менее 300мм, ширина - не менее 120мм, толщина штриха - 30мм, размер букв - 2/3 от размера цифр.
На трамваях, троллейбусах наносятся регистрационные номера, присваиваемые соответствующими ведомствами.
3. Техническое состояние и оборудование участвующих в дорожном движении транспортных средств в части, относящейся к безопасности дорожного движения и охране окружающей среды, должно отвечать требованиям соответствующих стандартов, правил и руководства по их технической эксплуатации.
4. Грузовой автомобиль с бортовой платформой, используемый для перевозки людей, должен быть оборудован сиденьями, закрепленными на высоте не менее 0,5м от пола и не менее 0,3м от верхнего края борта. Борта грузовой платформы автомобиля, должны быть нарощены на высоту не менее 0,8м от уровня пола.
Расстояние между сиденьями должно быть не менее 0,6м. Сиденья, расположенные вдоль заднего или бокового борта, должны иметь крепкие спинки.
Механическое транспортное средство, используемое для обучения вождению и принадлежащее учебной организации, должно быть оборудовано дополнительными педалями привода сцепления и тормоза.
6. Велосипед должен иметь исправные тормоза, руль и звуковой сигнал, быть оборудован спереди световозвращателем и фонарем или фарой (для движения в темное время суток и в условиях недостаточной видимости) белого цвета, сзади - световозвращателем или фонарем красного цвета, а с каждой боковой стороны - световозвращателем оранжевого или красного цвета.
7. Гужевая повозка должна иметь предусмотренные кон. струкцией исправное стояночное тормозное устройство и противооткатные упоры, оборудована спереди двумя световозвращателями или фонарем белого цвета (для движения в темное время суток и в условиях недостаточной видимости), сзади - двумя световозвращателями или фонарем красного цветов.
8. На транспортных средствах должны быть установлении опознавательные знаки:
"Автопоезд" - в виде трех фонарей оранжевого цвета, расположенных горизонтально на крыше кабины с промежутками между ними от 150 до 300мм - на грузовых автомобилях и колесных тракторах (класс 1,4т и выше) с прицепами, а также на сочлененных автобусах и троллейбусах;
"Шипы" - в виде разностороннего треугольника белого цвета вершиной вверх с каймой красного цвета, в которой вписана буква "Ш" черного цвета (сторона треугольника не менее 200мм, ширина каймы 1/10 стороны) " сзади механических транспортных средств, имеющих ошипованные шины;.
"Перевозка детей" - в виде квадрата желтого цвета с каймой красного цвета (сторона не менее 250мм, ширина каймы - 1/10 стороны), с черным изображением символа дорожного знака 1.21 - спереди и сзади автобусов или грузовых автомобилей при перевозки групп детей;
"Глухой водитель" - в виде желтого круга диаметром 160мм с нанесенными внутри черными кружками диаметром 40мм, расположенными по углам воображаемого равностороннего треугольника, вершина которого обращена вниз - спереди и сзади механических транспортных средств, управляемых глухонемыми или глухими водителями;
"Учебное транспортное средство" - в виде равностороннего треугольника белого цвета вершиной вверх с каймой красного цвета, в который вписана буква "У" черного цвета (сторона не менее 200мм, ширина каймы - 1/10 стороны) - спереди и сзади механических транспортных средств, используемых для обучения вождению (допускается установка двустороннего знака на крыше легкового автомобиля);
"Ограничение скорости" - в виде уменьшенного цветного изображения дорожного разрешенной знака 3.24 с указанием скорости (диаметр знака менее 160мм ширина каймы - 1/10 диаметра) - на задней стороне кузова слева у механических транспортных средств, управляемых водителями с водительским стажем менее 2-х лет, перевозящих тяжеловесные и крупногабаритные грузы, а также в случаях, когда максимальная скорость транспортного средства по технической характеристике ниже определенной пунктом 10.3 Правил дорожного движения Республики Таджикистан.
"Опасный груз" - в виде прямоугольника размером 690х300мм, правая часть которого размером 400х300мм окрашена в оранжевый, а левая в белый цвет с каймой черного цвета (ширина 15мм) и обозначениями, характеризующими опасные свойства груза - спереди и сзади транспортных средств, перевозящих такие грузы;
"Крупногабаритный груз" - в виде щитка размером 400х400мм с нанесенными по диагонали красными и белыми чередующимися полосами шириной 50мм со световозвращающей поверхностью;
"Длинномерное транспортное средство" - в виде прямоугольника размером не мене 1200х200мм желтого цвета с каймой красного цвета (ширина 40мм), имеющего световозвращающую поверхность - сзади транспортных средств, длина которых с грузом или без груза более 20м, и автопоездов с двумя и более прицепами. При невозможности размещения знака указанного размера допускается установка двух одинаковых знаков размером не менее 600х200мм симметрично оси транспортного средства.
По желанию водителя могут быть установлены опознавательные знаки:
"Врач" - в виде квадрата синего цвета (сторона 140мм) с вписанным белым кругом (диаметр 125мм), на который нанесен красный крест (высота 90мм, ширина штриха 25мм) спереди и сзади автомобилей, управляемых водителями-врачами;
"Инвалид" - в виде квадрата желтого цвета со стороной 150мм и изображением символа дорожного знака 7.17 черного цвета - спереди и сзади механических транспортных средств, управляемых инвалидами I и II групп или перевозящих таких инвалидов.
9. Предупредительные устройства для обозначения гибких связующих звеньев при буксировке механических транспортных средств должны выполняться, в виде флажков или щитков размером 200х200мм с нанесенными по диагонали краевыми и белыми чередующимися полосами шириной 50мм со световозвращающей поверхностью.
На гибкосвязующее звено должно устанавливаться не менее двух предупредительных устройств.
10. Конструкций жесткого буксирующего устройства должна соответствовать требованиям ГОСТа 25907-89.
11. Запрещается эксплуатация:
автомобилей, автобусов, автопоездов, приделов, мотоциклов, мопедов, тракторов и других самоходных машин, если их техническое состояние, и оборудование не: отведает требованиям Перечня неисправностей и условий, при которых запрещается эксплуатация транспортных средств (согласно приложению);
троллейбусов и трамваев при наличии хотя бы одной неисправности по соответствующим Правилам технической эксплуатации;
транспортных средств, не прошедших государственный технический осмотр, а также переоборудованных без соответствующего разрешения;
транспортных средств, оборудованных без разрешения Государственной автомобильной инспекции проблесковыми маячками и специальными звуковыми сигналами, с нанесенной на боковую поверхность кузова без согласования с Государственной автомобильной инспекцией наклонной, белой полосы, без укрепленных на установленных местах регистрационных знаков, имеющих скрытые, поддельные, измененные: номера узлов и агрегатов или регистрационные знаки;
транспортные средства с тонированными боковыми и задними стёклами, без разрешения, предусмотренное Порядком выдачи разрешения на эксплуатацию транспортных средств с тонированными стёклами в дорожном движении (прилагается)
12. Должностным и иным лицам, ответственным за техническое состояние и эксплуатацию транспортных средств, запрещается:
выпускать на линию транспортные средства, имеющие неисправности, с которыми запрещается их эксплуатация, или переоборудованные без соответствующего разрешения, или не зарегистрированные в установленном порядке, или не прошедшие государственный технический осмотр;
допускать к управлению транспортными средствами водителей, находящихся в состоянии опьянения (алкогольного, наркотического или иного), под воздействием лекарственных препаратов, ухудшающих реакцию и внимание, в болезненном или утомленном состоянии, ставящем безопасность движения, или лиц, не имеющих права управления транспортным средством данной категории;
направлять для движения по дорогам с асфальто- и цементобетонным покрытием тракторы и другие самоходные машины на гусеничном ходу.
13. Должностные лица, отвечающие за строительство, реконструкцию, ремонт, эксплуатацию и обустройства автомобильных дорог, улиц и железнодорожных переездов, мостов, путепроводов, других сооружений, обязаны:
- обеспечивать содержание их в состоянии, отвечающим установленным требованиям по обеспечению безопасности дорожного движения;
- при возникновении условий, создающих угрозу безопасности дорожного движения, осуществлять меры для своевременного запрещения или ограничения движения, а также восстановления безопасных условий для движения;
- внедрять в полном объеме меря по безопасности дорожного движения при осуществлении строительства, реконструкции и ремонт дорог, улиц, железнодорожных переездов;
- обозначать места выполнения работ, места, где оставлены на дороге, улице, .железнодорожном переезде машины и механизмы, строительные материалы и т. п., соответствующими дорожными знаками, оградительными и направляющими средствами, а в темное время суток и при туманесигнальными огнями, предусмотренными действующими нормами;
- по окончании работ на дороге, улице, железнодорожном переезде незамедлительно привести их в состояние, обеспечивающие беспрепятственное и безопасное движение транспортных средств и пешеходов и обезопасить зоны отчуждения;
- в случае загрязнения проезжей части дорог, улиц, железнодорожных переездов безотлагательно осуществлять меры для их очищения и своевременного предупреждения участников дорожного движения о возникшей угрозе безопасности движения;
- оборудовать их техническими средствами регулирования дорожного движения;
- выявлять аварийно-опасные участки и места концентрации дорожно-транспортных происшествий и обеспечивать внедрение в таких местах соответствующих мер по совершенствованию условий и организации дорожного движения для обеспечения его безопасности;
- своевременно выявлять препятствия дорожному движению и обеспечивать их устранение, а в случае невозможности - безотлагательно обозначать дорожными знаками, оградительными, направляющими средствами;
- компенсировать расколы владельцам транспортных средств, если дорожно-транспортные происшествия произошли по вине неудовлетворительного эксплуатационного содержания автомобильных дорог, улиц и железнодорожных переездов, по решениям судебных органов.
14. Владельцы дорог, улиц и железнодорожных переездов должностные лица дорожно-эксплуатационных организаций несут ответственность в установленном законом порядке, если дорожно-транспортное происшествие произошло по их вине.
15. Соответствующие должностные и иные лица в случаях, предусмотренных действующим законодательством, в установленном порядке согласовывают:
проекты организации дорожного движения в городах и на автомобильных дорогах, оборудование дорог техническими средствами организации движения;
проекты строительства, реконструкции и ремонта дорог,
установку в непосредственной близости от дороги киосков, транспарантов, плакатов, рекламных щитов и тому подобного, дорожных сооружений;
ухудшающих видимость или затрудняющих движение пешеходов;
маршруты движения и расположения остановочных пунктов маршрутных транспортных средств;
проведение на дорогах массовых спортивных и иных мероприятий;
переоборудование транспортных средств, установку на них специальных световых и звуковых сигналов, нанесение наклонных белых полос на боковые поверхности кузов транспортных средств;
перевозку тяжеловесных, опасных и крупногабаритных грузов;
движение автопоездов общей длиной более 20м или автопоездов с двумя прицепами;
программы подготовки специалистов по безопасности дорожного движения, инструкторов по вождению и водителей;
перечень дорог, на которых запрещается учебная езда;
производство любых работ на дороге, создающих помехи движению транспортных средств и пешеходов.
Примечание: В тексте настоящего документа использована специальная терминология, установленная Правилами дорожного движения Республики Таджикистан.
ПЕРЕЧЕНЬ НЕИСПРАВНОСТЕЙ И УСЛОВИЙ, ПРИ КОТОРЫХ ЗАПРЕЩАЕТСЯ ЭКСПЛУАТАЦИЯ ТРАНСПОРТНЫХ СРЕДСТВ
Настоящий Перечень устанавливает неисправности автомобилей, автобусов, автопоездов, прицепов, мотоциклов, мопедов, тракторов, других самоходных машин и условия, при которых запрещается их эксплуатация. Методы проверки приведенных параметров регламентированы ГОСТом 25478-91 "Автотранспортные средства. Требования к техническому состоянию по условиям безопасности движения. Методы проверки".
1. Тормозные системы
1.1 При дорожных испытаниях не соблюдаются следующие нормы эффективности торможения рабочей тормозной системой:
+------------------------------------+--------------+----------------ҷ
| |Тормозной путь|Установившееся |
| |(м), не более |замедление |
| | |(м/с2), не менее|
+------------------------------------+--------------+----------------+
| Одиночные транспортные средства: |
+------------------------------------+--------------+----------------+
|легковые автомобили и их модификации| | |
|для перевозки грузов | 122(145)| 6,8(6,1)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|автобусы с разрешенной максимальной| | |
|массой до 5т включительно | 13,6(18,7)| 6,8(5,5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|то же свыше 5т | 16,8(19.9)| 5,7(5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|грузовые автомобили с разрешенной | | |
|максимальной массой до 3,5т включи-| | |
|тельно | 15,1(19)| 5,7(5,4)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|то же от 3,5 до 12т включительно | 17,3(18,4)| 5,7(5,7)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|то же свыше 12т | 16(17,7)| 6,2(6,1)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|двухколесные мотоциклы и мопеды | 7,5(7,5)| 5,5(5,5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|мотоциклы с боковым прицепом | 8,2(8,2)| 5(5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
| Автопоезда, тягачами которых являются: |
+------------------------------------+--------------+----------------+
|легковые автомобили и их модификации| | |
|для перевозки грузов | 13,6(14,5)| 5,9(6,1)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|автобусу разрешенной максимальной | | |
|массой до 5т включительно | 15,2(18,7)| 5,7(5,5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|то же свыше 5т | 18,4(19,9)| 5,5(5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|грузовые автомобили с разрешенной | | |
|максимальной массой до 3,5т включи- | | |
|тельно | 17,7(22,7)| 4,6(4,7)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|то же от 3,5т до 12 включительно | 18,8(22,1)| 5,5(4,9)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
|то же свыше 12т | 18,4(21,9)| 5,5(5)|
+------------------------------------+--------------+----------------+
Примечание: 1 Значения тормозного пути и установившегося замедления, приведенные в скобах, распространяются на транспортные средства, производство которых было начато января 1981г.
2. Испытания проводятся на горизонтальном участке дороги с ровным, сухим, чистым цементо- или асфальтобетонным покрытием при скорости в начале торможения 40км/ч - для автомобилей, автобусов и автопоездов 30км/ч - для мотоциклов и мопедов. Транспортные средства испытывают в снаряженном состоянии с водителем путем однократного воздействия на орган управления рабочей тормозной системой.
3. Эффективность рабочей тормозной системы транспортных средств может быть оценена и по другим показателям в соответствии с ГОСТом 25478-91.
1.2. Нарушена герметичность гидравлического тормозного привода.
1.3. Нарушение герметичности пневматического и пневмогидравлического тормозных приводов вызывает падение давления воздуха при неработающем двигателе более чем на 0,05МПа (0,5кгс/см2) за 15 минут после полного приведения их в действие.
1.4 Не действует манометр пневматического или пневмогидравлического тормозных приводов.
1.5. Стояночная тормозная система не обеспечивает неподвижное состояние:
транспортных средств с полной нагрузкой - на уклоне до 16% включительно;
легковых автомобилей и автобусов в снаряженном состоянии - на уклоне до 23% включительно;
грузовых автомобилей и автопоездов в снаряженном состоянии - на уклоне до 31% включительно.
2. Рулевое управление
2.1 Суммарный люфт в рулевом управлении превышает следующие значения:
+----------------------------------------------+---------------------ҷ
| Тип транспортного средства: | Суммарный люфт |
| |(градусов) не более |
+----------------------------------------------+---------------------+
|легковые автомобили и созданные на их базе | |
|грузовые автомобили | 20 |
+----------------------------------------------+---------------------+
|автобусы | |
|грузовые автомобили | 10 |
+----------------------------------------------+---------------------+
2.2 Имеются не предусмотренные конструкцией перемещения деталей и узлов; резьбовые соединения не затянуты или не зафиксированы установленным способом.
2.3 Неисправен или отсутствует предусмотренный конструкцией усилитель рулевого управления или рулевой демпфер (для мотоциклов).
2.4 Если рулевое управление, не расположено слева от продольной оси симметрии автомобиля.
Если центр рулевого колеса не расположено против середины посадочного места водителя
3. Внешние световые приборы
3.1 Количество, тип, цвет, расположение и режим работы внешних световых приборов не соответствуют требованиям конструкции транспортного средства.
Примечание: На транспортных средствах, снятых с производства, допускается установка внешних световых приборов от транспортных средств других марок и моделей.
3.2. Регулировка фар не соответствует требованиям ГОСТа 25478-91.
3.3. Не работают в установленном режиме или загрязнены внешние световые приборы и световозвращатели.
3.4. На световых приборах отсутствуют рассеиватели либо используются рассеиватели и лампы, не соответствующие типу данного светового прибора.
3.5. Установка проблесковых маячков не соответствует требованиям стандарта.
3.6. Спереди транспортного средства установлены световые приборы с огнями красного цвета или световозвращатели красного цвета, а сзади " белого цвета, кроме фонарей заднего хода и освещения регистрационного знака, световозвращающих регистрационного, отличительного и опознавательного знаков.
4. Стеклоочистители и стеклоомыватели ветрового стекла
4.1. Не работают в установленном режиме стеклоочистители.
4.2. Не работают предусмотренные конструкцией транспортного средства стеклоомыватели.
5. Колеса и шины
5.1 Шины легковых автомобилей имеют остаточную высоту рисунка протектора менее 1.6мм, грузовых автомобилей - 1мм, автобусов - 2мм, мотоциклов и мопедов 0,8мм.
Примечание: для прицепов устанавливаются нормы остаточной высоты рисунка протектора шин, аналогичные нормы шин транспортных средствтягачей.
5.2. Шины имеют местные повреждения (пробои, порезы, разрывы), обнажающие корд, а также расслоение каркаса, отслоение протектора и боковины.
5.3. Отсутствует болт (гайка) крепления или имеются трещины диска и ободьев колес.
5.4. Шины по размеру или допустимой нагрузке не соответствуют модели транспортного средства.
5.5 На одну ось автобуса, легкового автомобиля или прицепа к нему установлены диагональные шины совместно с радиальными или шины с различным рисунком протектора.
На одну ось грузового автомобиля или прицепа к нему установлены диагональные шины совместно с радиальными или шины с различными типом рисунка протектора.
6. Двигатель
6.1. Содержание вредных веществ в отработанных газах и их дымность превышают величины, установленные ГОСТом 17.203-87 и ГОСТом 21393-75.
6.2. Нарушена герметичность системы питания.
6.3. Неисправна система выпуска отработавших газов.
7. Прочие элементы конструкции
7.1. Отсутствуют предусмотренные конструкцией транспортного средства зеркала заднего вида, стекла.
7.2. Не работает звуковой сигнал.
7.3. Установлены дополнительные предметы или нанесены покрытия, ограничивающие обзорность с места водителя, ухудшающие прозрачность стекол, влекущие опасность травмирования участников дорожного движения.
"Примечание: На верхней части ветрового стекла автомобилей и автобусов (не более 200 мм от верхнего края стекла) могут прикрепляться прозрачные цветные пленки и на заднем ветровом стекле автомобилей прозрачные пленки. Эксплуатация транспортных средств с тонированными и зеркальными стеклами, сплошными боковыми и задними занавесками не предусмотренными в конструкции транспортного средства заводом изготовителем и не соответствующие требованиям государственных стандартов Республики Таджикистан запрещается. Разрешается применение шторок на боковых стеклах автобусов (кроме боковых стекол кабины водителя), прозрачных жалюзей, шторок и штор на задних стеклах легковых автомобилей при наличии с обеих сторон наружных зеркал заднего вида
7.4. Не работают предусмотренные конструкцией замки дверей кузова или кабины, запоры бортов грузовой платформы, запоры горловин цистерн и пробки топливных баков, механизм регулировки положения сиденья водителя, аварийные выходы и устройства приведения их в действие, привод управления дверьми, спидометр, тахограф, противоугонные устройства, устройства обогрева и обдува стекол.
7.5 Отсутствует предусмотренные конструкцией заднее защитное устройство, грязезащитные фартуки и брызговики.
7.6. Неисправны тягово-сцепное и опорно-сцепное устройство тягача и прицепного звена, а также отсутствуют или неисправны предусмотренные их конструкцией страховочные тросы (цепи). Имеются люфты в соединениях рамы мотоцикла с рамой бокового прицепа.
7.7. Отсутствуют:
на автобусе, легковом и грузовом автомобилях, колесных тракторах медицинская аптечка, огнетушитель, знак аварийной остановки (мигающий красный фонарь);
на грузовых автомобилях с разрешенной максимальной массой свыше 3,5т и автобусах с разрешенной максимальной массой свыше 5т противооткатные упоры (не менее двух);
на мотоцикле с боковым прицепом медицинская аптечка, знак аварийной остановки (мигающий красный фонарь).
7.8. На транспортных средствах, не принадлежащих оперативным и специальным службам, используются проблесковые маячки, звуковые сигналы с чередованием тонов и цветографической схемы, предусмотренные ГОСТом Р50574-93.
7.9. Отсутствуют ремни безопасности, если их установка, предусмотрена конструкцией транспортного средства.
7.10. Ремни безопасности неработоспособны или имеют видимые надрывы на ляке.
7.11. Регистрационный знак транспортного средства не отвечает требованиям стандарта.
7.12. На мотоцикле нет предусмотренных конструкцией дуг безопасности.
7.13. На мотоциклах и мопедах нет предусмотренных конструкцией подножек, поперечных рукояток для пассажиров на седле.
7.14. Отсутствуют предусмотренные конструкцией или установлены без согласования с предприятием-изготовителем транспортного средства или иной уполномоченной на то организацией дополнительные элементы тормозных систем, рулевого управления и иных узлов и агрегатов, требования к которым регламентируются настоящим Перечнем.
(1) В дальнейшем - Правила
(2) Здесь и далее проводится нумерация дорожных знаков согласно Приложению 1
(3) Здесь и далее приводится нумерация дорожной разметки согласно приложению 2.
(4) Перечень оперативных и специальных служб устанавливается Правительством Республики Таджикистан
(5) В дальнейшем основные положения.
(6) Вместо красных и желтых стрелок в том же значении могут использоваться круглые, красные и желтые сигналы с нанесенными на них черными контурными стрелками.
(7) Недействующими считаются системы, которые не позволяют водителю остановить транспортное средство или осуществить маневр при движении даже с минимальной скоростью.
(8) Нумерация дорожных знаков соответствует ГОСТу 10807-78.
(9) Нумерация разметки соответствует ГОСТу 13508-74
