ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Дар бораи таърихи қарз (кредит)
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2009, №3, мод.85)
Қонуни мазкур мафҳум, тартиб, асосҳои ҳуқуқии ташкилу нигоҳ доштан ва ошкор кардани таърихи қарзро муайян намуда, хусусиятҳои ташаккул, аз нав ташкил кардан, барҳам додани Бюрои таърихи қарз, принсипҳои ҳамоҳангсозии фаъолияти иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарзро муқаррар мекунад ва муносибатҳои дар ин соҳа ба миён омадаро ба танзим медарорад.
БОБИ 1. Муқаррароти умумӣ
Моддаи 1. Мақсади Қонуни мазкур
Мақсади Қонуни мазкур аз фароҳам овардани шароити мусоиди ҳуқуқӣ барои ташкил, коркард, нигоҳдорӣ ва ошкор намудани таърихи қарз вобаста ба таъмини ҳифз ва самаранокии фаъолияти иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарз иборат мебошад.
Моддаи 2. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
- таърихи қарз - иттилооти мусбат ё манфии иҷрои ӯҳдадориҳои субъекти таърихи қарз аз рӯйи шартномае, ки дар Бюрои таърихи қарз нигоҳ дошта мешавад;
- иттилоот - маълумот дар бораи субъекти таърихи қарз, ки дар воситаҳои алоқаи электронӣ ва сабтҳои коғазӣ, ки иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарз пешниҳод мекунанд ва истифодаи он, ки дар мавриди зарурӣ бо имзои электронии рақамӣ тасдиқ карда мешавад;
- иттилооти мусбат - иттилооте, ки аз ҷониби субъекти таърихи қарз ба таври матлуб иҷро гардидани ӯҳдадориҳои шартномавиро доир ба хавфи қарз фаро мегирад;
- иттилооти манфӣ - иттилооте, ки аз ҷониби субъекти таърихи қарз, иҷро нашудани ӯҳдадориҳои шартномавиро доир ба хавфи қарз фаро мегирад;
- Бюрои таърихи қарз - шахсони ҳуқуқӣ, ки ҳамчун ташкилоти тиҷоратӣ тибқи тартиби муқаррарнамудаи Қонуни мазкур барои ташкилу коркард, нигоҳдошти таърихи қарз, пешниҳоди ҳисоботи қарз ва дигар иттилоот хизмат мерасонад;
- шартномаи пешниҳод намудани иттилоот ва ё гирифтани ҳисоботи қарз - шартномае, ки Бюрои таърихи қарз, бо таъминкунандаи иттилоот ва истифодабарандаи ҳисоботи қарз аз рӯйи шартҳо ва тартиби пешбининамудаи Қонуни мазкур баста шудааст;
- таъминкунандагони иттилоот - шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки дар асоси шартнома ба Бюрои таърихи қарз иттилоот пешниҳод менамоянд;
- фаъолияти таъминкунандаи иттилоот дар ташкил ва ҳифзи манбаи маълумоти таърихи қарз - фаъолияти таъминкунандаи иттилоот барои коркард, нигоҳдошт ва ба Бюрои таърихи қарз додани маълумоте, ки аз субъекти таърихи қарз гирифтааст;
- хавфи қарз - хавфи иҷро накардани ӯҳдадориҳои шартномавӣ аз ҷониби яке аз тарафҳо;
- субъекти таърихи қарз - шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки нисбати онҳо таърихи қарз тартиб дода мешавад;
- ташаккули таърихи қарз - амал ё маҷмӯи амалҳои Бюрои таърихи қарз нисбати иттилооте, ки оид ба нигаҳдорӣ, мониторинг, дақиқ ва аз нав кардан аз таъминкунандагони иттилоот мерасад ;
- иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарз ва истифодаи онсубъектҳои таърихи қарз, таъминкунандагони иттилоот, Бюрои таърихи қарз ва истфодабарандагони ҳисоботи қарз;
- шартномаи қарз - шартномаи қарз, шартномаи кредит ва дигар шартномаҳое, ки барои қарзи молӣ ва ё тиҷоратӣ баста шудаанд;
- истифодабарандагони таърихи қарз - шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки ризоияти субъекти таърихи қарзро барои гирифтани ҳисоботи қарз бо мақсади бастани шартномаи қарз гирифтаанд;
- ризоияти субъекти таърихи қарз - ризоияти хаттии субъекти таърихи қарз дар хусуси ба истифодабарандаи таърихи қарз додани ҳисоботи қарз дар бораи ӯ ;
- ҳисоботи қарз - ҳуҷҷати ба таркиби таърихи қарз шомил буда, ки Бюрои таърихи қарз онро ба истифодабарандагони таърихи қарз пешниҳод менамояд;
- пешниҳоди ҳисоботи қарз - фаъолияти Бюрои таърихи қарз оид ба пешниҳоди иттилооте, ки дар таърихи қарз мавҷуд аст;
- амрнома - супориши мақоми ваколатдор ба Бюрои таърихи қарз дар бобати андешидани чораҳои амалии ҳатмӣ барои дар мӯҳлати муқарраргардида бартараф кардани камбудиҳо;
- ӯҳдадориҳои шартӣ ва имконпазир - аккредитивҳои ҷуброннашуда, кафолатномаҳои интишорёфта ё тасдиқшуда, векселҳо ва замонатҳо;
- Феҳристи ягонаи давлатии таърихи қарз - қисми таркибии Бонки миллии Тоҷикистон, ки тибқи Қонуни мазкур таъсис ёфта, манбаи маълумоти асосиро барои пешбурди фаъолияти Бюрои таърихи қарз, ки аз таърихи қарзи субъектҳои таърихи қарз иборат аст, ҷамъ меоварад;
- Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз - захираҳои иттилоотии кушод ва дастраси умум, ки дар бораи Бюрои таърихи қарз маълумотҳоеро дар бар мегирад, ки аз ҷониби мақоми ваколатдор ба он ворид карда шудаанд;
- мақоми ваколатдор - мақоме, ки фаъолияти Бюрои таърихи қарзро танзим ва назорат менамояд;
- амалиёти факторингӣ - соҳиб шудан ба ҳуқуқи аз харидор талаб намудани пардохти арзиши мол (кор, хизматрасонӣ) бо қабули таваккали пардохт накардан;
- амалиёти форфейтингӣ - иҷрои ӯҳдадории қарзии харидори мол (кор, хизматрасонӣ) бо роҳи харидани вексел ғайр аз ӯҳдадории фурӯшанда.
Моддаи 3. Доираи амали Қонуни мазкур
Қонуни мазкур муносибатҳои байни Бюрои таърихи қарз, дигар иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарзро, ки дар фаъолияташон дучори хавфи қарз мегарданд ва субъектҳои таърихи қарз, инчунин мақоми ваколатдорро фаро мегирад.
Моддаи 4. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таърихи қарз
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таърихи қарз ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки онҳоро Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад .
Моддаи 5. Принсипҳои ташаккули таърихи қарз ва истифодаи иттилоот
Ташаккули таърихи қарз ва истифодаи иттилоот бо назардошти принсипҳои зерин амалӣ карда мешавад:
- хориҷ карда шуд
- баробарии ҳамаи субъектҳои таърихи қарз;
- истифодаи мақсадноки иттилоот, манбаи маълумоти таърихи қарз ва низоми иттилоотӣ;
- махфӣ нигоҳ доштани иттилоот;
- таъмини ҳифзи манбаи маълумоти қарз ва низоми дахлдори системаҳои иттилоотӣ;
- дахлнопазирии ҳаёти шахсии шаҳрвандон, ҳифзи ҳуқуқу озодиҳо ва манфиатҳои қонунии шаҳрвандон ва ташкилотҳо.
БОБИ 2. Танзим ва назорати фаъолияти Бюрои таърихи қарз
Моддаи 6. Мақоме, ки фаъолияти Бюрои таърихи қарзро танзим ва назорат менамояд
Танзим ва назорати фаъолияти Бюрои таърихи қарз ва ташаккули таърихи қарз ба Бонки миллии Тоҷикистон (минбаъд - мақоми ваколатдор) вогузор мегардад.
Моддаи 7. Салоҳияти мақоми ваколатдор
1. Ба салоҳияти мақоми ваколатдор дохил мешаванд :
- хориҷ карда шуд;
- додани иҷозатнома барои фаъолияти Бюрои таърихи қарз мутобиқи талаботи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ" (№ 2076);
- санҷиши фаъолияти Бюрои таърихи қарз доир ба риояи талаботи иҷозатнома ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- пешниҳоди амрномаҳо ба Бюрои таърихи қарз оиди бартараф кардани камбудиҳои ошкоргардида дар иҷрои санадҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- муқаррар кардани муҷозот ба Бюрои таърихи қарз ва шахсони мансабдори онҳо;
- таъсис додан ва пешбурди Феҳристи ягонаи давлатии таърихи қарз ва феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз;
- баррасии муроҷиати шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ доир ба масъалаҳои фаъолияти Бюрои таърихи қарз.
2. Мақоми ваколатдор санадҳои меъёрии ҳуқуқии зеринро оид ба масъалаҳои ташкили фаъолияти Бюрои таърихи қарз қабул менамояд:
- оид ба талаботи истифодаи технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсионӣ ва таъмини амнияти иттилоотӣ ҳангоми ташкили фаъолияти Бюрои таърихи қарз;
- оид ба талаботи тахассусии муассисон ва роҳбарони Бюрои таърихи қарз;
- оид ба тартиб, мӯҳлат ва ҳаҷми иттилооту маълумоте, ки аз ҷониби Бюрои таърихи қарз ба мақоми ваколатдор пешниҳод мегардад .
Моддаи 8. Амрнома ва муҷозоти мақоми ваколатдор
1. Дар мавриди риоя накардани талаботи Қонуни мазкур мақоми ваколатдор ҳуқуқ дорад оиди бартараф кардани камбудиҳои ошкоргардида ба Бюрои таърихи қарз амрнома равон кунад.
2. Ба сифати муҷозот мақоми ваколатдор ҳуқуқ дорад чораҳои зеринро истифода барад:
- ҷавобгарии маъмурӣ;
- боздоштани амали иҷозатнома;
- муроҷиат кардан ба суд барои бекор кардани иҷозатнома.
Моддаи 9. Феҳристи ягонаи давлатии таърихи қарз
1. Феҳристи ягонаи давлатии таърихи қарзро мақоми ваколатдор метавонад бо мақасади зерин таъсис диҳад:
- ҷамъ овардан ва нигоҳ доштани иттилооти таърихи қарз;
- ҷамъ овардан, нигоҳ доштан ва пешниҳод намудани иттилоот ба истифодабарандагон оиди Бюрои таърихи қарз, ки дар он таърихи қарзи субъекти мушаххас дарҷ гардидааст;
- ҳамоҳангсозии иттилооти байни Бюрои таърихи қарз ва нигоҳдории муваққатии манбаи маълумоти Бюрои таърихи қарзи аз нав ташкилёфта ва ё барҳамдодашуда.
2. Феҳристи ягонаи давлатии таърихи қарз дар мавриди ташаккул ёфтан қисми муаррифии ҳамаи таърихи қарзро, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бар зиммаи Бюрои таърихи қарз гузошта шудааст, нигоҳ медорад.
3. Қоидаҳои пешбурд ва мӯҳлати нигоҳдорӣ кардани иттилоотро дар Феҳристи ягонаи давлатии таърихи қарз мақоми ваколатдор муайян менамояд.
БОБИ 3. Ташкил ва амалӣ гардонидани фаъолияти Бюрои таърихи қарз
Моддаи 10. Ташкили Бюрои таърихи қарз
1. Бюрои таърихи қарз ташкилоти тиҷоратӣ буда, тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият мекунад.
2. Бюрои таърихи қарз аз лаҳзаи ҳамчун шахси ҳуқуқӣ ба қайди давлатӣ гирифтан, гирифтани иҷозатнома ва ба Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз қайд шудан ҳуқуқи фаъолият намуданро пайдо мекунад.
3. Ягон шахси ҳуқуқие, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайд гирифта шудааст, ба истиснои шахси ҳуқуқие, ки тибқи Қонуни мазкур ба сифати Бюрои таърихи қарз фаъолият дорад, наметавонад дар номгӯйи худ ибораи "Бюрои таърихи қарз"-ро истифода намояд.
Моддаи 11. Намудҳои фаъолияти Бюрои таърихи қарз
1. Намудҳои асосии фаъолияти Бюрои таърихи қарз аз инҳо иборатанд:
- ташаккули таърихи қарз;
- пешниҳод намудани ҳисоботи қарз.
2. Ба намудҳои иловагии фаъолияти Бюрои таърихи қарз дохил мешаванд:
- хизматрасонӣ бо тарзи машварат, ки ба ташаккул ва ошкоркунии таърихи қарз алоқаманд мебошад;
- баҳодиҳӣ ба қобилияти қарзпардозии субъектҳои таърихи қарз дар асоси усули таҳиянамудаи онҳо;
- таҳқиқи оморӣ бе муаррифии субъектҳои таърихи қарз.
3. Бюрои таърихи қарз ба амалигардонии дигар намудҳои фаъолияти сохибкорӣ, ки Қонуни мазкур пешбинӣ накардааст, ҳуқуқ надорад.
Моддаи 12. Талабот ба Бюрои таърихи қарз доир ба ҳимоя ва таъмини нигаҳдории манбаъҳои маълумоти таърихи қарз ва системаҳои иттилоотии истифодашаванда
Бюрои таърихи қарз ӯҳдадор аст, ки дар фаъолияти худ иҷрои тадбирҳои зерини ташкилӣ, техникӣ ва талаботи технологиро таъмин намояд:
- барои бехатар ҷойгир кардан ва истифода бурдани системаҳои иттилоотӣ, манбаъҳои маълумоти таърихи қарз ва дигар ҳуҷҷатҳо бино ва техникаи зарурӣ дошта бошад;
- ҳангоми ташкил ва истифодаи системаҳои иттилоотӣ барои ҷойгир кардани манбаъҳои маълумоти таърихи қарз ва воситаҳои ҳифзи системаҳои иттилоотии мазкур бо шарти ҳатмии такроркунии иттилооти системаи манбаи маълумот аз таҷҳизоти сертификатсияшуда ва таъминоти барномавӣ истифода намояд;
- дар шартномаҳое, ки бо таъминкунандагони иттилоот ва истифодабарандагони ҳисоботи қарз имзо гардидаанд, ногузирии татбиқи шартҳои муштараки амалӣ гардонидани тадбирҳои ташкилӣ, техникӣ ва талаботи технологии таъмини ҳифзи барномавиро ҳангоми ташаккул ва истифодаи системаҳои иттилоотӣ барои ташкили манбаъҳои маълумоти таърихи қарз ва воситаҳои ҳифзи системаҳои иттилоотии мазкур истифода мегарданд, таъмин намояд;
- андешидани дигар тадбирҳои махфӣ нигоҳ доштани иттилоот доир ба субъектҳои таърихи қарз.
Моддаи 13. Пешбурди Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз
1. Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарзро мақоми ваколатдор пеш мебарад.
2. Маълумоти Бюрои таърихи дар давоми панҷ рӯзи кории баъди гирифтани иҷозатнома ба Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз қайд карда мешавад.
Моддаи 14. Нигоҳдории ҳуҷҷатҳо ва иттилооти Бюрои таърихи қарз
1. Тартиби нигоҳдории ҳуҷҷатҳо ва иттилооти таърихи қарзро Бюрои таърихи қарз муайян мекунад.
2. Бюрои таърихи қарз иттилоотро дар давоми панҷ соли пас аз рӯзи гирифтани иттилооти охирин нигоҳ медорад.
3. Пас аз гузаштани мӯҳлати нигоҳдорӣ иттилоот оиди таърихи қарз бо тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдор нобуд карда мешавад.
Моддаи 15. Аз нав ташкил кардан ва барҳам додани Бюрои таърихи қарз
1. Аз нав ташкил кардан ва барҳам додани Бюрои таърихи қарз бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати шахсони ҳуқуқӣ мутобиқи хусусиятҳои пешбининамудаи моддаи мазкур ба амал бароварда мешавад.
2. Дар ҳолати аз нав ташкил кардани Бюрои таърихи қарз таърихи қарзи дар он маҳфузбуда ба вориси ҳуқуқие, ки дар Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз ба қайд гирифта шудааст, дода мешавад. Вориси ҳуқуқӣ ӯҳдадор аст, ки дар давоми даҳ рӯзи кории баъди гирифтани таърихи қарз манбаи ташкилёбии таърихи қарзро аз ин хусус огоҳ намуда, дар воситаҳои ахбори омма иттилоъ диҳад.
3. Бюрои таърихи қарз дар ҳолати аз нав ташкил ёфтан ва дар сурати ба қайд гирифта нашудани вориси ҳуқуқиаш дар Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз, инчунин дар мавриди барҳам додан ҳуқуқ дорад таърихи қарзи дар даст доштаашро бо роҳи савдои музояда, ки дар он ҳуқуқи истисноии иштирок карданро танҳо Бюрои таърихи қарз дорад, ба фурӯш барорад. Тартиби доир намудани савдоро мақоми ваколатдор муқаррар мекунад.
Пас аз анҷоми аз нав ташкил кардан ва барҳам додани Бюрои таърихи қарз манбаи иттилооти таърихи қарз дар сурати набудани асосҳои қонунӣ барои интиқоли он ба шахсони дигари ҳуқуқие, ки ба фаъолияти Бюрои таърихи қарз ваколатдор шудаанд, бояд барои нигаҳдорӣ ба мақоми ваколатдор ба мӯҳлати панҷ сол дода шавад ва пас аз он бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нобуд карда шаванд.
4. Қарори доир намудани савдои музоядаро оид ба фурӯши таърихи қарз инҳо қабул менамоянд:
- мақоми идораи Бюрои таърихи қарз, ки мақоми ваколатдор ба он ҳуқуқи қабул намудани қарори аз нав ташкил кардан ва барҳам доданро додааст;
- мудире, ки ба тариқи озмун аз тарафи суд таъин шудааст - дар мавриди барҳам додани Бюрои таърихи қарз, ба шарте, ки он муфлис эътироф шуда бошад;
- мақоми ваколатдори давлатӣ - дар мавриди аз Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз хориҷ намудани Бюрои таърихи қарз.
5. Ташкилкунандагони савдо вазифадоранд дар давоми се рӯзи пас аз қабули қарори доир намудани музояда мақоми ваколатдорро аз макону замон, объекти савдо, нархи ибтидоии он огоҳ карда, дар воситаҳои ахбори омма иттилоъ чоп намоянд.
6. Ҳамаи таърихи қарзҳои ба фурӯш гузошташуда дар якҷоягӣ ҳамчун лоти ягона ба савдо гузошта мешавад. Нархи ибтидоии лотро ташкилкунандагони савдо муайян менамоянд ва ғолиби он иштирокчие ҳисобида мешавад, ки нархи аз ҳама баландро барои лот пешниҳод намудааст.
7. Агар дар савдо Бюрои таърихи қарз иштирок надошта бошад, савдо беэътибор шуморида мешавад. Дар ҳолати беэътибор эълон намудани савдо ташкилкунандагони он савдои такрорӣ таъин менамоянд. Дар савдои такрорӣ нархи ибтидоии фурӯши лот ба андозаи на кам аз 70 фоизи нархи ибтидоии фурӯши аввалаи он муқаррар карда мешавад ва ғолиб иштирокчие ҳисобида мешавад, ки нархи баландтарро барои лот пешниҳод намудааст.
8. Агар яке аз тарафҳо дар савдо иштирок надошта бошад, савдои такрорӣ беэътибор ҳисобида мешавад. Дар ҳолати баргузорнашуда эълон намудани савдои такрорӣ таърихи қарзро барои нигоҳдорӣ ба мақоми ваколатдори давлатӣ месупоранд, ки минбаъд он дар асоси озмун ба ҳар кадоми Бюрои таърихи қарз бебозгашт дода мешавад. Тартиби гузаронидани озмунро мақоми ваколатдори давлатӣ муайян менамояд.
9. Бюрои таърихи қарз дар давоми сӣ рӯзи пас аз гузаронидан охирин савдо таърихи қарзро ба ғолиби савдо медиҳад. Бюрои таърихи қарз, ки дар савдо ғолиб омадааст, ӯҳдадор аст дар давоми даҳ рӯзи ба ӯ додани таърихи қарз манбаъҳои ташаккули таърихи қарзро аз ин хусус огоҳ карда, дар воситаҳои ахбори омма иттилоъ чоп намояд.
БОБИ 4. Ҳуқуқу ӯҳдадориҳои иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарз ва истифодаи он
Моддаи 16. Ҳуқуқу ӯҳдадориҳои Бюрои таърихи қарз
1. Бюрои таърихи қарз ҳуқуқ дорад:
- дар хусуси пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз бо таъминкунандагон ва ё истифодабарандагони иттилоот шартнома бандад;
- аз таъминкунандагони иттилоот дар бораи субъекти таърихи қарз бе ризоияти субъекти таърихи қарз маълумот гирад
- бо тартиби муайяннамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бахшҳо (филиалҳо) ва намояндагиҳо кушояд;
- дорои дигар ҳуқуқҳои муайяннамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва шартномаҳое бошад, ки мутобиқи Қонуни мазкур баста шудаанд.
2. Бюрои таърихи қарз ӯҳдадор аст:
- таърихи қарзро ташаккул диҳад;
- ҳангоми мавҷудияти тасдиқи гирифтани ризояти субъекти таърихи қарз ҳисоботи қарзро пешниҳод кунад;
- маълумоти таърихи қарзро, ба истиснои ҳолатҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур, ошкор накунад;
- ба субъекти таърихи қарз бо тартиби пешбининамудаи ҳуҷҷатҳои дохилии Бюрои таърихи қарз ҳисоботи ислоҳшудаи қарзро пешниҳод намояд;
- аз рӯйи аризаи субъекти таърихи қарз дар бораи манбаи таъминкунандаи иттилоот, ки иттилооти пешниҳоднамудааш аз ҷониби субъекти таърихи қарз мавриди баҳс қарор гирифтааст, ба вай маълумот пешниҳод кунад;
- аз пешниҳоди ҳисоботи қарз даст кашад, агар дархост бо риоя нагардидани талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур таҳия шуда бошад;
- аз таъминкунандаи иттилооти таърихи қарз мукаммал ва илова намудани маълумоти воридшудро талаб намояд;
- аз захираҳо ва системаҳои иттилоотӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода кунад;
- хароҷоти манбаи ташаккулёбии таърихи қарзро барои ирсоли иттилот, ки шартномаи пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз пешбинӣ кардааст, ҷуброн кунад;
- дигар талаботро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва (ё) шартномаи пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз муқаррар кардааст, риоя намояд.
Моддаи 17. Таъминкунандагони иттилоот
1. Таъминкунандагони иттилоот инҳоянд:
- бонкҳо, ташкилотҳои маблағгузории хурд, ташкилотҳои молиявии ғайрибонкӣ (ба ғайр аз ломбардҳо), ширкатҳои лизингӣ (иҷоравӣ);
- шахсони воқеӣ ё ҳуқуқие, ки ба қарз мол мефурӯшанд ё хизмат мерасонанд ё мӯҳлати пардохти мол ё хизматрасониро ба таъхир меандозанд.
2. Иҷрои санадҳои меъёрии ҳуқуқии мақоми ваколатдор оид ба масъалаи фаъолияти Бюрои таърихи қарз ва ташаккули таърихи қарз барои таъминкунандагони иттилоот дар мавриде ҳатмист, ки ба фаъолияти онҳо чун таъминкунандагони иттилоот ҷиҳати иштирок дар ташаккул ва ҳифзи манбаи маълумоти таърихи қарз алоқаманд мебошад.
Моддаи 18. Ҳуқуқу ӯҳдадориҳои таъминкунандагони иттилоот
1. Таъминкунандагони иттилоот ҳуқуқ доранд:
- аз Бюрои таърихи қарз талаб намоянд, ки маълумоти пешниҳодшударо мутобиқи муқаррароти Қонуни мазкур ва шартҳои шартнома истифода баранд;
- мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва (ё) шартнома дар бораи пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз дигар ҳуқуқҳо дошта бошанд.
2. Таъминкунандагони иттилоот ӯҳдадоранд:
- субъекти таърихи қарзро ба таври хаттӣ оид ба пешниҳод кардани маълумот дар бораи ӯ ба Бюрои таърихи қарз огоҳ намоянд
- дар бораи пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз бо Бюрои таърихи қарз шартнома банданд;
- аз рӯйи шартҳо, ҳаҷм ва тартиби муайяннамудаи Қонуни мазкур ва шартномаи пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз ба Бюрои тарихи қарз иттилоот пешниҳод намоянд;
- ба иттилооте, ки ба Бюрои таърихи қарз дода шудааст, бо талаби субъекти таърихи қарз тағйирот ворид намоянд;
- маълумоти мавҷударо оид ба субъекти таърихи қарз айнан ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод намоянд;
- захира ва системаҳои иттилоотиро мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода баранд.
Моддаи 19. Истифодабарандагони ҳисоботи қарз
1. Истифодабарандагони ҳисоботи қарз инҳоянд:
- бонкҳо, ташкилотҳои маблағгузории хурд, ташкилотҳои молиявии ғайрибонкӣ, ки барои амалиёти бонкӣ (ба ғайр аз ломбардҳо), ширкатҳои лизингӣ (иҷоравӣ);
- шахсонй воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки ба қарз мол мефурӯшанд ва хизмат мерасонанд ё мӯҳлати пардохти мол ё хизматрасониро ба таъхир меандозанд;
- субъекти таърихи қарз;
- мақоми давлатӣ, ки молу мулки ғайриманқулро ба қайд мегирад .
- хориҷ карда шуд
2. Шахсони дар сархатҳои якум ва дуюми қисми якуми моддаи мазкур нишондодашуда пас аз бастани шартномаи пешниҳоди иттилоот ё гирифтани ҳисоботи қарз бояд дар Бюрои таърихи қарз, ҳамчун истифодабарандагони ҳисоботи қарз ба қайд гирифта шаванд.
Моддаи 20. Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои истифодабарандагони ҳисоботи қарз
1. Истифодабарандагони ҳисоботи қарз ҳуқуқ доранд:
- ҳисоботи қарзро гиранд;
- мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар ҳуқуқҳо дошта бошанд.
2. Истифодабарандагони ҳисоботи қарз ӯҳдадоранд:
- ба Бюрои таърихи қарз тасдиқномаро дар бораи гирифтани ризоияти субъекти таърихи қарз пешниҳод намоянд;
- тағйир ёфтани маълумотеро, ки барояшон ҳангоми чун истифодабарандаи ҳисоботи қарз ҷиҳати ба қайд гирифтан пешниҳод гардидааст, хабар диҳанд;
- махфӣ нигоҳ доштани ҳисоботи қарзро риоя намуда, иттилооти онро ба шахсони сеюм ошкор накунанд;
- иттилооти ҳисоботи қарзро танҳо барои мақсадҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур истифода баранд;
- бо талаби субъекти таърихи қарз ӯро аз мазмуни ҳисоботи қарз огоҳ созанд ё мутобиқи қоидаҳои дохилии истифодабарандаи ҳисоботи қарз нусхаи ҳисоботи қарзро ба ӯ диҳанд;
- ҳаққи хизмати Бюрои таърихи қарзро барои пешниҳоди ҳисоботи қарз пардохт намоянд, ба истиснои мақоми давлатие, ки ҳуқуқи гирифтани иттилооти қарзро доранд;
- мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар ӯҳдадориҳоро ба зимма гиранд.
Моддаи 21. Ҳуқуқҳои субъекти таърихи қарз
Субъекти таърихи қарз ҳуқуқ дорад:
хориҷ карда шуд
- мутобиқи талаботи муқаррарнамудаи Қонуни мазкур дар бораи худ соле як маротиба ройгон ва дигар вақт бо пардохти маблағ ҳисоботи қарзро гирад;
- ба истифодабарандаи ҳисоботи қарз барои гирифтани ҳисоботи қарз дар бораи худ розигӣ диҳад ва ё надиҳад;
- ҳангоми баррасии дархостномааш барои гирифтани қарз аз истифодабарандаи ҳисоботи қарз талаб намояд, ки бо ҳисоботи қарз шинос шавад ё мутобиқи қоидаҳои дохилии истифодабарандаи ҳисоботи қарз нусхаи ҳисоботи қарзро, ки истифодабаранда аз Бюрои таърихи қарз гирифтааст, диҳад;
- маълумоти ҳисоботи қарзро бо имконияти гирифтани иттилоот доир ба манбаи ташаккули таърихи қарз мавриди баҳс қарор диҳад;
- аз Бюрои таърихи қарз ҳисоботи ислоҳшудаи қарзро талаб кунад, ба шарте ки ҳисоботи қарзи ба истифодабарандаи ҳисоботи қарз пешниҳодшуда дар натиҷаи амал ё беамалии кормандони Бюрои таърихи қарз дорои маълумоте бошад, ки ба маълумоти ба Бюрои таърихи қарз пешниҳоднамудаи манбаи иттилоот мувофиқат накунад;
- барои ислоҳи маълумоти нодуруст ба манбаи иттилоот муроҷиат намояд;
- аз қонеъ гардониданашудани аризаи ба таърихи қарз ворид намудани тағйирот аз ҷониби Бюрои таърихи қарз бо тартиби муқарраршуда шикоят намояд.
БОБИ 5. Пешниҳоди иттилоот ба Бюрои таърихи қарз
Моддаи 22. Шартҳои умумии пешниҳоди иттилоот ба Бюрои таърихи қарз
1. Таъминкунандагони иттилоот, ки дар сархати якуми моддаи 17 зикр шудаанд, ӯҳдадоранд иттилооти тибқи Қонуни мазкур муқарраршударо ба як Бюрои таърихи қарз ва ба дигар Бюроҳои таърихи қарз бошад, бо тартиби ихтиёрӣ пешниҳод кунанд .
Дигар таъминкунандагони иттилооти таърихи қарз иттилоотро ба Бюрои таърихи қарз ихтиёран пешниҳод менамоянд .
2. Шартҳои ба Бюрои таърихи қарз аз ҷониби онҳо пешниҳод кардани иттилоот ва гирифтани ҳисоботи қарз бо шартномаҳои пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз, ки мутобиқи ҳамин Қонун баста мешаванд, муайян мегарданд.
3. Иттилоотро таъминкунандагон ба Бюрои таърихи қарз аз тариқи электронӣ пешниҳод мекунанд. Ҳолатҳои дар сабти коғазӣ пешниҳод намудани иттилоот ба воситаи ҳуҷҷатҳои дохилии Бюрои таърихи қарз ва шартномаҳое, ки онҳо бо таъминкунандагони иттилоот мебанданд, муайян карда мешаванд.
4. Иттилооти дар моддаи 23 Қонуни мазкур зикршуда аз тариқи электронӣ ё сабти коғазӣ пешниҳод карда мешавад. Тартиби онро Бюрои таърихи қарз муайян менамояд.
5. Огоҳиномаи хаттии субъектҳои таърихи қарз барои ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод намудани маълумот дар бораи онҳо бояд аз ҷониби таъминкунандагони иттилоот на камтар аз панҷ сол аз рӯзи ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод гардидани иттилооти охирин дар бораи онҳо нигаҳдорӣ карда шаванд .
Моддаи 23. Иттилооте, ки ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод мегардад
1. Иттилооте, ки таъминкунандагон ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод мекунанд, бояд инҳоро дар бар гирад:
- маблағи қарзи гирифтаи шахс;
- таърихи додани қарз ва таърихи пардохти он;
- иттилоот дар бораи таркиб ва тарзҳои иҷрои ӯҳдадориҳо (ба истиснои иттилооте, ки барои нигаҳдорӣ дар қуттиҳои сейф, ҷевонҳо ва утоқҳои бонк қарор доранд);
- дигар маълумотҳо тибқи мувофиқаи тарафҳо;
Барои мақсадҳои ин банд зери мафҳуми қарз амалиёти кредитӣ, қарзӣ, лизингӣ, факторингӣ, форфейтингӣ, ҳамчунин баҳисобгирии векселҳо, ӯҳдадориҳои шартӣ ва имконпазир ва шартҳое, ки ба худ хавфи қарзро доранд, фахмида мешавад.
2. Иттилоот дар бораи субъекти таърихи қарз, шахси воқеӣ ё соҳибкори инфиродӣ, ки мутобиқи талаботи қисми якуми моддаи мазкур пешниҳод мегардад, бояд насаб, ном ва номи падар, санаи таваллуд, ҷойи истиқомат, ҳуҷҷати тасдиқкунандаи шахсият, рақами мушаххаси андозсупорандаро дар бар гирад.
3. Иттилоот дар бораи субъекти таърихи қарз, шахси ҳуқуқӣ, ки мутобиқи талаботи қисми якуми ҳамин модда пешниҳод мегардад, бояд ном, шакли ташкилию ҳуқуқӣ, маҳалли ҷойгиршавӣ, рақам ва таърихи ба сифати шахси ҳуқуқӣ ба қайди давлатӣ гирифта шудан, рақами мушаххаси андозсупоранда, насаб, ном ва номи падари роҳбарони якум ва рақамҳои мушаххаси андозсупорандагонро дар бар гирад.
4. Номгӯи иттилооте, ки моддаи мазкур пешбинӣ намудааст, метавонад бо мувофиқаи байни Бюрои таърихи қарз ва таъминкунандаи иттилоот дар асоси шартномаи онҳо оид ба пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз пурра карда шавад, ба шарте, ки ин ба талаботи муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолиф набошад.
Моддаи 24. Ба расмият даровардани ризоияти субъекти таърихи қарз барои пешниҳоди иттилоот ва додани ҳисоботи қарз
1. Огоҳиномаи субъекти таърихи қарз дар бораи ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод намудани иттилооти марбут ба ӯ ва ризоияти ӯ ба додани ҳисоботи қарз ба истифодабарандагони ҳисоботи қарз тариқи хаттӣ ба расмият дароварда мешавад
2. Ризоияти субъекти таърихи қарз - шахси воқеӣ имкон дорад аз ҷониби шахси бовариноке, ки дар асоси ваколатнома амал мекунад ва он мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар гардидааст, ба расмият дароварда шавад.
3. Барои набудани огоҳиномаи субъекти таърихи қарз оид ба он, ки дар борааш маълумот ба Бюрои таърихи қарз барои ташаккули таърихи қарз пешниҳод карда мешавад ё ризоияти ӯ барои додани ҳисоботи қарз, ҳамчунин барои нодуруст ба расмият даровардани он таъминкунандагони иттилоот, истифодабарандагони ҳисоботи қарз ё шахсони масъули онҳо бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон масъул мебошанд .
Моддаи 25. Асос ва мақсадҳои истифодаи иттилоот ва ҳисоботи қарз
1. Шартномаи байни иштирокчиёни системаи ташаккули таърихи қарз барои пешниҳод намудани иттилоот ба Бюрои таърихи қарз асос шуда метавонад .
2. Бюрои таърихи қарз ҳуқуқ дорад маълумотеро, ки аз таъминкунандагони иттилоот гирифтааст, барои таҳлили маркетингӣ ва оморӣ бидуни нишон додани шахсияти субъекти таърихи қарз истифода барад.
БОБИ 6. Муносибатҳои ташкили таърихи қарз ва истифодаи он
Моддаи 26. Бастани шартнома ва шартҳои он
1. Бо мақсади иҷрои ӯҳдадориҳои худ оид ба пешниҳоди иттилоот ва гирифтани ҳисоботи қарз таъминкунандагони иттилоот, ки дар қисми якуми моддаи 17 Қонуни мазкур зикр шудаанд ва истифодабарандагони ҳисоботи қарз, ки дар сархатҳои якум, дуюм ва сеюми қисми якуми моддаи 19 Қонуни мазкур оварда шудаанд, ӯҳдадоранд, ки бо Бюрои таърихи қарз дар хусуси пешниҳоди иттилоот ва (ё) гирифтани ҳисоботи қарз шартномаҳо банданд.
2. Шартномаи пешниҳоди иттилоот ва ё гирифтани ҳисоботи қарз бояд шартҳои зеринро дар бар гирад:
- маълумот дар бораи шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, соҳибкори инфиродӣ ё номи пурраи тарафҳо, маълумот дар бораи макони зист ё маҳалли ҷойгиршавӣ ва маълумоти бонкҳои онҳо;
- мӯҳлати амали шартнома, асос ва тартиби тағйир додан, қатъ ва бекор кардани он бо тартиби яктарафа, ҳамчунин андозаи ҷарима барои риоя накардани ӯҳдадориҳои шартнома;
- огоҳиномаи хаттии ҳатмии пешакии субъекти таърихи қарз барои ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод намудани иттилоот дар бораи ӯ ва (ё) гирифтани ризоияти субъекти таърихи қарз барои ба истифодабарандагони ҳисоботи қарз пешниҳод кардани ҳисоботи қарз дар бораи худ ;
- намуд, ҳаҷм, мӯҳлат (давра ба давра), тартиби пешниҳоди иттилооте, ки таърихи қарзро дар бар мегирад, шартҳои пардохти пули хизматҳое, ки тарафҳои шартнома ба ҷо меоранд, ҳамчунин шартҳои татбиқи муштараки тадбирҳои ташкилӣ, техникӣ ва талаботи технологӣ барои ҳифзи манбаъҳои ташаккули таърихи қарз ва системаҳои истифодашавандаи иттилоот;
- ӯҳдадории Бюрои таърихи қарз дар бобати истифодаи иттилооти пешниҳодшаванда,ки Қонуни мазкур пешбинӣ намудааст;
- ӯҳдадории Бюрои таърихи қарз дар хусуси риояи реҷаи махфӣ нигоҳ доштани ҳамаи иттилооти гирифташуда ва ошкор намудани он танҳо аз рӯйи асос, шартҳо ва тартиби пешбининамудаи Қонуни мазкур;
- ҳаҷми иттилооте, ки дар ҳисоботи қарз мавҷуд аст ва тартиби гирифтани он;
- ӯҳдадории истифодабарандаи ҳисоботи қарз барои паҳн накардани иттилооте, ки дар ҳисоботи қарз мавҷуд аст;
- ҷавобгарии тарафҳо, аз ҷумла ҷавобгарии таъминкунандагони иттилоот дар ҳолати аз ҷониби онҳо ба Бюрои таърихи қарз пешниҳод гардидани иттилооти нодуруст.
- дигар шартҳо бо ризоияти тарафҳо.
Моддаи 27. Бақайдгирӣ дар Бюрои таърихи қарз ба сифати истифодабарандаи ҳисоботи қарз
Барои ба қайд гирифтани истифодабарандагони ҳисоботи қарз дар Бюрои таърихи қарз пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои зерин зарур аст:
- ариза барои бақайдгирӣ дар Бюрои таърихи қарз;
- нусхаҳои тариқи нотариалӣ тасдиқшудаи иҷозатномаҳо ба ташкилотҳо барои машғул шудан ба намудҳои фаъолияти иҷозатдодашуда ки аз ҷониби мақоми ваколатдор дода шудаанд,;
- нусхаи шаҳодатнома дар бораи бақайдгирии давлатӣ ба сифати шахси ҳуқуқӣ;
- маълумот дар бораи насаб, ном, номи падар ва вазифаҳои шахсоне, ки барои пешниҳоди дархост ба Бюрои таърихи қарз ваколатдоранд. Дар мавриди зарурат маълумоти мазкур бо имзои рақамдори электронии ин шахсон тасдиқ карда мешавад.
Моддаи 28. Пешниҳоди ҳисоботи қарз
1. Барои пешниҳоди ҳисоботи қарз ба истифодабарандаи ҳисоботи қарз инҳо асос шуда метавонанд:
- шартномаи пешниҳод намудан ва ё гирифтани ҳисоботи қарз;
- ризоияти субъекти таърихи қарз барои пешниҳод кардани ҳисоботи қарз дар бораи худ;
- мувофиқати истифодабарандагони ҳисоботи қарз ба талаботи пешбининамудаи Қонуни мазкур;
- дархости истифодабарандагони ҳисоботи қарз бо тасдиқи ризоияти субъекти таърихи қарз барои пешниҳоди ҳисоботи қарз;
2. Бюрои таърихи қарз дархостҳои пешниҳоди ҳисоботи қарз ва ҳисоботҳои пешниҳодшударо ба ҳисоб мегирад.
3. Дархостро аз номи истифодабарандаи ҳисоботи қарз шахси махсуси ваколатдори вай, ки барои додани дархост ба Бюрои таърихи қарз масъул аст, медиҳад ва маълумот доир ба ин шахс дар Феҳристи давлатии Бюрои таърихи қарз нигоҳ дошта мешавад.
4. Бюрои таърихи қарз ҳисоботи қарзро, ки дар бораи субъекти таърихи қарз аст, дар асоси дархости хаттӣ ба вай пешниҳод мекунад.
5. Дар ҳисоботи қарзе, ки ба субъекти таърихи қарз пешниҳод мегардад, бояд оид ба ҳамаи далелҳои истифодабарандагони ҳисоботи қарз аз рӯйи таърихи қарзи ҳамон субъект маълумот оварда, санаи пешниҳод, ном ва маълумоти истифодабарандагони иттилоот нишон дода шавад.
6. Бюрои таърихи қарз ҳангоми пешниҳоди ҳисоботи қарз ӯҳдадор аст, ки ҳамаи манбаъҳои ташаккули таърихи қарз ва санаи гирифтани ин иттилоотро нишон диҳад.
7. Ҳисоботи қарз ба мақоми ваколатдор дар асоси дархости ӯ, ба суд дар асоси қарори (таъиноти) суд (судя), ба мақомоти таҳқиқ ва тафтишоти пешакӣ - мутобиқи Кодекси мурофиавии ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи парвандаҳои ҷиноятии дар истеҳсолоташонбуда дар асоси қарори (таъиноти) суд (судя) пешниҳод мешавад
8. Бюрои таърихи қарз барои таҳрифи иттилооте, ки аз таъминкунандагони иттилоот гирифта шудааст, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошад.
Моддаи 29. Пардохти ҳаққи хизматрасонӣ барои пешниҳоди иттилоот ва ҳисоботи қарз
Барои хизматрасониҳои Бюрои таърихи қарз ҳаққи хизмат муайян гардида, андозаю тартиби ситонидани он тибқи шартнома муқаррар мегардад.
БОБИ 7. Муқаррароти хотимавӣ
Моддаи 30. Тартиби ҳаллу фасли баҳсҳо
1. Субъекти таърихи қарз ҳуқуқ дорад ба Бюрои таърихи қарз ё таъминкунандагони иттилоот ариза навишта, иттилооти ҳисоботи қарзро мавриди баҳс қарор дода, пешниҳоди иттилооти дурустро талаб намояд. Ба ариза нусхаи ҳуҷҷатҳоро, ки аризадиҳанда ба онҳо даъво дорад, замима кардан мумкин аст.
2. Таъминкунандагони иттилоот ё Бюрои таърихи қарз ӯҳдадоранд, ки дар давоми 15 рӯзи кории баъди гирифтани ариза онро баррасӣ намоянд.
3. Агар таҳрифи иттилооте, ки Бюрои таърихи қарз гирифтааст, бо сабаби хатои техникии таъминкунандагони иттилоот ё Бюрои таърихи қарз, дар натиҷаи амал ё беамалии кормандони онҳо сар зада бошад, таъминкунандагони иттилоот ӯҳдадоранд ба Бюрои таърихи қарз иттилооти дурустро пешниҳод намоянд. Бюрои таърихи қарз ӯҳдадор аст, ки ба истифодабарандагони иттилоот ҳисоботи ислоҳшудаи қарзро пешниҳод карда, хароҷоти онро ҷуброн намояд.
4. Агар иттилооти мавриди баҳс ба маълумоти Бюрои таърихи қарз ва таъминкунандгони иттилоот мувофиқ бошад, таъминкунандаи иттилоот ва (ё) Бюрои таърихи қарз ба аризадиҳанда ҷавоб навишта, талаботи онро қонеъ намегардонад ва манбаи гирифтани маълумоти мавриди баҳсро дар мӯҳлати пешбининамудаи қисми дуюми моддаи мазкур нишон медиҳанд.
5. Агар аризадиҳанда баъди рад гардидани аризааш такроран муроҷиат намояд, хароҷоти додани ариза барои баррасӣ ва ирсоли ҷавоби асоснок ба зиммаи аризадиҳанда вогузор мешавад.
Агар дар тақсими хароҷот ихтилоф ба миён ояд, баҳсҳо бо тартиби судӣ баррасӣ карда мешаванд.
Моддаи 31. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 32.Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон
ш.Душанбе
26 марти соли 2009 № 492
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба қабул кардани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи таърихи қарз (кредит)" дар қироати дуюм Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи таърихи қарз (кредит)" дар қироати дуюм қабул карда шавад.
Раиси
Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии
Ҷумҳурии Тоҷикистон С. Хайруллоев
ш. Душанбе
25 феврали соли 2009, № 1244
ҚАРОРИ МАҶЛИСИ МИЛЛИИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи таърихи қарз (кредит)"
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро "Дар бораи таърихи қарз (кредит)" баррасӣ намуда, қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи таърихи қарз (кредит)" ҷонибдорӣ карда шавад.
Раиси
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии
Ҷумҳурии Тоҷикистон М.Убайдуллоев
ш. Душанбе
12 марти соли 2009 №604
3АКОН
РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
О кредитных историях
(в редакции Закона РТ от 02.01.2018г.№1501, от 20.06.2024 №2076)
Настоящий Закон определяет понятие, порядок и правовые основы организации, хранения и раскрытия кредитных историй, устанавливает особенности формирования, реорганизации и ликвидации Бюро кредитных историй, принципы координации деятельности участников системы формирования кредитных историй и регулирует отношения, возникающие в этой сфере.
ГЛАВА 1. Общие положения
Статья 1. Цель настоящего Закона
Целью настоящего Закона является создание благоприятных правовых условий для организации, обработки, хранения и раскрытия кредитных историй по обеспечению защищенности и эффективности деятельности участников системы формирования кредитных историй.
Статья 2. Основные понятия
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
- кредитная история - позитивная или негативная информация об исполнении субъектом кредитных историй принятых на себя обязательств по договору, содержащемуся в Бюро кредитных историй;
- информация - сведения о субъекте кредитной истории на электронных и бумажных носителях, предоставляемых участниками системы формирования кредитных историй, и их использования, которые, при необходимости, удостоверяются электронной цифровой подписью;
- позитивная информация - информация, включающая надлежащее исполнение субъектом кредитных историй обязательств по договорам, содержащим кредитные риски;
- негативная информация - информация, включающая неисполнение субъектом кредитных историй договорных обязательств по договорам, содержащим кредитные риски;
- Бюро кредитных историй - юридические лица, являющиеся коммерческой организацией, оказывающей услуги по организации, обработке, хранению кредитных историй, предоставлению кредитных отчетов и другой информации в соответствии с порядком, установленном настоящим Законом.
- договор о предоставлении информации или получении кредитных отчетов - договор, заключаемый Бюро кредитных историй с поставщиком информации и пользователем кредитных отчетов на условиях и в порядке, предусмотренных настоящим Законом;
- поставщики информации - физические и юридические лица, предоставляющие на основание договора информацию в Бюро кредитных историй;
- деятельность поставщика информации в формировании и защите базы данных кредитных историй - деятельность поставщика информации по обработке, хранению и передаче в Бюро кредитных историй сведений, полученных от субъектов кредитных историй;
- кредитный риск - риск невыполнения договорных обязательств одной из сторон;
- субъект кредитной истории - физическое и юридическое лицо, в отношении которых составляется кредитная история;
- формирование кредитных историй - действие или совокупность действий, осуществляемых Бюро кредитных историй в отношении информации, полученной им от источников формирования кредитной истории по ее хранению, мониторингу, уточнению и обновлению;
- участники системы формирования кредитных историй и их использование - субъекты кредитной истории, поставщики информации Бюро кредитных историй и пользователи кредитных отчетов;
- договор кредита - кредитный договор и иные договоры, которые заключены с целью предоставления товарного или коммерческого кредита;
- пользователи кредитной истории - физические и юридические лица, получившие согласие субъекта кредитной истории на получение кредитного отчета с целью заключения кредитного договора;
- согласие субъекта кредитной истории - письменное согласие субъекта кредитной истории на источником формирования кредитной истории, или выдачу кредитного отчета о нем пользователю кредитной истории
- кредитный отчет - документ, входящий в состав кредитной истории, предоставляемый Бюро кредитных историй пользователям кредитных историй;
- предоставление кредитного отчета - деятельность Бюро кредитных историй по выдаче информации, содержащейся в кредитной истории;
- предписание - поручение уполномоченного органа Бюро кредитных историй, о принятии в установленной срок обязательных к исполнению мер, направленных на устранение недостатков;
- условные и возможные обязательства - непокрытые аккредитивы, выпущенные или подтвержденные гарантии, векселя и поручительства;
- Единый государственный реестр кредитных историй - подразделение Национального банка Таджикистана, созданное на основании настоящего Закона, которое собирает базу данных для осуществления деятельности Бюро кредитных историй, содержащих кредитные истории субъектов кредитных историй;
- Государственный реестр Бюро кредитных историй - открытый и общедоступный информационный ресурс о Бюро кредитных историй, который охватывает сведения внесенные в нём уполномоченным органом;
- уполномоченный орган - орган, осуществляющий регулирование и надзор за деятельностью Бюро кредитных историй.
- факторинговые операции - получение права требовать с покупателя оплату товара (работ, услуг) с принятием риска неоплаты;
- форфейтинговые операции - оплата покупателем товара (работ, услуг) по кредитным обязательствам, кроме обязательств продавца, путём приобретения векселя.
Статья 3. Сфера применения настоящего Закона
Настоящий Закон распространяется на отношения, возникающие между Бюро кредитных историй, другими участниками системы формирования кредитных историй, имеющими кредитные риски при осуществлении своей деятельности субъектами кредитных историй, а также уполномоченным органом.
Статья 4. Законодательство Республики Таджикистан о кредитных историях
Законодательство Республики Таджикистан о кредитных историях основано на Конституции Республики Таджикистан и состоит из настоящего Закона, других нормативных правовых актов Республики Таджикистан и международных правовых актов, признанных Таджикистаном.
Статья 5. Принципы формирования кредитных историй и использования информации
Формирование кредитных историй и использование информации осуществляется с учетом следующих принципов:
- исключен
- равенства всех субъектов кредитной истории;
- целевого использования информации, базы данных кредитных историй и информационной системы;
- конфиденциальности информации;
- обеспечения защиты базы данных кредитных историй и соответствующих информационных систем;
- неприкосновенности частной жизни граждан, защиты прав, свобод и законных интересов граждан и организаций.
ГЛАВА 2. Регулирование и надзор за деятельностью Бюро кредитных историй
Статья 6. Орган, регулирующий деятельность Бюро кредитных историй и осуществляющий за ней надзор
Регулирование и надзор за деятельностью Бюро кредитных историй и формирование кредитных историй возлагается на Национальный банк Таджикистана (далее - уполномоченный орган).
Статья 7. Компетенция уполномоченного органа
1. К компетенции уполномоченного органа относятся:
- исключен
- выдача лицензий на право осуществления деятельности Бюро кредитных историй в соответствии с требованиями Закона Республики Таджикистан "О разрешительной системе" №2076;
- проверка деятельности Бюро кредитных историй по соблюдению лицензионных требований и требований нормативных правовых актов Республики Таджикистан;
- предоставление в Бюро кредитных историй предписаний об устранении выявленных нарушений исполнения законодательных актов Республики Таджикистан;
- наложение санкций на Бюро кредитных историй и его должностных лиц;
- создание и ведение Единого государственного реестра кредитных историй и государственного реестра Бюро кредитных историй;
- рассмотрение обращений физических и юридических лиц по вопросам деятельности Бюро кредитных историй.
2. Уполномоченный орган принимает нижеследующие нормативные правовые акты по вопросам организации деятельности Бюро кредитных историй :
- о требованиях по использованию информационно-коммуникационных технологий и обеспечению информационной безопасности при организации деятельности Бюро кредитных историй;
- о квалификационных требованиях к учредителям и руководителям Бюро кредитных историй;
- о порядке, сроках и объеме информации и сведений, предоставляемых Бюро кредитных историй уполномоченному органу
Статья 8. Предписание и санкции уполномоченного органа
1. В случае несоблюдения требований настоящего Закона, уполномоченный орган вправе направить в Бюро. кредитных историй предписание об устранении выявленных нарушений.
2. В качестве санкций уполномоченный орган вправе применить следующие меры:
- административная ответственность;
- приостановление действия лицензии;
- обращение в суд об аннулировании лицензии.
Статья 9. Единый государственный реестр кредитных историй
1. Единый государственный реестр кредитных историй может быть создан уполномоченным органом в следующих целях:
- сбор и хранение информации о кредитных историях;
- сбор, хранение и предоставление информации пользователям о Бюро кредитных историй, в котором сформирована кредитная история конкретного субъекта;
- координация информации между Бюро кредитных историй и временное хранение баз данных реорганизованных или ликвидированных Бюро кредитных историй.
2. Единый государственный реестр кредитных историй при формировании хранит титульные части всех кредитных историй, которые ведут Бюро кредитных историй на территории Республики Таджикистан.
3. Правила ведения и сроки хранения информации в Едином государственном реестре кредитных историй определяются уполномоченным органом.
ГЛАВА 3. Создание и осуществление деятельности Бюро кредитных историй
Статья 10. Создание Бюро кредитных историй
1. Бюро кредитных историй является коммерческой организацией, действующей в соответствии с порядком, установленном законодательством Республики Таджикистан.
2. Бюро кредитных историй вправе осуществлять свою деятельность с момента государственной регистрации в качестве юридического лица, получения лицензии на право осуществления деятельности и включения в Государственный реестр Бюро кредитных историй.
3. Ни одно юридическое лицо, зарегистрированное в Республике Таджикистан, за исключением юридических лиц, осуществляющих в соответствии с настоящим Законом деятельность в качестве Бюро кредитных историй, не может использовать в своем наименовании слова "Бюро кредитных историй".
Статья 11. Виды деятельности, осуществляемые Бюро кредитных историй
1. Основными видами деятельности Бюро кредитных историй являются:
- формирование кредитных историй;
- предоставление кредитных отчетов.
2. К дополнительным видам деятельности Бюро кредитных историй относятся:
- предоставление консультационных услуг, связанных с формированием и раскрытием кредитных историй;
- оценка кредитоспособности субъектов кредитных историй, осуществляемая на основании разработанной ими методики;
- статистические исследования без персонификации субъектов кредитной истории.
3. Бюро кредитных историй не вправе осуществлять иные виды предпринимательской деятельности, не предусмотренные настоящим Законом.
Статья 12. Требования к Бюро кредитных историй по защите и обеспечению сохранности базы данных кредитных историй и используемых информационных систем
Бюро кредитных историй в своей деятельности обязано обеспечить выполнение следующих организационных, технических мер и технологических требований:
- для безопасности размещения и эксплуатации информационных систем, базы данных кредитных историй и иных документов иметь необходимые помещения и технику;
- применять сертифицированное оборудование и программное обеспечение при формировании и использовании информационных систем для размещения базы данных кредитных историй и средств защиты указанных информационных систем с обязательным условием дублирования информации, содержащейся в базе данных на систематической основе;
- обеспечивать наличие в договорах, заключаемых с поставщиками информации и получателями кредитных отчетов, условий об обязательности совместной реализации организационных, технических мер и технологических требований по защите программного обеспечения, применяемых при формировании и эксплуатации информационных систем, используемых для создания базы данных кредитных историй и средств защиты указанных информационных систем;
- принимать иные меры по обеспечению конфиденциальности информации о субъектах кредитных историй.
Статья 13. Ведение Государственного реестра Бюро кредитных историй
1. Государственный реестр Бюро кредитных историй ведется уполномоченным органом.
2. Сведения о Бюро кредитных историй вносятся в Государственный реестр Бюро кредитных историй в течение пяти рабочих дней с момента получения лицензии.
Статья 14. Хранение документов и информации Бюро кредитных историй
1. Порядок хранения документов и информации о кредитных историях, определяется Бюро кредитных историй.
2. Бюро кредитных историй обеспечивает хранение информации о кредитной истории в течение пяти лет со дня получения последней информации.
3. По завершении срока хранения, информация о кредитной истории уничтожается в порядке, установленном уполномоченным органом.
Статья 15. Реорганизация и ликвидация Бюро кредитных историй
1. Реорганизация и ликвидация Бюро кредитных историй осуществляются в порядке, предусмотренном нормативными правовыми актами Республики Таджикистан для юридических лиц, с учетом особенностей, предусмотренных настоящей статьей.
2. В случае реорганизации Бюро кредитных историй, хранящиеся в нем кредитные истории, передаются его правопреемнику, включенному в Государственный реестр Бюро кредитных историй. Правопреемник обязан в течение десяти рабочих дней со дня получения кредитных историй уведомить об этом источники формирования кредитных историй, а также разместить соответствующие сведения в средствах массовой информации.
3. Бюро кредитных историй, в случае реорганизации, при условии, если его правопреемник не включен в Государственный реестр Бюро кредитных историй, а также, в случае ликвидации, вправе реализовать хранящиеся у него кредитные истории путем продажи в форме аукционных торгов, исключительным правом на участие в которых обладают Бюро кредитных историй. Порядок проведения таких торгов устанавливается уполномоченным органом.
По завершении реорганизации и ликвидации Бюро кредитных историй, база данных кредитных историй, при отсутствии законных оснований её отчуждения другим юридическим лицам, полномочным вести деятельность Бюро кредитных историй, должна быть передана уполномоченному органу сроком на пять лет после чего будут ликвидирована в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
4. Решение о проведении аукционных торгов по реализации кредитных историй принимается:
- органом управления Бюро кредитных историй, которому уполномоченным органом предоставлено право принятия решения о реорганизации или ликвидации Бюро кредитных историй;
- управляющим, назначенным на конкурсной основе судом, - в случае ликвидации Бюро кредитных историй вследствие признания его несостоятельным (банкротом);
- уполномоченным органом - в случае исключения Бюро кредитных историй из Государственного реестра Бюро кредитных историй.
5. Организаторы торгов в течение трех дней после принятия решения о проведении торгов обязаны уведомить уполномоченный орган о месте, времени, объекте проводимых торгов и его начальной цене, а также разместить соответствующие сведения в средствах массовой информации.
6. Все реализуемые кредитные истории выставляются на торги единым лотом. Начальная продажная цена лота определяется организаторами торгов, и победителем торгов признается участник, предложивший наибольшую цену за выставленный лот.
7. Торги признаются несостоявшимися, если в них не приняло участие Бюро кредитных историй. При объявлении торгов несостоявшимися организаторы торгов назначают повторные торги. На повторных торгах начальная продажная цена лота устанавливается в размере не менее 70 процентов от начальной продажной цены первичных торгов, и победителем повторных торгов признается участник, предложивший наибольшую цену за выставленный лот.
8. Повторные торги не признаются состоявшимися в случае, если одна из сторон не принимала участия в торгах. При объявлении повторных торгов несостоявшимися, кредитные истории передаются на хранение в уполномоченный государственный орган, который в последующем передает последние в любое Бюро кредитных историй безвозмездно на конкурсной основе. Порядок проведения конкурса определяется уполномоченным государственным органом.
9. Бюро кредитных историй осуществляет передачу кредитных историй победителю торгов не позднее тридцати дней после проведения последних торгов. Бюро кредитных историй, выигравшее торги, обязано в течение десяти дней со дня передачи ему кредитных историй уведомить об этом источников формирования кредитных историй, а также разместить соответствующие сведения в средствах массовой информации.
ГЛАВА 4. Права и обязанности участников системы формирования кредитных историй и их использования
Статья 16. Права и обязанности Бюро кредитных историй
1. Бюро кредитных историй вправе:
- заключать договор с поставщиками или с получателями информации о предоставлении информации и (или) получении кредитных отчетов;
- получать от поставщиков информации сведения о субъектах кредитной истории без согласия субъектов кредитной истории
- открывать филиалы и представительства в порядке, определенном законодательством Республики Таджикистан;
- иметь иные права, предусмотренные законодательством Республики Таджикистан, и договорами, заключенными в соответствии с настоящим Законом.
2. Бюро кредитных историй обязано:
- осуществлять формирование кредитных историй;
- предоставлять кредитные отчеты при наличии подтверждения о получении согласия субъекта кредитной истории;
- не разглашать информации, содержащейся в кредитных историях, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом;
- предоставлять субъекту кредитной истории в порядке, предусмотренном внутренними документами Бюро кредитных историй, исправленный кредитный отчет;
- предоставлять по заявлению субъекта кредитной истории сведения об источнике поставщика кредитной истории, предоставившим информацию, оспариваемую субъектом кредитной истории;
- отказывать в предоставлении кредитного отчета, если запрос о его предоставлении составлен с нарушением требований, установленных настоящим Законом;
- обращаться к источнику поставщика кредитной истории с требованием о корректировке и дополнении поступившей информации;
- использовать информационные ресурсы и информационные системы в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
- возмещать расходы источнику формирования кредитной истории за пересылку информации в случаях, предусмотренных договором о предоставлении информации, и (или) получение кредитных отчетов;
- соблюдать иные требования, установленные законодательством Республики Таджикистан, и (или) договором о предоставлении информации и (или) получении кредитных отчетов.
Статья 17. Поставщики информации
1. Поставщики информации является;
- банки, микрофинансовые и небанковские организации (кроме ломбардов), лизинговые компании (арендные);
- физическое или юридические лица, которые осуществляют реализацию товаров или услуг по кредиту или отсрочке оплаты товаров или услуг. 2. Нормативные правовые акты уполномоченного органа по вопросам деятельности Бюро кредитных историй и формирования кредитных историй обязательны для выполнения поставщиками информации в части, касающейся их деятельности в качестве поставщиков информации по участию в создании и защите базы данных кредитных историй.
Статья 18. Права и обязанности поставщиков информации
1. Поставщики информации вправе:
- требовать от Бюро кредитных историй использования предоставляемой информации в соответствии с настоящим Законом и условиями договора;
- иметь иные права в соответствии с законодательством Республики Таджикистан и (или) договором о предоставлении информации и (или) получении кредитных отчетов.
2. Поставщики информации обязаны:
- письменно уведомить субъекта кредитной истории о предоставлении сведений о нем в Бюро кредитных историй
- заключить договор с Бюро кредитных историй о предоставлении информации или получении кредитных отчетов;
- предоставлять информацию в Бюро кредитных историй на условиях, в объеме и порядке, определенных настоящим Законом и договорами о предоставлении информации и (или) получении кредитных отчетов;
- вносить изменения в информацию, переданную в Бюро кредитных историй, по требованию субъекта кредитной истории;
- предоставлять информацию в Бюро кредитных историй в точном соответствии с имеющимися сведениями о субъектё кредитной истории;
- использовать информационные ресурсы и системы в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
Статья 19. Пользователи кредитного отчёта
1. Пользователями кредитного отчета являются;
- банки, микрофинансовые и небанковские организации (кроме ломбардов), лизинговые компании (арендные);
- физическое или юридические лица, которые осуществляют реализацию товаров или услуг по кредиту или отсрочке оплаты товаров или услуг;
- субъект кредитной истории;
- государственный орган, который осуществляет регистрацию недвижимого имущества
2. Лица, указанные в абзацах первом и втором части 1 настоящей статьи, после заключения договора о предоставлении информации или получения кредитных отчетов должны зарегистрироваться в Бюро кредитных историй в качестве пользователей кредитных отчетов.
Статья 20. Права и обязанности пользователя кредитной истории
1. Пользователь кредитной истории вправе:
- получать кредитный отчет;
- иметь иные права в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
2. Пользователи кредитной истории обязаны:
- предоставлять в Бюро кредитных историй подтверждение о получении согласия субъекта кредитной истории;
- сообщать об изменении сведений, предоставленных им при регистрации в качестве получателя кредитного отчета;
- соблюдать конфиденциальность в отношении кредитного отчета и не разглашать содержащуюся в нем информацию третьим лицам;
- использовать информацию, содержащуюся в кредитном отчете, только для целей, предусмотренных настоящим Законом;
- по требованию субъекта кредитной истории ознакомливать его с содержанием кредитного отчета, либо выдавать ему в соответствии с внутренними правилами пользователя кредитного отчета копию кредитного отчета;
- оплачивать услуги Бюро кредитных историй по предоставлению кредитмого отчета, за исключением государственного органа, имеющего право на получение информации о кредите;
- нести иные обязанности в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
Статья 21. Права субъекта кредитной истории
Субъект кредитной истории вправе:
- исключен
- получать один раз в год на бесплатной основе и в любое другое время на платной основе кредитный отчет о себе, в соответствии с требованиями, установленными настоящим Законом;
- давать согласие или отказывать пользователю кредитного отчета на получение кредитного отчета о нем;
- при рассмотрении его заявки на получение кредита требовать от пользователя кредитного отчета ознакомления с кредитным отчетом, либо выдачи в соответствии с внутренними правилами пользователя кредитного отчета копии кредитного отчета, полученного им из Бюро кредитных историй;
- оспаривать информацию, содержащуюся в кредитном отчете с возможностью получения информации об источнике формирования кредитной истории; запрашивать в Бюро кредитных историй исправленный кредитный отчет, если предоставленный пользователю кредитный отчет вследствие действий или бездействия сотрудников Бюро кредитных историй содержал сведения, не соответствующие информации, предоставленной источниками формирования кредитной истории в Бюро кредитных историй;
- обращаться к источникам информации с требованием об исправлении недостоверной информации;
- обжаловать в установленном порядке отказ Бюро кредитных историй в удовлетворении заявления о внесении изменений в кредитную историю.
ГЛАВА 5. Предоставление информации в Бюро кредитных историй
Статья 22. Общие условия предоставления информации в Бюро кредитных историй
1. Поставщики информации, указанные в абзаце первом части первой статьи 17, при наличии согласия субъекта кредитной истории обязаны предоставлять предусмотренную настоящим Законом информацию одному Бюро кредитных историй, а другим Бюро кредитных истории в добровольном порядке.
Другие поставщики информации кредитной истории, предоставляют информацию в Бюро кредитных историй в добровольном порядке .
2. Условия предоставления ими информации в Бюро кредитных исторртй и получения кредитных отчетов определяются договорами о предоставлении информации и (или) получении кредитных отчетов, заключаемыми в соответствии с настоящим Законом.
3. Информация в Бюро кредитных историй предоставляется на электронных носителях. Случаи предоставления информации на бумажных носителях определяются внутренними документами Бюро кредитных историй и договорами, заключаемыми с поставщиками информации.
4. Информация, указанная в статье 23 настоящего Закона, предоставляется на электронных или бумажных носителях. Порядок предоставления такой информации определяется Бюро кредитных историй.
5. Письменное уведомление субъектов кредитной истории на предоставление сведений о них в Бюро кредитных историй должно храниться поставщиками информации не менее пяти лет с даты предоставления последней информации о данном субъекте кредитной истории в Бюро кредитных историй .
Статья 23. Информация, предоставляемая в Бюро кредитных историй
1. Информация, предоставляемая поставщиками в Бюро кредитных историй должна содержать следующие сведения:
- сумма долга, полученного лицом по всем кредитам;
- дата выдачи и дата погашения кредитов;
- информация о составе и способах обеспечения исполнения обязательств (за исключением информации о способах обеспечения хранения в ящиках банковских сейфов, шкафов и в помещениях);
- иные сведения по соглашению сторон.
Для целей настоящего пункта под кредитом понимаются кредитные, заемные, лизинговые, факторинговые, форфейтинговые операции, а также учет векселей, условные и возможные обязательства, несущие в себе кредитный риск.
2. Информация о субъекте кредитной истории - физическом лице, или индивидуальном предпринимателе предоставляемая в соответствии с требованиями части первой настоящей статьи, должна содержать сведения о фамилии, имени, отчестве, дате рождения, местожительстве, наименовании и реквизитах документа, удостоверяющего личность, идентификационный номер налогоплателыцика.
3. Информация о субъекте кредитной истории - юридическом лице, предоставляемая в соответствии с требованиями части первой настоящей статьи, должна содержать сведения о наименовании, организационноправовой форме, местонахождении, дате и номере государственной регистрации в качестве юридического лица, идентификационном номере налогоплателыцика, фамилии, имени, отчестве первых руководителей и об их идентификационных номерах налогоплателыциков.
4. Перечень информации, предусмотренного настоящей статьей, может быть дополнен по согласованию между Бюро кредитных историй и поставщиком информации на основании заключаемого ими договора о предоставлении информации или получении кредитного отчета, если это не противоречит требованиям, установленным законодательством Республики Таджикистан.
Статья 24. Оформление согласия субъекта кредитной истории на предоставление информации и выдачу кредитного отчета
1. Уведомление субъекта кредитной истории о предоставлении сведений о нем в Бюро кредитных историй и его согласие на выдачу кредитного отчета пользователям кредитного отчета оформляется в письменном виде .
2. Согласие субъекта информации - физического лица может быть оформлено также доверенным лицом, действующим на основании доверенности, оформленной в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан.
3. За отсутствие уведомления субъекта кредитной истории о предоставлении сведений о нем в Бюро кредитных историй для формирования кредитной истории или его согласия на выдачу кредитного отчета, а также за его неправильное оформление, поставщики информации, пользователи кредитного отчета либо их ответственные лица несут ответственность в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан .
Статья 25. Основания и цели использования информации и кредитного отчета
1. Основанием для предоставления информации в Бюро кредитных историй являются договоры, заключенные участниками системы формирования кредитных историй .
2. Бюро кредитных историй вправе использовать сведения, полученные от источников формирования кредитной истории, для осуществления ими маркетинговых и статистических исследований без персонификации субъекта кредитной истории.
ГЛАВА 6. Отношения по формированию кредитных историй и их использованию
Статья 26. Заключение договора и его условия
1. В целях выполнения своих обязательств по предоставлению информации поставщики информации, указанные в части 1 статьи 17 настоящего Закона, и пользователи кредитного отчета, указанные в абзацах первом, втором и третьем части 1 статьи 19 настоящего Закона обязаны заключать с Бюро кредитных историй договоры о предоставлении и (или) получении кредитных отчетов.
2. Договор о предоставлении информации и (или) получении кредитных отчетов должен содержать следующие условия:
- данные о физических и юридических лицах, индивидуальном предпринимателе или полные имена сторон, сведения о их местожительстве или местонахождении и банковских реквизитах;
- срок действия договора, основания и порядок его изменения, прекращения и расторжения в одностороннем порядке, а также размер штрафа за нарушение условий договора;
- обязательное предварительное письменное уведомление субъекта кредитной истории на предоставление информации о нем в Бюро кредитных историй и (или) цолучение согласия субъекта кредитной истории на выдачу кредитного отчета о нем получателю кредитного отчета ;
- виды, объем, сроки (периодичность), порядок предоставления информации, формирующей кредитные истории, условия оплаты оказываемых сторонами договора услуг, а также условия совместного применения организационных технических мер и технологических требований для защиты источников формирования кредитных историй и используемой информационной системы;
- обязательство Бюро кредитных историй об использовании предоставляемой информации, предусмотренное настоящим Законом;
- обязательство Бюро кредитных историй о соблюдении режима конфиденциальности в отношении всей получаемой информации и ее раскрытии только на основаниях, условиях и в порядке, предусмотренных настоящим Законом;
- объем информации, содержащийся в кредитных отчетах, и порядок ее получения;
- обязательство получателя кредитных отчетов о нераспространении информации, содержащейся в кредитном отчете;
- ответственность сторон, включая ответственность поставщиков информации в случае предоставления ими недостоверной информации в Бюро кредитных историй;
- иные условия по согласию сторон.
Статья 27. Регистрация в Бюро кредитных историй в качестве пользователя кредитного отчета
Для регистрации пользователя кредитного отчета в Бюро кредитных историй необходимо предоставлять следующие документы:
- заявление о регистрации в Бюро кредитных историй;
- нотариально засвидетельствованные копии выдаваемых уполномоченным органом лицензий на осуществление лицензированных видов деятельности для организаций, занимающихся лицензированными видами деятельности;
- копию свидетельства о государственной регистрации в качестве юридического лица;
- информацию о фамилии, имени, отчестве и должности лиц, уполномоченных осуществлять запросы в Бюро кредитных историй. При необходимости указанная информация удостоверяется электронной цифровой подписью этих лиц.
Статья 28. Предоставление кредитного отчета
1. Основаниями для предоставления кредитного отчета пользователю кредитного отчета могут быть:
- договор на предоставление и (или) получение кредитного отчета;
- согласие субъекта кредитной истории о выдаче кредитного отчета о нем;
- соответствие пользователя кредитного отчета требованиям, предъявляемым к нему настоящим Законом;
- запрос пользователя кредитного отчета с подтверждением согласия субъекта кредитной истории на предоставление кредитного отчета.
2. Бюро кредитных историй ведет учет запросов о предоставлении кредитных отчетов и учет предоставленных кредитных отчетов.
3. Запрос подается от имени пользователя кредитных отчетов его специально уполномоченным лицом, ответственным за подачу запроса в Бюро кредитных историй, информация об этом лице содержится в Государственном реестре Бюро кредитных историй.
4. Бюро кредитных историй предоставляет субъекту кредитной истории кредитный отчет в отношении него на основании письменного запроса.
5. Кредитный отчет, предоставляемый субъекту кредитной истории, должен содержать информацию о всех пользователях кредитных отчетов по кредитной истории данного субъекта, с указанием даты выдачи, наименований и реквизитов пользователей информации.
6. Бюро кредитных историй при предоставлении кредитного отчета обязано указывать все источники формирования кредитных историй и дату получения этой информации.
7. Кредитный отчет предоставляется уполномоченному органу по его запросу, судам - на основании решения (определения) суда (судьи), органам дознания и предварительного следствия - в соответствии с Уголовно-процессуальным кодексом Республики Таджикистан по уголовным делам, находящимся в их производстве, на основании решения (определения) суда (судьи)
8. За искажение информации, полученной от поставщика информации, Бюро кредитных историй несет ответственность в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
Статья 29. Оплата услуг по предоставлению информации и кредитных отчетов
За услуги, оказываемые Бюро кредитных историй, устанавливается плата, размер и порядок взимания которой определяются на договорной основе.
ГЛАВА 7. Заключительные положения
Статья 30. Порядок разрешения споров
1. Субъект кредитной истории вправе оспорить информацию, содержащуюся в кредитном отчете путем подачи заявления в Бюро кредитных историй или поставщику информации с требованием для предоставления достоверной информации. К заявлению могут быть приложены копии документов, к которым имеются претензии заявителя.
2. Поставщики информации или Бюро кредитных историй обязаны рассмотреть заявление в течение 15 рабочих дней после его получения.
3. В случае, если искажение полученной Бюро кредитных историй информации произошло вследствие технических ошибок поставщиков информации или Бюро кредитных историй, вследствие действий или бездействия их сотрудников, то поставщики информации обязаны предоставить в Бюро кредитных историй верную информацию. Бюро кредитных историй обязано предоставить получателям информации исправленный кредитный отчет с возмещением им понесенных затрат.
4. В случае, если оспариваемая информация соответствует сведениям Бюро кредитных историй и поставщиков информации, то поставщик информации и (или) Бюро кредитных историй направляет заявителю письменный отказ в удовлетворении заявления с указанием источников получения оспариваемой информации в срок, указанный в части второй настоящей статьи.
5. В случае, если заявитель, получивший отказ в удовлетворении заявления, обращается повторно, то издержки, связанные с его подачей, рассмотрением и направлением мотивированного ответа, возлагаются на заявителя.
При наличии разногласий по распределению издержек, споры рассматриваются в судебном порядке.
Статья 31. Ответственность за нарушение настоящего Закона
Физические и юридические лица за нарушение настоящего Закона привлекаются к ответственности в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
Статья 32. Порядок введения в действие настоящего Закона
Настоящий Закон ввести в действие после его официального опубликования.
Президент
Республики Таджикистан Эмомали Рахмон
г.Душанбе
26 марта 2009 года № 492
ПОСТАНОВЛЕНИЕ МАДЖЛИСИ НАМОЯНДАГОН МАДЖЛИСИ ОЛИ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
О принятии Закона Республики Таджикистан "О кредитных историях" во втором чтении
Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан постановляет:
Принять Закон Республики Таджикистан "О кредитных историях" во втором чтении.
Председатель
Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли
Республики Таджикистан С.Хайруллоев
г. Душанбе,
25 февраля 2009 № 1244
ПОСТАНОВЛЕНИЕ МАДЖЛИСИ МИЛЛИ МАДЖЛИСИ ОЛИ РЕСПУБЛИКИ ТАЛЖИКИСТАН
0 Законе Республики Таджикистан "О кредитных историях"
Рассмотрев Закон Республики Таджикистан "О кредитных историях", Маджлиси милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан постановляет:
Одобрить Закон Республики Таджикистан "О кредитных историях".
Председатель
Маджлиси милли Маджлиси Оли
Республики Таджикистан М.Убайдуллоев
г. Душанбе,12 марта 2009 года №604
