ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ МОҲИПАРВАРӢ, МОҲИГИРӢ ВА ҲИФЗИ ЗАХИРАҲОИ МОҲӢ
Бо қарори Маҷлиси намояндагони
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 15 июни соли 2022, № 747
қабул гардидааст
Бо қарори Маҷлиси миллии
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 15 июли соли 2022, № 295
ҷонибдорӣ гардидааст
Қонуни мазкур муносибатҳои ҷамъиятиро дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ танзим намуда, ба таъмини аҳолӣ бо моҳӣ ва маҳсулоти коркардшудаи он равона гардидааст.
БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
1) моҳипарварӣ - фаъолият оид ба парвариш, нигоҳдорӣ, истеҳсоли моҳӣ ва маҳсулоти коркардшудаи он, беҳсозии сифати намудҳои захираҳои моҳӣ дар объектҳои табиӣ ё сунъии об;
2) объектҳои моҳипарварӣ - моҳӣ, инчунин растаниҳои обӣ, ки дар объектҳои табиӣ ё сунъии об парвариш карда мешаванд;
3) маҳсулоти моҳӣ - маҳсулоти ғизоӣ ва маҳсулоти дигари аз моҳӣ ҳосилшаванда;
4) моҳипарварӣ дар объектҳои табиии об - маҷмуи тадбирҳои таъмини раванди такрористеҳсолкунии захираҳои моҳӣ дар дарёҳо, кӯлҳо ва обанборҳо, инчунин қитъаҳои алоҳидаи онҳо;
5) моҳипарварӣ дар ҳавзҳои сунъӣ - парвариши моҳӣ дар ҳавзҳои барои ин мақсадҳо махсус бунёдшуда, ки дар онҳо раванди истеҳсолот аз парвариши моҳӣ аз тухмӣ то моҳии молӣ идора карда мешавад;
6) моҳипарварии молӣ - фаъолияти соҳибкорӣ оид ба нигоҳдорӣ ва парвариши моҳӣ дар объектҳои табиӣ ё сунъии об бо мақсади фурӯши минбаъдаи он;
7) моҳипарварии ҳаваскорӣ - парвариши моҳӣ бо мақсади истеъмоли шахсӣ ва истироҳат, инчунин қонеъ гардонидани талаботи эстетикӣ;
8) хоҷагиҳои моҳипарварӣ - шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ, ки ба парвариш ва такрористеҳсолкунии захираҳои моҳӣ, моҳидорӣ, инчунин коркард ва фурӯши маҳсулоти моҳӣ машғул мебошанд;
9) инфрасохтори моҳипарварӣ - қитъаи замин, объектҳои сохтмони асосӣ, иншоот, аз ҷумла иншооти ёрирасон, дастгоҳ ва таҷҳизот, ҷазираҳои сунъӣ ва молу мулки дигар, ки барои таъмини фаъолият дар соҳаи моҳипарварӣ истифода бурда мешаванд;
10) намуди моҳӣ - гурӯҳи устувори моҳӣ, ки сифати муайяни муфид дорад ва бо аломату хусусиятҳои алоҳидаи ирсии худ фарқ мекунад;
11) селаи моҳии наслдеҳ - гурӯҳҳои синну соли гуногуни намуди моҳӣ, ки бо мақсадҳои такмили хусусиятҳои ирсӣ, такрористеҳсолкунӣ, баланд бардоштани маҳсулнокӣ ва нигоҳдории захираҳои моҳӣ истифода мешаванд;
12) мутобиқкунонии моҳӣ - маскунгардонии намудҳои моҳии арзишнок дар объектҳои об ва таъмини шароити мусоид барои худафзоишёбии он;
13) Феҳристи давлатии хоҷагиҳои моҳипарварӣ - махзани иттилоотӣ дар бораи хоҷагиҳои моҳипарварӣ, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба парвариш, нигоҳдорӣ, истеҳсоли моҳӣ ва маҳсулоти коркардшудаи он, беҳсозии сифати намудҳои захираҳои моҳӣ машғул мебошанд;
14) моҳигирӣ - фаъолият оид ба сайди моҳӣ ва дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият оид ба қабул, коркард, интиқол, нигоҳдорӣ ва истеҳсоли маҳсулоти моҳӣ;
15) моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ - сайди моҳӣ бо мақсадҳои истеъмоли шахсӣ, истироҳат ва гузаронидани мусобиқаҳои варзишӣ;
16) моҳии молӣ - моҳии парваришшуда, ки вазни молӣ дорад ва ҳамчун маҳсулоти ғизоӣ фурӯхта мешавад;
17) ҳифзи захираҳои моҳӣ - тадбирҳо оид ба нигоҳдорӣ ва барқарорсозии захираҳои моҳӣ, ки дар асоси корҳои илмию таҳқиқотӣ, такрористеҳсолкунӣ, истифодаи оқилонаи захираҳои биологии обӣ ва ҳифзи муҳити зисти онҳо амалӣ карда мешаванд;
18) мониторинги давлатии захираҳои моҳӣ - низоми чорабиниҳо, ки раванди мушоҳида, омӯзиш ва баҳисобгирии захираҳои моҳиро дар объектҳои табиии об дар бар мегирад.
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.
Моддаи 3. Вазифаҳои Қонуни мазкур
Вазифаҳои Қонуни мазкур аз инҳо иборат мебошанд:
1) таъмини бозори истеъмолӣ бо маҳсулоти моҳӣ;
2) такрористеҳсолкунӣ, афзунгардонӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ;
3) такмили раванди технологии истеҳсол, нигоҳдорӣ ва фурӯши маҳсулоти моҳӣ;
4) танзими муносибатҳои иқтисодӣ вобаста ба истеҳсол, нигоҳдорӣ ва фурӯши маҳсулоти моҳӣ;
5) назорати давлатии муомилоти маҳсулоти моҳӣ.
6) пешгирии риоя накардани қоидаҳои моҳигирӣ ва сайди ғайриқонунии моҳӣ;
7) пешгирии ифлосшавии муҳити зисти моҳӣ аз партовҳои моддаҳои хатарнок ва зараровар.
Моддаи 4. Объектҳои оби соҳаи моҳипарварӣ ва моҳигирӣ
1. Объектҳои табиӣ ё сунъии об, инчунин қитъаҳои алоҳидаи онҳо объектҳои обе мебошанд, ки барои пешбурди фаъолият дар соҳаи моҳипарварӣ ва моҳигирӣ истифода бурда мешаванд.
2. Ҳавзи моҳипарварӣ дар асоси аризаи соҳибмулк ҳамчун объекти оби дорои аҳамияти моҳипарварӣ ба Феҳристи давлатии хоҷагиҳои моҳипарварӣ дохил карда мешавад.
Моддаи 5. Хусусиятҳои истифодабарии қитъаҳои замин бо мақсадҳои моҳипарварӣ
1. Бо мақсадҳои моҳипарварӣ қитъаҳои замини ишғолнамудаи объектҳои об (сойҳо, ҳавзҳо, аз ҷумла ҳавзҳои сунъии барои моҳипарварӣ бунёдшуда) истифода мешаванд.
2. Қитъаҳои замин барои сохтмони объектҳои асосӣ ва ёрирасон бо мақсадҳои моҳипарварӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба замин дода мешаванд.
БОБИ 2. ТАНЗИМИ ДАВЛАТӢ ДАР СОҲАИ МОҲИПАРВАРӢ, МОҲИГИРӢ ВА ҲИФЗИ ЗАХИРАҲОИ МОҲӢ
Моддаи 6. Принсипҳои танзими давлатӣ дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
Танзими давлатии муносибатҳо дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ ба принсипҳои зерин асос меёбад:
1) самаранокии моҳипарварӣ;
2) ҳифзи муҳити зист ва захираҳои моҳӣ;
3) дастгирии давлатии рушди моҳипарварӣ;
4) иштироки шаҳрвандон ва ташкилотҳои ҷамъиятӣ;
5) дастрасии ройгон ба иттилоот.
Моддаи 7. Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ мансубанд:
1) таъмини амалӣ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи мазкур;
2) муқаррар намудани шаклҳои дастгирии давлатӣ дар соҳа;
3) қабули санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ;
4) тасдиқи барномаҳои давлатӣ оид ба моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ;
5) муайян намудани самтҳои асосии ҳамкориҳои байналмилалӣ дар соҳа;
6) амалӣ намудани салоҳиятҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Моддаи 8. Ваколатҳои мақомоти ваколатдори давлатӣ дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
1. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи кишоварзӣ оид ба моҳипарварӣ ва моҳигирӣ ваколатҳои зерин дорад:
1) амалӣ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи моҳипарварӣ ва моҳигирӣ;
2) мусоидат ба рушди парвариш, истеҳсол ва ташаккули бозори маҳсулоти моҳӣ;
3) арзёбӣ ва мониторинги раванди парвариш ва истеҳсоли моҳии молӣ дар объектҳои сунъии об;
4) пешбурди Феҳристи давлатии хоҷагиҳои моҳипарварӣ;
5) амалӣ намудани барномаҳои давлатии рушди соҳаи моҳипарварӣ;
6) омодасозии тавсияҳо оид ба такрористеҳсолкунии захираҳои моҳӣ дар ҳавзҳои сунъии моҳипарварӣ;
7) иштирок дар кори комиссияҳои давлатӣ оид ба қабули ҳавзҳои моҳипарварӣ;
8) андешидани тадбирҳо оид ба такмили хусусиятҳои ирсии намуд, такрористеҳсолкунӣ ва мутобиқкунонии моҳӣ дар ҳавзҳои моҳипарварӣ;
9) амалӣ намудани ваколатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист оид ба моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ ваколатҳои зерин дорад:
1) амалӣ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҳифзи захираҳои моҳӣ;
2) ташкил ва гузаронидани таҳқиқоти илмию техникӣ ва тадбирҳои мутобиқкунонии моҳӣ, инчунин омодасозии тавсияҳо оид ба истифодаи самаранок ва ҳифзи захираҳои моҳӣ;
3) таҳияи регламентҳои техникӣ ва қоидаҳои моҳигирӣ;
4) назорати давлатии истифодаи захираҳои моҳӣ дар объектҳои табиии об;
5) ба хоҷагиҳои моҳипарварӣ додани иҷозат барои истифодаи махсуси об ва партофтани обҳои партов;
6) назорати давлатии риояи меъёрҳои муқарраршудаи истифодаи об, сифат ва ҳаҷми обҳои партов дар хоҷагиҳои моҳипарварӣ;
7) муқаррар намудани квотаҳои сайди захираҳои моҳӣ дар объектҳои табиии об;
8) ташкил ва гузаронидани мониторинги ҳолати истифодабарии захираҳои моҳӣ дар объектҳои табиии об;
9) таъмини фаъолияти Шӯрои илмию истеҳсолии моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ;
10) амалӣ намудани ҳамкориҳои байналмилалӣ оид ба ҳифз ва истифодаи захираҳои моҳӣ;
11) амалӣ намудани ваколатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.
3. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи бехатарии маҳсулоти озуқаворӣ оид ба таъмини бехатарии маҳсулоти моҳӣ ваколатҳои зерин дорад:
1) ташхиси байториву беҳдоштии маҳсулоти моҳӣ;
2) санҷиши амалисозии чораҳои зиддиэпизоотӣ ва беҳдошти байторӣ дар хоҷагиҳои моҳипарварӣ;
3) иштирок дар кори комиссияҳои давлатӣ оид ба қабул ва истифодаи ҳавзҳои моҳипарварӣ ва корхонаҳои коркарди моҳӣ;
4) амалӣ намудани ваколатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Моддаи 9. Мониторинги давлатии захираҳои моҳӣ
Мониторинги давлатии захираҳои моҳӣ бо мақсадҳои зерин бурда мешавад:
1) омодасозии иттилооти ҳарсолаи захираҳои моҳӣ ва истифодаи он дар пешбурди соҳаи моҳипарварӣ ва моҳигирӣ;
2) ошкор ва пешгӯӣ намудани равандҳое, ки ба вазъи захираҳои моҳӣ ва муҳити зисти онҳо таъсир мерасонанд;
3) ташкили истифодаи оқилонаи захираҳои моҳӣ, аз ҷумла ҳангоми зарурат ҷорӣ намудани маҳдудиятҳо барои моҳигирӣ;
4) таҳияи тадбирҳо оид ба ҳифзи захираҳои моҳӣ ва барқароркунии онҳо.
БОБИ 3. ФАЪОЛИЯТ ДАР СОҲАИ МОҲИПАРВАРӢ
Моддаи 10. Тартиб ва намудҳои фаъолият дар соҳаи моҳипарварӣ
1. Тартиби фаъолият дар соҳаи моҳипарварӣ мутобиқи Қонуни мазкур ва регламентҳои техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.
2. Моҳипарварӣ истеҳсолоти кишоварзӣ маҳсуб меёбад. Хоҷагиҳои моҳипарварӣ метавонанд фаъолияти худро бо намудҳои такрористеҳсолкунии сунъии моҳӣ, моҳипарварии молӣ ва ҳаваскорӣ амалӣ намоянд.
Моддаи 11. Моҳипарварӣ дар ҳавзҳо, обанборҳо ва объектҳои дигари обии махсус таҷҳизонидашуда
1. Моҳипарварӣ дар ҳавзҳо, обанборҳо ва объектҳои дигари оби махсус таҷҳизонидашуда маҷмуи чорабиниҳо оид ба ободонӣ, кофтани чоҳҳо, ташкили садд ва сарбанд, иншооти обгирӣ, обпарто ва моҳигирӣ, инчунин усулҳои афзоиши сунъӣ, ғизодиҳӣ ва фароҳам овардани шароити муносиби нигоҳдории моҳиро дар бар мегирад.
2. Хоҷагиҳои моҳипарварӣ метавонанд дар ҳавзҳо, обанборҳо ва объектҳои дигари оби махсус таҷҳизонидашуда бо низомҳои зерин парвариши моҳиро ташкил намоянд:
1) парвариши моҳӣ аз тухмӣ то моҳии молӣ, инчунин парвариши моҳии наслдеҳ ва моҳичаҳо;
2) парвариши моҳичаҳои то яксола ва яксола;
3) парвариши моҳии молӣ.
3. Ҳавзҳо, обанборҳо ва объектҳои дигари оби махсус барои моҳипарварӣ таҷҳизонидашуда бо риояи талаботи ҳифзи муҳити зист, меъёрҳои сохтмонӣ, санитарию беҳдоштӣ ва талаботи дигари муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкил карда мешаванд.
Моддаи 12. Моҳипарварии молӣ
1. Моҳипарварии молӣ дар объектҳои сунъии об бо истифодаи дастгоҳҳои махсуси танзимкунандаи ҳарорат ва омилҳои дигари фароҳамоварии шароити сунъии муҳити зист амалӣ карда мешавад.
2. Истеҳсоли моҳии молӣ, инчунин мониторинг, назорати сифат ва бехатарии интиқоли он мутобиқи стандартҳо ва регламентҳои техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешаванд.
Моддаи 13. Моҳипарварии ҳаваскорӣ
1. Моҳипарварии ҳаваскорӣ аз ҳисоби захираҳои моҳии дар объектҳои табиӣ ва (ё) дар шароити сунъии муҳити зист парваришшуда ташкил карда мешавад.
2. Моҳипарварии ҳаваскорӣ дар объектҳои оби минтақаҳои истироҳатӣ, инчунин объектҳои дигари об тибқи қоидаҳои муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.
Моддаи 14. Такмили хусусиятҳои ирсӣ, такрористеҳсолкунии сунъӣ ва мутобиқкунонии моҳӣ
1. Такмили хусусиятҳои ирсии моҳӣ барои мунтазам гирифтани насл бо роҳи ташкил ва парвариши селаи моҳии наслдеҳи арзишноки ирсӣ амалӣ карда мешавад.
2. Парвариш, такмил ва баҳисобгирии селаи моҳии наслдеҳ тибқи нақша аз ҳисоби хоҷагиҳои моҳипарварӣ амалӣ карда мешаванд.
3. Такрористеҳсолкунии сунъии моҳӣ дар заминаи чорабиниҳои илман асоснокшуда, бо роҳҳои парвариш ва сар додани моҳичаҳо, амалӣ намудани корҳо оид ба мутобиқкунонии моҳӣ ва беҳдошти объектҳои об, аз объектҳои табиии об доштан ва зиёд кардани моҳии дорои аломатҳои фоиданоки наслӣ ва барои истеҳсолот аҳамиятдошта, амалӣ карда шаванд.
4. Чорабиниҳо оид ба такрористеҳсолкунии сунъӣ ва мутобиқкунонии моҳӣ дар объектҳои табиӣ ва сунъии об аз ҷониби субъектҳои хоҷагидор тибқи шартномаи дар мувофиқа бо мақоми дахлдори ваколатдори давлатӣ дар соҳаҳои ҳифзи муҳити зист ва (ё) кишоварзӣ басташуда амалӣ карда мешаванд.
Моддаи 15. Шартномаи истифодаи объектҳои табиӣ ва сунъии об, ки моликияти давлатӣ мебошанд
1. Объектҳои табиӣ ва сунъии об, ки моликияти давлатӣ мебошанд, ба хоҷагиҳои моҳипарварӣ дар асоси шартнома барои истифодаи муваққатӣ метавонанд дода шаванд.
2. Шартномаи истифодаи объектҳои табиӣ ва сунъии об маълумоти асосии зеринро дар бар мегирад:
1) мавзуъ ва муҳлати шартнома;
2) макони ҷойгиршавӣ ва масоҳати объекти об;
3) дурнамои ҳаҷми сар додани селаи моҳичаҳо ба объекти об, парвариши моҳӣ ва моҳигирӣ аз объекти об;
4) маълумот дар бораи объектҳои инфрасохтории хоҷагиҳои моҳипарварӣ;
5) чорабиниҳои мелиоративии аз тарафи хоҷагиҳои моҳипарварӣ дар объектҳои об амалишаванда;
6) тартиби ҷуброни зарар;
7) уҳдадориҳои хоҷагиҳои моҳипарварӣ оид ба ҳифзи муҳити зист.
БОБИ 4. ҲУҚУҚ БА ЗАХИРАҲОИ МОҲӢ
Моддаи 16. Ҳуқуқи моликият ба захираҳои моҳӣ
1. Захираҳои моҳии объектҳои оби хусусияти табиидошта моликияти истисноии давлат мебошанд.
2. Захираҳои моҳии объектҳои сунъии об тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонанд моликияти давлатӣ ё хусусӣ бошанд.
Моддаи 17. Ҳуқуқи истифодаи захираҳои моҳӣ дар объектҳои табиии об
Ҳуқуқи истифодаи захираҳои моҳӣ дар объектҳои табиии об пас аз гирифтани квотаи сайди моҳӣ ва дар асоси шартномаи истифодаи қитъаҳои алоҳидаи объектҳои табиии об барои моҳипарварӣ ва моҳигирӣ амалӣ карда мешавад.
Моддаи 18. Маҳдудиятҳо ва қатъ кардани ҳуқуқи истифодаи захираҳои моҳӣ
1. Бо мақсади таъмини ҳифзи захираҳои моҳӣ дар ҳолатҳои муқаррарнамудаи Қонуни мазкур ва бо тартиби пешбининамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои моҳигирӣ метавонанд маҳдудиятҳои зерин ҷорӣ карда шаванд:
1) манъ кардани моҳигирӣ дар объектҳои оби ҳудудҳои дахлдори табиии махсус муҳофизатшаванда ва (ё) намудҳои алоҳидаи захираҳои моҳӣ;
2) муқаррар кардани ҳаҷм, андоза, вазн ва таркиби сайди захираҳои моҳӣ;
3) муайян кардани намуд ва миқдори воситаҳои барои моҳигирӣ иҷозатшуда ва усулҳои сайди захираҳои моҳӣ;
4) муайян кардани давраҳои моҳигирӣ дар объектҳои об.
2. Ҳуқуқи истифодаи захираҳои моҳӣ дар ҳолатҳои зерин қатъ карда мешавад:
1) ба охир расидани муҳлати истифодаи объекти табиии об барои моҳипарварӣ ва моҳигирӣ;
2) бо ариза ихтиёран даст кашидан аз ҳуқуқи истифодаи объектҳои табиӣ ва сунъии об барои моҳипарварӣ ва моҳигирӣ;
3) барҳамдиҳии шахси ҳуқуқӣ ё фавти шахси воқеӣ;
4) бо қарори суд;
5) ҳолатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.
БОБИ 5. МОҲИГИРӢ
Моддаи 19. Намудҳои моҳигирӣ
1. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ метавонанд ба намудҳои зерини моҳигирӣ машғул шаванд:
1) моҳигирии саноатӣ;
2) моҳигирӣ бо мақсадҳои илмию таҳқиқотӣ ва назоратӣ;
3) моҳигирӣ бо мақсадҳои моҳипарварӣ, такрористеҳсолкунӣ ва мутобиқкунонии захираҳои моҳӣ;
4) моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ.
2. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ метавонанд ба як ё якчанд намуди моҳигирӣ, ки дар қисми 1 ҳамин модда пешбинӣ шудаанд, машғул шаванд.
3. Қоидаҳои моҳигирӣ аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист таҳия ва тасдиқ карда мешаванд.
Моддаи 20. Моҳигирии саноатӣ
1. Моҳигирии саноатӣ аз ҷониби шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ, ки аз қайди давлатӣ гузаштаанд, амалӣ карда мешавад.
2. Қоидаҳои истифодаи объектҳои табиии об ё қитъаҳои алоҳидаи онҳо, истифодаи намуди киштии моҳигирӣ, восита ва усулҳои сайди захираҳои моҳиро барои моҳигирии саноатӣ мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист муайян менамояд.
3. Моҳигирии саноатӣ дар объектҳои оби ҳудудҳои табиии махсус муҳофизатшаванда манъ мебошад.
Моддаи 21. Моҳигирӣ бо мақсадҳои илмию таҳқиқотӣ ва назоратӣ
1. Моҳигирӣ бо мақсадҳои илмию таҳқиқотӣ ва назоратӣ дар объектҳои табиии об тибқи барнома ва нақшаҳои илмию таҳқиқотӣ ва назоратӣ барои пешбурди мониторинги давлатии захираҳои моҳӣ ва корҳои илмӣ, муайян кардани ҳаҷми моҳигирии имконпазир ва (ё) ҷорӣ намудани маҳдудиятҳо барои ҳифз ва истифодаи оқилонаи захираҳои моҳӣ амалӣ карда мешавад.
2. Қоидаҳои моҳигирӣ бо мақсадҳои илмию таҳқиқотӣ ва назоратӣ дар объектҳои табиии об аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист муайян карда мешаванд.
3. Пешбурди корҳои илмию таҳқиқотӣ ва назоратиро дар объектҳои сунъии об мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи кишоварзӣ амалӣ менамояд.
Моддаи 22. Моҳигирӣ бо мақсадҳои моҳипарварӣ, такрористеҳсолкунӣ ва мутобиқкунонии моҳӣ
1. Моҳигирӣ бо мақсадҳои моҳипарварӣ, такрористеҳсолкунӣ ва мутобиқкунонии моҳӣ аз ҷониби шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ мутобиқи қоидаҳо ва квотаҳои сайди моҳӣ амалӣ карда мешавад.
2. Моҳигирӣ бо мақсадҳои моҳипарварӣ, такрористеҳсолкунӣ ва мутобиқкунонии моҳӣ тавассути парвариши моҳии молӣ, ҳифзи намудҳо, мунтазам гирифтани насл бо роҳи ташкил ва парвариши селаҳои моҳии наслдеҳи дорои арзиши ирсию хоҷагидорӣ ва ба объектҳои об сар додани онҳо амалӣ карда мешавад.
Моддаи 23. Моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ
1. Моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ ба шахсони воқеӣ бо тартиби пешбининамудаи Қонуни мазкур иҷозат дода мешаванд.
2. Қоидаҳои моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ, инчунин номгӯи истифодаи воситаҳои моҳигирӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист муқаррар карда мешаванд.
3. Моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ метавонанд бо шартҳои баргардонидани захираҳои моҳии сайдшуда ба муҳити маскуни онҳо ва бе баргардонидани онҳо анҷом дода шаванд.
4. Моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ дар объектҳои об, инчунин дар қитъаҳои алоҳидаи ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои моҳигирӣ ҷудогардида, бо розигии онҳо анҷом дода мешаванд.
5. Моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ дар объектҳои табиии об, инчунин қитъаҳои алоҳидаи онҳо бо иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист амалӣ карда мешаванд.
Моддаи 24. Квотаҳои сайди моҳӣ дар объектҳои табиии об
1. Квотаҳои сайди моҳӣ дар объектҳои табиии об дар асоси ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ҳуқуқи сайд муайян карда мешаванд.
2. Квотаҳои сайди моҳӣ дар объектҳои табиии об ҳар сол барои моҳигирии саноатӣ, такрористеҳсолкунӣ, мутобиқкунонӣ, ташкили моҳигирии ҳаваскорӣ ва варзишӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист дар асоси хулосаҳои илман асоснокшуда муайян ва тасдиқ карда мешаванд.
3. Бекор кардан ва (ё) ба дигар субъекти моҳигирӣ тақсим кардани квотаҳои сайди моҳӣ бо тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи муҳити зист анҷом дода мешаванд.
Моддаи 25. Шӯрои илмию истеҳсолии моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
1. Шӯрои илмию истеҳсолии моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ бо мақсади таҳияи тавсияҳо оид ба пешбурди корҳои илмию таҳқиқотӣ, ҳифз ва истифодаи захираҳои моҳӣ таъсис дода мешавад.
2. Низомнома ва ҳайати Шӯрои илмию истеҳсолии моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешаванд.
БОБИ 6. ҲИФЗИ ЗАХИРАҲОИ МОҲӢ ВА МУҲИТИ ЗИСТИ ОНҲО
Моддаи 26. Мелиоратсияи объектҳои об
Мелиоратсияи объектҳои об бо мақсади фароҳам овардани шароити мусоиди зист, истифодаи оқилона ва самараноки захираҳои моҳӣ тибқи лоиҳаҳои тасдиқшуда гузаронида мешавад ва тадбирҳои беҳтар гардондани нишондиҳандаҳои ҳолатҳои гидрологӣ, гидрогеокимиёвӣ, бунёди дастгоҳҳои муҳофизати моҳӣ ва экологии объектҳои обро дар бар мегирад.
Моддаи 27. Меъёрҳои сифати объектҳои об ва низоми обии онҳо
1. Меъёрҳои сифати об дар объектҳои об, аз ҷумла меъёрҳои ҳадди имконпазири моддаҳои зараровар дар онҳо аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ таҳия ва тасдиқ карда мешаванд.
2. Ба объектҳои оби аҳамияти моҳипарваридошта партофтани обҳои партов, ки ҳадди имконпазири моддаҳои зараровар дар онҳо муайян нест ва (ё) аз меъёр зиёд аст, манъ мебошад.
3. Низоми гидрологии объекти об бо мақсади ҳифзи захираҳои моҳӣ муқаррар ва танзим карда мешавад.
Моддаи 28. Ҷойгир кардан, лоиҳакашӣ, сохтмон, таъмир ва ба истифода додани объектҳои хоҷагидорӣ ва объектҳои дигари ба захираҳои моҳӣ таъсиррасонанда
Ҳангоми ҷойгир кардан, лоиҳакашӣ, сохтмон, таъмир, барқарорсозӣ, ҷорӣ кардани технологияҳои нав, ба истифода додани объектҳои хоҷагидорӣ ва объектҳои дигар оқибатҳои таъсири манфӣ ба вазъи захираҳои моҳӣ ва муҳити зисти онҳо, инчунин чораҳои пешгирии чунин таъсир ба инобат гирифта мешаванд.
БОБИ 7. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 29. Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ бо тартиби пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, амалӣ карда мешавад.
Моддаи 30. Тартиби ҳалли баҳсҳо дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ
Баҳсҳо дар соҳаи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ бо тартиби судӣ ҳал карда мешаванд.
Моддаи 31. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 32. Дар бораи аз эътибор соқит донистани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ"
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи моҳипарварӣ, моҳигирӣ ва ҳифзи захираҳои моҳӣ" аз 19 сентябри соли 2013 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2013, № 8-9, мод. 654) аз эътибор соқит дониста шавад.
Моддаи 33. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон
ш. Душанбе,
аз 19 июли соли 2022, № 1892
ЗАКОНА РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
О РЫБОВОДСТВЕ, РЫБОЛОВСТВЕ И ОХРАНЕ РЫБНЫХ РЕСУРСОВ
Принят постановлением
Маджлиси намояндагон МОРТ
от 15 июня 2022 №747
Одобрен постановлением
Маджлиси милли МОРТ
от 15 июля 2022 года №295
Настоящий Закон регулирует общественные отношения в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов и направлен на обеспечение населения рыбой и продукцией ее переработки.
ГЛАВА 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 1. Основные понятия
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) рыбоводство - деятельность, направленная на разведение, содержание и производство рыбы и продукции ее переработки, качественное улучшение видов рыбного ресурса в естественных или искусственных водных объектах;
2) рыбоводческие объекты - рыба, а также водные растения, разведение которых осуществляется в естественных или искусственных водных объектах;
3) рыбная продукция - пищевая и иная добываемая из рыбы продукция;
4) рыбоводство в естественных водных объектах - комплекс мер по обеспечению процесса воспроизводства рыбных ресурсов в реках, озерах и водоемах, а также их отдельных участках;
5) рыбоводство в искусственных прудах - разведение рыб в специально созданных для этих целей искусственных прудах, в которых осуществляется управление производственным процессом от разведения рыб от икры и мальков до получения товарных рыб:
6) товарное рыбоводство - предпринимательская деятельность по содержанию и разведению рыбы в естественных или искусственных водных объектах в целях их дальнейшей реализации;
7) любительское рыбоводство - разведение рыб в целях личного потребления и рекреации, а также удовлетворения эстетических потребностей;
8) рыбоводческие хозяйства - юридические лица и индивидуальные предприниматели, осуществляющие разведение рыб, воспроизводство рыбных ресурсов, рыболовство, а также переработку и реализацию рыбной продукции;
9) рыбоводческая инфраструктура - земельный участок, объекты капитального строительства, сооружения, в том числе вспомогательные сооружения, установки и оборудования, искусственные острова и иное имущество, используемые для обеспечения деятельности в области рыбоводства;
10) порода рыб - устойчивая группа рыб с определенными полезными качествами и отличительными отдельными генетическими признаками;
11) ремонтно-маточные стада - разновозрастные группы породы рыб, используемые для совершенствования генетических особенностей, целей воспроизводства, повышения производительности и сохранения водных ресурсов;
12) акклиматизация рыб -вселение в водные объекты ценных видов рыб и обеспечение благоприятных условий для саморазведения;
13) Государственный реестр рыбоводческих хозяйств - банк информации о рыбоводческих хозяйствах, занимающихся разведением, содержанием, производством рыбы и продукции её переработки, качественным улучшением видов рыбных ресурсов в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
14) рыболовство - деятельность, связанная с уловом рыбы и в случаях, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан, деятельность по приёму, переработке, перемещению и производству рыбной продукции;
15) любительское и спортивное рыболовство - вылов рыбы в целях личного потребления, отдыха и проведения спортивных соревнований;
16) товарная рыба - разведенная рыба, имеющая товарный вес и реализуемая в качестве пищевой продукции;
17) охрана рыбных ресурсов - меры по сохранению и восстановлению рыбных ресурсов, осуществляемые на основании научно-исследовательских работ, воспроизводства, разумного использования водных биологических ресурсов и охраны среды их обитания;
18) государственный мониторинг рыбных ресурсов - система мероприятий, включающих процесс наблюдения, изучения и учета рыбных ресурсов в природных водных объектах.
Статья 2. Законодательство Республики Таджикистан о рыбоводстве, рыболовстве и охране рыбных ресурсов
Законодательство Республики Таджикистан о рыбоводстве, рыболовстве и охране рыбных ресурсов основывается на Конституции Республики Таджикистан и состоит из настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Таджикистан, а также международных правовых актов, признанных Таджикистаном.
Статья 3. Задачи настоящего Закона
Задачами настоящего Закона являются:
1) обеспечение потребительского рынка рыбной продукцией;
2) воспроизводство, разведение и охрана рыбных ресурсов;
3) совершенствование технологического процесса производства, хранения и реализации рыбной продукции;
4) регулирование экономических отношений, связанных с производством, хранением и реализацией рыбной продукции;
5) государственный контроль за оборотом рыбных ресурсов;
6) предотвращение несоблюдения правил рыболовства и незаконной ловли рыб;
7) предотвращение загрязнения среды обитания рыб от опасных и вредных веществ.
Статья 4. Водные объекты рыбоводства и рыболовства
1. Естественные или искусственные водные объекты, а также их отдельные участки, являются водными объектами, которые используются для осуществления деятельности в области рыбоводства и рыболовства.
2. Рыбоводческие пруды на основании заявления собственника включаются как водные объекты рыбоводческого значения в Государственный реестр рыбоводческих хозяйств.
Статья 5. Особенности использования земельных участков в рыбоводческих целях
1. В рыбоводческих целях используются занятые водными объектами земельные участки (ручьи, пруды, в том числе искусственные пруды, созданные для рыбоводства).
2. Земельные участки для строительства капитального и вспомогательного объектов в рыбоводческих целях передаются в порядке, установленном земельным законодательством Республики Таджикистан.
ГЛАВА 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ РЫБОВОДСТВА, РЫБОЛОВСТВА И ОХРАНЫ РЫБНЫХ РЕСУРСОВ
Статья 6. Принципы государственного регулирования в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов
Государственное регулирование отношений в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов основывается на следующих принципах:
1) производительности рыбоводства;
2) охраны окружающей среды и рыбных ресурсов;
3) государственной поддержки развития рыбоводства;
4) участия граждан и общественных организаций;
5) бесплатного доступа к информации.
Статья 7. Компетенция Правительства Республики Таджикистан в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов
К компетенции Правительства Республики Таджикистан в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов относятся:
1) обеспечение реализации государственной политики в данной отрасли;
2) определение видов государственной поддержки в области;
3) принятие нормативных правовых актов в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов;
4) утверждение государственных программ по рыбоводству, рыболовству и охране рыбных ресурсов;
5) определение основных направлений международного сотрудничества в области;
6) осуществление других полномочий, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
Статья 8. Полномочия уполномоченных государственных органов в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов
1. Уполномоченный государственный орган в сфере сельского хозяйства по рыбоводству и рыболовству имеет следующие полномочия:
1) реализация государственной политики в области рыбоводства и рыболовства;
2) содействие в развитии разведения, производства и формировании рынка рыбной продукции;
3) оценка и мониторинг процесса разведения и производства товарной рыбы в искусственных водных объектах;
4) ведение Государственного реестра рыбоводческих хозяйств;
5) реализация государственных программ развития рыбоводческой области;
6) подготовка рекомендаций по воспроизводству рыбных ресурсов в искусственных рыбоводческих прудах;
7) участие в работе государственных комиссий по приему рыбоводческих прудов;
8) осуществление мер по совершенствованию генетических особенностей видов, воспроизводству и акклиматизации рыб в рыбоводческих прудах;
9) осуществление других полномочий, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
2. Уполномоченный государственный орган в области охраны окружающей среды по рыбоводству, рыболовству и охране рыбных ресурсов имеет следующие полномочия:
1) реализация государственной политики в области рыбных ресурсов;
2) организация и проведение научно-технических исследований и меры по акклиматизации, а также подготовка рекомендаций по эффективному использованию и охране рыбных ресурсов;
3) разработка технических регламентов и правил рыболовства;
4) государственный контроль за использованием рыбных ресурсов в естественных водных объектах;
5) выдача рыбоводческим хозяйствам разрешений на специальное водопользование и сброс сточных вод;
6) государственный контроль соблюдения установленных норм использования вод, качества и количества сбрасываемых сточных вод в рыбоводческих хозяйствах;
7) установление квот на вылов рыб в естественных водных объектах;
8) организация и проведение мониторинга состояния рыбных ресурсов в естественных водных объектах и их использования;
9) обеспечение деятельности Научно-промыслового совета рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов;
10) осуществление международного сотрудничества по охране и использованию рыбных ресурсов;
11) осуществление других полномочий, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
3. В полномочия уполномоченного государственного органа в области безопасности продовольственной продукции по обеспечению безопасности рыбной продукции относятся:
1) ветеринарно-санитарная экспертиза рыбной продукции;
2) проверка осуществления противоэпизоотических и санитарноветеринарных мер в рыбоводческих хозяйствах;
3) участие в работе государственной комиссии по приему и использованию рыбоводческих прудов и предприятий по переработке рыбной продукции;
4) осуществление других полномочий, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
Статья 9. Государственный мониторинг рыбных ресурсов
Государственный мониторинг рыбных ресурсов производится для следующих целей:
1) подготовка ежегодных информаций о рыбных ресурсах и их использовании в ведении рыбоводства и рыболовства;
2) выявление и прогнозирование процессов, оказывающих воздействие на состояние рыбных ресурсов и среды их обитания;
3) организация рационального использования рыбных ресурсов, в том числе, при необходимости, установление ограничений для рыболовства;
4) разработки мер по охране и восстановлению рыбных ресурсов.
ГЛАВА 3. ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ В ОБЛАСТИ РЫБОВОДСТВА
Статья 10. Порядок и виды деятельности в области рыбоводства
1. Порядок деятельности в области рыбоводства определяется в соответствии с настоящим Законом и техническими регламентами Республики Таджикистан.
2. Рыбоводство является сельскохозяйственным производством. Рыбоводческие хозяйства могут осуществлять свою деятельность по искусственному воспроизводству рыб, товарному и любительскому рыбоводству.
Статья 11. Рыбоводство в прудах, водохранилищах и других специально оборудованных водных объектах
1. Рыбоводство в прудах, водохранилищах и других специально оборудованных водных объектах включает комплекс мероприятий по благоустройству, бурению скважин, возведение оград и дамб, водозаборные, водосбросные и рыболовецкие сооружения, а также методы искусственного размножения, кормления и создание благоприятных условий хранения рыб.
2. Рыбоводческие хозяйства могут организовать в прудах, водохранилищах и других специально оборудованных водных объектах разведение рыб со следующим режимом рыбоводства:
1) разведение рыб, начиная с рыбной икры до товарных рыб, а также разведение племенных рыб-производителей и рыбок;
2) разведение мальков и годовиков;
3) разведение товарных рыб.
3. Организация прудов, водохранилищ и других специально оборудованных для рыбоводства водных объектов осуществляется с соблюдением норм и правил по охране окружающей среды, строительству, проведению санитарно-гигиенических мероприятий и другим установленным законодательством Республики Таджикистан требованиям.
Статья 12. Товарное рыбоводство
1. Товарное рыбоводство в искусственных водных объектах осуществляется с использованием специальных регулирующих температуру аппаратов и созданием других искусственных условий среды обитания.
2. Производство товарной рыбы, а также мониторинг, контроль за качеством и безопасностью их перевода осуществляются в соответствии со стандартами и техническими регламентами Республики Таджикистан.
Статья 13. Любительское рыбоводство
1. Любительское рыбоводство организуется за счет ресурсов рыб, разведенных в естественных водных объектах и (или) искусственных условиях среды обитания.
2. Любительское рыбоводство в водных объектах рекреационных территорий, а также других естественных водных объектах осуществляется в соответствии с правилами, установленными Правительством Республики Таджикистан.
Статья 14. Улучшение генетических особенностей, искусственное воспроизводство и акклиматизация рыб
1. Улучшение генетических особенностей рыб с целью регулярного получения потомства осуществляется путем формирования и выращивания ремонтно-маточных стад, имеющих генетическое значение.
2. Разведение, улучшение и учет ремонтно-маточных стад осуществляются согласно плану и за счет рыбоводческих хозяйств.
3. Искусственное воспроизводство рыб в водных объектах осуществляется на базе научно обоснованных мероприятий путём разведения и выпуска мальков, проведения работ по акклиматизации рыб и мелиорации водных объектов, вылова из естественных водных объектов и искусственного размножения рыб с полезными генетическими признаками и значимыми для производства.
4. Мероприятия по искусственному воспроизводству и акклиматизации рыб в естественных и искусственных водных объектах осуществляются хозяйствующими субъектами на основании договора, заключенного соответственно с уполномоченными государственными органами в области охраны окружающей среды и (или) сельского хозяйства.
Статья 15. Договор на использование естественных и искусственных водных объектов, являющихся государственной собственностью
1. Естественные и искусственные водные объекты, являющиеся государственной собственностью, могут на договорной основе передаваться рыбоводческим хозяйствам на срочное пользование.
2. Договор на использование естественных и искусственных водных объектов включает следующую основную информацию:
1) предмет и срок действия договора;
2) месторасположение и площадь водного объекта;
3) прогнозирование объема выпуска мальков в водный объект, выращивания рыб и их вылова из водного объекта;
4) информация об инфраструктурных объектах рыбоводческих хозяйств;
5) мелиоративные мероприятия, осуществляемые рыбоводческими хозяйствами в водных объектах;
6) порядок возмещения убытков;
7) обязательства рыбоводческих хозяйств по охране окружающей среды.
ГЛАВА 4. ПРАВО НА РЫБНЫЕ РЕСУРСЫ
Статья 16. Право собственности на рыбные ресурсы
1. Рыбные ресурсы естественных водных объектов являются исключительной собственностью государства.
2. Рыбные ресурсы искусственно созданных водных объектов согласно законодательству Республики Таджикистан могут быть государственной или частной собственностью.
Статья 17. Право на использование рыбных ресурсов в естественных водных объектах
Право на использование рыбных ресурсов в естественных водных объектах осуществляется после получения квоты на вылов рыб и на основании договора на использование отдельных участков водных объектов для рыбоводства и рыболовства.
Статья 18. Ограничения и прекращение права на использование рыбных ресурсов
1. В целях обеспечения охраны рыбных ресурсов в случаях, предусмотренных настоящим Законом и в порядке, предусмотренном нормативными правовыми актами Республики Таджикистан, для рыболовства могут быть установлены следующие ограничения:
1) запрет на рыболовство в естественных специально охраняемых водных объектах и (или) на отдельные виды рыбных ресурсов;
2) установление объема, размера, веса и состава вылова рыбных ресурсов;
3) определение вида и количества разрешаемых для рыболовства орудий и способов вылова рыбных ресурсов;
4) определение периода рыболовства на водных объектах.
2. Право на использование рыбных ресурсов прекращается в следующих случаях:
1) истечения срока использования естественных водных объектов для рыбоводства и рыболовства;
2) добровольного отказа от права на использование естественных и искусственных водных объектов для рыбоводства и рыболовства на основании заявления;
3) ликвидации юридического лица или смерти физического лица;
4) решением суда;
5) других случаях, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
ГЛАВА 5. РЫБОЛОВСТВО
Статья 19. Виды рыболовства
1. Физические и юридические лица могут осуществлять следующие виды рыболовства:
1) промышленное;
2) в научно-исследовательских и контрольных целях;
3) в целях рыбоводства, воспроизводства и акклиматизации рыбных ресурсов;
4) любительское и спортивное.
2. Физические и юридические лица могут заниматься одним или несколькими видами рыболовства, предусмотренными частью 1 настоящей статьи.
3. Правила рыболовства разрабатываются и утверждаются уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды.
Статья 20. Промышленное рыболовство
1. Промышленное рыболовство осуществляется юридическими лицами и индивидуальными предпринимателями, прошедшими государственную регистрацию.
2. Правила использования естественных водных объектов или их отдельных участков, использования промыслового судна, орудий и способов вылова рыбных ресурсов для промышленного рыболовства определяются уполномоченным государственным органом по охране окружающей среды.
3. Промышленное рыболовство на водных объектах особо охраняемых природных территорий запрещается.
Статья 21. Рыболовство в научно-исследовательских и контрольных целях
1. Рыболовство в научно-исследовательских и контрольных целях в естественных водных объектах осуществляется согласно научноисследовательским программам и планам для проведения государственного мониторинга рыбных ресурсов и научных работ, определения объёма допустимых уловов или установления ограничений для сохранения и рационального использования рыбных ресурсов.
2. Правила рыболовства в научно-исследовательских и контрольных целях в естественных водных объектах определяются уполномоченным государственным органом по охране окружающей среды.
3. Ведение научно-исследовательских работ на искусственных водных объектах осуществляется уполномоченным государственным органом в сфере сельского хозяйства.
Статья 22. Рыболовство в целях рыбоводства, воспроизводства и акклиматизации рыб
1. Рыболовство в целях рыбоводства, воспроизводства и акклиматизации рыб осуществляется юридическими лицами и индивидуальными предпринимателями в соответствии с установленными правилами и квот вылова рыб.
2. Рыболовство в целях рыбоводства, воспроизводства и акклиматизации рыб осуществляется путем выращивания товарных рыб, защиты видов, регулярного получения потомства путем формирования и выращивания ремонтно-маточных стад, имеющих генетическое и хозяйственное значение, и выпуска рыбных стад в водные объекты.
Статья 23. Любительское и спортивное рыболовство
1. Любительское и спортивное рыболовство разрешается физическим лицам в порядке, предусмотренном настоящим Законом.
2. Правила любительского и спортивного рыболовства, а также перечень использования рыболовных снастей устанавливаются уполномоченным государственным органов в области охраны окружающей среды.
3. Любительское и спортивное рыболовство может осуществляться как с условием, так и без условия возвращения выловленных рыбных ресурсов в среду их обитания.
4. Любительское и спортивное рыболовство на водных объектах, а также на отдельных участках, выделенных физическим и юридическим лицам для рыболовства, осуществляется с их согласия.
5. Любительское и спортивное рыболовство на естественных водных объектах, а также их отдельных участках осуществляется на основании разрешения уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды.
Статья 24. Квоты вылова рыб в естественных водных объектах
1. Квота на вылов рыб в естественных водных объектах определяется на основании документов, подтверждающих право на вылов.
2. Квота на вылов рыб в естественных водных объектах ежегодно определяется и утверждается уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды на основании научно обоснованного заключения в промышленных целях, в целях воспроизводства и акклиматизации, организации любительского и спортивного рыболовства.
3. Аннулирование и (или) распределение квоты на вылов рыбы другому субъекту рыболовства осуществляются в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды.
Статья 25. Научно-промысловый совет рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов
1. Научно-промысловый совет рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов формируется в целях подготовки рекомендаций по ведению научно-исследовательских работ, охране и использованию рыбных ресурсов.
2. Положение и состав Научно-промыслового совета рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов утверждаются Правительством Республики Таджикистан.
ГЛАВА 6. ОХРАНА РЫБНЫХ РЕСУРСОВ И СРЕДЫ ИХ ОБИТАНИЯ
Статья 26. Мелиорация водных объектов
1. Мелиорация водных объектов проводится в целях создания благоприятных условий, рационального и эффективного использования рыбных ресурсов согласно утвержденным проектам и включает мероприятия по улучшению гидрологического, гидрогеохимического показателей, созданию устройств для защиты рыб и экологической защиты водных объектов.
Статья 27. Нормативы качества водных объектов и их водные режимы
1. Нормативы качества воды в водных объектах, в том числе нормативы предельно допустимых концентраций вредных веществ в них, разрабатываются и утверждаются уполномоченным государственным органом в сфере здравоохранения и социальной защиты населения.
2. Сброс в водные объекты рыбоводческого значения вредных веществ, предельно допустимые концентрации которых для водных объектов не установлены или выше нормы, запрещается.
3. Гидрологический режим водных объектов устанавливается и регулируется в целях охраны рыбных ресурсов.
Статья 28. Размещение, проектирование, строительство, ремонт и сдача в эксплуатацию хозяйствующих объектов и других объектов, оказывающих воздействие на рыбные ресурсы
При размещении, проектировании, строительстве, ремонте, восстановлении, внедрении новых технологий, вводе в эксплуатацию хозяйствующих и других объектов, учитываются последствия их отрицательного воздействия на состояние рыбных ресурсов и среды их обитания, а также меры по предупреждению таких воздействий.
ГЛАВА 7. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 29. Международное сотрудничество в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов
Международное сотрудничество в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов осуществляется в порядке, предусмотренном законодательством Республики Таджикистан и международными правовыми актами, признанными Таджикистаном.
Статья 30. Порядок решения споров в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов
Споры в области рыбоводства, рыболовства и охраны рыбных ресурсов решаются в судебном порядке.
Статья 31. Ответственность за несоблюдение требований настоящего Закона
Физические и юридические лица за несоблюдение требований настоящего Закона привлекаются к ответственности в установленном законодательством Республики Таджикистан порядке.
Статья 32. О признании утратившим силу Закона Республики Таджикистан "О рыбоводстве, рыболовстве и охране рыбных ресурсов"
Признать утратившим силу Закон Республики Таджикистан "О рыбоводстве, рыболовстве и об охране рыбных ресурсов" от 19 сентября 2013 года (Ахбори Маджлиси Оли Республики Таджикистан, 2013 г., № 8-9, ст. 654).
Статья 33. Порядок введения в действие настоящего Закона
Настоящий Закон ввести в действие после его официального опубликования.
Президент
Республики Таджикистан Эмомали Рахмон
г.Душанбе,
от 19 июля 2022 года, №1892