Замимаи 1
ба қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 21 июни соли 2018,
№ 331НИЗОМНОМАИ ШУРОИ МИЛЛИИ СУБОТИ МОЛИЯВӢ ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
(қарори Ҳукумати ҶТ аз 24.06.2025
№ 369)
1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
1. Шурои миллии суботи молиявӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Шуро) мақоми байниидоравии доимоамалкунандаи машваратие мебошад, ки бо мақсади баррасии масъалаҳои таъмини суботи молиявӣ, ошкор намудани хавфҳо дар низоми молиявӣ ва пешниҳоди тадбирҳо доир ба коҳиш додани онҳо, инчунин додани пешниҳоду тавсияҳо вобаста ба ҳалли масъалаҳо ва мушкилиҳои рушди низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис дода шудааст (№ 369).
2. Шуро дар фаъолияти худ Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунҳои конститутсионӣ, қонунҳо, фармону амрҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, қарору фармоишҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин Низомномаи мазкурро дастури амал қарор медиҳад (№ 369).
3. Шуро дар фаъолияти худ принсипҳои зеринро дар амал татбиқ менамояд (№ 369):
- масъулиятнокӣ - иштирокчиёни Шуро барои амалҳои худ ҷавобгар буда, мутаносибан уҳдадориҳои дар Низомномаи мазкур муайяншударо иҷро менамоянд (№ 369);
- шаффофият - иштирокчиёни Шуро дар иҷрои вазифа ва уҳдадориҳои муайяншудаи худ шаффофона фаъолият менамояд (№ 369);
- самаранокӣ - иштирокчиёни Шуро ба такроршавии вазифаҳо роҳ надода, бояд барои самаранокӣ ва натиҷабахшии фаъолияти Шуро кушиш ба харҷ диҳанд (№ 369);
- саривақти - иштирокчиёни Шуро мубодилаи саривақтии иттилооти расмӣ ва босифатро таъмин менамоянд (№ 369).
2. ВАЗИФАҲОИ АСОСИИ ШУРО
4. Вазифаҳои асосии Шуро иборатанд аз (№ 369):
- гузаронидани арзёбии мунтазами суботи молиявӣ;
- ҳамоҳангсозии татбиқи сиёсатҳои макро ва микропруденсиалӣ (маҷмӯи тадбирҳои ба коҳиш додани хавфҳои низоми молиявӣ равонагардида) барои бартараф намудани осебпазирии имконпазир;
- муайянсозӣ ва баҳодиҳии сатҳи хавфҳои ҷойдошта ва таъсири эҳтимолии хавфҳои пешомад ба устувории низоми молиявӣ;
- таҳияи пешниҳодҳо оид ба тадбирҳои ба барқарорсозии суботи молиявӣ равонагардида;
- таҳияи пешниҳоду тавсияҳо вобаста ба вусъат додани ҳисоббаробаркуниҳои ғайринақдӣ ва татбиқи технологияҳои муосири пардохтӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон (№ 369);
- таҳия ва пешниҳоди тавсияҳо оид ба такмил додани қонунгузорӣ дар бораи хизматрасониҳои пардохтӣ ва низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- таҳия ва манзур намудани пешниҳод ва тавсияҳои мувофиқашуда ба мақомоти танзимкунанда ва назоратӣ, инчунин иштирокчиёни низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба такмил ва рушди низоми пардохтӣ, афзудани бехатарӣ, самаранокӣ ва сифати хизматрасонии пардохтӣ (№ 369);
- пешбурди ҳамоҳангсозии мубодилаи иттилоот дар байни иштирокчиёни Шуро (№ 369);
- машваратдиҳӣ ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бобати мутобиқати сиёсати меъёрии танзимкунанда дар доираи таъмини суботи молиявӣ;
- таҳия, баррасӣ ва амалисозии нақшаҳои фавқулодда ҷиҳати идоракунӣ ва бартарафсозии таъсири буҳронҳои иқтисодию молиявӣ;
- баланд бардоштани дараҷаи иштироки Ҷумҳурии Тоҷикистон дар барномаҳои минтақавӣ ва байналмилалӣ вобаста ба таъмини суботи молиявӣ;
- омӯзиш ва дар амал татбиқ намудани сиёсати пешқадам дар соҳаи танзим ва назорати бахши молиявӣ;
- дархости иттилоот аз иштирокчиёни Шуро дар доираи амалисозии вазифаҳояшон (№ 369).
3. ҲУҚУҚУ УҲДАДОРИҲОИ ШУРО
(№ 369)
5. Шуро ҳангоми амалӣ намудани фаъолияташ ҳуқуқ дорад (№ 369):
- ба мақомоти ҳокимияти иҷроия ва Бонки миллии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои назорати ҳолати устувории низоми молиявӣ, хавфу хатарҳои низоми суботи молиявӣ, инчунин хусусият ва низоми татбиқи чораҳои ба коҳиш додани хавфҳои мазкур аз ҷумла дар қисматҳои алоҳидаи бозори молиявӣ равонагардида тавсияҳо диҳад;
- аз мақомоти ҳокимияти иҷроия ва ташкилотҳои дигар маълумоти заруриро оид ба масъалаҳои мансуб ба вазифаҳои Шуро дархост намояд (№ 369);
- бо қарори раиси Шуро намояндагони мақомоти ҳокимияти иҷроия, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, ташкилотҳои илмӣ ва ташкилотҳои дигар, инчунин коршиносони мустақилро барои иштирок дар ҷаласаҳои Шуро даъват намояд (№ 369);
- барои иҷрои вазифаҳои Шуро гурӯҳҳои кории идоравӣ ва байниидоравӣ таъсис диҳад ё коршиносони мустақилро ҷалб намояд (№ 369);
- ҷиҳати такмили қонунҳо ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии дигаре, ки масъалаҳои суботи молиявӣ ва низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистонро танзим менамоянд, тавсияҳо манзур намояд (№ 369);
- амалисозии лоиҳаҳои байниидоравии низоми пардохтиро ҳамоҳанг намояд (№ 369);
- дар конференсия ва семинарҳои дохилию байналмилалӣ оид ба масъалаҳои суботи низоми молиявӣ иштирок намояд.
6. Ба уҳдадориҳои Шуро дохил мешаванд (№ 369):
- пешбурди идоракунии хавфҳо дар бахшҳои дахлдори низоми молиявӣ;
- ҳифзи манфиатҳои амонатгузорон, сармоягузорон, суғуртакунандагон ва дигар манфиатдорон ҷиҳати пешгирӣ ё коҳиш додани зарар;
- самаранок ё ба қадри имкон зуд бартараф намудани ҳолати буҳронӣ;
- андешидани чораҳо ҷиҳати ба ҷавобгарии дахлдор кашидани саҳмиядорон, аъзои шурои нозирон ва кормандони роҳбарикунандаи ташкилотҳои молиявӣ, ки дар вазъияти мураккаб ё дар ҳолати муфлисшавӣ қарор доранд (№ 369);
- ҳадди аксар коҳиш додани зарари маънавӣ ва сарбории андозсупорандагон, ки бо чораҳои бартараф намудани буҳрони молиявӣ алоқаманданд;
- манзур намудани пешниҳодҳо ҷиҳати дарёфти роҳҳои ҳалли масъалаҳои марбут ба вусъат додани ҳисоббаробаркуниҳои ғайринақдӣ ва татбиқи технологияҳои муосири пардохтӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон (№ 369);
- пешниҳоди таклифҳо ҷиҳати тавсеаи инфрасохтори низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва фарогирии молиявии аҳолӣ бо хизматрасониҳои муосири пардохтӣ (№ 369);
- нигоҳ доштани интизоми дахлдор дар бозори молиявӣ.
4. ҲАЙАТИ ШУРО
7. Ҳайати Шуроро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби роҳбарони вазорату идораҳое, ки ба нигоҳ доштани суботи молиявӣ, аз ҷумла омодагӣ ба ҳолати буҳронӣ ва андешидани чораҳои саривақтӣ бевосита дахлдоранд, тасдиқ менамояд (№ 369).
5. ТАШКИЛИ ФАЪОЛИЯТИ ШУРО
8. Вазифаи раисӣ дар Шуро ба зиммаи вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон вогузор карда мешавад (№ 369).
9. Шакли фаъолияти Шуро ҷаласа мебошад (№ 369).
10. Шуро на камтар аз як маротиба дар шаш моҳ ҷаласа мегузаронад (№ 369).
11. Ҷаласаҳои ғайринавбатии Шуро метавонанд аз ҷониби раиси Шуро бо супориши Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ё бо пешниҳоди аксарияти аъзои Шуро даъват карда шаванд (№ 369).
12. Дар ҷаласаҳои Шуро раиси Шуро ва дар ҳолати набудани ӯ муовини он раисӣ мекунад (№ 369).
13. Аъзои Шуро дар кори он шахсан иштирок менамоянд (№ 369).
14. Қарорҳои Шуро бо протоколҳои ҷаласаҳо, ки аз ҷониби раиси Шуро ва аъзои он имзо мегарданд, ба расмият дароварда мешаванд (№ 369).
15. Нусхаҳои протоколҳо ва иттилооти дигари марбут ба фаъолияти Шуро дар давоми 10 рӯз пас аз гузаронидани ҷаласа ба маълумоти ҳамаи аъзои Шуро ва идораҳои дигари манфиатдор расонида мешаванд (№ 369)<>№ 369 e="font-size: 1rem;">.
16. Вазифаи котиботро дар ҷаласаҳои Шуро Бонки миллии Тоҷикистон иҷро мекунад (№ 369).
17. Шуро якҷо бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон усули арзёбии самаранокии шаклҳои мухталифи дастгирии давлатии молиявиро таҳия менамояд (№ 369).
18. Ин арзёбӣ бояд асосан ба муқоисаи хароҷот, талаботи ҳуқуқӣ, соддагардонии қонунгузорӣ, таъсир ба барқарорсозии боварии аҳли ҷомеа ва суръати ҳалли масъалаҳо равона карда шавад.
19. Шуро ҷиҳати дастгирии давлатии молиявӣ ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои қабул гардидани қарори дахлдор ҳисоботи таҳлилӣ пешниҳод менамояд (ҷадвали 1) (№ 369).
Ҷадвали 1. Таҳлили дастгирии давлатии молиявӣ
|
Дастгирии давлатӣ
|
Барқарорсозии боварӣ
|
Суръати иҷро
|
Соддагӣ
|
Арзиш
|
|
Сармоягузорӣ
(ба
сармояи асосӣ)
|
|
|
|
|
|
Маблағгузорӣ барои таъсиси бонки мутавассит
|
|
|
|
|
|
Маблағгузорӣ барои ташкилоти идоракунии
дороиҳо
|
|
|
|
|
|
Додани
қарз ё грантҳо
|
|
|
|
|
|
Додани
кафолат аз рӯи уҳдадориҳо
|
|
|
|
|
6. МУБОДИЛАИ ИТТИЛООТ ДАР ДОИРАИ ШУРО
20. Аъзои Шуро бо мақсадӣ идоракунии самараноки ҳолати буҳронӣ, ки аз дастрасии саривақтии иттилооти боэътимод ва баҳодиҳии сабабҳои ба вуҷуд омадан ва вусъат ёфтани буҳрони молиявӣ вобастагии калон дорад, ҷамъоварии иттилоотро ҳамоҳанг месозанд. Бо мақсади гузаронидани таҳлили ҳамаҷонибаи суботи молиявӣ ва баррасии минбаъдаи он аз ҷониби аъзои Шуро ҳар моҳ мунтазам дар асоси иттилооти зарурӣ ҳисоботи таҳлилиро оид ба хавфҳои соҳавии ҷойдошта ба Бонки миллии Тоҷикистон (котиби ҳамоҳангсози Шуро) пешниҳод менамоянд (№ 369).
21. Вазорати рушди иқтисод ва савдо якҷо бо Вазорати молия Шуроро бо иттилооти зарурӣ таъмин менамоянд, аз ҷумла (№ 369):
- нишондиҳандаҳои асосии иқтисодӣ ва пешгӯӣ (мисолҳои ҷадвалҳои 2 ва 3) бо таҳлили тамоюлҳо;
- омилҳои берунӣ ва дохилие, ки ба иқтисодиёт таъсир расонида метавонанд;
- маълумот оид ба иҷрои қисми даромад ва хароҷоти буҷети давлатӣ (аз рӯи бахшҳо);
- вомбаргу векселҳои давлатии пардохтнашуда (маблағ, меъёри фоиз) бо тартиби гузаштани муҳлати пардохт;
- пешгӯиҳо оид ба меъёрҳои фоизӣ ва интизории минбаъда дар мавриди мушкилоти нав ва ақидаҳо дар мавриди оқибатҳои имконпазири устувории қарз;
- қарзи давлатии пардохтнашуда барои додани имконият ба тарафҳо ҷиҳати ба қадри зарурат андешидани чораҳои иловагӣ (баланд бардоштани касри буҷет, муносибгардонӣ ё боздоштани хароҷоти маблағҳои буҷетӣ, додани кафолатҳои давлатӣ, ҷустуҷӯи манбаъҳои иловагии беруна, таҷдиди назар намудани сиёсати молиявӣ ва ғайра);
- ҳолати дороиҳои зудфурӯши буҷети давлатӣ (тавозуни пули нақд ва пешгӯиҳо);
- муҳокимаҳо бо созмонҳои байналмилалии молиявӣ ва хулосаи онҳо;
- номгӯи хароҷоте, ки дар ҳолати зарурӣ метавонад мутобиқи қонунгузорӣ боздошта шавад ва ғайра.
Ҷадвали 2. Нишондиҳандаҳои макроиқтисодӣ
|
Нишондиҳандаҳо
|
Муҳлати пешниҳоди онҳо
|
|
Маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ
|
Ҳар семоҳа
|
|
Суръати
афзоиши воқеӣ (бо фоиз)
ММД-и
номиналӣ
бо
миллиард сомонӣ
бо
миллиард доллари ИМА
Дефлятори
ММД (бо фоиз)
ММД ба
ҳар сари аҳолй
бо
сомонӣ
бо
доллари ИМА
|
|
|
Савдои
беруна
|
Ҳармоҳа
|
|
Содирот
(FOB)
бо
миллиард доллари ИМА
Афзоиши
ҳарсола (бо фоиз)
Воридот
(CIF)
бо
миллиард доллари ИМА
Афзоипш
ҳарсола (бо фоиз)
Тавозуни
савдо
бо
миллиард доллари ИМА
Ҳиссаи
содирот (бо фоиз)
Таносуби
воридот нисбати содирот (бо фоиз)
|
|
|
Бахши воқеии
иқтисодиёт
|
|
|
Истеҳсоли
саноатӣ
бо нархҳои
ҷорӣ (миллиард сомонӣ)
Истеҳсоли
воқеии саноатӣ
(суръати
афзоиш (ҳарсола, %)
Индекси
нархи молҳои саноатӣ
|
Ҳармоҳа
|
|
Истеҳсоли
кишоварзӣ
бо нархҳои
ҷорӣ
(миллиард
сомонӣ)
Истеҳсоли
воқеии саноатӣ
(суръати
афзоиш (ҳарсола, %)
|
Ҳар
семоҳа
|
|
Сармоягузорӣ ба воситаҳои асосӣ бо нархҳои ҷорӣ (миллиард сомонӣ) Ҳисса нисбати ММД (%)
Суръати
афзоиши ҳарсолаи иқтисодиёти воқеӣ (%)
Индекси нархҳо дар сохтмон
|
Ҳар
семоҳа
|
|
Нишондиҳандаҳои
иҷтимоӣ
|
|
|
Шуғли
умумӣ
Шуғли
умумӣ
(ҳазор нафар)
Сатҳи
шуғлнокӣ
(%)
|
Ҳар
семоҳа
|
|
Бекорӣ
Бекорӣ (ҳазор нафар)
Сатҳи бекорй
(%)
|
Ҳар
семоҳа
|
Ҷадвали 3. Дурнамои нишондиҳандаҳои макроиқтисодӣ
|
Нишондиҳандаҳо
|
Солҳо
|
|
Ҳисобот
|
Дурнамо
|
|
ММД бо
ифодаи номиналӣ (миллиард сомонӣ)
|
|
|
|
|
|
|
Суръати
ҳарсолаи афзоиш (%)
|
|
|
|
|
|
|
Индекси
нархҳои истеъмолӣ (%)
|
|
|
|
|
|
|
Андозаи
миёнаи ҳарсола
|
|
|
|
|
|
|
Дар
охири сол
|
|
|
|
|
|
|
Қурби
табдил (сомонӣ/доллари ИМА)
|
|
|
|
|
|
|
Андозаи
миёнаи ҳарсола
|
|
|
|
|
|
|
Дар
охири сол
|
|
|
|
|
|
|
Содирот (млн
доллари ИМА)
|
|
|
|
|
|
|
Суръати
афзоиши ҳарсола
|
|
|
|
|
|
|
Воридот
(млн доллари ИМА)
|
|
|
|
|
|
|
Суръати
афзоиши ҳарсола
|
|
|
|
|
|
|
Тавозуни
савдо (млн доллари ИМА)
|
|
|
|
|
|
|
Истеҳсоли
ҷории
саноатӣ
бо млрд сомонӣ
|
|
|
|
|
|
|
Афзоиши
воқеии ҳарсола (%)
|
|
|
|
|
|
|
Истеҳсоли
ҷории
кишоварзӣ
бо млрд сомонӣ
|
|
|
|
|
|
|
Афзоиши
воқеии ҳарсола(%)
|
|
|
|
|
|
|
Маблағгузорӣ ба сармояи асосӣ бо млрд сомонӣ
|
|
|
|
|
|
|
Афзоиши
воқеии
ҳарсола(%)
|
|
|
|
|
|
|
Пардохти
номиналии миёнаи музди меҳнат бо асъори миллӣ
|
|
|
|
|
|
|
Суръати
ҳарсолаи афзоиш (%) номиналӣ
|
|
|
|
|
|
|
Воқеӣ
|
|
|
|
|
|
22. Бонки миллии Тоҷикистон ба Шуро маълумоти таҳлилиро оид ба сохтор ва вазъи низоми молиявӣ (низомҳои бонкӣ, пардохтӣ ва суғурта), бо назардошти иттилооти зерин пешниҳод менамояд (№ 369):
- сохтори низомҳои бонкӣ ва суғурта аз рӯи дороиҳо ва уҳдадориҳо;
- ҳаҷми умумии маблағи амалиётҳо дар низоми бонкӣ оид ба "пардохт ва гирифтани" асъори хориҷӣ аз ҷониби шахсони воқеӣ;
- вуруд ва хуруҷи асъори хориҷӣ тавассути низоми бонкӣ;
- пардохтпазирӣ бо асъори хориҷӣ дар низоми бонкӣ;
- мавқеи кушодаи асъори хориҷӣ дар низоми бонкӣ;
- шумора ва ҳаҷми қарзҳои аз шарикони хориҷӣ ба низоми бонкӣ ҷалбгардида (бо дар назар доштани гурӯҳбандӣ аз рӯи муҳлатнокӣ ва фоизи онҳо);
- ҳаҷми коғазҳои қиматноки/вомбаргҳои давлатӣ дар низоми бонкӣ (бо дар назар доштани гурӯҳбандӣ аз рӯи муҳлатнокӣ ва фоизи онҳо);
- ҳаҷми қарзҳои аз Бонки миллии Тоҷикистон гирифташуда дар низоми бонкӣ (бо дар назар доштани гуруҳбандӣ аз рӯи муҳлатнокӣ ва фоизи онҳо;
- таносуби ҳаҷми қарзҳои аз ҷониби низоми бонкӣ пешниҳодшуда ва пасандозҳои ҷалбгардида (аз рӯи асъор ва муҳлатнокӣ);
- захираҳои ҳатмӣ дар низоми бонкӣ;
- таҳлили муфассали вазъи молиявии ташкилотҳои қарзии молиявии мушкилотдор, бо дар назар доштани ҳолати кифоятии сармоя, пардохтпазирӣ (аз рӯи муҳлатнокӣ);
- таҳлили муфассали вазъи молиявии ташкилотҳои суғуртавии мушкилотдор;
- таҳлили вазъи низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистон (№ 369);
- дигар маводи таҳлилии аз ҷониби Шуро дархостшаванда (№ 369).
23. Хазинаи суғуртаи пасандозҳои шахсони воқеӣ бояд ба Шуро дар бораи ҳолати ҷории таъминоти низом ва оқибатҳои тағйирёбии маблағи ҳадди аксар ва/ё асосии суғуртаи пасандозҳо маълумот пешниҳод намояд. Ин ба Шуро имконият медиҳад, ки таъсири ҳар тағйирёбии маблағи таъминотро беҳтар арзёбӣ намуда, ба Ҳукумат раванди алтернативии амалҳоро бо мақсади нигоҳ доштани боварӣ ба низом, аз ҷумла вусъат додани таъминот то сатҳи корхонаҳои хурду миёна ва то сатҳи пасандозҳои корпоративӣ пешниҳод намояд (ҷадвали 4) (№ 369).
Ҷадвали 4. Таҳлили сохтории пасандозҳо
|
№
|
Нишондиҳандаҳо
|
Воҳиди ченак
|
Андозаи ҷубронпулӣ
|
|
1
|
Маблағи
умумии пасандозҳои шахсони воқеӣ дар низоми бонкӣ
|
млн
сомонӣ
|
|
|
2
|
Маблағи
пасандозҳои суғурташудаи шахсони воқеӣ дар Хазина
|
млн
сомонӣ
|
|
|
2.1
|
Маблағи
пасандозҳо дар доираи андозаи ҷубронпулӣ
|
млн
сомони
|
|
|
2.2
|
Маблағи
пасандозҳои аз андозаи чубронпулӣ зиёд
|
млн
сомонӣ
|
|
|
2.3
|
Фоизи
маблағи пасандозҳо дар доираи андозаи ҷубронпулӣ
|
%
|
|
|
2.4
|
Фоизи
маблағи пасандозҳо дар доираи андозаи ҷубронпулӣ зиёд
|
%
|
|
|
3
|
Шумораи
умумии пасандоздорони дар Хазина суғурташуда
|
шумора
|
|
|
3.1
|
Шумораи
пасандоздороне, ки пасандозҳояшон аз андозаи ҷубронпулӣ зиёд нест
|
шумора
|
|
|
3.2
|
Шумораи
пасандоздороне, ки пасандозҳояшон аз андозаи ҷубронпулӣ зиёд аст
|
шумора
|
|
|
3.3
|
Фоизи
пасандоздороне, ки пасандозҳояшон аз андозаи ҷубронпулӣ зиёд нест
|
%
|
|
|
3.4
|
Фоизи
пасандоздороне, ки пасандозҳояшон аз андозаи ҷубронпулӣ зиёд аст
|
%
|
|
|
4
|
Маблағи
миёнаи пасандозҳои дар Хазина суғурташуда
|
сомонӣ
|
|
|
5
|
Захираи
молиявии Хазина барои пардохти ҷубронпулӣ
|
сомонӣ
|
|
|
6
|
Коэффитсенти
пардохти Хазина
|
|
|
24. Ҳангомн мубодилаи иттилоот иштирокчиёни Шуро бояд барои таъмин намудани истифодаи иттилоот танҳо барои иҷрои уҳдадориҳояш ва ба тарафҳои сеюм надодани он тадбирҳо андешад, ба истиснои ҳолатҳое, ки дар қонунгузорӣ пешбинӣ гардидаанд ё аз тарафи муассисаи пешниҳоднамудаи иттилоот иҷозат дода шудааст (№ 369).
25. Аъзои Шуро, шахсони барои иштирок дар ҷаласаҳои Шуро даъватшуда, шахсоне, ки дар Шуро кор мекунанд ё кор мекарданд, набояд маълумот ё иттилоотеро, ки моҳиятан бояд ба дараҷаи махфияти касбӣ мутобиқ бошад, дар вақти фаъолияти худ, инчунин пас аз ба анҷом расонидани иҷрои уҳдадориҳояшон фош созанд (№ 369).
7. БАНАҚШАГИРИИ ФАВҚУЛОДДА
26. Дар сурати ба миён омадани ҳолати буҳронӣ ё ҳодисаҳои ғайричашмдошти номуътадилсозанда, аз ҷумла офатҳои табиӣ, Шуро бо мақсади ба қадри имкон пешгирӣ намудани онҳо ва дар ҳолати дигар бо мақсади бартарафсозӣ, идоракунӣ ва ҳаллу фасли онҳо, нақшаи фавқулодда пешниҳод менамояд (№ 369).
27. Ҳамаи тарафҳои ҷалбгардида бояд дар бораи амалҳое, ки дар ҳолати ба миён омадани буҳрон онҳо бояд иҷро кунанд, хабардор карда шаванд.
28. Ҳадафи нақшаҳои фавқулодда аз таъмини ҳифзи амалиётҳои низоми пардохт ва имконият фароҳам овардан барои амалҳои фаврӣ бо мақсади сармоягузории низоми бонкӣ, солимгардонии ташкилотҳои қарзии молиявии дорои мушкилот ва ҳалли мушкилоти дигар то мураккабшавии минбаъдаи онҳо дар ҳолати ба миён омадани буҳрон иборат мебошад.
29. Шуро ҳуқуқ дорад ба ҳамаи иштирокчиёни Шуро супориш диҳад, ки бо мақсади идоракунии самаранок дар шароити буҳрон нақшаҳои фавқулоддаи худро таҳия намоянд. Шуро ба нақшаҳои фавқулоддаи аъзои Шуро такя намуда, нақшаи асосии фавқулоддаро таҳия менамояд (№ 369).
30. Ҳангоми таҳияи нақшаи фавқулодда ҳар узви Шуро вобаста ба ваколатҳояш бояд масъалаҳои зеринро баррасӣ намояд (№ 369):
- гузаронидани шарҳи пурра ва андешидани тадбирҳо барои ворид намудани тағйиру иловаҳо ба қонунгузории ба муассиса дахлдошта ҷиҳати таъмини воситаҳои дахлдор барои тачдиди пайдарҳами сохтор ва ҳалли мушкилот ва таъмини муассиса бо ваколатҳои ҳуқуқӣ барои иҷрои ин амалҳо;
- тавсифи усули гузаронидани арзёбии дурусти ташкилотҳои қарзии молиявӣ ва муассисаҳои дигари молиявӣ, инчунин усулҳои ҳисоб кардани сарбории имконпазир ба Хазинаи суғуртаи пасандозҳои шахсони воқеӣ ё ба Ҳукумат бо дар назар доштани таъсири мавҷҳои минбаъдаи буҳрон;
- тақсимоти хавфҳои низоми молиявӣ ва таҳияи расмиёти истифодаи натиҷаҳои стресс- тестикунонӣ ва низоми огоҳкунии пешакӣ;
- фароҳам овардани шароит барои мудохила (интервенсия) бо истифодаи нақшаи амалҳо, шароити мусоидаткунанда барои оғози дахолат, муайян намудани мундариҷа ва муҳлатҳои пешниҳоди иттилоот аз тарафи ташкилотҳои қарзии молиявии мавриди дахолат қароргирифта ба Бонки миллии Тоҷикистон, муассисаҳои дигар ва ғайра;
- таъмини фаъолияти муттасили низоми пардохтӣ (№ 369);
- таҳияи Дастури методӣ оид ба нақшаи фавқулодда, омодагӣ ба буҳрон ва идоракунии буҳронӣ барои кормандон ва гузаронидани курсҳои омӯзишӣ, то ки онҳо барои амалисозии он имконият дошта бошанд;
- таҳияи номгӯи барҳамдиҳандагон ва мудирони махсуси ташкилотҳои қарзии молиявӣ;
- муайян намудани мақомотҳое, ки дар сурати ба миён омадани ҳолати буҳронӣ бо онҳо ҷиҳати дастрасии маълумот, коркард ва таҳияи нақшаи фавқулодда бояд Шуро ҳамкорӣ намояд (№ 369);
- муайян намудани расмиёт ва омода намудани шаклҳои иттилооте, ки бояд ба муассисаҳои дигар пешниҳод карда шавад.
8. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
31. Ҳар узви Шуро уҳдадор аст аъзои дигарро дар бораи тағйирот дар сиёсат, ки метавонанд ба ваколатҳои аъзои дигар таъсир расонанд, хабардор созад (№ 369).
32. Ҳар узви Шуро бояд барои таҳия ва татбиқи сиёсати самараноки робита бо тарафҳои манфиатдор, ки аз таъсири буҳрон осебпазир гардидаанд, аз ҷумла аҳолӣ, пасандоздорон ва сармоягузорон ҷиҳати баланд бардоштани эътимоди онҳо ба низоми молиявӣ дар доираи ваколат ва масъулияти худ мусоидат намояд (№ 369).
33. Ҳар узви Шуро агар муайян намояд, ки ҳолате рӯй додааст ва метавонад ба бахшҳои низоми молиявӣ таъсири манфӣ расонад, бояд фавран Шуроро дар ин бора хабардор кунад. Шуро вобаста ба ҳолатҳои бавуқӯъомада дар доираи ваколатҳои худ қарорҳои дахлдор қабул менамояд (№ 369).
Замимаи 2
ба карори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 21 июни соли 2018, № 331
Ҳайати Шурои миллии суботи молиявӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
Вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон - раиси Шуро (№ 369)
Раиси Бонки миллии Тоҷикистон - котиби ҳамоҳангсози Шуро (№ 369)
Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон - муовини раиси Шуро (№ 369)
Директори Агентии инноватсия ва технологияҳои рақамии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - узви доимии Шуро (№ 369)
Раиси Хазинаи суғуртаи пасандозҳои шахсони воқеӣ - узви доимии Шуро (№ 369)
Намояндаи Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - иштирокчии доимӣ ба ҳайси нозири мустақил
ПОЛОЖЕНИЕ О НАЦИОНАЛЬНОМ СОВЕТЕ ФИНАНСОВОЙ СТАБИЛЬНОСТИ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
1. Национальный совет финансовой стабильности (далее - Совет) является постоянно действующим межведомственным совещательным органом, образованным в целях рассмотрения вопросов обеспечения финансовой стабильности, выявления системных рисков в финансовой системы и предоставление предложений о мерах, направленных на снижение таких рисков.
2. Совет в своей деятельности руководствуется Конституцией Республики Таджикистан, конституционными законами, законами, указами и распоряжениями Президента Республики Таджикистан, постановлениями и распоряжениями Правительства Республики Таджикистан, а также настоящим Положением.
3. Совет в своей деятельности реализует следующие принципы:
- ответственность - участники Совета будут нести ответственность за свои действия, соответственно выполняют определенные обязанности в рамках Положения;
- прозрачность - участники Совета во время выполнения своих определенных функций и обязанностей работают прозрачно;
- эффективность - участники Совета не должны допускать повторности работы и стремиться к эффективной и результативной деятельности Совета;
- своевременность - участники Совета обеспечивают своевременный, официальный и качественный обмен информацией.
2. ОСНОВНЫЕ ЗАДАЧИ СОВЕТА
4. Основными задачами Совета являются:
- проведение регулярной оценки финансовой стабильности;
- координация реализации макро и микро-пруденциальной политики (совокупность мер направленных для снижения рисков финансовой системы) для устранения вероятных уязвимостей;
- определение и оценка уровня имеющихся рисков и влияние вероятных предстоящих угроз на стабильность финансовой системы;
- разработка предложений о мерах, направленных на восстановление финансовой стабильности;
- продвижение координации обмена информацией среди участников Совета;
- предоставление консультаций в Правительство Республики Таджикистан касательно соответствия нормативно регулятивной политики в рамках обеспечения финансовой стабильности;
- разработка, рассмотрение и реализация чрезвычайных планов по управлению и устранению влияния экономических финансовых кризисов;
- повышение уровня участия Республики Таджикистана на региональных и международных программах касательно финансовой стабильности;
- изучение и реализация передовой практики в области регулирования и надзора финансового сектора;
- запрос информации от участников Совета в рамках реализации своих задач.
3. ПРАВА И ОБЯЗАННОСТИ СОВЕТА
5. Совет при осуществлении своей деятельности имеет право:
- представлять рекомендации органам исполнительной власти и Национальному банку Таджикистана по вопросам наблюдения за состоянием устойчивости финансовой системы, системных рисков и угроз финансовой стабильности, а также характера и (или) режима применения мер, направленных на снижение указанных рисков, в том числе на отдельных сегментах финансового рынка;
- запрашивать у органов исполнительной власти и других организаций необходимую информацию по вопросам, отнесенным к задачам Совета;
- приглашать для участия в заседаниях Совета по решению председателя Совета представителей органов исполнительной власти, общественных объединений, научных и иных организаций, а также независимых экспертов;
- создавать межведомственные и внутриведомственные рабочие группы или привлекать независимых экспертов для выполнения задач Совета;
- участвовать в внутренних и международных конференциях и семинарах по вопросам обеспечения устойчивости финансовой системы.
6. В обязанности Совета входят:
- продвижение управления рисками в соответствующих секторах финансовой системы;
- защита интересов вкладчиков, инвесторов, страхователей и другие заинтересованные лица для предотвращения или сокращения убытков;
- эффективное и по возможности быстрое предотвращение кризисной ситуации;
- применение меры с целю привлечения к ответственности акционеров, членов совета наблюдателей и управляющих работников финансовых учреждений, находящиеся в сложной ситуации или на грани банкротства;
максимальное снижение морального вреда и бремени налогоплательщиков, связанных с мерами предотвращения финансового кризиса;
- поддержание соответствующей дисциплины на финансовом рынке.
4. СОСТАВ СОВЕТА
7. Состав Совета утверждается Правительством Республики Таджикистан за счет руководителей министерств и ведомств, которые непосредственно вовлечены в поддерживание финансовой стабильности, включая подготовку к кризисной ситуации и принятие своевременных мер.
5. ОРГАНИЗАЦИЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ СОВЕТА
8. Председательство в Совете возлагается на министра экономического развития и торговли Республики Таджикистан.
9. Формой деятельности Совета является заседание.
10. Совет проводит заседание не менее одного раза в шесть месяцев.
11. Внеочередные заседания Совета могут созываться Председателем Совета по поручению Правительства Республики Таджикистан или по предложению большинства членов Совета.
12. Председательство на заседаниях Совета осуществляется Председателем Совета и в случае его отсутствия председательство осуществляет его заместитель.
13. Члены Совета участвуют в его работе лично.
14. Решения Совета оформляются протоколами заседаний, которые подписываются председателем Совета и членами Совета.
15. Копии протоколов и иная информация, связанная с деятельностью Совета, в течение 10 дней после проведения заседания доводятся до сведения всех его членов и других заинтересованных ведомств.
16. Функции секретариата в заседаниях Совета исполняет Национальный банк Таджикистана.
17. Совет совместно с Правительством Республики Таджикистан разрабатывает метод оценки действенности различных форм государственной финансовой поддержки.
18. Данная оценка в основном должна концентрироваться на сравнении затрат, правовом требовании, упрощении законодательства, влиянии на восстановление доверия общественности и скорости решения проблем.
19. Совет представляет аналитический отчет о государственной финансовой поддержке Правительству Республики Таджикистан для рассмотрения соответствующего решения (таблица 1).
*Таблица 1
6. ОБМЕН ИНФОРМАЦИЕЙ В РАМКАХ СОВЕТА
20. Члены Совета с целью эффективного управления кризисной ситуацией, которая зависит от быстрого доступа к надежной информации и своевременной оценки того, как могут появляться и развиваться системные кризисы, выполняют координацию сбора информации. В целях проведения всестороннего анализа финансовой стабильности и дальнейшего ее рассмотрения члены Совета на регулярном ежемесячном порядке на основе необходимой информации предоставляют аналитический отчет об имеющихся отраслевых угрозах в Национальный банк Таджикистана (координационному секретарю Совета).
21. Министерство экономического развития и торговли вместе с Министерством финансов обеспечивает Совет необходимой информацией:
- основные экономические показатели и прогнозы (примеры таблицы 2 и 3) с анализом трендов;
- внешние и внутренние факторы, которые могут влиять на экономику;
- информации об исполнении доходной и расходной части государственного бюджета (по секторам)
- невыплаченные государственные облигации и векселя (сумма, процентная ставка) в порядке истечения срока выплаты;
- прогнозы по процентным ставкам и будущие ожидания о новых проблемах и мнения о возможных последствиях устойчивости задолженностей;
- невыплаченные государственные заимствования для того, чтобы позволить сторонам принимать дополнительные меры по мере надобности (повышение дефицита бюджета, оптимизация или блокирование затрат бюджетных средств, выдача государственных гарантий, поиск дополнительных внешних источников, пересмотр фискальной политики и так далее);
- ситуация с краткосрочной ликвидностью государственный бюджета (баланс наличности и прогнозы);
- обсуждение с международными финансовыми институтами и их заключение;
- перечень затрат, которые при необходимости в соответствии законодательством могут быть заблокированы и так далее.
*Таблица 2,3.
22. Национальный банк Таджикистана представляет в Совет аналитическую информацию о структуре и состоянии финансовой системы (банковской и страховой системы) с учетом следующей информации:
- структура банковской и страховой системы по активам и обязательства;
- общий объем операционных средств в банковской системе о притоке/оттоке иностранной валюты со стороны физических лиц;
- приток и отток иностранной валюты посредством банковской системы;
- ликвидность в иностранной валюте в банковской системе;
- открытые позиции иностранной валюты в банковской системе;
- количество и объем привлеченных кредитов от иностранных партнеров в банковской системе (с учетом классификации по срокам и процентам);
- объем государственных ценных бумаг/облигаций в банковской системе (с учетом классификация по срокам и процентам);
- объем полученных кредитов от Национального банка Таджикистана в банковской системе (с учетом классификации по срокам и процентам);
- соотношения предоставленных кредитов со стороны банковской системы и привлеченных депозитов (с учетом валюты и сроком);
- обязательные резервы в банковской системе;
- подробный анализ финансовой состоянии проблемных финансовых кредитных организаций, с учетом состояние достаточности капитала и ликвидности (по срокам);
- подробный анализ финансового состояния страховых организаций находящихся в затруднительном положении;
- прочие аналитические материалы, запрашиваемые со стороны Совета.
23. Фонд страхования депозитов физических лиц должен предоставить в Совет информацию о текущем состоянии покрытия системы и последствиях изменения максимальной и/или основной суммы страхования депозитов. Это позволит Совету лучше оценить воздействие каких-либо изменений суммы покрытия и предложить Правительству РТ альтернативный процесс действий с целью сохранения доверия к системе, включая расширение покрытия до уровня малых и средних предприятий и до уровня корпоративных депозитов (таблица 4).
*Таблица 4.
24. В случае обмена информацией, участники Совета должны принять меры для обеспечения того, что информация используется только для исполнения его обязанностей и не передается третьим сторонам, за исключением случаев, предусмотренных в законодательстве или разрешенных учреждением, предоставившим информацию.
25. Члены Совета, лица, приглашенные для участия на совещаниях Совета, лица, работающие или работавшие в Совете не должны раскрывать какие-либо данные или информацию, которая по существу должна соответствовать уровню профессиональной секретности, как во время своей деятельности, также и после завершения выполнения ими своих обязанностей.
7. ЧРЕЗВЫЧАЙНОЕ ПЛАНИРОВАНИЕ
26. В случае возникновения кризисной ситуации или непредвиденных дестабилизирующих событий, включая природные катаклизмы, Совет представляет чрезвычайный план, с целью по мере возможности их предотвращения и в ином случае, с целью их устранения, управления ими и их разрешения.
27. Все вовлеченные стороны должны быть информированы о действиях, которые они должны предпринять в случае возникновения кризиса.
28. Цель чрезвычайных планов заключается в обеспечении защиты операций платежной системы и предоставлении возможности для срочных действий с целью капитализации банковской системы, оздоровления проблемных финансово-кредитных организаций и решении других проблем до их дальнейшего осложнения в случае возникновения кризиса.
29. Совет вправе поручать всем участникам Совета разработку собственных чрезвычайных планов с целью обеспечения эффективного управления в условиях кризиса. Совет, опираясь на чрезвычайные планы членов Совета, разрабатывает основной чрезвычайный план.
30. При разработке чрезвычайного плана, каждый член Совета должен рассмотреть следующие вопросы в зависимости от их полномочий:
- проведение полного обзора и принятие мер для внесения изменений и дополнений в законодательство, имеющие отношение к учреждению, для обеспечения соответствующих инструментов для последовательной реструктуризации и разрешения проблем, и обеспечения учреждения юридическими полномочиями для выполнения этих действий;
- описание метода проведения правильной оценки финансово-кредитных организаций и других финансовых учреждений, а также методов расчета их возможной нагрузки на Фонд страхования депозитов физических лиц или на Правительство с учетом воздействия последующих волн кризиса;
- распределение рисков финансовой системы и разработка процедур использования результатов стресс - тестирования и систем раннего оповещения;
- создание условий для интервенции с применением планов действий, условий, которые могут инициировать интервенцию, определение содержания и сроков передачи информации от финансово-кредитных организаций, подверженных интервенции в Национальном банке Таджикистана, другие учреждения и т.д.;
- разработка Методического руководства по чрезвычайному плану, готовности к кризису и кризисному управлению для сотрудников и проведение курсов обучения, чтобы обеспечить их возможностью его реализации;
- разработка перечня ликвидаторов и специальных администраторов финансово-кредитных организации;
- определение органов, с которыми Совет сотрудничает в случае кризисной ситуации, для доступа информации, подготовке и разработке чрезвычайного плана;
- определение процедур и подготовка форматов информации, которая должна быть предоставлена другим учреждениям.
8. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
31. Каждый член Совета обязан проинформировать других членов о каких-либо изменениях в политике, которые могут иметь воздействие на полномочия других членов.
32. Каждый член Совета в рамках своих полномочий и ответственности должен содействовать разработке и реализации эффективной политики коммуникации с заинтересованными сторонами, которые пострадали от негативных последствий кризиса, в том числе население, вкладчики, инвесторы с целью укрепления их доверия в финансовую систему.
33. Каждый член Совета, когда определяет, что произошло кризисное состояние и оно может оказать отрицательное воздействие на секторы финансовой системы, должен проинформировать об этом Совет в срочном порядке. Совет в зависимости от сложившейся ситуации в рамках своих полномочий принимает соответствующие решения.
Приложение 2
к постановлению Правительства
Республики Таджикистан
от 21 июня 2018 года, №331
Состав Национального совета финансовой стабильности в Республике Таджикистан
Министр экономического развития и торговли Республики Таджикистан - председатель Совета
Председатель Национального банка Таджикистана координационный секретарь Совета
Министр финансов Республики Таджикистан - заместитель председателя Совета
Председатель Фонда страхования сбережений физических лиц - постоянный член Совета
Представитель Исполнительного аппарата Президента Республики Таджикистан - постоянный участник в качестве независимого наблюдателя
