Низомномаи мудофиаи ҳудудӣ аз 21 декабри соли 2017 № 970

Санаи амалкуни:

Ҳолати ҳуҷҷат: Амалкунанда

Бо фармони Презеденти

Ҷумҳурии Тоҷикистон

аз "21" декабри соли 2017, № 970

тасдиқ шудааст

НИЗОМНОМАИ МУДОФИАИ ҲУДУДӢ

1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1. Низомномаи мудофиаи ҳудудӣ бо мақсади амалисозии моддаи 23 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи мудофиа" таҳия гардида, меъёрҳои ташкилию ҳуқуқии соҳаи мудофиаи ҳудудиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян, принсипҳои асосӣ ва ваколату уҳдадориҳои мақомоти давлатӣ, ташкилотҳо, новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқии онҳо ва шахсони мансабдори Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар ҳамин соҳа муқаррар менамояд.

2. Дар Низомномаи мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- мудофиаи ҳудудӣ - маҷмӯи чорабиниҳои умумидавлатии ҳарбӣ ва махсус оид ба ҳифзи истиқлолият, тамомияти арзӣ ва сохти конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- нақшаи мудофиаи ҳудудӣ - нақшаи чорабиниҳои аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқшуда, ки барои ба амал баровардани тадбирҳои мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳифзи истиқлолият ва тамомияти арзӣ ва сохти конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон, нигоҳдории реҷаи вазъияти ҳарбӣ нигаронида шудаанд;

- мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ - мақоми давлатие, ки сиёсати давлатиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ амалӣ менамояд;

- мақомоти идоракунии мудофиаи ҳудудӣ сохторҳои ташкилию штатие, ки дар заминаи мақомоти идоракунии давлатӣ, ҳарбӣ ва маҳаллӣ барои ташкили мудофиаи ҳудудӣ, роҳбарӣ, густариш ва пешбурди он ташкил карда мешаванд;

- нуқтаҳои идоракунии ситоди минтақаи (ноҳияи) мудофиаи ҳудудӣ - макони ҷиҳозонидае, ки аз он ҷо ҳайати роҳбарикунанда ва шахсони мансабдори мақомоти идоракунии мудофиаи ҳудудӣ қувваҳои зертобеъро идора мекунанд;

- воситаҳои идоракунӣ - васоити алоқаи радио ва ноқилӣ, воситаҳои интиқоли маълумот, ки барои идоракунии қувваҳои мудофиаи ҳудудӣ пешбинӣ шудаанд;

- қувваҳои мудофиаи ҳудудӣ - баталёнҳои (ротаҳои) тирандоз, дастаҳои (гурӯҳҳои) зудамали қиркунандаи муттаҳид, дастаҳои садамавию наҷотдиҳӣ, дастаҳои (гурӯҳҳои) худмудофиакунӣ;

- сохторҳои ҳарбии минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудӣ - баталёнҳои (ротаҳои) тирандози минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудӣ, ки бо густариши мудофиаи ҳудудӣ аз ҷониби мақомоти маҳаллии идоракунии ҳарбӣ барои иҷрои вазифаҳои мудофиаи ҳудудӣ ташкил карда мешаванд.

3. Мақсади мудофиаи ҳудудӣ аз инҳо иборат аст:

- ҳифзи мудофиаи сарҳади давлатӣ ва дигар объектҳои муҳими давлатӣ аз ҳуҷуми душман;

- ба мудофиаи давлатӣ хусусияти умумихалқӣ додан;

- фароҳам овардани шароит барои фаъолияти босуботи мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳо, ҷорӣ кардан ва нигоҳ доштани реҷаи ҳолати фавқулодда ва ҳарбӣ;

- афзунгардонии имкониятҳои ташкилоти ҳарбии давлат ҳангоми ба вуҷуд омадани хатари ҳарбӣ ва дар замони ҷанг.

4. Вазифаҳои мудофиаи ҳудудӣ аз инҳо иборатанд:

- ҳимоя ва мудофиаи минтақаҳои сарҳади давлатӣ берун аз қитъаи ҷавобгарии маҳалҳои амалиёти ҷангии ҷузъу томҳои Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- ҳифзу мудофиаи иншоотҳои муҳими давлатӣ;

- ҳифзу мудофиаи иншоот дар роҳҳои алоқа;

- пешгирӣ кардан ва роҳ надодан ба тахрибкориҳо (диверсияҳо) ва амалҳои террористӣ;

- таъминоти ҷорӣ кардан ва нигоҳ доштани реҷаи вазъияти фавқулодда ва ҳарбӣ;

- мубориза бо сохторҳои (гурӯҳҳои) мусаллаҳи ғайриқонунӣ ва бо қувваҳои (гурӯҳҳои) тахрибкорию (диверсионию) разведкавии таҷовузкор;

- нигоҳдорӣ, ҳифз ва таъмини хатсайрҳои ҳаракати қӯшунҳо, ташкили хадамоти комендантӣ;

- иштирок дар барҳамдиҳии оқибатҳои амалҳои тахрибкорӣ-террористӣ, бетартибиҳои оммавӣ ва истифодаи силоҳ аз ҷониби душман;

- иҷрои супоришҳои алоҳидаи ҷангӣ якҷоя бо дигар сохторҳои ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

5. Қувваҳои мудофиаи ҳудудӣ аз инҳо иборатанд:

- сохторҳои ҳарбӣ (баталёнҳои (ротаҳои) тирандоз), ки аз ҷониби мақомоти маҳаллии идоракунии ҳарбӣ, аз ҳисоби шаҳрвандони дар эҳтиётбудаи дараҷаҳои 2-3 таъсис дода мешаванд;

- дастаҳои (гурӯҳҳои) зудамали қиркунанда, ки аз ҳисоби кормандони мақомоти корҳои дохилии ҳудудӣ, хадамоти давлатии "Муҳофиза"-и Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон,

Қушунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкил карда мешаванд;

- дастаҳои (гурӯҳҳои) худмудофиакунии ноҳияҳои мудофиаи ҳудудӣ, ки аз ҳисоби сокинони аҳолии маҳаллӣ ташкил карда мешаванд;

- дастаҳои (гурӯҳҳои) худмудофиакунии ташкилоту муассисаҳо ва корхонаҳое, ки аз ҳисоби кормандони ташкилотҳо, муассисаҳо ва корхонаҳо, новобаста аз шакли моликият ташкил карда мешаванд;

- муҳофизати ҳарбикунонидашудаи ташкилотҳо, ҳайати шахсии муассисаҳои посбонии хусусӣ;

- дастаҳои садамавӣ - наҷотдихаида, ки аз ҳисоби ҳайати шахсии ситодҳои минтақавии Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, кормандони муассисаҳои тиббӣ, сӯхторхомӯшкунӣ, ширкати саҳҳомии холдингии кушодаи "Барқи тоҷик", муассисаҳои обу корез ташкил карда мешаванд.

2. САЛОҲИЯТИ ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ВА ВАКОЛАТИ МАҚОМОТИ ДАВЛАТӢ ДАР СОҲАИ МУДОФИАИ ҲУДУДӢ

6. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- роҳбарии умумиро аз болои фаъолияти мақомоти давлатӣ дар соҳаи мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд;

- мақомоти ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудиро муайян мекунад;

- мақсад ва вазифаҳои мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистонро муайян менамояд;

- ҳисоботи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистонро оид ба масъалаҳои мудофиаи ҳудудӣ баррасӣ менамояд;

- оид ба масъалаҳои мудофиаи ҳудудӣ фармонҳо медиҳад:

- нақшаи мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистонро тасдиқ менамояд;

- инфрасохтори намунавии мудофиаи ҳудудиро муайян менамояд;

- ба воситаи мақоми ваколатдор роҳбарии мудофиаи ҳудудиро амалӣ менамояд;

- мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар ваколатҳоро амалӣ менамояд.

7. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- фаъолият ва ҳамкории мувофиқашудаи мақомоти давлатиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ муайян менамояд;

- вазифаҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ доир ба таъмин намудани мудофиаи ҳудудӣ ва чорабиниҳо оид ба мудофиаи ҳудудиро муқаррар мекунад;

- дар доираи ваколатҳои худ дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ қарору фармоишҳо қабул мекунад ва иҷрои онҳоро таъмин менамояд;

- тархиби таъминоти сохторҳои ҳарбии мудофиаи ҳудудиро бо воситаҳои моддӣ, ташкил намудан ва нигоҳдории онҳоро дар замони осоишта, дар давраи афзоиши хатари ҳарбӣ ва дар рафти зада гардонидани таҷовуз муайян менамояд;

- тартиб ва манбаъҳои маблағгузории чорабиниҳои гузаронидашавандаро оид ба омода кардан ва густариши мудофиаи ҳудудӣ муайян менамояд;

- гузаронидани машқҳои (тамринҳои) ҳарбӣ ва фармондеҳӣ - ситодиро оид ба мудофиаи ҳудудӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, иҷрои чорабиниҳои нақшаи мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ташкил ва таъмин менамояд;

- тартиби ҳисоботи омориро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ муқаррар менамояд;

- таҳия ва иҷрои барномаҳои давлатиро доир ба таъминоти сохторҳои ҳарбии мудофиаи ҳудудӣ бо воситаҳои дурнамоӣ; рушди системаи алоқаи мудофиаи ҳудудӣ, сохтмон ва такмилдиҳии нуқтаҳои идоракунии ситодҳои минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудиро ташкил ва таъмин менамояд;

- назорати фаъолияти вазорату идораҳо, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ амалӣ менамояд.

8. Мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, ташкил кардани сиёсати давлатиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ амалӣ мекунад ва назорати иҷрои онро аз ҷониби мақомоти дахлдори давлатӣ ва ташкилотҳо амалӣ менамояд.

9. Вазорати мудофиа дар доираи ваколатҳои худ:

- мудофиаи ҳудудиро ташкил ва пешбурд менамояд, фармонҳоро (фармоишҳоро) дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ, ки иҷрояшон барои мақомоти идоракунии давлатӣ ва ташкилотҳо мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ҳатмӣ мебошад, мебарорад;

- якҷоя бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ нақшаи мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистонро таҳия менамояд ва нақшаҳои мудофиаи ҳудудии минтақаҳои мудофиаи ҳудудиро тасдиқ мекунад;

- фаъолияти мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти маҳаллии идоракунии ҳарбиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ ба ҳамдигар ҳамоҳанг менамояд;

- назорати ташаккули қувваю воситаҳои мудофиаи ҳудудӣ, густариш ва пешбурди мудофиаи ҳудудиро амалӣ менамояд;

- номгӯй ва миқдори силоҳ, техникаи ҳарбӣ ва махсуси барои таъмини ташаккули сохторҳои ҳарбии мудофиаи ҳудудӣ пешбинишуда, тартиби нигоҳдорӣ ва пуррагардонии онҳоро муайян менамояд;

- омодагии шахсони мансабдори мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, идоракунии ҳарбиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ ташкил мекунад ва мегузаронад;

- омодагӣ ва ҷамъоварии захираи омӯзонидашудаи ҳарбии сохторҳои ҳарбии мудофиаи ҳудудиро ташкил менамояд;

- санадҳои меъёрии ҳуқуқиро дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ таҳия менамояд;

- назорати омодагии иҷрои чорабиниҳои минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудиро амалӣ менамояд;

- барои ҳолати омодагии мудофиаи ҳудудӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон масъулиятро бар дӯш дорад.

10. Вазоратҳо, кумитаҳои давлатӣ ва дигар мақомоти давлатӣ дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ (дигар мақомоти давлатии идоракунӣ):

- дар банақшагирии ба кор бурдани қувваҳои зертобеъ иштирок менамояд, омодагии онҳоро баҳри ҳалли вазифаҳои мудофиаи ҳудудӣ амалӣ менамоянд;

- дар ҳайати мақомоти идоракунии мудофиаи ҳудудӣ шахсони мансабдори дахлдорро таъйин менамоянд;

- захираҳои воситаҳои моддие, ки ба кор бурдани қувваҳои зертобеъро аз рӯйи нақшаи мудофиаи ҳудудӣ таъмин мекунанд, ташкил ва нигоҳдорӣ менамоянд;

- дар доираи ваколатҳои худ дар таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ ширкат меварзанд.

11. Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ:

- омодагӣ, густариш ва пешбурди мудофиаи ҳудудиро мутобиқи воҳидҳои марзиву маъмурӣ ташкил мекунанд;

- ба омодагии мудофиаи ҳудудии ташкилотҳое, ки фаъолияташон дар тобеияти онҳо қарор доранд, роҳбарӣ менамоянд;

- захираи воситаҳои моддиеро, ки ташаккулёбии мақомоти идоракунии мудофиаи ҳудудӣ ва сохторҳои ҳарбии мудофиаи ҳудудиро таъмин мекунанд, ташкил ва нигоҳдорӣ менамоянд;

- номгӯи иншоотҳоро, ки бояд дар системаи мудофиаи ҳудудӣ муҳофизат ва мудофиа карда шаванд, муайян мекунанд, чорабиниҳои таъмини фаъолияти онҳоро дар шароитҳои махсус ташкил намуда, мегузаронанд;

- барои ҳалли масъалаҳои мудофиаи ҳудудӣ фаъолияти ташкилотҳоеро, ки дар минтақаи тобеият ҷойгиранд, ба ҳамдигар ҳамоҳанг менамоянд;

- дар доираи ваколатҳои худ дар таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ иштирок мекунанд;

- тибқи нақшаҳои мудофиаи ҳудудӣ ва бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон огоҳонии саривақтӣ ва ҳозиршавии шаҳрвандоне, ки даъват карда мешаванд, таҳвили техника, нақлиёт ва дигар воситаҳои моддиро ташкил мекунанд;

- барои ҳолати мудофиаи ҳудудӣ дар воҳидҳои марзиву маъмурӣ масъуланд;

- иҷрои ҳатмии санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи мудофиаи ҳудудиро аз тарафи ташкилотҳои тобеъ, шахсони мансабдор ва шаҳрвандон таъмин менамояд;

- бо мақсади ҳалли масъалаҳои мудофиаи ҳудудӣ мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар ваколатҳоро амалӣ менамоянд.

12. Роҳбарони ташкилотҳо, муассисаҳо ва корхонаҳо:

- дастаҳои (гурӯҳҳои) худмудофиакуниро ташаккул медиҳанд, омодагии онҳоро барои иҷрои вазифаҳои пешбинишуда амалӣ менамоянд;

- омодагии иншоотҳои зертобеъро ба ҳифзу мудофиа ва фаъолият дар шароитҳои махсус амалӣ менамоянд;

- дар доираи ваколатҳои худ дар таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ иштирок менамоянд;

- дар чорабиниҳои мудофиаи ҳудудӣ иштирок менамоянд;

- мутобиқи амри сардорони минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудӣ дигар вазифаҳоро ташкил ва иҷро мекунанд.

3. АСОСҲОИ ТАШКИЛИИ МУДОФИАИ ҲУДУДӢ

13. Асоси мудофиаи ҳудудиро қарор оид ба мудофиаи ҳудудӣ ташкил медиҳад, ки аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар таркиби маҷмӯи ҳуҷҷатҳои нақшаи мудофиаи давлат тасдиқ карда мешавад.

14. Ташкили мудофиаи ҳудудӣ инҳоро дар бар мегирад:

- ҷамъоварии маълумот, таҳлил ва баҳодиҳӣ ба вазъият;

- қабули қарор оид ба мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- гузоштани вазифаҳо ба мақомоти давлатӣ оид ба омодагӣ, густариш ва пешбурди мудофиаи ҳудудӣ;

- банақшагирии мудофиаи ҳудудӣ;

- таъминоти ҳамаҷонибаи вазифаҳои (чорабиниҳои) мудофиаи ҳудудӣ;

- гузаронидани корҳои сиёсӣ-тарбиявӣ ва ахлоқӣ-психологӣ бо ҳайати шахсии қувваҳои мудофиаи ҳудудӣ ва аҳолӣ;

- ташкили ҳамкорӣ ва идоракунии қувваҳои мудофиаи ҳудудӣ.

15. Роҳбарии умумии мудофиаи ҳудудиро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд, омодагӣ, густариш ва пешбурди мудофиаи ҳудудиро мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ ташкил менамояд.

16. Роҳбарии бевоситаи мудофиаи ҳудудиро дар воҳидҳои марзиву маъмурӣ роҳбарони мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ амалӣ менамоянд.

17. Мудофиаи ҳудудии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба чор минтақаи мудофиаи ҳудудӣ ташкил мешавад:

- минтақаи мудофиаи ҳудудии №1 - Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон;

- минтақаи мудофиаи ҳудудии № 2 - вилояти Хатлон;

- минтақаи мудофиаи ҳудудии № 3 - вилояти Суғд;

- минтақаи мудофиаи ҳудудии № 4 - шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ва шаҳри Душанбе.

18. Минтақаҳои мудофиаи ҳудудӣ аз ноҳияҳои мудофиаи ҳудудӣ иборат мебошанд (шаҳри Душанбе ҳамчун маҳали ҷамъшавии қӯшун (қувва) - ҳои асосӣ бо ситоди худ чор ноҳияи мудофиаи ҳудудиро дар бар мегирад). Ноҳияҳои мудофиаи ҳудудӣ қитъаҳои мудофиаи ҳудудиро дар бар мегиранд.

19. Сарҳадҳои минтақаҳо, ноҳияҳо, қитъаҳои мудофиаи ҳудудӣ ба сарҳадҳои воҳидҳои дахлдори марзиву маъмурӣ мувофиқат мекунанд.

20. Ҳуқуқи санҷиши омодагии ҷангӣ ва сафарбарии минтақаи (ноҳияи) мудофиаи ҳудудӣ ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, вазири мудофиа ва сардори Ситоди генералии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон - муовини якуми вазири мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дода мешавад.

21. Тартиби ташкил кардан ва амалӣ намудани мудофиаи ҳудудӣ, инчунин ҳифзи маълумот дар бораи чорабиниҳои гузаронидашаванда мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

4. ОМОДАГӢ ВА БАНАҚШАГИРИИ МУДОФИАИ ҲУДУДӢ

22. Омодагии мудофиаи ҳудудӣ иборат аст, аз:

- ташкили мудофиаи ҳудудӣ;

- омода кардани низоми идоракунии мудофиаи ҳудудӣ;

- омода кардани қувваҳои мудофиаи ҳудудӣ;

- омода кардани низоми таъминоти моддӣ-техникии (захиравии) мудофиаи ҳудудӣ.

23. Омодагии мудофиаи ҳудудӣ ба омодагии пешакӣ ва бевосита тақсим мешавад:

- омодагии пешакӣ дар замони осоишта амалӣ карда мешавад;

- омодагии бевосита дар рафти густариши мудофиаи ҳудуди амалӣ карда мешавад. Тартиб ва мазмуни чорабиниҳои омодагии пешакӣ ва бевосита аз ҷониби мақоми ваколатдор муайян карда мешавад.

24. Ба нақшаи минтақаи мудофиаи ҳудудӣ сардори минтақаи мудофиаи ҳудудӣ ва сардори ситоди минтақаи мудофиаи ҳудудӣ имзо мегузоранд ва аз ҷониби мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ тасдиқ карда мешавад.

25. Ба нақшаи ноҳиявии мудофиаи ҳудудӣ сардори ноҳияи мудофиаи ҳудудӣ ва сардори ситоди ноҳиявии мудофиаи ҳудудӣ имзо мегузоранд ва аз ҷониби сардори минтақаи мудофиаи ҳудудӣ тасдиқ карда мешавад.

26. Сохт ва мазмуни нақшаҳои минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудиро мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ муайян менамояд.

27. Вазифаҳо ба мақомоти давлатии идоракунӣ ва сардорони минтақаҳои мудофиаи ҳудудӣ оид ба омодагӣ, густариш ва пешбурди мудофиаи ҳудудӣ тавассути дастурҳои мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ расонида мешаванд, ки дар асоси онҳо дар минтақаҳои мудофиаи ҳудудӣ банақшагирии мудофиаи ҳудудӣ амалӣ карда мешавад.

28. Вазифаҳои сардорони ноҳияҳои мудофиаи ҳудудӣ оид ба омодагӣ, густариш ва пешбурди мудофиаи ҳудудӣ бо фармоишҳои ҷангии сардорони минтақаҳои дахлдори мудофиаи ҳудудӣ муайян карда мешаванд.

5. НИЗОМИ ИДОРАКУНИИ МУДОФИАИ ҲУДУДӢ

29. Низоми идоракунии мудофиаи ҳудудӣ иборат аст, аз:

- мақомоти идоракунӣ;

- нуқтаҳои идоракунӣ;

- воситаҳои идоракунӣ.

30. Ба мақомоти идоракунии мудофиаи ҳудудӣ дар замони осоишта инҳо дохил мешаванд:

- мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ;

- мақомоти иҷроияи маҳалии ҳокимияти давлатӣ;

- мақомоти маҳаллии идоракунии ҳарбӣ (комиссариатҳои ҳарбии вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо).

31. Ба мақомоти идоракунии мудофиаи ҳудудӣ бо густариши мудофиаи ҳудудӣ инҳо дохил мешванд:

- мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ;

- ситодҳои минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудӣ.

32. Сардорони минтақаҳои мудофиаи ҳудудӣ инҳоанд:

- дар минтақаи мудофиаи ҳудудии №1 - раиси Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон;

- дар минтақаи мудофиаи ҳудудии №2 - раиси вилояти Хатлон;

- дар мннтақаи мудофиаи ҳудудии №3 - раиси вилояти Суғд;

- дар минтақан мудофиаи ҳудудии №4 - Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон.

33. Роҳбарони мақомоти сохторҳои қудратӣ дар маҳалҳо ҳамчунин муовинони сардори минтақаи мудофиаи ҳудудӣ оид ба самти дахлдори фаъолияти идораи қудратӣ мебошанд.

34. Роҳбарони ташкилотҳое, ки қувваҳои мудофиаи ҳудудиро бо воситаҳои моддӣ (хизматрасонӣ) таъмин мекунанд, ёварони сардори минтақаи мудофиаи ҳудудӣ аз рӯйи вазифаи ишғолнамуда мебошанд.

35. Сардорони ноҳияҳои (қитъаҳои) мудофиаи ҳудудӣ инҳоянд:

- дар ноҳияҳои мудофиаи ҳудудӣ - раисони шаҳру ноҳияҳои дахлдор (маҳалли ҷамъшавии қушунҳои (кувваҳои) асосӣ бо чор ноҳияи мудофиаи ҳудудии шаҳри Душанбе - муовини якуми раиси шаҳри Душанбе);

- дар қитъаҳои мудофиаи ҳудудӣ - раисони ҷамоатҳо, роҳбарони корхонаҳои воҳиди давлатии истифодабарии манзилӣ.

36. Сардорони ноҳияҳои мудофиаи ҳудудӣ ба сардори минтақаи мудофиаи ҳудудӣ ва сардори ситоди минтақаи мудофиаи ҳудудӣ - муовини якуми сардори минтақаи мудофиаи ҳудудӣ итоат менамоянд, ба ӯ сардорони қитъаҳои мудофиаи ҳудудӣ, қувваҳои мудофиаи ҳудудии ноҳияҳои дахлдори мудофиаи ҳудудӣ итоат менамоянд.

37. Дар рафти густариши мудофиаи ҳудудӣ дар заминаи комиссариатҳои ҳарбии вилоятҳо (ноҳияҳо) ситодҳои минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудӣ ташаккул меёбанд.

38. Комиссари ҳарбии вилоят (ноҳия, шаҳр) аз рӯйи вазифаи ишғолкардааш сардори ситоди минтақаи (ноҳияи) мудофиаи ҳудудӣ - муовини якуми сардори минтақаи (ноҳияи) мудофиаи ҳудудӣ мебошад.

39. Ба ҳайати ситоди минтақаи мудофиаи ҳудудӣ ба вазифаи муовини сардори минтақа муовинони роҳбарони раёсатҳои минтақавии сохторҳои қудратӣ, ба вазифаи муовини сардори ситоди минтақаи мудофиаи ҳудудӣ муовинони командирони ҷузъу томҳои ҳарбӣ, ки дар ҳудуди вилоят ҷойгиранд, таъин карда мешаванд.

40. Ташкили кори ситодҳои минтақаҳои (ноҳияҳои) мудофиаи ҳудудиро дар нуқтаҳои идоракунӣ мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ муайян мекунад.

41. Заминаи моддӣ-техникии системаи идоракуниро системаи алоқаи мудофиаи ҳудудӣ, ки ба хатҳои ноқилии шабакаи ҷумҳуриявии алоқа; инчунин ба системаҳои алоқаҳои идораҳои қудратӣ ва ташкилотҳои дар ҳалли масъалаҳои мудофиаи ҳудудӣ иштирокунанда асос ёфтаанд, ташкил медиҳанд.

42. Тартиби омодагӣ, густариш ва фаъолияти системаҳои алоқаи мудофиаи ҳудудӣ аз ҷониби мақоми ваколатдор дар соҳаи мудофиаи ҳудудӣ муайян карда мешавад.

6. ТАЪМИНОТИ МОДДИЮ ТЕХНИКӢ ВА МОЛИЯВИИ МУДОФИАИ ҲУДУДӢ

43. Таъминоти сохторҳои ҳарбии мудофиаи ҳудудӣ бо силоҳ, лавозимоти ҷангӣ, техникаи ҳарбӣ ва махсус аз ҳисоби Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, дигар воситаҳои моддӣ аз ҳисоби мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ амалӣ карда мешавад.

44. Таъминоти моддӣ - техникии дигар сохторҳои қудратие, ки дар ҳалли масъалаҳои мудофиаи ҳудудӣ иштирок мекунанд, бо тартиби дар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайяншуда амалӣ карда мешавад.

45. Чорабиниҳои мудофиаи ҳудудии аҳамияти маҳаллидошта аз ҳисоби буҷёти маҳаллӣ маблағгузорӣ карда мешавад.

46. Чорабиниҳои мудофиаи ҳудудие, ки бо ташаббуси худи ташкилотҳо дар мувофиқа бо мақоми ваколатдор бо мақсади устувории фаъолият ва омодагии онҳо гузаронида мешаванд, аз ҳисоби ташкилотҳо маблағгузорӣ карда мешаванд.

 

Утверждено

указом Президента

Республики Таджикистан

от 21 декабря 2017 года, №970

ПОЛОЖЕНИЕ О ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ОБОРОНЕ

1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1. Положение о территориальной обороне разработано в целях реализации статьи 23 Закона Республики Таджикистан "Об обороне" и определяет организационно - правовые нормы в области территориальной обороны в Республике Таджикистан, устанавливает основные принципы, полномочия и обязанности государственных органов, организаций, независимо от их организационно - правовой формы и должностных лиц Республики Таджикистан в этой области.

2. В настоящем Положение используются следующие основные понятия:

- территориальная оборона - комплекс общегосударственных военных и специальных мероприятий по защите суверенитета, территориальной целостности и конституционного строя Республики Таджикистан;

- план территориальной обороны - план мероприятий, утвержденный Президентом Республики Таджикистан план мероприятий, направленный на реализацию мер по территориальной обороне Республики Таджикистан по защите суверенитета, территориальной целостности и конституционного строя Республики Таджикистан для поддержания режима военного положения;

- уполномоченный орган в области территориальной обороны - государственный орган, осуществляющий государственную политику в области территориальной обороны;

- органы управления территориальной обороной - организационно - штатные структуры, создаваемые на базе органов государственного, военного и местного управления для организации территориальной обороны, руководства, её развёртывания и ведения;

- пункты управления штабом зоны (района) территориальной обороны - оборудованное место, с которого руководящий состав и должностные лица органов управления территориальной обороны осуществляют управление подчиненными силами;

- средства управления - средства проводной и радиосвязи, средства передачи информации, предназначенные для управления силами территориальной обороны;

- силы территориальной обороны - стрелковые батальоны (роты), сводные мобильно-истребительные отряды (группы), аварийно - спасательные отряды, отряды (группы) самообороны;

- воинские формирования зон (районов) территориальной обороны - стрелковые батальоны, (роты) зон (районов) территориальной обороны, формируемые с развёртыванием территориальной обороны местными органами военного управления для выполнения задач территориальной обороны.

3. Целью территориальной обороны является:

- охрана и оборона государственной границы и другие важные государственные объекты от нападении противника;

- придание обороне государства всенародного характера;

- создание условий  для устойчивого функционирования государственных органов и организаций, установления и поддержания режимов чрезвычайного и военного положения;

- повышение возможностей военной организации государства при возникновении военной угрозы и в военное время.

4. Задачами территориальной обороны являются:

- прикрытие и оборона участков государственной границы вне полос ответственности районов боевых действий соединений и частей Вооруженных Сил Республики Таджикистан;

- охрана и оборона важных государственных объектов;

- охрана и оборона сооружений на линии связи;

- предотвращение и пресечение диверсий и террористических актов;

- обеспечение введения и поддержания режима чрезвычайного и военного положения;

- борьба с незаконными вооруженными формированиями и диверсионно - разведывательными силами агрессора;

- содержание, охрана и обеспечение маршрутов выдвижения войск, организация комендантской службы;

- участие в ликвидации последствий диверсионно-террористических актов, массовых беспорядков и применения противником оружия;

- выполнение отдельных боевых задач совместно с другими военными структурами Республики Таджикистан.

5. Силами территориальной обороны являются:

- воинские формирования (стрелковые батальоны (роты)), формируемые органами местного военного управления из числа граждан, пребывающих в запасе 2-3 разрядов;

- сводные мобильные истребительные отряды (группы), создаваемые из числа сотрудников территориальных органов внутренних дел, государственной службы охраны "Мухофиза" Министерства внутренних дел Республики Таджикистан, внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Таджикистан;

- отряды (группы) самообороны районов территориальной обороны, создаваемые из числа жителей местного населения;

- отряды и группы самообороны организаций, учреждений и предприятий, формируемые из числа сотрудников организаций, учреждений и предприятий независимо от форм собственности;

- военизированная охрана организаций, личный состав частных охранных учреждений;

- аварийно-спасательные отряды, создаваемые из числа личного состава территориальных штабов Комитета по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороны при Правительстве Республики Таджикистан, внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Таджикистан, работников медицинских учреждений, пожарной охраны, открытой акционерной холдинговой компании "Барки Точик", учреждений водоканала.

2. ПОЛНОМОЧИЯ ПРЕЗИДЕНТА РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН И ГОСУДАРСТВЕННЫХ ОРГАНОВ В ОБЛАСТИ ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ОБОРОНЫ

6. Президент Республики Таджикистан:

- осуществляет общее руководство деятельностью государственных органов в области территориальной обороны в Республике Таджикистан;

- определяет уполномоченный орган в области территориальной обороны;

- определяет цели и задачи территориальной обороны в Республике Таджикистан;

- рассматривает отчет Правительства Республики Таджикистан по вопросам территориальной обороны;

- издает указы по вопросам территориальной обороны;

- утверждает план территориальной обороны Республики Таджикистан;

- утверждает типовую инфраструктуру зон (районов) территориальной обороны;

- посредством уполномоченного органа осуществляет руководство территориальной обороной;

- осуществляет иные полномочия в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.

7. Правительство Республики Таджикистан:

- определяет согласованное функционирование и взаимодействие государственных органов в области территориальной обороны;

- устанавливает задачи местных исполнительных органов государственной власти по обеспечению территориальной обороны и мероприятий по территориальной обороне;

- принимает в пределах своих полномочий постановления и распоряжения в области территориальной обороны и обеспечивает их исполнение;

- определяет порядок обеспечения воинских формирований территориальной обороны материальными средствами, их создания и содержания в мирное время, на период нарастания военной угрозы и в ходе отражения агрессии;

- определяет порядок и источники финансирования проводимых мероприятий по подготовке и развертыванию территориальной обороны;

- организует и обеспечивает проведение военных и командно-штабных учений (тренировок) по территориальной обороне и выполнение мероприятий плана территориальной обороны Республики Таджикистан;

- устанавливает порядок статистической отчетности в области территориальной обороны;

- организует разработку и обеспечивает выполнение государственных программ по обеспечению воинских формирований территориальной обороны перспективными средствами, развитию системы связи территориальной обороны, строительству и совершенствованию пунктов управления штабами зон (районов) территориальной обороны;

- осуществляет контроль за деятельностью министерств и ведомств, местных исполнительных органов государственной власти в области территориальной обороны.

8. Уполномоченный орган в области территориальной обороны является Министерство обороны Республика Таджикистан и он осуществляет формирование государственной политики в области территориальной обороны и контроль за её выполнением соответствующими государственными органами и организациями.

9. Министерство обороны Республика Таджикистан в рамках своих полномочий:

- организует территориальную оборону, издает приказы (распоряжения) в области территориальной обороны, обязательные к исполнению  государственными органами управления и организациями, местными исполнительными органами государственной власти;

- совместно с исполнительными органами государственной власти разрабатывает план территориальной обороны Республики Таджикистан, утверждает планы территориальной обороны зон территориальной обороны;

- координирует деятельность местных исполнительных органов государственной власти, местных органов военного управления в области территориальной обороны;

- осуществляет контроль за формированием сил и средств территориальной обороны, развертыванием и ведением территориальной обороны;

- определяет номенклатуру и объемы вооружения, военной и специальной техники, предназначенной для обеспечения формирования воинских формирований территориальной обороны, порядок их хранения и восполнения;

- организует и проводит подготовку должностных лиц местных органов государственной власти, военного управления по вопросам территориальной обороны;

- осуществляет подготовку и накопление военно - обученного ресурса воинских формирований территориальной обороны;

- разрабатывает нормативные правовые акты в области территориальной обороны; осуществляет контроль за готовностью выполнения мероприятий зон (районов) территориальной обороны;

- несет ответственность за состояние готовности территориальной обороны в Республике Таджикистан.

10. Министерства, государственные комитеты и другие государственные органы в области территориальной обороны (другие государственные органы управления):

- участвуют в планировании применения подведомственных сил, осуществляют их подготовку в интересах решения задач территориальной обороны;

- назначают в состав органов управления территориальной обороны соответствующих должностных лиц;

- создают и содержат запасы материальных средств, обеспечивающие применение подчиненных сил по плану территориальной обороны;

- участвуют в пределах своих полномочий в разработке нормативных правовых актов в области территориальной обороны.

11. Местные исполнительные органы государственной власти в области территориальной обороны:

- организуют подготовку, развертывание и ведение территориальной обороны в соответствующих административно - территориальных единицах;

- руководят подготовкой территориальной обороны организаций, деятельность которых находится в сфере их ведения;

- создают и содержат запасы материальных средств, обеспечивающие формирование органов управления территориальной обороны и воинских частей территориальной обороны;

- определяют перечень объектов, подлежащих охране и обороне в системе территориальной обороны, организуют и проводят мероприятия по обеспечению их функционирования в особых условиях;

- координируют деятельность организаций на подведомственной территории в интересах решения задач территориальной обороны;

- участвуют в пределах своих полномочий в разработке нормативных правовых актов в области территориальной обороны;

- в соответствии с планами территориальной обороны и в установленном законодательством Республики Таджикистан порядке организуют своевременное оповещение и явку граждан, подлежащих призыву, поставку техники, транспортных и других материальных средств;

- несут ответственность за состояние территориальной обороны в административно - территориальных единицах;

- обеспечивают обязательное исполнение нормативных правовых актов Республики Таджикистан о территориальной обороны подведомственными организациями, должностными лицами, гражданами;

- осуществляют иные полномочия в рамках решения задач территориальной обороны в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.

12. Руководители организаций, учреждений, предприятий:

- формируют отряды (группы) самообороны, осуществляют их подготовку к выполнению задач по предназначению;

- осуществляют подготовку подведомственных объектов к охране и обороне и их функционированию в особых условиях;

- участвуют в пределах своих полномочий в разработке нормативных правовых актов в области территориальной обороны;

- принимают участие в мероприятиях территориальной обороны;

- организуют и выполняют иные задачи в соответствии с распоряжениями начальников зон (районов) территориальной обороны.

3. ОРГАНИЗАЦИОННЫЕ ОСНОВЫ ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ОБОРОНЫ

13. Основу территориальной обороны составляет решение на территориальную оборону, которое утверждается Президентом Республики Таджикистан в составе комплекта документов плана обороны государства.

14. Организация территориальной обороны включает:

- сбор информации, анализ и оценку обстановки;

- принятие решения о территориальной обороне Республики Таджикистан;

- постановку задач государственным и местным органам управления на подготовку, развертывание и ведение территориальной обороны;

- планирование территориальной обороны;

- всестороннее обеспечение задач (мероприятий) территориальной обороны;

- проведение воспитательно-политической и нравственно-психологической работы с личным составом сил территориальной обороны и населением;

- организацию взаимодействия и управления силами территориальной обороны.

15. Общее руководство территориальной обороной осуществляет Президент Республики Таджикистан, подготовку, развертывание и ведение территориальной обороны организует уполномоченный орган в области территориальной обороны.

16. Непосредственное руководство территориальной обороной в административно-территориальных единицах осуществляют руководители местных исполнительных органов государственной власти.

17. Территориальная оборона Республики Таджикистан делится на четыре зоны территориальной обороны:

- зона территориальной обороны № 1 - Горно-Бадахшанская автономная область;

- зона территориальной обороны № 2 - Хатлонская область;

- зона территориальной обороны № 3 - Согдийская область;

- зона территориальной обороны № 4 - городов и районов республиканского подчинения и города Душанбе.

18. Зоны территориальной обороны состоят из районов территориальной обороны (город Душанбе, как район сосредоточения основных усилий со своим штабом включает четыре района территориальной обороны). Районы территориальной обороны включают сектора территориальной обороны.

19. Границы зон, районов, секторов территориальной обороны совпадают с границами соответствующих административно-территориальных единиц.

20. Право проверки боевой и мобилизационной готовности зон (районов) территориальной обороны предоставлено Президенту Республики Таджикистан, министру обороны и начальнику Генерального штаба Вооруженных Сил Республики Таджикистан-первому заместителю министра обороны Республики Таджикистан.

21. Режим организации и реализации территориальной обороны, а также защита информации о проводимых мероприятиях осуществляется- в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.

4. ПОДГОТОВКА И ПЛАНИРОВАНИЕ ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ОБОРОНЫ

22. Подготовка территориальной обороны включает:

- организацию территориальной обороны;

- подготовку системы управления территориальной обороны;

- подготовку сил территориальной обороны;

- подготовку системы материально - технического (ресурсного) обеспечения территориальной обороны.

23. Подготовка территориальной обороны подразделяется на заблаговременную и непосредственную подготовку:

- заблаговременная подготовка проводится в мирное время;

- непосредственная подготовка осуществляется в ходе развертывания территориальной обороны. Порядок и содержание мероприятий заблаговременной и непосредственной подготовки определяется уполномоченным органом.

24. План зоны территориальной обороны подписывается начальником зоны территориальной обороны и начальником штаба зоны территориальной обороны, утверждается уполномоченным органом в области территориальной обороны.

25. План района территориальной обороны подписывается начальником района территориальной обороны и начальником штаба района территориальной обороны, утверждается начальником зоны территориальной обороны.

26. Структуру и содержание планов территориальной обороны зон (районов) территориальной обороны определяет уполномоченный орган в области территориальной обороны.

27. Задачи органам государственного управления и начальникам зон территориальной обороны по подготовке, развертыванию и ведению территориальной обороны доводятся директивами уполномоченного органа в области территориальной обороны, на основании которых осуществляется планирование территориальной обороны в зонах территориальной обороны.

28. Задачи начальникам районов территориальной обороны по подготовке, развертыванию и ведению территориальной обороны определяются боевыми распоряжениями начальников соответствующих зон территориальной обороны.

5. СИСТЕМА УПРАВЛЕНИЯ ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ОБОРОНЫ

29. Система управления территориальной обороны состоит из:

- органов управления;

- пунктов управления;

- средств управления.

30. К органам управления территориальной обороной в мирное время относятся:

- уполномоченный орган в области территориальной обороны;

- местные исполнительные органы государственной власти

- местные органы военного управления (военные комиссариаты областей, городов и районов),

31. К органам управления территориальной обороной с развёртыванием территориальной обороны относятся: 

 - уполномоченный орган в области территориальной обороны;

- штабы зон, районов территориальной обороны.

32. Начальниками зон территориальной обороны являются:

- зоны территориальной обороны №1 - председатель Горно-Бадахшанской автономной области;

- зоны территориальной обороны №2 - председатель Хатлонской области;

- зоны территориальной обороны № 3 - председатель Согдийской области;

- зоны территориальной обороны № 4 - Премьер-министр Республики Таджикистан.

33. Руководители органов силовых структур на местах также являются заместителями начальника зоны территориальной обороны по соответствующему направлению деятельности силового ведомства.

34. Руководители организаций, обеспечивающие силы территориальной обороны материальными средствами (услугами), являются помощниками начальника зоны территориальной обороны по занимаемой должности.

35. Начальниками районов (секторов) территориальной обороны являются:

- в районах территориальной обороны - председатели соответствующих городов и районов (район сосредоточения основных усилий с четырьмя районами территориальной обороны города Душанбе - первый заместитель председателя города Душанбе);

- в секторах территориальной обороны - председатели джамоатов, руководители государственных унитарных жилищно-эксплуатационных предприятий.

36. Начальники районов территориальной обороны подчиняются начальнику зоны территориальной обороны и начальнику штаба зоны территориальной обороны - первому заместителю начальника зоны территориальной обороны, ему подчиняются начальники секторов территориальной обороны, силы территориальной обороны соответствующих районов территориальной обороны.

37. В ходе развертывания территориальной обороны на базе военных комиссариатов областей (районов) формируются штабы зон (районов) территориальной обороны.

38. Военный комиссар области (района, города) по занимаемой должности является начальником штаба зоны (района) территориальной обороны - первым заместителем начальника зоны (района) территориальной обороны.

39. В состав штаба зоны территориальной обороны на должности заместителей начальника зоны назначаются заместители руководителей территориальных управлений силовых структур на должности заместителей начальника штаба зоны назначаются заместители командиров соединений дислоцирующихся на территории области.

40. Организацию  работы штабов зон (районов) территориальной обороны на пунктах управления определяет уполномоченный орган в области территориальной обороны.

41. Материально - техническую основу системы управления составляет система связи территориальной обороны, базирующаяся на проводных линиях республиканской сети связи, а также системах связи силовых ведомств и организаций, участвующих в решении задач территориальной обороны.

42. Порядок подготовки, развертывания и функционирования системы связи территориальной обороны определяется уполномоченным органом в области территориальной обороны.

6. МАТЕРИАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЕ И ФИНАНСОВОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ОБОРОНЫ

43. Обеспечение воинских формирований территориальной обороны вооружением, боеприпасами, военной и специальной техникой осуществляется за счет Министерства обороны Республики Таджикистан, другими материальными средствами за счет местных органов государственной власти.

44. Материально - техническое обеспечение других силовых ведомств, участвующих в решении задач территориальной обороны, осуществляется в порядке, определенном законодательством Республики Таджикистан.

45. Финансирование территориальной обороны осуществляется за счет средств местного бюджета.

46. Мероприятия по территориальной обороне, проводимые по инициативе самих организаций в согласовании с уполномоченным органом в целях повышения устойчивости их функционирования и готовности, финансируются за счет собственных средств организаций.