Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз "3" июни соли 2014, № 354
тасдиқ шудааст
Қоидаҳои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ ва хизматрасонии коммуналӣ
1. Муқаррароти умумӣ
(қарори Ҳукумати ҶТ аз 02.03.2023 № 82)
1. Қоидаҳои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ ва хизматрасонии коммуналӣ (минбаъд-Қоидаҳо) муносибатҳои байни иҷрокунандагон ва истеъмолкунандагони хизматҳо оид ба пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ, хизматрасонии коммуналӣ ва таъмин бо захираҳои дахлдорро танзим намуда, тартиби пешниҳод ва пардохти хизматрасониҳо, ҳуқуқу ӯҳдадорӣ ва масъулияти истеъмолкунандагон ва иҷрокунандагонро муайян менамояд.
2. Дар Қоидаҳои мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода карда мешаванд:
а) иҷрокунанда:
- ташкилоте, ки дар моликият ё идоракунии амалиётиаш фонди манзил, иншоот ва шабакаҳои муҳандисӣ қарор дорад ва ба вазифаҳои ӯ пешниҳоди хизматрасониҳои коммуналӣ ба истеъмолкунанда дохил мешавад ва ё ваколатдор аст, ки вазифаҳои иҷрокунандаро барои истеъмолкунандагони дар фонди манзил ва иншооти дигари давлатӣ ё ғайридавлатӣ истиқоматкунанда анҷом диҳад;
- корхонаи пешниҳодкунандаи хизматрасониҳои коммуналӣ ба истеъмолкунандагони дар фонди манзил истиқоматкунанда;
- хадамоти манзилию коммуналӣ, ки оид ба таъмин намудани истеъмолкунандагони дар фонди манзил истиқоматкунанда, бо хизматрасониҳои коммуналӣ шартномаҳо мебандад;
б) истеъмолкунанда - шахси воқеӣ ё ҳуқуқие, ки ният дорад мол (иҷрои кор, хизматрасонӣ)-ро фармоиш диҳад ё харидорӣ намояд, ё худ онҳоро танҳо барои эҳтиёҷоти шахсӣ, оилавӣ, рӯзғор ва ғайра, ки бо анҷом додани фаъолияти соҳибкорӣ алоқаманд намебошанд, истифода намояд ();
в) шабакаҳои дохилӣ (дохилибиноӣ) - шабакаҳои аз дохили биноҳо ва ё қитъаи замин гузаранда, ки расонидани маҳсулотро ба асбобҳои истеъмолкунанда таъмин мекунанд;
г) сарҳади масъулияти истифодабарӣ - хатти ҷудошудаи ҷузъиёти шабакаҳои муҳандисӣ аз рӯи нишонаҳои ӯҳдадорӣ (масъулият) барои истифода ва хизматрасонии техникии ҷузъиёти мазкур, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар гашта, дар шартнома дарҷ гардидаанд;
д) қобилияти гузарониш - имконияти шабакаҳои муҳандисӣ оид ба гузаронидан ва қабул намудани миқдори муайяни захираҳо дар реҷаи муқарраршуда дар вақти муайян;
е) маҳсулот - нерӯи барқ, оби хунук ва гарм, гази табиӣ, нерӯи гармӣ дар шакли оби гарм, ки барои пешниҳоди хизматрасониҳо оид ба таъмини барқ, гармӣ, газ, об ва таҳвили маҳсулот истифода мешаванд;
ж) шабакаҳои муҳандисӣ - маҷмӯи иншооти молу мулкие, ки бевосита дар ҷараёни пешниҳоди захираҳо истифода мешаванд;
з) нақшаи шабакаҳо - нақшаи тамоми шабакаҳои муҳандисии барои дастрасии умум кушода, ки мақоми меъморӣ ва шаҳрсозӣ бо тартиби ҳатмӣ дар асоси ҷойгиркунии иншооти сохтмонии мавҷуда ва тарҳрезишаванда дар соҳаи таъмини барқ, гармӣ, газ, об ва канализатсия тартиб медиҳанд;
и) шабакаҳои аз ҷиҳати технологӣ ба ҳам пайвастгардида шабакаҳои муҳандисии ба ташкилотҳо бо ҳуқуқи соҳибмулкӣ ва ё дигар асосҳои қонунӣ тааллуқдошта, ки нуқтаҳои тарафайни пайвастшавӣ доранд ва дар системаи ягонаи технологии таъмини барқ, гармӣ, газ, об ва канализатсия иштирок менамоянд;
к) нуқтаи пайвастшавӣ - ҷой дар иншооти сохтмонӣ ва ё қитъаи замин барои пайвастшавии асбобҳо ба шабакаҳои муҳандисии таъминкунандаи барқ, гармӣ, газ, об ва канализатсия;
л) хизматрасонии техникӣ - маҷмӯи чорабиниҳо, ки азназаргузаронии муоинавӣ, хизматрасониҳои ҷорӣ ва садамавии шабакаҳои муҳандисиро дар бар мегирад;
м) шартҳои техникӣ - ҳуҷҷате, ки нуқтаи пайвастшавиро ба шабакаҳои муҳандисӣ муайян намуда, барои пайвастшавии сарборӣ (тавоноӣ), сарчашмаи таъминот, нишондодҳои баранда ва ё қабулкунанда, тарзу усул ва ҷадвали танзимкунанда, нишондодҳо ва талаботи асосие, ки бояд барои пайвастшавии иншооти сохтмонӣ (ё таҷдидшаванда) ба шабакаҳои муҳандисӣ иҷро шаванд ва ба истеъмолкунанда кафолати пайвастшавиро ба шабакаҳои муҳандисӣ диҳанд. Шартҳои техникӣ аз ҷониби ташкилоте, ки дар зербанди "а"-и банди мазкур пешбинӣ шудааст дода мешавад.
3. Қоидаҳои мазкур нисбат ба истеъмолкунандагон ва иҷрокунандагони хизматрасонӣ оид ба таъмини гарми, барқ, газ ва обу канализатсия новобаста аз тобеияти идоравиашон шаклҳои моликият ва ҳуқуқию ташкилии онҳо татбиқ карда мешавад.
4. Қоидаҳои мазкур инчунин нисбат ба ҳолатҳое, ки дар натиҷаи сохтмони (ё таҷдиди) шабакаҳои муҳандисӣ ва ё таҷҳизот оид ба истеҳсоли маҳсулот зарурати пайвастшавии муваққатӣ ва ё доимӣ ба шабакаҳои муҳандисии аз ҷиҳати технологӣ ба ҳам алоқаманд ба миён меояд, татбиқ карда мешаванд.
5. Расмиёти пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ ва хизматрасонии коммуналӣ марҳилаҳои зеринро дар бар мегирад:
- гирифтани шартҳои техникӣ дар доираи додани супоришҳои меъморию банақшагирӣ барои тарҳрезии иншоот тибқи Қоидаҳои мазкур ва бо дарназардошти талаботи Тартиби анҷом додани расмиёти маъмурӣ вобаста ба амалӣ намудани фаъолияти шаҳрсозӣ;
- ба имзо расонидани шартномаи барои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ ва хизматрасонии техникии онҳо;
- пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ.
2. Тартиби гирифтани шартҳои техникӣ
6. Шартҳои техникӣ барои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ аз ҷониби иҷрокунанда дар асоси дархости мақомоти маҳаллии меъморӣ ва шаҳрсозӣ ё истеъмолкунанда дода мешаванд.
7. Ҳангоми таҷдид, дигаршаклӣ, азнавтарҳсозии иншоот, ки ба афзоиш ва ё коҳишёбии миқдори захираҳои зарурии истифодашаванда алоқаманд нестанд, гирифтани шартҳои нави техникӣ талаб карда намешавад.
8. Дархост бояд номгӯйи мақомоти маҳаллии меъморӣ ва шаҳрсозӣ ё истеъмолкунанда макони ҷойгиршавӣ ва суроғаи почтавии онро бо замимаи нусхаи ҳуҷҷатҳои аз ҷониби истеъмолкунанда ба мақомоти маҳаллии меъморӣ ва шаҳрсозӣ барои гирифтани шартҳои техникӣ пешниҳодшуда дар бар гирад.
9. Талаб намудани пешниҳоди дигар ҳуҷҷатҳо манъ аст.
10. Иҷрокунанда, ки истифодабарии шабакаҳои муҳандисиро амалӣ мекунад, ӯҳдадор аст дар давоми 10 рӯзи корӣ баъд аз гирифтани дархост ва ҳуҷҷатҳои ба он замимашаванда ба мақомоти маҳаллии меъморӣ ва шаҳрсозӣ ё истеъмолкунанда шартҳои техникӣ оид ба имконияти пайвастшавии иншооти тарҳрезишуда ба шабакаҳои муҳандисию техникиро бо нишон додани ҷойи пайвастшавӣ равона намояд.
11. Дар сурати муайян шудани номувофиқатии тавоноии дархостшуда ба шарту талаботи мавҷуда, иҷрокунанда ӯҳдадор аст, ки дар мӯҳлати пешбинишудаи банди 10 Қоидаҳои мазкур аз рӯзи гирифтани дархост ба мақомоти маҳаллии меъморӣ ва шаҳрсозӣ ё истеъмолкунанда оид ба номувофиқатии тавоноии дархостшуда бо нишон додани сабабҳои номувофиқатӣ хулоса пешниҳод намояд.
12. Мавҷуд набудани имконият барои пайваст шудан ба шабакаҳои муҳандисӣ наметавонад барои рад кардани дархост ҷиҳати додани супоришҳои меъморию банақшагирӣ шавад.
13. Шартҳои техникӣ бояд дорои маълумоти зерин бошанд:
- номгӯй ва суроғаи иншоот;
- нуқтаҳои пайвастшавӣ;
- тавоноӣ дар ҳар як нуқтаи пайвастшавӣ;
- ҳадди ниҳоии сарборӣ дар ҳар як нуқтаи пайвастшавӣ;
- мӯҳлати амали шартҳои техникӣ;
- мӯҳлати пайвастшавии иншооти сохтмонӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ;
- талаботи махсус ва иловагии техникӣ.
14. Иҷрокунандае, ки шартҳои техникиро ба истеъмолкунанда додааст, ҳуқуқ надорад, ки шартҳои онро тағйир диҳад ва ё иҷрои онҳоро қатъ намояд.
15. Дар сурати мавҷуд набудани имконияти пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ дар маҳалли нишондода, аз ҷониби иҷрокунанда бояд дигар имкониятҳои таъмини муҳандисии иншоот нишон дода шавад.
16. Гирифтани дигар шартҳои техникӣ барои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ, ки Қоидаҳои мазкур пешбинӣ накардаанд, талаб карда намешавад.
17. Пайвастшавии иншооти сохтмонӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ бе гирифани шартҳои техникӣ ва бастани шартнома манъ аст.
18. Пешниҳоди шартҳои техникӣ ба мақомоти маҳаллии меъморӣ ва шаҳрсозӣ ё истеъмолкунанда аз ҷониби иҷрокунанда ройгон аст.
19. Дар сурати ба миён омадани зарурати зиёд намудан ва ё кам кардани тавоноии қаблан иҷозатдодашуда, шахси воқеӣ ва ё ҳуқуқӣ ба иҷрокунанда, ки бо ӯ дар бораи хизматрасонии коммуналӣ шартнома бастааст, дархости хаттии дахлдор пешниҳод менамояд.
20. Иҷрокунанда, ки бо ӯ дар бораи пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ шартнома баста шудааст, ӯҳдадор аст дар давоми 5 рӯзи корӣ аз лаҳзаи воридшавии дархост шартҳои техникии навро бе тағйир додани нуқтаи пайвастшавӣ ва бе қатъ кардани шартҳои техникии пештар додашуда, ба истеъмолкунанда пешниҳод намояд.
21. Ҳангоми зарурат бояд дар давоми 5 рӯзи корӣ аз лаҳзаи пешниҳоди шартҳои техникии нав ба шартномаи пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ тағйироти дахлдор ворид карда шавад.
3. Мӯҳлати амали шартҳои техникӣ
22. Шартҳои техникӣ ба мӯҳлати се сол дода мешавад ва аз лаҳзаи бастани шартнома дар бораи пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ ва пайвастшавии иншоот ба шабакаҳои муҳандисӣ қатъ мегарданд.
23. Мӯҳлати амали шартҳои техникӣ мумкин аст дар асоси дархост ба мӯҳлати як сол дароз карда шавад.
24. Маълумот оид ба мавҷудияти тавоноӣ ва шабакаҳои муҳандисии вуҷуддошта ва банақшагирифташуда, инчунин оид ба расмиёти пайвастшавии иншооти сохтмонӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ бо дархости шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ аз ҷониби мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар давоми 5 рӯзи корӣ аз лаҳзаи муроҷиати онҳо ба таври ройгон пешниҳод карда мешавад.
4. Тартиби пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ
25. Пайвастшавии иншооти сохтмонаш (ё таҷдидаш) анҷомёфта ба шабакаҳои муҳандисӣ то қабули иншоот барои истифода тибқи зинаҳои зерин сурат мегирад:
- пешниҳоди ариза оид ба имзо расонидани шартнома дар бораи пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ ва пайвастшавии иншоот ба шабакаҳои муҳандисӣ;
- аз ҷониби истеъмолкунанда ва иҷрокунанда имзо шудани шартномаҳо дар бораи пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ ва пайвастшавии иншоот ба шабакаҳои муҳандисӣ дар асоси санади муайянсозии сарҳади масъулияти истифодабарии иншооти ба шабакаҳои муҳандисӣ пайвастшаванда;
- пешниҳоди маҳсулот.
26. Барои пайваст намудани иншоот ба шабакаҳои муҳандисӣ истеъмолкунанда ба иҷрокунанда бо ариза ҳуҷҷатҳои зеринро пешниҳод менамояд:
- шартҳои техникӣ;
- барои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ шаҳодатномаи бақайдгирии давлатӣ, ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ваколати шахсе, ки аризаро аз номи истеъмолкунанда ба имзо расонидааст;
- барои шахси воқеӣ- шиноснома;
- ҳуҷҷатҳои иҷрои корҳо (санадҳои иҷрои корҳои ноаёни хатҳои муҳандисӣ).
27. Аз истеъмолкунанда талаб кардани дигар ҳуҷҷатҳо манъ аст.
28. Иҷрокунанда ариза ва ҳуҷҷатҳои ба он замимашударо қабул намуда, дарҳол ба истеъмолкунанда ҳуҷҷати тасдиқкунандаи қабули ин ҳуҷҷатҳоро медиҳад.
29. Иҷрокунанда дар давоми 5 рӯзи корӣ аз рӯзи ворид шудани ариза мутобиқати ҳуҷҷатҳоро ба талаботи муқаррарнамудаи банди 26 омӯхта, дар ҳолати муайян кардани номутобиқатии ҳуҷҷатҳои пешниҳодшуда ба талаботи банди мазкур ӯҳдадор аст, ки дар ҳамин мӯҳлат истеъмолкунандаро дар бораи номутобиқатии ошкоргардида ба таври хаттӣ огоҳ намояд.
30. Ариза дар бораи пайвастшавии иншоот ба шабакаҳои муҳандисӣ бояд дар давоми 5 рӯзи корӣ аз рӯзи гирифтани ариза баррасӣ карда шавад.
31. Дар доираи мӯҳлати баррасии ариза мутобиқати иҷрои корҳо оид ба ҷойгирсозии шабакаҳо ба талаботи муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз назар гузаронида мешавад, сарҳади моликият ё тобеияти мувозинавӣ бо истеъмолкунанда мувофиқа карда мешавад.
32. Дар натиҷаи азназаргузаронӣ ва мувофиқасозӣ истеъмолкунанда ва иҷрокунанда санади дахлдорро оид ба мутобиқатӣ ба имзо мерасонанд, ки асос барои бастани шартнома оид ба пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ ва хизматрасонии техникии шабакаҳои муҳандисӣ ба ҳисоб меравад.
33. Иҷрокунанда дар давоми 5 рӯзи корӣ бо истеъмолкунанда дар хусуси пешниҳоди хизматрасонии коммуналӣ ва хизматрасонии техникӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ шартнома ба имзо мерасонад.
34. Иҷрокунанда дар давоми 5 рӯзи корӣ, аз рӯзи ба имзо расидани шартнома иншоотро ба шабакаҳои муҳандисӣ пайваст намуда, пас аз он ба шабакаҳои муҳандисӣ расонидани хизмати асосии техникиро оғоз менамояд.
35. Пайвастшавии иншоот ба шабакаҳои муҳандисӣ дар асоси шартномаи дутарафа амалӣ карда мешавад.
5. Тартиби пешниҳод ва пардохти хизматрасонӣ
36. Низоми пешниҳоди хизматрасониҳо ба истеъмолкунандагон бояд дар ҳолати тайёрии доимӣ қарор дошта бошад, ба истиснои ҳолатҳои зерин:
- ҳангоми гузаронидани корҳои таъмир ва профилактикӣ (аз тарафи иҷрокунанда мутобиқи меъёру қоидаҳои сохтмонӣ, қоидаҳои истифодабарии техникӣ, муқаррарот дар бораи гузаронидани таъмири ҷорию асосӣ ва дигар ҳуҷҷатҳои меъёрии муқарраргардида);
- дар вақти танаффус дар давраи гармидиҳӣ барои низомоти гармидиҳӣ, ки аз тарафи иҷрокунанда бо дарназардошти шароити обу ҳаво муқаррар мегарданд;
- ҳангоми рӯй додани офатҳои табиӣ ва ҳолатҳои фавқулодда, ки аз иҷрокунанда вобастагӣ надоранд.
37. Иҷрокунанда ӯҳдадор аст ба истеъмолкунанда хизматрасонии сифатнок ба талаботи ҳатмии меъёрҳо ва стандартҳо, қоида ва ҷавобгӯи меъёрҳои санитарӣ, шартҳои шартнома, инчунин маълумот оид ба хизматрасониҳои пешниҳоднамудаи иҷрокунандаро расонад.
38. Хусусиятҳои истеъмолӣ ва реҷаи пешниҳоди хизматрасонӣ бояд ба меъёрҳои муқарраршудаи зерин мутобиқат намоянд:
- аз рӯи гармидиҳӣ - ба ҳарорати ҳаво дар хонаҳои истиқоматӣ ҳангоми иҷрои чорабиниҳо оид ба гарм кардани истиқоматгоҳҳо мутобиқи меъёрҳои амалкунанда ва қоидаҳо;
- аз рӯи таъминоти барқ - ба нишондиҳандаи нерӯи барқ аз рӯи стандартҳои амалкунанда;
- аз рӯи таъминоти газ - ҳаҷми таъминоти газ аз рӯи стандартҳои амалкунанда;
- аз рӯи таъминоти оби хунук - аз рӯи хусусият ва таркиби оби интиқолшаванда, инчунин ҳисоби хароҷоти об дар нуқтаи тақсим, бояд ба талаботи гигиенӣ ҷавобгӯ бошанд;
- аз рӯи таъминоти оби гарм - ба талаботи беҳдоштӣ аз рӯи таркиб, хусусият ва дараҷаи гармкунии оби интиқолшаванда, инчунин аз рӯи ҳисоби хароҷоти об дар нуқтаи тақсим;
- аз рӯи канализатсия - мутобиқат ба равонасозии обҳои ганда.
39. Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, ки аз рӯи бехатарии хизматрасониҳо ба истеъмолкунанда назорат мебаранд ҳуқуқ доранд, ки ба воҳидҳои ҳудудии худ вазифаи амалисозии аниқ кардани ҳаҷми хусусиятҳои истеъмолӣ, тартиби хизматрасонӣ ва сатҳи муқаррар намудани кафолати сифатро бо дарназардошти таркиб ва фарсудашавии фондҳои асосии таъиноти коммуналӣ, шароити иқлимӣ ва дигар шароити маҳаллии нуқтаи аҳолинишин супоранд. Иҷрокунанда дар бораи қарорҳои қабулшуда ва тасҳеҳоти дахлдори ҳаҷми пардохти хизматрасониҳо тавассути воситаҳои ахбори омма истеъмолкунандаро қабл аз як моҳ то ба расмият даровардани қарори қабулшуда бояд огоҳ кунад.
40. Иҷрокунанда вазифадор аст, ки дар шакли аёнӣ ва дастрас маълумотро дар бораи Қоидаҳои мазкур, хизматҳои расонидашаванда ва нархҳои онҳо, шартҳои пардохт, реҷаю тартиби пешниҳоди хизматрасониҳо, хусусиятҳои истеъмолии онҳо, мавҷудияти сертификат ба хизматрасониҳое, ки онро талаб мекунанд, таъмин намояд.
41. Хизматрасониҳо ба истеъмолкунанда ба таври музднок тибқи шартнома ва Қоидаҳои мазкур расонида мешаванд.
42. Дар шартнома инҳо инъикос меёбанд:
- сифати хизматрасониҳо, реҷаи пешниҳоди хизматрасониҳо ва ҳаҷмҳои меъёрии истеъмол;
- тартиб ва мӯҳлати бартараф кардани носозӣ ва садамаҳо дар доираи масъулияти истифодабар;
- андоза ва шартҳои муқарраргардидаи пардохтҳо, давраи ҳисобу китоб ва мӯҳлати пешбурди пардохт, ҷаримаи аҳдшиканӣ барои сари вақт напардохтани ҳаққи хизматрасониҳо;
- ҷавобгарии иҷрокунанда барои сари вақт бартараф накардан ва пешниҳоди хизматрасониҳо;
- тавсифи техникии таҷҳизоти муҳандисии бинои истиқоматӣ, инчунин нишондиҳандаи муайянкунандаи тавоноии ҳадди ниҳоии асбобу дастгоҳҳо ва мошинҳои барқию маишӣ;
- ҳуқуқ ва ӯҳдадорӣ ва масъулияти иҷрокунанда ва истеъмолкунанда;
- шартҳои қатъ гардидани хизматрасониҳо.
43. Номгӯи хизматрасониҳое, ки ба истеъмолкунанда пешниҳод карда мешаванд, аз рӯи дараҷаи (сатҳи) ободонии иншоот муайян карда мешаванд.
44. Ҳаҷми пардохти хизматрасониҳо аз ҷониби иҷрокунанда дар мувофиқа бо мақоми ваколатдор оид ба сиёсати зиддиинҳисорӣ муқаррар карда мешавад, агар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигарро пешбинӣ накарда бошад.
45. Давраи ҳисобот барои пардохти ҳаққи хизматрасониҳо дар як моҳи тақвимӣ муқаррар карда мешавад. Пардохт то 10-уми моҳи баъд аз он амалӣ карда мешавад. Ҳаққи хизматрасониҳо ба таври муназзам дар давоми сол пардохт карда мешавад, агар дар шартнома тартиби дигар пешбинӣ нашуда бошад.
46. Шакли пардохти хизматрасониҳо дар мувофиқа бо истеъмолкунанда ва иҷрокунанда ба таври нақдӣ ё ғайринақдӣ сурат мегирад. Пардохт ба таври нақдӣ ба воситаи ҳуҷҷати махсуси пардохт бо истифодаи мошинҳои назоратию хазинавӣ анҷом дода мешавад.
47. Дар сурати мавҷуд будани дастгоҳи баҳисобгирии истеъмолкунандагон пардохти хизматрасонӣ метавонад бевосита ба худи иҷрокунанда сурат гирад. Ҳамзамон муносибатҳои муқаррарнамудаи Қоидаҳои мазкур барои истеъмолкунанда ва иҷрокунанда дар қисми ӯҳдадориҳо ҳуқуқ ва масъулиятҳояшон нигоҳ дошта мешаванд, ки он бояд дар шартнома инъикос ёбад.
48. Ҳангоми мувофиқат накардани хизматрасонӣ ба талаботи сифати муқарраргардидаи шартнома ҳаққи пардохт низ аз ҷониби истеъмолкунанда мутаносибан кам мегардад.
49. Феҳристи номувофиқатиҳо ва андозаи онҳо, андозаи камшавии онҳо ва тартиби ба қайд гирифтани номувофиқатӣ, инчунин шартҳои тавсиявии кам кардани ҳаққи пардохти хизматрасониҳо дар сурати паст гардидани сифати хизматрасонии коммуналӣ ба истеъмолкунандагон аз тарафи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ якҷоя бо воҳидҳои ҳудудии онҳо муқаррар карда мешаванд.
6. Тартиби истифода аз хизматрасониҳо
50. Тартиби истифода аз хизматрасониҳо бояд дар асос ва мутобиқи Қоидаҳои мазкур ва шартнома сурат гирад.
51. Назорати истифодаи дурусти хизматрасониҳо аз тарафи иҷрокунанда мутобиқи шартнома амалӣ карда мешавад.
7. Ҳуқуқу ӯҳдадориҳои истеъмолкунанда ва иҷрокунандаи хизматрасониҳо
52. Истеъмолкунанда ҳуқуқ дорад:
- ба гирифтани хизматрасониҳои сифаташ муқарраршуда, ки барои ҳаёт ва саломатиаш бехатар мебошанд ва ба амволи ӯ зарар намерасонанд;
- аз иҷрокунанда дар ҳаҷми пурра ҷуброни зарар ва зиёни ба ҳаёт ва саломатӣ ё амволаш, ки дар натиҷаи камбудиҳо дар пешниҳоди хизматрасониҳо расонида шудаанд, инчунин зарари маънавиро бо андоза ва тартиби мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардида талаб намояд;
- ҳангоми танаффуси хизматрасониҳо ҳаққи онро напардозад. Қатъи пардохти хаққи хизматрасониҳо иҷрокунандаро аз ҷуброни зарар ва зиёни расонидашуда озод намесозад;
- ба бартараф намудани камбудиҳои ошкоргардида дар пешниҳоди хизматрасониҳо аз ҷониби иҷрокунанда, ки дар мӯҳлати муқаррарнамудаи шартнома талаб карда мешаванд;
- ба мақомоти давлатӣ ва ё суд мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳолати вайрон кардани ҳуқукҳояш муроҷиат намояд.
53. Истеъмолкунанда ӯҳдадор аст:
- сари вақт дар мӯҳлати дар шартнома муқарраргардида ҳаққи хизматрасонии пешниҳодшударо пардохт намояд;
- хизматрасониҳоро аз рӯи таъиноти мустақимашон ба таври оқилона истифода намояд;
- амалҳоеро, ки боиси риоя накардани тартиби истифодабарии хизматрасониҳои муқаррарнамудаи шартнома ва Қоидаҳо мебошанд, анҷом надиҳад;
- талаботи бехатарии техникиро ҳангоми истифодаи хизматрасониҳо риоя намояд;
- намояндаи иҷрокунандаро барои бартарафсозии садамаҳо, санҷиши таҷҳизоти муҳандисӣ, асбобҳои ченкунӣ ва назоратӣ иҷозат диҳад.
54. Ба истеъмолкунанда манъ аст:
- бе иҷозати иҷрокунанда азнавтаҷҳизонии шабакаҳои муҳандисии дохилӣ;
- бе иҷозати хаттии иҷрокунанда пайваст ва истифода намудани дастгоҳи барқии рӯзгор ва мошинҳои иқтидорашон аз имкониятҳои техникии шабакаҳои барқии дохилии бино бештар буда, қисмҳои иловагии дастгоҳи гармидиҳӣ, симтобҳои танзимкунанда ва маҳкамшаванда, инчунин насб ва истифодаи дастгоҳ ва таҷҳизоти рӯзгор, аз ҷумла дастгоҳи инфиродии софсозии об, ки шаҳодатномаи техникӣ надоранд ва ба талаботи бехатарии истифодабарӣ ва меъёрҳои санитарию беҳдоштӣ ҷавобгӯ нестанд;
- риоя накардани ҷадвали баҳисобгирии хизматрасониҳо;
- истифодаи гармкунакҳо дар дохили системаи гармидиҳӣ, ки таъиноти бевосита нестанд (рехтани об аз низом ва дастгоҳи гармидиҳӣ).
55. Иҷрокунанда ҳуқуқ дорад:
- дар ҳолати аз ҷониби истеъмолкунанда риоя накардани мӯҳлати пардохтҳо чораҳои дар шартнома пешбинигардидаро татбиқ намояд;
- ҷараёни истифодаи хизматрасониҳоро тавассути гузаронидани муоинаи ҳолати таҷҳизоти муҳандисӣ дар истеъмолкунанда назорат кунад.
56. Иҷрокунанда ӯҳдадор аст:
- оид ба тайёр кардани лоиҳа ва бастани шартнома дар бораи хизматрасониҳо сари вақт чораҳо андешад;
- хизматрасониҳои босифати муқарраршударо (хусусиятҳои истифодабарӣ ва тартиби пешниҳод) пешкаш намояд;
- дар мувофиқа бо мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ шакли бақайдгирии дархостҳоеро (шикоятҳоеро), ки ба истеъмолкунандагон бинобар риоя накардани сифати муқарраргардидаи хизматрасониҳо ва мӯҳлати бартарафсозии камбудиҳо пешниҳод карда мешавад, муқаррар намояд;
- ҷиҳати пешгирӣ ва бартарафсозии нуқсонҳои сифати хизматрасониҳо ба истеъмолкунандагон чораҳои саривақтӣ андешад;
- дар сурати тағйир ёфтани сифати хизматрасонӣ сари вақт ба истеъмолкунандагон маълумот диҳад;
- ба вайрон гардидани ҷараёнҳои технологӣ ва паст шудани сифати хизматрасониҳо роҳ надиҳад, ҷиҳати баланд бардоштани хусусиятҳои истеъмолӣ ва сифати хизматҳои пешниҳодшаванда, инчунин истифодаи оқилонаи маҳсулоти обу барқ тадбирҳо пешбинӣ намояд.
8. Муқаррароти хотимавӣ
57. Иҷрокунанда дар ҳаҷми пурра барои, расонидани зарар ба ҳаёт саломатӣ ва амволи истеъмолкунанда дар натиҷаи беасос пешкаш накардани хизматрасонӣ, инчунин беасос баланд намудани арзиши (тарифи) хизматҳои расонидааш тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошад.
58. Иҷрокунанда барои сифати ҳизматрасониҳо мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қоидаҳои мазкур ва шартнома ҷавобгар мебошад.
59. Иҷрокунанда, истеъмолкунанда ва дигар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қоидаҳои мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Правила подключения к инженерным сетям и коммунального обслуживания
(в редакции пост. Правительства РТ от 02.03.2023 №82)
1. Общие положения
1. Правила подключения к инженерным сетям и коммунального обслуживания (далее-Правила) регулируют отношения, возникающие между исполнителями и потребителями услуг по подключению к инженерным сетям, коммунального обслуживания и снабжению соответствующими ресурсами, определяет порядок предоставления и оплаты услуг, права, обязанности и ответственность исполнителей и потребителей.
2. Основные понятия, используемые в настоящих Правилах:
а) исполнитель:
- организация, в собственности или оперативном управлении которой находятся жилищный фонд, объект и инженерные сети, и в обязанности которой входит предоставление потребителю коммунальных услуг, или уполномоченная выполнять обязанности исполнителя - для потребителей, проживающих в жилищном фонде и в других государственных или негосударственных объектах;
- предприятие, предоставляющее потребителю коммунальные услуги, для потребителей, проживающих в жилищном фонде;
- жилищно-коммунальные службы, производящие заключение договоров по обеспечению коммунальными услугами, потребителей, проживающих в жилищном фонде;
б)потребитель - физическое или юридическое лицо, имеющее намерение заказать или приобрести товары (работы, услуги), либо использующее их исключительно для личных, семейных, домашних и иных нужд, не связанных с осуществлением предпринимательской деятельности
в) внутренние (внутридомовые) сети - сети, проходящие внутри здания или по земельному участку, обеспечивающие подачу продукции к приборам потребления;
г) граница эксплуатационной ответственности - линия раздела элементов инженерных сетей по признаку обязанностей (ответственности) за эксплуатацию и техническое обслуживание данных элементов, устанавливаемая в соответствии, с законодательством Республики Таджикистан и отраженная в договоре;
д) пропускная способность - возможность инженерных сетей пропустить и принять определенное количество ресурсов при заданном режиме за определенное время;
е) продукции - электрическая энергия, холодная и горячая вода, природный газ. тепловая энергия в виде горячей воды, используемые для предоставления услуг по электро-, тепло-, газо-, водоснабжению и поставке продукции;
ж) инженерные сети - совокупность имущественных объектов, непосредственно используемых в процессе предоставления ресурсов;
з) схема сетей - схема всех инженерных сетей, открытая для общего доступа, составляемая органом архитектуры и градостроительства в обязательном порядке на основании размещения существующего и планируемого объектов строительства в области электроснабжения, теплоснабжения, газоснабжения, водоснабжения и канализации;
и) технологически связанные сети принадлежащие организациям на правах собственника или ином законном основании инженерные сети, имеющие взаимные точки подключения и участвующие в единой технологической системе электро-, тепло-, газо-, водоснабжения и канализации;
к) точка подключения - место в объекте строительства или земельного участка для соединения объектов к сетям электро-, тепло-, газо-, водоснабжения и канализации;
л) техническое обслуживание - комплекс мероприятий, включающий в себя профилактический осмотр, текущее и аварийное обслуживание инженерных сетей;
м) технические условия - документ, определяющий точку подключения к инженерным сетям, разрешаемую к подключению нагрузку (мощность), источник снабжения, параметры носителя или приемника, метод и график регулирования, основные параметры и требования, которые следует исполнить для подключения объекта строительства (или реконструкции) к инженерным сетям, и гарантирующий потребителю подключение к инженерным сетям. Технические условия выдается со стороны организации, предусмотренного в подпункте "а", настоящего пункта.
3. Настоящие Правила распространяются на потребителей и исполнителей услуг по тепло-, электро-, газо-, водоснабжению и канализации, независимо от их ведомственной принадлежности, форм собственности и организационно-правовой формы.
4. Настоящие Правила применяются также в случаях, когда в результате строительства (реконструкции) инженерных сетей, либо оборудований по производству продукции требуется временное или постоянное подключение к технологически связанным инженерным сетям.
5. Процедуры подключения к инженерным сетям и предоставления коммунальных услуг включают в себя следующие этапы:
- получение технических условий проходит в рамках выдачи архитектурно-планировочных заданий на проектирование объекта в соответствии с настоящими Правилами и с учетом требовании Порядка исполнения административных процедур, связанных с осуществлением градостроительной деятельности;
- заключение договоров для подключения к инженерным сетями их техническое обслуживание;
- подключение к инженерным сетям.
2. Порядок получения технических условий
6. Выдача технических условий на подключение к инженерным сетям производится со стороны исполнителя на основании запроса местного органа архитектуры и градостроительства или потребителя.
7. При реконструкции, перепрофилировании, перепланировке объекта, не связанного с увеличением и уменьшением количества потребления необходимых ресурсов, получение новых технических условий не требуется.
8. Запрос должен содержать наименование местного органа архитектуры и градостроительства или потребителя, его местонахождение и почтовый адрес с приложением копии документов, представленных потребителем в местный орган архитектуры и градостроительства на получение технических условий.
9. Требовать предоставления иных документов запрещается.
10. Исполнитель, осуществляющий эксплуатацию инженерных сетей, обязан в течение 10 рабочих дней после получения запроса и прилагаемых к ней документов, направить в местный орган архитектуры и градостроительства или потребителю технические условия о возможности подключения проектируемого объекта к инженерным сетям, с указанием места присоединения.
11. В случае установления несоответствия запрашиваемых мощностей имеющимся условиям и требованиям, исполнитель обязан в предусмотренном сроке пункта 10 настоящих Правил со дня получения запроса направить местному органу архитектуры и градостроительства или потребителю заключение о несоответствии запрашиваемых мощностей с указанием причин несоответствия.
12. Отсутствие возможности подключения к инженерным сетям не может служить основанием для отказа в выдаче архитектурно-планировочного задания.
13. Технические условия должны содержать следующие данные:
- наименование и адрес объекта;
- точки подключения;
- мощность в каждой точке подключения;
- максимальная нагрузка на каждую точку подключения;
- сроки действия технических условий;
- сроки подключения объекта строительства к инженерным сетям;
- особые и дополнительные технические, требования.
14. Исполнитель, выдавший технические условия потребителю, не имеет право изменить выданные условия или прекратить их исполнение.
15. При отсутствии возможности подключения объекта к инженерным сетям в указанном месте, исполнителем должны быть указаны иные варианты инженерного обеспечения объекта.
16. Не требуется получение иных технических условий на подключение к инженерным сетям, не предусмотренных настоящими Правилами.
17. Подключение объекта строительства к инженерным сетям без получения технических условий и заключения договора не допускается.
18. Представление местным органам архитектуры и градостроительства или потребителю технических условий исполнителем осуществляется бесплатно.
19. В случае возникновения необходимости увеличения или уменьшения ранее разрешенной мощности, физическое или юридическое лицо направляет соответствующий письменный запрос исполнителю, с которым заключен договор о предоставлении коммунальных услуг.
20. Исполнитель, с которым заключен договор о предоставлении коммунальных услуг, в течение 5 рабочих дней с момента поступления запроса обязан представить потребителю новые технические условия без изменения точек подключения и прекращения ранее выданных технических условий.
21. В случае необходимости в течение 5 рабочих дней с момента выдачи новых технических условий должны быть внесены соответствующие изменения в договор о предоставлении коммунальных услуг.
3. Сроки действия технических условий
22. Технические условия выдаются сроком на три года и прекращают свое действие с момента заключения договора о предоставлении коммунальных услуг и подключения объекта к инженерным сетям.
23. Сроки действия технических условий могут быть продлены на срок до одного года, на основании запроса.
24. Информация о наличии существующих и планируемых мощностей и инженерных сетях, а также о процедуре подключения объектов строительства к инженерным сетям предоставляется по запросам физических и юридических лиц, местными исполнительными органами государственной власти бесплатно в течение 5 рабочих дней с момента их обращения.
4. Порядок подключения к инженерным сетям
25. Подключение объекта, завершенного строительством (или реконструкцией), к инженерным сетям осуществляется до приема объекта в эксплуатацию по следующим этапам:
- подача заявления о подписании договоров о предоставлении коммунальных услуг и подключении объекта к инженерным сетям:
- подписание потребителем и исполнителем договоров о предоставлении коммунальных услуг и подключении объекта к инженерным сетям, на основании акта об определении границы ответственности эксплуатации объектов, подключенных к инженерным сетям;
- подача продукции.
26. Для подключения объекта к инженерным сетям потребитель направляет исполнителю заявление для заключения договора о подключении с приложением копии следующих документов:
- технических условий;
- для юридических и физических лиц свидетельства о государственной регистрации, документа, подтверждающего полномочия лица, подписавшего заявление от имени потребителя;
- для физического лица - паспорта;
- документация об исполнительных работах (актов скрытых работ инженерных сетей).
27. Требование других документов от потребителя, запрещается.
28. Исполнитель принимает заявления и прилагаемые документы, незамедлительно выдает потребителю документ, удостоверяющий принятие заявления и прилагаемых документов.
29. Исполнитель в течение 5 рабочих дней со дня поступления заявления изучает соответствие представленных документов требованиям, установленным в пункте 26, в случае определения несоответствия представленных документов требованиям указанного пункта, обязан в этот срок письменно уведомить потребителя о выявленных несоответствиях.
30. Заявление на подключение объекта к инженерным сетям должно быть рассмотрено в течение 5 рабочих дней со дня получения заявления.
31. В пределах сроков рассмотрения заявления осуществляется осмотр на соответствие выполненных работ по прокладке сетей требованиям, установленным законодательством Республики Таджикистан, согласовываются границы балансовой принадлежности или собственности инженерных сетей с потребителем.
32. По результатам осмотра и согласования потребитель и исполнитель подписывают соответствующий акт о соответствии, являющийся основанием для заключения договора о предоставлении коммунальных услуг и техническое обслуживание инженерных сетей.
33. Исполнитель в течение 5 дней подписывает с потребителем договор о предоставлении коммунальных услуг и технического обслуживания инженерных сетей.
34. Исполнитель в течение 5 рабочих дней со дня подписания договора, осуществляет подключение объекта к инженерным сетям и после этого начинает капитальное техническое обслуживание инженерных сетей,
35. Подключение объекта к инженерным сетям осуществляется на основании двустороннего договора.
5. Порядок предоставления и оплаты услуг
36. Система предоставления услуг потребителей должна быть в постоянной готовности к обслуживанию, за исключением следующих случаев:
- при проведении ремонтных и профилактических работ (устанавливаются исполнителем в соответствии с действующими строительными нормами и правилами, правилами технической эксплуатации, положениями о проведении текущих и капитальных ремонтов и другими нормативными документами);
- во время перерывов на межотопительный период для систем отопления, устанавливаемые исполнителем исходя из климатических условий;
- при проишествии стихийных бедствий, а также чрезвычайных ситуаций, не зависящих от исполнителя.
37. Исполнитель обязан предоставить потребителю услуги, соответствующие по качеству обязательным требованиям нормативов и стандартов, санитарных правил и норм и условиям договора, а также информации об услугах, предоставляемых исполнителем.
38. Потребительские свойства и режим предоставления услуг должны соответствовать следующим установленным нормативам:
- по теплоснабжению - температуре воздуха в жилых помещениях при условии выполнения мероприятий по утеплению помещений, согласно действующим нормам и правилам;
- по электроснабжению - параметрам электрической энергии по действующему стандарту;
- по газоснабжению - объёмы обеспечения газа по действующему стандарту;
- по холодному водоснабжению - по свойствам и составу подаваемой воды, а также расчетному расходу воды в точке забора, должны соответствовать гигиеническим требованиям;
- по горячему водоснабжению- гигиеническим требованиям по составу, свойствам и температуре нагрева подаваемой воды, а также расчетному расходу воды в точке забора;
- по канализации - соответствие отведению сточных вод.
39. Местные исполнительные органы государственной власти осуществляющие контроль за безопасностью для потребителя услуг, вправе поручить своим территориальным подразделениям функции по осуществлению уточнения параметров потребительских свойств, режим предоставления услуг и установления гарантированного уровня качества с учетом мощности состава и износа основных фондов коммунального назначения, климатических и других местных условий населенного пункта. О принятых решениях и соответствующей корректировке размеров оплаты услуг исполнитель обязан посредством средств массовой информации оповещать потребителей за один месяц до введения принятого решения в действие.
40. Исполнитель обязан обеспечить в наглядной и доступной форме информацию о настоящих Правилах, об оказываемых услугах и тарифах на них, об условиях оплаты, режиме предоставления услуг и их потребительских свойствах, наличии сертификата в отношении услуг, подлежащих сертификации.
41. Услуги предоставляются потребителю на возмездной основе в соответствии с договором и настоящими Правилами.
42. В договоре отражаются:
- качество услуг, режим предоставления услуг и нормативные объемы потребления;
- порядок и сроки устранения неисправностей и аварий в пределах ответственности использования;
- установленные размеры и условия оплаты, расчетный период и сроки внесения платежей, неустойка за несвоевременную оплату услуг;
- ответственность исполнителей за несвоевременное устранение и предоставление услуг;
- технические характеристики инженерного оборудования жилых помещений, в том числе определяющие максимальную мощность электробытовых машин, приборов, аппаратуры;
- права, обязанности и ответственность исполнителя и потребителя;
- условия прекращения оказания услуг.
43. Состав услуг, предоставляемых потребителю, определяется степенью благоустройства объекта.
44. Размер оплаты услуг устанавливается исполнителем по согласованию с уполномоченным органом по антимонопольной политике, если законодательством Республики Таджикистан не предусмотрен иной порядок.
45. Расчетный период для оплаты услуг устанавливается в один календарный месяц. Платежи производятся до 10 числа следующего за ним месяца. Плата за услуги вносится равномерно в течение года, если иное не оговорено договором.
46. Форма оплаты услуг в наличном или безналичном порядке определяется по соглашению между потребителем и исполнителем. Оплата в наличном порядке производится с помощью специального платежного документа с применением контрольно-кассовых машин.
47. При наличии приборов учета у потребителей допускается производить оплату услуг непосредственно исполнителю. При этом установленные Правилами отношения исполнителя и потребителя в части обязанностей, прав и ответственности сохраняются, что подлежит отражению в договоре.
48. При отклонении качества услуг от требований, установленных договором, оплата потребителем соответственно уменьшается.
49. Перечень отклонений и их величина, величина их уменьшения и порядок оформления отклонения, а также рекомендуемые условия снижения оплаты при снижении качества коммунальных услуг потребителю устанавливаются местными исполнительными органами государственной власти совместно с их территориальными подразделениями.
6. Порядок пользования услугами
50. Пользование услугами должно осуществляться на основе и в соответствии с настоящими Правилами и договором.
51. Контроль за правильностью пользования услугами осуществляется исполнителем в соответствии с договором.
7. Права и обязанности потребителя и исполнителя услуг
52. Потребитель имеет право:
- на получение услуг установленного качества, безопасных для его жизни и здоровья, не причиняющих вреда его имуществу;
- требовать от исполнителя возмещения в полном объеме убытков и вреда, причиненного жизни, здоровью или имуществу вследствие недостатков в предоставлении услуг, а также морального вреда в размере и порядке, установленных в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
- не производить оплату услуг за время перерывов. Прекращение оплаты не освобождает исполнителя от возмещения нанесённых убытков и вреда;
- на устранение выявленных недостатков в предоставлении услуг со стороны исполнителя, требуемых в установленные договором сроки;
- обратиться в государственные или судебные органы в соответствии с законодательством Республики Таджикистан, в случае нарушения его прав.
53. Потребитель обязан:
- своевременно, в установленные договором сроки, оплачивать предоставленные услуги;
- рационально использовать услуги по их прямому назначению;
- не совершать действий, нарушающих порядок пользования услугами, установленный договором и настоящими Правилами;
- соблюдать требования техники безопасности при пользовании услугами;
- допускать представителя исполнителя для устранения аварии, осмотра инженерного оборудования, приборов учета и контроля.
54. Потребителю запрещается:
- переоборудовать внутренние инженерные сети без разрешения исполнителя;
- устанавливать, подключать без письменного разрешения исполнителя и использовать электробытовые приборы и машины мощностью, превышающей технические возможности внутридомовой электрической сети, дополнительные секции приборов отопления, регулирующую и запорную арматуру, а также подключать и использовать бытовые приборы и оборудование, включая индивидуальные приборы очистки воды, не имеющие технических паспортов (свидетельств), не отвечающие требованиям безопасности эксплуатации и санитарно-гигиеническим нормативам;
- нарушать имеющиеся схемы учета услуг;
- использовать теплоносители в системах отопления не по прямому назначению (производить слив воды из системы и приборов отопления).
55. Исполнитель имеет право:
- применять меры, предусмотренные договором, в случае нарушения потребителем сроков платежей;
- осуществлять контроль за потреблением услуг путем проведения осмотров состояния инженерного оборудования у потребителя.
56. Исполнитель обязан:
- своевременно принимать меры по подготовке проекта и заключению договора на предоставление услуг;
- предоставлять услуги установленного качества (потребительских свойств и режима предоставления);
- установить по согласованию с местными исполнительными органами государственной власти форму регистрации требований (претензий), предъявляемых потребителем в связи с нарушением установленного качества услуг и срока устранения недостатков;
- принимать своевременные меры по предупреждению и устранению нарушений качества предоставляемых услуг потребителю;
- своевременно информировать потребителей об изменении качества услуг;
- не допускать нарушений технологических процессов и снижения качества услуг, предусматривать меры по повышению потребительских свойств и качества предоставляемых услуг, а также рациональному использованию водных и энергетических ресурсов.
8. Заключительные положения
57. Исполнитель несет ответственность в полном объеме за вред, причиненный жизни, здоровью или имуществу потребителя в результате не оказания без основания услуг, а также безосновательного повышения размера тарифа оказанных услуг в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
58. Исполнитель несет ответственность за качество предоставления услуг в соответствии с законодательством Республики Таджикистан, настоящими Правилами и договором.
59. Исполнитель, потребитель и другие юридические и физические лица за нарушение требований настоящих Правил несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
