Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 21 июли соли 1997 № 327
тасдиқ шудааст
Низомномаи Комиссияҳои соҳавӣ оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок
1. Ҳамин Низомнома ваколатҳои комиссияҳои соҳавиро оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок муайян ва фаъолияти онҳоро танзим менамояд.
2. Комиссияҳои соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи принципи соҳави дар он мақомоти идории ҷумҳури, ки иктишоф ва коркарди конҳои канданиҳои фоиданокро амали менамоянд, таъсис дода мешаванд.
Таъсиси комиссияҳои байниидорави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок дар байни якчанд идораи тахассусашон мушобеҳ, ки шумораи корхонаҳои онҳо кам аст, ҳаҷми кори онҳо доир ба иктишоф ва истихроҷи канданиҳои фоиданок зиёд нест, иҷозат дида мешавад.
3. Вазифаҳои асосии комиссияҳои соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок иборатанд аз:
- тасдиқи параметрҳо сифати ашъёи хоми маъдани ва захираҳои канданиҳои фоиданоки конҳо, ки ба Номгӯи канданиҳои фоиданок ва миқьёси ҳадди ақали конҳои кашфшудае, ки аз тарафи Комиссияи давлати оид ба захираҳои канданиҳои фоиданоки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон (Комиссияи давлатии захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон) тасдиқ карда мешавад, дохил нашудаанд;
- тасдиқи арзъёбии параметрҳои сифати ашъёи хоми маъдани аз рӯи натиҷаҳои корҳои ҷустуҷӯию арзъёби;
- тасдиқи параметрҳои сифати муваққатии ашъёи хоми маъдани аз рӯи натиҷаҳои иктишофи пешаки;
- тасдиқи афзоиши оперативии захираҳо ва аз як категория ба категорияи дигар гузаронидани онҳо, ки дар натиҷаи иҷрои корҳои истифодабари ва иктишофи дар конҳои таҳти истифода маълум гардидаанд;
- тасдиқи афзоиши оперативии захираҳои конҳои инкишофшаванда то хатми пурраи иктишофи онҳо ва ба тасдиқи Комиссияи давлатии захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон расидани захираҳои кашфшуда;
- баррасии маводи аз ҳисоби корхонаҳои истихроҷи ашъёи хоми маъдани баровардани захираҳои канданиҳои фоиданоке, ки аҳамияти саноатии худро гум кардаанд, ҳамчунин захираҳои канданиҳои фоиданоке, ки ҳангоми иҷрои корҳои ҷустуҷӯию геологи ва истифодабарии минбаъда тасдиқ нашудаанд;
- баррасии мавод бо супориши Комиссияи давлати оид ба захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон.
4. Комиссияҳои соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок дар фаъолияти худ қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, қарорҳои Маҷлиси Оли ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, асноди меъёрии соҳави, ҳамчунин дастурҳо ва дастуруламалҳои Комиссияи давлати оид ба захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамин Низомномаро дастури амал қарор медиҳанд. Роҳбарии методи ба кори комиссияҳои соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок ва назорат аз болои кор дар мавриди тасдиқи параметрҳои сифат ва захираҳои канданиҳои фоиданок аз тарафи Комиссияи давлати оид ба захираҳои фонданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон ба роҳ монда мешавад.
5. Комиссияҳои соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок мутобиқи вазифаҳои асосии ба зиммаи онҳо гузошташуда:
- ҳангоми зарурат экспертизаи хулосаҳои техникию иқтисоди, асосномаҳои техникию иқтисоди ва гузоришҳои техникию иқтисодиеро, ки параметрҳои сифати ашъёи хоми маъданиро асоснок мекунанд ви маводи ҳисобу китоби захираҳоро ташкил мекунанд;
- аз тарафи иҷрокунандагон дар маҷлиси комиссия дифоъ намудани хулосаҳои техникию иқтисоди, асосномаҳои техникию иқтисоди ва гузоришҳои техникию иқтисодиро, ки параметрҳои сифати ашъёи хоми маъданиро асоснок мекунанд ва маводи ҳисобу китоби захираҳоро бо ширкати ташкилотҳои манфиатдор ташкил мекунанд;
- дараҷаи омӯхта шудани конҳои канданиҳои фоиданок ва эътимоднокии захираҳои барои тасдиқ пешниҳодшударо муайян менамоянд;
- аз рӯи маводи пешниҳодгардида самаранокии корҳои иҷрошудаи ҷустуҷӯию геологи, корҳо оид ба омӯзиши нишондиҳандаҳои сифатии ашъёи хоми маъдани, хусусиятҳои литологию физики ҷинсҳои дарунгир, хусусиятҳои физикии люидҳо, гази табий, таҳқиқоти гидрогеологи, инженерию геологи, экологи ва дигар тадқиқотро таҳлил ва арзъёби мекунанд. Оид ба рафъи камбудиҳои ошкоршуда тавсияҳо медиҳанд;
- натиҷаҳои баррасии маводи ҳисобу китоби захираҳои ашьёи хомро таҳлил ва ҷамъбаст мекунанд, дар бобати боло бурдани сифат ва самаранокии корҳои ҷустуҷӯию геологи, ихтисори мӯҳлатҳои иктишофи конҳои канданиҳои фоиданок ва омезиш додани корҳои иктишофи бо истифодабари тавсияҳо таҳия менамоянд.
6. Комиссияҳои соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок ҳуқуқ доранд, ки:
- мутахассисони идора, ташкилотҳои тобеи онро ҷиҳати ширкат дар экспертизаҳо ва маҷлисҳои комиссия ҷалб намоянд, ҳамчунин мутахассисони корхонаҳои истихроҷи маъдан, институтҳои илмию таҳкиқоти, ташкилотҳои лоиҳакашӣ ва ғайра, инчунин мутахассисонро аз кишварҳои ИДМ бо мақсадҳои мазкур даъват намоянд. Музди экспертиза аз тарафи ташкилоте, ки маводро барои тасдиқ пешниҳод мекунад, пардохта мешавад;
- аз ташкилотҳои тобеи худ пешниҳоди маводи иловагии геологи, техникию иқтисоди ва дигар маводи аввалияро, ки барои санҷиши асоснокии параметрҳои сифати ашъёи хоми маъдани ва ҳисобу китоби захираҳои канданиҳои фоиданок заруранд, талаб намоянд.
7. Иҷрои қарорҳои комиссияи соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок дар бобати масъалаҳое, ки ба салоҳияти онҳо мансубанд, барои тамоми ташкилоту корхонаҳои ин идора ҳатмист. Қарорҳои комиссияи соҳавиро оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок, агар онҳо ба таснифбандии қабулшудаи захираҳо за конҳои канданиҳои фоиданок ё дигар асноди дастурдиҳанда мухолиф бошанд, Комиссияи давлати оид ба захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби назорат бекор мекунад.
8. Комиссияи соҳавиро оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок роҳбари идора ё муовини ӯ (раиси комиссия) сарвари мекунад. Ҳайати шахсии комиссия аз тарафи роҳбари идора аз ҷумлаи мутахассисони намоёни идора тасдиқ карда мешавад. Ба ҳайати комиссия метавонанд мутахассисони баландихтисос аз институтҳои лоиҳакашию ҷустуҷӯи ва ташкилоту корхонаҳои геологи ва истихроҷи маъдан аз берун ба ҳайси аъзои он даъват карда шаванд. Теъдоди аъзои комиссия наметавонад аз 5 нафар камтар бошад.
9. Маводе, ки ба комиссияи соҳавӣ оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок пешниҳод шудааст, бо ширкати муаллифон, намояндагони ташкилотҳои манфиатдор ва ҳангоми зарурат - экспертҳо барраси карда мешавад. Маҷлисҳои комиссия ба шарте доир карда мешаванд, ки на камтар аз 2/3 ҳиссаи аъзои комиссия дар онҳо ҳозир бошанд. Қарори комиссия бо аксарияти овоз қабул карда мешавад. Дар ҳолате, ки баъзе аъзои комиссия ақидаи худро дошта бошанд ва бо қарори қабулкардаи комиссия мувофиқ набошанд, онҳо ҳақ доранд, ки дар бобати қарор ба Комиссияи давлатии захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон арз намоянд.
10. Мундариҷа, барасмиятдарори ва тартиби ба барраси ва тасдиқи комиссияи соҳави оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок пешниҳод намудани мавод дар хусуси асоснок кардани параметрҳои сифати ашъёи хоми маъдани ва ҳисобу китоби захираҳои канданиҳои фоиданок аз тарафи идора бо дарназардошти талабот, дастурҳо ва дастуруламалҳои ҷории Комиссияи давлатии захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.
11. Комиссияи соҳавӣ оид ба захираҳои канданиҳои фоиданок бояд маводро дар муддати як моҳ аз рӯзи ворид шудани он баррасӣ намояд. Қарорҳои комиссия дар шакли протоколҳои бо мӯҳри нишондори идора тасдиқшуда дар 5 нусха ба расмият дароварда мешаванд, ки 2 нусхаи онҳо ба ташкилоти маводро ба барраси пешниҳод карда, 1 нусха ба Комиссияи давлатии захираҳои канданиҳои фоиданоки Ҷумҳурии Тоҷикистон (ба ғайр аз протоколҳои афзоиши оперативи), 1 нусха ба Фонди давлатии маълумоти геологи оид ба қаъри замини Ҷумҳурии Тоҷикистон ирсол мегарданд. Як нусхаи онҳо дар идора боқи мемонад.
12. Захираҳои канданиҳои фоиданоки аз ҷониби комиссияи соҳавӣ тасдиқшуда бояд ба ҳисоби давлатӣ гирифта, ба Баланси давлатии захираҳои канданиҳои фоиданок дохил карда шаванд.
ПОЛОЖЕНИЕ
О ведомственных комиссиях по запасам полезный ископаемых
1. Настоящее Положение определяет полномочия и регулирует деятельность ведомственных комиссий па запасам полезных ископаемых.
2. Ведомственные комиссии по запасам полезных ископаемых создаются по решению Правительства Республики Таджикистан по отраслевому принципу в государственных органах управления республики, осуществляющих разведку и разработку месторождений полезных ископаемых.
Допускается создание межведомственных комиссий по запасам полезных ископаемых нескольких родственных ведомств с малым числом предприятий и небольшими объёмами выполняемых работ по разведке и добыча полезных ископаемых.
3.Основными задачами ведомственных комиссий по запасам полезных ископаемых являются:
- утверждение кондиций на минеральное сырьё и запасов полезных ископаемых месторождений, не вошедших в Перечень полезных ископаемых и минимальных масштабов разведанных месторождений, подлежащих утверждению в Государственной комиссии по запасам полезных ископаемых при Правительстве Республики Таджикистан /ГКЗ Республики Таджикистан;
- утверждение оценочных кондиций на минеральное сырье по результатам поисково-оценочных работ;
- утверждение временных кондиций на минеральное сырьё по результатам предварительной" разведки;
- утверждение оперативных приростов запасов и их перевод из одной категории в другую, полученных в результате проведения эксплуатационных и разведочных работ на эксплуатируемые месторождениях;
- утверждение оперативных приростов запасов по разведуемым месторождениям до полного завершения их разведки и утверждения разведанных запасов в ГКЗ Республики Таджикистан;
- рассмотрение материалов списания в установленном порядке с учёта предприятий по добыче минерального сырья запасов полезных ископаемых, утративших промышленное значение, а также неподтвердившихся при последующих геологоразведочных и эксплуатационных работах;
- рассмотрение материалов по поручению ГКЗ Республики Таджикистан.
4. Ведомственные комиссии по запасам полезных ископаемых в своей деятельности руководствуются законами Республики Таджикистан, Постановлениями Маджлиси Оли и Правительства Республики Таджикистан, ведомственными нормативными актами, а также инструкциями и указаниями ГКЗ Республики Таджикистан и настоящим Положением.
Методическое руководство работой ведомственных комиссий по запасам полезных ископаемых и контроль за их работой по утверждению кондиций и запасов полезных ископаемых осуществляет ГКЗ Республики Таджикистан.
5. Ведомственные комиссии по запасам полезных ископаемых в соответствии с возложенными на них основными задачами:
- организуют при необходимости экспертизу технико-экономических соображений, технико-экономических обоснований и технико-экономических докладов, обосновывающих кондиций на минеральное сырье и материалов подсчёта запасов полезных ископаемых;
- организуют защиту исполнителями на заседании комиссии Технико-экономических соображений, технико-экономических обоснований и технико-экономических докладов, обосновывающих кондиции на минеральное сырье и материалов подсчёта запасов с участием заинтересованных организаций;
- определяют степень изученности месторождений полезных ископаемых, достоверность представленных на утверждение запасов;
- анализируют и оценивают по представленным материалам эффективность выполненных геологоразведочных работ, работ по изучению качественных показателей минерального сырья, литолого физических свойств вмещающих пород, физических свойств флюидов, природного газа, гидрогеологических, инженерно-геологических, технологических, экологических и других исследований. Дают рекомендации по ликвидации выявленных недостатков;
- анализируют и обобщают результаты рассмотрения материалов подсчёта запасов минерального сырья и разрабатывают рекомендации по повышению качества и эффективности геологоразведочных работ и по сокращению сроков разведки месторождений полезных ископаемых, совмещению разведочных работ с эксплуатацией.
6. Ведомственные комиссии по запасам полезных ископаемых имеют право:
- привлекать специалистов ведомства, подведомственных ему организаций, а также приглашать специалистов горнодобывающих предприятий, научно-исследовательских институтов, проектных организаций и других, а также специалистов из стран СНГ, для участия в проведении экспертиз и заседаний комиссии. Оплата экспертиз производится за счёт организаций, представляющих материалы на утверждение;
- требовать от подведомственных организаций представления дополнительных геологических, технико -экономических и других первичных материалов, необходимых для проверки обоснования кондиций на минеральное сырьё и подсчёта запасов полезных ископаемых.
7. Решения ведомственных комиссий по запасам полезных ископаемых по вопросам, отнесённым к их компетентности, являются обязательными для всех предприятий и организаций этого ведомства.
Отмена решений ведомственных комиссий по запасам полезных ископаемых может производиться в порядке надзора ГКЗ Республики Таджикистан, если они противоречат принятой классификации запасов и месторождений полезных ископаемых или другим инструктивным документам.
8. Ведомственную комиссию по запасам полезных ископаемых возглавляет руководитель ведомства или его заместитель /председатель комиссии/. Персональный состав комиссии утверждается руководителем ведомства из ведущих специалистов ведомства. В состав комиссии /её членами/ могут приглашаться квалифицированные специалисты из проектно-изыскательских институтов и сторонних геологических и горнодобывающих организаций и предприятий. Численный состав комиссии не может быть менее 5 человек.
9. Материалы, представленные в ведомственную комиссию по запасам полезных ископаемых, рассматриваются с участием авторов, представителей заинтересованных организаций и при необходимостиэкспертов. Заседания проводятся при условии участия не менее 2/3 членов комиссии. Решение комиссии принимается большинством голосов. В случае, если отдельные члены комиссии имеют своё особое мнение и не согласны с решением, принятым комиссией, они имеют право обжаловать его в ГКЗ Республики Таджикистан.
10. Содержание, оформление и порядок представления на рассмотрение и утверждение в ведомственную комиссию по запасам полезных ископаемых материалов по обоснованию кондиций и подсчёту запасов полезных ископаемых устанавливает ведомство, исходя из действующих требований, инструкций и указаний ГКЗ Республики Таджикистан.
11. Материалы в ведомственной комиссии по запасам полезных ископаемых должны быть рассмотрены в течение одного месяца со дня поступления. Решения комиссии оформляются в виде протоколов, заверенных гербовой печатью ведомства, в 5 экз., которые направляются: организации, представившей материалы на рассмотрение - 2 экз., в ГКЗ Республики Таджикистан /кроме протоколов оперативных приростов/ - I экз, в Государственный фонд геологической информации о недрах Республики Таджикистан - I экз. Один экземпляр остаётся в ведомстве.
12. Утверждённые ведомственной комиссией запасы полезных ископаемых подлежат государственному учёту и включению в Государственный баланс запасов полезных ископаемых.
