Замимаи 1
Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 3 декабри соли 2011, № 577
тасдиқ шудааст
Барномаи давлатии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020
Тавзеҳот
1) Барномаи давлатии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020 дар асоси Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ҳифз ва истифодаи объектҳои мероси таърихию фарҳангӣ таҳия карда шудааст.
2) Ба ғайр аз ин тибқи банди 12 қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 январи соли 2011 № 23 "Дар бораи натиҷаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2010 ва вазифаҳо барои соли 2011" ва қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 апрели соли 2011, № 200 "Дар бораи Нақшаи чорабиниҳо ҷиҳати татбиқи нишондодҳое, ки дар Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 20 апрели соли 2011 баён гардидаанд" таҳия гардидани Барномаи давлатии ҳифзи мероси таьрихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020 дар назар дошта шудааст.
3) Масъули Барномаи давлатии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020 Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, мақсади он ба низом даровардан, ҳифзу нигаҳдошт ва истифодаи дурусти мероси ғайриманқули таърихию фарҳангии кишвар баҳри баланд бардоштани рӯҳияи ватандӯстӣ, худогоҳию хештаншиносии мардум ва дастраси ҷаҳони муосир гардонидани офаридаҳои таърихию фарҳангии тоҷикон ва таъмиру тармим, барқарорнамоӣ ва нигоҳдории ёдгориҳои меъмори ва бостонӣ баҳри ҳифзи таърихият ва аслияти онҳо, истифода намудан ҳамчун объектҳои туризми фарҳангӣ, ба Феҳристи умумиҷаҳонии фарҳангии ЮНЕСКО пешниҳод намудани беҳтарин ва нодиртарини онҳо, инкишофи сатҳи маънавӣ ва дониши таърихии аҳолӣ, таъмини нигаҳдошт ва истифодаи маҳсулноки мероси таърихию фарҳангии кишвар мебошад.
4) Амаликунанда ва маблағгузори Барномаи давлатии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020 Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, сармояҳои иловагии ҷалбшуда ва грантҳо мебошанд.
5) Мӯҳлати амалишавии Барнома солҳои 2012-2020-ро дар бар гирифта, дар назар дошта шудааст, ки дар ин муддат тамоми мақсад ва вазифаҳои дар он пешниҳодгашта амалӣ мегарданд.
1. Муқаррароти умумӣ
6) Иҷрои самарабахши вазифаҳои иҷтимоию иқтисодӣ дар Тоҷикистон ба раванди тармиму барқарорсозии мероси таърихию фарҳангӣ бо мақсади баланд бардоштани маърифат ва ҷаҳонбинии фарҳангии омма, бахусус наврасон ва ҷавонон, густариши худшиносию худогоҳӣ ва ифтихори миллӣ дар байни ҳамаи табақаҳои аҳолӣ нақши созандагӣ дорад. Дар навбати худ ин ёдгориҳо дар баланд бардоштани ҳисси ифтихори миллӣ, худшиносию ватандӯстӣ ва арзи сипос ба ҳунару санъати волои ниёгон, муаррифии халқи кӯҳанбунёд ва тамаддунофари тоҷик ба олами муосир мақоми хосаи худро доранд. Аз ин лиҳоз, таҳияи
Барномаи давлатии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020 (минбаъд Барнома) дастурамали муҳиме ҷиҳати ҳифзу нигаҳдошти осори ғайриманқули мероси таърихию фарҳангии кишвар хоҳад гашт.
7) Ёдгориҳои таърихию нотакрори Ҷумҳурии Тоҷикистон дер боз диққати оламиёнро ба худ ҷалб намудаанд. Баъди соҳибистиқлолии Тоҷикистон ҳар сол ҳазорон нафар сайёҳони хориҷӣ баҳри шинос шудан бо осори таърихиву фарҳангӣ ва табиати нотакрори кишвар ба ин сарзамим ташриф меоранд ва аз мероси бою рангини он баҳравар гашта, бо гузаштаву имрӯзаи халқи тоҷик аз наздик шинос мешаванд.
8) Ҳифз ва тармиму нигаҳдошти ин мерос яке аз бахшҳои муҳими сиёсати фарҳангии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад ва ба татбиқи амалии он диққати ҷидди дода мешавад. Дар тӯли 20 соли истиқлолияти кишвар дар радифи чораҷӯиҳои зарурӣ нисбати ҳифзи ёдгориҳо ва ба корҳои ободонию барқарорнамоӣ фақат аз ҳисоби буҷети давлат зиёда аз 32 ёдгориҳои бостонию меъмориро фарогир шуданд. Аз ҷумла 7 ёдгорӣ аз нав пурра барқарор гардида, 16 ёдгорӣ тармим, 4 ёдгорӣ консерватсия, 2 ёдгорӣ таъмир ва 3 осорхона сохта шуда, ҳолати ҳифзи даҳҳо ёдгориҳои дигар беҳтар гардидааст, ки дар муқоиса бо замони Шӯравӣ ин шумора хеле зиёд аст. Барои ин аз буҷети давлат 23 млн сомонӣ сарф шуд.
9) Дар ҳамин раванд ҷиҳати такмили меъёрҳои ҳуқуқӣ оид ба ҳифзи ёдгориҳои таърихию фарҳангии кишвар Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи ҳифз ва истифодаи объектҳои мероси таърихию фарҳангӣ" ва барои татбиқи он як силсила қарорҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба тасвиб расиданд, ки дар натиҷа бисёр паҳлӯҳои ҳуқуқии масоили мазкур ҳалли худро пайдо намуданд. Ҳамчунин ҳамкориҳои доимӣ ва самарабахш бо созмонҳои байналмилалии дахлдор ба ҷумҳурӣ имкон дод, ки дар самти мазкур дар арсаи байналмилалӣ мавқеи устувори худро пайдо намояд.
10) Қабул гардидани ёдгории нодири яке аз аввалин кишоварзони Осиёи Марказӣ- Саразми 5500 - сола ба Мероси умумиҷаҳонии фарҳангии ЮНЕСКО ва ба рӯйхати қаблӣ пазируфтани боз ҳашт ёдгориҳои беҳтарини ҷумҳурӣ ба монанди шаҳраки Панҷакенти қадим (асрҳои V-VIII), шаҳраки Бунҷикати қадим (асрҳои VI-IX), Қалъаи Ҳисор (асрҳои II-IX), Аҷинатеппа (асрхои VII-VIII), мадрасаи Хоҷа Машҳад (асрҳои IX-XI), шаҳраки Тахти Сангин (асрҳои IV то милод-III милодӣ), Шаҳри Ҳулбук (асрҳои IX-XI), Қалъам Ямчун (асрҳои II то милод-VII милодӣ) ҳамчун нишонаҳои нодири Шоҳроҳи бузурги абрешим шоҳиди бевоситае аз таърихи кӯҳанбунёд ва тамаддунофарини халқи тоҷик мебошанд.
Вале ба ҳамаи ин бурдбориҳо нигоҳ накарда, то ҳол дар масъалаи мазкур камбудиҳо зиёданд. Пеш аз ҳама истифодабарии замини ёдгориҳо барои сохтмонҳои гуногун, таъсиси қабристонҳо дар ҳудуди онҳо, ба заминҳои кишт ё боғу токзорҳо табдил додани онҳо, истифодаи ёдориҳо ҳамчун масолеҳи сохтмонӣ, наандешидани чораҳои зарурӣ баъди таҳқиқоти илмӣ ва ё дар натиҷаи офатҳои табии зарар дидани онҳо омилҳое мебошанд, ки дар натиҷа даҳҳо аз ин ёдгориҳо аслият ва таърихияти худро гум карда ва ё абадан аз байн рафтанд.
11) Сабаби асосии рух додани чунин ҳолатҳо аз як ҷониб дар бемасъулиятии роҳбарияти ба ъзе аз шаҳру ноҳияҳо ва паст будани сатҳи донишҳои фарҳангии қисме аз аҳли ҷомеа буда, сабаби дигари он мавҷуд набудани мақоми назоратии салоҳиятноки давлатӣ ҷиҳати татбиқи қонунгузорӣ дар самти мазкур ва назорати вазъу ҳолати мероси таърихию фарҳангӣ, аз ҷумла ёдгориҳои новобаста аз шакли моликияташон, мсбошад. Сохтори кунунии мақомоти ваколатдори ҳифзи ёдгориҳо ба талаботи имрӯза ҷавобгӯ нест ва Барномаи номбурда метавонад дар ин самт мушкилоти мавҷударо ҳаллу фасл намуда, ҷиҳати ба низом даровардан ва пурмаҳсул гардонидани фаъолияти мақомоти номбурда нақши муҳим бозад.
12) Алҳол дар қайди Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷамъ 2020 ёдгориҳои таърихию фарҳангӣ қарор доранд, ки аз ин миқдор 1278-ро ёдгориҳои бостонӣ, 300-ро меъморӣ ва 441-ро таърихӣ - монументалӣ (аз ҷумла 160 ҳайкалу нимпайкараҳо) ташкил медиҳанд. Аз шумораи номбурда шаҳру шаҳракҳои қадима-220, конҳои қадима-83, қалъаҳо70, мақбара ва масоҷиди таърихӣ-110, катибаҳои рӯисангӣ -43, тасвирҳои рӯисангӣ-15, макон ва талу теппаҳои таҳқиқнагардида -654 ададро ташкил медиҳанд.
13) Вазъияти ҷойгиршавии ёдгориҳо вобаста ба вилояту ноҳияҳои ҷумҳурӣ чунин аст:
- Шаҳри Душанбе - 34 ёдгорӣ
- Вилояти Хатлон - 581 ёдгорӣ
- Вилояти Суғд - 724 ёдгорӣ
- Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон - 251 ёдгорӣ
- Ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ - 430 ёдгорӣ.
Вале қайд бояд кард, ки маълумоти мазкур нопурра аст. Чунки аз соли 1972 то ба ҳанӯз санҷиши саросарии вазъу ҳолати ин ёдгориҳо гузаронида нашудааст ва ҳамчунин на ҳамаи ёдгориҳои дар ин муддат кашфшуда ва ё эъморгашта ба феҳристи ёдгориҳо ворид карда шудаанд. На ҳамаи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ феҳристи мукаммали ёдгориҳои худро доранд. Дар аксари шаҳру ноҳияҳо бошад, дар харитаҳои заминсозӣ ин ёдгориҳо ва мавзеъҳои муҳофизатии онҳо умуман қайд нагардидаанд. Аз ин лиҳоз, азнавбақайдгирии пурраи ёдгориҳо ва дараҷабандии онҳо ҷиҳати муайян, омӯзиш ва дар ҳолати зарурӣ тармиму таъмир, барқарорсозӣ ё маҳфузмонӣ намудани онҳо, дарёфти шаклу усулҳои дурусти ҳифз, истифодаи самаранок ва муаррифии онҳо ба ҷаҳониён талаботи замони муосир аст, ки тавассути Барномаи мазкур бояд татбиқи амалии худро ёбанд. Алҳол Барномаи мазкур 39 ёдгориҳои таърихиро фарогир аст, ки дар бурриши минтақаҳои ҷумҳурӣ ва намудҳо чунин мебошад:
- Ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ - 6 ёдгорӣ,
- Вилояти Хатлон - 12 ёдгорӣ,
- Вилояти Суғд - 13 ёдгорӣ,
- Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон - 4 ёдгорӣ.
Аз шумораи мазкур:
- калъаҳо - 15 адад.
- мадраса на масҷидҳои таърихӣ - 9 адад.
- мақбараҳо - 7 адад.
- ибодатгоҳҳо - 3 адад
- конҳо,ғорҳо, нақбҳо - 2 адад,
- шаҳракҳо - 2 адад,
- корвонсарой - 1 адад.
Аз шумораи мазкур ҳоло дар 7 ёдгорӣ корҳои тармиму барқарорнамои идома доранд,
2. Мақсад ва вазифаҳои Барнома
14) Мақсад ва вазифаҳои асосии Барномаи мазкур псш аз ҳама ба низом даровардани масъалаи ҳифз ва истифодаи дурусти мероси ғайриманқули таърихию фарҳангӣ мебошад. Вобаста ба ин, мустаҳкам намудан ва муҳайё намудани заминаи моддию техникии ёдгориҳои таърихию фарҳангӣ тавассути бақайдгирӣ, шаҳодатномадиҳӣ, муайян намудани ҳудудҳои ҳифзшаванда. сертификаткунонӣ, ворид намудан ба рӯйхати ягонаи ҷумҳуриявӣ ва хатсайрҳои туристӣ, тармим ва барқарор намудани ёдгориҳои тармимталаб мақсади асосии Барнома ба ҳисоб мераванд.
Ҳамчунин. андешидани чораҳои зарурӣ ҷиҳати татбиқи самарабахши сиёсати фарҳангии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳарчи зудтар амалӣ гардонидани санадҳои меъёрию ҳуқуқии қабулгашта ва қонуну қарорҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон роҷеъ ба соҳаи мазкур мақсади асосии Барнома мебошанд.
15) Туризми фарҳангӣ, ки дар он пеш аз ҳама ёдгориҳои таърихӣ мавқеи хоса доранд, яке аз самтҳои муҳими соҳа ба ҳисоб рафта, дар ҷалби дӯстдорони таърихи гузаштаи минтақа ва мардуми он нақши муҳим мебозад. Аз ин лиҳоз, таъсиси бахши фарҳангии микроинфраструктураи туристии онҳо яке аз вазифаҳои муҳими Барнома мебошад.
Аз ҷониби дигар, муайян намудани мақоми ҳуқуқии ҳар як ёдгорӣ, дидани чораҳои таъхирнопазир ҷиҳати ҳифзи ҳуқуқӣ ва техникии он, дарёфти роҳҳои истифодаи дуруст ва пурмаҳсули ҳар як объект, ташвиқу тарғиби онҳо, ворид намудани беҳтарини онҳо ба Мероси умумиҷаҳонии фарҳангӣ мақсади асосии Барнома мебошад.
3. Раванди асосии татбиқи Барнома
16) Раванди татбиқи Барнома дар ду давр сурат мегирад. Даври якум солҳои 2012-2015-ро дар бар гирифта, бештар корҳои ташкилӣ ва корҳои
тармимию барқарорнамоии иншоотҳои сохтмонии нотамом ва камхарҷ фарогир мебошад. Даври дуюм солҳои 2016-2020-ро дар бар гирифта бештар ба тармиму барқарорнамоии иншоотҳои бузургу зиёдхарҷ нигаронида шудааст. Барои ноил шудан ба мақсадҳои Барнома ҳарду марҳила пеш аз ҳама андешидани чораҳои зерин зарур аст:
- аз нав ба қайдгирии тамоми ёдгориҳо, сертификаткунонии онҳо ва таҳияи Феҳристи пурраи объектҳои мероси таърихию фарҳангии ҳудуди ҷумҳурӣ дар ҳамкорӣ бо мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти иҷроияи давлатӣ:
- ба роҳ мондани корҳои омӯзишӣ - таҳқиқӣ ва тармиму барқарорсозӣ дар асоси дастовардҳои пешқадами илми муосир;
- эҳё намудани мактабҳои меъмории ниёгон ва истифодаи васеи донишҳон гузашта дар фаъолияти тармимию барқарорсозии ёдгориҳо. Таъсис додани корхонаҳои коркарди масолеҳи таърихӣ;
- тарғиби ёдгориҳои таърихию фарҳангӣ ҳамчун мероси гаронбаҳо ва муқаддасоти ниёгон, эҳтиром, ҳифз ва истифодабарии дурусти онҳо;таъсиси воҳидҳои кории нозирони ҳифзи ёдгориҳо дар маҳалҳо.
омода намудани марказҳои тармиму барқарорнамоӣ, ҳифз ва роҳбарии ёдгориҳо дар сатҳи талаботи байналмилалӣ;
- татбиқи амалии қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати ёдгориҳои таърихи ва меъёрҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз ҷониби Ҷумхурии Тоҷикистон эътироф шудаанд;
- таъсиси шакли электронии бойгонии ёдгориҳои таърихию фарҳангии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ворид намудани он ба шабакаи ягонаи мероси фарҳангии умумибашарӣ;
- муайян иамудани мавзеъҳои муҳофизатӣ ва гузоштани нишонаҳо дар ёдгориҳои таьрихию фарҳангии ба Феҳристи ёдгориҳо воридгардида:
- ҳамкориҳои самаранок бо созмонҳо, ташкилоту идораҳо ва мутахассисони дахлдор ҷиҳати пешбурди кори ҳифзу истифодаи ёдгориҳои таърихӣ;
- омода намудани лоиҳаҳо ва ба рӯйхати Созмони Мероси Фарҳангӣ Ҷаҳонӣ дохил намудани ёдгориҳои қаблан номнависшуда тибқи талаботи байналмилалӣ;
мукаммал намудани сохтори роҳбарии ҳифзу истифодаи ёдгориҳои таърихӣ;
- таъсиси ҳудудҳои нави таърихию фарҳангии махсус ҳифзшаванда дар шакли мамнӯъгоҳҳо, маҷмааҳо ва ғ.
4. Таъминоти кадрӣ ва такмили ихтисоси кормандони соҳа
17) Таъминоти кадрии соҳа аз ҷониби мактабҳои миёнаи махсус ва олии дахлдор дар ҳамкорӣ бо мақоми ваколатдори ҳифз ва истифодаи объектҳои мероси таърихию фарҳангӣ амалӣ карда шавад. Ҳамчунин, тибки шартномаҳои ҳамкориҳои байналмилалӣ барои баргузории ҳамоишҳо, конфронсҳои илмӣ ва дигар чорабиниҳои соҳавӣ ҷиҳати тайёр иамудани кадрҳо чораҳо андешида шаванд.
18) Семинарҳои омӯзишӣ ва курсҳои такмили ихтисос бо дарназардошти таъмини адабиёту дастурамалҳои зарурӣ ҷиҳати тайёр намудани нозирони ҳифзи ёдгориҳо, аз ҷумла барои ҳудудҳои махсус ҳифзшаванда мунтазам ҷорӣ карда мешаванд. 5. Ҳамкориҳои байналмилалӣ дар соҳаи ҳифзи ёдгориҳо
19) Муҳимтарин ҳамкориҳои байналмилалӣ дар масоили ҳифзи ёдгориҳо ин ҳамкориҳо бо созмони ЮНЕСКО ва бахшҳои дахлдори он мебошад. Чунки мақоми ин сохтор ҳамчун муассисаи махсуси Созмони Милали Муттаҳид дар ташаккулёбии ҳамкориҳо дар соҳаи ҳифзу истифодаи мероси фарҳангӣ дар тамоми ҷаҳон хеле муҳим аст. Ҳамкориҳо бо созмони номбурда тавассути татбиқи конвенсияҳои байналмилалие, ки аз ҷониби Чумҳурии Тоҷикистон эътироф шудаанд, сурат мегирад. Ҳамкориҳо дар самти мазкур инчунин тибқи шартномаҳои байналмилалии имзошуда ва ҳамкориҳо бо ташкилоту созмонҳои вобаста амалӣ хоҳанд шуд.
6. Манбаъҳои маблағгузории Барнома
20) Маблағгузорӣ ҷиҳати татбиқи Барномаи давлатӣ аз ҳисоби маблағҳое, ки дар буҷети ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ пешбинӣ шудаанд ва дигар манбаъҳои ғайрибуҷетӣ, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешаванд.
7. Натиҷаҳои амалисозии Барнома
21) Татбиқи пурраи Барномаи мазкур масъалаи роҳбарии ҳифзу истифодаи мероси таъриху фарҳангӣ дар ҷумҳурӣ ба тартибу низоми ҷавобгӯи талаботи байналмилалӣ ворид гардида, имкони истифода намудани ин мероси гаронбаҳо дар тарбияи ватандӯстӣ ва худогоҳию хештаншиносии мардуми тоҷик ва муаррифӣ намудани дастовардҳои таърихии он ба оламиён шароити ниҳоят мусоид фароҳам хоҳад овард.
Аз дигар ҷониб имкон пайдо мешавад, ки қисми харобшуда ва зарардидаи ин ёдгориҳо аз нав барқарор ва тармиму таъмир гашта барои наслҳои оянда дар шакли таърихии худ пешниҳод гардад.
22) Ҳамчунин, дар асоси эҳёи суннатҳои меъморию шаҳрсозии ниёгон барои пурмаҳсул ба роҳ мондани туризми дохилию хориҷии фарҳангӣ, истифодаи манфиатноки ёдгориҳо шароити мусоид фароҳам омада, имкониятҳои афзун гардонидани буҷети мамлакат пайдо хоҳанд шуд.
23) Дар ҳамин раванд омӯзиши илмии ин мерос, ки маҳсули санъату ҳунари волои ниёгон ба ҳисоб меравад, барои дарки таъриху фарҳанг ва посдории анъанаҳои гузаштагон заминаҳои муфид фароҳам хоҳад овард.
24) Назорати нигаҳдошту истифодаи онҳо ба талаботи замон ҷавобгӯ гашта, алоқаҳои соҳавӣ бо дигар кишварҳо ва созмонҳои дахлдори байналмилалӣ боз ҳам мустаҳкаму самаранок хоҳад шуд.
Замимаи 2
Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 3 декабри соли 2011 № 577
тасдиқ шудааст
Нақшаи чорабиниҳо оид ба татбиқи Барномаи давлатии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ барои солҳои 2012-2020
Ниг. ба Замима.
Государственная программа охраны
историко-культурного наследия на 2012-2020гг.
Преамбула
1) Государственная Программа охраны и использования историко-культурного
наследия на 2012-2020 гг. составлена на основе Закона Республики Таджикистан "Об
охране и использовании объектов историко-культурного наследия".
2) Кроме этого, Государственная Программа составлена в соответствии с пунктом
12 постановления Правительства Республики Таджикистан от 27 января 2011 года,
№23 "Об итогах социально-экономического развития Республики Таджикистан в 2010
году и задачах на 2011 год", постановления Правительства Республики Таджикистан
от 30 апреля 2011 года, №200 "О Плане мероприятий по выполнению задач,
вытекающих из Обращения Президента Республики Таджикистан к Маджлисп Оли
Республики Таджикистан от 20 апреля 2011 года".
3) Ответственным за реализацию Государственной Программы охраны и
использования историко-культурного наследия на 2012-2020 гг. является
Министерство культуры Республики Таджикистан. Целью осуществления Программы
является упорядочение, охрана, сохранение и использование недвижимых объектов
историко-культурного наследия страны с целью повышения патриотизма,
национального самосознания населения, а также активное приобщение общества к
общенациональным и мировым ценностям, ведение ремонтно-реставрационных
восстановительных работ на архитектурных и археологических памятниках с целью
сохранения их исторической подлинности, использование их как объектов
культурного туризма, музеефикация, включение в Список мирового наследия ЮНЕСКО
уникальных объектов культурного наследия, обеспеченно сохранности и
использования.
4) Исполнителем и источником финансирования Государственной Программы охраны
и использования историко-культурного наследия на 2012-2020 гг. являются
Правительство Республики Таджикистан, местные органы исполнительной
государственной власти, дополнительное привлеченные инвестиции и гранты.
5) Период выполнения Программы охватывает 2012-2020 годы и за этот период
предусматривается её полная реализация.
1. Общие положения
6) Эффективное исполнение социально- экономических задач в Таджикистане
играет важную роль в процессе реабилитации и восстановления исторического и
культурного наследия с целью повышения знания и культурного мировоззрения масс,
особенно подрастающего поколения и молодёжи, развития сознательности,
самоопределённости и национальной гордости среди всех слоев населения. В свою
очередь эти наследия занимают важное место для поднятия национальной гордости,
патриотизма и благодарности бесценному искусству предков, представления древнего
и внесению вклад в цивилизацию таджикского народа современному миру. Поэтому
"Государственная программа охраны историко - культурного наследия на 2012-2020
гг." является важным документом для охраны и защиты историко-культурных памяти
икон страны.
7) Уникальные исторические памятники Республики Таджикистан с давних пор
привлекают внимание мирового сообщества. После приобретения независимости тысячи
иностранных туристов посещают Таджикистан с целью ознакомления с историческим и
культурным наследием, прошлой и настоящей историей таджикского народа и
уникальной природой страны.
8) Охрана, реставрация и консервация этих наследий является важнейшей частью
культурной политики Республики Таджикистан и серьезное внимание уделяется ее
практической реализации. За 20 лет независимости страны с целью охраны
исторических памятников и восстановительных работ за счет бюджета государства
были охвачены 32 архитектурно-археологических памятников. В том числе 7
исторических памятников были полностью восстановлены. 16 -реконструированы. 2
отремонтированы. 3 музея построены и улучшилось состояние десятков исторических
памятников, что по сравнению с советским временем является очень высоким
показателем. Для этого из бюджета государства выделено 23 млн. сомони.
9) С целью улучшения правовых норм о защите исторических и культурных
памятников страны был принят Закон Республики Таджикистан "Об охране и
использовании объектов историко-культурного наследия" и для его реализации был
принят ряд постановлений Правительства Республики Таджикистан, в результате чего
многие правовые стороны данного вопроса были решены. А также, постоянное и
плодотворное сотрудничество с международными организациями способствовало
республике занять достойное место на мировой арене в данном направлении.
10) Принятие уникального памятника одного из первых земледельцев Центральной
Азии 5500-летнего Саразма во Всемирное культурное наследие ЮНЕСКО, внесение в
предварительный список ещё 8 лучших памятников республики, таких как городище
старого Пенджикента (V-VIII веков), городище старого Бунджиката (VI-IХ вв),
Гиссарская крепость (II-XIX вв), Ачинатеппа (VII-VIII вв), медресе Ходжа Машхад
(IX-XI вв), городище Тахти сангин (IVB. ДО Н.Э III в. н.э ), городище Хулбук
(IX-XI вв). крепость Ямчун (II- в.до н.э-VII в. н.э), как уникальный пример
Великого шелкового пути являются непосредственными свидетелями древней истории и
вклада в цивилизацию таджикского народа.
Несмотря на эти достижения, до сих пор в данном вопросе имеют место некоторые
недостатки. Прежде всего этими недостатками, являются использование земель
памятников под разного вида строительства, создание кладбищ на их территории,
использование этих земель в сельскохозяйственных целях и в садоводстве, а также
использование памятников в качестве строительного материала, непринятие нужных
мер после научных исследований или нанесение ущерба при стихийных бедствиях, в
результате которого десятки исторических памятников потеряли свою подлинность,
оригинальность и историчность пли разрушены полностью.
11) Основной причиной таких случаев, с одной стороны является
безответственность руководителей некоторых городов и районов и снижение уровня
культурного знания некоторых слоев общества, другой причиной отсутствие
компетентного государственного органа контроля реализации законодательства в
данном направлении и контроля состояния условии историко-культурного наследия, в
том числе исторических памятников, независимо от их форм собственности. Нынешняя
структура не соответствует современным требованиям. Данная Программа
предусматривает решение вышеуказанных проблем и сыграет высокую роль в
упорядочении и эффективности деятельности указанных органов.
12) В настоящее время в Министерстве культуры Республики Таджикистан
зарегистрированы 2020 исторических и культурных памятников, из числа которых
1278 являются археологические, 300 - архитектурные и 441-
историко-монументальные (в том числе 160 скульптуры). Из этого античных городов
и посёлков - 220, старинных захоронений -83, крепостей -70, гробниц -110,
надписей на камнях -43, рисунков на камнях 15, и неисследованных холмов
-654.
13) В разрезе областей и районов республики размещение памятников
следующая:
- по городу Душанбе - 34 памятника
- по Хатлонской области - 581 памятник
- по Согдийской области - 724 памятника
- по Горно-Бадахшанской автономной области - 251 памятник
- по районам республиканского подчинения - 430.
Необходимо отметить, что данная информация является неполной. поскольку с
1972 до сегодняшнего дня не проводилась полная проверка состояния и условий этих
памятников, а также не все обнаруженные и возведенные за этот период памятники
внесены в каталог памятников. Не все местные исполнительные органы
государственной власти имеют свой подробный каталог памятников. Во многих
городах и районах на картах землепользования эти памятники и их зоны охраны не
отмечены вообще.
Поэтому необходима полная перерегистрация памятников и их классификация с
целью охраны изучения их условий, и при необходимости провести
ремонтно-восстановительные работы, с использованием современной методики защиты
памятников, их эффективное использование и представить современному миру при
помощи данной программы.
Настоящая Программа охватывает 39 исторических памятников республики и в
разрезе регионов республики и видов памятников выглядит следующим образом:
- Районы республиканского подчинения - 6 памятников,
- Хатлонская область - 12 памятников,
- Согдийская область - 13 памятников,
- Горно-Бадахшанская автономная область - 4 памятника.
- Из этого числа:
- крепостей - 15
- медресе и исторических мечетей - 9
- мавзолеев - 7
- культовых мест - 3
- приисков и тоннелей - 2
- городищ - 2
- каравансараев - 1
Из данного количества на 7 памятниках в настоящее время ведутся
реставрационные и восстановительные работы.
2. Цель и задачи Программы
14) Целью и задачей данной программы, прежде всего, являются упорядочение
охраны и правильное использование исторического и культурного наследия. В связи
с этим, усиление и определение материально-технической базы исторических
памятников, путём регистрации, сертификации, определения охраняемых зон,
внесения их в единый республиканский реестр и туристических маршрутов,
восстановление и ремонт отдельных исторических памятников являются основными
задачами Программы.
Принятие необходимых мер для эффективной реализации культурной политики
Правительства Республики Таджикистан, скорейшая реализация принятых нормативно
правовых актов данной сферы также являются основной целью программы.
15) Культурный туризм, где прежде всего исторические памятники занимают
должное место, является одним из основных направлений данной сферы и играет
важную роль в привлечении любителей истории региона и проживающего в этом
регионе народа. Поэтому создание сектора культурно - туристической микро
инфраструктуры является одним из важнейших задач Программы.
С другой стороны, определение юридического статуса каждого памятника,
принятие неотложных мер по их юридической и технической защите, правильное и
эффективное использование каждого объекта, пропаганда и их реклама, внесение
лучших из них в список всемирного культурного наследия являются основными
задачами Программы.
3. Основное направление реализации
Программы.
16) Процесс реализации Программы проводится в два этапа. Первый этап
охватывает период от 2012-2015 гг и в основном организационные и
восстановительные работы на завершенных экономичных объектах. Второй этап
направлен на восстановление и ремонт больших объектов, требующих больших
расходов и охватывает 2016-2020 гг. Для достижений цели в этих двух этапах
необходимо принимать следующие меры:
-перерегистрация всех памятников, их сертификация и подготовка полного
Каталога объектов исторического и культурного наследия на территории республики
в сотрудничестве с местными исполнительными органами государственной власти;
-организация последовательных и восстановительнореставрационных работ на
основе достижении передовой современной науки;
-возобновление архитектурной школы предков и широкое применение их знания в
деле реставрации и восстановления исторических памятников. Создание предприятий
по переработке исторического материала;
-пропаганда исторических и культурных памятников, как бесценного и священного
наследия предков, их защита и правильное использование;
-создание рабочих единиц инспекторов по защите памятников на местах;
-подготовка на уровне международных стандартов, центров по ремонту,
восстановлению, защите и правильному использованию памятников;
-реализация законодательства Республики Таджикистан относительно исторических
памятников и международных правовых норм, признанных Республикой
Таджикистан;
-создание электронной формы архива исторических и культурных памятников
Республики Таджикистан и внесение его в единую сеть всемирного культурного
наследия;
-определение охранных зон и установление знаков на культурноисторических
памятниках, внесённых в каталог;
-эффективное сотрудничество с организациями, предприятиями и специалистами
данной отрасли по вопросам защиты и использования исторических памятников;
-подготовка проектов и внесение в список организации международного
культурного наследия ранее зарегистрированных исторических памятников согласно
международным стандартом;
-усовершенствование управленческой структуры защиты и использования
исторических памятников согласно международным стандартам;
-создание новых исторических и культурных зон, специально охраняемых в виде
заповедников, комплексов и др.
4. Обеспечение кадрами, повышение
квалификации специалистов отрасли
17) Обеспечение данной отрасли кадрами осуществляется за счет соответствующих
средств специальных и высших учебных заведений в сотрудничестве с
уполномоченными органами охраны и использования объектов исторического и
культурного наследия, а также согласно договорам международного сотрудничества
будут приняты меры по организации научных симпозиумов, конференций и других
мероприятии с целью подготовки кадров.
18) Систематически будут организованы семинары, тренинги и курсы повышения
квалификации, с учетом обеспечения необходимой литературой и инструкцией, с
целью подготовки инспекторов по охране исторических памятников и специально
охраняемых зон.
5. Международное сотрудничество в
сфере охраны памятников
19) Важнейшим направлением международного сотрудничества по охране памятников
является сотрудничество с организацией ЮНЕСКО и его соответствующими отделами.
Так как статус данной организации, как особое учреждение ООН, имеет важное
значение в развитии сотрудничества в сфере охраны и использования культурного
наследия во всем мире. Сотрудничество с вышеуказанной организацией
осуществляется согласно международной конвенцией, признанной Республикой
Таджикистан. Сотрудничество по данному направлению также осуществляется согласно
подписанным международным договорам при взаимодействии с соответствующими
организациями.
6. Источники финансирования
Программы
20) Программа финансируется за счет средств, предусмотренных в
республиканском и местных бюджетах, а также других внебюджетных источников
согласно законодательству Республики Таджикистан.
7. Результаты применения
Программы
21) В результате полной реализации данной Программы проблема управления
охраны и использования исторического наследия республики будет соответствовать
международным стандартам, и созданы благоприятные условия для использования
этого бесценного наследия в деле патриотического воспитания, повышения
самосознания и самоопределения таджикского народа и представления мировому
сообществу его исторических достижении.
С другой стороны, появляется возможность отреставрировать и восстановить
разрушенную и пострадавшую часть памятников и представить будущему поколению в
своём историческом виде.
22) Также на основе возрождения архитектурных градостроительных методов наших
предков представиться возможность для эффективной организации внутреннего и
внешнего туризма, эффективного использования исторических памятников и
увеличения доходов в бюджет страны.
23) В этом процессе научное изучение данного наследия, которое является
результатом бесценного искусства и достижений предков, способствует осознании их
истории и культуры, сохранности традиции.
24) Контроль сохранности и их использования будет соответствовать
международному стандарту, будут более прочными и эффективными отраслевые связи с
другими странами и соответствующими международными организациями.
Утверждён
постановлением Правительства
Pecпублики Таджикистан
от 3 декабря 2011 года, № 577
План мероприятий по реализации
Государственной программы по охраны историко-культурного наследия в Республики
Таджикистан на период 2012-2020 гг.
1-этап
+--+--------+-----+---------------------------------------+----------ї
|№
|Мероприя|Всего|Финансирование (1-из республиканского |Ответст- |
|
|тия |(в |бюджета,2-из других источников, тыс. |венный |
|
| | тыс |сомони) | |
|
| |сомо-| | |
|
| |ни) +---------+---------+---------+---------+ |
|
| | | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |
|
| | +----+----+----+----+----+----+----+----+ |
|
| | | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | 2 |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
1|Восста- |1000 |400 | |460 | |140 | | | |Министер- |
|
|новление| | | | | | | | | |ство куль-|
|
|Крепости| | | | | | | | | |туры, Ака-|
|
|Балджу- | | | | | | | | | |демия наук|
|
|ванского| | | | | | | | | | |
|
|района | | | | | | | | | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
2|Перекры-|300 | | |300 | | | | | |Министер- |
| |тие
Мав-| | | | | | | | | |ство куль-|
| |золея
| | | | | | | | | |туры |
| |Ходжа |
| | | | | | | | | |
| |Аюба | |
| | | | | | | | |
| |Ансори | | |
| | | | | | | |
| |Хова- | | | |
| | | | | | |
| |лингско-| | | | |
| | | | | |
| |го райо-| | | | | |
| | | | |
| |на | | | | | | |
| | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
3|Восста- |500 | | |200 | |300 | | | |Министер- |
|
|новление| | | | | | | | | |ство куль-|
|
|Маслобой| | | | | | | | | |туры,испол|
| |ки
Восе | | | | | | | | | |нительный |
| |в Хова-
| | | | | | | | | |орган го- |
| |лингс- |
| | | | | | | | |сударствен|
| |ком | |
| | | | | | | |ной власти|
| |районе | | |
| | | | | | |Ховалингс-|
| | | | | |
| | | | | |кого райо-|
| | | | | | |
| | | | |на
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
4|Частич- |1500 |220 |100 |300 |100 |400 |100 |280 | |Министер- |
| |ное
вос-| | | | | | | | | |ство куль-|
| |станов-
| | | | | | | | | |туры,испол|
| |ление |
| | | | | | | | |нительный |
| |Крепости| |
| | | | | | | |орган го- |
| |Мумино- | | |
| | | | | | |сударствен|
| |бад в | | | |
| | | | | |ной власти|
| |Мумина- | | | | |
| | | | |Ховалингс-|
| |бадском | | | | | |
| | | |кого райо-|
| |районе | | | | | | |
| | |на
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|5
|Частич- |2000| | |300 |200 |300| |1100|100 |Министер-
| | |ное вос-| | | | | | |
| | |ство куль-|
| |становле| | | | |
| | | | |туры |
| |ние бла-| | | |
| | | | | | |
| |гоуст- | | | | |
| | | | | |
| |ройство | | | | | |
| | | | |
| |Буддийс-| | | | | | |
| | | |
| |кого мо-| | | | | | | |
| | |
| |настыря | | | | | | | | |
| |
| |Аджина- | | | | | | | | |
| |
| |теппа | | | | | | | | |
|
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
6|Восста- |4000 |2000| |1000| |1000| | | |Центр коор|
|
|новление| | | | | | | | | |динации |
|
|Крепости| | | | | | | | | |проектов |
|
|Хулбук и| | | | | | | | | |по реаби- |
|
|его | | | | | | | | | |литации |
|
|объектов| | | | | | | | | |объектов |
|
| | | | | | | | | | |социальной|
|
| | | | | | | | | | |инфраст- |
|
| | | | | | | | | | |руктуры
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
7|Восста- |260 |70 | |80 | |110 | | | |Министер-
|
| |новление| | | | | | |
| | |ство куль-|
| |Мавзолея| | | |
| | | | | |туры |
| |Ходжаи | | |
| | | | | | | |
| |Заррин в| | | |
| | | | | | |
| |Данга- | | | | |
| | | | | |
| |риннском| | | | | |
| | | | |
| |районе | | | | | | |
| | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
8|Рестав- |300 | | | | | | |200 |100 |Министер- |
|
|рация | | | | | | | | | |ство куль-|
|
|Крепости| | | | | | | | | |туры,испол|
|
|Шахритуз| | | | | | | | | |нительный |
| |в
Шаар- | | | | | | | | | |орган го- |
| |тузском
| | | | | | | | | |сударствен|
| |районе |
| | | | | | | | |ной власти|
| | | |
| | | | | | | |Шаартузс- |
| | | | |
| | | | | | |кого райо-|
| | | | | |
| | | | | |на
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
9|Восста- |5000 |1500| |1500| |1500| |500 | |Министер- |
|
|новление|(за | | | | | | | | |ство куль-|
|
|рестав- |счет | | | | | | | | |туры |
| |рация
и |сре- | | | | | | | | | |
| |благо-
|дств | | | | | | | | | |
| |устройст|ре-
| | | | | | | | | |
| |во исто-|зерв-|
| | | | | | | | |
| |рико- |ного | |
| | | | | | | |
| |культур-|фонда| | |
| | | | | | |
| |ных |Прези| | | |
| | | | | |
| |объектов|дента| | | | |
| | | | |
| |Гиссарс-|РТ | | | | | |
| | | |
| |кой кре-| | | | | | | |
| | |
| |пости | | | | | | | | |
|
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|10|Восста-
|900 | | |100 | |100 |50 |650 | |Министер- |
| |новление|
| | | | | | | | |ство куль-|
| |Мавзолея| |
| | | | | | | |туры |
| |Чузи в | | |
| | | | | | | |
| |Шахри- | | | |
| | | | | | |
| |науском | | | | |
| | | | | |
| |районе | | | | | |
| | | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|11|Восста-
|530 |40 | |50 | |80 |100 |200 |60 |Министер- |
| |новление|
| | | | | | | | |ство куль-|
| |Мавзолея| |
| | | | | | | |туры |
| |Ходжа | | |
| | | | | | | |
| |Санг Хок| | | |
| | | | | | |
| |в Вар- | | | | |
| | | | | |
| |зобском | | | | | |
| | | | |
| |районе | | | | | | |
| | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|12|Реставра|700
| | |80 | |100 | |520 | |Министер- |
| |ции исто| |
| | | | | | | |ство куль-|
| |рической| | |
| | | | | | |туры |
| |мечети | | | |
| | | | | | |
| |в Дар- | | | | |
| | | | | |
| |Дар в | | | | | |
| | | | |
| |Айнинс- | | | | | | |
| | | |
| |ком райо| | | | | | | |
| | |
| |не | | | | | | | | |
|
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|13|Установ-|300
| | |80 | |120 | |100 | |Министер- |
| |ка огра-| |
| | | | | | | |ство куль-|
| |ды петро| | |
| | | | | | |туры Ака- |
| |глифов | | | |
| | | | | |демия наук|
| |Сабага в| | | | |
| | | | | |
| |Кухисто-| | | | | |
| | | | |
| |ни Маст-| | | | | | |
| | | |
| |чохском | | | | | | | |
| | |
| |районе | | | | | | | | |
|
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|14|Консер-
|1200 | | |80 |100 |200 |100 |620 |100 |Министер- |
| |вация и |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |благо- | |
| | | | | | | |туры,Ака- |
| |устрой- | | |
| | | | | | |демия наук|
| |ство го-| | | |
| | | | | | |
| |родища | | | | |
| | | | | |
| |Саразм в| | | | | |
| | | | |
| |г.Пенд- | | | | | | |
| | | |
| |жикенте | | | | | | | |
| |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|15|Консер-
|150 |40 | |50 | |60 | | | |Министер- |
| |вация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |Крепости| |
| | | | | | | |туры |
| |Санджар-| | |
| | | | | | | |
| |шо в | | | |
| | | | | | |
| |г.Пенд- | | | | |
| | | | | |
| |жикенте | | | | | |
| | | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|16|Частич-
|2500 | |100 |100 |100 |300 |100 |1700|100 |Министер- |
| |ное вос-|
| | | | | | | | |ство куль-|
| |станов- | |
| | | | | | | |туры,испол|
| |ление | | |
| | | | | | |нительный |
| |Мугтеппа| | | |
| | | | | |орган го- |
| |г.Иста- | | | | |
| | | | |сударствен|
| |равшан | | | | | |
| | | |ной власти|
| | | | | | | | |
| | |г.Истарав-|
| | | | | | | | | |
| |шан
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|17|Рестав-
|1200 |70 |100 |100 |100 |100 |100 |530 |100 |Министер- |
| |рация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |мечети | |
| | | | | | | |туры |
| |Далени | | |
| | | | | | | |
| |Боло | | | |
| | | | | | |
| |Ганчинс-| | | | |
| | | | | |
| |кого | | | | | |
| | | | |
| |района | | | | | | |
| | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|18|Рестав-
|600 | | | | |200 |100 |200 |100 |Министер- |
| |рация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |Медресе | |
| | | | | | | |туры,испол|
| |Абдулла-| | |
| | | | | | |нительный |
| |хана в | | | |
| | | | | |орган го- |
| |г.Исфара| | | | |
| | | | |сударствен|
| | | | | | | |
| | | |ной власти|
| | | | | | | | |
| | |г.Исфара
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|19|Рестав-
|200 |50 | |50 | |100 | | | |Министер- |
| |рация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |Крепости| |
| | | | | | | |туры,испол|
| |Урда | | |
| | | | | | |нительный |
| |г.Исфара| | | |
| | | | | |орган го- |
| | | | | | |
| | | | |сударствен|
| | | | | | | |
| | | |ной власти|
| | | | | | | | |
| | |г.Исфара
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|20|Рестав-
|1300 |80 | |90 |100 |150 |100 |680 |100 |Министер- |
| |рация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |Крепости| |
| | | | | | | |туры |
| |Вамар | | |
| | | | | | | |
| |Рушанс- | | | |
| | | | | | |
| |кого | | | | |
| | | | | |
| |района | | | | | |
| | | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|21|Работы
|1000 |70 | |70 | |187 | |673 | |Министер- |
| |по проек|
| | | | | | | | |ство куль-|
| |тирова- | |
| | | | | | | |туры |
| |нию,рес-| | |
| | | | | | | |
| |таврации| | | |
| | | | | | |
| |и архео-| | | | |
| | | | | |
| |логичес-| | | | | |
| | | | |
| |ких ис- | | | | | | |
| | | |
| |следова-| | | | | | | |
| | |
| |ний | | | | | | | | |
|
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|22|Повыше-
|270 | |10 |40 |10 |60 |10 |130 |10 |Министер- |
| |ние ква-|
| | | | | | | | |ство куль-|
| |лифика- | |
| | | | | | | |туры |
| |ции спе-| | |
| | | | | | | |
| |циалис- | | | |
| | | | | | |
| |тов за | | | | |
| | | | | |
| |рубежом | | | | | |
| | | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|23|Органи-
|100 | |5 |14 |5 |20 |10 |36 |10 |Министер- |
| |зация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |семина- | |
| | | | | | | |туры,Ака- |
| |ров и | | |
| | | | | | |демия наук|
| |научных | | | |
| | | | | | |
| |конфе- | | | | |
| | | | | |
| |ренций | | | | | |
| | | | |
| |по исто-| | | | | | |
| | | |
| |рико- | | | | | | | |
| | |
| |культур-| | | | | | | | |
| |
| |ному на-| | | | | | | | |
| |
| |следию | | | | | | | | |
|
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|24|Внесение|455
|70 |20 |70 |20 |90 |25 |130 |30 |Министер- |
| |памятни-| |
| | | | | | | |ство куль-|
| |ков в | | |
| | | | | | |туры,Ака- |
| |Список | | | |
| | | | | |демия наук|
| |мирового| | | | |
| | | | | |
| |наследия| | | | | |
| | | | |
| |ЮНЕСКО | | | | | | |
| | |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|25|Сертифи-|560
|85 |45 |90 |45 |95 |50 |100 |50 |Министер- |
| |кация, | |
| | | | | | | |ство куль-|
| |научная | | |
| | | | | | |туры, ис- |
| |паспор- | | | |
| | | | | |полнитель-|
| |тизация,| | | | |
| | | | |ные органы|
| |топосъем| | | | | |
| | | |государст-|
| |ка | | | | | | |
| | |венной |
| | | | | | | | | |
| |власти |
| | | | | | | | | | |
|городов и |
| | | | | | | | | | |
|районов
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|26|Популя-
|390 |70 |10 |70 |10 |90 |15 |110 |15 |Министер- |
| |ризация |
| | | | | | | | |ство куль-|
| |истори- | |
| | | | | | | |туры, Ака-|
| |ко куль-| | |
| | | | | | |демия наук|
| |турного | | | |
| | | | | |местные |
| |наследия| | | | |
| | | | |исполни- |
| |через | | | | | |
| | | |тельные |
| |печать и| | | | | | |
| | |органы го-|
| |другие | | | | | | | |
| |сударствен|
| |средства| | | | | | | | |
|ной
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
|
|Итого |27215|4765|390 |5274|790 |5802|860 |8459|875 |
|
+--+--------+-----+----+----+----+----+----+----+----+----+----------+
За счет бюджета= 24300000 сомони
За счет других источников= 2915000 сомони
Всего= 27215000
2-этап
+--+-------------+-------+------------------------------+------------ї
|№
| Мероприятия|Всего в|Финансирование (1 из республи-|Ответствен- |
| | |(тыс. |канского бюджета, 2 из других |ный |
|
| |сомони)|источников, тыс сомони |
|
| | |
+---------+---------+----------+ |
| | | |
2016 | 2017 | 2018 |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
1|Частичное |1600 |300 |100 |300 |100 |300 |100 |Министерство|
|
|восстановле- | | | | | | | |культуры |
| |ние
Бешкентс-| | | | | | | | |
| |кой
крепости | | | | | | | | |
| |в
районе | | | | | | | | |
|
|Н.Хусрав | | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
2|Реставрация |1200 | | | | | | |Министерство|
|
|исторической | | | | | | | |культуры |
|
|мечети и | | | | | | | | |
| |музея
Шохи | | | | | | | | |
| |Хомуш в
| | | | | | | | |
| |Муминабадс-
| | | | | | | | |
| |ком районе
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
3|Консервация |1000 | | | | |400 |100 |Министерство|
|
|благоууст- | | | | | | | |культуры, |
|
|ройство го- | | | | | | | |Академия |
|
|родища Тахти | | | | | | | |наук |
|
|Сангин в | | | | | | | | |
|
|районе Кубо- | | | | | | | | |
|
|диен | | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
4|Консервация и|800 | | | | | | |Министерство|
|
|благоуст- | | | | | | | |культуры |
|
|ройство | | | | | | | | |
|
|Айваджского | | | | | | | | |
|
|пещерного | | | | | | | | |
|
|монастыря в | | | | | | | | |
|
|Шахритузском | | | | | | | | |
|
|районе | | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
5|Выявление и |1100 |250 | |250 |50 |250 |50 |Министерство|
|
|консервация | | | | | | | |культуры |
| |худжр
Медресе| | | | | | | | |
| |Ходжа Машхад
| | | | | | | | |
| |в Шаартузс-
| | | | | | | | |
| |ком районе
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
6|Реставрация и|2500 | | |500 |150 |500 |150 |Министерство|
|
|восстановле- | | | | | | | |культуры, |
| |ние
Мавзолея | | | | | | | |Академия |
| |Ходжа
Накшрон| | | | | | | |наук испол- |
| |-1 и 2 в
| | | | | | | |нительный |
|
|г.Турсун-заде| | | | | | | |орган госу- |
|
| | | | | | | | |дарственной |
|
| | | | | | | | |власти |
|
| | | | | | | | |г.Турсун- |
|
| | | | | | | | |заде
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
7|Консервации |2000 |1000| |1000| | | |Министерство|
|
|Крепости Дан-| | | | | | | |культуры |
| |гара
Данга- | | | | | | | | |
|
|ринского | | | | | | | | |
|
|района | | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
8|Реставрация |1000 | | | | | | |Министерство|
|
|Мавзолея | | | | | | | |культуры, |
|
|Мухамада | | | | | | | |Акаденмия |
|
|Башоро | | | | | | | |наук, испол-|
| |в
г.Пенджи- | | | | | | | |нительный |
|
|кенте | | | | | | | |орган госу- |
|
| | | | | | | | |дарственной |
|
| | | | | | | | |власти |
|
| | | | | | | |
|г.Пенджикент|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
9|Восстановле- |2800 | | |500 |200 |500 |200 |Министерство|
| |ние
медресе | | | | | | | |культуры, |
| |Рустамбека
в | | | | | | | |исполнитель-|
| |г.Истаравшан
| | | | | | | |ный орган |
| |
| | | | | | | |государст- |
| |
| | | | | | | |венной влас-|
| |
| | | | | | | |ти г.Иста- |
| |
| | | | | | | |равшан
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|10|Ремонт
медре-|700 | | | | | | |Министерство|
| |се Мирраджаб
| | | | | | | |культуры, |
| |Додхо в
| | | | | | | |Академия |
| |г.Канибадаме
| | | | | | | |наук, испол-|
| |
| | | | | | | |нительный |
| |
| | | | | | | |орган госу- |
| |
| | | | | | | |дарственной |
| |
| | | | | | | |власти |
| |
| | | | | | | |г.Канибадам
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|11|Частичное
|4500 | | | | |1500|100 |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | | | |культуры, |
| |ние
Ходжентс-| | | | | | | |Академия |
| |кой
крепости | | | | | | | |наук, испол-|
|
|г.Худжанда | | | | | | | |нительный |
|
| | | | | | | | |орган госу- |
|
| | | | | | | | |дарственной |
|
| | | | | | | | |власти |
|
| | | | | | | | |г.Худжанд
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|12|Частичное
|3000 | | | | | | |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | | | |культуры |
| |ние Крепости
| | | | | | | | |
| |Муг Айнинс-
| | | | | | | | |
| |кого района
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|13|Частичное
|3000 | | | | |1500| |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | | | |культуры, |
| |ние Крепости
| | | | | | | |Академия |
| |Золи Зар в
| | | | | | | |наук |
| |Фархорском
| | | | | | | | |
| |районе
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|14|Частичное
|3000 | | |1500|50 |1500|50 |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | | | |культуры, |
| |ние
Кулябской| | | | | | | |Академия |
|
|крепости | | | | | | | |наук, испол-|
|
|г.Кулябе | | | | | | | |нительный |
|
| | | | | | | | |орган госу- |
|
| | | | | | | | |дарственной |
|
| | | | | | | | |власти |
|
| | | | | | | | |г.Куляба
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|15|Ремонт
медре-|700 | | |250 |100 |250 |100 |Министерство|
| |се Оим в Ка-
| | | | | | | |культуры, |
| |нибадамском
| | | | | | | |Академия |
| |районе
| | | | | | | |наук, испол-|
| |
| | | | | | | |нительный |
| |
| | | | | | | |орган госу- |
| |
| | | | | | | |дарственной |
| |
| | | | | | | |власти |
| |
| | | | | | | |г.Канибадам
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|16|Частичное
|2400 |500 |100 |500 |100 |500 |100 |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | | | |культуры, |
| |ние и
рестав-| | | | | | | |Академия |
| |рация
Крепос-| | | | | | | |наук, испол-|
| |ти Ямчун в
| | | | | | | |нительный |
| |Ишкашимском
| | | | | | | |орган госу- |
| |районе
| | | | | | | |дарственной |
| |
| | | | | | | |власти ГБАО
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|17|Восстановле-
|1500 |500 |150 |600 |250 | | |Министерство|
| |ние буддийс-
| | | | | | | |культуры |
| |кого
монасты-| | | | | | | |Академия |
| |ря Вранг
в | | | | | | | |наук, испол-|
| |Ишкашимском
| | | | | | | |нительный |
| |районе
| | | | | | | |орган госу- |
| |
| | | | | | | |дарственной |
| |
| | | | | | | |власти ГБАО
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|18|Частичное
|2000 | | | | |500 |100 |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | | | |культуры, |
| |ние и
рестав-| | | | | | | |Академия |
| |рация
Крепос-| | | | | | | |наук, испол-|
| |ти Кахкаха
| | | | | | | |нительный |
| |в
Ишкашимском| | | | | | | |орган госу- |
|
|районе | | | | | | | |дарственной |
|
| | | | | | | | |власти ГБАО
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|19|Реставрация
и|1000 |500 | |500 | | | |Министерство|
| |консервация
| | | | | | | |культуры |
| |ландшафтных
| | | | | | | | |
| |исторических
| | | | | | | | |
| |строений и
| | | | | | | | |
| |мечети села
| | | | | | | | |
| |Вешаб
Айнинс-| | | | | | | | |
| |кого района
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|20|Частичное
|1000 | | | | | | |Министерство|
| |восстановле-
| | | | | |500 | |культуры |
| |ние крепости
| | | | | | | | |
| |Сарвода
| | | | | | | | |
| |Айнинского
| | | | | | | | |
| |района
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|21|Сохранение
|500 |200 | |200 | |100 | |Министерство|
| |исторических
| | | | | | | |культуры |
| |ландшафтных
| | | | | | | | |
| |строений
| | | | | | | | |
| |Джиджикурут
| | | | | | | | |
| |Айнинского
| | | | | | | | |
| |района
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|22|Работы
по |1000 |250 | |250 | |25 | |Министерство|
| |проектирова-
| | | | | | | |культуры |
| |нию, рестав-
| | | | | | | | |
| |рации и
| | | | | | | | |
|
|археологичес-| | | | | | | | |
| |ких
исследо- | | | | | | | | |
|
|ваний | | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|23|Огранизация
|100 |10 |5 |15 |5 |20 |10 |Министерство|
| |семинаров и
| | | | | | | |культуры, |
| |научных
| | | | | | | |Академия |
| |конференций
| | | | | | | |наук |
| |по историко-
| | | | | | | | |
| |культурному
| | | | | | | | |
| |наследию
| | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|24|Внесение
па- |455 |70 |20 |80 |20 |90 |25 |Министерство|
| |мятников в
| | | | | | | |культуры, |
| |Список миро-
| | | | | | | |Академия |
| |вого
наследия| | | | | | | |наук |
|
|ЮНЕСКО | | | | | | | |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|25|Попуряризация|390
|70 |10 |80 |10 |90 |15 |Министерство|
| |историко- | |
| | | | | |культуры |
| |культурного | | |
| | | | |Академия |
| |насления | | | |
| | | |наук, органы|
| |через печать | | | | |
| | |государст- |
| |и другие | | | | | |
| |венной влас-|
| |средства | | | | | | |
|ти
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
|
|Всего |40235 |3740|385 |5115|985 |5845|1100 |
|
+--+-------------+-------+----+----+----+----+----+-----+------------+
продолжение
таблицы-------ї
+--------------------------------------------------------------------+
+-----+---------+----------+------------ї
|
| 2019 | 2020 |Ответствен- |
|№ | | |ный
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 1|300 |100 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 2|400 |100 |600 |100
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 3|400 |100 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 4|300 |100 |300 |100
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 5|250 | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 6|500 |100 |500 |100
|Министерство|
+-----+----+----+----+-----+культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, испол-|
|
| | | | |нительный |
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |г.Турсун- |
| | |
| | |заде |
+-----+----+----+----+-----+------------+
|
7| | | | |Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 8|400 |100 |400 |100
|Министерство|
+-----+----+----+----+-----+культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук испол- |
|
| | | | |нительный |
| | | | | |огран госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | |
|г.Пенджикент|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 9|500 |200
|500 |200 |Министерство|
+-----+----+----+----+-----+культуры, |
|
| | | | |исполнитель-|
| | | | | |ный орган
|
| | | | | |государст- |
| | | | |
|венной влас-|
| | | | | |ти г.Иста- |
| | |
| | |равшан |
+-----+----+----+----+-----+------------+
|
10|250 |100 |250 |100 |Министерство|
+-----+----+----+----+-----+культуры,
|
| | | | | |Академия |
| | | | |
|наук, ис- |
| | | | | |полнитель- |
| | |
| | |ный орган |
| | | | | |государст- |
|
| | | | |венной влас-|
| | | | | |ти
г.Каниба-|
| | | | | |дам
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 11|1500|100 |1500|100
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, ис- |
|
| | | | |полнительный|
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |г.Худжанд |
| | |
| | | |
+-----+----+----+----+-----+------------+
|
12|1500| |1500| |Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 13|1500| | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 14| | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, ис- |
|
| | | | |полнительный|
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |г.Куляба
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 15| |100 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, ис- |
|
| | | | |полнительный|
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |г.Канибадам
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 16|500 |100 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, ис- |
|
| | | | |полнительный|
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |ГБАО
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 17| | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, ис- |
|
| | | | |полнительный|
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |ГБАО
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 18|500 |200 |500 |200
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук, ис- |
|
| | | | |полнительный|
| | | | | |орган госу-
|
| | | | | |дарственной |
| | | | |
|власти |
| | | | | |ГБАО
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 19| | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 20|500 | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 21| | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 22|250 | | |
|Министерство|
| | | | | |культуры
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 23|25 |10 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 24|100 |30 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
| 25|100 |15 | |
|Министерство|
| | | | | |культуры, |
| | |
| | |Академия |
| | | | | |наук ограны |
|
| | | | |государст- |
| | | | | |венной
влас-|
| | | | | |ти
|
+-----+----+----+----+-----+------------+
|Всего|9870|1400|4255|1045
| |
+-----+----+----+----+-----+------------+
За счет бюджета=35715000 сомони
За счет других источников= 4920000 сомони
Всего=40635000
Итого за два периода за счет бюджета: 60015000 сомони.
За счет других источников:7835000 сомони.
Итого:67850000 сомони.
