Бо Қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 30 апрели соли 1996,
№ 164 тасдиқ шудааст
Низомномаи тартиби номгузорӣ ва дигар кардани номи корхонаҳои давлатӣ, истгоҳҳо роҳи оҳан, фурӯдгоҳҳо, ташкилоту муассисаҳо, таълимгоҳҳо, инчунин объектҳои физикию ҷуғрофӣ
Низомномаи мазкур тартиби номгузорӣ ва дигар кардани номи корхонаҳои давлатӣ, истгоҳҳои роҳи оҳан, фурӯдгоҳҳо, ташкилоту муассисаҳо, таълимгоҳҳо, инчунин объектҳои физикию ҷуғрофиро муайян мекунад.
I. Номгузорӣ ва дигар кардани номи корхонаҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳо ва таълимгоҳҳо
1. Номгузорӣ барои пос доштани хотири ходимони машҳуртарини давлатӣ ва ҷамъиятию сиёсӣ, муҳофизони Ватан, қаҳрамонони меҳнат, ходимони илму фарҳанг аз рӯи илтимосномаҳои ташкилотҳои давлатию ҷамъиятӣ, коллективҳои меҳнатӣ ва иттиҳодияҳои шаҳрвандон сурат мегирад.
2. Номҳои ходимони давлатӣ, ҷамъиятию сиёсӣ, ходимони илму фарҳанг, муҳофизони Ватан ҳангоми дар ҳаёт буданашон ба корхонаҳо, ташкилоту муассиаҳо, таълимгоҳҳо дода намешаванд.
3. Номгузорӣ ва дигар кардани номи корхонаҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳои тобеи ҷумҳурӣ, мактабҳои олӣ аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурӣ сурат мегирад.
4. Номгузорӣ ва дигар кардани номи корхонаҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳои тобеи маҳаллӣ, колхозҳо ва дигар ташкилотҳои кооперативӣ, мактабҳои маълумоти умумӣ, омӯзишгоҳҳои касбии техникӣ, мактабҳои миёнаи махсус дар вилоятҳо аз тарафи маҷлисҳои вакилони халқи ВМКБ, вилолтҳо, дар шаҳри Душанбе аз тарафи маҷлиси вакилони халқи шаҳри Душанбе ва дар ноҳияҳо, шаҳрҳои тобеи ҷумҳурӣ аз тарафи маҷлисҳои вакилони халқи ин ноҳияву шаҳрҳо сурат мегирад.
5. Барои баррасии масъалаҳои номгузорӣ ва дигар кардани номи корхонаҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳо, таълимгоҳҳо ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Маҷлисҳои вакилони халқи ВМКБ, вилоятҳо, ноҳияҳо ва шаҳрҳои тобеи ҷумҳурӣ мутобиқан ҳуҷҷатҳои зеринро пешниҳод мекунанд:
- протоколи маҷлиси умумии коллективи меҳнатии корхона, муассиса, ташкилот, колхоз, кооператив, дигар иттиҳодияи шаҳрвандон, маҷлиси умумии коллективи омӯзгорон, донишҷӯён, талабагони мактабҳои олиии миёнаи махсус, омӯзишгоҳи касбию техникӣ, мактаби маълумоти умумӣ ;
- мактуби ташреҳӣ бо далелҳои зарурати номгузорӣ ва дигар кардани номи корхона, муассиса, ташкилот, таълимгоҳ;
- илтимосномаи бо мақомоти дахлдори болоӣ мувофиқатшуда дар бораи номгузорӣ ва дигар кардани ном;
- қарори Маҷлиси вакилони халқи дахлдор (дар сурати ба маҷлиси вакилони халқи болои ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳо).
II. Номгузорӣ ва дигар кардани станцияҳои роҳи оҳан ва истгоҳҳои мусофирон, аэропортҳо, муассисаҳои почтаю телеграфи соҳаи алоҳа
6. Ба станцияҳои роҳи оҳан, истгоҳҳои мусофирон ва аэропортҳо, чун қоида, номи маҳалҳои аҳолинишине дода мешанад, ки ин объектҳои нақлиётӣ дар он ҷо воқеъ гардиданд, дар айни замон ба объектҳои нақлиёти роҳи оҳал, автомобилӣ ва ҳавоӣ, ки дар як маҳал воқеъ шудаанд, номи якхела дода мешавад. Оиди ин масъала мақомоти ҷумҳурӣ, ки ба соҳаи нақлиёт роҳбарӣ мекунанд, қарор қабул менамоянд.
7. Ба станцияю аэропортҳо ба муносибати ҷашнҳои воқеаҳои таърихӣ, ходимони машҳуртарини давлатӣ ва ҷамъиятию сиёсии Ҷумҳурии Тоҷикистон ном гузашта мешаванд.
Дар ин маврид номгузорӣ, аз тарафи Ҳукумати ҷумҳурӣ Маҷлисҳои маҳаллии вакилони халқи дахлдор ва мақомоти ҷумҳурӣ, ки ба соҳаи нақлиёт роҳбарӣ мекунанд, сурат мегирад.
8. Номгузорӣ ва дигар кардани номи дуроҳаҳоим роҳи оҳан, маҳалҳои пешгузар, постҳои роҳ ва блокпостҳо, ҳангоме, ки дар онҳо рақамҳои тартибӣ ва рақамҳои километри дахлдори роҳи оҳан сабт нашудааст аз тарафи Роҳи Оҳани Тоҷикистон бо мувофиқаи Саридораи геодезия ва картографияи назди Ҳукумати ҷумҳурӣ, Штаби марказии Қувваҳои Мусаллаҳ, Вазорати амният, Вазорати корҳои дохилӣ, Вазорати алоқаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва раисони воҳидҳои маъмурие, ки ин объектҳо дар ҳудудашон воқеъ гардидаанд, ба амал бароварда мешавад.
9. Ба муссисаҳои почтаю телеграфӣ соҳаи алоқа номи маҳалҳои аҳолинишини мавқеи ҷойгиршавиашон дода шуда, дар ин хусус қарори дахлдори Вазорати алоқаи Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул карда мешавад.
III. Номгузорӣ ва дигар кардони номи объектҳои физикию ҷуғрофӣ
10. Объектҳои физикию ҷуғрофии зайл бояд номгузорӣ шаванд:
кӯҳҳо, дараҳо, пирьяхҳо, ҳамвориҳо, водиҳо ва дигар мавзеъҳои рельефи хушкӣ, дарьёҳо, кӯлҳо ва обанборҳои сатҳӣ;
минтақаҳои табии таърихӣ;
комплексҳои геоморфологӣ, умуммиятҳои сохторию геологӣ ва ландшафтӣ;
соҳаҳои паҳншавии намудҳо, шаклҳо ё дигар гурӯҳҳои токсономии растаниҳо ва ҳайвонот (ареалҳо).
Ба объектҳои физикию ҷуғрофӣ маъмулан номҳое дода мешаванд, ки шакл, сохт, андоза, мавқеъи ҷойгиршавӣ ва дигар нишонаҳои хоси онҳоро ифода кунанд.
11. Ба объектҳои физикию ҷуғрофӣ номи кашшофони нахустини онҳо, ба муносибати ҷашнвораҳои воқеаҳои тальрихӣ, ба шарафи ташкилотҳои давлатию ҷамъиятӣ номгузорӣ шуда, инчунин номи ходимони машҳуртарини давлатӣ аз ҷамъиятию сиёсӣ, муҳофизони Ватан, ходимони илму фарҳанг ба онҳо дода мешавад.
Номи ходимони машҳуртарини давлатӣ ва ҷамъиятию сиёсӣ, муҳофизони Ватан, ходимони илму фарҳанг фақат баъд аз вафот бо мақсади абади гардонидани хотираи онҳо гузошта мешавад.
Гузоштани номҳое, ки пештар ба объектҳои физикию ҷуғрофии шабеҳи воқеи қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон дода шудаанд, манъ аст.
12. Ба объектҳои хурд гузоштани номи ҳудудҳои миқьёсан калон раво нест (масалан, номи давлату вилоятҳо ва шаҳрҳоро барои номгузории қуллаҳои ҷудогонаи кӯҳҳо истифода бурдан мумкин нест ва ғайра).
13. Дар бораи номгузорӣ ва дигар кардани номи объектҳои физикию ҷуғрофӣ Маҷлисҳои вакилони халқи ВМКБ, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, ноҳияҳо ва шаҳрҳои тобеи ҷумҳурӣ, чун қоида, бо илтимоснома муроҷиат менамоянд.
Илтимоснома ба Саридораи геодезия ва картографияи назди Ҳуқумати Ҷумҳурии Тоҷикистои пешниҳод карда машавад.
14. Номгузорӣ ва дигар кардани номи объектҳои физикию ҷуғрофӣ бо пешниҳоди Комиссияи байниидоравии оид ба номгузорӣ ва дигар кардани номи объектҳои физикию чуғрофӣ аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат мегирад.
15. Ҳангоми номгузорӣ ва дигар кардани номи объектҳои физикию ҷуғрофӣ масъала бояд бо Академияи илмҳо, Вазорати корҳои хориҷӣ, Вазорати амнияти, Штаби марказии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқа карда шавад.
16. Номи объектҳои физикию ҷуғрофиро танҳо дар ҳолатҳои мустасно ва мувофиқи қоидаҳои барои номгузории ии объектҳо муқаррарнамудаи Низомномаи мазкур дигар кардан мумкин аст.
17. Транскрипцияи ягонаи номҳои объектҳои физикию ҷуғрофӣ бо дастуруламалу қоидаҳо оид ба транскрипцияи номҳои ҷуғрофӣ ва луғатмаълумотномаҳои номҳом ҷуғрофӣ, ки бо пешниҳоди Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешаванд, таъмин мегардад.
18. Саридораи геодезия ва картографияи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон картотекаи номҳои объектҳои физикию ҷуғрофиро ташкил мекунад.
19. Пешниҳодот дар бораи номгузорӣ ва дигар кардани номи объектҳои физикию ҷуғрофӣ, ки ба Ҳукукати Ҷумҳурии Тоҷикистон фиристода мешаванд, бояд маълумотҳои зайлро дар бар гиранд:
- нишондодҳои навъи объект (кӯҳ, қулла, дара, дарьё, кӯл, обанбор ва ғайра);
- ҷои аниқ воқеъшавии объект (нишонаҳои зарурӣ, дар ҳолати имконпазир - координатҳо);
- номи мавҷудаи объект, агар он бошад;
- мактуби ташреҳӣ бо далелҳои зарурати номгузорӣ ва дигар кардани номи объекти физикию ҷуғрофӣ;
- нақшаю тарҳи ҳудудҳое, ки дар онҳо ин объектҳо воқеъ гардидаанд;
- нишондод ба объектҳои наздики объекти номгузоришаванда, ки дар қаламрави воҳиди маъмурию ҳудудӣ воқеъ аст, дар навбати аввал, ноҳия ва вилоят;
- хулосаи Комиссияи байниидоравии оид ба номгузорӣ ва дигар кардани номи объектҳои физикию ҷуғрофӣ.
Положение о порядке наименования и переименования государственных предприятий, железнодорожных станций, аэропортов, учреждений, организации,учебных заведений, а также физико-географических объектов
Настоящим Положением определяется порядок наименования переименования государственных предприятий, железнодорожных станций, аэропортов, учреждений, организаций, учебных заведений, также физико-географических объектов.
I. Наименование и переименование государственных предприятий, учреждений, организаций, учебных заведений
1. Присвоение имен производится в целях увековечения памяти особо выдающихся государственных, общественно-политических деятелей, защитников Родины, героев труда, деятелей науки и культуры по ходатайствам государственных и общественных организаций, трудовых коллективов и собраний граждан.
2. Присвоение имен государственных, общественно-политических деятелей, деятелей науки и культуры, защитников Родины при их жизни предприятиям, учреждениям и организациям, учебным заведениям не производится.
3. Наименование и переименование государственных предприятий, учреждений и организации республиканского подчинения, высших учебных заведений производится Правительством Республики Таджикистан.
4. Наименование и переименование государственных предприятий, учреждений и организаций местного подчинения, колхозов и других кооперативных организаций, общеобразовательных школ, профессионально-технических училищ, средних специальных учебных заведений производится по областям - Маджлисами народных депутатов ГБАО, областей, по городу Душанбе Маджлисом народных депутатов города Душанбе, по районам и городам республиканского подчинения - Маджлисами народных депутатов районов и городов республиканского подчинения.
5. Для рассмотрения вопросов о наименовании и переименовании государственных предприятий, учреждений и организаций, учебных заведении в Правительство Республики Таджикистан, Маджлисов на родных депутатов ГБАО, областей, районов и городов республиканского подчинения соответственно представляются следующие документы.
- протокол общего собрания трудового коллектива, предприятия, учреждения, организации, колхоза, кооператива, иного объединения граждан, общего собрания коллектива преподавателей, студентов, учащихся высшего, среднего специального учебного заведения, профессионально-технического училища, общеобразовательной школы:
- пояснительная записка с обоснованием необходимости наименования и переименования предприятия, учреждения, организации, учебного заведения;
- ходатайство о наименовании и переименовании, согласованное с соответствующими вышестоящими органами;
- решения соответствующих Маджлисов народных депутатов (при представлении материалов в вышестоящие Маджлиси народных депутатов и Правительство Республики Таджикистан).
II. Наименование и переименование железнодорожных станций и пассажирских остановочных пунктов, аэропортов, почтово-телеграфных предприятий связи
6. Железнодорожным станциям, пассажирским остановочным пунктам и аэропортам присваиваются, как правило, названия населенных пунктов, в которых данные транспортные объекта расположены, при этом объектам железнодорожного, автомобильного и воздушного транспорта, расположенным в одном и том же месте, присваиваются одинаковые названия. Решение по данному вопросу принимается республиканскими органами, ведающими транспортом.
7. Железнодорожным станциям и аэропортам могут присваиваться названия в ознаменование исторических событий, имена особо выдающихся государственных и общественно-политических деятелей Республики Таджикистан.
Присвоение имен в этом случае производится Правительством республики по представлению соответствующих местных Маджлисов народных депутатов и органами ведающими транспортом.
8. Наименование и переименование железнодорожных разъездов, обгонных пунктов, путевых постов и блокпостов, когда они не обозначаются порядковым номером и номером по соответствующему километру железной дороги, производится Таджикской железной дорогой по согласованию с Главным управлением геодезии и картографии при Правительстве республики, Главным Штабам Вооруженных Сил, Министерством безопасности. Министерством внутренних дел. Министерством связи Республики Таджикистан и Председателями административной единицы, на территории которых расположены эти объекты.
9. Почтово-телеграфным предприятиям связи присваиваются на звания населенных пунктов, в которых они расположены, о чем принимаются соответствующие решения Министерства связи Республики Таджикистан.
III. Наименование и переименование физико-географических объектов
10. Подлежат наименованию физико-географические объекты:
горы, ущелья, ледники, равнины, долины и другие элементы рельефа суши;
реки, озера и другие поверхностные водоемы;
естественно-исторические области;
геоморфологические комплексы, структурно-геологические и ландшафтные единства;
области распространения рода, вида или другой таксономической категории растений и животных (ареалы).
11. Физико-географическим объектам могут присваиваться имена их первооткрывателей, названия в ознаменование исторических событий, в честь государственных и общественных организаций, а также деятелей, защитников Родины, деятелей науки и культуры.
Присвоение имен особо выдающихся государственных и общественно-политических деятелей, защитников, Родины, деятелей науки и культуры производится посмертно в целях увековечения памяти о них.
Не допускается присвоение названий, которых уже даны другим однородным физико-географическим объектам, находящимся на территории Республики Таджикистан.
12. Недопустим перенос названий обширных территорий на малые объекты (например, названия государств: областей, городов нельзя использовать для наименования отдельных горных вершин и т. п.).
13. Ходатайства о наименовании и переименовании физико-географических объектов, как правило, возбуждаются Маджлисами народных депутатов ГБАО, областей, г. Душанбе, районов и городов республиканского подчинения.
Ходатайство представляется в Главное управление геодезия картографии при Правительстве Республики Таджикистан.
14. Наименование и переименование физико-географических объектов производится Правительством Республики Таджикистан по представлению Межведомственной комиссии по наименованию и переименованию физико-географических объектов.
15. При наименовании и переименовании физико-географических объектов вопрос подлежит согласованию с Академией наук, Министерством иностранных дел, Министерством безопасности, Главным Штабом Вооруженных Сил Республики Таджикистан.
16. Переименование физико-географических объектов допускается лишь в исключительных случаях и производится по правилам, установленным настоящим положением для наименования этих объектов.
17. Единая транскрипция названий физико-географических объектов обеспечивается инструкциями и правилами о транскрипции географических названий и словарями - справочниками географических названий, утверждаемыми Правительством Республики Таджикистан по представлению Академии наук Республики Таджикистан.
18. Главным управлением геодезии и картографии при Правительстве Республики Таджикистан ведется картотека наименований физико-географических объектов.
19. Предложения о наименовании и переименовании физико-географических объектов, направляемые в Правительство Республики Таджикистан, должны содержать следующие сведения:
- указание на род объекта (гора, пик, ущелье, река, озеро, водохранилище и др.).
- точное местоположение объекта (необходимые ориентиры, а там, где это возможно,- координаты);
- существующее название объекта, если оно имеется;
- пояснительная записка с обоснованием необходимости наименования или переименования физико-географического объекта;
- карты-схемы территории, на которых эти объекты расположены;
- указание на одноименные объекты вблизи именуемого, расположенные в пределах данной административно-территориальной единицы, в первую очередь района и области;
- заключение Межведомственной комиссии.
