Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 30 июни соли 2007 № 336
тасдиқ шудааст
Барномаи барқарорсозӣ ва таъмини корҳои зидди жолаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 2007-2012
I. Сарсухан
Ҳодисаҳои хатарноки табиӣ, ба монанди тӯфон, раъду барқ, жола, борони сел, вайроншавии ҳолати экологӣ ва қабатҳои гуногуни атмосфера ба хоҷагии халқ хисороти зиёде меоранд. Бинобар ин на танҳо имкони пешгӯӣ намудани ин падидаҳо, балки пешгирӣ ва кам намудани зарари он таҳқиқ карда мешаванд. Таъсири сунъӣ расонидаи ба ҷараёнҳои атмосферӣ, ба беҳтар гардонидани вазъи обуҳаво мусоидат намуда, воситаи босамари нигоҳдории ҳосили зироатҳои кишоварзӣ шуда метавонад.
Ҳар сол дар ҷумҳурӣ зиёда аз 30 маротиба боридани жола мушоҳида карда мешавад, ки он ба вазъияти иқтисодии мамлакат таъсири манфии худро мерасонад.
Мутобиқи маълумоти дастрасшуда соли 2006 ҳазорҳо гектар ҳосили заминҳои кишоварзии ноҳияҳои Ҳисор, Шаҳринав, Рӯдакӣ ва шаҳри Турсунзодаи водии Ҳисор ва ноҳияи Ёвони вилояти Хатлон аз жолазанӣ муҳофизат карда шуданд. Аз рӯи ҳисоби коршиносон ин сохтор ҳар сол дар водии Ҳисор зиёда аз се миллион сомонӣ фоида меорад.
Дар давраи то солҳои 1990 корҳои зидди жола зиёда аз 690 000 гектар заминҳои ҷумҳуриро фаро мегирифт, солҳои охир бошад ин нишондод қариб 6 000 гектарро ташкил медиҳаду халос. Баъди ҳодисаҳои маълуми солҳои 1991-1992 дидбонгоҳҳои сохтори зидди жола дар ноҳияҳои Ёвон, Бохтар ва шаҳри Ваҳдат пурра нобуд карда шуда, фақат дидбонгоҳ дар минтақаи шаҳри Турсунзода фаъолият мекунад. Мутаасифона, ҳолати воситаҳои техникии радиолокатсионӣ, алоқа, нуқтаҳои мушакпаронӣ ва ҳамчунин артиллерия ба талаботи ҳозиразамон ва стандартҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ намебошанд. Таҷҳизоте, ки дар дидбонгоҳҳо истифода мешаванд, фарсуда ва корношоям гардидаанд. Тамоми қисмҳои эҳтиётӣ ва гулӯлаҳо барои дастгоҳҳои мушакпаронӣ аз корхонаҳои Федератсияи Россия (заводи Чебоксар) харидорӣ карда мешуданд. Айни замон корхонаҳои истеҳсолкунанда ин намуд таҷҳизотро модернизатсия кардаанд ва гулӯлаҳои системаи пешинаро, ки ба дастгоҳҳои мавҷудаи сохтори зидди жолаи Ҷумҳурии Тоҷикистон рост меомаданд, дигар истеҳсол намекунанд. Аз ин рӯ зарурати харидорӣ намудани дастгоҳҳои мушакпаронии системаи нав пеш омадааст.
Маблағгузории нокифоя имконият намедиҳад, ки таҷҳизотҳои асосии техникӣ аз таъмир гузаронида шаванд. Дар давоми солҳои охир азнавтаҳҷизонидани нуқтаҳои мушакпаронӣ бо асбобу анҷоми ҳозиразамон сурат нагирифтааст. Нарасидани мутахассисони соҳавӣ, зиёда аз 70% -ро ташкил медиҳад.
Ба ҳамаи ин мушкилиҳо нигоҳ накарда, сохторҳои истеҳсолӣ метавонанд корҳои зидди жоларо иҷро намоянд.
Пешравии таъсиррасонии фаъол ба падидаҳои метеорологӣ ва саҳми он дар рушди устувори иқтисодиёти ҷумҳурӣ аз бисёр ҷиҳат ба ҳалли проблемаҳои зерин вобаста аст:
- барқарорсозӣ ва ҷиҳозондани дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронӣ бо таҷҳизоти ҳозиразамон мутобиқи талаботи стандартҳои байналнилалӣ;
- такмили системаи маблағгузорӣ;
- тайёр намудани кадрҳои баландихтисос.
II. Мақсад ва вазифаҳои Барнома
Мақсади барномаи мазкур банақшагирии чорабиниҳо, ташаккули системаи самараноки таъсиррасонии фаъол ба падидаҳои ҳавошиносӣ дар ҷумҳурӣ мебошад.
Вазифаҳои асосии Барнома аз инҳо иборатанд:
- барқарорсозӣ ва бо техникаи лозима таъмин намудани дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронӣ;
- рушди усули пешгӯии жолазанӣ ва дигар ҳодисаҳои табиӣ (сел, ярч, тарма ва ғайра);
- истифодаи технологияи нави замонавӣ ва таҷрибаи пешқадам дар соҳа;
- баланд бардоштани дараҷаи тахассуси кадрҳо.
Барнома ба он равона гардидааст, ки ҳамаи сохторҳои зидди жола зина ба зина барқарор карда шаванд, сатҳи ҳифзи зироатҳои кишоварзӣ аз жолазанӣ баланд бардошта шавад ва ҳаҷми умумии ҷамъоварии маҳсулоти кишоварзӣ зиёд карда шавад.
III. Натиҷаҳои мунтазира
Татбиқи Барномаи мазкур имкон медиҳад, ки корҳои зидди жола бо технологияи нави замонавӣ таъмин шуда, соҳаи таъсиррасонии фаъол ба ҷараёнҳои метереологӣ барқарор гардад.
Такмил, ҷамъоварӣ ва коркарди маълумотҳои радиолокатсионӣ бо истифодаи мушакҳои нави замонавии зидди жола имконият медиҳад, ки арзиши аслии он то 15 сомонӣ ба як гектар кам гардида, ҷамъи фоидаи соф дар як сол 15 млн. сомониро ташкил диҳад. Амалӣ гардидани Барномаи мазкур имконият медиҳад, ки то 80-85% ҳосили зироатҳои кишоварзӣ аз жолазанӣ эмин дошта шавад.
IV. Механизми татбиқи Барнома
Татбиқи Барнома дар давоми 6 сол, бо амалӣ намудани як қатор чорабиниҳои ташкилӣ ва техникӣ дар назар дошта шудааст.
Дар доираи Барнома бояд чорабиниҳо дар самти барқарорсозии дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронии зидди жола, таъмири пурраи биноҳои хизматию истиқоматӣ, таҷҳизонӣ бо асбобу анҷоми нави радидлокатсионӣ ва системаи ҷамъоварӣ, таҳлил ва нигоҳдории маълумотҳо, автоматикунонии кори дастаҳо ва инчунин тарбияи кадрҳо анҷом дода шавад.
V. Маблағгузорӣ
Маблағгузории Барнома аз ҳисоби буҷети давлатӣ ва дигар сарчашмаҳои маблағгузорие, ки хилофи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, сурат мегирад.
Барнома мувофиқи нақшаи чорабиниҳо аз ҷониби Агентии обуҳавошиносии Вазорати кишоварзӣ ва ҳифзи табиати Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳбарӣ ва амалӣ мегардад (замимаи 1).
Нишондиҳандаҳои асосии молиявии Барнома дар замимаи 2 оварда шудааст.
Замимаи 1
ба Барномаи барқарорсозӣ ва
таъмини корҳои зидди жолаи
Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 2008-2012
Нақшаи чорабиниҳои татбиқи Барнома дар давраи солҳои 2007-2012
+---+----------------------------------+------------------+----Т-----ҷ
| № |Номгӯи чорабиниҳо | Иҷрокунанда | Мӯҳлати |
| | | |иҷро (сол)|
+---+----------------------------------+Т-----------------+-Р--------+
| I. Барқарорсозии фаъолияти дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронӣ |
+---+----------------------------------+------------------+------Р---+
| 1 |Барқарорсозй ва таъмири бииоҳои |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |хизмати, хизматию истиқоматии |ва ҳифзи табиат | |
| |дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронй: |Агентии | |
| |Колхозобод - 1 адад |обуҳавошиноси | |
| |Бохтар - 1 адад | | |
| |Ёвон - 1 адад | | |
| |Турсунзода - 1 адад | | |
| |Ҳисор - 1 адад | | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Таъсиси ҷойҳои кории автоматикй |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |дар гурӯҳи артиллерӣ, гурӯҳи |ва ҳифзи табиат | |
| Жҳамкорй бо ташкилотҳои ҳавоиаймой |Агентии | |
| |ва гурӯҳи радиометсорологӣ |обуҳавошиноси | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 3 |Сохтмони бинои маъмурии даста дар |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |шаҳри Вахдат |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| II. Барқаросозии СРМ ва дастгоҳҳои мушакпаронии ДМ-040-К-01 |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 1 |Харидорй ва насби 3 адад асбоби |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |СРМ - 5 м |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Харидорй ва насби 100 адад асбоби |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |ДБ-040 |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 3 |Харидори намудани мушакҳои зидди |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |жола |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 4 |Харидорӣ намудани системаи |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |"Мерком" |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 5 |Харидорӣ намудани автомашимаҳои |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |махсусгардонидашуда: |ва ҳифзи табиат | |
| |Тамгаи Камаз - 1 дона |Агентии | |
| |Тамгаи ГАЗ - 53 (обкашӣ) - 1 дона |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------Р-----------+------------------+----------+
| III. Такмил додани системаи ҷамъоварй, коркард, таҳлил, боигонӣ, |
| нигоҳдорй ва истифодаи маълумотҳои хавошиносй |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 1 |Ташкил намудани системаи |Агентии |2007-2012 |
| |автоматикии, ҷамъоварй, санҷиш, |обуҳавошиноси | |
| |таҳлил оа нигоҳдории обуҳавошнносӣ| | |
| |мушоҳидаҳои ҳавошиноси (раъду барқ| | |
| |жола) | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Такмилдиҳии усули арзёбӣ |Агентии |2007-2012 |
| | |обуҳавошиносй | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 3 |Ҷамъоварии маълумот дар бораи |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |кишти зироатҳои кишоварзӣ дар |ва ҳифзи табиат | |
| |мавзеи ва ҳифзи табиат |(Агентии | |
| |гузаронидани корҳои зидди жола |обуҳавошиноси) | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| IV. Барқарорсозии воситаи алоқа ва дастрас намудани |
| қисмҳои эҳтиётй барои стансияҳои радиолокатсионй |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 1 |Харидорй намудани радиостансияҳои |Вазорати нақлиёт |2007-2012 |
| |"Кодан" ва "Ангара-1 М", |ва коммуникатсия, | |
| |аккумуляторҳо, васл кардани |Агентии | |
| |воситақои алоқаи стансияи |обуҳавошиносӣ | |
| |радиолокатсионй ва дастхоҳҳои | | |
| |зидди жола | | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Харидорӣ намудани қисмҳои эқтиетй |Вазорати нақлиёт |2007-2012 |
| |барои стансияи радиолокатсионй |ва коммуникатсия, | |
| |барои ҳамаи гуруххо |Агентии | | Агентии обуҳавошиносй
| | |обуҳавошиносӣ | |
| | | | |
+---+----------------------------------+-------Т----------+---Т------+
| V. Тарбияи кадрхо ва баланд бардоштани сатҳи тахассуси онҳо |
+---+-----------------------------------------------------+----------+
| 1 |Баланд бардоштани сатҳи тахассуси|Вазорати маориф,КДБ|2007-2012 |
| |кадрхо дар курсҳои таълимии базаи|ҲҶТ оид ба қабули | |
| |ш.Налчики Федератсияи Россия |шаҳрвандон барои | |
| | |таҳсил дар | |
| | |давлатҳои хориҷа, | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиносй | |
+---+---------------------------------+-------------------+----------+
| 2 |Омузиши мутахассисон дар |Агентии |2007-2012 |
| |таълимгоҳҳо ва ё муассисаҳби |обуҳавошиносӣ, | |
| |таълимоти оли ва миёнаи махсуси |Вазорати маориф, | |
| |ИДМ ва хориҷаи дур |КДБ ҲҶТ оид ба | |
| | |қабули шаҳрвандон | |
| | |барои тақсил дар | |
| | |давлатҳои хориҷа | |
+---+---------------------------------+--------------Р----+----------+
Замимаи 2
ба Барномаи барқарорсозӣ ва
таъмиии корҳои зидди жолаи
Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 2008-2012
Нишондиҳандаҳои молиявии Барнома дар давраи солҳои 2007-2012
+---+---------------------------+-----ТТ------+----------------------ҷ
| № |Номгӯи ҷорабиниҳо |Маблағҳои | Манбаъ |
| | |молиявӣ барои+--------+-------------+
| | |солхои |Бучети | Дигар |
| | |2008-2012, |давлати |сарчашмаҳои |
| | |(сомони) | |маблағгузорӣ |
| | | | | |
+---+---------------------------+Т----------Т-+--------+-------------+
| I. Барқарорсозии дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпарони |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Барқарорсозӣ ва таъмири | 378 000 | | 378 000 |
| |биноҳои хизмати ва хизматию| | | |
| |истиқоматии дастаҳо ва | | | |
| |нуқтаҳои мушакпаропӣ: | | | |
| |Колхозобод - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| |Бохтар - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| |Ёвон - 1 адад | 98 000 | | 98 000 |
| |Турсунзода - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| |Ҳисор - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Таъсиси ҷойҳои кори | | | |
| |автоматй | 750 000 |750 000 | |
| |дар гурӯҳи артиллерй,гурӯҳи| | | |
| Жҳамкорӣ бо ташкилотҳои | | | |
| Жҳавопаймоӣ ва гурӯҳи | | | |
| |радиометеорологӣ | | | |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 3 |Сохтмони бинои маъмурии | 600 000 | | 600 000 |
| |даста дар шаҳри Вахдат | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| | Чамъ | 1 728 000 | 750 000| 978 000 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| II. Баркаросозии СРМ ва дасггоҳҳои мушакпаронии ДМ-040-К-01 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Харидори ва насби 3 адад | 10 655 000 |3 550 |7 105 000 |
| |асбобҳои СРМ - 5 м | |000 | |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Харидорй ва насби асбобҳои | 2 910 000 |1 050 | 1 860 000 |
| |ПН-040. | |000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 3 |Харидорӣ намудани мушакҳои | 11972 880 | | 11 973 000 |
| |зидди жола | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 4 |Харидорӣ намудан ва насби | 997 000 |190 000 | 807 000 |
| |системаи "Мерком" | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 5 |Харидорм намудани | 336 000 | | 136 000 |
| |автомашинаҳои махсусгардо- | | | |
| |нидашуда: | | | |
| |Тамгаи Камаз - 1дона | 98 000 | | 98 000 |
| |Тамгаи ГАЗ-53 (обкашон)-1 | 38 000 | | 38 000 |
| |дона | | | |
+---+Т--------------------------+-------------+--------+-------------+
| |Ҷамъ | 26 671000 | 4 790 | 21 881000 |
| | | | 000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| III. Такмил дфдани системаи ҷамъоварӣ, коркард, таҳлил, |
| бойгонӣ, нигохдорӣ ва истифодаи маълумотҳои ҳавошиноси |
+---+---------Р----------Р------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Ташкил намудани системаи | 90 000 | | 90 000 |
| |автоматикии чамъоварй, | | | |
| |санҷиш, таҳлил ва | | | |
| |нигохдории мушоҳидаҳои | | | |
| Жҳавошиносӣ (раъду барк, | | | |
| |жола) | | | |
+---+--------Т------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Такмилдиҳии методкиа арзёбӣ| 50 000 | | 5О 000 |
+---+--------------------------Р+-------------+--------+-------------+
| | | | | |
| 3 |Ҷамъоварии маълумот дар | 50 000 | | 50 000 |
| |бораи кишти зироатҳои | | | |
| |кишоварзӣ дар мавзеи | | | |
| |гузаронидани корҳои | | | |
| |зидди жола | | | |
+---+Т--------------------------+-------------+--------+-------------+
| |Ҷамъ | 190 000 | | 190 000 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| IV. Барқарорсозии воситаи алоқа ва дастрас намудани қисмқои |
| эҳтиёти барои стансияҳои радиолокатсионӣ |
+---+---------------------------+-------------+-------Р+-------------+
| 1 |Харидорӣ намудани | | | |
| |радиостансияҳои "Кодан ва | | | |
| |"Апгара-1 М", аккумуляторҳо| 581000 | 110000 | 471 000 |
| |васл кардани воситақои | | | |
| |алоқа дар стансияҳои | | | |
| |радиолокатсионй ва | | | |
| |дастгоҳҳои зидди жола | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Харидорй намудани қисмҳои | | | |
| |эҳтиёти барои стансияи | 4 768 002 | 4 200 | 568 002 |
| |радиолокатсиони дар ҳамаи | | 000 | |
| |гуруҳҳо | | | |
+---+Т--------------------------+-------------+--------+-------------+
| |Ҷамъ | 5 349 002 |4 310 | 1039 002 |
| | | |000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| V. Тарбияи кадрҳо ва баланд бардоштани сатҳи тахассуси онҳо |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Баланд бардоштани сатҳи | 230 000 |150 000 | 80 000 |
| |тахассуси кадрҳо дар | | | |
| |курсҳои таълимӣ, ки дар | | | |
| |базаи ш.Налчики | | | |
| |Федератсияи Россия ташкил | | | |
| |карда мешававд | | | |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 | Омузиши мутахассисон дар | 250 000 | | 250 000 |
| | талимгоҳҳо ва ё | | | |
| | муассисахои таълимоти олй | | | |
| | ва миёнаи махсуси ИДМ ва | | | |
| | хориҷаи дур | | | |
+---+-----Р---------------------+-------------+--------+-------------+
| | Чамъ | 480 000 | 150 000| 330 000 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| | Умумӣ | 34 418 002 | 10 000 | 24 418 002|
| | | | 000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
Эзоҳ:
СРМ - стансиян радиолокатсионии метеорологӣ
СР - стансияи радиолокатсионӣ
ДМ - дастгоҳи мушакпаронӣ
МТМО - Маркази таълимии минтақавии обуҳавосанҷӣ
СУҲ - Созмони умумиҷаҳонии ҳавошиносӣ
ИДМ - Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил
ҚДБ ҲҶТ - Комиссияи доимоамалкунандаи байниидоравии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон
Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 30 июни соли 2007 № 336
тасдиқ шудааст
Барномаи барқарорсозӣ ва таъмини корҳои зидди жолаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 2007-2012
I. Сарсухан
Ҳодисаҳои хатарноки табиӣ, ба монанди тӯфон, раъду барқ, жола, борони сел, вайроншавии ҳолати экологӣ ва қабатҳои гуногуни атмосфера ба хоҷагии халқ хисороти зиёде меоранд. Бинобар ин на танҳо имкони пешгӯӣ намудани ин падидаҳо, балки пешгирӣ ва кам намудани зарари он таҳқиқ карда мешаванд. Таъсири сунъӣ расонидаи ба ҷараёнҳои атмосферӣ, ба беҳтар гардонидани вазъи обуҳаво мусоидат намуда, воситаи босамари нигоҳдории ҳосили зироатҳои кишоварзӣ шуда метавонад.
Ҳар сол дар ҷумҳурӣ зиёда аз 30 маротиба боридани жола мушоҳида карда мешавад, ки он ба вазъияти иқтисодии мамлакат таъсири манфии худро мерасонад.
Мутобиқи маълумоти дастрасшуда соли 2006 ҳазорҳо гектар ҳосили заминҳои кишоварзии ноҳияҳои Ҳисор, Шаҳринав, Рӯдакӣ ва шаҳри Турсунзодаи водии Ҳисор ва ноҳияи Ёвони вилояти Хатлон аз жолазанӣ муҳофизат карда шуданд. Аз рӯи ҳисоби коршиносон ин сохтор ҳар сол дар водии Ҳисор зиёда аз се миллион сомонӣ фоида меорад.
Дар давраи то солҳои 1990 корҳои зидди жола зиёда аз 690 000 гектар заминҳои ҷумҳуриро фаро мегирифт, солҳои охир бошад ин нишондод қариб 6 000 гектарро ташкил медиҳаду халос. Баъди ҳодисаҳои маълуми солҳои 1991-1992 дидбонгоҳҳои сохтори зидди жола дар ноҳияҳои Ёвон, Бохтар ва шаҳри Ваҳдат пурра нобуд карда шуда, фақат дидбонгоҳ дар минтақаи шаҳри Турсунзода фаъолият мекунад. Мутаасифона, ҳолати воситаҳои техникии радиолокатсионӣ, алоқа, нуқтаҳои мушакпаронӣ ва ҳамчунин артиллерия ба талаботи ҳозиразамон ва стандартҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ намебошанд. Таҷҳизоте, ки дар дидбонгоҳҳо истифода мешаванд, фарсуда ва корношоям гардидаанд. Тамоми қисмҳои эҳтиётӣ ва гулӯлаҳо барои дастгоҳҳои мушакпаронӣ аз корхонаҳои Федератсияи Россия (заводи Чебоксар) харидорӣ карда мешуданд. Айни замон корхонаҳои истеҳсолкунанда ин намуд таҷҳизотро модернизатсия кардаанд ва гулӯлаҳои системаи пешинаро, ки ба дастгоҳҳои мавҷудаи сохтори зидди жолаи Ҷумҳурии Тоҷикистон рост меомаданд, дигар истеҳсол намекунанд. Аз ин рӯ зарурати харидорӣ намудани дастгоҳҳои мушакпаронии системаи нав пеш омадааст.
Маблағгузории нокифоя имконият намедиҳад, ки таҷҳизотҳои асосии техникӣ аз таъмир гузаронида шаванд. Дар давоми солҳои охир азнавтаҳҷизонидани нуқтаҳои мушакпаронӣ бо асбобу анҷоми ҳозиразамон сурат нагирифтааст. Нарасидани мутахассисони соҳавӣ, зиёда аз 70% -ро ташкил медиҳад.
Ба ҳамаи ин мушкилиҳо нигоҳ накарда, сохторҳои истеҳсолӣ метавонанд корҳои зидди жоларо иҷро намоянд.
Пешравии таъсиррасонии фаъол ба падидаҳои метеорологӣ ва саҳми он дар рушди устувори иқтисодиёти ҷумҳурӣ аз бисёр ҷиҳат ба ҳалли проблемаҳои зерин вобаста аст:
- барқарорсозӣ ва ҷиҳозондани дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронӣ бо таҷҳизоти ҳозиразамон мутобиқи талаботи стандартҳои байналнилалӣ;
- такмили системаи маблағгузорӣ;
- тайёр намудани кадрҳои баландихтисос.
II. Мақсад ва вазифаҳои Барнома
Мақсади барномаи мазкур банақшагирии чорабиниҳо, ташаккули системаи самараноки таъсиррасонии фаъол ба падидаҳои ҳавошиносӣ дар ҷумҳурӣ мебошад.
Вазифаҳои асосии Барнома аз инҳо иборатанд:
- барқарорсозӣ ва бо техникаи лозима таъмин намудани дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронӣ;
- рушди усули пешгӯии жолазанӣ ва дигар ҳодисаҳои табиӣ (сел, ярч, тарма ва ғайра);
- истифодаи технологияи нави замонавӣ ва таҷрибаи пешқадам дар соҳа;
- баланд бардоштани дараҷаи тахассуси кадрҳо.
Барнома ба он равона гардидааст, ки ҳамаи сохторҳои зидди жола зина ба зина барқарор карда шаванд, сатҳи ҳифзи зироатҳои кишоварзӣ аз жолазанӣ баланд бардошта шавад ва ҳаҷми умумии ҷамъоварии маҳсулоти кишоварзӣ зиёд карда шавад.
III. Натиҷаҳои мунтазира
Татбиқи Барномаи мазкур имкон медиҳад, ки корҳои зидди жола бо технологияи нави замонавӣ таъмин шуда, соҳаи таъсиррасонии фаъол ба ҷараёнҳои метереологӣ барқарор гардад.
Такмил, ҷамъоварӣ ва коркарди маълумотҳои радиолокатсионӣ бо истифодаи мушакҳои нави замонавии зидди жола имконият медиҳад, ки арзиши аслии он то 15 сомонӣ ба як гектар кам гардида, ҷамъи фоидаи соф дар як сол 15 млн. сомониро ташкил диҳад. Амалӣ гардидани Барномаи мазкур имконият медиҳад, ки то 80-85% ҳосили зироатҳои кишоварзӣ аз жолазанӣ эмин дошта шавад.
IV. Механизми татбиқи Барнома
Татбиқи Барнома дар давоми 6 сол, бо амалӣ намудани як қатор чорабиниҳои ташкилӣ ва техникӣ дар назар дошта шудааст.
Дар доираи Барнома бояд чорабиниҳо дар самти барқарорсозии дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронии зидди жола, таъмири пурраи биноҳои хизматию истиқоматӣ, таҷҳизонӣ бо асбобу анҷоми нави радидлокатсионӣ ва системаи ҷамъоварӣ, таҳлил ва нигоҳдории маълумотҳо, автоматикунонии кори дастаҳо ва инчунин тарбияи кадрҳо анҷом дода шавад.
V. Маблағгузорӣ
Маблағгузории Барнома аз ҳисоби буҷети давлатӣ ва дигар сарчашмаҳои маблағгузорие, ки хилофи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, сурат мегирад.
Барнома мувофиқи нақшаи чорабиниҳо аз ҷониби Агентии обуҳавошиносии Вазорати кишоварзӣ ва ҳифзи табиати Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳбарӣ ва амалӣ мегардад (замимаи 1).
Нишондиҳандаҳои асосии молиявии Барнома дар замимаи 2 оварда шудааст.
Замимаи 1
ба Барномаи барқарорсозӣ ва
таъмини корҳои зидди жолаи
Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 2008-2012
Нақшаи чорабиниҳои татбиқи Барнома дар давраи солҳои 2007-2012
+---+----------------------------------+------------------+----Т-----ҷ
| № |Номгӯи чорабиниҳо | Иҷрокунанда | Мӯҳлати |
| | | |иҷро (сол)|
+---+----------------------------------+Т-----------------+-Р--------+
| I. Барқарорсозии фаъолияти дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронӣ |
+---+----------------------------------+------------------+------Р---+
| 1 |Барқарорсозй ва таъмири бииоҳои |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |хизмати, хизматию истиқоматии |ва ҳифзи табиат | |
| |дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпаронй: |Агентии | |
| |Колхозобод - 1 адад |обуҳавошиноси | |
| |Бохтар - 1 адад | | |
| |Ёвон - 1 адад | | |
| |Турсунзода - 1 адад | | |
| |Ҳисор - 1 адад | | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Таъсиси ҷойҳои кории автоматикй |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |дар гурӯҳи артиллерӣ, гурӯҳи |ва ҳифзи табиат | |
| Жҳамкорй бо ташкилотҳои ҳавоиаймой |Агентии | |
| |ва гурӯҳи радиометсорологӣ |обуҳавошиноси | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 3 |Сохтмони бинои маъмурии даста дар |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |шаҳри Вахдат |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| II. Барқаросозии СРМ ва дастгоҳҳои мушакпаронии ДМ-040-К-01 |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 1 |Харидорй ва насби 3 адад асбоби |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |СРМ - 5 м |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Харидорй ва насби 100 адад асбоби |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |ДБ-040 |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 3 |Харидори намудани мушакҳои зидди |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |жола |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 4 |Харидорӣ намудани системаи |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |"Мерком" |ва ҳифзи табиат | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 5 |Харидорӣ намудани автомашимаҳои |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |махсусгардонидашуда: |ва ҳифзи табиат | |
| |Тамгаи Камаз - 1 дона |Агентии | |
| |Тамгаи ГАЗ - 53 (обкашӣ) - 1 дона |обуҳавошиноси | |
+---+----------------------Р-----------+------------------+----------+
| III. Такмил додани системаи ҷамъоварй, коркард, таҳлил, боигонӣ, |
| нигоҳдорй ва истифодаи маълумотҳои хавошиносй |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 1 |Ташкил намудани системаи |Агентии |2007-2012 |
| |автоматикии, ҷамъоварй, санҷиш, |обуҳавошиноси | |
| |таҳлил оа нигоҳдории обуҳавошнносӣ| | |
| |мушоҳидаҳои ҳавошиноси (раъду барқ| | |
| |жола) | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Такмилдиҳии усули арзёбӣ |Агентии |2007-2012 |
| | |обуҳавошиносй | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 3 |Ҷамъоварии маълумот дар бораи |Вазорати кишоварзӣ|2007-2012 |
| |кишти зироатҳои кишоварзӣ дар |ва ҳифзи табиат | |
| |мавзеи ва ҳифзи табиат |(Агентии | |
| |гузаронидани корҳои зидди жола |обуҳавошиноси) | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| IV. Барқарорсозии воситаи алоқа ва дастрас намудани |
| қисмҳои эҳтиётй барои стансияҳои радиолокатсионй |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 1 |Харидорй намудани радиостансияҳои |Вазорати нақлиёт |2007-2012 |
| |"Кодан" ва "Ангара-1 М", |ва коммуникатсия, | |
| |аккумуляторҳо, васл кардани |Агентии | |
| |воситақои алоқаи стансияи |обуҳавошиносӣ | |
| |радиолокатсионй ва дастхоҳҳои | | |
| |зидди жола | | |
| | | | |
+---+----------------------------------+------------------+----------+
| 2 |Харидорӣ намудани қисмҳои эқтиетй |Вазорати нақлиёт |2007-2012 |
| |барои стансияи радиолокатсионй |ва коммуникатсия, | |
| |барои ҳамаи гуруххо |Агентии | | Агентии обуҳавошиносй
| | |обуҳавошиносӣ | |
| | | | |
+---+----------------------------------+-------Т----------+---Т------+
| V. Тарбияи кадрхо ва баланд бардоштани сатҳи тахассуси онҳо |
+---+-----------------------------------------------------+----------+
| 1 |Баланд бардоштани сатҳи тахассуси|Вазорати маориф,КДБ|2007-2012 |
| |кадрхо дар курсҳои таълимии базаи|ҲҶТ оид ба қабули | |
| |ш.Налчики Федератсияи Россия |шаҳрвандон барои | |
| | |таҳсил дар | |
| | |давлатҳои хориҷа, | |
| | |Агентии | |
| | |обуҳавошиносй | |
+---+---------------------------------+-------------------+----------+
| 2 |Омузиши мутахассисон дар |Агентии |2007-2012 |
| |таълимгоҳҳо ва ё муассисаҳби |обуҳавошиносӣ, | |
| |таълимоти оли ва миёнаи махсуси |Вазорати маориф, | |
| |ИДМ ва хориҷаи дур |КДБ ҲҶТ оид ба | |
| | |қабули шаҳрвандон | |
| | |барои тақсил дар | |
| | |давлатҳои хориҷа | |
+---+---------------------------------+--------------Р----+----------+
Замимаи 2
ба Барномаи барқарорсозӣ ва
таъмиии корҳои зидди жолаи
Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 2008-2012
Нишондиҳандаҳои молиявии Барнома дар давраи солҳои 2007-2012
+---+---------------------------+-----ТТ------+----------------------ҷ
| № |Номгӯи ҷорабиниҳо |Маблағҳои | Манбаъ |
| | |молиявӣ барои+--------+-------------+
| | |солхои |Бучети | Дигар |
| | |2008-2012, |давлати |сарчашмаҳои |
| | |(сомони) | |маблағгузорӣ |
| | | | | |
+---+---------------------------+Т----------Т-+--------+-------------+
| I. Барқарорсозии дастаҳо ва нуқтаҳои мушакпарони |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Барқарорсозӣ ва таъмири | 378 000 | | 378 000 |
| |биноҳои хизмати ва хизматию| | | |
| |истиқоматии дастаҳо ва | | | |
| |нуқтаҳои мушакпаропӣ: | | | |
| |Колхозобод - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| |Бохтар - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| |Ёвон - 1 адад | 98 000 | | 98 000 |
| |Турсунзода - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| |Ҳисор - 1 адад | 70 000 | | 70 000 |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Таъсиси ҷойҳои кори | | | |
| |автоматй | 750 000 |750 000 | |
| |дар гурӯҳи артиллерй,гурӯҳи| | | |
| Жҳамкорӣ бо ташкилотҳои | | | |
| Жҳавопаймоӣ ва гурӯҳи | | | |
| |радиометеорологӣ | | | |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 3 |Сохтмони бинои маъмурии | 600 000 | | 600 000 |
| |даста дар шаҳри Вахдат | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| | Чамъ | 1 728 000 | 750 000| 978 000 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| II. Баркаросозии СРМ ва дасггоҳҳои мушакпаронии ДМ-040-К-01 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Харидори ва насби 3 адад | 10 655 000 |3 550 |7 105 000 |
| |асбобҳои СРМ - 5 м | |000 | |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Харидорй ва насби асбобҳои | 2 910 000 |1 050 | 1 860 000 |
| |ПН-040. | |000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 3 |Харидорӣ намудани мушакҳои | 11972 880 | | 11 973 000 |
| |зидди жола | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 4 |Харидорӣ намудан ва насби | 997 000 |190 000 | 807 000 |
| |системаи "Мерком" | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 5 |Харидорм намудани | 336 000 | | 136 000 |
| |автомашинаҳои махсусгардо- | | | |
| |нидашуда: | | | |
| |Тамгаи Камаз - 1дона | 98 000 | | 98 000 |
| |Тамгаи ГАЗ-53 (обкашон)-1 | 38 000 | | 38 000 |
| |дона | | | |
+---+Т--------------------------+-------------+--------+-------------+
| |Ҷамъ | 26 671000 | 4 790 | 21 881000 |
| | | | 000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| III. Такмил дфдани системаи ҷамъоварӣ, коркард, таҳлил, |
| бойгонӣ, нигохдорӣ ва истифодаи маълумотҳои ҳавошиноси |
+---+---------Р----------Р------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Ташкил намудани системаи | 90 000 | | 90 000 |
| |автоматикии чамъоварй, | | | |
| |санҷиш, таҳлил ва | | | |
| |нигохдории мушоҳидаҳои | | | |
| Жҳавошиносӣ (раъду барк, | | | |
| |жола) | | | |
+---+--------Т------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Такмилдиҳии методкиа арзёбӣ| 50 000 | | 5О 000 |
+---+--------------------------Р+-------------+--------+-------------+
| | | | | |
| 3 |Ҷамъоварии маълумот дар | 50 000 | | 50 000 |
| |бораи кишти зироатҳои | | | |
| |кишоварзӣ дар мавзеи | | | |
| |гузаронидани корҳои | | | |
| |зидди жола | | | |
+---+Т--------------------------+-------------+--------+-------------+
| |Ҷамъ | 190 000 | | 190 000 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| IV. Барқарорсозии воситаи алоқа ва дастрас намудани қисмқои |
| эҳтиёти барои стансияҳои радиолокатсионӣ |
+---+---------------------------+-------------+-------Р+-------------+
| 1 |Харидорӣ намудани | | | |
| |радиостансияҳои "Кодан ва | | | |
| |"Апгара-1 М", аккумуляторҳо| 581000 | 110000 | 471 000 |
| |васл кардани воситақои | | | |
| |алоқа дар стансияҳои | | | |
| |радиолокатсионй ва | | | |
| |дастгоҳҳои зидди жола | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 |Харидорй намудани қисмҳои | | | |
| |эҳтиёти барои стансияи | 4 768 002 | 4 200 | 568 002 |
| |радиолокатсиони дар ҳамаи | | 000 | |
| |гуруҳҳо | | | |
+---+Т--------------------------+-------------+--------+-------------+
| |Ҷамъ | 5 349 002 |4 310 | 1039 002 |
| | | |000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| V. Тарбияи кадрҳо ва баланд бардоштани сатҳи тахассуси онҳо |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 1 |Баланд бардоштани сатҳи | 230 000 |150 000 | 80 000 |
| |тахассуси кадрҳо дар | | | |
| |курсҳои таълимӣ, ки дар | | | |
| |базаи ш.Налчики | | | |
| |Федератсияи Россия ташкил | | | |
| |карда мешававд | | | |
| | | | | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| 2 | Омузиши мутахассисон дар | 250 000 | | 250 000 |
| | талимгоҳҳо ва ё | | | |
| | муассисахои таълимоти олй | | | |
| | ва миёнаи махсуси ИДМ ва | | | |
| | хориҷаи дур | | | |
+---+-----Р---------------------+-------------+--------+-------------+
| | Чамъ | 480 000 | 150 000| 330 000 |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
| | Умумӣ | 34 418 002 | 10 000 | 24 418 002|
| | | | 000 | |
+---+---------------------------+-------------+--------+-------------+
Эзоҳ:
СРМ - стансиян радиолокатсионии метеорологӣ
СР - стансияи радиолокатсионӣ
ДМ - дастгоҳи мушакпаронӣ
МТМО - Маркази таълимии минтақавии обуҳавосанҷӣ
СУҲ - Созмони умумиҷаҳонии ҳавошиносӣ
ИДМ - Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил
ҚДБ ҲҶТ - Комиссияи доимоамалкунандаи байниидоравии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон
