Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 4 июли соли 2006 № 308
тасдиқ шудааст
Қоидаҳои ҳисоби музди миёнаи меҳнат барои пардохти рухсатиҳои меҳнатӣ, кӯмакпулӣ дар вақти аз кор рафтан, кӯмакпулӣ барои корношоямии муваққатӣ ва дигар ҳолатҳое, ки ба пардохти музди миёнаи меҳнат алоқаманданд
1. Қоидаҳои мазкур тартиби ҳисоби музди миёнаи меҳнати кормандонеро, ки дар ташкилоту муассисаҳо ва корхонаҳо сарфи назар аз шакли моликият ва намуди фаъолият машғули кор ҳастанд (дар муносибатҳои меҳнатӣ қарор доранд), дар ҳама ҳолатҳо, ба истиснои муайянкунии музди миёнаи меҳнат ҳангоми таъин намудани тамоми намудҳои нафақа, кӯмакпулии товони зарари ба кормандон ҳангоми иҷрои ӯҳдадориҳои меҳнатӣ расонидашуда ва дигар ҳолатҳои муқаррнанамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, муайян менамояд.
2. Ҳисоби музди миёнаи меҳнати кормандон дар ҳама холатҳо (пардохти кӯмакпулиҳои суғуртаи иҷтимоии давлатӣ: кӯмакпулӣ барои корношоямии муваққатӣ, кӯмакпулӣ барои хомиладорӣ ва таваллуд, ҳангоми пардохти рухсатиҳои асосӣ, дарозкардашуда, иловагӣ, таълимӣ ва эҷодӣ, ҳангоми иҷро нагардидани меъёрҳои коркард, бекористӣ ва истеҳсоли маҳсулоти нуқсдор на бо айби корманд, давраи гузаштан ба кори дигар ва ноилоҷ ба кор ҳозир нашудан, дар сафари хизматӣ қарор доштан, ҳангоми ҳисоби кӯмаклулӣ дар вақти аз кор рафтан, иҷрои вазифаҳои давлатӣ ё ҷамъиятӣ, додани кафолатҳои иловагӣ барои занону ҷавонон ва дар дигар ҳолатҳо), ки ҳисоби андозаи музди миёнаи меҳнатро талаб менамоянд, аз рӯзи охирини :баландшавии маошҳои вазифавии амалкуланда (меъёрҳои тарифӣ) анҷом дода мешавад. Барои ҳисоби музди миёнаи меҳнат шумораи моҳҳои тақвимии (3 ё 12 моҳ) баъди зиёдшавии навбатии маошҳои вазифавии амалкунанда (ченакҳои тарифӣ) ва ҳолати мушаххаси қаблӣ ба ҳисоб гирифта мешавад.
3. Маблағи мукофотпулиҳо ва дигар пардохтҳо, ки мувофиқи низоми пардохти музди меҳнат пешбннӣ шудаанд, (ба ғайр аз маошҳои вазифавӣ (меъёрҳои тарифӣ) ҳангоми ҳисобкунии музди миёнаи меҳнат аз рӯи ҳисоби воқеиашом дар давраи ҳисоботӣ, ба назар гирифта шуда, баъд аз он би коэффитсиенти охирини баландшавии музди меҳнат зарб карда шуда ба ҳисоби миёнаи якмоҳаи музди меҳнат ҳамроҳ карда мешаванд. Мукофотҳою подошҳои солона бошад, ба андозаи 1/32 барои ҳар як моҳи давраи хисоботӣ, дохил карда мешаванд.
4. Барои муайян намудани музди миёнаи моҳонаи меҳнат, музди миёнаи якрӯзаи меҳнат истифода мешавад.
5. Музди миёнаи якрӯзаи меҳнат дар ҳолати пардохти кафолатнок, ҳангоми пардохти кӯмакпулӣ барои корношоямии муваққатӣ, иҷрои вазифаҳои давлатӣ ё ҷамъиятӣ, бекористӣ ва истеҳсоли маҳсулоти ноқис на бо айби корманд, давраи гузаштан ба кори дигар, ҳангоми ноилоҷ ҳозир нашудан ба кор ва дар дигар ҳолатҳо (ғайр аз пардохти рухсатиҳо ва ҳисоб кардани нафақа, кӯмакпулӣ барои ҳомиладорӣ ва таваллуд, ҳангоми ноилоҷ хозир шудан ба кор, ки аз давраи ҳисоботӣ (3 моҳ) ду маротиба зиёд аст) бо роҳи тақсим кардани маблағҳои воқеии ҳисобшудаи давраи ҳисоботӣ (вале на зиёда аз 3 моҳ) ба шумораи пурраи моҳҳои вақти гузаштаи пардохти ба корманд тааллуқдошта дар ҳама ҳолатҳо ва ба коэффитсиенти шумораи миёнаи якмоҳаи рӯзҳои корӣ бо дарназардошти давомнокии мӯътадил ё кӯтоҳи вақти корие, ки қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудаанд, муайян карда мешавад:
а) барои муайян намудани музди миёнаи якрӯзаи меҳнат, дар ҳолати давомнокии вақти кории мӯътадил (40 соат дар як ҳафта) ҳангоми ҳафтаи кории шашрӯза коэффитсиенти 25,0 - ҳисоби миёнаи рӯзҳои кории якмоҳа, ва ҳангоми ҳафтаи кории панҷрӯза коэффитсиенти 20,6 - шумораи миёнаи рӯзҳои корӣ дар як моҳ истифода карда мешавад. Ҳисоби музди миёнаи меҳнат дар ин давра бо роҳи зарб задани музди миёнаи меҳнати якрӯза ба шумораи рӯзҳои корӣ, ки ҳисоб карда мешавад, амалӣ мегардад;
б) ҳангоми баҳисобгирии ҷамъбастии вақти корӣ музди миёнаи меҳнат, дар асоси музди меҳнати соатбайъ ҳисоб карда мешавад. Барои он ки маблағи пардохт муаяйн карда шавад, бояд музди меҳнати ҳисобкардашудаи давраи ҳисоботӣ (меъёрҳои тарифии моҳона, маош) ба фонди вақти кории миёнаи якмоҳа, ки ба 165,0 соат дар як моҳ баробар аст, тақсим карда шавад ва маблағи музди меҳнати миёнаи соати ҳосилшуда ба миқдори соатҳои воқеии дар ин давра коркардашуда, зарб карда шавад;
в) азнавҳисобкунии меъёрҳои тарифии (маошҳо) соатбайъ ҳангоми ҳафтаи кории 35 - соата, бо роҳи тақсим намудани фонди вақти кории миёиаи якмоҳа ба коэффитсиенти дахлдори 1,14 (40 :35) ва хамчунин барои дигар низом (ҳафтаҳои кории 16, 18 па 24 соата), ки мувофиқи қонунгузорин Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда шудаанд, анҷом дода мешавад;
г) маблағи умумии музди миёнаи меҳнат, бо роҳи зарб задани музди миёнаи меҳнати якрӯза ё яксоата ба шумораи рӯзҳо ё соатҳои кории корманди мазкур, ки тибқи ҷадвали (графики) кор дар фосилаи вақте, ки бояд пардохта шавад, муайян мегардад.
6. Ҳисобкунни музди миёнаи якмоҳаи меҳнат барои пардохт дар вақти рухсатиҳои меҳнатии харсолаи пардохтшавандаи асосӣ ва иловагӣ (аз он ҷумла дарозмуддат), инчунин барои пардохти ҷубронпулӣ барои рухсатии истифоданашуда, кӯмакпулӣ барои ҳомиладорӣ ва таваллуд, вақти ноилоҷ ҳозир нашудан ба кор, ки аз давраи ҳисобкунӣ ду маротиба зиёд аст (3 моҳ), аз ҳисоби музди миёиаи меҳнат дар 12 моҳи тақвимӣ ё бо хоҳиши корманд аз рӯзи охирини баландшавии маоши вазифавии амалкунанда (меъёри тарифӣ) мутобиқи банди 2 Қоидаҳои мазкур, пеш аз моҳи ба рухсатӣ рафтани корманд ё пардохти ҷубронлулӣ барои рухсатии тстифоданашуда (аз рӯзе, ки пардохти музди миёнаи меҳнат ҳисоб шудааст) анҷом дода мешавад:
а) музди ммёнаи меҳнати якрӯза барои пардохти маблағи рухсатӣ бо роҳи тақсими хамаи маблағхои воқеии ҳисобкардашуда барои давраи 12 моҳ ва ё аз лаҳзаи баландшавии охирини маошҳои вазифавии амалкунанда (меъёрҳои тарифӣ) ба миқдори пурраи моҳҳои то пешниҳоди рухсатӣ ва ба коэффитспенти 29,3 - миқдори миёнаи рӯзҳои тақвимӣ муайян карда мешавад. Ҳисоби пардохти рухсатӣ бо роҳи зарб задани музди миёнаи меҳнати якрӯза ба шумораи рӯзҳои тақвимии рухсатӣ, амалӣ мешавад.
б) агар рухсатӣ аз ҳисоби музди миёнаи меҳнати аз давраи рӯзи охирини баландшавии маоши вазифавии амалкунанда (меъёрҳои тарифӣ) дода шавад, ҳангоми ҳисоб кардани музди миёнаи меҳнат ҳамаи пардохтҳои баъди баландшавӣ суратгирифта, инчунин мукофотҳо ва дигар пардохтҳои (ба ғайр аз маоши вазифавӣ) то балалдшаавӣ анҷомдодашуда ва ба давраи ҳисоботӣ (12 моҳ) дохилшаванда, ба ҳисоб гирмфта мешаванд. Мукофотҳо ва пардохтҳои мазкури давраи то зиёдшавӣ ва ба давраи ҳисоботӣ дохилшаванда ба андозаи зиёдшавӣ тасҳеҳ мегарданд;
в) дар сурате, ки агар давраи ҳисобӣ пурра кор карда нашуда бошад, рухсатӣ аз рӯи музди миёнаи меҳнати якрӯза, ки бо тарзи тақсим намудани музди меҳнати вақти воқеии коркардашуда ба миқдори моҳҳои пурраи корӣ ва ба рӯзҳои тақвимии рухсатӣ, ки мувофиқи моддат 90 Кодекси меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян гардидааст зарб зада, пардохт карда мешавад.
7. Ҳангоми ҳисоб намудани музди миёнаи меҳнат барои пардохти рухсатиҳои ҳарсолаи меҳнатӣ аз давраи ҳисоботӣ вақте, ки дар давоми он корманд дар рухсатиҳои бемузд ё қисман пардохтшаванда қарор дошт ва барои нигоҳубкни кӯдак, то синни муайяннамудаи қонун расидани ӯкӯмакпулӣ гирифтааст, хориҷ карда мешавад. Дар ҳолати қисман нигоҳ доштани музди меҳнат ҳангоми озодшавӣ аз кор ин қисм аз ҳисоби музди миёнаи меҳнат хориҷ карда мешавад. Рӯзҳои иди ғайрикорӣ, ки ба давраи рухсатӣ рост меоянд, дар вақти муайян намудани давомнокии рухсатиҳо ба ҳисоб гирифта намешаванд ва пардохт карда намешаванд.
8. Ҳисобкунии музди миёнаи меҳнат барои пардохти кӯмакпулиҳои аз суғуртаи иҷтимоии давлатӣ пардохтшаванда, бо қоидаҳои умумӣ, аз ҷумла барои пардохти кӯмакпулӣ барои корношоямии муваққатӣ мутобиқи талаботи бандҳои 2-5, 10-13 ва кӯмакпулиҳо барои хомиладорӣ ва таваллуд мутобиқи талаботи бандхои 2-4, 6-7,10-13 Қоидаҳои мазкур амалӣ мегардад:
а) барои ҳисобкунии кӯмакпулӣ барои корношоямии муваққатӣ музди меҳнати вокеии ҳисобкардашуда, аммо ба маблағи на зиёда аз маоши вазифавии дукарата ё меъёри тарифии дукарата, истифода карда мешавад. Ин маҳдудият дар ҳолати маъюбии меҳнатӣ, бемориҳои касбӣ, ҳомиладорӣ ва таваллуд, ки дар ин ҳолатҳо кӯмакпулӣ ба андозаи музди миёнаи меҳнати воқеӣ бидуни маҳдудияти маблағи маоши дукарата (меъёри тарифӣ) дода мешаванд, ба назар гирифта намешавад;
б) ҳангоми ҳисоби музди миёнаи меҳнат барои ҳисобкунии кӯмакпулиҳо ҳамаи намудхои пардохтҳои музди меҳнат, ки дар банди 14 Қоидаҳои мазкур пешбинӣ шудаанд, нисбати ҷойи кори асосӣ ва дар ду ҷой кор кардан, ҳамзамон маблағҳои мукофотпулии ҳаққи муаллиф (гонорарҳо) ва маблағҳои мукофотпулӣ аз рӯи шартномаҳои (қарордодҳои) меҳнатӣ ба мӯҳлати муайян ё коре, ки агар аз онҳо хаққи суғурта ситонида шуда бошад, ба назар гирифта мешаванд. Давраҳои корношоямии муваққатӣ ё рухсатӣ барои ҳомиладорӣ ва таваллуд ҳангоми ҳисоби музди миёнаи меҳнат ба инобат гирифта намешаванд.
9. Ҳангоми бо корманд катъ намудани шартномаи (қарордоди) мехнатӣ, ҳисобкунии музди миёнаи меҳнат барои пардохти ҷубронпулӣ барои рухсатти истифоданашуда, кӯмакпулӣ дар вақти аз кор рафтан, нигоҳдории музди миёнаи меҳнат дар давраи бо кор таъминкунӣ мутобиқи талаботи бандҳои 2-4, 6-7, 10-13 Қоидаҳои мазкур амалӣ мегардад.
10. Ҳангоми иҷрои корҳои гуногунпардохт (корҳои тармимӣ якҷоякунии касбҳо (вазифаҳо), васеъ шудани доираи хизматрасонӣ, иҷрои вазифаи кормандони муваққатан дар кор ҳозир набуда ва ғайраҳо) муздт миёнаи меҳнат аз маблағи умумии подош, ки бо ҳамаи намудҳои корҳои иҷрошуда пардохт карда шудааст, ҳисоб карда мешавад.
11. Дар холати дар давраи ҳисоботӣ мавҷуд набудани музди меҳнат, аз ҷумла хангоми пардохти давраи ноилоҷ ҳозир нашудан ба кор, ҳангоми ҳафтаи кории нопурра, рӯзи кории нопурра ва ё музди меҳнати давраҳое. ки аз ҳисобкунӣ хориҷ карда шудаанд, музди меҳнати миёнаи якрӯза аз рӯи маблағҳои воқеии ҳисобкардашуда дар давраи семоҳаи тақвимии охирт иҷрои кор, бевостта пеш аз давраи ҳисоботӣ бо тасҳуҳи минбаьдаи онҳо ба андозаи зиёдшавии маошҳои вазифавӣ (ченакҳои тарифӣ) муайян карда мешавад.
Агар корманд ҳам дар давраи хисоботӣ, ҳам то давраи ҳисоботи ва дар моҳе, ки ҳолати баамаломада ба нигоҳдории музди миёнаи мёҳнат алоқаманд аст, музди меҳнати воқеии ҳисобкардашуда ё рӯзи корӣ надошта бошад, дар ин маврид музди миёнаи меҳнат аз рӯи ченакҳои тарифии дараҷам муқарраргардида ва маоши вазифавӣ муайяи карда машавад.
12. Музди меҳнати миёна дар рӯзи пардохти он ба корманд, ки дар давраи ҳисоботи меъёри муайяни вақти корӣ ва ҳаҷми корро пурра иҷро кардааст, наметавонад аз андозаи музди меҳмати ҳадди ақали муқарраркардашуда паст бошад.
13. Ҳисобкунии музди миёнаи меҳнат дар ноҳияҳое, ки коэффитсиентҳои ноҳиявӣ, коэффитсиентҳо барои кор дар биёбон ва ҷойҳо беоб, коэффитсиентҳои баландкӯҳӣ, истифода карда мешаванд, бо дарназардошти коэффитсиентҳо барои ноҳияи мушаххас ва андозаи музди мҳнате, ки дар вақти хисобкунии музди миёна илова карда мешавад, амалӣ мегардад.
14. Ҳангоми ҳисоби музди миёнаи меҳнат пардохтҳое, ки аз онҳо андози даромад ситонида мешаванд ва андозҳои, ки ба буҷети Фонди ҳифзи иҷтимоии аҳолии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид мегарданд, ба ҳисоб гирифта мешаванд, яъне:
а) музди меҳнати асосӣ, ки бо шартномаи (қарордоди) коллективӣ, инфиродӣ, меъёрҳои тарифӣ, маоши вазифавӣ ё музди корбайъ, муайян карда шудааст;
б) пардохтҳои кафолатноки музди меҳнат хангоми ба кори дигар гузаронидан, тағйири макон бо сабаби қабул ё гузаштан ба кори дар маҳалли дигар воқеъбуда, дар вақти дар сафари хизматӣ, рухсатиҳои меҳнати будан, иҷро намудани вазифаҳои давлатӣ ва ҷамъиятӣ:
- пардохти музди меҳнат ҳангоми истеҳсоли маҳсулоти ноқис ва бекористӣ на бо айби корманд, вақти ноилоҷ ҳозир нашудан ба кор;
- музди меҳнати дар вақти таҳсил нигоҳдошташаванда дар муассисаҳои таълимӣ (курсҳо) ва ба занҳо дар давраи танаффус барои маконидани тифл;
в) изофзпулӣ ва пловапулиҲо:
- барои тахассус, дараҷа, рутбаҳои тахассусӣ, унвони илмӣ, донистани забони хориҷӣ, барои собиқаи хизмат, фарқияти байнидараҷавӣ, иҷрои корҳои махсусан муҳим, шахсӣ ва дар дигар ҳолатҳо;
- барои баланд бардоштанн самаранокии меҳнат, (барои иҷрои вазифаҳои корманди ҳозирнабуда дар муддати давомнокии рӯзи кории муқаррарӣ, барои хизматрасонии якчанд дастгоҳ, барои иҷрои ду вазифа, касб, барои васеъ шудани доираи хизматрасонӣ (зиёд шудани хаҷми корҳои иҷрошаванда), барои роҳбари ба ҳайат, таҷрибаомӯзии истеҳсолӣ, барои омӯзонидани шогирдон дар истехсолот;
- барои кор ҳангоми риоя накардани низоми мӯътадили вақти корӣ (барои кори зиёда аз вақти муқаррарӣ ва кори шабона, барои кор дар рӯзҳои ид ва истироҳат);
- иловапулиҳо ба кормандони меъёри кориашон корбайъ, ҳангми шароити мӯътадили меҳнат (дар мавридҳое, ки агар иҷро нагардидани меъёри коркарди маҳсулот дар ҳолати тағйирёбии шароити истеҳсолот нисбати он шароитҳо, ки бо дарназардошти он меъёр муқаррар карда шуда буд, ба амал омада бошад);
- барои кор ҳангоми риоя иакардани шароити мӯътадили мениат (барои корҳои вазнин ва зарарнок; шароитн меҳнати махсусан вазнин ва махсусан зарарнок, дар ноҳияҳо ва маҳалҳои дорои шароти номусоиди табиию иқлимӣ ва маишии меҳнат);
г) тамоми намуди мукофотҳои тибқи низомномаи музди меҳнат ва низомнома дар бораи мукофотонӣ пешбинигардида ва дар ҳамин корхона, муассиса, ташкилот тасдиқшуда ё мувофиқи шартномаи (созишномаи) коллективӣ тасдиқ гардида.
15. Ҳангоми ҳисоби музди миёнаи меҳнат инҳо ба ҳисоб гприфта намешаванд:
а) пардохтҳое, ки берун аз манбаъҳои Фонди музди меҳнат (барои мусоидат дар ҷори намудани ихтироот ва пешниҳодҳои навоварӣ), пардохти стипендияҳое, ки корхона барои донишҷӯён ва аспирантҳои ҷудо аз истеҳсолот ба таҳсил фиристодашуда медиҳад, кӯмакпулиҳо барои хӯроки нисфирӯзӣ, арзиши роҳхатҳо барои табобат дар осоишгоҳу истироҳатгоҳҳо аз ҳисоби Фонди рушди иҷтимоӣ (фонди истеъмолот);
б) ҳамаи намудҳои подошҳои иловагии хусусияти яквақтаинадошта (иҷрои супоришҳои алоҳидае, ки ба доираи визифаҳои муқаррарии корманд дохил намешаванд; мукофотпулиҳо ва подошҳои яквақтаинаи хусусияти ҳавасмандгардонӣ дошта ба муносибати ҷашнҳои шахсӣ, кумакпулӣ ҳангоми озодшавӣ аз вазифа, кӯмакпулиҳои ҳавасмандгпрдонии моддӣ, мукофотҳои пулӣ барои ишғоли мақоми аввал дар озмунҳо ва ғайра);
в) ҷубронпулиҳо:
- хангоми дар сафари хизматӣ будан ва гузаштан ба кори дигар ки ба ҷои хароҷоти шабонарӯзӣ, кирояи марзии ва роҳкиро пардохти мешаванд (маблағҳои хароҷот барои интиқол, пардохти кирояи меҳмонхона, роҳкиро, пардохт барои кашонидани амвол ва кирояи бино ҳангоми ба кори дигар гузаронидан ё гузаштан ба кори дар маҳалли дигар воқеъбуда;
- арзиши манзилҳои ба таври ройгон додашуда, хизматрасонии комуналлӣ ва сӯзишворӣ;
- барои рухсатии истифоданашуда, барои фарсудашавии асбоб, либоси махсус ва ғайра;
г) кӯмакпулиҳои аз суғуртаи иҷтимоии давлатӣ пардохтшаванда;
д) музди меҳнати дар рӯзҳои кории беподоши меҳнат, ки ба буҷети дахлдор ё фондҳои хайрияи гузаронида мешавад.
16. Ҳангоми ҳисоби музди миёнаи меҳнати хизматчиёни давлатии мақомоти ҳокимияти давлатӣ пардохтҳои тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии алоҳида пешбинигардида, аз маблағҳои воқеии ҳисобшудаи давраи ҳисоботӣ, ки аз онҳо андози иҷтимоӣ ситонида мешаванд, ба ҳисоб гирифта мешаванд.
17. Ҳангоми ҳисоби музди миёнаи меҳнат аз маблағҳои буҷетӣ ва махсус (аз даромади фаъолияти хоҷагидории музди миёнаи меҳнат) дар ҳама ҳолатҳое, ки Қоидаҳои мазкур пешбинӣ намудааст, аз ҳар ду сарчашмаҳои маблағгузорӣ анҷом дода мешавад, агар аз ин маблағҳо андози иҷтимоӣ ситонида шуда бошад.
Правила исчисления среднего заработка для оплаты трудовых отпусков, выходных пособий, пособий по временной нетрудоспособности, и в других случаях, связанных с выплатой среднего заработка
1. Настоящие Правила определяют порядок исчисления среднего заработка, сохраняемого за работниками, занятыми (состоящими в трудовых отношениях) в организациях, учреждениях и предприятиях, независимо от форм собственности и видов деятельности, во всех случаях, за исключением определения среднего заработка при назначении всех видов пенсий, пособий выплачиваемых в порядке возмещения вреда, причиненного работникам при исполнении ими трудовых обязанностей и в других случаях установленные законодательством Республики Таджикистан.
2. Исчисление среднего заработка, причитающегося работнику во всех случаях (оплаты пособий государственного социального о страхования: по временной нетрудоспособности, по беременности и родам, при оплате основного, удлиненного, дополнительного, учебного и творческого отпусков, при невыполнении норм выработки, браке и простое не по вине работника, времени перевода на другую работу и вынужденного прогула, нахождении работника в служебной командировке, при расчете выходного пособия, выполнении государственных или общественных обязанностей, предоставлении дополнительных гарантий для женщин и молодежи и в других случаях), когда требуется расчет средней заработной платы, производится со дня последнего повышения действующих должностных окладов (тарифных ставок). Для исчисления среднего заработка в расчет берётся количество календарных месяцев (3 или 12 месяцев), последующих после очередного повышения действующих должностных окладов (тарифных ставок) и предшествующих конкретному случаю.
3. Сумма премий и других выплат, предусмотренные системой оплаты труда (кроме должностных окладов (тарифных ставок)), включаются при подсчете среднего заработка по времени их фатического начисления, в расчетном периоде, затем индексируется (умножается) на коэффициент последнего повышения заработной платы и включаются в расчет среднего месячного заработка. А годовые премии и вознаграждения включаются в размере 1/12 за каждый месяц расчетного периода.
4. Для определения средней месячной заработной платы используется средний дневной заработок.
5. Средний дневной заработок в случаях производства гарантийных выплат при оплате пособия по временной нетрудоспособности, выполнении государственных или общественных обязанностей, брака и простоя, не по вине работника, времени перевода на другую работу, вынужденного прогула и в других случаях (кроме начисления пенсии, оплаты отпуска, пособий по беременности и родам, времени вынужденного прогула, двоекратно превышающего расчетный период (3 месяца), определяется путем деления фактически начисленных сумм в расчетном периоде на полное число месяцев, но не более трёх, предшествующих времени выплат, причитающихся работнику в этих случаях, и на коэффициент среднемесячного числа рабочих дней, исходя из нормальной или сокращенной продолжительности рабочего времени, установленной законами Республики Таджикистан:
а) для определения среднедневного заработка, при нормальной продолжительности рабочего времени (40 часов в неделю) используется коэффициент 25,0 - среднемесячное число рабочих дней при шестидневной рабочей недели, а при пятидневной рабочей недели - коэффициент 20,6. Расчет среднемесячного заработка за этот период осуществляется путём умножения среднедневного заработка на число рабочих дней, за которое он подсчитывается;
б) при суммированном учёте рабочего времени исчисление среднего заработка производится исходя из часового заработка. Чтобы определить сумму выплат надо начисленную за расчетный период, заработную плату (месячную тарифную ставку, оклад) разделить на среднемесячный фонд рабочего времени равный 165,0 часов в месяц и полученный таким образом средний часовой заработок умножить на количество часов, фактически отработанных в этот период;
в) пересчет часовых тарифных ставок (окладов), при 35-ти часовой рабочей неделе производится путем деления среднемесячного фонда рабочего времени на соответствующий коэффициент 1,14 (40 : 35) и аналогично для других режимов (16-ти, 18-ти и 24-ти часовой) рабочей неделе, установленных законодательством Республики Таджикистан;
г) общая сумма среднего заработка определяется путём умножения дневного или часового среднего заработка на количество рабочих дней или часов данного работника, приходящиеся по расписанию (графику) работы на промежуток времени, который должен быть оплачен.
6. Исчисление среднего месячного заработка для оплаты времени основного и дополнительного ежегодного оплачиваемого трудового отпуска (в том числе и удлиненного), а также для выплаты компенсаций за не использованный отпуск, пособий по беременности и родам, времени вынужденного прогула, двоекратно превышающего расчетный период (3 месяца) производится из расчета среднего месячного заработка за 12 календарных месяцев или по просьбе работника со дня последнего повышения действующих должностных окладов (тарифных ставок), согласно пункта 2, настоящих Правил, предшествующих месяцу ухода работника в отпуск, или выдаче компенсации за неиспользованный отпуск (со дня, начиная с которого должна быть, произведена выплата среднего заработка):
а) средний дневной заработок для оплаты отпуска определяется путем деления всех фактически начисленных сумм за период 12 месяцев или с момента последнего повышения действующих должностных окладов (тарифных ставок) на полное число месяцев, предшествующих времени предоставления отпуска, и на коэффициент 29,3 - среднемесячное число календарных дней. Расчет оплаты отпуска осуществляется путем умножения среднедневного заработка на число календарных дней отпуска.
б) если отпуск предоставляется из расчета среднего месячного заработка за период со дня последнего повышения действующих должностных окладов (тарифных ставок), то при исчислении среднего заработка берутся все выплаты, осуществленные после повышения, а также премии и другие выплаты (кроме должностных окладов), осуществленные до повышения, входящие в расчетный период (12 месяцев). Указанные премии и выплаты за период, предшествующий повышению, входящие в расчетный период, корректируются на размер повышения;
в) в случае, если расчетный период отработан не полностью, отпуск оплачивается исходя из среднего дневного заработка, определяемого путем деления заработка за фактически отработанное время на число полных месяцев работы и умножается на число календарных дней отпуска определенных, в соответствии со статьей 90 Трудового кодекса Республики Таджикистан.
7. При исчислении среднего заработка для оплаты ежегодных отпусков из расчетного периода исключается время, в течение которого работники находились в отпусках без сохранения заработной платы или с частичным сохранением заработной платы и получали пособие по уходу за ребёнком до достижения им установленного законом возраста. В случае сохранения части заработка за время освобождения от работы эта часть исключается из подсчета среднего заработка. Праздничные нерабочие дни, приходящиеся на период отпуска, при определении длительности отпусков не учитываются и не оплачиваются.
8. Исчисление среднего заработка для выплаты пособий, выплачиваемых по государственному социальному страхованию осуществляется по общим правилам, в том числе для выплаты пособия по временной нетрудоспособности согласно пунктов 2 - 5, 10 - 13 и пособий по беременности и родам - пунктов 2 - 4, 6 - 7, 10 - 13 настоящих Правил:
а) для исчисления пособия по временной нетрудоспособности принимается фактический начисленный заработок, однако учитывается он в сумме не свыше двойного должностного оклада или двойной тарифной ставки. Это ограничение не применяется в случаях трудового увечья, профессионального заболевания, беременности и родов, при которых пособие всегда выдается в размере фактического среднего заработка без ограничения его суммой двойного должностного оклада (тарифной ставки);
б) при расчете среднего заработка для исчисления пособий учитываются все виды оплаты труда, предусмотренные в пункте 14 настоящих Правил, как по основному месту работы, так и по совместительству, а так же принимаются во внимание суммы авторских вознаграждений (гонораров) и суммы вознаграждений по трудовым договорам (контрактам) на определенный срок или работу, если с них взимались страховые взносы. Периоды временной нетрудоспособности или отпуска по беременности и родам не учитываются при расчете среднего заработка.
9. При расторжении с работником трудового договора (контракта) исчисление среднего заработка для выплаты компенсации за неиспользованный отпуск, выходного пособия, сохранения среднего заработка на период трудоустройства, производится по правилам пунктов 2 - 4, 6 - 7, 10 - 13 настоящих Правил.
10. При выполнении различно оплачиваемых работ (ремонтные работы, совмещение профессий (должностей), расширение зоны обслуживания или выполнение обязанностей временно отсутствующего работника и прочие), средний заработок исчисляется из общей суммы вознаграждения, начисляемого по всем видам выполненных работ.
11. В случае отсутствия в расчетном периоде заработка, в том числе при оплате за время вынужденного прогула, при неполной рабочей недели, неполном рабочем дне или заработок состоял из периодов, исключаемых из подсчета, среднедневной заработок определяется исходя из фактически начисленных сумм за период последних трех отработанных календарных месяцев, непосредственно перед расчетным периодом, с последующей их корректировкой на величину повышения тарифных ставок, должностных окладов.
Если работник не имел фактически начисленной заработной платы или фактически отработанных дней и в расчетном периоде, и до расчетного периода, и в месяце наступления случая, с которым связано сохранение среднего заработка, тогда средний заработок определяется исходя из тарифной ставки установленного разряда должностного оклада.
12. Средний заработок на день его выплаты, причитающийся работнику, отработавшему полностью определенную в расчетном периоде норму рабочего времени и выполнившего норму выработки, не может быть менее установленного минимального размера оплаты труда.
13. Исчисление среднего заработка в районах, где применяются районные коэффициенты, коэффициенты за работу в пустынных, безводных местностях и высокогорных районах, производится с учётом, установленного для конкретного района коэффициента и размера заработка на который он начисляется на момент расчета среднего заработка.
14. При исчислении среднего заработка учитываются выплаты, из которых производится удержание социального налога, поступающего в бюджет Фонда социальной защиты населения при Правительстве Республики Таджикистан, то есть:
а) основная оплата труда, определенная коллективным, индивидуальным договором (контрактом) по тарифным ставкам, должностным окладам или сдельным расценкам;
б) гарантированное сохранение заработка при переводе на другую работу, при переезде в связи с приёмом или переводом на работу в другую местность; за время нахождения в служебной командировке, отпусках, выполнении государственных или общественных обязанностей;
- оплата брака и простоя - не по вине работника, времени вынужденного прогула;
- заработная плата, сохраняемая за время обучения в учебных заведениях (на курсах) и за женщинами при перерывах на кормление ребёнка;
в) доплаты и надбавки:
- за квалификацию, за классность, за классные чины, за ученую степень, за знание иностранного языка, за выслугу лет, за межразрядную разницу, за выполнение особо важных работ, персональные и другие случаи;
- за повышенную интенсивность труда (за выполнение обязанностей отсутствующего работника в течение нормальной продолжительности рабочего дня, за многостаночное обслуживание, за совмещение профессий, должностей, за расширение зоны обслуживания (увеличение объема выполняемых работ), за руководство бригадой, производственной практикой, за обучение учеников на производстве;
- за работу при отступлении от нормального режима рабочего времени (за сверхурочную и ночную работу, за работу в праздничные и выходные дни);
- доплаты рабочим-сдельщикам при отклонении от нормальных условий труда (в тех случаях, когда невыполнение норм выработки произошло вследствие изменения условий производства по сравнению с теми условиями, исходя из которых, нормы были установлены);
- за работу при отступлении от нормальных условий труда (на тяжелых работах, за вредные и особо тяжелые условия труда, за работу в районах и местностях с неблагоприятными природно-климатическими и бытовыми условиями труда);
г) все виды премий, предусмотренные положением об условиях оплаты труда и положением о премировании, утвержденных на данном предприятии, в организации, учреждении, коллективным договором (соглашением);
15. Не учитываются при исчислении среднего заработка:
а) выплаты из источников вне фонда заработной платы (за содействие внедрению изобретения и рационализаторских предложений), стипендий, выплачиваемых предприятием учащимся-студентам, аспирантам, направленным на обучение с отрывом от производства; дотации на обеды; стоимость путевок на санаторно-курортное лечение и в дома-отдыха за счет фонда социального развития (фонда потребления);
б) все виды дополнительного вознаграждения единовременного характера (выполнение отдельных поручений, не входящих в круг обычных обязанностей работника; наградные; поощрительные вознаграждения единовременного характера, в связи с персональными юбилейными датами, выходные пособия при увольнении, денежные пособия, выдаваемые в качестве материальной помощи, денежные награды, присуждаемые за призовые места на конкурсах и т.п.);
в) компенсационные выплаты:
- при командировках и переводах, выплачиваемые вместо суточных, квартирных и проездных расходов (подъемные, оплата гостиниц, проездные, расходы по провозу имущества и найму помещения при перевозе или переезде на работу в другую местность);
- стоимость предоставления бесплатных квартир, коммунальных услуг и топлива;
- за не использованный отпуск, за изнашивание инструмента, за спецодежду и т.д;
г) пособий, выплачиваемые по государственному социальному страхованию;
д) заработная плата за дни работы без вознаграждения за труд, перечисляемая в соответствующий бюджет или благотворительные фонды.
16. При исчислении среднего заработка государственных служащих органов государственной власти учитываются выплаты, предусмотренные отдельными нормативными правовыми актами, из фактически начисленных сумм в расчетном периоде, с которых производится удержание социального налога.
17. При выплате заработной платы одновременно из бюджетных и специальных средств (из дохода, полученного в результате хозяйственной деятельности), исчисление среднего заработка во всех случаях, предусмотренных настоящими Правилами, производится из тех и других средств, если с заработков работников был удержан социальный налог.
