ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Дар бораи осорхонаҳо ва фонди осорхонаҳо

Қонуни мазкур ҳуқуқи фаъолияти осорхонаҳоро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон танзим ва муқаррар намуда, ҳуқуқи конститутсионии шаҳрвандонро оид ба баҳрабардорӣ аз нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон воридгардида таъмин ва ҳифз менамояд.

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мегарданд:

осорхона - муассисаи ғайритиҷоратиест, ки бо мақсади дарёфт, нигоҳдорӣ, мукаммалсозӣ, ҳуҷҷатгузорӣ, бақайдгирӣ, коллексиясозӣ, тадқиқот ва тарғиботи мероси таърихию фарҳангӣ таъсис дода мешавад;

сарватҳои фарҳангӣ - нигораҳое, ки таърих ва фарҳанги миллӣ ва умумибашариро инъикос карда, дар осорхонаҳои давлатӣ, ғайридавлатӣ ва коллексияҳои шахсӣ ҷамъоварӣ ва нигоҳдорӣ карда мешаванд;

нигораҳои осорхонаҳо - сарватҳои фарҳангие, ки сифат, таърих ва нишонаҳои махсус дошта, харидорӣ, ҳифз, омӯзиш ва ба омма пешниҳод намудани онҳо барои ҷамъият зарур мебошад;

коллексияи осорхонаҳо - маҷмӯи сарватҳои фарҳангие, ки хусусияти нигораи осорхонаро соҳиб гардида, аз рӯи хусусият, хронология ва дигар нишонаҳояшон дар Фонди осорхона гурӯҳбандӣ мешаванд;

фонди осорхонаҳо - маҷмӯи нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳое, ки доимӣ дар ҳудуди Тоҷикистон қарор доранд;

феҳристи давлатии сарватҳои фарҳангӣ - ҳуҷҷати баҳисобгирие, ки маълумоти асосиро оид ба ҳар як нигораи осорхона ва ҳар як коллексияи осорхонае, ки ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид гардидааст, дар бар мегирад;

комиссияи харидорӣ - мақоми машваратӣ-экспертии осорхона, ки масъалаи интихоб ва ё харидории нигораҳои дорои аҳамияти осорхонадоштаро баррасӣ менамояд;

харидории нигораҳо - яке аз воситаҳои асосии ҷамъоварӣ ва нигоҳдории мероси таърихию фарҳангӣ;

экспертизаи илмӣ - ҳуҷҷати осорхона ва хулосаи нахустини таҳқиқи нигора, ки зарурати харидории онро барои осорхона тасдиқ менамояд;

нигоҳдорӣ - яке аз намудҳои асосии фаъолияти осорхона, ки ташкили шароитҳои моддӣ ва ҳуқуқиро дар назар дошта, тавассути онҳо нигоҳдории нигораҳои осорхона ва коллексияҳои осорхонаро таъмин менамояд;

табъу нашр - яке аз шаклҳои асосии фаъолияти осорхона, ки намоиши оммавӣ, чопи такрорӣ дар нашрияҳо, воситаҳои электронӣ ва дигар намудҳои воситаҳо, ҳама намудҳои ба ҷамъият пешниҳод кардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳоро дар бар мегирад.

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи осорхонаҳо ва Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи осорхонаҳо ва Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалӣ, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад.

Моддаи 3. Назорати давлатӣ дар соҳаи осорхонаҳо ва Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон назорати давлатиро нисбат ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки ба Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид карда шудаанд, мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг ба амал мебарорад.

БОБИ 2. ОСОРХОНАҲО ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 4. Таъсиси осорхонаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон осорхонаҳо дар шакли муассиса бо мақсади амалӣ кардани вазифаҳои ҷамъоварӣ, ҳифзнамоӣ, илмию тадқиқотӣ ва фарҳангӣ таъсис дода мешаванд.

Фаъолияти дигар муассисаҳо дар бинои осорхона манъ аст.

Моддаи 5. Мақсади таъсиси осорхонаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Мақсади таъсиси осорхонаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон иборат аст аз:

- нигоҳдории нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- пуррагардонии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо бо роҳи харид, ташкил кардани экспедитсияҳо ва ҳафриёт;

- омӯзиши нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- нашри маълумот дар бораи нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- омӯзиш ва тадқиқи ёдгориҳои таърихию фарҳангӣ берун аз осорхонаҳо.

Моддаи 6. Иҷозатномадиҳии (литсензиякунонии) фаъолияти осорхонаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Осорхонаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолияти худро танҳо дар асоси иҷозатнома (литсензия) ва дар ҳолатҳои зерин амалӣ менамоянд:

- мавҷуд будани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, сарватҳои таърихию фарҳангие, ки имкони дар шакли намоиши осорхона дастраси умум гардонидани онҳоро фароҳам меоварад;

- мавҷуд будани биное, ки барои ҳифзи намоиши оммавии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо мувофиқ мебошад;

- мавҷуд будани сарчашмаҳои доимии маблағгузорӣ барои фаъолияти осорхонаҳои таъсисшаванда.

Тартиби иҷозатномадиҳии (литсензиякунонии) фаъолияти осорхонаҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

Моддаи 7. Барҳамдиҳии осорхонаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Барҳамдиҳии осорхонаҳои давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардад.

Ҳангоми барҳамдиҳии осорхонаҳои давлатӣ нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба ин осорхонаҳо вобасташуда, мутобиқи қисми аввали моддаи 14 ҳамин Қонун, ба осорхонаҳои дигари давлатӣ вобаста карда мешаванд. Дар ин хусус мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг қарор қабул менамояд.

БОБИ 3. ФОНДИ ОСОРХОНАҲОИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 8. Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун ҷузъи мероси таърихию фарҳангии халқҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид карда шудаанд, ҷузъи ҷудонашавандаи мероси таърихию фарҳангии халқҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб мераванд.

Моддаи 9. Шаклҳои моликият ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон воридгардида

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон воридгардида метавонанд, моликияти давлатӣ ва хусусӣ бошанд. Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои моликияти давлатибуда, ба моликияти шахсӣ таҳвил дода намешаванд.

Моддаи 10. Таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон аз қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон иборат аст.

Моддаи 11. Тартиби харидории нигораҳо

Харидории нигораҳо тавассути комиссияи харидорӣ сурат мегирад.

Мақсади асосии комиссияи харидорӣ коллексиясозии илмии ёдгориҳои нодири моддию маънавии фарҳангӣ ба ҳисоб меравад.

Сарватҳои таърихию фарҳангӣ барои Фонди осорхона дар асоси экспертизаи илмӣ ва баҳои тамоми аъзои Комиссияи харидорӣ ба даст оварда мешаванд.

Хулосаи экспертизаи илмӣ бо мӯҳри маркази тадқиқотӣ ва имзои мутахассис тасдиқ карда мешавад, ки бе он харидории нигораҳои таърихию фарҳангӣ манъ аст.

Ба дигар мақсадҳо истифода бурдани воситаҳои молиявие, ки барои харидории нигораҳои таърихию фарҳангӣ пешбинӣ шудааст, манъ аст.

Моддаи 12. Дохил гардонидани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо ба Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо баъди гузаронидани экспертизаи махсус, аз ҷониби мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил гардонида мешаванд. Тартиби ба Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил гардонидани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳоро Низомномаи Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешавад, муайян менамояд.

Ба молики нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида шаҳодатномаи дахлдор дода мешавад.

Моддаи 13. Хориҷ намудани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо аз таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо баъди гузаронидани экспертизаи махсуси мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг аз таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон хориҷ карда мешаванд.

Тартиби аз таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон хориҷ кардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳоро Низомномаи Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо аз таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯзи ба қайд гирифта шуданашон дар Феҳристи давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон хориҷ карда мешаванд.

Моддаи 14. Феҳристи давлатии нигораҳои Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Феҳристи давлатии нигораҳои Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистонро мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг тартиб медиҳад.

Моддаи 15. Баровардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон

Баровардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатӣ ва ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида, аз ҷониби молик ва ё шахси ваколатдори он, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар асоси шаҳодатномаи берун баровардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки аз ҷониби Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон дода шудааст, амалӣ мегардад.

Муваққатан берун баровардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ мутобиқи тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардад.

БОБИ 4. ҚИСМИ ДАВЛАТИИ ФОНДИ ОСОРХОНАҲОИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 16. Таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки баъди мавриди амал қарор гирифтани Қонуни мазкур аз ҷониби осорхонаҳои давлатӣ ва дигар муассисаҳои давлатӣ аз ҳисоби маблағҳои муассисон ё аз ҳисоби маблағҳои хусусӣ ва дигар воситаҳо харидорӣ мешаванд, ба қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда мешаванд.

Моддаи 17. Соҳибӣ кардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида, ба истиснои ҳолатҳои вайроншавӣ, гум шудан ё иваз кардан ба дигар нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, соҳибӣ карда намешаванд.

Дар ҳолати гум шудан, вайроншавӣ ва иваз намудани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг дар бораи соҳибӣ кардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида қарор қабул менамояд.

Моддаи 18. Роҳбарӣ ва идораи осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида барои амалӣ кардани идораи оперативӣ ба осорхонаҳои давлатӣ ва дигар муассисаҳои давлатӣ вобаста карда мешаванд.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, барои ба осорхонаҳои давлатӣ ва муассисаҳои давлатӣ додани ҳуқуқи идораи оперативӣ ва роҳбарӣ ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида, қарор қабул менамояд.

Осорхонаҳои давлатӣ ва муассисаҳои давлатие, ки ба онҳо ҳуқуқи идораи оперативии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида дода шудаанд, вазифадоранд татбиқи тадбирҳои зеринро таъмин намоянд:

- бехатарӣ ва нигоҳдории моддии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- пешбарӣ ва нигоҳдории ҳуҷҷатҳои баҳисобгирии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- истифодаи нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо бо мақсадҳои илмӣ, таълимӣ, фарҳангӣ ва эҷодию истеҳсолӣ.

Моддаи 19. Назорати давлатӣ оиди ҳолат ва нигоҳдории қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Назорати давлатӣ оиди ҳолат ва нигоҳдории давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг дар шаклҳои зерин амалӣ мегардад:

- санҷиши ҳолати ҳифз ва шароити нигоҳдории нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- ирсоли дархостҳо ва гирифтани маълумот дар бораи нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо барои амалӣ намудани баҳисобгирии давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон зарур.

Моддаи 20. Дастгирии давлатии қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва осорхонаҳои давлатӣ

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ нигоҳдорӣ ва истифодабарии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардидаро таъмин менамояд.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ ва мақомоти ваколатдори соҳаи фарҳанг барои беҳдошти фаъолияти осорхонаҳои калони Ҷумҳурии Тоҷикистон ва харидории ёдгориҳои таърихию фарҳангии аҳамияти умумибашаридошта метавонад қарорҳои дахлдор қабул намоянд.

БОБИ 5. ҚИСМИ ҒАЙРИДАВЛАТИИ ФОНДИ ОСОРХОНАҲОИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 21. Таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида ва ба қисми давлатии он тааллуқнадошта, қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистонро ташкил медиҳанд.

Моддаи 22. Дохил гардидани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси аризаи молики нигора бо тартибе, ки дар моддаи 12 ҳамин Қонун пешбинӣ гардидааст, дохил карда мешаванд.

Моддаи 23. Хориҷ кардани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо аз таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо аз таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, танҳо дар ҳолатҳои гум шудан ё вайроншавии ашёҳои мазкур, аз ҷониби мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг бо тартиби дар моддаи 13 Қонуни мазкур пешбинигардида хориҷ карда мешаванд.

Моддаи 24. Нигоҳдорӣ ва бақайдгирии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида

Нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида, мувофиқи қоидаҳо ва шароитҳои дар Низомномаи Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраршуда ба қайд гирифта, ҳифз мешаванд.

Моддаи 25. Назорати давлатӣ оид ба ҳолати нигоҳдории қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва фаъолияти осорхонаҳои ғайридавлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Назорати давлатиро оид ба ҳолати нигоҳдории қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва фаъолияти осорхонаҳои ғайридавлатӣ мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг дар шаклҳои зерин ба амал мебарорад:

- санҷиши ҳолати ҳифз ва шароити нигоҳдории нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо;

- масъалагузорӣ оиди иваз намудани макони ҳифз ва нигоҳдории нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо дар назди моликони ашёи мазкур;

- ирсоли дархостҳо ва гирифтани маълумот оиди нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо барои амалӣ гардонидани бақайдгирии давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон зарурбуда.

Моддаи 26. Дастгирии давлатии қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва осорхонаҳои ғайридавлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ дар доираи ваколатҳои худ метавонанд ба қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва осорхонаҳои ғайридавлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар шаклҳои зерин дастгирӣ кунанд:

- барои иҷрои корҳои таъмиру барқарорсозӣ пешбарӣ намудани муассисаҳои таъмиру барқарорсозии давлатӣ;

- таъмини нигоҳдории нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон воридгардида дар хазинаҳои давлатӣ;

- қисман ҷуброн намудани хароҷот барои таъмини бехатарии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонавии Ҷумҳурии Тоҷикистон воридгардида.

Моддаи 27. Аҳдҳо оид ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида

Ҳангоми иҷрои аҳд оид ба соҳибӣ кардани (тӯҳфа кардан, харидуфурӯши) нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои ба таркиби қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дохилгардида гирандаи тӯҳфа ё харидор ӯҳдадор аст, ӯҳдадориҳои дар шартнома ё қонун нисбати ин ашё пешбинишударо ба зиммаи худ гирад. Зимнан давлат ҳуқуқи афзалиятноки харидро дорад.

Ҳангоми ба мерос гирифтани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки ба қисми ғайридавлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудаанд, меросгиранда ӯҳдадор аст, тамоми масъулияти нисбати ин ашёҳо доштаи меросдиҳандаро ба зиммаи худ гирад. Баъди ба мерос гирифтани нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо меросхӯр ҳуқуқ дорад ба ин амвол тибқи салоҳдиди худ ихтиёрдорӣ намояд, агар дар васиятнома муқаррароти дигар пешбинӣ нашуда бошад.

Агар меросгир ӯҳдадориҳои худро нисбат ба ин нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо иҷро накунад ва ё ба таври муносиб иҷро нанамояд, дар ин ҳолат давлат ҳуқуқ дорад, мутобиқи қонунгузории граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон, ашёҳои ба таври лозимӣ нигоҳдоринашударо харидорӣ намояд.

Татбиқи ҳуқуқи афзалиятноки харидории нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳоро, ки дар қисми якуми ҳамин модда пешбинӣ гардидааст, аз номи давлат мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг амалӣ менамояд.

Берун баровардан аз ҷумҳурӣ ва дохил кардани сарватҳои фарҳангӣ ба ҷумҳурӣ бо иҷозати мақоми ваколатдори соҳаи фарҳанг сурат мегирад.

БОБИ 6. ТАЪМИНИ ДАСТРАСИИ ФОНДИ ОСОРХОНАҲОИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Моддаи 28. Дастрасии нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ва шаҳрвандони хориҷӣ ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки ба қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид гардидаанд, ҳуқуқи дастрасӣ доранд.

Тартиби дастрасӣ барои истифодаи нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳоро, ки дар Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷойгиранд, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

Моддаи 29. Нашри маълумот дар бораи нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо

Ҳуқуқи нашри аввалини маълумот ба осорхонаҳое дода мешаванд, ки ба онҳо нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо вобаста шудаанд.

Осорхонаҳо, вобаста ба иҷрои вазифаҳои илмию тадқиқотӣ ва илмию маърифатӣ, дар нашри маълумот оид ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо комилҳуқуқ ва масъул мебошанд.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои нашри маълумот оид ба нигораҳои осорхонаҳо ва коллексияҳои осорхонаҳо, ки ба таркиби қисми давлатии Фонди осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудаанд, заминаи моддӣ фароҳам меорад.

БОБИ 7. ҲАМКОРИҲОИ БАЙНАЛМИЛАЛӢ

Моддаи 30. Ҳуқуқ барои ҳамкориҳои байналмилалӣ

Осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳамкориҳои байналмилалии соҳаи осорхонашиносӣ, таърихнигорӣ, бостоншиносӣ, иттилоотӣ, инчунин оид ба масъалаҳои марбут ба осорхонаҳо дар ҷаласа ва конференсияҳои байналмилалӣ ширкат меварзанд.

Осорхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ доранд ба созмонҳои фарҳангии байналмилалӣ ҳамроҳ шуда, дар татбиқи барномаҳои байналмилалии кишваршиносӣ ва дигар барномаҳо иштирок намоянд.

БОБИ 8. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 31. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 32. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур баъд аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.