×

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 28 феврали соли 2004, № 2 "Дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга"

Санаи амалкуни: 28.12.2005

Ҳолати ҳуҷҷат: Амалкунанда

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ ва ташкилии фаъолияти шахсони ҳуқуқӣ ва воқеиро оиди ҷамъоварӣ, коркард ва фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муқаррар намуда, талаботи асосӣ, ҳамчунин ҳуқуқу ӯҳдадорӣ ва масъулияти иштироккунандагони муносибатҳои ҳуқуқиеро, ки дар соҳаи ҷамъоварии оҳанпора ба миён меоянд, муайян мекунад.

БОБИ I. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1. Мақсади Қонуни мазкур

Мақсади Қонуни мазкур таъмин намудани амнияти иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳайё кардани шароит барои ба муомилоти хоҷагӣ ворид намудани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳамчун манбаи ашёи иловагӣ, нигоҳдории захираҳои ашёи хом ва ҳифзи муҳити зист мебошад.

Амали Қонуни мазкур ба муносибатҳои ҷамъоварии (хариди) пораҳои металлҳои қиматбаҳо дахл надорад.

Моддаи 2. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода бурда мешаванд:

металлҳои сиёҳ - металлҳо, ғилзат (консентратҳо), хокаю гард ва хӯлаи оҳан;

металлҳои ранга - металлу хӯла ва хокаву гарди алюминий, висмут, волфрам, кадмий, кобалт, магний, мис, молибден, никел, қалъагӣ, сурб, титан, руҳ; ғилзати волфрам, молибден, ниобий, рутилий, сирконий ва металлҳои нодири заминӣ;

партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга - партовҳои саноатии ҳамаи марҳилаҳои коркард, ки дар таркибашон металлҳои сиёҳ ва ранга доранд ё худ аз ҳамин металлҳо иборатанд ва ҳангоми гудозиш ва корҳои дигари металлургӣ ҳосил мешаванд ва ҳамчунин маснуот ва қисмҳое, ки дар рафти истеҳсолот бо нуқсон тавлид мешаванд;

оҳанпораҳои рӯзгор - пораи металлҳои сиёҳ ва рангае, ки ҳангоми ба мақсади шахсӣ истифода бурдани маснуоту қисмҳои металлҳои сиёҳу ранга аз тарафи шаҳрвандон ҳосил мегарданд;

оҳанпора - аз партовҳои истеҳсолот ва истеъмолот иборат аст, ки аз маснуоти нодаркор ва ё хусусиятҳои истеъмолии худро гумкардаи саноатӣ ва таъиноти маишӣ, қисматҳои он, таҷҳизоту механизмҳо, конструксияҳо, воситаҳои нақлиёт, техникаи ҳарбӣ ва манбаъҳои дигар ҳосил шуда, танҳо барои коркарди дубора таъин гардидаанд;

ҷамъоварии оҳанпора - фаъолияти хоҷагӣ доир ба ҷамъоварӣ кардан, харидан, ҷудо карда гирифтан ва интиқол додани металлҳои сиёҳ ва ранга ба амбори муваққатӣ, коркард ва ё истифодаи ниҳоии онҳо дар корхонаи металлургӣ;

коркарди оҳанпора - фаъолияти хоҷагӣ доир ба ҷамъоварии пораи металлҳои сиёҳу ранга барои истифода бурдан ҳамчун ашёи хоми истеҳсолоти металлургӣ (ҷудо кардан ба хелҳо, буридан, реза кардан, прессонидан, брикет сохтан, гудохтан ва ғайра), ки дар натиҷа шакл ё ҳолати аввалаи онҳо тағйир меёбад;

фурӯхтани (ё додани) оҳанпора - фурӯхтан, бепардохт ё бопардохт ба шахси сеюм додани оҳанпораи ҷамъоварӣ ва ё коркардашуда;

ҷамъоварии (харидани) пораю партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангафаъолияти шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ, ки барои ҷамъоварии (харидани) пораву партовҳои металлҳои сиёҳу рангаи саноатию рӯзгор ва супоридани (фурӯхтани) онҳо равона гардидааст;

санади партовгардонӣ - ҳуҷҷати дорои шакли муқарраршудаи ҳисоботи қатъӣ, ки партов гардонидани амволи шахси ҳуқуқиро тасдиқ менамояд ва замимаи ҳатмии санади аз ҳисоб баровардани амволи металлдор ҳисобида мешавад;

ҷамъоварандаи оҳанпора (пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга) - шахси ҳуқуқие, ки барои ҷамъоварӣ кардани (харидани) оҳанпора иҷозатнома дорад;

супорандаи оҳанпора (пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга)шахси ҳуқуқӣ ё воқеии молики оҳанпорае, ки дар рафти истеҳсоли оҳанолот, дар рӯзгор ва ё ҳангоми харидани партови металл ё худ партовгардонии маснуоти (амволи) металлдор соҳиб шудааст;

мутасаддии ҷамъоварӣ кардани оҳанпора - шахсони ҳуқуқӣ ва воқеие, ки аз номи ва бо супориши корхонаҳои махсуси металлургӣ ё корхонаҳои истеҳсолию захиракунӣ оҳанпора ҷамъоварӣ мекунанд (мехаранд);

баённомаи супорандаи (фурӯшандаи) оҳанпора - аризаи шаклан муқарраршудаи шахси ҳуқуқӣ ва ё воқеӣ ба номи мақоми салоҳиятдори ҳокимияти иҷроия, ки он маълумотро оид ба манбаи пайдоиши оҳанпора дар бар мегирад;

корхонаи истеҳсолию ҷамъоварикунандаи оҳанпора - шахси ҳуқуқие, ки мақомоти ҳокимияти давлатӣ онро барои фаъолияти соҳаи истифодаи партову амволи металлдор, захира намудани (ҷамъоварӣ кардан ва харидани) оҳанпора, коркард ва фурӯши ашёи мустаъмали металлдор ба корхонаҳои металлургӣ ваколатдор гардонидааст.

Моддаи 3. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз ҳамин Қонун, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад.

Моддаи 4. Принсипҳои асосии сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Принсипҳои асосии сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҷамъоварии металлҳои сиёҳ ва ранга инҳоянд:

- таъмини бехатарии иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- таъмини нигоҳдории амволи давлатӣ, шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ ҳангоми ҷамъоварии металлҳои сиёҳ ва ранга;

- ба ҳам мувофиқ намудани манфиати иқтисодӣ ва экологии ҷамъият;

- оқилона бо ҳам мувофиқ намудани чораҳои иқтисодӣ ва маъмурии танзими ҷамъоварии металлҳои сиёҳ ва ранга;

- ба роҳ мондани баҳисобгирӣ ва ҳисоботдиҳӣ доир ба ҷамъоварӣ ва фурӯши металлҳои сиёҳ ва ранга.

Моддаи 5. Ваколатҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Ваколатҳои асосии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга чунин аст:

- ҳимояи манфиатҳои иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- тартиб додани лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, стандартҳо, меъёру қоидаҳое, ки тартиби ҷамъоварӣ кардани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро муайян мекунанд;

- муайян кардани тартиби иҷозатномадиҳӣ барои фаъолияти ҷамъоварӣ намудани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- муайян кардани усулҳои умумии ташкил ва гузаронидани назорати давлатӣ дар соҳаи фаъолияти ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- ташкили баҳисобгирӣ ва ҳисоботдиҳӣ дар соҳаи фаъолияти ҷамъоварӣ кардани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- муҳайё кардани шароит барои таъмини эҳтиёҷоти иқтисодиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- муқаррар намудани тартиби аз ҳисоб баровардан ва партовгардонии амволи давлатии металлдор;

- муқаррар кардани вазифаи мақомоти давлатии ҳокимияти маҳаллӣ ва салоҳияти онҳо дар соҳаи ҷамъоварӣ намудани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- андешидани тадбирҳо барои пешгирӣ намудани дуздии металлҳо, таракаи қисмҳои таҷҳизот, воситаҳои сигналдиҳӣ ва алоқа, объектҳои энергиядеҳ ва нақлиёт;

- тасдиқ кардани рӯйхати намудҳои металлҳои сиёҳ ва рангае, ки дар рӯзгор пайдо мешаванд ва меъёрҳои супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга, ки барояшон пешниҳоди баённома зарур нест;

- муқаррар кардани тартиби содироти пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- иҷрои дигар ваколатҳое, ки ҳамин Қонун ва санадҳои дигари меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудаанд.

БОБИ II. ТАЛАБОТИ УМУМӢ НИСБАТИ ҶАМЪОВАРИИ ПОРАВУ ПАРТОВҲОИ МЕТАЛЛҲОИ СИЁҲ ВА РАНГА

Моддаи 6. Чораҳои муҳофизатии танзими ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Бо қарори мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ муваққатан (то як сол) чораҳои муҳофизатие татбиқ шуда метавонанд, ки ҷамъоварии оҳанпораро маҳдуд мекунанд. Мақомоти ваколатдор метавонанд ҳангоми додани иҷозатнома барои фурӯхтани ҳиссаи муайяни ҷамъоварии баъзе навъҳои оҳанпора озмун гузаронанд.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон номгӯи оҳанпораҳоеро, ки аз шахсони воқеӣ (супорандагони оҳанпора) харида гирифтанашон манъ аст, муқаррар мекунад. Мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ мувофиқи тартиботи муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои аз шахсони воқеӣ қабул карда гирифтани баъзе намудҳои оҳанпора метавонад маҳдудиятҳои иловагӣ муқаррар намоянд.

Моддаи 7. Тартиби танзими ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз тарафи мақомоти ваколатдор

Мақомоти ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, истифодаи амволу партовҳои истеҳсолии металлдор, фаъолияти супоранда ва ҷамъоварандаи оҳанпораро бо мақсади пешгирии ҳодисаҳои ба давлат расонидани зиёни иқтисодӣ ва экологӣ таҳти назорат мегирад.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколати мақомоти давлатии ҳокимияти маҳаллиро барои ташаккули низоми баҳисобгирии манбаи иттилоотӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муайян мекунад.

Мӯҳлати пешниҳоди иттилоотро доир ба ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (аз ҷониби супоранда ва ҷамъоварандаи оҳанпора) мақомоти давлатии омор муқаррар менамоянд.

Мақомоти ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар якҷоягӣ бо мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ низоми анборҳои давлатии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ба роҳ мемонанд, барои ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз корхонаҳои (ташкилотҳои) давлатӣ ва барои минтақаҳое, ки муассисаҳои хариду фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга надоранд, корхонаҳои давлатӣ барпо менамоянд, ҳуҷҷатҳои меъёрие тартиб дода, дар амал ҷорӣ мекунанд, ки барои ташкили чунин корхонаҳо ва фаъолияти онҳо мадад намоянд.

Мақомоти ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои ташкили доду гирифти (бозори) пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муайян шудаанд, дар якҷоягӣ бо мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ сиёсати давлатиро дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ба амал мебароранд.

Моддаи 8. Субъектҳои муносибатҳои ҳуқуқӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Субъектҳои муносибатҳои ҳуқуқӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга инҳо мебошанд:

ҷамъоварандагони оҳанпора:

- шахсони ҳуқуқие (корхонаю муассиса, ташкилотҳое), ки дар асоси иҷозатномаи гирифтаашон ва бо тартиби муқарраргардида пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ҷамъоварӣ ва қабул мекунанд (мехаранд);

- шахсони воқеӣ, ки ҳамчун соҳибкорони барои ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳу ранга иҷозатномадошта ба қайд гирифта шудаанд;

супорандагони оҳанпора:

- шахсони ҳуқуқие (корхонаю муассиса, ташкилотҳое), ки пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи дар рафти фаъолияти истеҳсолӣ ва дигар фаъолияти корхона ҳосилшударо ҷамъоварӣ мекунанд ва месупоранд (мефурӯшанд) ва ҳуҷҷатҳое доранд, ки ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳуқуқи моликият доштани онҳо ва ё манбаи пайдоиши оҳанпораро тасдиқ менамоянд;

- шахсони воқеие, ки партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи дар рӯзгор ва аз истифодаи таҷҳизоту мошинҳои хусусиашон ҳосилшавандаро мефурӯшанд;

- шахсони ҳуқуқӣ ва воқеие, ки ҳамчун соҳибкорони ба ин ё он намуди фаъолият иҷозатномадошта пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ҷамъоварӣ мекунанд (мефурӯшанд).

Моддаи 9. Иҷозатномадиҳии фаъолияти тайёр кардан, коркард ва фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Иҷозатномадиҳии фаъолияти тайёр кардан, коркард, фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи иҷозатномадиҳӣ ба баъзе намудҳои фаъолият" анҷом дода мешавад.

Моддаи 10. Шартҳои ҳатмӣ оид ба ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Шартҳои ҳатмии ҷамъоварӣ (захира) кардани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга инҳоянд:

- риояи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, меъёру қоидаҳои экологӣ, санитарию эпидемиологӣ, гигиенӣ ва зидди сӯхтор;

- мавҷудияти (бо ҳуқуқи моликият ё иҷора) бино (майдонча), таҷҳизоте, ки пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро дар он ҷо захира мекунанд ва мавриди коркард қарор медиҳанд;

- мувофиқати таҷҳизоти истифодашаванда ба меъёру талаботи техникӣ;

- аз назорати радиатсионӣ ва пиротехникӣ гузаронидани пораву партовҳои ҷамъовардашудаи металлҳои сиёҳ ва ранга;

- мавҷудияти мутахассисоне, ки барои идоракунии таҷҳизоти ҷавобгӯи меъёру қоидаҳои амалкунанда аз санҷиш гузаштаанд.

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ дар муносибат намудан бо пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга бояд стандартҳои муқарраршуда, меъёрҳои экологӣ ва санитарӣ, қоида ва талаботи бехатариро риоя намоянд.

Биноҳои қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (пунктҳои қабули оҳанпора) бояд таҷҳизонида шуда бошанд ва тибқи лоиҳаҳое, ки бо мақомоти назорати давлатии санитарию эпидемиологӣ мувофиқа шудаанд ва аз экспертизаи экологӣ гузаштаанд, истифода карда шаванд.

Барои иҷрои талаботи стандартҳои техникие, ки нисбати пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муқаррар гардидаанд ва бо мақсади баҳисобгирии дурусти ибтидоии онҳо иншоотҳои қабулу нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (пунктҳои қабули оҳанпора) бояд асбобҳои назорату ченак, сангу тарозу ва дигар таҷҳизоте дошта бошанд, ки бо тартиби муқарраргардида аз санҷиш гузаштаанд.

Моддаи 11. Баҳисобгирӣ оид ба ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Пункти қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ бояд дорои лавҳае бошад, ки дар рӯи он ному суроғаи ҳуқуқӣ, ному насаби роҳбар, ном ё рақами пункти қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга, маълумотҳои асосии иҷозатнома ва рӯзу соати кор сабт шуда бошанд.

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ вазифадоранд пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи ҳар пункти қабулу нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ба ҳисоб гиранд. Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга алоҳида ба ҳисоб гирифта мешаванд. Маълумот оид ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга, ки қабул гардидаанд, дар дафтари қайд, санадҳои қабулу супурдани оҳанпора ва дигар ҳуҷҷатҳои баҳисобгирии муҳосибавӣ бо тартиби муқарраргардида сабт карда мешавад.

Ҳама навиштаҷотҳо дар дафтари баҳисобгирӣ дарҳол баъди қабули пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга сабт мешаванд. Дар зери ҳар тасҳеҳу ислоҳоти дафтар шахси масъули қабулкунандаи пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга имзо намуда, шахси ҳуқуқӣ ё воқеӣ, ки барои чунин фаъолият иҷозатнома дорад, мӯҳр мезанад. Дар дафтар сатри холӣ гузоштан мумкин нест. Ҳар рӯз дар охири кор натиҷаи якрӯзаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга хаттӣ ҷамъбаст карда мешавад. Тартиби пур кардани дафтари баҳисобгириро мақоми ваколатдор муайян мекунад. Дафтари пуршудаи баҳисобгирӣ дар давоми се сол нигоҳ дошта, пас аз он ба бойгонӣ супорида мешавад.

Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз пунктҳои қабул ба пункти истифодабарии ниҳоӣ танҳо ҳангоми дар борхати нақлиёт будани қайде, ки онҳо маводи радиатсионӣ ва тарканда надоранд, расонида мешаванд.

Моддаи 12. Тартиби содироти пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга дар сурати зиёд шудани захираашон ва талабот надоштани корхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба онҳо аз тарафи корхонаҳое, ки таҷҳизоти техникии зарурӣ ва иҷозатнома барои ин намуди фаъолият доранд, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон содир карда мешаванд.

Моддаи 13. ӯҳдадориҳои супорандаи оҳанпора

Супорандаи оҳанпора (шахси ҳуқуқӣ) ӯҳдадор аст бо тартиби муқарраркардаи мақомоти ваколатдор доир ба манбаи пайдоиши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ва партовгардонии амволи металлдор маълумот пешниҳод кунад.

Барои шахсони ҳуқуқӣ ҳангоми супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳуҷҷати дорои маълумоти зарурӣ баённомаи супорандаи оҳанпора ба ҳисоб меравад, ки дар он доир ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи супоридашуда оиди аз ҳисоб баровардан ва партовгардонии амвол маълумот сабт карда мешавад.

Барои шахсони воқеӣ ҳангоми супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳуҷҷати дорои маълумоти зарурӣ баённомаи супорандаи оҳанпора (оҳанпорафурӯш) ба ҳисоб меравад, ки дар он маълумоти шиносномаи супорандаи оҳанпора (оҳанпорафурӯш), рӯйхати пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга бо зикри манбаи пайдоиши он сабт гардидааст. Баённомаи супорандаи оҳанпора (оҳанпорафурӯш) ҳангоми супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ба шахси ҷамъовардаи (харидори) пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга бо қайди мақомоти ваколатдор пешниҳод карда мешавад.

Шаҳрвандон ҳуқуқ доранд (дар ҳолати пешниҳод кардани шиноснома ё ҳуҷҷати дигар) пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаеро, ки дар рӯзгор ва аз истифодаи таҷҳизоту мошинҳои хусусиашон пайдо мешаванд, ҷамъоварӣ намоянд ва супоранд. Онҳо танҳо пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи рӯзгорро бе ҳуҷҷате, ки моликияти хусусӣ будани онҳоро тасдиқ менамояд, супурда метавонанд.

Моддаи 14. ӯҳдадориҳои ҷамъоварандаи оҳанпора

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеие, ки бо фаъолияти ҷамъовариву нигоҳдорӣ, ҳамлу нақл, партовгардонӣ ва ба истеъмолкунандагон супурдани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга машғуланд, ӯҳдадоранд, ки:

- барои фаъолияти тайёр кардан, коркард ва фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга иҷозатнома дошта бошанд;

- биною майдонҳои худӣ ё иҷоравии ба меъёрҳои зидди сӯхтор, санитарӣ ва экологӣ ҷавобгӯй дошта бошанд;

- барои иншоот ва фаъолият ҳуҷҷатҳои лоиҳавӣ ва иҷозатнома дошта, онҳо бо тартиби муқарраргардида ба расмият дароварда шуда бошанд;

- барои ба муҳити зист партофтану рехтани моддаҳои олудакунанда ва ҷойгиронидани оҳанпораву партовҳои истеҳсолот ва истеъмолот ҳуҷҷатҳои лоиҳавии аз тарафи мақомоти махсуси ваколатдори давлатии соҳаи ҳифзи муҳити зист додашуда дошта бошанд;

- пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро аз шаҳрвандон танҳо дар сурати нишон додани шиноснома ё ҳуҷҷати дигари шахсияти супорандаи оҳанпораро тасдиқкунанда қабул карда гиранд.

Ҷамъоварандаи оҳанпора ӯҳдадор аст ҳангоми харидани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз оҳанпорафурӯш баённома талаб намояд, мувофиқи ҳамин Қонун баҳисобгирии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи харидашударо ба роҳ монад.

Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро бе ҳуҷҷати тасдиқкунандаи пайдоиши онҳо, ғайр аз оҳанпораҳои рӯзгор, қабул кардан манъ аст.

БОБИ III. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 15. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ, ки муқаррароти Қонуни мазкурро вайрон мекунанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 16. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода мешавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов

ш. Душанбе 

28 феврали соли 2004 № 2

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ ва ташкилии фаъолияти шахсони ҳуқуқӣ ва воқеиро оиди ҷамъоварӣ, коркард ва фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муқаррар намуда, талаботи асосӣ, ҳамчунин ҳуқуқу ӯҳдадорӣ ва масъулияти иштироккунандагони муносибатҳои ҳуқуқиеро, ки дар соҳаи ҷамъоварии оҳанпора ба миён меоянд, муайян мекунад.

БОБИ I. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1. Мақсади Қонуни мазкур

Мақсади Қонуни мазкур таъмин намудани амнияти иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳайё кардани шароит барои ба муомилоти хоҷагӣ ворид намудани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳамчун манбаи ашёи иловагӣ, нигоҳдории захираҳои ашёи хом ва ҳифзи муҳити зист мебошад.

Амали Қонуни мазкур ба муносибатҳои ҷамъоварии (хариди) пораҳои металлҳои қиматбаҳо дахл надорад.

Моддаи 2. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода бурда мешаванд:

металлҳои сиёҳ - металлҳо, ғилзат (консентратҳо), хокаю гард ва хӯлаи оҳан;

металлҳои ранга - металлу хӯла ва хокаву гарди алюминий, висмут, волфрам, кадмий, кобалт, магний, мис, молибден, никел, қалъагӣ, сурб, титан, руҳ; ғилзати волфрам, молибден, ниобий, рутилий, сирконий ва металлҳои нодири заминӣ;

партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга - партовҳои саноатии ҳамаи марҳилаҳои коркард, ки дар таркибашон металлҳои сиёҳ ва ранга доранд ё худ аз ҳамин металлҳо иборатанд ва ҳангоми гудозиш ва корҳои дигари металлургӣ ҳосил мешаванд ва ҳамчунин маснуот ва қисмҳое, ки дар рафти истеҳсолот бо нуқсон тавлид мешаванд;

оҳанпораҳои рӯзгор - пораи металлҳои сиёҳ ва рангае, ки ҳангоми ба мақсади шахсӣ истифода бурдани маснуоту қисмҳои металлҳои сиёҳу ранга аз тарафи шаҳрвандон ҳосил мегарданд;

оҳанпора - аз партовҳои истеҳсолот ва истеъмолот иборат аст, ки аз маснуоти нодаркор ва ё хусусиятҳои истеъмолии худро гумкардаи саноатӣ ва таъиноти маишӣ, қисматҳои он, таҷҳизоту механизмҳо, конструксияҳо, воситаҳои нақлиёт, техникаи ҳарбӣ ва манбаъҳои дигар ҳосил шуда, танҳо барои коркарди дубора таъин гардидаанд;

ҷамъоварии оҳанпора - фаъолияти хоҷагӣ доир ба ҷамъоварӣ кардан, харидан, ҷудо карда гирифтан ва интиқол додани металлҳои сиёҳ ва ранга ба амбори муваққатӣ, коркард ва ё истифодаи ниҳоии онҳо дар корхонаи металлургӣ;

коркарди оҳанпора - фаъолияти хоҷагӣ доир ба ҷамъоварии пораи металлҳои сиёҳу ранга барои истифода бурдан ҳамчун ашёи хоми истеҳсолоти металлургӣ (ҷудо кардан ба хелҳо, буридан, реза кардан, прессонидан, брикет сохтан, гудохтан ва ғайра), ки дар натиҷа шакл ё ҳолати аввалаи онҳо тағйир меёбад;

фурӯхтани (ё додани) оҳанпора - фурӯхтан, бепардохт ё бопардохт ба шахси сеюм додани оҳанпораи ҷамъоварӣ ва ё коркардашуда;

ҷамъоварии (харидани) пораю партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангафаъолияти шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ, ки барои ҷамъоварии (харидани) пораву партовҳои металлҳои сиёҳу рангаи саноатию рӯзгор ва супоридани (фурӯхтани) онҳо равона гардидааст;

санади партовгардонӣ - ҳуҷҷати дорои шакли муқарраршудаи ҳисоботи қатъӣ, ки партов гардонидани амволи шахси ҳуқуқиро тасдиқ менамояд ва замимаи ҳатмии санади аз ҳисоб баровардани амволи металлдор ҳисобида мешавад;

ҷамъоварандаи оҳанпора (пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга) - шахси ҳуқуқие, ки барои ҷамъоварӣ кардани (харидани) оҳанпора иҷозатнома дорад;

супорандаи оҳанпора (пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга)шахси ҳуқуқӣ ё воқеии молики оҳанпорае, ки дар рафти истеҳсоли оҳанолот, дар рӯзгор ва ё ҳангоми харидани партови металл ё худ партовгардонии маснуоти (амволи) металлдор соҳиб шудааст;

мутасаддии ҷамъоварӣ кардани оҳанпора - шахсони ҳуқуқӣ ва воқеие, ки аз номи ва бо супориши корхонаҳои махсуси металлургӣ ё корхонаҳои истеҳсолию захиракунӣ оҳанпора ҷамъоварӣ мекунанд (мехаранд);

баённомаи супорандаи (фурӯшандаи) оҳанпора - аризаи шаклан муқарраршудаи шахси ҳуқуқӣ ва ё воқеӣ ба номи мақоми салоҳиятдори ҳокимияти иҷроия, ки он маълумотро оид ба манбаи пайдоиши оҳанпора дар бар мегирад;

корхонаи истеҳсолию ҷамъоварикунандаи оҳанпора - шахси ҳуқуқие, ки мақомоти ҳокимияти давлатӣ онро барои фаъолияти соҳаи истифодаи партову амволи металлдор, захира намудани (ҷамъоварӣ кардан ва харидани) оҳанпора, коркард ва фурӯши ашёи мустаъмали металлдор ба корхонаҳои металлургӣ ваколатдор гардонидааст.

Моддаи 3. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз ҳамин Қонун, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад.

Моддаи 4. Принсипҳои асосии сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Принсипҳои асосии сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҷамъоварии металлҳои сиёҳ ва ранга инҳоянд:

- таъмини бехатарии иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- таъмини нигоҳдории амволи давлатӣ, шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ ҳангоми ҷамъоварии металлҳои сиёҳ ва ранга;

- ба ҳам мувофиқ намудани манфиати иқтисодӣ ва экологии ҷамъият;

- оқилона бо ҳам мувофиқ намудани чораҳои иқтисодӣ ва маъмурии танзими ҷамъоварии металлҳои сиёҳ ва ранга;

- ба роҳ мондани баҳисобгирӣ ва ҳисоботдиҳӣ доир ба ҷамъоварӣ ва фурӯши металлҳои сиёҳ ва ранга.

Моддаи 5. Ваколатҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Ваколатҳои асосии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга чунин аст:

- ҳимояи манфиатҳои иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- тартиб додани лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, стандартҳо, меъёру қоидаҳое, ки тартиби ҷамъоварӣ кардани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро муайян мекунанд;

- муайян кардани тартиби иҷозатномадиҳӣ барои фаъолияти ҷамъоварӣ намудани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- муайян кардани усулҳои умумии ташкил ва гузаронидани назорати давлатӣ дар соҳаи фаъолияти ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- ташкили баҳисобгирӣ ва ҳисоботдиҳӣ дар соҳаи фаъолияти ҷамъоварӣ кардани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- муҳайё кардани шароит барои таъмини эҳтиёҷоти иқтисодиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- муқаррар намудани тартиби аз ҳисоб баровардан ва партовгардонии амволи давлатии металлдор;

- муқаррар кардани вазифаи мақомоти давлатии ҳокимияти маҳаллӣ ва салоҳияти онҳо дар соҳаи ҷамъоварӣ намудани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- андешидани тадбирҳо барои пешгирӣ намудани дуздии металлҳо, таракаи қисмҳои таҷҳизот, воситаҳои сигналдиҳӣ ва алоқа, объектҳои энергиядеҳ ва нақлиёт;

- тасдиқ кардани рӯйхати намудҳои металлҳои сиёҳ ва рангае, ки дар рӯзгор пайдо мешаванд ва меъёрҳои супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга, ки барояшон пешниҳоди баённома зарур нест;

- муқаррар кардани тартиби содироти пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга;

- иҷрои дигар ваколатҳое, ки ҳамин Қонун ва санадҳои дигари меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудаанд.

БОБИ II. ТАЛАБОТИ УМУМӢ НИСБАТИ ҶАМЪОВАРИИ ПОРАВУ ПАРТОВҲОИ МЕТАЛЛҲОИ СИЁҲ ВА РАНГА

Моддаи 6. Чораҳои муҳофизатии танзими ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Бо қарори мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ муваққатан (то як сол) чораҳои муҳофизатие татбиқ шуда метавонанд, ки ҷамъоварии оҳанпораро маҳдуд мекунанд. Мақомоти ваколатдор метавонанд ҳангоми додани иҷозатнома барои фурӯхтани ҳиссаи муайяни ҷамъоварии баъзе навъҳои оҳанпора озмун гузаронанд.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон номгӯи оҳанпораҳоеро, ки аз шахсони воқеӣ (супорандагони оҳанпора) харида гирифтанашон манъ аст, муқаррар мекунад. Мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ мувофиқи тартиботи муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои аз шахсони воқеӣ қабул карда гирифтани баъзе намудҳои оҳанпора метавонад маҳдудиятҳои иловагӣ муқаррар намоянд.

Моддаи 7. Тартиби танзими ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз тарафи мақомоти ваколатдор

Мақомоти ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, истифодаи амволу партовҳои истеҳсолии металлдор, фаъолияти супоранда ва ҷамъоварандаи оҳанпораро бо мақсади пешгирии ҳодисаҳои ба давлат расонидани зиёни иқтисодӣ ва экологӣ таҳти назорат мегирад.

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколати мақомоти давлатии ҳокимияти маҳаллиро барои ташаккули низоми баҳисобгирии манбаи иттилоотӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муайян мекунад.

Мӯҳлати пешниҳоди иттилоотро доир ба ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (аз ҷониби супоранда ва ҷамъоварандаи оҳанпора) мақомоти давлатии омор муқаррар менамоянд.

Мақомоти ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар якҷоягӣ бо мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ низоми анборҳои давлатии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ба роҳ мемонанд, барои ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз корхонаҳои (ташкилотҳои) давлатӣ ва барои минтақаҳое, ки муассисаҳои хариду фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга надоранд, корхонаҳои давлатӣ барпо менамоянд, ҳуҷҷатҳои меъёрие тартиб дода, дар амал ҷорӣ мекунанд, ки барои ташкили чунин корхонаҳо ва фаъолияти онҳо мадад намоянд.

Мақомоти ваколатдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои ташкили доду гирифти (бозори) пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муайян шудаанд, дар якҷоягӣ бо мақомоти ҳокимияти маҳаллӣ сиёсати давлатиро дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ба амал мебароранд.

Моддаи 8. Субъектҳои муносибатҳои ҳуқуқӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Субъектҳои муносибатҳои ҳуқуқӣ дар соҳаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга инҳо мебошанд:

ҷамъоварандагони оҳанпора:

- шахсони ҳуқуқие (корхонаю муассиса, ташкилотҳое), ки дар асоси иҷозатномаи гирифтаашон ва бо тартиби муқарраргардида пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ҷамъоварӣ ва қабул мекунанд (мехаранд);

- шахсони воқеӣ, ки ҳамчун соҳибкорони барои ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳу ранга иҷозатномадошта ба қайд гирифта шудаанд;

супорандагони оҳанпора:

- шахсони ҳуқуқие (корхонаю муассиса, ташкилотҳое), ки пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи дар рафти фаъолияти истеҳсолӣ ва дигар фаъолияти корхона ҳосилшударо ҷамъоварӣ мекунанд ва месупоранд (мефурӯшанд) ва ҳуҷҷатҳое доранд, ки ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳуқуқи моликият доштани онҳо ва ё манбаи пайдоиши оҳанпораро тасдиқ менамоянд;

- шахсони воқеие, ки партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи дар рӯзгор ва аз истифодаи таҷҳизоту мошинҳои хусусиашон ҳосилшавандаро мефурӯшанд;

- шахсони ҳуқуқӣ ва воқеие, ки ҳамчун соҳибкорони ба ин ё он намуди фаъолият иҷозатномадошта пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ҷамъоварӣ мекунанд (мефурӯшанд).

Моддаи 9. Иҷозатномадиҳии фаъолияти тайёр кардан, коркард ва фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Иҷозатномадиҳии фаъолияти тайёр кардан, коркард, фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи иҷозатномадиҳӣ ба баъзе намудҳои фаъолият" анҷом дода мешавад.

Моддаи 10. Шартҳои ҳатмӣ оид ба ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Шартҳои ҳатмии ҷамъоварӣ (захира) кардани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга инҳоянд:

- риояи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, меъёру қоидаҳои экологӣ, санитарию эпидемиологӣ, гигиенӣ ва зидди сӯхтор;

- мавҷудияти (бо ҳуқуқи моликият ё иҷора) бино (майдонча), таҷҳизоте, ки пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро дар он ҷо захира мекунанд ва мавриди коркард қарор медиҳанд;

- мувофиқати таҷҳизоти истифодашаванда ба меъёру талаботи техникӣ;

- аз назорати радиатсионӣ ва пиротехникӣ гузаронидани пораву партовҳои ҷамъовардашудаи металлҳои сиёҳ ва ранга;

- мавҷудияти мутахассисоне, ки барои идоракунии таҷҳизоти ҷавобгӯи меъёру қоидаҳои амалкунанда аз санҷиш гузаштаанд.

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ дар муносибат намудан бо пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга бояд стандартҳои муқарраршуда, меъёрҳои экологӣ ва санитарӣ, қоида ва талаботи бехатариро риоя намоянд.

Биноҳои қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (пунктҳои қабули оҳанпора) бояд таҷҳизонида шуда бошанд ва тибқи лоиҳаҳое, ки бо мақомоти назорати давлатии санитарию эпидемиологӣ мувофиқа шудаанд ва аз экспертизаи экологӣ гузаштаанд, истифода карда шаванд.

Барои иҷрои талаботи стандартҳои техникие, ки нисбати пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга муқаррар гардидаанд ва бо мақсади баҳисобгирии дурусти ибтидоии онҳо иншоотҳои қабулу нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (пунктҳои қабули оҳанпора) бояд асбобҳои назорату ченак, сангу тарозу ва дигар таҷҳизоте дошта бошанд, ки бо тартиби муқарраргардида аз санҷиш гузаштаанд.

Моддаи 11. Баҳисобгирӣ оид ба ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Пункти қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ бояд дорои лавҳае бошад, ки дар рӯи он ному суроғаи ҳуқуқӣ, ному насаби роҳбар, ном ё рақами пункти қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга, маълумотҳои асосии иҷозатнома ва рӯзу соати кор сабт шуда бошанд.

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ вазифадоранд пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи ҳар пункти қабулу нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро ба ҳисоб гиранд. Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга алоҳида ба ҳисоб гирифта мешаванд. Маълумот оид ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга, ки қабул гардидаанд, дар дафтари қайд, санадҳои қабулу супурдани оҳанпора ва дигар ҳуҷҷатҳои баҳисобгирии муҳосибавӣ бо тартиби муқарраргардида сабт карда мешавад.

Ҳама навиштаҷотҳо дар дафтари баҳисобгирӣ дарҳол баъди қабули пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга сабт мешаванд. Дар зери ҳар тасҳеҳу ислоҳоти дафтар шахси масъули қабулкунандаи пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга имзо намуда, шахси ҳуқуқӣ ё воқеӣ, ки барои чунин фаъолият иҷозатнома дорад, мӯҳр мезанад. Дар дафтар сатри холӣ гузоштан мумкин нест. Ҳар рӯз дар охири кор натиҷаи якрӯзаи ҷамъоварии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга хаттӣ ҷамъбаст карда мешавад. Тартиби пур кардани дафтари баҳисобгириро мақоми ваколатдор муайян мекунад. Дафтари пуршудаи баҳисобгирӣ дар давоми се сол нигоҳ дошта, пас аз он ба бойгонӣ супорида мешавад.

Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз пунктҳои қабул ба пункти истифодабарии ниҳоӣ танҳо ҳангоми дар борхати нақлиёт будани қайде, ки онҳо маводи радиатсионӣ ва тарканда надоранд, расонида мешаванд.

Моддаи 12. Тартиби содироти пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга

Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга дар сурати зиёд шудани захираашон ва талабот надоштани корхонаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба онҳо аз тарафи корхонаҳое, ки таҷҳизоти техникии зарурӣ ва иҷозатнома барои ин намуди фаъолият доранд, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон содир карда мешаванд.

Моддаи 13. ӯҳдадориҳои супорандаи оҳанпора

Супорандаи оҳанпора (шахси ҳуқуқӣ) ӯҳдадор аст бо тартиби муқарраркардаи мақомоти ваколатдор доир ба манбаи пайдоиши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ва партовгардонии амволи металлдор маълумот пешниҳод кунад.

Барои шахсони ҳуқуқӣ ҳангоми супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳуҷҷати дорои маълумоти зарурӣ баённомаи супорандаи оҳанпора ба ҳисоб меравад, ки дар он доир ба пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи супоридашуда оиди аз ҳисоб баровардан ва партовгардонии амвол маълумот сабт карда мешавад.

Барои шахсони воқеӣ ҳангоми супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ҳуҷҷати дорои маълумоти зарурӣ баённомаи супорандаи оҳанпора (оҳанпорафурӯш) ба ҳисоб меравад, ки дар он маълумоти шиносномаи супорандаи оҳанпора (оҳанпорафурӯш), рӯйхати пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга бо зикри манбаи пайдоиши он сабт гардидааст. Баённомаи супорандаи оҳанпора (оҳанпорафурӯш) ҳангоми супоридани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга ба шахси ҷамъовардаи (харидори) пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга бо қайди мақомоти ваколатдор пешниҳод карда мешавад.

Шаҳрвандон ҳуқуқ доранд (дар ҳолати пешниҳод кардани шиноснома ё ҳуҷҷати дигар) пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаеро, ки дар рӯзгор ва аз истифодаи таҷҳизоту мошинҳои хусусиашон пайдо мешаванд, ҷамъоварӣ намоянд ва супоранд. Онҳо танҳо пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи рӯзгорро бе ҳуҷҷате, ки моликияти хусусӣ будани онҳоро тасдиқ менамояд, супурда метавонанд.

Моддаи 14. ӯҳдадориҳои ҷамъоварандаи оҳанпора

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеие, ки бо фаъолияти ҷамъовариву нигоҳдорӣ, ҳамлу нақл, партовгардонӣ ва ба истеъмолкунандагон супурдани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга машғуланд, ӯҳдадоранд, ки:

- барои фаъолияти тайёр кардан, коркард ва фурӯши пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга иҷозатнома дошта бошанд;

- биною майдонҳои худӣ ё иҷоравии ба меъёрҳои зидди сӯхтор, санитарӣ ва экологӣ ҷавобгӯй дошта бошанд;

- барои иншоот ва фаъолият ҳуҷҷатҳои лоиҳавӣ ва иҷозатнома дошта, онҳо бо тартиби муқарраргардида ба расмият дароварда шуда бошанд;

- барои ба муҳити зист партофтану рехтани моддаҳои олудакунанда ва ҷойгиронидани оҳанпораву партовҳои истеҳсолот ва истеъмолот ҳуҷҷатҳои лоиҳавии аз тарафи мақомоти махсуси ваколатдори давлатии соҳаи ҳифзи муҳити зист додашуда дошта бошанд;

- пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро аз шаҳрвандон танҳо дар сурати нишон додани шиноснома ё ҳуҷҷати дигари шахсияти супорандаи оҳанпораро тасдиқкунанда қабул карда гиранд.

Ҷамъоварандаи оҳанпора ӯҳдадор аст ҳангоми харидани пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга аз оҳанпорафурӯш баённома талаб намояд, мувофиқи ҳамин Қонун баҳисобгирии пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаи харидашударо ба роҳ монад.

Пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва рангаро бе ҳуҷҷати тасдиқкунандаи пайдоиши онҳо, ғайр аз оҳанпораҳои рӯзгор, қабул кардан манъ аст.

БОБИ III. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 15. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур

Шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ, ки муқаррароти Қонуни мазкурро вайрон мекунанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 16. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода мешавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов

ш. Душанбе 

28 феврали соли 2004 № 2