бо фармони Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 30 июли соли 2025, №1052
тасдиқ шудааст
Созишнома байни Ҷумҳурии Қазоқистон, Ҷумҳурии Қирғизистон, Ҷумҳурии Тоҷикистон, Туркманистон ва Ҷумҳурии Ӯзбекистон оид ба самтҳои умумии сиёсати ҷавонон
Ҷумҳурии Қазоқистон, Ҷумҳурии Қирғизистон, Ҷумҳурии Тоҷикистон, Туркманистон ва Ҷумҳурии Ӯзбекистон, ки минбаъд «Тарафҳо» номида мешаванд,
бо итминони комил, ки тарбияи насли наврас, инчунин табодули намояндагони ҷавонон ва ақидаҳо дар рӯҳияи сулҳ, эҳтироми якдигар ва ҳамдигарфаҳмӣ ба беҳбудии муносибатҳои байналмилалӣ ва таҳкими сулҳу амният дар Осиёи Марказӣ мусоидат мекунанд,
бо назардошти нақши афзудаистодаи ҷавонон дар марҳалаи муосири тараққиёти ҷамъият,
бо изҳори хоҳиши фароҳам овардани шароити мусоид барои рушди ҳамкории ҷавонон, ки ба таъмини рушди босамари иҷтимоию иқтисодӣ ва пешрафти илмию техникӣ дар давлатҳои Осиёи Марказӣ нигаронида шудааст,
бо дарназардошти зарурати васеъгардонии дастрасии ҷавонон ба ҳуқуқҳои иҷтимоӣ, инчунин ҷалби онҳо ба фаъолият оид ба ҳифз ва густариши мероси фарҳангӣ ва таърихии халқҳои Осиёи Марказӣ,
ба мувофиқаи зерин расиданд:
Моддаи 1
Тарафҳо бо мақсади татбиқи сиёсати ҷавонон кӯшишҳои мақомоти ҳокимияти давлатӣ, ташкилотҳои ҷамъиятӣ ва ташкилотҳои дигари ҷавононро дар самтҳои зерин муттаҳид мекунанд:
- таъмини ҳуқуқ, озодиҳо ва манфиатҳои қонунии ҷавонон;
-мусоидат ба рушди рӯҳӣ, зеҳнӣ, ҷисмонӣ ва ахлоқии ҷавонон, инчунин дастгирӣ ва ҳавасмандгардонии ҷавонони лаёқатманд ва боистеъдод;
-тарбияи ҷавонон дар рӯҳияи арзишҳои инсондӯстона, дӯстӣ ва ҳамсоягии нек, фарҳанги сулҳ, ризоияти байни миллатҳо ва динҳо, эҳтиром ба фарҳанг, забон, таърих ва анъанаҳои халқҳои дигар;
-баланд бардоштани фаъолнокии бунёдии инноватсионии ҷавонон, инчунин фароҳам овардани платформаи васеъ барои рушди иҷтимоӣ, ки маҷмуи тадбирҳоро оид ба дастгирии ҳамаи категорияҳои ҷавонон дар бар мегирад;
-ҳимояи ҷавонон аз кирдорҳое, ки боиси поймол кардани принсипҳои ахлоқӣ мегарданд, ки ғояҳои терроризм ва экстремизми динӣ, сепаритизм, бунёдгароӣ, парастиши зӯроварӣ ва бераҳмӣ;
-фароҳам овардани шароит барои рушди соҳибкории ҷавонон, инчунин табодули таҷриба дар соҳаи шуғли аҳолӣ ва шуғли ҷавонон;
-ташаккул додани майли ҷавонон ба тарзи ҳаёти солим, инчунин фароҳам овардани шароит барои ташкили истироҳати пурмазмуни ҷавонон ва рушди оммавии варзиши ҷавонон;
-инкишоф додани ҳамкорӣ бо созмонҳои байналмилалӣ, ки дар самти татбиқи ҳуқуқ ва озодиҳои ҷавонон амал мекунанд.
Моддаи 2
Тарафҳо сиёсати ҷавононро бар асоси принсипҳои ошкорбаёнӣ ва шаффофият, роҳ надодан ба табъиз нисбат ба ҷавонон, дастгирӣ ва ҳавасмандгардонии ташаббусҳои ҷавонон, роҳандозии муколамаи байни фарҳангҳо, миллатҳо ва динҳо, инчунин истифодаи равишҳои пешрафтаи инноватсионӣ амалӣ менамоянд.
Моддаи 3
Тарафҳо ҷалби ҷавононро ба ҳаёти ҷамъиятӣ, фарҳангӣ, сиёсӣ, иҷтимоӣ ва иқтисодии давлатҳои Осиёи Марказӣ ҳавасманд мекунанд.
Моддаи 4
Тарафҳо ҳамкории мутақобилаи мақомот ва муассисаҳои давлатӣ, ташкилотҳои ғайридавлатиии ғайритиҷоратӣ ва ниҳодҳои дигари ҷомеаи шаҳрвандиро дар татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон таъмин менамоянд.
Моддаи 5
Тарафҳо барои худшиносии бомуваффақият, иҷтимоишавӣ ва рушди ҳамаҷонибаи ҷавонон шароит фароҳам меоранд, инчунин барномаҳои гуногунеро таҳия мекунанд, ки ба баланд бардоштани нақш ва фаъолияти онҳо дар ҳаёти ҷамъиятӣ, тарбияи насли солим ва барҷастаи наврас нигаронида шудаанд.
Моддаи 6
Тарафҳо таҳсилоти дастрас ва босифатро барои ҷавонон таъмин намуда, дар баланд бардоштани рақобатпазирии онҳо дар бозори меҳнат саҳм мегузоранд.
Моддаи 7
Тарафҳо ҳамкории илмию инноватсиониро байни донишҷӯёни муассисахои таълимии давлатҳои Осиёи Марказӣ инкишоф медиҳанд.
Тарафҳо ба ташкили чорабиниҳои оммавӣ, ки ба ҷавонон ва бо иштироки ҷавонони давлатҳои Осиёи Марказӣ нигаронида шудаанд, аз чумла маъракаҳои оммавӣ, лоиҳаҳо, лагерҳои чавонон, чорабиниҳои байнидавлатии ҷавонон, семинарҳо, клубҳои мубоҳисавӣ, мизҳои мудаввар, форумҳои ҷавонон ва баргузории конференсияҳо вобаста ба масъалаҳои мубрами сиёсати ҷавонон дар минтақа мусоидат мекунанд.
Моддаи 8
Тарафҳо мустақилияти иқтисодии ҷавононро тавассути фароҳам овардани шароит барои рушди соҳибкории ҷавонон, аз ҷумла ба ҷавонон омузонидани асосҳои фаъолияти соҳибкорӣ дастгирӣ мекунанд.
Моддаи 9
Тарафҳо минбаъд ҷавонони лаёқатманд ва боистеъдодро дастгирӣ ва ҳавасманд мегардонанд, инчунин ба ошкор ва муайян кардани истеъдод ва қобилиятҳои эҷодии ҷавонон дар соҳаи илм, варзиш, санъат ва фарҳанг мусоидат мекунанд.
Моддаи 10
Тарафҳо гурӯуҳҳои аз ҷиҳати иҷтимоӣ осебпазири ҷавонон, аз ҷумла шахсони дорои имкониятҳои маҳдуд, кӯдакони ятим, кӯдакони бе парастории волидон, кӯдакон аз оилаҳои серфарзанд ва носолимро дастгирӣ менамоянд, инчунин барои офиятбахшии иҷтимоӣ ва мутобиқсозии иҷтимоии шахрвандони ҷавон тадбирҳо меандашанд.
Моддаи 11
Тарафҳо ҳаракати ихтиёрии (волонтёрии) ҷавононро ҳавасманд намуда, барои ҳавасмандгардонӣ ва пешбурди фаъолияти волонтёрӣ чораҳо меандешанд.
Моддаи 12
Тарафҳо дар ташаккули тарзи ҳаёти солим дар байни ҷавонон саҳм мегузоранд.
Моддаи 13
Тарафҳо ба рушди сайёҳии ҷавонон мусоидат мекунанд ва туризми байналмилалии таълимии ҷавонон дар Осиёи Марказӣ, аз ҷумла рушди инфрасохтори сайёҳиро, ки барои тамошобинони ҷавон пешбинӣ шудааст, дастгирӣ мекунанд.
Моддаи 14
Тарафҳо барои ташкили фароғати пурмазмуни ҷавонон ва рушди оммавии варзиши ҷавонон, аз ҷумла таблиғи намудҳои олимпӣ, параолимпӣ, ғайриолимпӣ, ва миллии варзиш дар байни ҷавонон шароит фароҳам меоранд.
Моддаи 15
Тарафҳо ҷиҳати пешгирии экстремизм ва терроризм, пешгирии паҳншавии бегонаситезӣ ва таҳаммулнопазирӣ дар байни ҷавонон чорабиниҳоро амалӣ месозанд
Моддаи 16
Тарафҳо рушди минбаъдаи ҳамкориро бо созмонҳои байналмилалие, ки дар соҳаи татбиқи ҳуқук ва озодиҳои ҷавонон фаъолият мекунанд, ҳавасманд мегардонанд.
Моддаи 17
Бо розигии мутақобилаи Тарафҳо ба Созишномаи мазкур метавонанд тағйиру иловаҳо ворид карда шаванд, ки қисми ҷудонашавандаи он буда, бо протоколҳои алоҳида ба расмият дароварда мешаванд.
Моддаи 18
Дар ҳолати ба миён омадани бахсҳо ё ихтилофот дар тафсир ё татбиқи муқаррароти Созишномаи мазкур, Тарафҳо онҳоро тавассути машваратҳо ва гуфтушунидҳо ҳал мекунанд.
Моддаи 19
Созишномаи мазкур аз санаи аз ҷониби маҳфуздоранда гирифтани огоҳиномаи охирини хаттӣ дар бораи аз ҷониби Тарафҳо иҷро гардидани расмиёти дохилидавлатӣ, ки барои эътибор пайдо намудани он заруранд, эътибор пайдо мекунад.
Ҳар яке аз Тарафҳо метавонад, на камтар аз 90 (навад) рӯз пеш аз санаи пешбинишудаи хуруҷ ба маҳфуздоранда огоҳиномаи хаттӣ ирсол намуда, аз Созишномаи мазкур хориҷ шавад. Маҳфуздоранда дар давоми 30 (сӣ) рӯз аз санаи гирифтани чунин огоҳинома дар бораи чунин ният ба Тарафҳои дигар хабар медиҳад.
Маҳфуздорандаи Созишномаи мазкур Ҷумҳурии Ӯзбекистон мебошад, ки ба ҳар як Тараф нусхаи тасдиқшудаи худро мефиристад.
Дар шаҳри Душанбе, 14 сентябри соли 2023 дар як нусхаи асл бо забонҳои тоҷикӣ, қазоқӣ, қирғизӣ, туркманӣ, узбекӣ ва русӣ тартиб дода шудааст, зимнан ҳамаи матнҳо эътиборӣ якхела доранд. Барои мақсадҳои тафсири муқаррароти Созишномаи мазкур Тарафҳо ба матни забони русӣ истинод мекунанд.
Аз ҷониби Ҷумҳурии Қазоқистон ______________________ Аз ҷониби Ҷумҳурии Қирғизистон ______________________ Аз ҷониби Ҷумҳурии Тоҷикистон______________________ | Аз ҷониби Туркманистон ______________________ Аз ҷониби Ҷумҳурии Ӯзбекистон ______________________ |
Утвержден
Указом Президента
Республики Таджикистан
от 30 июля 2025 года
№1052Соглашение между Республикой Казахстан, Кыргызской Республикой, Республикой Таджикистан, Туркменистаном и Республикой Узбекистан об общих направлениях молодежной политики
Республика Казахстан, Кыргызская Республика, Республика Таджикистан, Туркменистан и Республика Узбекистан, именуемые далее «Стороны»,
убеждаясь в том, что воспитание молодого поколения, а также обмен представителями молодежи и идеями в духе мира, взаимного уважения и взаимопонимания способствуют улучшению международных отношений и укреплению мира и безопасности в Центральной Азии.
принимая во внимание возрастающую роль молодежи на современном этапе развития общества,
выражая стремление к созданию благоприятных условий для развития молодежного сотрудничества, призванного обеспечить эффективное социально-экономическое развитие и научно- технический прогрессе в государствах Центральной Азии,
учитывая необходимость расширения доступа молодежи к социальным правам, а также вовлечения её в деятельность по сохранению и приумножению культурного и исторического наследия народов Центральной Азии,
согласились о нижеследующем:
Статья 1
Стороны в целях реализации молодежной политики консолидируют усилия органов государственной власти, молодежных общественных и иных организаций по следующим направлениям:
- обеспечение прав, свобод и законных интересов молодежи;
- содействие духовному, интеллектуальному, физическому и нравственному развитию молодежи, в том числе поддержка и стимулирование одаренной и талантливой молодежи;
- воспитание молодежи в духе гуманистических ценностей, дружбы и добрососедства, культуры мира, межнационального и межконфессионального согласия, уважения к культуре, языкам, истории и традициям других народов;
- повышение созидательной инновационной активности молодежи, а также создание широкой платформы социальных лифтов, включающей комплекс мер поддержки всех категорий молодежи;
- защита молодежи от действий, приводящих к подрыву нравственных устоев, идей терроризма и религиозного экстремизма, сепаратизма, фундаментализма, культа насилия и жестокости;
- создание условий для развития молодежного предпринимательства, а также обмен опытом в сфере трудоустройства и занятости молодежи;
- формирование у молодежи стремления к здоровому образу жизни, а также создание условий для организации содержательного досуга молодежи и массового развития молодежного спорта;
- развитие сотрудничества с международными организациями, осуществляющими деятельность в сфере реализации прав и свобод молодежи.
Статья 2
Стороны осуществляют молодежную политику на основе принципов открытости и прозрачности, недопущения дискриминации молодежи, поддержки и стимулирования молодежных инициатив, налаживания межкультурного, межнационального и межрелигиозного диалога, а также использования прогрессивных инновационных подходов.
Статья 3
Стороны поощряют вовлечение молодежи в общественную, культурную, политическую, социальную и экономическую жизнь государств Центральной Азии.
Статья 4
Стороны обеспечивают взаимодействие государственных органов и учреждений, негосударственных некоммерческих организаций и других институтов гражданского общества по вопросам реализации государственной молодежной политики.
Статья 5
Стороны создают условия для успешной самореализации, социализации и всестороннего развития молодежи, а также разрабатывают различные программы, направленные на повышение ее роли и активности в общественной жизни, воспитание здорового и гармонично развитого молодого поколения.
Статья 6
Стороны обеспечивают для молодежи доступное и качественное образование и способствуют повышению ее конкурентоспособности на рынке труда.
Статья 7
Стороны развивают научное и инновационное сотрудничество между обучающимися образовательных организаций государств Центральной Азии.
Стороны содействуют организации массовых мероприятий, ориентированных на молодежь и с участием молодежи государств Центральной Азии, в том числе публичных кампаний, проектов, молодежных лагерей, межгосударственных молодежных акций, семинаров, дискуссионных клубов, круглых столов, молодежных форумов и конференций по актуальным проблемам молодежной политики в регионе.
Статья 8
Стороны поддерживают экономическую самостоятельность молодежи путем создания условий для развития молодежного предпринимательства, в том числе обучения молодежи основам предпринимательской деятельности.
Статья 9
Стороны оказывают дальнейшую поддержку и стимулирование одаренной и талантливой молодежи, а также содействуют раннему выявлению и развитию творческих талантов и способностей у молодежи в области науки, спорта, искусства и культуры.
Статья 10
Стороны поддерживают социально уязвимые группы молодежи, включая людей с ограниченными возможностями, детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, детей из многодетных и неблагополучных семей, а также принимают меры по социальной реабилитации и социальной адаптации молодых граждан.
Статья 11
Стороны поощряют молодежное добровольческое (волонтерское) движение и принимают меры по стимулированию и продвижению волонтерской деятельности.
Статья 12
Стороны способствуют формированию здорового образа жизни среди молодежи.
Статья 13
Стороны содействуют развитию молодежного туризма и поддерживают международный образовательный молодежный туризм на пространстве Центральной Азии, включая развитие туристической инфраструктуры, рассчитанной на молодежную аудиторию.
Статья 14
Стороны создают условия для организации содержательного досуга молодежи и массового развития молодежного спорта, включая продвижения в молодежной среде олимпийских, параолимпийских, неолимпийских и национальных видов спорта.
Статья 15
Стороны осуществляют мероприятия по профилактике экстремизма и терроризма, недопущению распространения ксенофобии и нетерпимости среди молодежи.
Статья 16
Стороны поощряют дальнейшее развитие сотрудничества с международными организациями, осуществляющими деятельность в сфере реализации прав и свобод молодежи.
Статья 17
В настоящее Соглашение по взаимному согласию Сторон могут быть внесены изменения и дополнения, являющиеся его неотъемлемой частью и оформляемые отдельными протоколами.
Статья 18
В случае возникновения споров или разногласий при толковании или применении положений настоящего Соглашения, Стороны разрешают их путем консультаций и переговоров.
Статья 19
Настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием последнего письменного уведомления Сторон о выполнении внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
Каждая из Сторон может выйти из настоящего Соглашения, направив депозитарию в письменной форме уведомление об этом не менее чем за 90 (девяносто) дней до предполагаемой даты выхода. Депозитарии извещает о таком намерении другие Стороны в течение 30 (тридцать) дней с даты получения такого уведомления.
Депозитарием настоящего Соглашения является Республика Узбекистан, которая направит каждой Стороне его заверенную копию.
Совершено в городе Душанбе 14 сентября 2023 года в одном подлинном экземпляре на казахском, кыргызском, таджикском, туркменском, узбекском и русском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу. Для целей толкования положении настоящего Соглашения Стороны обращаются к тексту на русском языке.
За Республику Казахстан
За Кыргызскую Республику
За Республику Таджикистан
За Туркменистан
За Республику Узбекистан