ҲУКУМАТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ҚАРОР
Дар бораи лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ»
Мутобиқи моддаи 58 Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:
Лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ» маъқул дониста шуда, ба баррасии Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда шавад.
Раиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон
ш. Душанбе, аз 14 феврали соли 2025, № 87
Лоиҳа
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ САРМОЯ ВА ҲАВАСМАНДГАРДОНИИ ФАЪОЛИЯТИ САРМОЯГУЗОРӢ
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқию иқтисодии муносибатҳоро дар соҳаи сармоя ва амалӣ намудани фаъолияти сармоягузорӣ, аз ҷумла тавассути амалисозии лоиҳаҳои сармоягузорӣ, ки бо истифода аз низомҳои ҳавасмандгардонӣ ва дастгирии давлатии сармоягузорӣ анҷом дода мешаванд, муқаррар карда, ба таъмини устуворӣ, масъулиятнокӣ, фарогирӣ ва беҳтар намудани фазои сармоягузорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон равона гардидааст.
БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
1)имтиёзҳои сармоягузорӣ – ҳавасмандгардонӣ, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар доираи созишномаҳои сармоягузорӣ ба сармоягузорон пешниҳод мегардад;
2)лоиҳаи сармоягузорӣ – маҷмуи чорабиниҳо ва ҳуҷҷатҳои ба ҳам алоқаманд барои анҷом додани сармоягузорӣ, аз ҷумла барои дар давраи муайян амалӣ намудани созишномаи сармоягузорӣ ва ё аз ҷониби мақомоти дахлдори давлатӣ ё шахси воқеӣ ва ё ҳуқуқӣ ҷалби сармоя ҷиҳати ба даст овардани натиҷаи иқтисодӣ, иҷтимоӣ ё самараи судманди дигар мебошад;
3)майдонҳои сармоягузорӣ – амволи давлатӣ, хусусӣ ва ё як қисми ҳудуде, ки дар он лоиҳаи сармоягузорӣ амалӣ карда мешавад ё амалишавии он ба нақша гирифта шудааст;
4)милликунонӣ – ба моликияти давлатӣ табдил додани молу мулк бо ҷуброни арзиши молу мулк ва зиёни дигаре, ки вобаста ба милликунонӣ ба соҳибмулк расидааст;
5)реквизитсия – дар ҳолатҳои офати табиӣ, садама, эпидемия, эпизоотия ва ҳолатҳои дигари дорои хусусияти фавқулода, тибқи тартиби муқаррарнамуда ба манфиати ҷомеа гирифтани молу мулк бо пардохти арзиши он ба соҳибмулк;
6)реҷаи устувори сармоягузорӣ – таъмин гардидани реҷаи мусоиди ҳуқуқӣ барои сармоягузор дар ҳолати қабули санади меъёрии ҳуқуқии нав ва ё ворид гардидани тағйиру иловаҳо ба санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки шартҳои амалисозии фаъолияти сармоягузориро вазнин мекунанд, аз ҷумла масъалаҳои пардохти андозӣ, гумрукӣ ва ғайриандозиро танзим менамоянд;
7)сармоя – воситаҳои пулӣ, дороиҳои моддӣ ва ғайримоддӣ, воситаҳои молиявӣ, амволӣ ва ҳама намуди дороиҳои дигаре, ки ба объектҳои фаъолият бо мақсади ба даст овардани фоида, самараи дигари судманд ва ё таъмини раванди иҷрои уҳдадориҳои давлатӣ равона карда мешаванд;
8)сармоягузор – шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки бо истифода аз сармоя фаъолияти сармоягузориро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом дода, дорои мақоми сармоягузори ватанӣ ва сармоягузори хориҷӣ мебошад;
9)сармоягузори ватанӣ – шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, соҳибкорони инфиродӣ ва шахсони ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба таври доимӣ берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат дошта фаъолияти сармоягузориро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамоянд;
10)сармоягузори хориҷӣ – давлатҳои хориҷӣ, мақомоти маъмурӣ ё ҳудудии давлатҳои хориҷӣ, созмонҳои байналмилалие, ки тибқи созишномаҳо ё шартномаҳои дигар байни давлатҳо таъсис ёфтаанд ё субъектҳои ҳуқуқи оммавии байналмилалӣ мебошанд, инчунин шахсони ҳуқуқии хориҷӣ ва ё филиалу намояндагиҳои онҳо, ҳама гуна шарикӣ, ташкилотҳо ё иттиҳодияҳое, ки мутобиқи қонунгузории хориҷӣ таъсис дода шаванд ва фаъолият мекунанд, ташкилоти хориҷӣ бе таъсиси шахси ҳуқуқӣ, шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд, ки берун аз Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таври доимӣ истиқомат мекунанд ва фаъолияти сармоягузориро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамоянд;
11)сармоягузории хориҷӣ – сармояе, ки аз ҷониби сармоягузорони хориҷӣ барои амалӣ намудани фаъолияти сармоягузорӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода карда мешавад;
12)сармоягузории мустақими хориҷӣ ва ватанӣ – сармоягузорие, ки аз ҷониби сармоягузор бо шартҳои мухталиф дар асоси таваккал, аз ҷумла дар доираи санадҳои ҳамкорӣ бо дарназардошти хусусияти дарозмуҳлатӣ ва имконияти назорати фаъолият анҷом дода мешавад;
13)сармоягузории такрорӣ – сармоягузорӣ ба фаъолияти мавҷуда ва ё фаъолияти нав ва ё дилхоҳ фаъолияти соҳибкорӣ ва намуди дигари фаъолият, ки аз ҳисоби ҳама гуна даромади сармоягузор, аз ҷумла фоида, фоизҳо, суди саҳмия, роялтӣ, комиссияҳо, пардохтҳо барои кумаки техникӣ, нигоҳдорӣ ва шаклҳои дигари подоши дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба даст оварда шуда;
14)сармоягузории давлатӣ – банақшагирӣ, ҷалб, истифода, баҳисобгирӣ, ҳамоҳангсозӣ ва назорати кумаки беруна ва маблағҳои давлатӣ, ки барои сармоягузории давлатӣ пешбинӣ шудааст;
15)сиёсати давлатии сармоягузорӣ – маҷмуи тадбирҳои андешидашавандаи ба ҳам алоқаманд ва ҳамоҳанги мақомоти давлатӣ барои таъмини ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ тавассути васеъ намудани имкониятҳои ҷалби сармоягузорӣ ба иқтисодиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бахшҳои алоҳидаи он;
16)созишномаи сармоягузорӣ – санади ҳуқуқие, ки барои амалисозии лоиҳаҳои сармоягузорӣ байни мақомоти давлатии аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколатдоршуда ва сармоягузор ба имзо расонида мешавад;
17)фаъолияти сармоягузорӣ – маҷмуи амалҳои сармоягузор мутобиқи Қонуни мазкур ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии дигари Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба истифодаи сармоя, аз ҷумла раванди сармоягузорӣ, ки марҳилаҳои таҳия, иҷро ва идоракунии лоиҳаҳои сармоягузориро дар бар мегирад;
18)фазои сармоягузорӣ – маҷмуи омилҳо, ки имкониятҳои сармоягузорро ҷиҳати анҷом додани сармоягузориҳои самаранок муайян менамоянд;
19)фондҳои сармоягузорӣ – ташкилот, ки фаъолияти сармоягузориро, аз ҷумла тавассути иштирок дар ҳиссаи сармояи оинномавии шахсони ҳуқуқии дигар ҷиҳати маблағгузорӣ ва идоракунии ин раванд анҷом медиҳад;
20)хизматрасониҳои давлатӣ барои сармоягузорон – ҳамгироии байниидоравии электронӣ барои дастрасӣ ба хизматрасониҳои давлатӣ мебошад;
21)ҳавасмандгардонӣ ва ҳимояи сармоягузор – низоми тадбирҳои давлатӣ, ки ба ҷалб ва ҳимояи сармоягузорон дар доираи талаботи қонунгузорӣ равона гардидааст;
22)экспроприатсия – азхудкунии маҷбурии муздноки молу мулк аз ҷониби давлат ба манфиати ҷомеа.
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, санадҳои дигари меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.
Моддаи 3. Принсипҳои танзими давлатии ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ
Танзими давлатии ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ дар асоси принсипҳои зерин амалӣ карда мешавад:
1)таъмини расмиёти қонунгузорӣ;
2)дахлнопазирии амвол;
3)ҳимоя ва таъмини ҳуқуқу озодиҳои сармоягузорон;
4)таъмини шаффофияти фаъолият ва ошкорбаёнӣ;
5)баробарии сармоягузорон ва адолатнокӣ, роҳ надодан ба табъиз;
6)масъулиятнокии сармоягузорон;
7)таъмини реҷаи устувори сармоягузорӣ;
8)ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ, аз ҷумла тавассути пешниҳоди имтиёзҳо;
9)ҳифзи маълумот.
БОБИ 2. ШАКЛ, НАМУДҲО ВА ТАРЗҲОИ САРМОЯГУЗОРӢ
Моддаи 4. Шакл ва намудҳои сармоя
1.Сармоя аз шаклҳои зерин ташаккул меёбад:
1)асъори миллӣ ё хориҷӣ, аз ҷумла маблағҳои худӣ, инчунин маблағҳои дар шакли қарз ё грант ҷалбшуда;
2)молу мулки манқул ва ғайриманқул;
3)ҳуқуқҳои молумулкӣ (ҳуқуқ ба истифодаи китъаҳои замин, ҳуқуқи истифодаи сарватҳои табии дигар, ипотека, ҳуқуқи нигоҳ доштани молу мулк, гарав, инчунин ҳуқуқҳои молумулкии дигаре, ки аз ҳуқуқи моликият бармеоянд ва ғайра);
4)саҳмияҳо, ҳиссагузорӣ ва шаклҳои дигари иштирок дар сармояи шахси ҳуқуқӣ;
5)вомбаргҳо, уҳдадориҳои дигари қарзӣ, амонатгузориҳои дарозмуҳлат;
6)ҳуқуқҳои ғайримолумулкӣ, аз ҷумла ҳуқуқи моликияти зеҳнӣ, эътибори корӣ, тамғаҳои молӣ, намунаҳои саноатӣ, равандҳои технологӣ, номҳои тиҷоратӣ ва ғайра;
7)ҳама гуна ҳуқуқ барои анҷом додани фаъолият дар асоси иҷозат, иҷозатнома ё дар шакли дигаре, ки қонунгузорӣ пешбинӣ намудааст;
8)консессияҳо дар асоси қонунгузорӣ, аз ҷумла консессияҳо барои итишоф, истихроҷ ё истифодаи захираҳои табиӣ;
9)фоида ё даромаде, ки аз сармоягузориҳо гирифта шуда, дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон такроран сармоягузорӣ карда мешавад;
10)кумаки техникӣ бо ифодаи пулӣ;
11)қарзҳои аз ғайрирезидентон ҷалбшуда;
12)қарзҳои тиҷоратӣ;
13)пешпардохтҳо, аз ҷумла пешпардохт тибқи шартнома;
14)уҳдадориҳои дигар, шаклҳои сармоя ва объектҳои ҳуқуқҳои мадание, ки дар муомилот бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳдуд карда нашудаанд.
2.Сармоя ба намудҳои зерин ҷудо мешавад:
1)сармоягузории мустақим:
-маблағҳои худӣ, аз ҷумла ба сармояи оинномавӣ аз ҳисоби саҳмгузорӣ ё иштироки ҳиссавӣ;
-қарзҳои ҷалбшуда, аз ҷумла аз ҳисоби ғайрирезидентон, қарзҳои субординарӣ, қарзҳои тиҷоратӣ, уҳдадориҳои дигар;
-сармоягузории такрорӣ аз ҳисоби фоидаи соф;
-иҷораи молиявӣ (лизинг);
2)сармоягузории давлатӣ:
-амали мақомоти ваколатдори давлатӣ, мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барои аз ҳисоби буҷети давлатӣ, қарзу грант, манбаъҳои дигари молиявии дохилӣ ва беруна, маблағгузорӣ намудани сохтмони нав, муосиргардонӣ, азнавсозӣ, таҷдиди техникӣ, инчунин ба шаклҳои дигари истеҳсоли моддӣ, рушду такрористеҳсолии фондҳои асосии субъектҳои хоҷагидор ва объектҳои дигари дахлдор;
-объектҳои моликияти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва воҳидҳои маъмурию ҳудудии он, ки ҳамчун сармоя тибқи тартиби муқарраргардида ва бо риояи маҳдудиятҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба иқтисодиёти кишвар гузошта мешаванд.
Моддаи 5. Тарзҳои сармоягузорӣ
1.Сармоягузорӣ бо истифода аз тарзҳои зерин амалӣ мешавад:
1)таъсис додани шахсони ҳуқуқӣ ва ё филиал ва намояндагиҳои шахсони ҳуқуқии хориҷӣ ва ё иштироки ҳиссавӣ дар сармояи оинномавии шахсони ҳуқуқӣ, аз ҷумла бо роҳи ба даст овардани молу мулк ва саҳмияҳо (ҳиссаҳои иштирок);
2)сармоягузорӣ ҷиҳати ташкил ва таъмини такрористеҳсолии фондҳои асосӣ, аз ҷумла сармоягузорӣ ба сохтмони нав, муосиргардонӣ, азнавсозӣ, таҷдиди техникӣ, инчунин ба шаклҳои дигари истеҳсолоти моддӣ;
3)харид ё сармоягузорӣ ба коғазҳои қиматнок, аз ҷумла уҳдадориҳои қарзии аз ҷониби резидентҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон баровардашуда, инчунин вомбаргҳои корпоративӣ, давлатӣ ва намудҳои дигари коғазҳои қиматнок;
4)сармоягузорӣ барои пешниҳоди иҷораи молиявӣ (лизинг);
5)ба даст овардани ҳуқуқҳои консессионӣ, аз ҷумла консессияҳо барои иктишоф, коркард, истихроҷ ё истифодаи захираҳои табиӣ, инчунин иштирок дар созишнома оид ба тақсими маҳсулот ва ё шарикии давлат ва бахши хусусӣ;
6)ба даст овардани ҳуқуқҳои молумулкӣ моликият, аз ҷумла ҳуқуқҳои моликияти зеҳнӣ, ҳуқуқҳои муаллифӣ, тамғаҳои молӣ, намунаҳои саноатӣ, номи фирмавӣ ва ноу-хау;
7)ба даст овардани ҳуқуқ ба истифодаи қитъаҳои замин, ҳуқуқи истифодаи сарватҳои дигари табиӣ;
8)сохтмон, ба даст овардани молу мулки дарозмуддат, аз ҷумла объектҳои савдо ва хизматрасонӣ, якҷоя бо ҳуқуқи истифодаи қитъаи замине, ки объектҳо дар он ҷойгир карда шудаанд ё баланд бардоштани арзиши молу мулк;
9)маблағгузорӣ ё қарздиҳии молу мулк ба субъектҳои хоҷагидоре, ки сармоягузор як қисми сармояро дар ихтиёр дошта, ин ба ӯ имкон медиҳад, ки субъекти хоҷагидорро назорат кунад ё ба он таъсири назаррас расонад;
10)сармоягузории иҷтимоӣ, аз ҷумла дар рушди неруи инсонӣ, малака ва таҷрибаи касбӣ, инчунин ба рушди шаклҳои дигари неъматҳои ғайримоддӣ;
11)тарзҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст.
2.Сармоягузорӣ метавонад тавассути омезиши тарзҳои гуногуни дар қисми 1 моддаи мазкур муқарраршуда амалӣ карда шавад.
БОБИ 3. ТАНЗИМИ ДАВЛАТИИ САРМОЯГУЗОРӢ
Моддаи 6. Сиёсати давлатии сармоягузорӣ
1.Сиёсати давлатии сармоягузорӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ амалӣ карда мешавад.
2.Аз рӯйи намуди сармоягузорӣ сиёсати давлатии сармоягузорӣ метавонад танзими қисматҳои зеринро пешбинӣ намояд:
1)шароити мусоидро барои сармоягузории хориҷӣ фароҳам меоварад ва таъмини кафолати устувории амалисозии фаъолияти сармоягузориро анҷом медиҳад;
2)истифодаи самараноки маблағҳоро дар доираи сармоягузории давлатӣ барои рушди иқтисодӣ ва иҷтимоии давлат пешбинишуда таъмин менамояд.
3.Давлат маҷмуи тадбирҳои ба ҳам алоқаманд ва ҳамоҳанги мақомоти давлатиро барои таъмини ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ тавассути васеъ намудани имкониятҳои ҷалби сармоягузорӣ ба иқтисодиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва соҳаҳои алоҳидаи он амалӣ менамояд.
Моддаи 7. Танзими сармоягузории давлатӣ
1.Танзими сармоягузории давлатӣ дар асоси барномаҳои сармоягузориҳои давлатӣ ва сиёсати қарзи давлатӣ бо дар назар доштани дурнамои рушди иқтисодӣ ва иҷтимоӣ сурат мегирад.
2.Шарикони рушд бояд лоиҳаҳои грантиро, ки амалисозии онҳо бе созишномаи дахлдор бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба нақша гирифта шудааст, бо мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ ҳамоҳанг намоянд.
3.Қоидаҳои банақшагирӣ, ҷалб ва назорати истифодаи кумаки беруна ва маблағҳои давлатии барои сармоягузории давлатӣ пешбинишударо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар мекунад.
Моддаи 8. Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ
Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ инҳо дохил мешаванд:
1)пешбурди сиёсати давлатии сармоягузорӣ ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ;
2)муайян намудани мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ;
3)тасдиқи низомнома ва ҳайати Шўрои ҳамоҳангсозӣ оид ба ҳамкорӣ бо шарикони рушд ва фаъолияти сармоягузорон;
4)тасдиқи қоидаҳои гузаронидани санҷиши мақомоти давлатӣ, лоиҳаҳои давлатии сармоягузорӣ ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи фаъолияти сармоягузорӣ;
5)тасдиқи нишондиҳандаҳои мақсаднок барои сода кардани расмиёти фаъолияти сармоягузорӣ ва беҳтар намудани ҷолибияти сармоягузорӣ;
6)тасдиқи нақшаи чорабиниҳо оид ба беҳтар намудани фазои сармоягузорӣ;
7)амалӣ намудани ваколатҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст.
Моддаи 9. Ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ
Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ дорои ваколатҳои зерин мебошад:
1)амалисозии сиёсати давлатии сармоягузорӣ ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ;
2)ҳамоҳангсозии фаъолияти мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳои давлатӣ дар соҳаи танзими фаъолияти сармоягузорӣ;
3)андешидани чораҳо ҷиҳати ҷалб, истифода, баҳисобгирӣ, ҳамоҳангсозӣ ва назорати кумаки беруна;
4)ҳамоҳангии таъмини иҷрои уҳдадориҳо аз ҷониби мақомоти давлатии дахлдор ва шахсони ҳуқуқӣ нисбат ба сармоягузорон;
5)баррасии муроҷиати сармоягузорон оид ба масъалаҳои дар ҷараёни фаъолияти сармоягузорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бавуҷудомада, аз ҷумла дар доираи ҷорӣ гардидани низоми электронии пайгирии муроҷиати сармоягузорон пешниҳодшаванда ва таъмини робитаи байни мақомоти дахлдори давлатӣ ва сармоягузорон;
6)мусоидат ба сармоягузорон дар ҳалли масъалаҳо ва баҳсҳои бамиёномада, аз ҷумла бо тартиби то судӣ;
7)додани машварат ба сармоягузорони эҳтимолӣ оид ба масъалаҳои ҳуқуқӣ, иқтисодӣ ва масъалаҳои дигари марбут ба фаъолияти мушаххаси сармоягузорӣ;
8)дархости мусоидат аз намояндагиҳои дипломатӣ ва муассисаҳои консулии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои таҳияи феҳристи сармоягузорони эҳтимолӣ ҷиҳати ҷалби сармояи мақсаднок ва банақшагирии ин раванд;
9)танзими фаъолияти Шурои ҳамоҳангсозӣ оид ба ҳамкорӣ бо шарикони рушд ва фаъолияти сармоягузорон тибқи тартиби муқарраргардида;
10)санҷиши мақомоти дахлдор, ки ба ҷалби сармоя масъуланд, вобаста ба риояи санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи фаъолияти сармоягузорӣ ва аз натиҷаи он пешниҳоди хулоса ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон;
11)намояндагии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи ваколати худ ва иштирок дар гуфтушунид ё машваратҳои миллӣ ё байналмилалӣ оид ба масъалаҳои сармоягузорӣ, аз ҷумла барои муаррифии имкониятҳои сармоягузорӣ;
12)таҳияи таклифҳо оид ба инкишоф ва диверсификатсияи самтҳои ҳамкории мутақобилаи сармоягузорӣ бо созмонҳои молиявӣ ва қарзӣ, фондҳо, агентиҳо ва ширкатҳои хориҷӣ;
13)ҳамоҳангсозии раванди ҷорӣ намудан ва рушди инфрасохтори сармоягузорӣ аз ҷониби вазорату идораҳои дахлдор, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, корхона, муассиса ва ташкилотҳои дигари давлатӣ, новобаста аз тобеияти идоравӣ, ки ба ҷалби сармоя масъуланд;
14)дархост намудани ҳисоботи ҳарсола аз вазорату идораҳои дахлдор, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо, корхона, муассиса ва ташкилотҳои дигар, новобаста аз шакли моликият ва тобеияти идоравӣ оид ба корҳои анҷомдодашуда вобаста ба беҳтар намудани фазои сармоягузорӣ, ҷалби сармоя, пешниҳоди лоиҳаҳои сармоягузории мушаххаси таҳияшуда ва амалишуда, инчунин пешниҳодҳо вобаста ба афзоиш додани воридоти сармоя;
15)дархост намудани ҳисобот оид ба лоиҳаҳои қарзӣ ва грантиии банақшагирифташуда ва амалишаванда, аз ҷумла дар доираи кумаки беруна аз шарикони рушд;
16)пешниҳоди тавсия оид ба масъалаҳои сармоягузорӣ ба мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, инчунин соҳибкорони ватанӣ барои тақвияти ҳамкориҳои мутақобила бо мақомоти салоҳиятдори хориҷӣ ва созмонҳои байналмилалии молиявӣ, инчунин ширкатҳо ва сармоягузорони эҳтимолӣ;
17)таҳия ва тасдиқи нишондиҳандаҳои мақсаднок барои иҷрои ваколатҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ҷиҳати танзими фаъолияти сармоягузорӣ дар асоси банди 2) қисми 1 моддаи 10 Қонуни мазкур;
18)таъмини мониторинги ҳамасолаи самаранокии амалишавии созишномаҳои сармоягузорӣ ва пешниҳоди ҳисобот ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон;
19)амалисозии ваколатҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст.
Моддаи 10. Ваколатҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ
1. Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ дорои ваколатҳои зерин мебошанд:
1)дар мувофиқа бо мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ иштирок дар амалисозии сиёсати давлатии сармоягузорӣ дар сатҳи маҳал, ки ба ҷалби сармоягузориҳо, ҳавасмандгардонии сармоягузорӣ, беҳтар намудани фазои сармоягузорӣ ва дастгирии рушди сармоягузорӣ нигаронида шудааст;
2)иҷрои нишондиҳандаҳои мақсадноки аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандагрдонии сармоягузорӣ барои танзими фаъолияти сармоягузорӣ дар сатҳи маҳал тасдиқшаванда;
3)омӯзиш ва муайян намудани лоиҳаҳои ояндадор, ки сармоягузориро талаб менамоянд, инчунин моликияти истифоданашавандаи давлатӣ ва қитъаҳои замин вобаста аз талабот ва иқтидори маҳал, ки метавонанд ҳамчун майдонҳои сармоягузорӣ истифода шаванд;
4)баррасии масъалаҳое, ки бевосита ба фаъолияти сармоягузорон алоқаманданд, инчунин омода намудани пешниҳодҳо оид ба амалисозии лоиҳаҳо тавассути ҷалби сармоягузории мустақим;
5)муайян намудани омилҳое, ки ба амалисозии саривақтӣ ва самараноки лоиҳаҳои сармоягузорӣ, аз ҷумла бо ҷалби сармоягузориҳои хориҷӣ дар ҳудуди дахлдор халал мерасонанд ва андешидани чораҳои фаврӣ оид ба бартараф намудани онҳо;
6)баланд бардоштани самаранокии истифодаи сармояи ба иқтисодиёти ҳудуди дахлдор ҷалбшаванда дар асоси таҳлили фаъолияти корхонаҳои дорои сармояи хориҷӣ, инчунин иҷрои уҳдадориҳо аз ҷониби сармоягузорон;
7)таҳия намудани таклифҳо оид ба инкишоф ва диверсификатсияи самтҳои ҳамкории мутақобилаи сармоягузории ҳудуди дахлдор бо ташкилотҳои молиявӣ ва қарзӣ, фондҳо, агентиҳо ва ширкатҳои хориҷӣ;
8)амалисозии самтҳои асосии ҷалби сармоя ба ҳудуди дахлдор ва тадбирҳо барои фароҳам овардани шароити бештари мусоид дар соҳаи ҷалби сармояи хориҷӣ;
9)ба имзо расонидани шартномаи сармоягузорӣ бо сармоягузор дар доираи лоиҳаҳои афзалиятноки минтақавӣ;
10)амалисозии ваколатҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст.
2.Аз натиҷаи амалисозии ваколатҳои дар қисми 1 моддаи мазкур муқарраршуда, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ба мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ ҳар сол ҳисобот бо дарҷи иҷрои нишондиҳандаҳои мақсаднок пешниҳод менамоянд.
Моддаи 11. Усулҳои ҳавасмандгардонӣ ва танзими давлатии фаъолияти сармоягузорӣ
1. Ҳавасмандгардонӣ ва танзими давлатии фаъолияти сармоягузорӣ ба таъмини самаранокии ҳадди аксари сармоягузорӣ ва натиҷабахшии фаъолияти сармоягузорӣ нигаронида шудааст.
2. Давлат сармоягузориро дар ҳамаи шаклҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дастгирӣ менамояд, аз ҷумла сармоягузорӣ ба:
1)азнавсозӣ ва муосиргардонии техникии корхонаҳои саноатӣ, беҳтар намудани вазъи экологӣ ва рушди соҳибкории хурду миёна;
2)истифодаи самараноки майдонҳои сармоягузорӣ;
3)бино (иншоот)-и нотамом ва ё нимтайёр;
4)минтақаҳои озоди иқтисодӣ, паркҳои илмию технологӣ;
5)рушди инноватсия ва асосҳои иқтисодиёти дониш-кластерҳо (гурӯҳҳои ба ҳам алоқаманди ҷуғрофии корхонаҳо ва мақомоти дар як минтақаи муайян фаъолияткунанда);
6)объектҳои дигар ва ҳуқуқҳои молу мулкӣ.
3. Ҳавасмандгардонӣ ва танзими давлатии фаъолияти сармоягузорӣ бо усулҳои зерин амалӣ карда мешаванд:
1)такмили заминаҳои ҳуқуқии фаъолияти сармоягузорӣ ва заминаи институтсионаливу кадрӣ;
2)муайян намудани имтиёзҳои андозӣ, гумрукӣ ва пардохтҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
3)ташаккули фазои мусоиди сармоягузорӣ, аз ҷумла фароҳам овардани имкониятҳои баробар барои сармоягузорон дар амалисозии фаъолияти сармоягузорӣ тавассути таҳкими муҳити озоди рақобатнок ва пешниҳоди кафолатҳо аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон;
4)ҳимояи ҳуқуқ ва манфиатҳои сармоягузорон ва фаъолияти сармоягузорӣ;
5)таъмини устувории шароити амалигардонии фаъолияти сармоягузорӣ;
6)ташкил ва пешбурди инфрасохтори сармоягузорӣ ҷиҳати беҳтарнамоии фазои сармоягузорӣ барои ҷалб ва дастгирии сармоягузорӣ;
7)мусоидат ба хусусигардонӣ, реструктуризатсия ва барқарорсозии моликияти давлатӣ, бахусус барои пешниҳоди онҳо ба сармоягузорон ба сифати майдонҳои сармоягузорӣ;
8)дастгирии лоиҳаҳои сармоягузорӣ дар соҳаҳои афзалиятноки иқтисодиёт, бахусус лоиҳаҳои илмӣ, инноватсионӣ, таълимӣ, инчунин лоиҳаҳои дорои хусусияти «сабз», аз ҷумла тавассути аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод гардидани ҳуқуқи истеҳлоки босуръати фондҳои асосӣ;
9)таъсиси минтақаҳои озоди иқтисодӣ, минтақаҳои махсуси сармоягузорӣ ва минтақаҳои хурди саноатӣ;
10)аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудани шартҳои амалӣ гардондани ҳуқуқ ба қитъаҳои замин, инчунин соҳиб шудан ва истифода бурдани сарватҳои дигари табиӣ;
11)пешниҳод намудани реҷаи имтиёзноки будубоши дарозмуддат ба сармоягузорон ва аъзои оилаи онҳо дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон ва фароҳам овардани шароити мусоид барои таълим ва хизматрасониҳои дигари зарурӣ ба онҳо;
12)усулҳои дигари ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст.
4.Усулҳои ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ нисбат ба ҳамаи соҳаҳои иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад, агар дар қонунгузории амалкунанда тартиби дигаре пешбинӣ нашуда бошад.
5.Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баробари усулҳои дар қисми 3 моддаи мазкур пешбинишуда усулҳои дигари ҳавасмандгардонӣ, аз ҷумла истисно кардани талаботи санадҳои меъёрии ҳуќуќии Ҷумҳурии Тоҷикистонро нисбати амалисозии лоиҳаҳои сармоягузорӣ дар самтҳои зерин тибқи тартиби муқарраргардида амалӣ менамояд:
1)лоиҳаҳои сармоягузорие, ки иқтидори технологии иқтисодиёт, рушди инфрасохтор (сохтмони нав, муосиргардонӣ, азнавсозӣ, таҷдиди техникӣ), аз ҷумла инфрасохтори сармоягузорӣ, соҳаҳои рақобатпазири истеҳсолӣ ва хизматрасонӣ, ҷорӣ ва истифодаи технологияҳои нав, рушду такрористеҳсоли фондҳои асосии субъектҳои хоҷагидориро баланд бардошта, ба ҷоринамоӣ ва рушди инноватсия равона карда мешаванд;
2)лоиҳаҳои сармоягузорие, ки дар асоси истифодаи технологияи аз лиҳози экологӣ тоза амалӣ гардида, ҳифзи муҳити зист ва истифодаи оқилонаи захираҳои табииро пешбинӣ менамоянд;
3)лоиҳаҳои сармоягузорие, ки барои ташаккул ва рушди тарзи ҳаёти солими аҳолӣ равона карда мешаванд;
4)лоиҳаҳои сармоягузорие, ки рушди инфрасохтори сармоягузорӣ, иҷтимоӣ ва инкишофи соҳаҳои нави дорои арзиши баланди иловашударо пешбинӣ менамоянд;
5)лоиҳаҳои сармоягузорие, ки дар ташаккулёбии неруи инсонӣ ва малакаҳои касбӣ дар асоси талаботи муосир саҳм мегузоранд;
6)лоиҳаҳои сармоягузорие, ки ба рушди нишондиҳандаҳои иқтисодӣ ва иҷтимоии минтақаҳо ва беҳтар намудани шароити иҷтимоӣ равона карда мешаванд.
Моддаи 12. Уҳдадориҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба сармоягузории хориҷӣ
1.Ҷумҳурии Тоҷикистон танҳо аз рӯйи уҳдадориҳои дар созишномаҳои дахлдор бо сармоягузорони хориҷӣ муайяншуда, ки аз ҷониби мақомоти тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколатдор имзо шудаанд, масъулият дорад.
2.Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯйи уҳдадориҳои резидентҳо ва ғайрирезидентҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба ҷалби сармояи хориҷӣ ва (ё) дохилӣ масъулият надорад, ба истиснои ҳолатҳое, ки ин уҳдадориҳо бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби давлат кафолат дода шудаанд.
3.Аз ҷониби мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва назоратӣ (санҷишӣ), ташкилотҳои молиявӣ ва қарзӣ, мақомоти иҷозатдиҳӣ ва иҷозатномадиҳӣ муқаррар кардани талаботи иловагӣ нисбат ба фаъолияти сармоягузорӣ, аз ҷумла нисбат ба раванди амалишавии созишномаи сармоягузорӣ манъ мебошад.
4.Ҷумҳурии Тоҷикистон танҳо дар он ҳолат ҳуқуқи давлати хориҷӣ, мақоми ваколатдори он ё агентии суғуртаро аз рӯйи шартномаи суғуртавӣ вобаста ба сармоягузорӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф менамояд, ки сармоягузор дар Ҷумҳурии Тоҷикистон сармоягузориҳоро воқеан амалӣ карда ва (ё) уҳдадориҳои шартномавиро дар ҳаҷми пурра ба иҷро расонида бошад.
Моддаи 13. Назорат дар соҳаи сармоягузорӣ ва мубодилаи маълумот
1.Назорат дар соҳаи сармоягузорӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом дода мешавад.
2.Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи андоз бо истифода аз шабакаҳои таъминкунандаи махфият маълумот дар бораи шахсони ҳуқуқии бо ҳиссаи корхонаи хориҷӣ ва ё дорои муассиси хориҷӣ бақайдгирифташуда ва ё дар бораи шахсони ҳуқуқӣ-резидентони аз ҳисоби корхонаи хориҷӣ ё муассиси хориҷӣ фонди оинномавии худ пурракунандаро ба мақоми ваколатдори пешбарандаи таҳияи тавозуни пардохт дар реҷаи мустақим (онлайн) ирсол менамояд.
3.Мақомоти иҷроияи маҳалии ҳокимияти давлатӣ барои ҷамъоварии маълумоти оморӣ дар ҳудуди онҳо оид ба шахсони ҳуқуқии бақайдгирифташуда бо ҳиссаи корхонаи хориҷӣ, дорои муассиси хориҷӣ аз ҳисоби корхонаи хориҷӣ ё муассиси хориҷӣ фонди оинномавиро пурракунанда ва пешниҳоди он ба мақоми ваколатдори пешбарандаи таҳияи тавозуни пардохт масъул мебошанд.
4.Ҳама гуна мубодилаи маълумот байни мақомоти давлатӣ ва сармоягузор дар шакли электронӣ анҷом дода мешавад.
5.Мақоми ваколатдори пешбарандаи таҳияи тавозуни пардохт ҷиҳати таъмини дастрасӣ ба маълумоти оморӣ оид ба сармоягузории хориҷӣ, мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузориро ба махзани маълумот дар доираи иҷозати маълумоти ифшошаванда пайваст ва пешниҳоди маълумотро дар реҷаи мустақим (онлайн) таъмин менамояд.
БОБИ 4. СОЗИШНОМАИ САРМОЯГУЗОРӢ
Моддаи 14. Вазъи ҳуқуқии созишномаи сармоягузорӣ
1.Созишномаи сармоягузорӣ барои амалисозии лоиҳаҳои афзалиятноки сармоягузорӣ дар асоси номгўи аз лиҳози соҳавӣ, ҳаҷми маблағгузорӣ, давра ва минтақаи амалисозӣ, инчунин шартҳои пешбинишаванда барои гирифтани имтиёзҳои сармоягузорӣ таснифшаванда, ки аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешаванд, инчунин дар ҳолати зарурӣ берун аз доираи номгӯи лоиҳаҳои афзалиятноки сармоягузорӣ бо розигии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба имзо расонида мешавад.
2.Созишномаи сармоягузорӣ барои тасдиқ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешавад.
3.Нисбат ба созишномаи сармоягузории дар асоси Қонуни мазкур басташаванда талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба шартномаҳои байналмилалӣ татбиқ намегардад.
4.Созишномаи сармоягузорӣ низоми махсуси амалисозии лоиҳаи сармоягузориро пешбинӣ карда, ба сармоягузор имтиёзҳои иловагиро пешниҳод менамояд.
5.Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи тамоми мақомоти давлатии барои амалисозии лоиҳаи сармоягузорӣ масъул риоя ва иҷро гардидани муқаррароти созишномаи сармоягузориро кафолат медиҳад.
6.Сармоягузор уҳдадориҳоеро, ки дар доираи созишномаи сармоягузорӣ ташаккул ёфта, хусусияти ҳатмии иҷроро тибқи Қонуни мазкур пайдо менамоянд, амалӣ менамояд.
7.Тағйирнопазирии муқаррароти созишномаи сармоягузорӣ дар тамоми давраи амалишавии он эътибори ҳуқуқӣ дорад, агар тарафҳои имзокунанда ба он тағйиру иловаҳои дахлдор, ки тибқи тартиби муқарраргардида мавриди амал қарор мегиранд, ворид нанамоянд.
8.Ҳангоми ворид гардидани тағйиру иловаҳо ба санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки шартҳои амалишавии созишномаи сармоягузорӣ, аз ҷумла масъалаҳои пардохти андозӣ, гумрукӣ ва ғайриандозиро вазнин менамоянд, реҷаи устувори сармоягузорӣ нисбат ба чунин ҳолат амалӣ карда мешавад.
9.Қоидаҳои таҳия, баимзорасонӣ ва татбиқи созишномаи сармоягузориро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд.
Моддаи 15. Мазмуни созишномаи сармоягузорӣ
1.Мазмуни созишномаи сармоягузорӣ муқаррароти асосии зеринро дар бар мегирад:
1)объект ва ҳаҷми сармоягузорӣ, аз ҷумла манбаи маблағгузорӣ ва нақшаи вориднамоии сармоя бо кафолати аз ҷониби сармоягузор ҷалб намудани маблағгузории зарурӣ барои амалисозии созишномаи сармоягузорӣ;
2)давраи оғоз ва анҷоми лоиҳа бо шартҳои амалисозии созишномаи сармоягузорӣ;
3)тавзеҳот оид ба масъалаҳои зиддикоррупсионӣ, талаботи зиддиинҳисорӣ ва қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом;
4)тартиби риояи стандартҳои ҳифзи муҳити зист, аз ҷумла уҳдадории ворид намудани таҷҳизот ва технологияи муосир, ки ба меъёрҳои истифодаи самараноки барқ ва муҳити зист мутобиқ мебошанд, инчунин ҷорӣ намудани идоракунии корпоративӣ;
5)ҳуқуқ ва уҳдадориҳои сармоягузор, аз ҷумла вобаста ба ҳаҷми сармоя, истеҳсоли маҳсулот, хизматрасонӣ, маҳалликунонии истеҳсолот, сифати маҳсулот, ҳаҷми содироти мол ва хизматрасонӣ, инчунин риояи меъёрҳо, қоидаҳо ва стандартҳои тибқи қонунгузорӣ барои таъмини рақобати солим, пешгирии коррупсия, сармоя ва фаъолияти сармоягузорӣ, меҳнат, шаҳрсозӣ, кори бонкӣ ва муҳити зист;
6)мақом оид ба мавҷудияти ҳуҷҷатҳои зарурӣ, аз ҷумла иҷозатнома (агар фаъолият дорои чунин хусусият бошад) ва оиннома (низомнома)-и шахси ҳуқуқӣ (резидент ва ё ғайририрезидент);
7)асосноккунии техникию иқтисодӣ, нақшаи тиҷоратӣ ва ҳуҷҷатҳои лоиҳавию сметавии ба созишномаи сармоягузорӣ ба таври ҳатмӣ замимашаванда;
8)танзими низоми андозӣ, гумрукӣ ва муомилоти асъорӣ;
9)масъалаҳои кирояи кормандон;
10)ҳуқуқҳо ба молу мулк, маълумот ва захираҳои дигар;
11)муқаррарот оид ба устувории созишномаи сармоягузорӣ ва ҳолатҳои рафънопазир (форс-мажор);
12)кафолати ҷуброни зарар ва талафоти дигари тарафҳои созишномаи сармоягузорӣ;
13)масъалаҳои масунияти соҳибихтиёрии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
14)ҳуқуқи татбиқшаванда ва тартиби ҳалли баҳсҳо;
15)тартиб ва муҳлати аз ҷониби сармоягузор пешниҳод гардидани ҳисобот оид ба иҷрои уҳдадорӣ, ҳисобот оид ба азхудкунии сармоя ва ҳисоботи молиявӣ, аз ҷумла тибқи стандартҳои байналмилалии ҳисоботи молиявӣ;
16)тартиби ворид намудани тағйиру иловаҳо ба созишномаи сармоягузорӣ ва қатъи амали он;
17)забони созишномаи сармоягузорӣ, санаи баимзорасонӣ, санаи эътибори ҳуқуқӣ пайдо намудан ва муҳлати амали он.
2.Созишномаи сармоягузорӣ метавонад муқаррароти дигарро вобаста аз талаботи лоиҳаи созишномаи сармоягузории мушаххас дошта бошад.
3.Сармоягузоре, ки мақсади баимзорасонии созишномаи сармоягузориро дорад, бояд асосноккунии техникию иқтисодии лоиҳаи сармоягузориро дар лаҳзаи пешниҳоди ҳуҷҷатҳои дигар ҳамроҳ бо муроҷиати расмӣ дар шакли хаттӣ ба мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ пешниҳод намояд.
Моддаи 16. Ҳуқуқҳои махсус, озодкунӣ ва имтиёзҳои сармоягузор дар доираи созишномаи сармоягузорӣ
1.Созишномаи сармоягузорӣ метавонад ҳуқуқҳои махсус, озодкунӣ ва имтиёзҳоро ба сармоягузор ва ба лоиҳаи сармоягузорӣ пешбинӣ намояд:
1)низоми андозбандии махсус, аз ҷумла низоми содакардашудаи андозбандӣ, озодкунии сармоягузор, паймонкорон ва кормандони хориҷӣ аз андозҳои муайян ва ё тамоми намудҳои андоз, имтиёзҳои дигари андозӣ дар давраи муайян ва ё дар тамоми давраи амали созишномаи сармоягузорӣ;
2)низоми махсуси гумрукӣ, аз ҷумла қисман ва ё пурра озодкунӣ аз пардохтҳои гумрукӣ, расмиёти содакардашудаи гумрукӣ барои сармоягузор, паймонкорон ва кормандони хориҷии он ба давраи муайян ва ё дар тамоми давраи амали созишномаи сармоягузорӣ;
3)низоми махсуси танзими асъор ва назорати асъор, аз ҷумла озодкунӣ аз уҳдадории гирифтани иҷозатномаҳо, огоҳкунӣ барои қарзҳо ва шаклҳои дигари маблағгузорӣ, ки аз тарафи сармоягузор барои мақсадҳои амалисозии лоиҳаи сармоягузорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷалб карда мешаванд ва кушодани суратҳисобҳои бонкӣ дар дохили Ҷумҳурии Тоҷикистон ва хориҷи он барои гирифтани қарзҳо ва шаклҳои дигари маблағгузорӣ;
4)низоми содакардашудаи иҷозатдиҳӣ, аз ҷумла бо пешниҳод, аз нав ба расмият даровардан, тибқи тартиб тамдид кардани муҳлати ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳие, ки барои амалисозии лоиҳаи сармоягузорӣ лозим мебошанд, пурра ё қисман озодкунии сармоягузор аз пардохти боҷҳо ва пардохтҳо барои додани ҳуҷҷатҳои хусусияти иҷозатдиҳидошта;
5)қисман озодкунӣ аз татбиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти танзими нархҳо ва тарофаҳо, аз ҷумла қонунгузории зиддиинҳисорӣ;
6)низоми махсус ва ё содакардашудаи раводид ва назорати муҳоҷират барои кормандон ва паймонкорони сармоягузор, озодкунии сармоягузор ва ширкати он аз уҳдадории риояи квота барои ҷалби шаҳрвандони хориҷӣ дар рафти татбиқи лоиҳаи сармоягузорӣ.
2.Созишномаи сармоягузорӣ метавонад ҳуқуқҳои махсус, озодкунӣ ва имтиёзҳои дигарро барои сармоягузор ва лоиҳаи сармоягузорӣ пешбинӣ намояд.
3.Ҳалли баҳсҳо дар доираи созишномаи сармоягузорӣ бо дар назар доштани ба мувофиқа расидани тарафҳо вобаста ба интихоби усули ҳалли онҳо муқаррар карда мешавад.
БОБИ 5. КАФОЛАТҲОИ ДАВЛАТИИ ҲИМОЯИ ҲУҚУҚҲОИ САРМОЯГУЗОРОН, САРМОЯ ВА ФАЪОЛИЯТИ САРМОЯГУЗОРӢ
Моддаи 17. Кафолати давлатии ҳимояи ҳуқуқ
1.Давлат ҳимояи ҳуқуқи сармоягузорон, сармоя ва фаъолияти сармоягузориро дар доираи Қонуни мазкур ва санадҳои дигари меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон вобаста ба ҳимояи ҳуқуқ, манфиатҳо ва устувории қонунгузорӣ дар соҳаи сармоягузорӣ кафолат медиҳад.
2.Давлат устувории шартҳои созишномаҳои сармоягузориро, ки байни Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сармоягузорон баста шудаанд, кафолат медиҳад, агар бо созиши тарафҳо ба чунин созишномаҳо тағйиру иловаҳои алоқаманд ба устуворӣ ворид карда нашавад.
3.Давлат тавассути мақоми ваколатдори давлатӣ барои монеа эҷод кардани дигар сохтори маќомоти давлатӣ, ки тибќи талаботи ќонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба фаъолияти сармоягузорӣ муайян гардидааст, иҷозад намедиҳад.
4.Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сармоягузорони хориҷие, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон сармоягузорӣ мекунанд, низоми миллии фаъолияти иқтисодиро, ки нисбат ба шахсони ҳуқуқӣ ва воқеии Ҷумҳурии Тоҷикистон татбиқ мешавад, таъмин менамояд.
Моддаи 18. Кафолатҳои маҷмуӣ барои сармоягузор ва фаъолияти сармоягузорӣ
1.Давлат нисбат ба сармоягузори хориҷӣ ва фаъолияти ӯ ҳамон шароитеро истифода менамояд, ки нисбат ба сармоягузори ватанӣ ва фаъолияти ӯ пешбинӣ шудааст, агар сармоягузорони хориҷӣ ва дохилӣ дар як шароит қарор дошта бошанд. Давлат нисбат ба сармоягузориҳои хориҷӣ реҷаи миллиро то ташкилёбӣ муқаррар мекунад ва ин муқаррарот метавонад мутобиқи қисми 2 моддаи 26 Қонуни мазкур истисно карда шавад.
2.Давлат реҷаи адолатнок ва баробари нисбат ба сармоягузори ватанӣ ва фаъолияти сармоягузории ӯ татбиқшавандаро ба сармоягузори хориҷӣ ва фаъолияти ӯ дар доираи стандартҳои ҳадди ақалли муносибат ба сармоягузорон, ки тибқи одатҳои ҳуқуқи байналмилалӣ пешбинӣ шуда, он ҳуқуқҳои моддии иловагиро ба вуҷуд намеоварад, истифода менамояд.
3.Нисбат ба сармоягузор табъиз бо роҳи вайрон кардани ҳуқуқи сармоягузорон аз рӯйи мансубияти шаҳрвандӣ, миллат, забон, ҷинс, нажод ва эътиқоди динӣ роҳ дода намешавад.
4.Нисбат ба сармоягузори давлати дигар ва фаъолияти сармоягузории ӯ шароити мусоид, ки дар ҳолатҳои шабеҳ ба сармоягузор ва фаъолияти сармоягузории давлати дилхоҳи дигар пешбинӣ шудааст, татбиқ карда мешавад.
Моддаи 19. Кафолати истифодаи реҷаи устувори сармоягузорӣ
1.Санадҳои меъёрии ҳуқуқии нави қабулгардидаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар ҳолате ки татбиқи онҳо ба сармоягузор ва фаъолияти сармоягузории ӯ дар раванди амалисозии лоиҳаҳои сармоягузорӣ зарари иқтисодӣ, молиявӣ ва кадрӣ мерасонанд, қувваи бозгашт надоранд.
2.Дар ҳолате ки қабули санадҳои меъёрии ҳуқуқии нав ва ё ворид намудани тағйиру иловаҳо ба қонунгузории амалкунанда боиси вазниншавии вазъи амалисозии лоиҳаи сармоягузорӣ мегарданд, нисбат ба сармоягузори алоқаманд ба чунин лоиҳа дар давоми 15 сол аз санаи сармоягузорӣ қонунгузорие, ки дар санаи сармоягузорӣ амал мекард, истифода карда мешавад.
3.Тибқи қисми 2 моддаи мазкур вазниншавии вазъи амалисозии лоиҳаи сармоягузорӣ ҳолатҳои зеринро пешбинӣ менамояд:
1)афзоиши гаронии андоз нисбат ба гаронии андоз аз рӯзи оғози маблағгузории лоиҳаи сармоягузорӣ;
2)ҷорӣ намудани маҳдудияти миқдорӣ ба ҳаҷми сармоягузорӣ ва талаботи дигари иловагӣ вобаста ба андозаи сармоя, муқаррар намудани ҳолатҳои дигари маҳдудкунӣ ё манъкунӣ;
3)ҷорӣ намудани маҳдудият нисбат ба ҳисса (саҳм)-и сармоягузори хориҷӣ дар фондҳои оинномавӣ (сармояи оинномавӣ)-и шахсони ҳуқуқӣ.
4.Дар мавриди ба вуҷуд омадани ҳолатҳои дигари аз ҳолатҳои дар қисми 3 моддаи мазкур фарқкунанда Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон номгӯйи чунин ҳолатҳои дигари вазнинкунандаи вазъи амалисозии лоиҳаи сармоягузориро бо мақсади амалӣ намудани реҷаи устувори сармоягузорӣ муайян менамояд.
5.Муқаррароти қисми 2 моддаи мазкур нисбат ба қабул ва ё ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба масъалаҳои амнияти миллӣ, тандурустӣ, ҳифзи муҳити зист, маънавиёт ва ахлоқ алоқаманд мебошанд, паҳн намегардад.
Моддаи 20. Кафолати ошкорбаёнӣ ва шаффофият
1.Санадҳои меъёрии ҳуқуқие, ки барои маълумоти умум расман интишор нашудаанд, боиси эътибор пайдо кардани оқибатҳои ҳуқуқӣ намегарданд ва асос барои танзими муносибатҳои сармоягузорӣ, татбиќи муҷозоти дилхоҳ нисбат ба сармоягузорон барои риоя накардани дастурҳои дар онҳо зикргардида шуда наметавонанд.
2.Мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот уҳдадоранд тавассути воситаҳои ахбори омма, аз ҷумла дар сомонаи расмии мақомот маълумотро дар бораи иштирок ва қарорҳои қабулшуда дар соҳаи фаъолияти сармоягузорӣ интишор намоянд.
БОБИ 6. ДАСТГИРИИ ДАВЛАТИИ САРМОЯГУЗОРӢ
Моддаи 21. Дастгирии давлатии сармоягузорон ва фаъолияти сармоягузорӣ
1.Дастгирии давлатии сармоягузорон ва фаъолияти сармоягузорӣ метавонад дар шаклҳои зерин пешниҳод карда шавад:
1)пешниҳоди имтиёзҳои андозӣ, гумрукӣ ва имтиёзҳои дигар ба сармоягузорон бо тартиб ва шартҳои муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, созишномаҳо, аз ҷумла созишномаҳои сармоягузорӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Ҷумҳурии Тоҷикистон;
2)дар асоси розигии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои истифодаи муваққатӣ ва ройгон ба сармоягузор пешниҳоди молу мулк ба сифати грантҳои аслии давлатӣ;
3)дастгирӣ тавассути додани машварат ва иттилооте, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон махфӣ намебошад.
2.Мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, инчунин намояндагиҳои дипломатӣ ва муассисаҳои консулии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар назди созмонҳои байналмилалии молиявӣ дар доираи салоҳияташон бо мақсади ҳалли мушкилот ва масъалаҳои сармоягузорон ба таври ҳатмӣ ба онҳо кумаки машваратӣ ва иттилоотӣ мерасонанд.
Моддаи 22. Хизматрасониҳои давлатӣ барои сармоягузорон
Хизматрасониҳои давлатӣ бо мақсади дар доираи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мусоидат намудан ба сармоягузорон ҳангоми сармоягузорӣ, инчунин бо иттилооти зарурӣ таъмин намудани сармоягузорони нав ва амалкунанда истифода карда мешавад.
Моддаи 23. Фондҳои сармоягузорӣ
1.Фондҳои сармоягузорӣ бо мақсади маблағгузории лоиҳаҳои сармоягузорӣ, дастгирии молиявии лоиҳаҳои тиҷоратии соҳибкорон, ба даст овардани коғазҳои қимматноки эмитентҳои гуногун, идоракунии дороиҳо ва бо усулҳои дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манънашуда амалӣ намудани фаъолияти сармоягузорӣ таъсис дода мешавад.
2.Фондҳои сармоягузории давлатиро дар мувофиќа бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ таъсис медиҳад.
БОБИ 7. ВАЗЪИ ҲУҚУҚИИ САРМОЯГУЗОР
Моддаи 24. Ҳуқуқҳои сармоягузор
1.Сармоягузор дорои ҳуқуқҳои зерин мебошад:
1)гирифтани маълумот аз мақомоти давлатӣ, ки барои амалисозии фаъолияти сармоягузорӣ заруранд ва ифшои онҳоро қонун манъ накардааст;
2)дастрас намудани раводиди сармоягузории навъи «С»;
3)интихоби шакли фаъолияти сармоягузорӣ, ҳаҷми маблағгузорӣ ба истиснои талаботи қисми 1 моддаи 14 Қонуни мазкур, инчунин таркиб ва сохтори манбаи маблағгузорӣ, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст;
4)кушодани суратҳисоб дар ташкилотҳои қарзии молиявӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пули миллӣ ва (ё) асъори хориҷӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
5)озодона мубодила намудани пули миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба асъори дигари озодона мубодилашаванда, инчунин хариди асъори хориҷӣ ва амалиёти дигари асъорӣ мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи танзими асъор ва назорати асъор»;
6)интиқол ва истифода намудани даромади аз фаъолият бадастоварда баъди супоридани андозҳо ва пардохтҳои дигари ҳатмӣ, агар чунин даромад аз супоридани андозҳо ва пардохтҳои дигари ҳатмӣ тибқи созишномаҳои сармоягузорӣ бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон озод карда нашуда бошад;
7)иштирок дар хусусигардонии иншооти моликияти давлатӣ тавассути ба даст овардани ҳуқуқи моликият ба молу мулки давлатӣ ё ҳисса, ҳиссаҳо (саҳм) дар сармояи оинномавии ташкилоти хусусигардондашаванда бо тартиби муайяннамудаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хусусигардонии моликияти давлатӣ»;
8)гузашти ҳуқуқ ва уҳдадорӣ (гузаронидани қарз)-и худ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шахси дигар ва анҷом додани фаъолияти иҷозатномадодашаванда баъди мувофиқа бо мақоме, ки барои амалӣ кардани ин намуди фаъолият иҷозатнома додааст;
9)бастани аҳдҳо дар хусуси ба даст овардани ҳиссаи иштирок дар сармояи оинномавӣ ва воситаҳои асосии шахсони ҳуқуқии алоҳида, бо риояи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҳимояи рақобат;
10)бе мамониат (бе гирифтани иҷозатнома, квотакунонӣ ва истифодаи тадбирҳои дигари танзими ғайритарифии фаъолияти савдои хориҷӣ) баъди анҷоми муҳлати сармоягузорӣ, мутобиқи қонунгузории гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон баровардани молу мулк ва иттилооте, ки дар ибтидо ба ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар шакли ҳуҷҷат ё дар шакли сабтҳои электронӣ ба сифати сармоягузорӣ ворид карда шудаанд, агар созишномаи сармоягузорӣ тартиби дигарро пешбинӣ накарда бошад;
11)ба даст овардани ҳуқуқи истифодаи қитъаи замин, аз ҷумла ҳангоми ба даст овардани ҳуқуқ ба бино ва иншоот, инчунин ҳуқуқи истифодаи захираҳои дигари табиӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
12)анҷом додани сармоягузории такрорӣ аз ҳисоби фоидаи пас аз пардохти андозҳо ва пардохтҳои дигари ҳатмӣ бадастомада;
13)ҷалби қувваи кории хориҷӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷиҳати амалӣ намудани фаъолияти меҳнатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тибқи созишномаҳо, шартномаҳои сармоягузорӣ, қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон;
14)тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон гирифтани иҷозатнома ва ё иҷозат, агар фаъолияти минбаъда дар доираи танзими масъалаи иҷозатнома ва иҷозат бошад;
15)қатъи фаъолияти сармоягузорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи шартҳо ва тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва баргардонидани маблағ ва молу мулки дар шакли дороие, ки дар лаҳзаи қатъи фаъолият мавҷуд мебошад;
16)ҷуброни зарари мутобиқи қонунгузории мадании Ҷумҳурии Тоҷикистон дар натиҷаи аз тарафи мақомоти давлатӣ қабул намудани санадҳои ба қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолиф, инчунин амалҳои (беамалӣ)-и ғайриқонунии шахсони мансабдори онҳо расонидашуда;
17)ҳуқуқҳои дигаре, ки Қонуни мазкур ва созишномаи сармоягузорӣ пешбинӣ кардаанд.
2.Дар доираи созишномаҳои сармоягузорӣ нисбат ба сармоягузор дар мувофиқа бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад ҳуқуқҳои дигар барои амалисозии лоиҳаҳои сармоягузорӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ карда шаванд.
3.Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад, дар мавриди муайян намудани ҳолатҳои аз ҷониби сармоягузор беасос талаб шудани дигар ҳуқуқҳо онҳоро рад намояд.
4.Ҳангоми амалӣ кардани сармоягузории такрорӣ сармоягузор ба пуррагӣ аз ҳимояи ҳуқуқӣ, кафолатҳо ва имтиёзҳое, ки Қонуни мазкур ва қонунгузории дахлдори Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст, истифода менамояд.
5.Муносибатҳои меҳнатӣ байни сармоягузор ва кормандон, ки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд, бо қонунгузории меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба танзим дароварда мешаванд.
6.Нисбат ба ҳамаи ҳуқуқҳои дар қисми 1 моддаи мазкур муайяншуда низоми кафолати давлатии бо қисми 1 моддаи 17 Қонуни мазкур муқарраршуда татбиқ мегардад.
Моддаи 25. Ҳуқуқҳои сармоягузор ҳангоми экспроприатсия ва реквизитсия
1.Молу мулки сармоягузор, аз ҷумла сармоя ва дороиҳои барои амалисозии лоиҳаҳои сармоягузорӣ, инчунин дар доираи созишномаҳои сармоягузорӣ истифодашуда миллӣ гардонида намешавад.
2.Экспроприатсия, аз ҷумла экспроприатсияи бавосита (ғайримустақим)-и сармоя дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон ё қабули чораҳои баробар ба экспроприатсияи сармоя манъ аст, ба истиснои экспроприатсия ба манфиати давлат ё ҷомеа, дар асоси вайрон нагаштани ҳуқуқ, тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пардохти саривақтӣ, муносиб ва самарабахши ҷуброн.
3.Сармоягузорӣ ва дороиҳои дигари сармоягузорон, ба ғайр аз ҳолатҳои фавқулода, офатҳои табиӣ, садама, эпидемия, эпизоотия таҳти реквизитсия қарор намегиранд.
4.Қарор дар бораи реквизитсия аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул карда мешавад.
5.Экспроприатсия, экспроприатсияи бавосита (ғайримустақим) ва реквизитсияи молу мулки сармоягузор бо пардохти арзиши молу мулк анҷом дода мешаванд.
6.Арзиши молу мулк аз рӯзи қабули қарор дар бораи экспроприатсия ё реквизитсия дар асоси нархҳои ҷории бозорӣ ё ба усули нархгузории дигари аз тарафи нархгузорони мустақил истифодашаванда бо асъоре, ки сармоягузорӣ анҷом дода шудааст ё дилхоҳ асъори дигари қобили қабули сармоягузор муайян карда мешавад.
7.Фоизҳо нисбат ба экспроприатсия ва реквизится аз лаҳзаи пайдоиши ҳуқуқ ба ҷуброн то лаҳзаи пардохти он дар ҳаҷми меъёри миёнаи солонаи тиҷоратӣ бо асъоре, ки бо он сармоягузорӣ анҷом дода шудааст ва ё бо ягон асъори дигари ба сармоягузор қобили қабул ҳисоб карда мешаванд.
8.Шахсе, ки молу мулкаш бе риояи талаботи қонунгузорӣ реквизитсия карда шудааст, ҳуқуқ дорад пас аз қатъ гардидани амали ҳолатҳое, ки боиси реквизитсия гардидаанд, баргардонидани молу мулки нигоҳдошташударо талаб намояд ва дар сурати барнагардонидани он ба суд муроҷиат намояд.
9.Сармоягузор метавонад қонунӣ будани мақсади истифодаи экспроприатсия ва реквизитсия, арзёбии арзиши молу мулки экспроприатсия ва ё реквизитсиягардида ва расмиётеро, ки мақомоти давлатӣ ҳангоми амалисозии экспроприатсия ва реквизитсия риоя намудаанд, дар судҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар суди ҳакамӣ, суди байналмилалии арбитражӣ ва арбитражи байналмилалии тиҷоратӣ мавриди баҳс қарор диҳад.
Моддаи 26. Суғуртакунии сармоя ва фаъолияти сармоягузорӣ
1.Сармоягузорон ҳуқуқ доранд аз хизматрасонии суғуртавии дилхоҳ ташкилоти суғуртавӣ, ки дар доираи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият менамояд, истифода баранд. Инчунин онҳо метавонанд аз хизматрасонии ташкилотҳои суғуртавии хориҷие, ки тибқи созишномаи байналмилалӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, истифода намоянд.
2.Суғуртакунии сармоягузориҳое, ки ба манфиати давлат ҷалб шудаанд, танҳо аз ҷониби субъектҳои фаъолияти суғуртавии ватанӣ анҷом дода мешавад.
3.Давлат аз рӯйи уҳдадориҳои ташкилотҳои суғуртавӣ дар назди сармоягузорон ҷавобгар намебошад.
4.Суғуртакунии хавфҳои сармоягузориҳо ба таъмини манфиатҳои қонунии сармоягузорон равона мегардад, аз ҷумла:
1)ҳама гуна тадбирҳои дар доираи қонунгузорӣ ё ба тариқи маъмурӣ андешидашаванда, ки боиси мусодираи молу мулк ё бегона кардани он, аз даст додани назорат ба он ё даромади аз он гирифташуда мегарданд;
2)ҷорӣ кардани маҳдудият ҳангоми интиқоли асъори хориҷӣ ба берун аз ҳудуди кишвар;
3)ҳолатҳои рафънопазир (форс-мажор), аз ҷумла ҷангҳо, бетартибиҳои оммавӣ, амалиётҳои ҳарбӣ, оқибатҳои таркиши ҳастаӣ, таъсири радиатсионӣ ё олудагии радиоактивӣ ва ҳолатҳои дигари бо онҳо монанд;
4)намуди хавфҳои дигар марбут ба фаъолияти сармоягузорон, ки суғуртакунии онҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ шудааст.
Моддаи 27. Ҳуқуқи моликияти зеҳнӣ
1.Амалисозии фаъолият ва ҳифзи ҳуқуқҳои моликияти зеҳнии сармоягузорони хориҷӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон танзим карда мешавад.
2.Мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳама гуна ҳуқуқҳои сармоягузоронро нисбат ба моликияти зеҳнӣ ва молу мулк, инчунин ҳуқуқҳои молумулкӣ марбут ба сармоягузории хориҷӣ дар соҳаи моликияти зеҳниро дар доираи талаботи қонунгузорӣ эътироф мекунанд.
Моддаи 28. Уҳдадориҳои сармоягузор
1.Ҳангоми амалӣ намудани фаъолияти сармоягузорӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон сармоягузор уҳдадор аст:
1)талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла талаботи Қонуни мазкур, қонунгузорӣ оид ба рақобат, ҳуқуқи истеъмолкунандагон, меҳнат, шаҳрсозӣ, ҳифзи муҳити зист, фаъолияти бонкӣ, андоз, гумрук ва техникаи бехатариро риоя намояд;
2)ҳар моҳ на дертар аз 2 рӯз баъд аз санаи ҳисоботӣ ҳисобот оид ба сармояи хориҷӣ, аз ҷумла дар шакли электронӣ тибқи шакли тасдиқнамудаи мақоми ваколатдори давлатӣ дар самти омор ва пешбарандаи таҳияи тавозуни пардохтро ба мақоми ваколатдори пешбарандаи таҳияи тавозуни пардохт, новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ ва истифодаи намуди сармоя пешниҳод намояд;
3)андозҳо ва пардохтҳои дигари ҳатмиро мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пардохт намояд;
4)фаъолияти иҷозатномадиҳӣ ва ё иҷозатдиҳиро мутобиқи қонунгузорӣ оид ба низоми иҷозатдиҳӣ анҷом диҳад;
5)ҳисоботи семоҳаро оид ба иҷрои уҳдадорӣ дар доираи созишномаи сармоягузорӣ дар шакли тасдиқнамудаи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ пешниҳод намояд;
6)амале, ки боиси рақобати бевиҷдонона мегардад ё амал (беамалӣ)-е, ки ба роҳ надодан, аз байн бурдан ё маҳдуд намудани рақобат, расонидани зарар ба ҳуқуқ, озодӣ ва манфиатҳои қонунии шахсони дигар равона шудааст, пешгирӣ намояд;
7)ҷуброни зарарро ҳангоми иҷро накардан ва ё ба таври номатлуб иҷро кардани созишномаи сармоягузорӣ бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё дар доираи фаъолияти берун аз созишномаи сармоягузорӣ амалӣ намояд;
8)ҳама намуд ҳаққи суғуртаро барои суғуртаи иҷтимоии давлатӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба кормандоне, ки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шахсони бешаҳрванд мебошанд, пардохт намояд;
9)чораҳои заруриро ҷиҳати татбиқи масъулиятнок, устувор ва фарогири лоиҳаҳои афзалиятноки сармоягузорӣ, таъсиси ҷойҳои кории нав ва тайёр кардани кормандони баландихтисос аз ҳисоби шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ намояд.
2.Нисбат ба сармоягузор амалисозии уҳдадориҳое, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ карда нашудаанд, манъ мебошад.
Моддаи 29. Ба қайд гирифтан ва қатъ гардидани фаъолияти корхонаи дорои сармояи хориҷӣ
1.Корхонаҳои дорои сармояи хориҷӣ, филиал, воҳидҳо, намояндагиҳо, иттиҳодияҳои хоҷагидории чунин корхонаҳо бо тартиби муқаррарнамудаи қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи бақайдгирии давлатии шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкоронӣ инфиродӣ», «Дар бораи ҷамъиятҳои саҳомӣ», «Дар бораи ҷамъияти дорои масъулияти маҳдуд» ва санадҳои дигари меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис ва ба қайди давлатӣ гирифта мешаванд.
2.Қатъи фаъолияти корхонаи дорои сармояи хориҷӣ, филиал, воҳидҳо, намояндагиҳо, иттиҳодияҳои хоҷагидории чунин корхонаҳо бо тартиб ва шартҳое, ки дар ҳуҷҷатҳои таъсисии онҳо ва қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ шудаанд, анҷом дода мешавад.
Моддаи 30. Маҳдудиятҳо ҳангоми амалӣ намудани сармоягузорӣ
1.Сармоягузорон ҳуқуқ доранд сармоягузориро ба иншоот ва намудҳои фаъолияти соҳибкорӣ дар асоси талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, ба истиснои намудҳои фаъолият, ки барои фаъолияти сармоягузорӣ, бинобар зарурати таъмини манфиатҳои давлатӣ маҳдуд ва ё манъ карда шудаанд, амалӣ намоянд.
2.Намудҳои фаъолият, ки барои фаъолияти сармоягузорӣ, бинобар зарурати таъмини манфиатҳои давлатӣ маҳдуд ва ё манъ карда шудаанд, бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешаванд.
3.Маҳдудиятҳо оид ба интиқоли маблағ бо асъори хориҷӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ва аз Ҷумҳурии Тоҷикистон ба хориҷ барои сармоягузорон метавонанд танҳо дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бо мақсади пешгирии қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ҷорӣ карда шаванд.
4.Сармоягузорӣ ба молу мулки шахсони ҳуқуқие, ки дар бозорҳои молии Ҷумҳурии Тоҷикистон мавқеи ҳукмфармо доранд, бо риояи қонунгузории зиддиинҳисории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардад.
5.Сармоягузорӣ ба фаъолияти бонкӣ ва суғуртавӣ бо риояи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаҳои фаъолияти бонкӣ ва суғуртавӣ амалӣ карда мешавад.
Моддаи 31. Ҷуброни зарари ба фаъолияти сармоягузорӣ расонидашуда
1.Сармоягузорони хориҷӣ ба тариқи судӣ ба ҷуброни зарари моддӣ ва маънавӣ, аз ҷумла фоидаи аздастрафта, ки дар натиҷаи аз ҷониби мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шахсони мансабдори онҳо риоя нагардидани муқаррароти қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сармоягузор расонида шудааст, инчунин аз ҷониби ин мақомот ё шахсони мансабдори он нисбат ба сармоягузори хориҷӣ ё корхонаи дорои сармоягузории хориҷӣ уҳдадориҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро номатлуб иҷро кардан ҳуқуқ доранд.
2.Ҷуброни зарари ба субъекти фаъолияти сармоягузорӣ вобаста ба маҳдудият, боздоштан ё қатъ гардидани фаъолияти сармоягузорӣ расонидашуда тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.
3.Дар мавриди аз ҷониби мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ қабул намудани қарорҳое, ки ҳуқуқҳои субъектҳои фаъолияти сармоягузориро вайрон мекунанд, инчунин дар ҳолатҳои дахолати ғайриқонунии онҳо ба фаъолияти иқтисодии субъектҳои фаъолияти сармоягузорӣ зарари расонидашуда тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷуброн карда мешавад.
4.Зараре, ки ба фаъолияти сармоягузорӣ дар натиҷаи қабули санади ғайриқонунии мақомоти давлатӣ (шахси мансабдор) расонида шудааст, дар асоси қарори суд аз ҷониби мақомоти давлатӣ, шахсони мансабдори он ва давлат, дар навбати аввал аз ҳисоби маблағҳои ғайрибуҷетии мақомот ҷуброн карда мешавад.
5.Мақомоти иҷроияи марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ аз натиҷаи баррасии муроҷиатҳои сармоягузоронро оид ба барқарор намудани ҳуқуқ, озодиҳо ва манфиатҳои қонунии онҳо бо мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи сармоя ва ҳавасмандгардонии фаъолияти сармоягузорӣ ҷавоби хаттӣ мефиристанд.
6.Нисбат ба қарорҳои мақомоти давлатӣ, амал (беамалӣ)-и шахсони мансабдори онҳо, ки ҳуқуқҳо, озодиҳо ва манфиатҳои қонунии фаъолияти сармоягузориро вайрон ё маҳдуд мекунанд, сармоягузор метавонад ба мақомоти болоӣ ё суд шикоят намояд.
БОБИ 8. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 32. Шаклҳои дигари ҳамкорӣ бо сармоягузорон
1.Ба сармоягузорон ҳуқуқи истифодаи муқаррароти консессионӣ, тақсими маҳсулот, инчунин шарикии давлат ва бахши хусусӣ дар асоси созишнома ва шартномаи тибқи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон баимзорасонидашаванда дода мешавад.
2.Барои амалӣ намудани сармоягузориҳо дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ меъёрҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи минтақаҳои озоди иқтисодӣ татбиқ карда мешаванд.
3.Кафолат ва тадбирҳои иловагии ҳимояи сармоягузории тибқи Қонуни мазкур пешбинишуда, инчунин дар доираи созишнома ва шартномаҳои дахлдори танзимкунандаи муносибатҳои созишномаи сармоягузорӣ, консессияҳо, шарикии давлат ва бахши хусусӣ ва созишномаҳо оид ба тақсими маҳсулот амалӣ карда мешаванд.
Моддаи 33. Ҳалли баҳсҳои сармоягузорӣ
1.Баҳсҳои сармоягузорӣ байни иштирокдорони фаъолияти сармоягузорӣ мувофиқи шартҳои пешбининамудаи созишнома ва шартномаҳои басташудаи байни тарафҳо ҳал карда мешаванд. Дар сурати мавҷуд набудани чунин созишнома ва шартномаҳо, баҳсҳои сармоягузории байни иштирокдорони фаъолияти сармоягузорӣ аз рӯйи имкон ба воситаи машварати байни тарафҳо ҳал карда мешаванд.
2.Дар сурати ғайриимкон будани ҳалли баҳсҳо мувофиқи созишнома ва шартномаҳои басташуда баҳсҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон дар судҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар суди арбитражӣ, суди байналмилалии арбитражӣ ва арбитражи байналмилалии тиҷоратӣ, ки бо розигии тарафҳо интихоб мегардад, ҳал карда мешаванд.
3.Новобаста аз қисмҳои 1 ва 2 моддаи мазкур, ҳама гуна баҳсҳои сармоягузории байни сармоягузорони хориҷӣ ва дохилӣ, инчунин байни сармоягузорони хориҷӣ, шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки вобаста ба ҳалли онҳо тарафҳо ба мувофиқа нарасида бошанд, дар мақомоти судии Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ карда мешаванд.
Моддаи 34. Татбиқи муқаррароти Қонуни мазкур нисбат ба сармоягузории қаблӣ анҷомдодашуда
Муқаррароти Қонуни мазкур нисбат ба сармоягузориҳои мавҷуда, ки қаблан дар Ҷумҳурии Тоҷикистон то эътибор пайдо кардани Қонуни мазкур анҷом дода шудаанд, танҳо дар қисмати реҷаи мусоиди сармоягузорӣ амалӣ мегардад.
Моддаи 35. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 36. Дар бораи аз эътибор соқит донистани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сармоягузорӣ» ва Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи созишномаи сармоягузорӣ»
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сармоягузорӣ» аз 15 марти соли 2016 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с.2016, №3, мод.152; с.2018, №7-8, мод.530) ва Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи созишномаи сармоягузорӣ» аз 19 марти соли 2013 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с.2013, №3, мод.187; с.2017, №5, қ.1, мод.292) аз эътибор соқит дониста шаванд.
Моддаи 37. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода мешавад.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон
Правительство Республики Таджикистан
Постановление
О проекте Закона Республики Таджикистан «Об инвестициях и поощрении инвестиционной деятельности»
В соответствии со статьей 58 Конституции Республики Таджикистан Правительство Республики Таджикистан постановляет:
Одобрить проект Закона Республики Таджикистан «Об инвестициях и поощрении инвестиционной деятельности» и представить на рассмотрение Маджлиси намояндагон Маджлиси Олии Республики Таджикистан.
Председатель
Правительства Республики Таджикистан Эмомали Рахмон
г. Душанбе, от 14 февраля 2025 года, №87
Проект
ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
ОБ ИНВЕСТИЦИЯХ И ПООЩРЕНИИ ИНВЕСТИЦИОННОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Настоящий Закон устанавливает правовые и экономические основы отношений в области инвестиций и осуществления инвестиционной деятельности, в том числе путем реализации инвестиционных проектов с использованием режимов поощрения и государственной инвестиционной поддержки, а также направлен на обеспечение устойчивости, ответственности, инклюзивности и улучшения инвестиционного климата в Республике Таджикистан.
ГЛАВА 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 1. Основные понятия
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1)инвестиционные льготы – поощрение, предоставляемое инвесторам в соответствии с законодательством Республики Таджикистан, а также в рамках инвестиционных соглашений;
2)инвестиционный проект – совокупность мероприятий и связанных между собой документов для осуществления инвестиций, в том числе для реализации инвестиционного соглашения в определенный период и или соответствующим государственным органом и физическим и или юридическим лицом привлечение инвестиций для достижения экономического, социального результата или иного полезного эффекта;
3)инвестиционные площадки – государственное, частное имущество либо часть территории, на которой реализуется инвестиционный проект или планируется его реализация;
4)национализация – преобразование имущества в государственную собственность с возмещением стоимости имущества и другого ущерба, нанесенного собственнику в связи с национализацией;
5)реквизиция – в случае стихийных бедствий, аварий, эпидемий, эпизоотий и при иных обстоятельствах чрезвычайного характера, изъятие в установленном порядке имущества в пользу общества путем выплаты его стоимости собственнику;
6)стабильный инвестиционный режим – обеспечение благоприятного для инвестора правового режима, в случае принятия нового нормативного правового акта и или внесения изменений и дополнений в нормативные правовые акты Республики Таджикистан отягчающих условия осуществления инвестиционной деятельности, в том числе, регулирующие вопросы налогообложения, таможенные и неналоговые платежи;
7)инвестиция – денежные средства, материальные и нематериальные активы, финансовые средства, и все иные виды активов, которые направляются на объекты деятельности в целях получения прибыли, иных полезных эффектов или обеспечения процесса исполнения государственных обязательств;
8)инвестор – физическое или юридическое лицо, осуществляющее инвестиционную деятельность на территории Республики Таджикистан с использованием инвестиций и имеющее статус отечественного инвестора и иностранного инвестора;
9)отечественный инвестор – граждане Республики Таджикистан, индивидуальные предприниматели и юридические лица Республики Таджикистан, граждане Республики Таджикистан, постоянно проживающие за пределами Республики Таджикистан и осуществляющие инвестиционную деятельность на территории Республики Таджикистан;
10)иностранный инвестор – иностранные государства, административные или территориальные органы иностранных государств, международные организации, созданные в соответствии с соглашениями или иными договорами между государствами или являющиеся субъектами международного публичного права, а также иностранные юридические лица или их филиалы и представительства, любые товарищества, организации или объединения, созданные и действующие в соответствии с иностранным законодательством, иностранные организации без образования юридического лица, иностранные граждане и лица без гражданства, постоянно проживающие за пределами Республики Таджикистан, осуществляющие инвестиционную деятельность на территории Республики Таджикистан.
11)иностранные инвестиции – инвестиции, используемые иностранными инвесторами для осуществления инвестиционной деятельности на территории Республики Таджикистан;
12)прямые иностранные и внутренние инвестиции – инвестиции, осуществляемые инвестором на различных условиях, основанных на риске, в том числе в рамках договоров о сотрудничестве с учетом долгосрочного характера и возможности контроля деятельности;
13)реинвестирование – вложение в существующую деятельность или новую деятельность, или любую предпринимательскую деятельность или другой вид деятельности за счет любого дохода инвестора, включая прибыль, проценты, дивиденды, роялти, комиссии, платежи за техническую помощь, содержание и иные формы вознаграждения, полученные на территории Республики Таджикистан;
14)государственные инвестиции – планирование, привлечение, использование, учет, координация и контроль внешней помощи и государственных средств, предназначенных для государственных инвестиций;
15)государственная инвестиционная политика – комплекс взаимосвязанных и скоординированных мер, принимаемых государственными органами для обеспечения поощрения инвестиционной деятельности путем расширения возможностей привлечения инвестиций в экономику Республики Таджикистан и ее отдельные отрасли;
16)инвестиционное соглашение – нормативный акт, который подписывается между уполномоченным Правительством Республики Таджикистан государственным органом и инвестором для реализации инвестиционных проектов;
17)инвестиционная деятельность – совокупность действий инвестора в соответствии с настоящим Законом и другими нормативными правовыми актами Республики Таджикистан по использованию инвестиций, в том числе инвестиционные процессы, включающие этапы разработки, реализации и управления инвестиционными проектами;
18)инвестиционная среда – совокупность факторов, определяющих возможности инвестора по осуществления эффективных инвестиций;
19)инвестиционные фонды – организация, осуществляющая инвестиционную деятельность, в том числе путем участия в долях уставного капитала других юридических лиц для финансирования и управления этим процессом;
20)государственные услуги для инвесторов – электронная межведомственная интеграция для доступа к государственным услугам;
21)поощрение и защита инвесторов – система государственных мер, направленных на привлечение и защиту инвесторов в рамках требований законодательства;
22)экспроприация – принудительное возмездное отчуждение имущества государством в общественных интересах.
Статья 2. Законодательство Республики Таджикистан об инвестициях и поощрении инвестиционной деятельности
Законодательство Республики Таджикистан об инвестициях и поощрении инвестиционной деятельности основывается на Конституции Республики Таджикистан и состоит из настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Таджикистан, а также международных правовых актов, признанных Таджикистаном.
Статья 3. Принципы государственного регулирования поощрения инвестиционной деятельности
Государственное регулирование поощрения инвестиционной деятельности осуществляется на основе следующих принципов:
1)обеспечение законодательных процедур;
2)неприкосновенность имущества;
3)защита и обеспечение прав и свобод инвесторов;
4)обеспечение прозрачности в деятельности и открытость;
5)равенство инвесторов и справедливость, избежание дискриминации;
6)ответственность инвесторов;
7)обеспечение стабильного инвестиционного режима;
8)поощрение инвестиционной деятельности, в том числе путем предоставления льгот;
9)защита информации.
ГЛАВА 2. ФОРМА, ВИДЫ И СПОСОБЫ ИНВЕСТИРОВАНИЯ
Статья 4. Форма и виды инвестиции
1.Инвестиции формируется из следующих форм:
1)национальная или иностранная валюта, в том числе собственные средства, а также средства, привлеченные в виде кредита или гранта;
2)движимое и недвижимое имущество;
3)имущественные права (право пользования земельными участками, право пользования иными природными ресурсами, ипотека, право удержания имущества, залог, а также иные имущественные права, вытекающие из права собственности и т.п.);
4)акции, вклады и другие формы участия в капитале юридического лица;
5)облигации, другие долговые обязательства, долгосрочные депозиты;
6)неимущественные права, в том числе право интеллектуальной собственности, деловая репутация, товарные знаки, промышленные образцы, технологические процессы, фирменные наименования и т.п.;
7)любое право на осуществление деятельности на основании разрешения, лицензии или в иной форме, предусмотренной законодательством;
8)концессии на основании законодательства, в том числе концессии на разведку, добычу или использование природных ресурсов;
9)прибыль или доход, полученные от инвестиций, реинвестируется на территории Республики Таджикистан;
10)техническая помощь в денежном выражении;
11)кредиты, привлеченные от нерезидентов;
12)коммерческие кредиты;
13)авансы, включая контрактные авансы;
14)иные обязательства, формы инвестиций и объекты гражданских прав, не ограниченные в сделках законодательством Республики Таджикистан.
2.Инвестиции делятся на следующие виды:
1) прямые инвестиции:
- собственные средства, в том числе в уставный капитал за счет вклада или долевого участия;
- привлеченные кредиты, в том числе за счет нерезидентов, субординированные кредиты, коммерческие кредиты, иные обязательства;
- реинвестирование за счет чистой прибыли;
- финансовая аренда (лизинг).
2)государственные инвестиции:
- действие уполномоченных государственных органов, центральных и местных органов государственной власти по финансированию нового строительства, модернизации, реконструкции, технического обновления, а также других форм материального производства, развития и воспроизводства основных фондов хозяйствующих субъектов и иных соответствующих объектов за счет средств государственного бюджета, кредитов и грантов, других внутренних и внешних источников финансирования;
- объекты собственности Республики Таджикистан и ее административно-территориальных единиц, которые вкладываются в экономику страны в качестве инвестиций в установленном порядке и с соблюдением ограничений, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
Статья 5. Способы инвестирования
1. Инвестирование осуществляется с использованием следующих способов:
1) учреждение юридических лиц либо филиалов и представительств иностранных юридических лиц, либо долевое участие в уставных капиталах юридических лиц, в том числе путем приобретения имущества и акций (долей участия);
2) инвестиции в целях организации и обеспечения воспроизводства основных фондов, в том числе инвестиции в новое строительство, модернизацию, реконструкцию, техническое обновление, а также в другие формы материального производства;
3) покупка или инвестирование в ценные бумаги, в том числе долговые обязательства, выпущенные резидентами Республики Таджикистан, а также корпоративные, государственные облигации и другие виды ценных бумаг;
4) инвестиции для предоставления финансовой аренды (лизинга);
5) приобретение концессионных прав, в том числе концессий на разведку, переработку, добычу или использование природных ресурсов, а также участие в соглашении о разделе продукции или государственно-частном партнерстве;
6) приобретение имущественных прав, в том числе прав интеллектуальной собственности, авторских прав, товарных знаков, промышленных образцов, фирменного наименования и ноу-хау;
7) приобретение права на использование земельных участков, права пользования другими природными ресурсами;
8) строительство, приобретение долгосрочного имущества, в том числе объектов торговли и услуг, вместе с правом пользования земельным участком, на котором расположены объекты, или увеличения стоимости имущества;
9) финансирование или кредитование имущества хозяйствующих субъектов, в котором инвестор владеет частью капитала, что позволяет ему контролировать или существенно влиять на хозяйствующий субъект;
10) социальные инвестиции, в том числе в развитие человеческого капитала, навыков и профессионального опыта, а также в развитие иных форм нематериальных благ;
11) иные способы, не запрещенные законодательством Республики Таджикистан.
2. Инвестирование может осуществляться путем сочетания различных способов, установленных частью 1 настоящей статьи.
ГЛАВА 3. ГОСУДАРСТВЕННОЕ ИНВЕСТИЦИОННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ
Статья 6. Государственная инвестиционная политика
1. Государственная инвестиционная политика реализуется уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности.
2.В зависимости от вида инвестиций государственная инвестиционная политика может предусматривать регулирование следующих частей:
1)создает благоприятные условия для иностранных инвестиций и обеспечивает гарантии стабильности осуществления инвестиционной деятельности;
2)обеспечивает эффективное использование средств в рамках государственных инвестиций, предназначенных для экономического и социального развития государства.
3.Государство реализует комплекс взаимосвязанных и согласованных мер органов государственной власти по обеспечению поощрения инвестиционной деятельности посредством расширения возможностей по привлечению инвестиций в экономику Республики Таджикистан и отдельные ее отрасли.
Статья 7. Регулирование государственных инвестиций
1. Регулирование государственных инвестиций осуществляется на основе государственных инвестиционных программ и политики государственного долга с учетом перспектив экономического и социального развития.
2. Партнеры по развитию должны согласовывать грантовые проекты, реализация которых планируется без соответствующего соглашения с Правительством Республики Таджикистан, с уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности.
3. Правила планирования, привлечения и контроля за использованием внешней помощи и государственных средств, предназначенных для государственных инвестиций, устанавливается Правительством Республики Таджикистан.
Статья 8. Компетенция Правительства Республики Таджикистан в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности
К компетенции Правительства Республики Таджикистан в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности относятся следующее:
1)провидение государственной инвестиционной политики и поощрение инвестиционной деятельности;
2)определение уполномоченного государственного органа в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности;
3)утверждение положений и состава Координационного совета по сотрудничеству с партнерами по развитию и деятельности инвесторов;
4)утверждение правил проведения проверок государственных органов, государственных инвестиционных проектов и нормативных правовых актов, регулирующих инвестиционную деятельность;
5)утверждение целевых показателей для упрощения процедур инвестиционной деятельности и улучшения инвестиционной привлекательности;
6)утверждение плана мероприятий по улучшению инвестиционного климата;
7)осуществление иных полномочий, определенных законодательством Республики Таджикистан.
Статья 9. Полномочия уполномоченного государственного органа в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности
Уполномоченный государственный орган в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности имеет следующие полномочия:
1)реализация государственной инвестиционной политики и поощрение инвестиционной деятельности;
2)координация деятельности государственных органов и государственных организаций в области регулирования инвестиционной деятельности;
3)принятие мер по привлечению, использованию, учету, координации и контролю внешней помощи;
4)обеспечение координации исполнения обязательств соответствующими государственными органами и юридическими лицами перед инвесторами;
5)рассмотрение обращений инвесторов по вопросам, возникающим в процессе инвестиционной деятельности в Республике Таджикистан, в том числе в рамках внедрения электронной системы отслеживания обращений инвесторов и обеспечение связи между соответствующими государственными органами и инвесторами;
6) содействие инвесторам в решении возникших вопросов и споров, в том числе в судебном порядке;
7) консультирование потенциальных инвесторов по правовым, экономическим и другим вопросам, связанным с конкретной инвестиционной деятельностью;
8)запрос содействия дипломатических представительств и консульских учреждений Республики Таджикистан для разработки реестра потенциальных инвесторов, в целях привлечения целевых инвестиций и планирования данного процесса;
9)регулирование деятельности Координационного совета по сотрудничеству с партнерами по развитию и деятельности инвесторов в установленном порядке;
10)проверка соответствующих органов, ответственных за привлечение инвестиций, по соблюдению нормативно правовых актов, регулирующие инвестиционную деятельность, и предоставление заключения по результатам в Правительство Республики Таджикистан;
11)осуществление представительства Республики Таджикистан в пределах своих полномочий и участие в национальных или международных переговорах или консультациях по вопросам инвестиций, в том числе для презентации инвестиционных возможностей;
12)разработка предложений по развитию и диверсификации направлений взаимного инвестиционного сотрудничества с финансовыми и кредитными организациями, фондами, агентствами и иностранными компаниями;
13)координация процесса внедрения и развития инвестиционной инфраструктуры соответствующими министерствами и ведомствами, местными исполнительными органами государственной власти, предприятиями, учреждениями и иными государственными организациями независимо от ведомственной подчиненности, которые ответственны за привлечение инвестиций;
14)запрос ежегодного отчета по выполненным работам по улучшению инвестиционной среды, привлечению инвестиций, предоставление разработанных и реализованных конкретных инвестиционных проектах, а также предложениях об увеличении притока инвестиций от соответствующих министерств и ведомств, исполнительных органов государственной власти областей, городов и районов, предприятий, учреждений и иных организаций, независимо от форм собственности и административной подчиненности;
15)запрос отчета от партнеров по развитию о запланированных и реализованных кредитных и грантовых проектах, в том числе в рамках внешней помощи;
16)предоставление рекомендаций по вопросам инвестиций центральным и местным органам государственной власти, а также отечественным предпринимателям для укрепления взаимного сотрудничества с иностранными компетентными органами и международными финансовыми организациями, а также компаниями и потенциальными инвесторами;
17)разработка и утверждение целевых показателей реализации полномочий местных исполнительных органов государственной власти по регулированию инвестиционной деятельности на основании подпункта 2) части 1 статьи 10 настоящего Закона;
18)обеспечение ежегодного мониторинга эффективности реализации инвестиционных соглашений и представление отчета Правительству Республики Таджикистан;
19)осуществление иных полномочий, определенных законодательством Республики Таджикистан.
Статья 10. Полномочия местных исполнительных органов государственной власти в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности
1.Местные исполнительные органы государственной власти в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности имеют следующие полномочия:
1)по согласованию с уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности участие в реализации инвестиционной политики на местном уровне, направленной на привлечение инвестиций, поощрение инвестиций, улучшение инвестиционной среды и поддержку инвестиционного развития;
2)выполнение целевых показателей, утверждаемых уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности по регулированию инвестиционной деятельности на местном уровне;
3)изучение и выявление перспективных проектов, требующих инвестирования, а также неиспользуемого государственного имущества, и земельных участков в зависимости от потребностей и возможностей территории, которые могут быть использованы в качестве инвестиционных площадок;
4)рассмотрение вопросов, непосредственно связанных с деятельностью инвесторов, а также подготовка предложений по реализации проектов путем привлечения прямых инвестиций;
5)выявление факторов, препятствующих своевременной и эффективной реализации инвестиционных проектов, в том числе с привлечением иностранных инвестиций на соответствующих территориях, и принятие незамедлительных мер по их устранению;
6)повышение эффективности использования инвестиций, привлекаемых в экономику соответствующей территории, на основе анализа деятельности предприятий с участием иностранных инвестиций, а также выполнения обязательств со стороны инвесторов;
7)разработка предложений по развитию и диверсификации направлений взаимного инвестиционного сотрудничества соответствующих территорий с финансовыми и кредитными организациями, фондами, агентствами и иностранными компаниями;
8)реализация основных направлений привлечения инвестиций на соответствующие территории и мер по созданию более благоприятных условий в области привлечения иностранных инвестиций;
9)заключение инвестиционного контракта с инвестором в рамках приоритетных региональных проектов;
10)осуществление иных полномочий, определенных законодательством Республики Таджикистан.
2.По результатам выполнения полномочий, установленных частью 1 настоящей статьи, местные исполнительные органы государственной власти ежегодно представляют в уполномоченный государственный орган в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности отчет с указанием выполнения целевых показателей.
Статья 11. Методы поощрения и государственного регулирования инвестиционной деятельности
1.Поощрение и государственное регулирование инвестиционной деятельности направлено на обеспечение максимальной эффективности инвестиций и результативности инвестиционной деятельности.
2.Государство поддерживает инвестиции во всех формах, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан, в том числе инвестиции в:
1)реконструкцию и техническую модернизацию промышленных предприятий, улучшение экологической обстановки и развитие малого и среднего предпринимательства;
2)эффективное использование инвестиционных площадок;
3)незавершенное или полузавершённое здание (сооружение);
4)свободные экономические зоны, научно-технологические парки;
5)развитие инноваций и основы экономики знаний - кластеры (взаимосвязанные географические группы предприятий и органов, действующих в определенном регионе);
6)другие объекты и имущественные права.
3.Поощрение и государственное регулирование инвестиционной деятельности осуществляются следующими методами:
1)совершенствование правовой базы инвестиционной деятельности и институциональной и кадровой базы;
2)определение налоговых льгот, таможенных и других платежей, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан;
3)создание благоприятного инвестиционного климата, в том числе создание равных возможностей для инвесторов при осуществлении инвестиционной деятельности путем укрепления свободной конкурентной среды и предоставления гарантий со стороны Правительства Республики Таджикистан;
4)защита прав и интересов инвесторов и инвестиционной деятельности;
5)обеспечение стабильности условий осуществления инвестиционной деятельности;
6)организация и продвижение инвестиционной инфраструктуры в целях улучшения инвестиционной среды для привлечения и поддержки инвестиций;
7)содействие приватизации, реструктуризации и восстановлению государственного имущества, особенно для предложения его инвесторам в качестве инвестиционных площадок;
8)поддержка инвестиционных проектов в приоритетных отраслях экономики, особенно научные, инновационные, образовательные проекты, также проекты «зеленого» характера, в том числе путем предоставления Правительством Республики Таджикистан права на ускоренную амортизацию основных фондов;
9)создание свободных экономических зон, специальных инвестиционных зон и малых промышленных зон;
10)установление Правительством Республики Таджикистан условий реализации прав на земельные участки, а также владения и пользования другими природными ресурсами;
11)предложение инвесторам и членам их семей льготного режима долгосрочного пребывания на территории Республики Таджикистан и предоставить им благоприятные условия для получения образования и других необходимых услуг;
12)иные методы поощрения инвестиционной деятельности определенные законодательством Республики Таджикистан.
4.Методы поощрения инвестиционной деятельности распространяются на все отрасли экономики Республики Таджикистан, если иной порядок не предусмотрен в действующем законодательстве.
5.Правительство Республики Таджикистан наравне с методами, предусмотренными частью 3 настоящей статьи, осуществляет иные методы поощрения, в том числе исключение требований нормативных правовых актов Республики Таджикистан к реализации инвестиционных проектов в следующих направлениях в установленном порядке:
1)инвестиционные проекты, повышающие технологический потенциал экономики, развитие инфраструктуры (новое строительство, модернизация, реконструкция, техническое обновление), включая инвестиционную инфраструктуру, конкурентоспособные отрасли производства и услуг, внедрение и использование новых технологий, развитие и воспроизводство основных фондов хозяйствующих субъектов, а также направленные на ввод в эксплуатацию и развитие инноваций;
2)инвестиционные проекты, основанные на использовании экологически чистых технологий, предусматривающие охрану окружающей среды и рациональное использование природных ресурсов;
3)инвестиционные проекты, направленные на формирование и развитие здорового образа жизни населения;
4)инвестиционные проекты, предусматривающие развитие инвестиционной и социальной инфраструктуры, а также развитие новых отраслей с высокой добавленной стоимостью;
5)инвестиционные проекты, способствующие формированию человеческого капитала и профессиональных навыков исходя из современных требований;
6)инвестиционные проекты, направленные на развитие экономических и социальных показателей регионов и улучшение социальных условий.
Статья 12. Обязанности Республики Таджикистан в отношении иностранных инвестиций
1. Республика Таджикистан несет ответственность только по обязательствам, предусмотренным соответствующими соглашениями с иностранными инвесторами, которые подписаны органами, уполномоченными в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
2. Республика Таджикистан не отвечает по обязательствам резидентов и нерезидентов Республики Таджикистан по привлечению иностранных и (или) отечественных инвестиций, за исключением случаев, когда такие обязательства гарантированы государством в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан.
3. Запрещается устанавливать дополнительные требования к инвестиционной деятельности, в том числе к процессу реализации инвестиционного соглашения, центральными и местными исполнительными органами органами государственной власти, правоохранительными и контрольными (проверяющими) органами, финансовыми и кредитными организациями, разрешительными и лицензирующими органами.
4. Республика Таджикистан признает права иностранного государства, его уполномоченного органа или страхового агентства согласно страховому договору в связи с инвестированием на территории Республики Таджикистан только в тех случаях, если инвестор реально осуществил инвестирование на территории Республики Таджикистан и (или) в полном объеме выполнил договорные обязательства.
Статья 13. Контроль в области инвестиций и обмена информацией
1. Контроль в области инвестиций осуществляется уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан.
2. Уполномоченный государственный орган в налоговой сфере с использованием сетей, обеспечивающих конфиденциальность, предоставляет в прямом (онлайн) режиме уполномоченному органу по составлению платежного баланса информацию о зарегистрированных юридических лицах с долей иностранной компании и или с участием иностранного учредителя, и или о юридических лицах-резидентах пополняющих свой уставный фонд за счет средств иностранной компании или иностранного учредителя.
3. Местные исполнительные органы государственной власти несут ответственность за сбор на их территории статистических данных о юридических лицах, зарегистрированных с долей иностранной компании, имеющих иностранного учредителя и пополняющих уставный фонд за счет средств иностранной компании или иностранного учредителя и представление их в уполномоченный орган по составлению платежного баланса.
4. Обмен любой информацией между государственными органами и инвесторами осуществляется в электронном виде.
5. Уполномоченный орган по составлению платежного баланса в целях обеспечения доступа к статистическим данным об иностранных инвестициях, в пределах объема допуска раскрываемой информации подключает к базе данных и предоставляет информацию в онлайн режиме уполномоченному органу в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности.
ГЛАВА 4. ИНВЕСТИЦИОННОЕ СОГЛАШЕНИЕ
Статья 14. Правовой статус инвестиционного соглашения
1. Инвестиционное соглашение подписывается для реализации приоритетных инвестиционных проектов по перечню, который классифицируется по отраслям, объему финансирования, сроку и региону реализации, а также предполагаемым условиям получения инвестиционных льгот, который утверждается Правительством Республики Таджикистан, а также при необходимости вне перечня приоритетных инвестиционных проектов с согласия Правительства Республики Таджикистан.
2. Инвестиционное соглашение представляется Правительством Республики Таджикистан в Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан для ратификации.
3. В отношении инвестиционного соглашения, заключаемого на основании настоящего Закона, требования законодательства Республики Таджикистан о международных договорах не применяются.
4. Инвестиционное соглашение предусматривает особую систему реализации инвестиционного проекта и предоставляет инвестору дополнительные льготы.
5. Правительство Республики Таджикистан гарантирует соблюдение и выполнение положений инвестиционного соглашения всеми государственными органами, ответственными за реализацию инвестиционного проекта.
6. Инвестор выполняет обязательства, которые образуются в рамках инвестиционного соглашения, приобретающие обязательный характер исполнения в соответствии с настоящим Законом.
7. Неизменность положений инвестиционного соглашения имеет юридическую силу на протяжении всего срока его реализации, если подписавшие его стороны не вносят в него соответствующие изменения и дополнения, которые вводятся в действие в установленном порядке.
8. При внесении изменений и дополнений в нормативные правовые акты Республики Таджикистан, отягчающих условия реализации инвестиционного соглашения, в том числе по вопросам налогообложения, таможенных и неналоговых платежей, к такой ситуации применяется стабильный инвестиционный режим.
9. Правила разработки, подписания и реализации инвестиционного соглашения утверждаются Правительством Республики Таджикистан.
Статья 15. Содержание инвестиционного соглашения
1.Содержание инвестиционного соглашения включает следующие основные положения:
1)объект и размер инвестиций, включая источник финансирования и план вливания инвестиций, с гарантией того, что инвестор привлечет необходимое финансирование для реализации инвестиционного соглашения;
2)период начала и завершения проекта, с условиями осуществления инвестиционного соглашения;
3)разъяснения по вопросам противодействия коррупции, антимонопольные требования и легализации (официализации) доходов, полученных преступным путем, финансирования терроризма и финансирования распространения оружия массового поражения;
4)порядок соблюдения норм охраны окружающей среды, включая обязательство по внедрению современного оборудования и технологий, соответствующих стандартам эффективного использования электроэнергии и окружающей среды, а также внедрение корпоративного управления;
5)права и обязанности инвесторов, в том числе связанные с размером капитала, производством продукции, услуг, локализацией производства, качеством продукции, объемом экспорта товаров и услуг, а также соблюдением норм, правил и стандартов согласно законодательству по обеспечению здоровой конкуренции, предотвращению коррупции, инвестиций в инвестиционной деятельности, труду, градостроительству, банковскому делу и окружающей среде;
6)статус наличия необходимых документов, в том числе лицензии (если деятельность носит такой характер) и устава (положения) юридического лица (резидента или нерезидента);
7)технико-экономическое обоснование, бизнес-план и проектно-сметная документация прилагаемые к инвестиционному соглашению в обязательном порядке;
8)регулирование налоговой системы, таможни и валютных операций;
9)вопросы найма сотрудников;
10)права на имущество, информацию и другие ресурсы;
11)положения о стабильности инвестиционного соглашения и неустранимых обстоятельствах (форс-мажор);
12)гарантия возмещения ущерба и иных убытков сторон инвестиционного соглашения;
13)вопросы суверенного иммунитета Республики Таджикистан;
14)применимое право и порядок разрешения споров;
15)порядок и сроки представления инвестором отчета об исполнении обязательств, отчета об освоении инвестиций и финансовой отчетности, в том числе в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности;
16)порядок внесения изменений и дополнений в инвестиционное соглашение и прекращения его действия;
17)язык инвестиционного соглашения, дата подписания, дата вступления в силу и срок его действия.
2.Инвестиционное соглашение может содержать и иные положения в зависимости от требований конкретного проекта инвестиционного соглашения.
3.Инвестор, намеревающийся заключить инвестиционное соглашение, должен представить технико-экономическое обоснование инвестиционного проекта в момент представления иных документов вместе с официальным письменным заявлением в уполномоченный государственный орган в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности.
Статья 16. Специальные права, освобождения и льготы инвестора в рамках инвестиционного соглашения
1.Инвестиционным соглашением могут быть предусмотрены специальные права, освобождения и льготы инвестору и инвестиционному проекту:
1)специальный налоговый режим, включающая упрощенную систему налогообложения, освобождение инвесторов, подрядчиков и иностранных работников от определенных налогов или всех видов налогов, иные налоговые льготы на определенный период или в течение всего срока действия инвестиционного соглашения;
2)специальный таможенный режим, включающий частичное или полное освобождение от таможенных платежей, упрощенные таможенные процедуры для инвесторов, подрядчиков и его иностранных работников на определенный период или на весь период действия инвестиционного соглашения;
3)специальный режим валютного регулирования и валютного контроля, в том числе освобождение от обязанности получения лицензий, уведомлений о кредитах и других формах финансирования, привлекаемых инвестором в целях реализации инвестиционного проекта в Республике Таджикистан и открытия банковских счетов в Республике Таджикистан и за границей для получения кредитов и других форм финансирования;
4)упрощенный режим лицензирования, в том числе путем предложения, перерегистрации, процедурного продления срока действия лицензий, необходимых для реализации инвестиционного проекта, полного или частичного освобождения инвестора от пошлин и платежей за выдачу документов разрешительного характера;
5)частичное освобождение от применения законодательства Республики Таджикистан в части регулирования цен и тарифов, в том числе антимонопольного законодательства;
6)специальный или упрощенный режим визового и иммиграционного контроля для сотрудников и подрядчиков инвестора, освобождение инвестора и его компании от обязанности соблюдения квоты для привлечения иностранных граждан в ходе реализации инвестиционного проекта.
2.Инвестиционным соглашением могут быть предусмотрены иные специальные права, освобождение и льготы для инвестора и инвестиционного проекта.
3.Разрешение споров в рамках инвестиционного соглашения устанавливается с учетом согласия сторон относительно выбора их способа решения.
ГЛАВА 5. ГОСУДАРСТВЕННЫЕ ГАРАНТИИ ЗАЩИТЫ ПРАВ ИНВЕСТОРОВ, ИНВЕСТИЦИЙ И ИНВЕСТИЦИОННОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Статья 17. Государственная гарантия правовой защиты
1.Государство гарантирует защиту прав инвесторов, инвестиций и инвестиционной деятельности в рамках настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Таджикистан, а также признанных Таджикистаном международных правовых актов, касающихся защиты прав, интересов и стабильности законодательства в области инвестиций.
2.Государство гарантирует стабильность условий инвестиционных соглашений, заключенных между Правительством Республики Таджикистан и инвесторами, если изменения и дополнения в такие соглашения относительно стабильности не будут внесены по согласию сторон.
3.Государство посредством уполномоченного государственного органа в области инвестиций и стимулирования инвестиционной деятельности не допускает вмешательству государственных органов в инвестиционную деятельность, осуществляемую согласно требованиям законодательства Республики Таджикистан.
4.Республика Таджикистан предоставляет иностранным инвесторам, осуществляющим инвестиции на территории Республики Таджикистан, национальную систему экономической деятельности, применяемую в отношении юридических и физических лиц Республики Таджикистан.
Статья 18. Комплексные гарантии для инвестора и инвестиционной деятельности
1.Государство применяет к иностранному инвестору и его деятельности те же условия, которые предусмотрены для отечественного инвестора и его деятельности, когда иностранные и отечественные инвесторы находятся в одинаковых обстоятельствах. Государство устанавливает национальный режим иностранным инвестициям до создания, и данное положение может быть исключено согласно части 2 статьи 26 настоящего Закона.
2.Государство к иностранному инвестору и его деятельности в пределах минимальных стандартов обращения с инвесторами, предусмотренных международным обычным правом, что не создает дополнительных материальных прав, применяет справедливое и равноправное обращение, использующее к отечественному инвестору и его инвестиционной деятельности.
3.В отношении инвестора не допускается дискриминация путем нарушения прав инвесторов по признаку гражданства, национальности, языка, пола, расы и вероисповедания.
4.В отношении инвестора другого государства и его инвестиционной деятельности применяются благоприятные условия, предусмотренные, в аналогичных случаях для инвестора и инвестиционной деятельности любого другого государства.
Статья 19. Гарантия использования стабильного инвестиционного режима
1.Новые нормативные правовые акты, принятые Республикой Таджикистан, в случае причинения их применением экономического, финансового и кадрового ущерба инвестору и его инвестиционной деятельности в процессе реализации инвестиционных проектов, обратной силы не имеют.
2.В случае, если принятие новых нормативных правовых актов или внесение изменений и дополнений в действующее законодательство приведет к отягчающей ситуации реализации инвестиционного проекта, в отношении инвестора, связанного с таким проектом, в течение 15 лет со дня инвестиций, применяется законодательство, действовавшее на дату инвестирования.
3.Согласно части 2 настоящей статьи к отягчающей ситуации реализации инвестиционного проекта относятся следующие ситуации:
1)увеличение налоговой нагрузки по сравнению с налоговой нагрузкой со дня начала финансирования инвестиционного проекта;
2)введение количественных ограничений на размер инвестиций и иных дополнительных требований, связанных с размером инвестиций, установление иных случаев ограничения или запрета;
3)введение ограничений на долю (вклад) иностранных инвесторов в уставных фондах (уставном капитале) юридических лиц.
4.В случае возникновения иных ситуаций, отличающихся от ситуаций, предусмотренных частью 3 настоящей статьи, Правительство Республики Таджикистан определяет перечень таких иных ситуаций, отягчающих ситуацию реализации инвестиционного проекта, в целях применения стабильного инвестиционного режима.
5.Положения части 2 настоящей статьи не распространяются на принятие или внесение изменений и дополнений в Конституцию Республики Таджикистан, а также законодательство Республики Таджикистан, которые касаются вопросов национальной безопасности, здравоохранения, защиты окружающей среды, нравственности и этики.
Статья 20. Гарантия открытости и прозрачности
1.Нормативные правовые акты, официально не опубликованные для всеобщего сведения, не влекут за собой вступления в силу правовых последствий и не могут служить основанием для регулирования инвестиционных отношений, применения каких-либо санкций к инвесторам за неисполнение содержащихся в них предписаний.
2.Центральные и местные исполнительные органы государственной власти, органы самоуправления поселков и сел обязаны обнародовать через средства массовой информации, в том числе на своем официальном веб-сайте, информацию о своем участии и принятых решениях в области инвестиционной деятельности.
ГЛАВА 6. ГОСУДАРСТВЕННАЯ ПОДДЕРЖКА ИНВЕСТИЦИИ
Статья 21. Государственная поддержка инвесторов и инвестиционной деятельности
1.Государственная поддержка инвесторов и инвестиционной деятельности может предоставляться в следующих формах:
1)предоставление налоговых, таможенных и иных льгот инвесторам в порядке и на условиях, установленных законодательством Республики Таджикистан, соглашениями, в том числе инвестиционными соглашениями и международными правовыми актами, признанными Республикой Таджикистан;
2)на основании согласия Правительства Республики Таджикистан для временного и безвозмездного использования инвестору предоставляется имущества в качестве государственных натурных грантов;
3)поддержка путем предоставления консультаций и информации, не являющейся конфиденциальной в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
2.Центральные и местные исполнительные органы государственной власти, органы самоуправления поселков и сел, а также дипломатические представительства и консульские учреждения Республики Таджикистан, представительства Республики Таджикистан в международных финансовых организациях в пределах своих компетенции, в целях решения проблем и вопросов инвесторов, в обязательном порядке оказывают им консультативную и информационную помощь.
Статья 22. Оказание государственных услуг инвесторам
Государственные услуги используются в целях оказания содействия в рамках законодательства Республики Таджикистан инвесторам в инвестировании, а также предоставления новым и существующим инвесторам необходимой информации.
Статья 23. Инвестиционные фонды
1.Инвестиционные фонды создаются в целях финансирования инвестиционных проектов, финансовой поддержки бизнес-проектов предпринимателей, приобретения ценных бумаг различных эмитентов, управления активами и осуществления инвестиционной деятельности иными способами, не запрещенными законодательством Республики Таджикистан.
2.Государственные инвестиционные фонды создаются уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности по согласованию с Правительства Республики Таджикистан.
ГЛАВА 7. ПРАВОВОЕ ПОЛОЖЕНИЕ ИНВЕСТОРА
Статья 24. Права инвестора
1.Инвестор имеет следующие права:
1)получение от государственных органов информации, необходимой для осуществления инвестиционной деятельности, и разглашение которых не запрещено законом;
2)получить инвестиционную визу категории «С»;
3)выбор формы инвестиционной деятельности, размера финансирования, за исключением требований части 1 статьи 14 настоящего Закона, а также состава и структуры источника финансирования не запрещенных законодательством Республики Таджикистана;
4)открытие счета в финансово-кредитных организациях на территории Республики Таджикистан в национальной валюте и (или) иностранной валюте в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
5)свободный обмен национальной валюты Республики Таджикистан на другие свободно обмениваемые валюты, а также покупка иностранной валюты и другие валютные операции в соответствии с Законом Республики Таджикистан «О валютном регулировании и валютном контроле»;
6)передача и использование доходов полученных от деятельности после уплаты налогов и других обязательных платежей, если такие доходы не освобождены от уплаты налогов и других обязательных платежей согласно инвестиционным соглашениям с Правительством Республики Таджикистан;
7)участие в приватизации объектов государственной собственности путем приобретения права собственности на государственное имущество или доли, долей (вкладов) в уставном капитале приватизируемой организации в порядке, установленном Законом Республики Таджикистан «О приватизации государственного имущества»;
8)уступка своих прав и обязанностей (перевод долга) в соответствии с законодательством Республики Таджикистан к другому лицу и осуществление лицензируемой деятельности по согласованию с органом, выдавшим лицензию на данный вид деятельности;
9)заключение договоров о приобретении доли в уставном капитале и основных средствах отдельных юридических лиц с соблюдением требований законодательства Республики Таджикистан о защите конкуренции;
10)беспрепятственно (без получения лицензии, квот и применения иных мер нетарифного регулирования внешнеэкономической деятельности) после окончания инвестиционного периода в соответствии с таможенным законодательством Республики Таджикистан вывоз имущества и информации первоначально ввезенные на территорию Республики Таджикистан в виде документов или в виде электронных записей в качестве инвестиций, если иное не предусмотрено инвестиционным соглашениям;
11)приобретение права пользования земельным участком, в том числе при приобретении права на здания и сооружения, а также права пользования иными природными ресурсами в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
12)осуществление реинвестирования за счет прибыли, полученной после уплаты налогов и других обязательных платежей;
13)привлечение иностранной рабочей силы в Республику Таджикистан для осуществления трудовой деятельности в Республике Таджикистан в соответствии с соглашениями, инвестиционными контрактами, законодательством Республики Таджикистан и международными правовыми актами, признанными Таджикистаном;
14)получение лицензии или разрешения в соответствии с законодательством Республики Таджикистан, если последующая деятельность входит в сферу регулирования выдачи лицензии и разрешения;
15)прекращение инвестиционной деятельности в Республике Таджикистан на условиях и в порядке, установленных законодательством Республики Таджикистан, и возврат денежных средств и имущества в виде активов, имеющихся на момент прекращения деятельности;
16)возмещение убытков в соответствии с гражданским законодательством Республики Таджикистан в результате принятия государственными органами актов, противоречащих законодательству Республики Таджикистан, а также неправомерных действий (бездействия) их должностных лиц;
17)иные права, предусмотренные настоящим Законом и инвестиционным соглашением.
2.В рамках инвестиционных соглашений инвестору по согласованию с Правительством Республики Таджикистан могут быть предоставлены иные права на реализацию инвестиционных проектов на территории Республики Таджикистан.
3.Правительство Республики Таджикистан при определении случаев необоснованности других прав, требуемых инвестором, может отказать в них.
4.При осуществлении реинвестиции инвестор в полной мере использует правовую защиту, гарантии и льготы, установленные настоящим Законом и соответствующим законодательством Республики Таджикистан.
5.Трудовые отношения между инвесторами и сотрудниками, являющимися гражданами Республики Таджикистан, регулируются трудовым законодательством Республики Таджикистан.
6.В отношении всех прав, определенных в части 1 настоящей статьи, применяется система государственных гарантий, установленных частью 1 статьи 17 настоящего Закона.
Статья 25. Права инвестора при экспроприации и реквизиции
1.Национализации не подлежит имущество инвестора, в том числе инвестиции и активы, используемые для реализации инвестиционных проектов, а также в рамках инвестиционных соглашений.
2.Запрещается экспроприация, в том числе косвенная экспроприация инвестиций на территории Республики Таджикистан или принятие мер, приравненных к экспроприации инвестиций, за исключением экспроприации в пользу государства или общества, на основе не нарушения прав, в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан, со своевременной, адекватной и эффективной выплатой компенсации.
3.Инвестиции и иные активы инвесторов, за исключением чрезвычайных ситуаций, стихийных бедствий, аварий, эпидемий, эпизоотий, не подлежат реквизиции.
4.Решение о реквизиции принимается Правительством Республики Таджикистан.
5.Экспроприация, косвенная экспроприация и реквизиция имущества инвестора осуществляются путем оплаты стоимости имущества.
6.Стоимость имущества со дня принятия решения об экспроприации или реквизиции определяется исходя из текущих рыночных цен или иного метода оценки применяемый независимыми оценщиками в валюте, в которой были осуществлены инвестиции, или в любой другой валюте, приемлемой для инвестора.
7.Проценты по экспроприации и реквизиции начисляются с момента возникновения права на компенсацию до момента ее выплаты в размере среднегодовой коммерческой ставки в валюте, в которой были осуществлены инвестиции, или в любой другой валюте, приемлемой для инвестора.
8.Лицо, имущество которого реквизировано без соблюдения требований законодательства, имеет право требовать возврата арестованного имущества после прекращения обстоятельств, повлекших за собой реквизицию, а в случае его невозврата обратиться в суд.
9.Инвестор может оспорить законность цели, используемой для осуществления экспроприации и реквизиции, оценку стоимости экспроприированного или реквизированного имущества, процедуру, которую соблюдали государственные органы при осуществлении экспроприации или реквизиции, в судах Республики Таджикистан, а также в третейском суде, международном арбитражном суде и международном коммерческом арбитраже.
Статья 26. Страхование инвестиций и инвестиционной деятельности
1.Инвесторы имеют право застраховаться в любой страховой организации, действующей в рамках законодательство Республики Таджикистан. Также они могут воспользоваться услугами иностранных страховых организаций, признанных Республикой Таджикистан согласно международным соглашениям.
2.Страхование инвестиций, задействованных в интересах государства, осуществляется только субъектами отечественной страховой деятельности.
3.Государство не отвечает по обязательствам страховых организаций перед инвесторами.
4.Страхование инвестиционных рисков направлено на обеспечение законных интересов инвесторов, в том числе:
1)любые меры, применяемые в рамках законодательства или управления, ведущие к конфискации или отчуждению имущества, утрате контроля над ним или полученных от него доходов;
2)введение ограничений на перевод иностранной валюты за пределы страны;
3)форс-мажорные обстоятельства, в том числе войны, массовые беспорядки, военные действия, последствия ядерных взрывов, воздействия радиации или радиоактивного заражения и другие подобные ситуации;
4)иные виды рисков, связанных с деятельностью инвесторов, страхование которых предусмотрено согласно с законодательством Республики Таджикистан.
Статья 27. Права интеллектуальной собственности
1.Осуществление деятельности и защиты прав интеллектуальной собственности иностранных инвесторов регулируются в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
2.Государственные органы Республики Таджикистан признают все права инвесторов в отношении интеллектуальной собственности и имущества, а также имущественные права, связанные с иностранными инвестициями в области интеллектуальной собственности, в пределах требований законодательства.
Статья 28. Обязанности инвестора
1.При осуществлении инвестиционной деятельности на территории Республики Таджикистан инвестор обязан:
1)соблюдать требования законодательства Республики Таджикистан, в том числе требований настоящего Закона, законодательства о конкуренции, правах потребителей, труде, градостроительстве, охране окружающей среды, банковской деятельности, налоге, таможне и технике безопасности;
2)ежемесячно не позднее 2 дней после отчетной даты представлять отчет, в том числе в электронной форме об инвестициях по утвержденной форме государственным уполномоченным органом в области статистики и составления платежного баланса, в уполномоченный орган по составлению платежного баланса, независимо от организационно-правовой формы и использования вида инвестиций;
3)уплачивать налоги и другие обязательные платежи в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
4)осуществлять лицензионную или разрешительную деятельность в соответствии с законодательством о разрешительной системе;
5)представлять квартальный отчет об исполнении обязательств по инвестиционному соглашению по форме, утвержденной уполномоченным государственным органом в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности;
6)предотвращать действия, ведущие к недобросовестной конкуренции, либо действия (бездействия), направленные на предотвращение, устранение или ограничение конкуренции, причинение вреда правам, свободам и законным интересам других лиц;
7)возмещать ущерб в случае неисполнения или ненадлежащего исполнения инвестиционного соглашения с Правительством Республики Таджикистан или в рамках деятельности без инвестиционного соглашения;
8)выплачивать все виды страховых взносов в соответствии с законодательством Республики Таджикистан на государственное социальное страхование сотрудникам, являющимся гражданами Республики Таджикистан или лицами без гражданств;
9)принимать необходимые меры по ответственной, устойчивой и инклюзивной реализации приоритетных инвестиционных проектов, созданию новых рабочих мест и подготовке высококвалифицированных кадров из числа граждан Республики Таджикистан.
2.Запрещается применение к инвестору обязательств, не предусмотренных действующим законодательством Республики Таджикистан.
Статья 29. Регистрация и прекращение деятельности предприятия с иностранными инвестициями
1.Предприятия с иностранными инвестициями, филиалы, подразделения, представительства, хозяйственные объединения таких предприятий учреждаются и вставляются на государственную регистрацию в порядке, установленном законами Республики Таджикистан «О регистрации юридических лиц и индивидуальных предпринимателей», «Об акционерных обществах», «Об обществах с ограниченной ответственностью» и другими нормативными правовыми актами Республики Таджикистан.
2.Прекращение деятельности предприятий с иностранными инвестициями, филиалов, подразделений, представительств, хозяйственных объединений таких предприятий осуществляется в порядке и при условиях, предусмотренных их учредительными документами и законодательством Республики Таджикистан.
Статья 30. Ограничения при осуществлении инвестиций
1.Инвесторы вправе вкладывать инвестиции в объекты и виды предпринимательской деятельности на основании требований соответствующего законодательства Республики Таджикистан, за исключением видов деятельности, ограниченных или запрещенных к инвестиционной деятельности в связи с необходимостью обеспечения государственных интересов.
2.Виды деятельности, ограниченных или запрещенных к инвестиционной деятельности в связи с необходимостью обеспечения государственных интересов, утверждается постановлением Правительства Республики Таджикистан.
3.Ограничения на перевод денежных средств в иностранной валюте в Республику Таджикистан и из Республики Таджикистан для инвесторов могут применяться только на основании законодательства Республики Таджикистан и в целях противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, финансированию терроризма и финансированию распространения оружия массового поражения.
4.Инвестирование в имущество юридических лиц, занимающих доминирующее положение на финансовых рынках Республики Таджикистан, осуществляется с соблюдением антимонопольного законодательства Республики Таджикистан.
5.Инвестирование в банковскую и страховую деятельность осуществляется с соблюдением требований законодательства Республики Таджикистан в сфере банковской и страховой деятельности.
Статья 31. Возмещение ущерба, причиненного инвестиционной деятельности
1.Иностранные инвесторы посредством суда имеют право на возмещение материального и морального вреда, в том числе упущенной выгоды, причиненного инвесторам государственными органами Республики Таджикистан или их должностными лицами в результате несоблюдения требований законодательства Республики Таджикистан, а также этими органами или его должностными лицами ненадлежащего исполнения обязательств в отношении иностранных инвесторов или предприятий с иностранными инвестициями, предусмотренных законодательством Республики Таджикистан.
2.Возмещение ущерба, причиненного субъекту инвестиционной деятельности вследствие ограничения, приостановления или прекращения инвестиционной деятельности, определяется в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
3.В случае принятия государственными органами или местными органами государственной власти решений, нарушающих права субъектов инвестиционной деятельности, а также в случаях их незаконного вмешательства в экономическую деятельность субъектов инвестиционной деятельности, причиненный ущерб подлежит возмещению в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
4.Ущерб, причиненный инвестиционной деятельности в результате принятия государственным органом (должностным лицом) неправомерного документа, на основе решения суда, возмещается государственным органом, его должностными лицами и государством, в первую очередь, за счет внебюджетных средств органа.
5.Центральные и местные органами государственной власти о результатах рассмотрения обращений инвесторов о восстановлении прав, свобод и законных интересов направляют письменный ответ в уполномоченный государственный орган в области инвестиций и поощрения инвестиционной деятельности.
6.Инвесторы могут обжаловать в вышестоящие органы или суды решения государственных органов, действия (бездействие) их должностных лиц, нарушающие или ограничивающие права, свободы и законные интересы инвестиционной деятельности.
ГЛАВА 8. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 32. Иные формы сотрудничества с инвесторами
1.Инвесторам предоставляется право использования положений концессии, раздела продукции, а также государственно-частного партнерства на основании соглашений и договоров, заключаемых в соответствии с требованиями законодательства Республики Таджикистан.
2.Для осуществления инвестиций в свободные экономические зоны применяются нормы законодательства Республики Таджикистан о свободных экономических зонах.
3.Гарантии и дополнительные меры защиты инвестиций, предусмотренные настоящим Законом, применяются также в рамках соглашений и соответствующих договоров, регулирующих отношения инвестиционных соглашений, государственно-частного партнерства, концессий и соглашений о разделе продукции.
Статья 33. Разрешение инвестиционных споров
1.Инвестиционные споры между участниками инвестиционной деятельности разрешаются в соответствии с условиями, предусмотренными соглашениями и договорами, заключенными между сторонами. В случае отсутствия таких соглашений и договоров, инвестиционные споры между участниками инвестиционной деятельности разрешаются по мере возможности, посредством переговоров сторон.
2.В случае невозможности разрешения споров в соответствии с заключенными соглашениями и договорами, споры в соответствии с законодательством Республики Таджикистан и международными правовыми актами, признанными Таджикистаном, разрешаются в судах Республики Таджикистан, а также в арбитражном суде, международном арбитражном суде и международном коммерческом арбитраже, который выбирается по согласию сторон.
3.Независимо от частей 1 и 2 настоящей статьи любые инвестиционные споры между иностранными и отечественными инвесторами, а также между иностранными инвесторами и физическими и юридическими лицами Республики Таджикистан, по которым стороны не достигли соглашения, будут рассматриваться в судебных органах Республики Таджикистан.
Статья 34. Применение положений настоящего Закона к ранее осуществленным инвестициям
Положения настоящего Закона применяется к действующим инвестициям, ранее осуществленным в Республике Таджикистан до вступления настоящего Закона в силу, только в части благоприятного инвестиционного режима.
Статья 35. Ответственность за несоблюдение требований настоящего Закона
Физические и юридические лица за несоблюдение требований настоящего Закона в соответствии с законодательством Республики Таджикистан привлекаются к ответственности.
Статья 36. О признании утратившим силу Закона Республики Таджикистан «Об инвестициях» и Закона Республики Таджикистан «Об инвестиционном соглашении»
Признать утратившими силу Закон Республики Таджикистан «Об инвестициях» от 15 марта 2016 года (Ахбори Маджлиси Оли Республики Таджикистан, 2016 г., №3, ст.152; 2018 г., №7-8, ст.530) и Закон Республики Таджикистан «Об инвестиционном соглашении» от 19 марта 2013 года (Ахбори Маджлиси Оли Республики Таджикистан, 2013 г., №3, ст.187; 2017 г., №5, ч.1, ст.292).
Статья 37. Порядок введения в действие настоящего Закона
Настоящий закон вступит в силу после его официального опубликования.
Президент Республики Таджикистан