Тартиби ягонаи эътироф кардани донишҳои сокинони маҳал ё иттиҳодияҳои онҳо ҳамчун донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ, инчунин қоидаву талаботи меъёрӣ оид ба дастрасӣ аз 27 феврали соли 2024, № 97

Санаи амалкуни:

Ҳолати ҳуҷҷат: Амалкунанда

Бо қарори Ҳукумати

Ҷумҳурии Тоҷикистон

аз 27 феврали соли 2024, № 97

тасдиқ шудааст

Тартиби ягонаи эътироф кардани донишҳои сокинони маҳал ё иттиҳодияҳои онҳо ҳамчун донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ, инчунин қоидаву талаботи меъёрӣ оид ба дастрасӣ ва истифодаи донишҳои мазкур

1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1. Тартиби ягонаи эътироф кардани донишҳои сокинони маҳал ё иттиҳодияҳои онҳо ҳамчун донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ, инчунин қоидаву талаботи меъёрӣ оид ба дастрасӣ ва истифодаи донишҳои мазкур (минбаъд - Тартиби мазкур) низоми ягонаи эътироф кардани донишҳои сокинони маҳал ё иттиҳодияҳои онҳоро ҳамчун донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ, мафҳумҳо, доираи шахсоне, ки ҳуқуқи ҳифзи донишҳои анъанавиро доранд, қоидаҳои пешниҳоди дархост ва ҳуҷҷатҳои ба он замимашаванда, эътироф кардани объектҳои донишҳои анъанавӣ, дастрасӣ ва истифодаи онҳоро муайян менамояд.

2. Эътироф кардани донишҳои сокинони маҳал ё иттиҳодияҳои онҳо ҳамчун донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ бо мақсади ҳимояи ҳуқуқи муаллифии соҳибони донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ амалӣ карда мешавад.

3. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ доранд донишҳои анъанавӣ марбут ба захираҳои генетикиро истифода баранд ва дар тақсими одилонаи фоида аз онҳо иштирок намоянд.

2. ПЕШНИҲОДИ ДАРХОСТ БАРОИ ЭЪТИРОФ КАРДАНИ ДОНИШҲОИ АНЪАНАВӢ ОИД БА ЗАХИРАҲОИ ГЕНЕТИКӢ

4. Соҳибони донишҳои анъанавӣ барои эътироф кардани донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ ҳуқуқ доранд.

5. Объектҳои эътироф кардани донишҳои анъанавӣ инҳоянд:

- маълумот, соҳиби малакаи амалӣ, касбият, бо роҳи таҷриба пас аз санҷиш дарёфтани воқеияти соҳиб будан ба дониши анъанавӣ, низоми маълумот оид ба қонунияти инкишофи табиат, ҷомеа ва тафаккур;

- усул ва роҳҳои дар амал ба даст овардани мақсад, тарзҳои рафтор, нуқтаи назар ва услубҳо барои истифода дар ҳалли масъалаҳои муайяни донишҳои анъанавӣ.

6. Ба сифати донишҳои анъанавӣ объектҳое, ки метавонанд дар амал ё эҳтимолан ба саломатии аҳолӣ ё муҳити зист таъсири манфӣ расонанд, эътироф карда намешаванд.

7. Дархост барои эътироф кардани донишҳои анъанавӣ ва гирифтани ҳуқуқ барои истифодаи онҳо (минбаъд - дархост) бевосита ё тавассути почта ба Муассисаи давлатии "Маркази миллии патенту иттилоот"-и Вазорати рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Марказ), ки мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба моликияти зеҳнӣ мебошад, фиристонида мешавад.

8. Дархост ба Марказ аз ҷониби дархосткунанда ва ё намояндаи ваколатдори ӯ пешниҳод карда мешавад. Санаи пешниҳоди дархост рӯзи оғози эътирофи донишҳои анъанавӣ ҳисобида мешавад.

9. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ, ки ҳуқуқи эътироф кардани донишҳои анъанавӣ ва гирифтани ҳуқуқ барои истифодаи онҳоро доранд, дархостро бевосита ё ба воситаи намояндагони ваколатдори худ ба Марказ пешниҳод менамоянд, агар дар шартномаҳои байналмилалии эътирофнамудаи Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигар пешбинӣ нагардида бошад.

10. Ба дархосте, ки аз тарафи намояндаи ваколатдори дархосткунанда пешниҳод мешавад, ваколатномаи тибқи талабот барасмиятдаровардаи дархостдиҳанда замима карда мешавад.

11. Дархост ва ҳуҷҷатҳои ба он замимашуда ба забони давлатӣ пешниҳод карда мешавад. Агар ҳуҷҷатҳо ба забони дигар пешниҳод карда шаванд, тарҷумаи онҳо ба забони давлатӣ замима карда мешавад. Дархосткунанда барои дурустии тарҷума ва маълумоти дар он овардашуда масъул мебошад.

3. МУНДАРИҶАИ ҲУҶҶАТҲОИ ДАРХОСТ

12. Дар дархост нишон дода мешаванд:

- номи пурраи расмии шахси ҳуқуқӣ (мувофиқ ба ҳуҷҷати таъсисдиҳӣ) ё насаб, ном ва номи падари шахси воқеӣ (дар ҳолати мавҷуд будан) бо пайдарҳамии дар дархост зикршуда. Барои шахси ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои эътироф кардани донишҳои анъанавӣ ва гирифтани ҳуқуқ барои истифодаи онҳоро дархост менамояд, рамзи ҳашт ё даҳрақамаи ташкилот, ки аз ҷониби Марказ муайян шудааст, нишон дода мешавад. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ, ки ҳуқуқи амалӣ намудани фаъолият барои эътироф кардани донишҳои анъанавӣ ва гирифтани ҳуқуқ барои истифодаи онҳоро доранд, рамзи давлати худро нишон медиҳанд;

- номи донишҳои анъанавӣ;

- суроғаи пурраи почтаи дархосткунанда (суроғаи ҳуқуқии шахси ҳуқуқӣ ё маҳалли истиқомати шахси воқеӣ, ҳамчунин номи расмии давлат ҳангоми аз ҷониби шахсони хориҷӣ пешниҳод гардидан), инчунин рақами телефон, факс, почтаи электронӣ (агар мавҷуд бошад);

- ба сифати суроға барои мукотиба метавонанд суроғаи ҷойгиршавии шахси ҳуқуқӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ё маҳали истиқомати шахси воқеӣ, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон доимӣ зиндагӣ мекунанд ё маҳалли истиқомати намояндаи ваколатдори дархосткунанда дар ҳолати мавҷудияти ваколатнома ё дигар суроға, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеъ аст, нишон дода шаванд;

- номгӯйи ҳуҷҷатҳои замимашаванда;

- имзо.

13. Тавсифи донишҳои анъанавӣ бо роҳҳои зерин амалӣ карда мешавад:

- ҳудуди пайдоиши донишҳои анъанавӣ метавонад бо роҳи нишон додани ҳудуди ҷуғрофии объект тавсиф дода шавад. Ҳудуди ҷуғрофии объект метавонад тавассути координатҳо, ҳудуди табиии маҳал, дарёҳо, кӯҳҳо, кӯлҳо, сарҳадҳои маъмурӣ, иншооти бузург ва коммуникатсия муайян карда шавад;

- дохил кардани захираҳои генетикӣ ба донишҳои анъанавӣ дар ҳолати мавҷудияти алоқамандӣ, вобастагӣ аз ҳамдигар ва мавҷудияти тавсифи ягона (мероси умумии аҳолӣ, сарвати аҳолӣ, кишвар ва минтақаҳои алоҳидаи он) амалӣ карда шавад;

- тавсифи донишҳои анъанавӣ пайдарҳамии ҳатмӣ, вобастагии объективӣ, алоқамандии донишҳои анъанавӣ бо шароити табиии хос, ё омилҳои ҷуғрофӣ ва инсониро дар бар гирад;

- манбаи маълумоти донишҳои анъанавӣ (масалан, маълумот оид ба нашри аввалия дар нашрияҳо). Дар ҳолати мавҷуд набудани чунин маълумот, аз дигар манбаъҳо далелҳои боэътимод оварда мешавад.

14. Номгӯйи ҳуҷҷатҳои замимашаванда бо роҳи гузоштани аломати "Х" дар катакҳои дахлдор ва нишон додани миқдори нусха ва саҳифаҳо дар ҳар як нусхаи ҳуҷҷати замимашаванда пур карда мешаванд. Барои ҳуҷҷатҳои замимашаванда, ки номгӯйи онҳо дар шакли дархост пешниҳод нагардидааст ("дигар ҳуҷҷатҳо"), номи онҳо нишон дода мешавад.

15. Хулосаи расмии ба дархост замимашавандаи Марказ маълумот оид ба узвияти дархосткунанда дар иттиҳодияи ҷамъиятӣ ва ё дар ҳудуди ҷуғрофии объект истиқомат доштани ӯро, ки ба он донишҳои анъанавӣ тааллуқ дорад, дар бар гирад.

16. Ба сифати ҳуҷҷати ҳуқуқмуайянкунандае, ки ҳуқуқи дархосткунандаи хориҷиро ба донишҳои анъанавии дархостшаванда дар давлати пайдоиши донишҳои анъанавӣ тасдиқ менамояд, нусхаи аслии шаҳодатнома ва ҳуҷҷати дигар ва ё нусхаи расман тасдиқшудаи онҳо, ки аз ҷониби мақоми ваколатдори давлати пайдоиши донишҳои анъанавӣ дода шудааст, пешниҳод карда мешавад.

4. БАРРАСИИ ДАРХОСТҲО

17. Маводи ба Марказ воридшаванда бо гузоштани рақам ва қайди рӯзи воридшавӣ қабул карда мешавад. Ба дархосткунанда ё намояндаи ӯ оид ба қабул намудани дархост мактуб бо нишон додани миқдори саҳифаҳои ҳуҷҷатҳои қабулшуда ва рӯзи воридшавӣ дода мешавад. Баррасии дархост дар давоми 15 рӯз аз рӯзи қабули он амалӣ карда мешавад.

18. Дар раванди баррасии дархост мавҷудият ва мувофиқатии мавод ба талаботе, ки ба мундариҷа, мукаммалии дархост ва ҳуҷҷатҳои ба он замимашаванда бо Тартиби мазкур пешбинишуда санҷида мешавад:

- ариза оид ба эътироф кардан ва додани ҳуқуқи истифодаи дониши анъанавӣ ё донишҳои анъанавии эътирофкардашуда бо нишон додани дархосткунанда, инчунин маҳали ҷойгиршавӣ ва ё маҳали истиқомат;

- тавсифи донишҳои анъанавии дархостшаванда;

- ваколатномаи ба намояндаи дархосткунанда додашуда;

- ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ҳуқуқи дархосткунандаи хориҷӣ ба дониши анъанавии аз ҷониби ӯ дар дархост изҳоршуда;

- тарҷумаи ҳуҷҷатҳои ба дархост замимашаванда, ки ба забони давлатӣ пешниҳод карда нашудаанд.

19. Агар ҳуҷҷатҳои нишондодашуда дар як вақт пешниҳод карда нашуда бошанд, рӯзи қабули дархост рӯзи қабули ҳуҷҷати охирин ҳисобида мешавад.

20. Дар ҳолати ба миён омадани зарурат барои гирифтани шарҳи иловагии дархосткунанда оид ба масъалаҳои имконияти эътироф кардан ва додани ҳуқуқи истифодаи дониши анъанавӣ Марказ метавонад баррасии масъалаҳоро бо иштироки дархосткунанда (намояндаи ӯ) амалӣ намояд. Рӯз ва вақти баррасӣ қаблан мувофиқа карда мешавад.

21. Агар дар раванди баррасии дархост муайян карда шавад, ки дархост бе риояи талаботи Тартиби мазкур пешниҳод шудааст, ба дархосткунанда дархост бо нишон додани ҳолатҳои риоя накардани талабот нисбати ҳуҷҷатҳо ва пешниҳод оид ба дастрас намудани ҳуҷҷатҳои дигар ё маълумоти ислоҳшуда ва ё ҳуҷҷати ислоҳшуда дар давоми як моҳ аз рӯзи гирифтани он фиристода мешавад.

5. ҚАБУЛИ ҚАРОР ДАР БОРАИ ЭЪТИРОФ КАРДАН Ё РАД КАРДАНИ ЭЪТИРОФИ ДОНИШҲОИ АНЪАНАВӢ, ДОДАНИ ҲУҚУҚ БАРОИ ИСТИФОДА ВА ДАСТРАСӢ БА ОНҲО

22. Дар қарор оид ба эътироф кардани дониши анъанавӣ ва додани ҳуқуқ барои истифодаи он ва қарор дар бораи додани ҳуқуқ барои истифодаи дониши анъанавии қаблан эътирофкардашуда маълумоти зерин нишон дода мешавад:

- номи донишҳои анъанавии эътирофкардашаванда;

- маълумот дар бораи шахсе (шахсоне), ки ба ӯ (онҳо) ҳуқуқи истифодаи донишҳои анъанавӣ дода мешавад.

23. Дар ҳолати ошкор шудани номувофиқатии маводди дархостшаванда, аз ҷумла маълумот ва ҳуҷҷатҳои талабкардашуда ба талаботи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қарорҳои дахлдор дар бораи рад кардан қабул карда мешаванд.

24. Бо хоҳиши соҳибони донишҳои анъанавӣ Марказ метавонад маълумотро оид ба эътироф кардан ва додани ҳуқуқи истифодаи донишҳои анъанавӣ дар суроғаи электронии худ ҷойгир намояд.

25. Дастрасӣ ба донишҳои анъанавӣ оид ба захираҳои генетикӣ дар асоси ризоият ва шартҳои бо сокинони маҳал ё иттиҳодияҳои онҳо мувофиқашуда амалӣ карда мешавад.

6.МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

26. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани талаботи Тартиби мазкур тибқи тартиби муқарраргардидаи қонунгузорӣ ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Утвержден

постановлением Правительства

Республики Таджикистан

от "27" февраля 2024 года, №97

Единый порядок признания знаний местного населения или их объединений как традиционные знания о генетических ресурсах, а также правил и нормативных требований доступа и использования настоящих знаний

1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1. Единый порядок признания знаний местного населения или их объединений как традиционные знания о генетических ресурсах, а также правил и нормативных требований доступа и использования настоящих знаний (далее - Порядок) устанавливает единую систему признания знаний местного населения или их объединений, как тардиционные знания о генетических ресурсах, понятия, круг лиц, имеющих право сохранять традиционные знания, правила подачи запроса и документов, прилагаемых к нему, признания объектов тардиционных знаний, доступа и их использования.

2. Признание знаний местного населения или их объединений как традиционные знания о генетических ресурсах осуществляется в целях защиты авторских прав обладателей традиционных знаний о генетических ресурсах.

3. Физические и юридические лица имеют право использовать традиционные знания, связанные с генетическими ресурсами и участвовать в справедливом распределении их прибыли в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан.

2. ЗАПРОС НА ПРИЗНАНИЕ ТРАДИЦИОННЫХ ЗНАНИЙ О ГЕНЕТИЧЕСКИХ РЕСУРСАХ

4. Обладатели традиционных знаний имеют право на признание традиционных знаний о генетических ресурсах.

5. Объектами регистрации традиционных знаний являются:

- сведения, обладание практического опыта, профессионализм, признание реальности владения традиицонными знаниями путём опыта после проверки система информаций о закономерности эволюции природы, общества и мышления;

- метод и подходы практического достижения цели, видов поведения, точки зрения и способов, использеумых при решении определенных вопросов традиционных знаний.

6. В качестве традиционных знаний не могут быть признаны объекты, которые могут оказать практическое или возможное воздействие на здоровье населения или окружающую среду.

7. Запрос на регистрацию традиционных знаний и получение права на их использование (далее - запрос) непосредственно или по почте отправляется Государственному учреждению "Национальный патентно-информационный центр" Министерства экономического развития и торговли Республики Таджикистан (далее - Центр), являющийся уполномоченным государственным органом по интеллектуальной собственности.

8. Запрос в Центр представляется заявителем или его полномочным представителем. Датой предоставления запроса считается день начала признания традиционных знаний.

9. Иностранные физические и юридические лица, имеющие право регистрации традиционных знаний и их использования, предоставляют запрос в Центр напрямую или через своих полномочным представителей, если международными соглашениями, ратифицированными Республикой Таджикистан, не предусмотрен иной порядок.

10. К запросу, предоставляемому полномочным представителем заявителя, прилагается оформленная согласно требованиям доверенность заявителем.

11. Запрос и приложенные к нему документы представляются на государственном языке. Если документы представлены на другом языке, то прилагается их перевод на государственном языке. Заявитель ответственен за правильность перевода и приведённых в нем сведений.

3. СОДЕРЖАНИЕ ДОКУМЕНТОВ ЗАПРОСА

12. В запросе указываются:

- полное официальное название юридического лица (соответствующее документам об учреждении) или фамилия, имя и отчества физического лица (при наличии), последовательно изложенные в запросе. Для юридического лица Республики Таджикистан, запрашивающего признание традиционных знаний и получение право на их использование, устанавливается восьми или десятизначный цифровой код организации, определённый Центром. Иностранные физические и юридические лица, имеющие право осуществлять деятельность по признанию традиционных знаний и получению права их использования, должны внести символ своего государства.

- наименование традиционных знаний;

- полный почтовый адрес заявителя (правовой адрес юридического лица или адрес места жительства физического лица, а также официальное название государства при представлении иностранными лицами), а также номер телефона, факса, электронной почты (если имеется);

- в качестве адреса для переписки могут быть указаны адрес местонахождения юридического лица в Республике Таджикистан или место жительства физического лица, постоянно проживающего в Республике Таджикистан или адрес проживания полномочным представителя, в случае наличия доверенности, или другой адрес, находящийся в Республике Таджикистан;

- перечень прилагаемых документов;

- подпись.

13. Описание традиционных знаний осуществляется следующими путями:

- территория происхождения традиционного знания можно описать путём указания географического объекта. Территорию географического объекта можно определить посредством координатов, естественных территорий местности, рек, озёр, гор, административных границ, крупных объектов коммуникации;

- включение генетических ресурсов в традиционные знания осуществляется в случае существования связи, взаимозависимости и наличия единого описания (общее наследие населения, богатство населения, страны и её отдельных регионов);

- описание должно охватить обязательную последовательность, объективную зависимость, связь традиционных знаний с особыми природными условиями, географическим или человеческим факторам;

- источник сведений традиционных знаниях (например, сведения о первых публикациях в изданиях). В этом случае демонстрируются определённое назначение традиционных знаний и положительные результаты в области использования.

14. Перечень прилагаемых документов путём вставления знака "Х" в соответствующих клетках с указанием количества копий и страниц заполняется в каждой копии прилагаемых документов. Для прилагаемых документов, перечень которых не представлен в форме запроса ("другие документы"), указывается их наименование.

15. Официальное заключение Центра, прилагаемое к запросу, включает в себя сведения о членстве заявителя в общественном объединении или проживания его на географической территории объекта, которому принадлежит традиционные знания.

16. В качестве определяющего документа, подтверждающего право иностранных заявляемый на заявителей традиционные знания в стране образования традиционных знаний, представляется подлинный экземпляр свидетельства и других документов или официально подтверждённые их копии, выданные уполномоченным органом страны образования традиционных знаний.

4. РАССМОТРЕНИЕ ЗАПРОСОВ

17. Представленные в Центр материалы регистрируются отметкой номера и даты их поступления. Заявителю или его представителю вручается письмо о принятии заявки с указанием количества страниц документов и даты поступления. Рассмотрение запроса осуществляется в течение 15 дней со дня его приёма.

18. В процессе рассмотрения запроса проверяется наличие и соответствие материала требованиям настоящего Порядка, касающихся сути, содержания, завершённости запроса и приложенных к нему документов:

- заявление о признании и выдаче права пользования признанными традиционными знаниями с указанием заявителя, а также места нахождения и (или) жительства;

- характеристика традиционных знаний заявителя;

- доверенность, выданная запрашиваемому представителю;

- документ, подтверждающий право иностранного заявителя на традиционные знания, указанные им в запросе;

- перевод документов, приложенных к запросу, представленных не на государственном языке;

19. Если указанные документы представлены не в одно время, днём приёма запроса считается день приёма последнего документа.

20. При необходимости получения дополнительных разъяснений заявителя по вопросам возможности признания и предоставления права использования традиционных знаний Центр может провести рассмотрение вопросов с участием заявителя (его представителя). День и время рассмотрения определяются заранее.

21. Если в процессе рассмотрения запроса выяснится, что запрос представлен без соблюдения настоящего Правила, заявителю отправляется запрос, содержащий неисполнение правил представления документов или информацию о представлении других документов или их исправлении, или же отправляется исправленный документ в течение одного месяца со дня представления запроса.

5. ПРИНЯТИЕ РЕШЕНИЯ О ПРИЗНАНИИ ИЛИ ОБ ОТКАЗЕ ПРИЗНАНИЯ ТРАДИЦИОННЫХ ЗНАНИЙ, ПРЕДОСТАВЛЕНИЯ ПРАВ НА ИХ ИСПОЛЬЗОВАНИЕ И ДОСТУПА К НИМ

22. В решении о признании традиционных знаний и предоставлении права на их использование и решении о предоставлении права использования ранее признанных традиционных знаний указываются следующие сведения:

- название признанных традиционных знаний;

- сведения о лице (лицах) которому (которым) предоставляется право использования традиционных знаний.

23. В случае выявления несогласованности материалов запроса, в том числе сведений и затребованных документов требованиям нормативных правовых актов Республики Таджикистан, принимаются соответствующие решения об отказе.

24. По просьбе владельцев традиционных знаний, Центр может указать сведения о признании и даче права использования традиционных знаний в своём электронном адресе.

25. Доступ к традиционным знаниям о генетических ресурсах осуществляется на основе согласованных условий с местными жителями или их объединениями.

6. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

26. Физические и юридические лица несут ответственность за нарушение настоящего Порядка в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.