Тартиби татбиқи низоми дудолона дар гузаргоҳҳои сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон

1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1. Тартиби татбиқи низоми дудолона дар гузаргоҳҳои сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Тартиб) қоидаҳои татбиқи низоми дудолона дар гузаргоҳҳои сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва тартиби татбиқи низоми мазкурро аз ҷониби шахсони воқеӣ бо мақсади анҷом додани барасмиятдарории гумрукӣ муайян менамояд.

2. Дар Тартиб мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- низоми дудолона - низоми содагардонидашудаи назорати гумрукӣ, ки ба шахсони воқеӣ ҳангоми гузаштан аз сарҳади гумрукӣ барои озодона интихоб намудани "Долони сабз" ва "Долони сурх" имконият медиҳад;

- "Долони сабз" - ҷойи махсус ишорашуда дар ҷойҳои интиқоли молҳо тариқи сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои интиқол додани молҳои ба таври хаттӣ эъломиянашаванда дар бағоҷи дастӣ ва (ё) бағоҷи ҳамроҳишаванда пешбинӣ шудааст;

- "Долони сурх" - ҷойи махсус ишорашуда дар ҷойҳои интиқоли молҳо тариқи сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои интиқол додани молҳои ба таври хаттӣ эъломияшаванда дар бағоҷи дастӣ ва (ё) бағоҷи ҳамроҳишаванда, инчунин барои молҳое, ки бо хоҳиши шахси воқеӣ эъломияи гумрукӣ карда мешаванд, пешбинӣ шудааст;

- ҷойҳои расидан ба ҳудуди гумрукӣ ва рафтан аз ин ҳудуддидбонгоҳҳои гумрукии наздисарҳадӣ, фурудгоҳҳои кушода барои алоқаи байналмилалӣ (парвозҳо), истгоҳҳои роҳи оҳани дар гузаргоҳҳои сарҳади давлатӣ (гумрукӣ)-и Ҷумҳурии Тоҷикистон қарордошта, ки дар онҳо назорати сарҳадӣ ва гумрукӣ, инчунин гузариши шахсони воқеӣ, воситаҳои нақлиёт ва молҳо амалӣ мегардад.

2. ТАЛАБОТЕ, КИ БА НИЗОМИ ДУДОЛОНА ДАР ҶОЙҲОИ РАСИДАН БА ҲУДУДИ ГУМРУКӢ ВА РАФТАН АЗ ИН ҲУДУД ТАТБИҚ КАРДА МЕШАВАНД

3. Барои татбиқи низоми дудолона дар ҷойҳои расидан ба ҳудуди гумрукӣ ва рафтан аз ин ҳудуд бояд на кам аз як "Долони сабз" ва як "Долони сурх" ҷудо карда шавад. Шумораи умумии долонҳо аз ҷониби мақомоти гумрук вобаста ба ҳаҷми омаду рафти мусофирон ва имкониятҳои мавҷуда муайян карда мешавад.

4. Самти ҳаракат ба ҳар долон ва даромадгоҳи ҳар долон ба таври возеҳ қайд ва фарқ карда мешавад.

5. Даромадгоҳи "Долони сабз" бо рамзи махсуси ҷадвалӣ дар шакли ҳашткунҷаи сабз дар пасманзари рангаш сафед ишора гардида, бо ранги сабз бо забонҳои тоҷикӣ, русӣ ва англисӣ навиштаҳои "Долони сабз", "Зеленый коридор" ва "Green channel", "Молҳои ба таври хаттӣ эъломиянашаванда", "Товары, не подлежащие письменному декларированию" ва "Nothing to declare" дарҷ карда мешаванд.

6. Даромадгоҳи "Долони сурх" бо рамзи махсуси ҷадвалӣ дар шакли чоркунҷа бо ранги сурх дар пасманзари рангаш сафед ишора гардида, бо ранги сурх бо забонҳои тоҷикӣ, русӣ ва англисӣ навиштаҳои "Долони сурх", "Красный коридор" ва "Red channel", "Молҳои ба таври хаттӣ эъломияшаванда", "Товары подлежащие письменному декларированию" ва "Goodҷ to declare" дарҷ карда мешаванд.

7. Ба ғайр аз истифодабарии навиштаҷот бо забонҳои давлатӣ, русӣ ва англисӣ, истифодаи ҳар забони дигар, ки истифодабарии онро мақомоти гумруки дар сарҳади гумрукӣ фаъолияткунанда ба мақсад мувофиқ мешуморад, иҷозат дода мешавад.

8. Нуқтаҳои даромад ба "Долони сабз" ва "Долони сурх" ва нуқтаҳои баромад аз онҳо бо хатҳои рангҳои дахлдор бо паҳнои то 50 сантиметр ишора карда мешаванд. Масофа байни хатҳое, ки нуқтаҳои даромад ва баромад ба долонҳоро муайян мекунанд, бояд на кам аз 2 метр бошад.

9. "Долони сабз" ва "Долони сурх" бояд дар минтақаҳои зерин ҷойгир карда шаванд:

- дар ҷойҳои расидан ба ҳудуди гумрукӣ (ба истиснои фурудгоҳҳои барои алоқаи байналмилалӣ кушода) - пас аз гузаштани назорати сарҳадӣ;

- дар ҷойҳои рафтан аз ҳудуди гумрукӣ (ба истиснои фурудгоҳҳои барои алоқаи байналмилалӣ кушода) - пеш аз гузаштани назорати сарҳадӣ.

10. Дар фурудгоҳҳои барои алоқаи байналмилалӣ кушода "Долони сабз" ва "Долони сурх" бояд дар минтақаҳои зерин ҷойгир карда шаванд:

- ҳангоми расидан ба ҳудуди гумрукӣ - пас аз ҷойи гирифтани бағоҷ, то ин ки ҳангоми интихоби долон шахси воқеӣ бағоҷашро бо худ дошта бошад;

- ҳангоми рафтан аз ҳудуди гумрукӣ - то ҷойи бақайдгирии мусофирон ва супоридани бағоҷ, то ин ки ҳангоми интихоби долон шахси воқеӣ бағоҷи ҳамроҳишавандаро бо худ дошта бошад.

11. Ҳангоми рафтан аз ҳудуди гумрукӣ дар фурудгоҳҳои барои алоқаи байналмилалӣ кушода пас аз ҷойи бақайдгирии мусофирон ва супоридани бағоҷ ҷойгир намудани "Долони сабз" ва "Долони сурх" мумкин аст, дар сурати дар фурудгоҳҳои мазкур фароҳам овардани шароит барои таъмини риояи қонунгузории гумрукӣ ва сари вақт ошкор намудани ҳуқуқвайронкуниҳои гумрукӣ нисбат ба молҳои дар бағоҷ интиқолшаванда, ки ба интиқолдиҳанда (ширкати ҳавопаймоӣ) пеш аз назорати гумрукӣ супорида шудааст, инчунин барои сари вақт ошкор намудани шахсони чунин ҳуқуқвайронкуниҳоро содирнамуда фароҳам овардани шароит.

12. "Долони сабз" ва "Долони сурх" бояд тавре ҷудо карда шаванд, ки мушоҳида намудани шахсони тавассути долони дигар ҳаракаткунандаро истисно намоянд.

13. Мақомоти гумрук дар ҷойҳои расидан ба ҳудуди гумрукӣ ё рафтан аз ин ҳудуд бояд бевосита то низоми дудолона минтақаи иттилоотӣ ташкил намояд, ки он ба шахси воқеӣ имкон диҳад барои эъломия кардани моли тариқи сарҳади гумрукӣ интиқолдиҳандааш долони дахлдорро бошуурона интихоб намояд.

14. Дар минтақаи иттилоотӣ бояд маълумоти мухтасар дар бораи муқаррароти қонунгузории гумрук оид ба интиқол додани молҳои истифодаи шахсӣ тариқи сарҳади гумрукӣ аз ҷониби шахсони воқеӣ ва тартиби татбиқ аз низоми дудолона, инчунин огоҳӣ дар бораи ҷавобгарӣ барои вайрон кардани қонунгузории гумрук ҷойгир карда шаванд.

15. Минтақаи иттилоотӣ бояд бо лавҳапояҳо, овезаҳо, тахтаҳо ва маводди дигари иттилоотӣ бо забонҳои давлатӣ, русӣ ва англисӣ, инчунин ҳар забони дигаре, ки истифодабарии онро мақоми гумруки дар сарҳад фаъолияткунанда ба мақсад мувофиқ мешуморад, муҷаҳҳаз гардонида шавад.

16. Дар минтақаи иттилоотӣ барои пур кардани эъломияи гумрукии мусофирон бояд ҷойҳои алоҳида бо захираи бланкҳои холӣ ва намунаҳои тарзи пур кардани он бо забонҳои давлатӣ, русӣ ва англисӣ ҷудо карда шаванд.

3. ТАРТИБИ ГУЗАШТАНИ ШАХСОНИ ВОҚЕӢ ТАВАССУТИ "ДОЛОНИ САБЗ"

17. Шахсони воқеӣ ҳангоми гузаштан аз сарҳади гумрукӣ, агар дар бағоҷи дастӣ ва (ё) бағоҷи ҳамроҳишаванда молҳои дар банди 19 Тартиби мазкур пешбинишударо надошта бошанд, метавонанд аз "Долони сабз" истифода намоянд.

18. Гузаштани шахсони воқеӣ тавассути "Долони сабз" ҳамчун арз ба мақомоти гумрук дар хусуси дар ихтиёри ин шахси воқеӣ мавҷуд набудани моли дар шакли хаттӣ эъломияшаванда баррасӣ мегардад.

19. Молҳои зерини тавассути сарҳади гумрукӣ интиқолшаванда бояд ба таври хаттӣ эъломия карда шаванд:

- молҳое, ки воридот ё содироти онҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ ё маҳдуд карда шудааст;

- молҳое, ки арзиш ва (ё) теъдодашон аз ҳадди муайянгардидаи интиқоли мол бо озодкунӣ аз пардохти боҷҳои гумрукӣ ва андоз бештар мебошанд;

- сарватҳои асъорӣ ҳангоми бештар будани маблағи онҳо аз миқдоре, ки барои он тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон талаботи эъломиякунонии хаттӣ пешбинӣ нагардидааст;

- воситаҳои нақлиёт.

20. Молҳои ноболиғони то синни 16 аз ҷониби яке аз волидайн, фарзандхондкунанда, васӣ ё парастори ҳамроҳикунандаи ч ҳангоми хуруҷ (вуруд)-и муташаккилона ва вуруд (хуруҷ)-и муташаккилонаи гурӯҳи шахсони ноболиғи то синни 16 бе ҳамроҳӣ кардани волидайн, фарзандхондкунандагон, васӣ ё парасторон - аз ҷониби роҳбари ин гурӯҳ эъломия карда мешаванд.

21. Ҳангоми мавҷуд будани асос барои гумон кардан, ки шахси воқеӣ аз сарҳади гумрукӣ тавассути "Долони сабз" молҳои дар банди 19 Тартиби мазкур пешбинишударо интиқол медиҳад, шахси мансабдори мақомоти гумрук ҳуқуқ дорад, ки нисбати ин шахс шаклҳои назорати гумрукии пешбининамудаи қонунгузории гумруки Ҷумҳурии Тоҷикистонро татбиқ намояд.

22. Дар сурати ошкор гардидани ҳолате, ки шахси воқеии тавассути "Долони сабз" ҳаракаткунанда молҳои дар банди 19 Тартиби мазкур пешбинишударо интиқол медиҳад, чунин шахс мутобиқи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешавад.

4. ТАРТИБИ ГУЗАШТАНИ ШАХСОНИ ВОҚЕӢ АЗ "ДОЛОНИ СУРХ"

23. Ҳангоми аз ҷониби шахси воқеӣ дар бағоҷи дастӣ ва (ё) бағоҷи ҳамроҳишаванда интиқол гардидани молҳои дар банди 19 Тартиби мазкур пешбинигардида, шахси мазкур бояд тавассути "Долони сурх" гузашта, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мақомоти гумрук эъломияи хаттӣ пешниҳод намояд.

24. Шахси воқеӣ ҳуқуқ дорад бо хоҳиши худ молҳоеро, ки тавассути сарҳади гумрукӣ интиқол медиҳад ва эъломияи хаттии он ҳатмӣ намебошад, дар шакли хаттӣ эъломия кунад.

25. Молҳои ноболиғони то синни 16 аз ҷониби яке аз волидайн, фарзандхондкунанда, васӣ ё парастори ҳамроҳикунандаи ч ҳангоми хуруҷ (вуруд)-и муташаккилона ва вуруд (хуруҷ)-и муташаккилонаи гурӯҳи шахсони ноболиғи то синни 16 бе ҳамроҳӣ кардани волидайн, фарзандхондкунандагон, васӣ ё парасторон - аз ҷониби роҳбари ин гурӯҳ эъломия карда мешаванд.

26. Мақомоти гумруке, ки шаклҳои назорати гумрукиро дар "Долони сурх" татбиқ мекунад, принсипи интихобиро ба асос гирифта, одатан танҳо бо ҳамон шаклҳои назорати гумрукӣ маҳдуд мешавад, ки барои таъмини риояи қонунгузории гумруки Ҷумҳурии Тоҷикистон кофӣ мебошад.

27. Интихоби шакли назорати гумрукӣ аз ҷониби шахси мансабдори мақоми гумрук муайян карда мешавад. Ҳангоми интихоби шакли назорати гумрукӣ принсипи идоракунии таваккал татбиқ карда мешавад.

28. Шахси воқеӣ барои вайрон намудани тартиби эъломиякунонии молҳои тавассути сарҳади гумрукӣ интиқолшаванда мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешавад.

5. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

29. Маъмурияти гузаргоҳҳои сарҳади давлатӣ (гумрукӣ)-и Ҷумҳурии Тоҷикистон (роҳбарияти фурудгоҳҳои кушода барои алоқаи байналмилалӣ (парвозҳо), аэродромҳо, бандари дарёӣ, истгоҳҳои роҳи оҳан) уҳдадоранд, ки бо мақсади пешгирии ҳуқуқвайронкуниҳо дар ҷойҳои расидан ба ҳудуди гумрукӣ ва рафтан аз ин ҳудуд ба шахсони мансабдори мақомоти гумрук ҷиҳати дастрасии доимӣ доштан ба истифодаи воситаҳои техникии назорат ва системаҳои назорати видеоӣ шароити заруриро муҳайё созанд.

30. Шахсоне, ки муқаррароти Тартиби мазкурро риоя намекунанд, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.