Замима
Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 26 ноябри соли 2020, № 621
тасдиқ шудааст
Низомномаи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
(қарори Ҳукумати ҶТ аз 26.06.2023 № 294)
1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
1. Низомномаи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ (минбаъд Низомнома) тартиби баргузор намудани озмун, шартҳои баргузорӣ, ҷамъбаст ва чораҳои ҳавасмандгардонӣ, инчунин маблағгузории озмунро муқаррар менамояд.
2. Мақсади сарфарозгардонӣ бо Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимон ва омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ (минбаъд - Ҷоизаи давлатӣ) дар амал татбиқ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи илм, маориф ва инноватсия бо роҳи ҳавасмандкунии олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ буда, ба рушди фанҳои мазкур, фаъолияти эҷодии олимону омӯзгорон, баланд бардоштани мақоми онҳо дар ҷомеа ва такмили методикаи таълим ва омӯзиши фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ аз ҷониби хонандагону донишҷӯён, магистрантон ва докторантон аз рӯи ихтисос нигаронида шудааст.
3. Ҷоизаи давлатӣ аз мукофоти пулӣ ва диплом иборат аст.
4. Ҷоизаи давлатӣ ба олимон барои дастовардҳои зерин дода мешавад:
- натиҷаҳои фаъолияти илмӣ ва илмӣ-техникие, ки ба рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ мусоидат менамояд;
- коркард ва азхудкунии техника, кашфиёту ихтироот, ки тақвиятдиҳандаи рушди иқтисодиёт ва иқтидори мудофиавии мамлакат мебошанд;
- таҳияи китобҳои дарсӣ, нашри мақолаҳои илмию методӣ, маводи таълимӣ-методӣ, омода намудани донишҷӯён, магистрантон ва докторантон аз рӯи ихтисос ба озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ;
- иштироки фаъолона дар чорабиниҳои илмиву педагогӣ ва корҳои ҷамъиятӣ;
- саҳмгузорӣ дар таҳия ва татбиқи барномаҳои илмию техникии ҷумҳурӣ.
5. Ҷоизаи давлатӣ ба омӯзгорон барои дастовардҳои зерин дода мешавад:
- навоварӣ дар таҷрибаи педагогӣ, мақолаҳои илмию методӣ, патент барои ихтироот, дастур ва китобҳои дарсии нашршуда;
- донистани санадҳои меъёрии ҳуқуқии соҳа, маҳорати асоснок намудани омӯзиши фанни таълимӣ ва методикаи таълим;
- истифодаи мақсадноки технологияҳои иттилоотию коммуникатсионӣ, шабакаи ҷаҳонии интернет, проектор, тахтаи электронӣ, омода намудани барномаҳои муаррификунанда (слайд);
- омода намудани хонандагон ба озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ;
- муаррифии усулҳои ҳавасмандгардонии хонандагон, фарҳанги муошират, сатҳи забондонӣ, ҳамкории омӯзгор бо хонанда, падару модар ва ҳамкорон.
6. Барои муайян кардани ғолибони Ҷоизаи давлатӣ аз ҷониби Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон озмун ташкил ва баргузор карда мешавад.
2. ТАРТИБИ БАРГУЗОРИИ ОЗМУН
7. Озмун барои дарёфти Ҷоизаи давлатӣ ҳар сол дар давраҳои зерин баргузор карда мешавад:
1) барои олимон дар ду давр:
- даври якум - дохилиидоравӣ, моҳи феврал дар муассисае, ки довталаб дар он кор мекунад;
- даври дуюм - ҷумҳуриявӣ, моҳи апрел дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон;
2) барои омӯзгорон дар се давр:
- даври якум - шаҳрӣ (ноҳиявӣ), моҳи январ дар шаҳр ва ноҳияе, ки довталаб дар он кор мекунад;
- даври дуюм - вилоятӣ (шаҳри Душанбе), минтақавӣ (барои шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ), моҳи феврал дар сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе, раёсатҳои маорифи вилоятҳо, барои шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- даври сеюм - ҷумҳуриявӣ, моҳи апрел дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон.
8. Иштирок дар даври якуми озмун барои дарёфти Ҷоизаи давлатӣ барои олимон ва омӯзгорон озод мебошад. Аз даври якуми озмун барои олимон ба даври дуюм аз ҳар як муассиса на зиёда аз 3 довталаб роҳ ёфта, ғолибони озмун дар даври дуюм муайян карда мешаванд. Ғолибони даври якуми озмуни омӯзгорон дар ҳайати на зиёда аз 3 довталаб аз ҳар як шаҳру ноҳия барои иштирок дар даври дуюм ҳуқуқ пайдо мекунанд. Аз даври дуюми озмун ба даври сеюм ба миқдори на зиёда аз 4 омӯзгор аз вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ роҳ меёбанд. Ғолибони озмун барои омӯзгорон дар даври сеюм муайян карда мешаванд.
9. Барои даврҳои якум, дуюм ва сеюми озмун оид ба Ҷоизаи давлатӣ комиссияҳои дохилиидоравӣ, шаҳрӣ (ноҳиявӣ), вилоятӣ (шаҳри Душанбе, минтақавӣ) ва ҷумҳуриявӣ таъсис дода мешавад.
10. Комиссияҳо оид ба Ҷоизаи давлатӣ дар даврҳои якум (барои олимон ва омӯзгорон) ва дуюми озмун (барои омӯзгорон) вазифаҳои зеринро иҷро менамоянд:
- роҳбарии умумиро оид ба омодагӣ, ташкил ва баргузории озмун таъмин менамоянд;
- ҷой, муҳлати баргузории даврҳои озмун, теъдоди иштирокчиёнро аз ҳисоби ғолибон муайян ва ба раиси комиссияи ҷумҳуриявӣ барои тасдиқ пешниҳод менамоянд;
- номгӯи маводи иттилоотии иловагиро, ки барои истифодабарӣ иҷозат дода шудааст, тасдиқ менамоянд;
- ҳангоми баргузории озмун шаффофиятро таъмин менамоянд;
- масъалаҳои баҳсталабро дар раванди баргузории озмун дида мебароянд;
- ҷамъбасти натиҷаи озмунро таъмин намуда, рӯйхати ғолибонро барои иштирок дар даврҳои минбаъдаи озмун пешниҳод менамоянд;
- иштироки ғолибонро дар даври минбаъдаи озмун таъмин менамоянд.
11. Комиссия оид ба Ҷоизаи давлатӣ дар даври ҷумҳуриявӣ вазифаҳои зеринро иҷро менамояд:
- баргузории озмунҳои то даври ҷумҳуриявиро назорат намуда, баргузории даври ҷумҳуриявии озмунро бевосита роҳбарӣ менамояд;
- ба Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи муҳлат ва баргузории даври ҷумҳуриявии озмун ва теъдоди иштирокчиёни даври ҷумҳуриявӣ аз ҳисоби ғолибони даври дуюм барои олимон ва даври сеюми озмун барои омӯзгорон таклиф пешниҳод менамояд;
- бо комиссияҳо оид ба Ҷоизаи давлатии даврҳои озмун мубодилаи иттилоотии заруриро ба роҳ мемонад;
- баргузорӣ ва натиҷагирии даврҳои озмунро баррасӣ ва таҳлил намуда, ба Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумотномаи дахлдор пешниҳод менамояд;
- дипломи ғолибони озмунро омода мекунад;
- тарғиби васеи рафти баргузорӣ ва натиҷаҳои озмунро тавассути воситаҳои ахбори омма ба роҳ мемонад.
12. Барои баҳодиҳии корҳо ва фаъолияти иштирокчиёни озмун бо ҷалби мутахассисони соҳа комиссияи экспертӣ таъсис дода мешавад. Комиссияи ҷумҳуриявӣ оид ба Ҷоизаи давлатӣ ҳамзамон метавонад ба ҳайси комиссияи экспертӣ баромад намояд.
13. Комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври ҷумҳуриявӣ аз ҳисоби намояндагони Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, вазоратҳои маориф ва илм, рушди иқтисод ва савдо, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, Академияи миллии илмҳо ва академияҳои соҳавӣ таъсис ёфта, аз ҷониби вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мегардад. Ба ҳайати комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври дохилиидоравӣ барои олимон роҳбари муассисаи илмӣ, муовинони ӯ ва олимони соҳаҳои дахлдор шомил гардида, он аз ҷониби роҳбари муассиса тасдиқ карда мешавад. Ҳайати комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври шаҳрӣ (ноҳиявӣ) бо пешниҳоди сардорони раёсатҳо ва мудирони шуъбаҳои маорифи шаҳру ноҳияҳо ва даври вилоятӣ (шаҳри Душанбе) бо пешниҳоди сардорони сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе, раёсатҳои маорифи вилоятҳо аз ҷониби мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ тасдиқ карда мешавад. Ҳайати комиссия оид ба Ҷоизаи давлатиро барои шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян ва тасдиқ мекунад.
14. Озмун барои дарёфти Ҷоизаи давлатӣ ҳар сол як маротиба гузаронида мешавад. Ғолибон ҳуқуқи такроран иштирок кардан дар озмун ва сазовор гаштан ба Ҷоизаи давлатиро надоранд.
3. ШАРТҲОИ БАРГУЗОРИИ ОЗМУН
15. Довталабе, ки дар озмун ширкат меварзад, бояд ҳуҷҷатҳои дахлдорро тибқи замимаҳои 1 ва 2 Низомномаи мазкур вобаста ба корҳои анҷомдодааш пешниҳод намояд
16. Комиссияҳои даври якум барои олимон ва даври дуюм барои омӯзгорон уҳдадоранд, ки то 1 апрел ба Вазорати маориф ва илм натиҷаҳо ва маводи озмунҳоро пешниҳод намоянд.
17. Маводи ба озмун барои олимон пешниҳодшуда дар шакли холгузорӣ аз рӯйи меъёрҳои зерин баҳогузорӣ мешаванд :
1) барои ҳар як модели муфид, ки довталаб муаллифи он мебошад - 10 хол;
2) барои ҳар як намунаи саноатӣ, ки довталаб муаллифи он мебошад - 10 хол;
3) барои ҳар як нахустпатент ва патент, ки довталаб муаллифи он мебошад:
- патенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 20 хол;
- нахустпатенти Ҷумҳурии Тоҷикистон -15 хол;
- патенти Авруосиё - 30 хол;
- патенти аврупоӣ - 40 хол;
4) барои ҳар як ҳуҷҷати ҳифозатии натиҷаи эҷодии зеҳнии дигаре, ки довталаб муаллифи он мебошад - 20 хол;
5) барои ҳар як китоби дарсӣ - 20 хол;
6) барои ҳар як китоби дарсӣ, ки бо қарори ҳайати мушовараи Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ шудааст - 40 хол;
7) барои ҳар як маводи таълимию методӣ - 25 хол;
8) барои ҳар як монография - 30 хол;
9) барои ҳар як нашри мақолаҳои илмию методӣ:
- мақолаҳои конференсияҳои ҷумҳуриявӣ - 2 хол;
- мақолаҳои конференсияҳои байналмилалӣ - 4 хол;
- мақолаҳои дар махзани индекси иқтибосҳои илмии Россия - 6 хол;
- мақолаҳои дар маҷаллаҳои тақризшавандаи Комиссияи олии аттестатсионии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 8 хол;
- мақолаҳои дар маҷаллаҳои тақризшавандаи байналмилалии илмии махзани ягонаи библиографӣ ва абстрактии адабиёти илмии таҳқиқшуда (SCOPUS ва Web of Science) - 15 хол;
10) ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаи зери роҳбарии довталаб ҳимоя намудани диссертатсияи номзади илм, доктори фалсафа (PhD) - доктор аз рӯйи ихтисос ва доктори анъанавӣ:
- барои ҳар як докторант аз рӯйи ихтисос (PhD) - 20 хол;
- барои ҳар як номзади илм - 20 хол;
- барои ҳар як доктори анъанавӣ - 50 хол;
11) барои таҳияи ҳар як видеолексия - 10 хол;
12) барои омода намудани донишҷӯёну магистрантон, докторантон аз рӯйи ихтисос ба озмуну олимпиадаҳо, ки ҷойҳои ифтихориро ишғол намудаанд:
- дар озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ (ҷойҳои 1, 2, 3)мувофиқан 40, 30, 20 хол;
- дар озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ (ҷойҳои 1, 2, 3)мувофиқан 50, 40, 25 хол;
13) барои ҳар як ҳуҷҷати тасдиқкунандаи дар истеҳсолот ҷорӣ намудани кори илмӣ, инноватсия, модели муфид, намунаи саноатӣ ва ихтироот бо нишон додани самаранокии иқтисодӣ ва иҷтимоӣ - 20 хол;
14) диплом, сертификат ва ифтихорномаҳое, ки дар натиҷаи таҳқиқоти илмӣ ба даст оварда шудааст:
- барои ҳар як дипломи Ҷумҳурии Тоҷикистон - 10 хол;
- барои ҳар як сертификати Ҷумҳурии Тоҷикистон - 8 хол;
- барои ҳар як ифтихорномаи Ҷумҳурии Тоҷикистон - 6 хол;
- барои ҳар як дипломи байналмилалӣ - 20 хол;
- барои ҳар як сертификати байналмилалӣ - 15 хол;
- барои ҳар як ифтихорномаи байналмилалӣ - 10 хол;
15) барои доштани ҳар як мукофоти соҳавӣ - 25 хол;
16) барои доштани ҳар як мукофоти давлатӣ - 40 хол;
17) барои иштирок дар чорабиниҳо (семинар, мизи мудаввар)и илмию педагогӣ ва корҳои ҷамъиятӣ - 4 хол.
18. Маводи ба озмун барои омӯзгорон пешниҳодшуда дар шакли холгузорӣ аз рӯйи меъёрҳои зерин баҳогузорӣ мешавад:
1) барои ҳар як навоварӣ дар таҷрибаи педагогӣ - 15 хол;
2) барои ҳар як нашри мақолаҳои илмию методӣ:
- мақолаҳои конференсияҳои ҷумҳуриявӣ - 2 хол;
- мақолаҳои конференсияҳои байналмилалӣ - 4 хол;
- мақолаҳо дар махзани индекси иқтибосҳои илмии Федератсияи Россия - 6 хол;
- мақолаҳои дар маҷаллаҳои тақризшавандаи Комиссияи олии аттестатсионии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 8 хол;
- мақолаҳои дар маҷаллаҳои тақризшавандаи байналмилалии илмии махзани ягонаи библиографӣ ва абстрактии адабиёти илмии таҳқиқшуда (ҒCOPUҒ ва Web of Ғcience) - 15 хол;
3) барои ҳар як модели муфид, намунаи саноатӣ, ихтироот ва натиҷаи эҷодии зеҳнии дигар, ки якҷо бо хонандагон аз рӯйи равия татбиқ шудааст:
- модели муфид - 10 хол;
- намунаи саноатӣ - 10 хол;
- патенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 20 хол;
- нахустпатенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 15 хол;
- патенти Авруосиё - 30 хол;
- патенти аврупоӣ - 40 хол;
- барои ҳар як ҳуҷҷати ҳифозатии натиҷаи эҷодии зеҳнии дигар - 20 хол;
4) барои донистани санадҳои меъёрии ҳуқуқии соҳа, донишҳои соҳавӣ ва сатҳи забондонӣ - аз 10 то 30 хол;
5) барои ҳар як маводи таълимию методӣ ва китобҳои дарсии нашршуда - 25 хол;
6) барои маҳорати истифодаи технологияҳои иттилоотию коммуникатсионӣ - аз 10 то 30 хол;
7) барои омода намудани ҳар як хонандагон аз рӯйи равия ба озмуну олимпиадаҳо, ки ҷойи ифтихориро ишғол намудаанд:
- дар озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ (ҷойҳои 1, 2, 3)мувофиқан 40, 30, 20 хол;
- дар озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ (ҷойҳои 1, 2, 3)мувофиқан 50, 40, 25 хол;
8) диплом, сертификат ва ифтихорномаҳое, ки вобаста ба фаъолияти илмӣ довталаб ба даст овардааст:
- барои ҳар як диплом, сертификат ва ифтихорномаи Ҷумҳурии Тоҷикистон - мувофиқан 10, 8, 6 хол;
- барои ҳар як диплом, сертификат ва ифтихорномаи байналмилалӣ - мувофиқан 20, 15, 10 хол;
9) иштироки фаъолона дар чорабиниҳои илмию педагогӣ ва корҳои ҷамъиятӣ - аз 10 то 30 хол
19. Ғолибони озмун аз рӯи ҷамъи умумии холҳои бадастовардаи довталабон ва хулосаи коршиносон муайян карда мешаванд.
4. ҶАМЪБАСТИ ОЗМУН ВА ЧОРАҲОИ ҲАВАСМАНДГАРДОНӢ
20. Озмун аз рӯи натиҷаҳои ҳар як давр ҷамъбаст гардида, ғолибон аз рӯи натиҷаҳои корҳои илмӣ-педагогӣ ва фаъолияташон дар даври ниҳоӣ муайян карда мешаванд.
21. Дар мавриди ба миён омадани ҳолатҳои баҳснок бо мақсади таъмини шаффофияту воқеият дар баҳогузории натиҷаҳои корҳои иштирокчиёни озмун маводи озмунӣ барои баҳодиҳӣ ба коршиносони мустақил, ки аз ҷониби Вазорати маориф ва илм аз ҳисоби мутахассисони соҳа муайян мегарданд, дода мешавад. Ба коршиносони мустақил хулосаи комиссияи экспертӣ доир ба маводи озмунӣ дода намешавад.
22. Қарори комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври ҷумҳуриявӣ бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешавад.
23. Теъдоди умумии Ҷоизаи давлатӣ 15 ададро ташкил дода, аз он 6 ҷоиза ба шахсоне, ки унвони илмӣ доранд ва 9 ҷоиза ба омӯзгорони муассисаҳои таълимии таҳсилоти умумӣ ва ибтидоии касбӣ дода мешавад.
24. Ғолибони даври ҷумҳуриявии озмун бо диплом тибқи замимаи 3 ба Низомномаи мазкур ва мукофоти пулӣ сарфароз гардонида мешаванд. Мукофоти пулӣ барои ҳар як ғолиб 20 000 (бист ҳазор) сомониро ташкил медиҳад .
25. Ҷоиза аз тарафи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ё бо дастури ӯ аз тарафи шахси масъули дигар супорида мешавад.
26. Дар ҳолати вафот кардани ғолиби озмун диплом ва мукофоти пулӣ мувофиқи тартиби муқарраркардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ворисони ӯ дода мешавад.
5. МАБЛАҒГУЗОРИИ ОЗМУН
27. Хароҷот барои гузаронидани озмун дар даври дохилиидоравӣ, ба зиммаи муассисае, ки довталабон дар он кор мекунанд ва хароҷот барои даврҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ ва вилоятӣ бошад, ба зиммаи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ гузошта мешавад. Кумитаҳои иттифоқи касаба ва сарпарастон, сармоягузороне, ки бо муассисаҳои таълимӣ, раёсат ва шуъбаҳои маорифи шаҳру ноҳияҳо ва вилоятҳо ҳамкорӣ доранд, метавонанд тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ин кор саҳм гузоранд.
28. Хароҷоти гузаронидани даври ҷумҳуриявии озмун ба зиммаи Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошта шуда, ташкилотҳои давлативу ғайридавлатӣ ва шахсони алоҳида метавонанд тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ин кор саҳм гузоранд.
29. Хароҷот барои иштироки олимону омӯзгорон дар озмун аз ҷои кори асосии онҳо тибқи тартиби муқарраркардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пардохт карда мешавад.
Замима
ба Низомномаи Ҷоизаи давлатии
Ҷумҳурии Тоҷикистон барои
олимону омӯзгорони фанҳои
табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
Ҳуҷҷатҳои аз ҷониби олимон пешниҳодшаванда
Олиме, ки дар озмун ширкат меварзад, бояд ҳуҷҷатҳои зеринро вобаста ба корҳои анҷомдодааш пешниҳод намояд:
1) нусхаи шиноснома;
2) варақаи шахсӣ бо тасдиқи ташкилоти ҷойи кор;
3) маълумотномаи фаъолияти илмӣ ва омӯзгорие, ки олим дар он фаъолият менамояд;
4) ҳуҷҷати тасдиқкунанда оид ба доштани унвони илмии номзад, доктори фалсафа (PhD) - доктор аз рӯйи ихтисос ва доктори анъанавӣ;
5) акс бо андозаи 3х4 - 4 дона;
6) қарори шурои олимони ташкилот ё ҳайати мушовараи вазорату идорае, ки дар он олим кор мекунад, оид ба пешниҳод барои дарёфти Ҷоиза - 1 нусха;
7) рӯйхати ҳамаи корҳои илмии олим - 1 нусха;
8) нусхаи ҳуҷҷати тасдиқкунандаи муаллифии модели муфид, намунаи саноатӣ ва ихтироот - 1 нусха;
9) ҳуҷҷати тасдиқкунандаи дар истеҳсолот ҷорӣ намудани кори илмӣ, инноватсия, модели муфид, намунаи саноатӣ ва ихтироот бо нишон додани самаранокии иқтисодӣ ва иҷтимоӣ ва замимаи маводи тасдиқкунандаи чопӣ, сабтӣ, аёнӣ ва ғайра;
10) китоби дарсӣ, маводи таълимию методӣ ва монографияҳо;
11) нусхаи мақолаҳои илмию методӣ;
12) нусхаи ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаи зери роҳбарии олим ҳимоя намудаи диссертатсияи номзади илм, доктори фалсафа (PhD) - доктор аз рӯйи ихтисос ва доктори анъанавӣ;
13) нусхаи мукофотҳои давлатӣ ва соҳавӣ;
14) нусхаи диплом, сертификат ва ифтихорномаҳои олим;
15) ҳуҷҷатҳои дигаре, ки дастовардҳои олимро тибқи Низомномаи мазкур тасдиқ мекунанд ё олим ба озмун пешниҳод намудани онро зарур мешуморад.
Замимаи 2
ба қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 26 июни соли 2023, №294
Замимаи 2
ба Низомномаи Ҷоизаи давлатии
Ҷумҳурии Тоҷикистон барои
олимону омӯзгорони фанҳои
табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
Ҳуҷҷатҳои аз ҷониби омӯзгорон пешниҳодшаванда
Омӯзгоре, ки дар озмун ширкат меварзад, бояд ҳуҷҷатҳои зеринро вобаста ба корҳои анҷомдодааш пешниҳод намояд:
1) варақаи шахсӣ;
2) нусхаи шиноснома;
3) акс бо андозаи 3х4 - 4 дона;
4) қарори шурои педагогии муассисае, ки дар он омӯзгор кор мекунад, оид ба пешниҳод барои дарёфти Ҷоиза - 1 нусха;
5) нусхаи маълумотнома оид ба дараҷаи тахассус;
6) рӯйхати мақолаҳои нашршудаи омӯзгор - 1 нусха;
7) нусхаи ҳуҷҷати аз рӯйи равия татбиқ шудани модели муфид, намунаи саноатӣ, ихтироот ва натиҷаи эҷодии зеҳнии дигар - 1 нусха;
8) нусхаи мақолаҳои илмию методӣ;
9) китоби дарсӣ ё маводи таълимию методӣ;
10) сенарияи дарси намунавӣ - 1 нусха;
11) ҳуҷҷатҳои дигаре, ки дастовардҳои омӯзгорро тибқи Низомномаи мазкур тасдиқ мекунанд ё омӯзгор ба озмун пешниҳод намудани онро зарур мешуморад.
Замимаи 3
ба қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 26 июни соли 2023, №294
Замимаи 3
ба Низомномаи Ҷоизаи давлатии
Ҷумҳурии Тоҷикистон барои
олимону омӯзгорони фанҳои
табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
Намудани шакли дипломи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
Ниг. ба замима
Замима
Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 26 ноябри соли 2020, № 621
тасдиқ шудааст
Низомномаи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
1. Низомномаи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ (минбаъд Низомнома) тартиби баргузор намудани озмун, шартҳои баргузорӣ, ҷамъбаст ва чораҳои ҳавасмандгардонӣ, инчунин маблағгузории озмунро муқаррар менамояд.
2. Мақсади сарфарозгардонӣ бо Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимон ва омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ (минбаъд - Ҷоизаи давлатӣ) дар амал татбиқ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи илм, маориф ва инноватсия бо роҳи ҳавасмандкунии олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ буда, ба рушди фанҳои мазкур, фаъолияти эҷодии олимону омӯзгорон, баланд бардоштани мақоми онҳо дар ҷомеа ва такмили методикаи таълим ва омӯзиши фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ аз ҷониби хонандагону донишҷӯён, магистрантон ва докторантон аз рӯи ихтисос нигаронида шудааст.
3. Ҷоизаи давлатӣ аз мукофоти пулӣ ва диплом иборат аст.
4. Ҷоизаи давлатӣ ба олимон барои дастовардҳои зерин дода мешавад:
- натиҷаҳои фаъолияти илмӣ ва илмӣ-техникие, ки ба рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ мусоидат менамояд;
- коркард ва азхудкунии техника, кашфиёту ихтироот, ки тақвиятдиҳандаи рушди иқтисодиёт ва иқтидори мудофиавии мамлакат мебошанд;
- таҳияи китобҳои дарсӣ, нашри мақолаҳои илмию методӣ, маводи таълимӣ-методӣ, омода намудани донишҷӯён, магистрантон ва докторантон аз рӯи ихтисос ба озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ;
- иштироки фаъолона дар чорабиниҳои илмиву педагогӣ ва корҳои ҷамъиятӣ;
- саҳмгузорӣ дар таҳия ва татбиқи барномаҳои илмию техникии ҷумҳурӣ.
5. Ҷоизаи давлатӣ ба омӯзгорон барои дастовардҳои зерин дода мешавад:
- навоварӣ дар таҷрибаи педагогӣ, мақолаҳои илмию методӣ, патент барои ихтироот, дастур ва китобҳои дарсии нашршуда;
- донистани санадҳои меъёрии ҳуқуқии соҳа, маҳорати асоснок намудани омӯзиши фанни таълимӣ ва методикаи таълим;
- истифодаи мақсадноки технологияҳои иттилоотию коммуникатсионӣ, шабакаи ҷаҳонии интернет, проектор, тахтаи электронӣ, омода намудани барномаҳои муаррификунанда (слайд);
- омода намудани хонандагон ба озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ;
- муаррифии усулҳои ҳавасмандгардонии хонандагон, фарҳанги муошират, сатҳи забондонӣ, ҳамкории омӯзгор бо хонанда, падару модар ва ҳамкорон.
6. Барои муайян кардани ғолибони Ҷоизаи давлатӣ аз ҷониби Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон озмун ташкил ва баргузор карда мешавад.
2. ТАРТИБИ БАРГУЗОРИИ ОЗМУН
7. Озмун барои дарёфти Ҷоизаи давлатӣ ҳар сол дар давраҳои зерин баргузор карда мешавад:
1) барои олимон дар ду давр:
- даври якум - дохилиидоравӣ, моҳи феврал дар муассисае, ки довталаб дар он кор мекунад;
- даври дуюм - ҷумҳуриявӣ, моҳи апрел дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон;
2) барои омӯзгорон дар се давр:
- даври якум - шаҳрӣ (ноҳиявӣ), моҳи январ дар шаҳр ва ноҳияе, ки довталаб дар он кор мекунад;
- даври дуюм - вилоятӣ (шаҳри Душанбе), минтақавӣ (барои шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ), моҳи феврал дар сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе, раёсатҳои маорифи вилоятҳо, барои шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- даври сеюм - ҷумҳуриявӣ, моҳи апрел дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон.
8. Иштирок дар даври якуми озмун барои дарёфти Ҷоизаи давлатӣ барои олимон ва омӯзгорон озод мебошад. Аз даври якуми озмун барои олимон ба даври дуюм аз ҳар як муассиса на зиёда аз 3 довталаб роҳ ёфта, ғолибони озмун дар даври дуюм муайян карда мешаванд. Ғолибони даври якуми озмуни омӯзгорон дар ҳайати на зиёда аз 3 довталаб аз ҳар як шаҳру ноҳия барои иштирок дар даври дуюм ҳуқуқ пайдо мекунанд. Аз даври дуюми озмун ба даври сеюм ба миқдори на зиёда аз 4 омӯзгор аз вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ роҳ меёбанд. Ғолибони озмун барои омӯзгорон дар даври сеюм муайян карда мешаванд.
9. Барои даврҳои якум, дуюм ва сеюми озмун оид ба Ҷоизаи давлатӣ комиссияҳои дохилиидоравӣ, шаҳрӣ (ноҳиявӣ), вилоятӣ (шаҳри Душанбе, минтақавӣ) ва ҷумҳуриявӣ таъсис дода мешавад.
10. Комиссияҳо оид ба Ҷоизаи давлатӣ дар даврҳои якум (барои олимон ва омӯзгорон) ва дуюми озмун (барои омӯзгорон) вазифаҳои зеринро иҷро менамоянд:
- роҳбарии умумиро оид ба омодагӣ, ташкил ва баргузории озмун таъмин менамоянд;
- ҷой, муҳлати баргузории даврҳои озмун, теъдоди иштирокчиёнро аз ҳисоби ғолибон муайян ва ба раиси комиссияи ҷумҳуриявӣ барои тасдиқ пешниҳод менамоянд;
- номгӯи маводи иттилоотии иловагиро, ки барои истифодабарӣ иҷозат дода шудааст, тасдиқ менамоянд;
- ҳангоми баргузории озмун шаффофиятро таъмин менамоянд;
- масъалаҳои баҳсталабро дар раванди баргузории озмун дида мебароянд;
- ҷамъбасти натиҷаи озмунро таъмин намуда, рӯйхати ғолибонро барои иштирок дар даврҳои минбаъдаи озмун пешниҳод менамоянд;
- иштироки ғолибонро дар даври минбаъдаи озмун таъмин менамоянд.
11. Комиссия оид ба Ҷоизаи давлатӣ дар даври ҷумҳуриявӣ вазифаҳои зеринро иҷро менамояд:
- баргузории озмунҳои то даври ҷумҳуриявиро назорат намуда, баргузории даври ҷумҳуриявии озмунро бевосита роҳбарӣ менамояд;
- ба Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи муҳлат ва баргузории даври ҷумҳуриявии озмун ва теъдоди иштирокчиёни даври ҷумҳуриявӣ аз ҳисоби ғолибони даври дуюм барои олимон ва даври сеюми озмун барои омӯзгорон таклиф пешниҳод менамояд;
- бо комиссияҳо оид ба Ҷоизаи давлатии даврҳои озмун мубодилаи иттилоотии заруриро ба роҳ мемонад;
- баргузорӣ ва натиҷагирии даврҳои озмунро баррасӣ ва таҳлил намуда, ба Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумотномаи дахлдор пешниҳод менамояд;
- дипломи ғолибони озмунро омода мекунад;
- тарғиби васеи рафти баргузорӣ ва натиҷаҳои озмунро тавассути воситаҳои ахбори омма ба роҳ мемонад.
12. Барои баҳодиҳии корҳо ва фаъолияти иштирокчиёни озмун бо ҷалби мутахассисони соҳа комиссияи экспертӣ таъсис дода мешавад. Комиссияи ҷумҳуриявӣ оид ба Ҷоизаи давлатӣ ҳамзамон метавонад ба ҳайси комиссияи экспертӣ баромад намояд.
13. Комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври ҷумҳуриявӣ аз ҳисоби намояндагони Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, вазоратҳои маориф ва илм, рушди иқтисод ва савдо, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, Академияи миллии илмҳо ва академияҳои соҳавӣ таъсис ёфта, аз ҷониби вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мегардад. Ба ҳайати комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври дохилиидоравӣ барои олимон роҳбари муассисаи илмӣ, муовинони ӯ ва олимони соҳаҳои дахлдор шомил гардида, он аз ҷониби роҳбари муассиса тасдиқ карда мешавад. Ҳайати комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври шаҳрӣ (ноҳиявӣ) бо пешниҳоди сардорони раёсатҳо ва мудирони шуъбаҳои маорифи шаҳру ноҳияҳо ва даври вилоятӣ (шаҳри Душанбе) бо пешниҳоди сардорони сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе, раёсатҳои маорифи вилоятҳо аз ҷониби мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ тасдиқ карда мешавад. Ҳайати комиссия оид ба Ҷоизаи давлатиро барои шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян ва тасдиқ мекунад.
14. Озмун барои дарёфти Ҷоизаи давлатӣ ҳар сол як маротиба гузаронида мешавад. Ғолибон ҳуқуқи такроран иштирок кардан дар озмун ва сазовор гаштан ба Ҷоизаи давлатиро надоранд.
3. ШАРТҲОИ БАРГУЗОРИИ ОЗМУН
15. Довталабе, ки дар озмун ширкат меварзад, бояд ҳуҷҷатҳои дахлдорро тибқи замимаи Низомномаи мазкур вобаста ба корҳои анҷомдодааш пешниҳод намояд.
16. Комиссияҳои даври якум барои олимон ва даври дуюм барои омӯзгорон уҳдадоранд, ки то 1 апрел ба Вазорати маориф ва илм натиҷаҳо ва маводи озмунҳоро пешниҳод намоянд.
17. Маводи ба озмун барои олимон пешниҳодшуда дар шакли холгузорӣ аз рӯи меъёрҳои зерин баҳогузорӣ мешавад:
1) барои ҳар як навоварӣ, намунаи маводи навоварӣ (инноватсионӣ), ки дар натиҷаи иҷрои корҳои илмию таҳқиқотӣ ва навоварӣ тибқи шартнома аз ҳисоби маблағгузории буҷетӣ ё ғайрибуҷетӣ ё ин ки аз ҳисоби маблағгузории омехтаи буҷетию ғайрибуҷетӣ ба даст оварда шудаааст - аз 10 то 50 хол;
2) барои ҳар як ихтироот, модели муфид, намунаи маводи инноватсионии бо ташаббуси муҳаққиқ пешниҳодшаванда ва ҳуқуқ барои патенти он - аз 10 то 50 хол;
3) иловатан барои ҳар як патент барои ихтироот ё модели муфид, ки дар якҷоягӣ бо донишҷӯёну магистрантон, докторантон аз рӯи ихтисос амалӣ шудааст - аз 10 то 20 хол;
4) барои ҳар як ихтироот, ки дар хориҷа патент гирифта шудааст - аз 30 то 60 хол;
5) барои китоби дарсӣ ва маводи таълимӣ-методӣ - аз 10 то 30 хол;
6) барои омода намудани донишҷӯёну магистрантон, докторантон аз рӯи ихтисос ба озмуну олимпиадаҳо, ки ҷои ифтихориро ишғол намудаанд:
- дар озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ - аз 10 то 30 хол;
- дар озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ - аз 20 то 50 хол;
7) барои ҳуҷҷати тасдиқкунандаи дар истеҳсолот ҷорӣ намудани ихтироот ва инноватсия бо нишон додани самаранокии иқтисодӣ ва иҷтимоӣ - аз 10 то 30 хол;
8) барои иштирок дар чорабиниҳои илмиву педагогӣ ва корҳои ҷамъиятӣ - аз 10 то 30 хол.
18. Маводи ба озмун барои омӯзгорон пешниҳодшуда дар шакли холгузорӣ аз рӯи меъёрҳои зерин баҳогузорӣ мешавад:
1) барои ҳар як навоварӣ дар таҷрибаи педагогӣ ва нашри мақолаҳои илмию методӣ - аз 10 то 50 хол;
2) барои ҳар як патент барои ихтироот ё модели муфид, ки дар якҷоягӣ бо хонандагон аз рӯи равия татбиқ шудааст - аз 20 то 50 хол;
3) барои донистани санадҳои меъёрии ҳуқуқии соҳа, донишҳои соҳавӣ ва сатҳи забондонӣ - аз 10 то 30 хол;
4) дастур ва китобҳои дарсии нашршуда - аз 10 то 30 хол;
5) барои маҳорати истифодаи технологияҳои иттилоотию коммуникатсионӣ - аз 10 то 30 хол;
6) барои омода намудани хонандагон аз рӯи равия ба озмуну олимпиадаҳо, ки ҷои ифтихориро ишғол намудаанд:
- дар озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ - аз 20 то 50 хол;
- дар озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ - аз 30 то 60 хол;
7) иштироки фаъолона дар чорабиниҳои илмиву педагогӣ ва корҳои ҷамъиятӣ - аз 10 то 30 хол.
19. Ғолибони озмун аз рӯи ҷамъи умумии холҳои бадастовардаи довталабон ва хулосаи коршиносон муайян карда мешаванд.
4. ҶАМЪБАСТИ ОЗМУН ВА ЧОРАҲОИ ҲАВАСМАНДГАРДОНӢ
20. Озмун аз рӯи натиҷаҳои ҳар як давр ҷамъбаст гардида, ғолибон аз рӯи натиҷаҳои корҳои илмӣ-педагогӣ ва фаъолияташон дар даври ниҳоӣ муайян карда мешаванд.
21. Дар мавриди ба миён омадани ҳолатҳои баҳснок бо мақсади таъмини шаффофияту воқеият дар баҳогузории натиҷаҳои корҳои иштирокчиёни озмун маводи озмунӣ барои баҳодиҳӣ ба коршиносони мустақил, ки аз ҷониби Вазорати маориф ва илм аз ҳисоби мутахассисони соҳа муайян мегарданд, дода мешавад. Ба коршиносони мустақил хулосаи комиссияи экспертӣ доир ба маводи озмунӣ дода намешавад.
22. Қарори комиссия оид ба Ҷоизаи давлатии даври ҷумҳуриявӣ бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешавад.
23. Теъдоди умумии Ҷоизаи давлатӣ 15 ададро ташкил дода, аз он 6 ҷоиза ба шахсоне, ки унвони илмӣ доранд ва 9 ҷоиза ба омӯзгорони муассисаҳои таълимии таҳсилоти умумӣ ва ибтидоии касбӣ дода мешавад.
24. Ғолибони даври ҷумҳуриявии озмун бо диплом ва мукофоти пулӣ сарфароз гардонида мешаванд. Мукофоти пулӣ барои ҳар як ғолиб 20 000 (бист ҳазор) сомониро ташкил медиҳад.
25. Ҷоиза аз тарафи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ё бо дастури ӯ аз тарафи шахси масъули дигар супорида мешавад.
26. Дар ҳолати вафот кардани ғолиби озмун диплом ва мукофоти пулӣ мувофиқи тартиби муқарраркардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ворисони ӯ дода мешавад.
5. МАБЛАҒГУЗОРИИ ОЗМУН
27. Хароҷот барои гузаронидани озмун дар даври дохилиидоравӣ, ба зиммаи муассисае, ки довталабон дар он кор мекунанд ва хароҷот барои даврҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ ва вилоятӣ бошад, ба зиммаи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ гузошта мешавад. Кумитаҳои иттифоқи касаба ва сарпарастон, сармоягузороне, ки бо муассисаҳои таълимӣ, раёсат ва шуъбаҳои маорифи шаҳру ноҳияҳо ва вилоятҳо ҳамкорӣ доранд, метавонанд тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ин кор саҳм гузоранд.
28. Хароҷоти гузаронидани даври ҷумҳуриявии озмун ба зиммаи Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошта шуда, ташкилотҳои давлативу ғайридавлатӣ ва шахсони алоҳида метавонанд тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ин кор саҳм гузоранд.
29. Хароҷот барои иштироки олимону омӯзгорон дар озмун аз ҷои кори асосии онҳо тибқи тартиби муқарраркардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пардохт карда мешавад.
Замима
ба Низомномаи Ҷоизаи давлатии
Ҷумҳурии Тоҷикистон барои
олимону омӯзгорони фанҳои
табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ
Ҳуҷҷатҳои аз ҷониби довталаб пешниҳодшаванда
Довталабе, ки дар озмун ширкат меварзад, бояд ҳуҷҷатҳои зеринро вобаста ба корҳои анҷомдодааш пешниҳод намояд:
1) Варақаи шахсӣ;
2) Нусхаи ҳуҷҷатҳо оид ба зинаҳои таҳсилот;
3) Нусхаи шиноснома;
4) Тарҷумаи ҳол;
5) Расм бо андозаи 3х4 - 6 дона;
6) Қарори Шӯро ё мушовараи муассисае, ки дар он довталаб кор мекунад, оид ба пешниҳод барои дарёфти Ҷоиза - 1 нусха;
7) Рӯйхати ҳамаи корҳои илмии довталаб - 2 нусха;
8) Шарҳи мухтасари мазмуни асар ё асарҳои илмии ба озмун пешниҳодшуда дар ҳаҷми на зиёда аз як варақаи чопӣ - 2 нусха;
9) Нусхаи шаҳодатномаи муаллифӣ (барои ихтироот) - 2 нусха;
10) Маълумотнома аз идора ва ё мақомоти дахлдор дар бораи татбиқи амалии ихтироот, конструксияҳо, мавод ва технологияи нав, усулҳои мукаммали истеҳсолот дар соҳаҳои мухталифи хоҷагии халқ - 1 нусха;
11) Ҳуҷҷати тасдиқкунанда оид ба доштани унвони илмии номзад ва ё доктори илм;
12) Ҳуҷҷати тасдиқкунандаи моҳияти воқеии илмӣ-амалӣ доштани натиҷаҳои илмии кашфиёту ихтирооти пешниҳодшуда бо замимаи маводи тасдиқкунандаи чопӣ, сабтӣ, аёнӣ ва ғайра;
13) Ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ҳолати амалишавии кашфиёту ихтироотҳои дар амал татбиқшуда ва татбиқшаванда;
14) Ҳуҷҷати тасдиқкунанда дар хусуси на кам аз як сол мавриди амал қарор доштани тадқиқоти довталаб;
15) Китоби дарсӣ, маводи таълимӣ-методӣ ва монографияҳо;
16) Нусхаи диплом, ифтихорномаи шогирдони довталаб (хонанда, донишҷӯй, магистрант, докторант аз рӯи ихтисос), ки дар озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ сазовор гардидаанд;
17) Дигар ҳуҷҷатҳое, ки довталаб ба озмун пешниҳод намудани онро зарур мешуморад.