Тартиби муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ба қитъаҳои замин

1. Муқаррароти умумӣ

1. Тартиби муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ба қитъаҳои замин (минбаъд - Тартиб) дар асоси моддаҳои 5 ва 10(1) Кодекси замини Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади татбиқи ҳуқуқи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба муқаррар намудани сервитутҳои оммавӣ (маҷбурӣ) таҳия гардидааст.

2. Мақсадҳои муқаррарнамудаи банди 1 Тартиби мазкур дар асоси принсипҳои адолат, оммавият, ошкорбаёнии раванди қабул намудани қарорҳо аз тарафи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) амалӣ гардонида мешаванд.

3. Барои мақсадҳои Тартиби мазкур мафҳумҳои зерин истифода мешаванд:

- сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) - ҳуқуқи маҳдуди истифодаи қитъаи замин, ки дар ҳолати зарурӣ (барои таъминоти манфиатҳои давлат ва сокинони маҳал) бе гирифтани қитъаҳои замин дар асоси қарори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) тибқи Тартиби мазкур муқаррар карда мешавад;

- шахсони манфиатдор - сокинони шаҳр, ноҳия, соҳибмулкони объектҳои ғайриманқул, заминистифодабарандагон (шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ), ки нисбати онҳо сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муқаррар карда мешавад; дигар шахсоне, ки ҳангоми муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ба ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои онҳо мумкин аст таъсир расад.

1. Ташаббуси муқаррар намудани сервитутҳои оммавӣ (маҷбурӣ)

4. Сервитутҳои оммавӣ (маҷбурӣ) метавонанд бо ташаббуси шахсони манфиатдор ва ё бо ташаббуси мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) муқаррар карда шаванд.

5. Пешниҳоди шахсони манфиатдор оид ба муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) дар шакли муроҷиати хаттӣ, ки аз ҷониби шахсони манфиатдор имзо шудааст, ё асосноккунии мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия), ки оид ба муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод кардааст, омода карда мешавад.

Дар муроҷиати шахсони манфиатдор бояд нишон дода шавад:

- заминистифодабарандаи қитъаи замине, ки нисбати он муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод шудааст;

- маҳалли ҷойгиршавии қитъаи замине, ки нисбати он муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод шудааст;

- мақсади муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ва мазмуни он;

- мӯҳлати мавриди амал қарор гирифтани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- марз ва майдони (ҳисса, андозаи) қитъаи замини аз гардиш гирифташаванда;

- андозаи пардохти ба заминистифодабарандаи асосӣ додашаванда ва тартиби пардохт барои истифодаи сервитут;

- санаи тартиб додани муроҷиат.

6. Муроҷиат бояд аз ҷониби шахсони манфиатдор, ки муқаррар намудани сервитути оммавию (маҷбуриро) пешниҳод карданд, бо ишораи ҳатмии силсила ва рақами шиноснома ё дигар ҳуҷҷати муайянкунандаи шахсияти онҳо, ҷои истиқомати ҳар шахси манфиатдоре, ки имзои худро ба муроҷиати қайдшуда гузоштааст, пешниҳод карда мешавад.

7. Муроҷиате, ки бе риояи талаботи зербанди 5 ва 6 пешниҳод шудааст, баррасӣ карда намешавад.

8. Муроҷиати шахсони манфиатдор, ки мутобиқи талаботи банди 5 Тартиби мазкур тартиб дода шудааст, ба мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) супорида мешавад. Муроҷиати шахсони манфиатдор метавонад аз ҷониби намояндаи онҳо ё ба воситаи почта бо мактуби фармоишӣ бо хабардоркунӣ оид ба қабули он ирсол карда шавад.

9. Муроҷиати шахсони манфиатдор, ки мутобиқи талаботи банди 8 Тартиби мазкур пешниҳод шудааст, бояд дар муҳлати муқарраркардаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи муроҷиати шаҳрвандон" баррасӣ карда шавад.

10. Аз натиҷаи баррасии муроҷиат аз тарафи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) яке аз қарорҳои зерин қабул карда мешавад:

- дар бораи ташкил кардан ва гузаронидани маҷлиси шахсони манфиатдор оид ба муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- оид ба рад намудани муқарраркунии сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) бо зикри ҳатмии сабабҳои рад кардан.

11. Қарор оид ба рад намудани муқарраркунии сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) аз тарафи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) дар яке аз ҳолатҳои зерин қабул карда мешавад:

- агар дар мавриди зарурати муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) асосҳои кофӣ пешниҳод нашуда бошад;

- агар нисбати қитьаи замине, ки дар муроҷиати шахсони манфиатдор зикр гардиааст, муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон имконнопазир бошад.

12. Шахсони манфиатдор, ки дар хусуси муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муроҷиат пешниҳод намудаанд, аз тарафи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба қарори тибқи банди 9 Тартиби мазкур қабулгардида, дар давоми ҳафт рӯзи корӣ аз рӯзи қабули қарор огоҳонида мешаванд.

13. Қарори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба ташкил ва гузаронидани маҷлиси шахсони манфиатдор, инчунин асосноккунии мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) барои ташкил ва гузаронидани маҷлиси зикргардида асос мебошад.

Дар асосноккунии мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) бояд нишон дода шавад:

- заминистифодабарандае, ки нисбати қитъаи замини ӯ муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод карда мешавад;

- маҳалли ҷойгиршавии қитъаи замине, ки нисбати он муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод карда мешавад;

- мақсади муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ва мундариҷаи он; - мӯҳлати амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- марз ва майдони (ҳисса, ҳаҷми) қитъаи замини аз гардиш гирифташаванда;

- андозаи пардохти ба заминистифодабарандаи асосӣ додашаванда ва тартиби пардохт барои истифодаи сервитут; - санаи омода намудани муроҷиат.

2. Ташкил ва гузаронидани маҷлиси шахсони манфиатдор оид ба масъалаи муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ)

14. Ташкил ва гузаронидани маҷлиси шахсони манфиатдорро оид ба масъалаи муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) таъмин мекунад.

15. Дар маҷлис қарорҳо вобаста ба масъалаҳои зерин қабул карда мешаванд:

- мақсади муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- мӯҳлати амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- шартҳои муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ).

16. Иштирокчиёни маҷлиси шахсони манфиатдор оид ба масъалаи муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) шахсони зерин шуда метавонанд:

- шаҳрвандоне, ки ба мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) муроҷиат намудаанд;

- шаҳрвандоне, ки дар ин шаҳр, ноҳияе истиқомат мекунанд, ки дар ҳудуди он сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муқаррар мешавад;

- заминистифодабарандагони қитъаҳои замине, ки нисбати онҳо муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод карда шудааст ё намояндагони ваколатдори онҳо;

- мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, дигар шахсоне, ки муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ҳуқуқу манфиатҳои онҳоро халалдор месозад.

17. Маълумот дар бораи гузаронидани маҷлиси шахсони манфиатдор оид ба масъалаи муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) 10 рӯз пеш аз гузаронидани маҷлис бояд дар воситаҳои ахбори омма ҷойгир карда шуда, маълумоти зеринро дар бар гирад:

- сана, вақт ва макони гузаронидани маҷлис;

- қитъаи замине, ки нисбати он муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) пешниҳод шудааст (маҳалли ҷойгиршавӣ, рақами бақайдгирии Сертификати ҳуқуқи истифодабарии замин);

- мақсади муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ва мӯҳлати амали он;

- суроғаи шиносшавӣ бо маълумоти дигар дар бораи сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ва ирсол кардани эроду пешниҳодҳои дахлдор.

18. Аз ҳисоби иштирокчиёни маҷлис раис ва котиб интихоб гардида, дар ҷараёни маҷлис протокол тартиб дода мешавад.

Дар протоколи маҷлиси шахсони манфиатдор оид ба масъалаи муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) нишон дода мешаванд: сана ва макони гузаронидан; рӯйхати иштирокчиён; насаб, ном, номи падари раис ва котиб; мазмуни баромадҳо; натиҷаи баррасии эроду пешниҳодҳо, ки баъд аз нашр намудани маълумот оид ба гузаронидани маҷлис ирсол шудаанд; натиҷаҳои овоздиҳӣ ва қабули қарор оид ба масъалаҳои дар банди 15 Тартиби мазкур зикргардида.

Қарори маҷлис бо аксарияти овозҳои иштирокчиёни маҷлис қабул карда мешавад.

3. Тартиби муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ)

19. Қарори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) бояд маълумоти зеринро дар бар гирад:

- дар бораи мақомот ва ё шахсоне, ки бо ташаббуси муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) баромад намудаанд;

- дар бораи заминистифодабарандае, ки нисбати қитъаи замини он сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муқаррар карда мешавад;

- тавсифи қитъаи замин, дигар объекти молу мулки ғайриманқул, ки нисбати он сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муқаррар карда мешавад, аз ҷумла маҳалли ҷойгиршавӣ, рақами кадастрии қитъаи замин ва рақами бақайдгирии Сертификати ҳуқуқи истифодаи замин;

- асосноккунии зарурати муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- мушаххас нишон додани ҳуқуқи маҳдуди истифодабарии қитъаи замине, ки нисбати он сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муқаррар карда мешавад;

- нишон додани мӯҳлати амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- нишон додани пардохт барои сервитути оммавӣ (маҷбурӣ);

- муқаррароти дигар.

20. Ба қарори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия), ки банди 19 Тартиби мазкур пешбинӣ намудааст, бояд нақшаи марзи амали сервитути оммавии (маҷбурии) муқарраршуда замима карда шавад.

21. Пардохткунандаи маблағ барои муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) ба заминистифодабарандаи қитъаи замин мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) мебошад.

22. Қарори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) нисбати қитъаи замин барои пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои зарурӣ аз ҷониби мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) барои бақайдгирии сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи бақайдгирии давлатии молу мулки ғайриманқул ва ҳуқуқҳо ба он" асос мебошад.

4. Қатъи амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ)

23. Амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ), ки тибқи Тартиби мазкур муқаррар шудааст, метавонад бо қарори дахлдори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) ё суд қатъ гардад.

24. Асос барои қатъи амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) инҳо мебошанд:

- набудани эҳтиёҷоти ҷамъиятӣ, ки барои онҳо сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) муқаррар шудааст;

- ба охир расидани мӯҳлати амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ), агар сервитути оммавӣ ба мӯҳлати муайян муқаррар шуда бошад;

- қарори ба қувваи қонунӣ даромадаи суд дар бораи қатъи амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ).

25. Дар ҳолатҳое, ки агар муқаррар намудани сервитути оммавӣ (маҷбурӣ) боиси имконнопазирии истифодаи қитъаи замин гардад, заминистифодабаранда ҳуқуқ дорад гирифтани қитъаи заминро талаб намояд, аз ҷумла ба воситаи аз ӯ харидани ҳуқуқ ба ҳамин қитъаи замин бо пардохти ҷуброн, зиён ё пешниҳоди қитъаи замини баробарарзиш бо ҷуброни зиён аз ҷониби мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия), ки сервитути оммавӣ (маҷбурӣ)-ро муқаррар намудааст.

26. Дар ҳолати бегона намудани ҳуқуқи истифодаи қитъаи замин ё ҳангоми ба иҷора ё ба гарав ба шахси дигар додани ҳуқуқи истифодаи қитъаи замине, ки дар он сервитут муқаррар шудааст, сервитут нигоҳ дошта мешавад.

27. Нисбат ба амал ё беамалии қарори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳр (ноҳия) оид ба қатъ гардонидани амали сервитути оммавӣ (маҷбурӣ), шахсони манфиатдор метавонанд ба суд шикоят оваранд.

Замимаи 2